ITanalyze

سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در شرایطی 6 ماه دیگر برگزار خواهد شد که اکثر قریب به اتفاق شهرهای کشور به‌نحو شدیدی درگیر همه‌گیری ویروس کرونا هستند، از سویی تداوم این وضعیت تا خرداد 1400 ممکن است در میزان مشارکت مردمی در انتخابات تأثیر منفی بگذارد که همین مسئله موجب شده است این روزها در رسانه‌ها و محافل سیاسی بحث اعمال تغییرات در فرآیند برگزاری انتخابات بیش از پیش دست به دست شود که از جمله این تغییرات می‌توان به افزایش روزهای اخذ رأی، استفاده از صندوق‌های الکترونیکی یا اضافه کردن شعب ثابت و سیار اخذ رأی اشاره کرد.

عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان در گفت‌وگوی خود با خبرگزاری تسنیم، علی‌رغم تأکید بر این مسئله که شورای نگهبان علاوه بر صیانت از سلامت انتخابات، وظیفه حفظ سلامت مردم را نیز به‌عهده دارد، اما معتقد است که بررسی شرایط گویای آن است که نیازی به افزایش روزهای اخذ رأی نیست. وی همچنین به تشریح چالش‌های موجود در مسیر الکترونیکی شدن انتخابات و اختلاف نظرات شورای نگهبان با وزارت کشور در این حوزه می‌پردازد.

بخشی از این گفت‌وگو را بخوانید:

• تسنیم: در سال‌های اخیر شورای نگهبان ضمن این‌که بارها از الکترونیکی شدن فرآیند انتخابات حمایت کرده است ولی در عین حال همچنان می‌گوید که در زمینه صیانت از آرای مردم برای استفاده کردن از این صندوق‌ها با وزارت کشور اختلاف نظرهایی دارد. آقای عرف در مصاحبه با تسنیم گفتند که برای رفع ایرادات شورای نگهبان، 10 نسخه از این صندوق‌ها را در اختیار کارشناسان شورا قرار داده‌اند تا در صورت تأیید، شاهد استفاده از آنها برای اولین بار در فرایند انتخابات ریاست جمهوری باشیم.

کدخدایی: در این جهت هم همکاران فنی ما در حوزه‌های مختلف همکاری خوبی با وزارت کشور داشته‌اند ولی واقعیت این است که در بحث الکترونیکی شدن هم‌اکنون اکثر قریب به اتفاق فرآیند انتخابات الکترونیکی شده و تنها بخش اخذ رأی است که هنوز با امّا و اگرهایی مواجه است. در ارتباط با بخش حساس رأی‌گیری، علی‌رغم نظر مثبت شورای نگهبان برای الکترونیکی شدن اخذ رأی، کاستی‌هایی در حوزه صیانت از آرای رأی‌دهندگان وجود دارد که تا این کاستی‌ها برطرف نشود، شورای نگهبان نمی‌تواند مجوز استفاده از صندوق‌های الکترونیک را صادر کند.

ما باید این اطمینان کامل را داشته باشیم که هم تمامی رأی‌دهندگان می‌توانند با سهولت و درستی رأی خود را به صندوق‌ها بیندازند و هم در شمارش این آرا علاوه بر اینکه رأی به‌درستی شمارش می‌شود، شناسایی نیز صورت نگیرد چرا که یکی از اصول تصریحی قانون اساسی در رابطه با انتخابات، مخفی بودن رأی افراد است. سیستم‌های الکترونیک با توجه به کدها و رمزهایی که دارند ممکن است رأی افراد را شناسایی کنند که یک آسیب جدی است. نکته دوم این است که به‌هرترتیب این احتمال وجود دارد که خدای ناکرده آرای مردمی توسط دستگاه به‌اشتباه به ثبت برسد.

نکته سوم نیز این است که با عنایت به فرهنگ جامعه و عدم استفاده بخش قابل توجهی از مردم از دستگاه‌های این‌چنینی ممکن است برخی از رأی‌دهندگان با فرض اینکه احتمال اشتباه در رأی‌دهی را بدهند یا اینکه خیال کنند ممکن است به‌دلیل ناوارد بودن به این سیستم رأی‌دهی موجب تأخیر در فرآیند رأی‌دهی و ازدحام جمعیت شوند، اساساً در انتخابات شرکت نکنند و این در واقع یک نوع تضییع حق رأی‌دهنده است. البته دوستان وزارت کشور همکاری خوبی با ما داشتند و قول داده‌اند که اطمینانی را در این جهت به شورای نگهبان بدهند تا ما نیز بتوانیم از منظر صیانت از آرا به مردم تضمین‌های لازم را بدهیم.

• تسنیم: با این اوصاف با توجه به ماهیت الکترونیکی صندوق‌ها و امکانات پیش‌فرض این صندوق‌ها برای ذخیره‌سازی اطلاعات مربوط به رأی‌دهندگان، به‌نظر نمی‌رسد که الکترونیکی شدن انتخابات امری دست‌یافتنی باشد.

کدخدایی: اتفاقاً این‌طور نیست و مشکلات موجود در مسیر الکترونیکی شدن انتخابات همانند دیگر فرآیندهای مرتبط با انتخابات که به‌مرور مشکلاتشان مرتفع شد، قابل حل است. همان‌طور که عرض کردم مذاکرات مشترک ما با دوستان وزارت کشور در این زمینه در جریان است و این مسئله تا رسیدن به راهکاری مشخص ادامه خواهد داشت.

• تسنیم: با توجه به روند مذاکرات میان شورای نگهبان و وزارت کشور می‌توان امیدوار بود که در انتخابات 1400 برای اولین‌بار از صندوق‌های الکترونیک استفاده شود؟

کدخدایی: نمی‌توانم از الآن در این رابطه پیش‌بینی یا پیشگویی داشته باشم.