حلزونی در پیست سرعت
محمدعلی پورخصالیان - جرقه آزاد سازی و خصوصی سازی با برنامه سوم توسعه به اقتصاد دولتی کشورمان اصابت کرد. در راستای این هدف دومین موردی که پروانه فعالیت بخش خصوصی برایش صادر شد، PAP ها بود.
با تصویب آخرین تغییرات در آئین نامه ارائه خدمات انتقال داده‌ها در تاریخ 5/7/1382 توسط کمیسیون موضوع ماده 2 آیین نامه اجرایی ماده 124 قانون برنامه سوم توسعه مفاد این آیین‌نامه از طریق انتشار عمومی فراخوان در جراید به آگاهی عموم رسانده شد و مراحل ثبت نام و دریافت اسناد مربوط آغاز شد که تا تاریخ 15 دی ماه 1382 مهلت نهایی ثبت نام ادامه یافت.
با توجه به تعریف مندرج در بند 1-4 پروانه ارائه خدمات انتقال داده‌ها، شرکت‌هایی که به صورت انحصاری و تخصصی در زمینه خدمات انتقال داده‌ها ثبت شده باشند، مجاز به فعالیت در ا ین حوزه بودند که این شرکت‌ها مشروط به اعمال تمامی شرایط فنی مندرج در پروانه و پیوست‌های آن و روشن بودن چارچوب تعرفه‌ها و قراردادها یک سند بعد از تاریخ صدور پروانه (تاریخ بهره برداری)، نسبت به انعقاد قرارداد فروش و ارائه خدمات اقدام کنند.
از همان ابتدای امر،وضع ضمانت‌نامه سنگین از طرف رگولاتور،کار را برای ورود شرکت‌های کوچک به عرصه این فعالیت دشوار کرد البته با این توجیه که شرکت‌هایی که استطاعت تهیه این ضمانت را دارند،توانایی لازم برای اجرای مناسب پروژه را هم دارند. متاسفانه به دلایلی که در ا ین متن خواهید خواند، شرکت‌های PAP با استقبال کاربران روبرو نشدند.
تناقضات بسیاری در این ماجرا وجود دارد که عدم موفقیت این پروژه لااقل تا پایان سال 84، منتج شدند.
مهمترین علت عدم استقبال کاربران از سرویس ADSL گرانی این سرویس است. حداقل هزینه این سرویس 30 هزار تومان در ماه است که طی قراردادهای چند ماهه با کاربر بسته می‌شود که همین شرایط چند ماهه تعداد زیادی از کاربران را حذف می‌کند.
البته بنا به ادعای خود شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنت پرسرعت، این هزینه ارزان هم هست! شرکت‌ها، قیمت نامناسب و جانیفتادن فرهنگ استفاده صحیح از خدمات اینترنت پرسرعت، عدم شناخت صحیح از سایر خدمات ADSL مانند خدمات چندرسانه‌ای، در نظر گرفته نشدن مواردی چون VOIP در پروانه خدمات انتقال داده‌ها از سوی رگولاتور را که در مجموع این سرویس را فقط به اینترنت پرسرعت محدود کرده،از دلایل اصلی عدم استقبال کاربران می‌دانند. این درحالی است که ضعف شدید در بخش محتوا بر جا نیفتادن فرهنگ مناسب صحه می‌گذارند.
اما در بعد فنی، شرکت‌های PAP از همکاری ضعیف یا عدم همکاری شرکت‌های مخابرات استانی گله‌مند هستند.
از آنجایی که ارائه خدمات ADSL نیازمند نصب تجهیزات در مراکز تلفن هستند، همکاری و همیاری مراکز تلفن و شرکت‌های ارائه دهنده این خدمات عامل بسیار مهم و تعیین کننده‌ای محسوب می‌شود.
احساس رقابت شرکت‌های مخابرات استانی به شرکت‌های PAP، عدم هماهنگی سایر دستگاه‌ها مانند وزارت راه و ترابری و شهرداری با شرکت مخابرات و شرکت‌های PAP، قوانین دست و پاگیر و نداشتن قدرت اجرایی سازمان تنظیم مقررات برای حمایت از شرکت‌های PAP، باعث شد تا این پروژه در بعد فنی نیز با مشکلات عدیده‌ای روبرو شود.
نبود ارتباط میان تجهیزات نصب شده در مراکز مخابراتی و شرکت‌های PAP ، قدیمی بودن خطوط تلفن، همکاری ضعیف مراکز مخابراتی در مورد در اختیار گذاشتن فضای کافی به شرکت‌های PAP در اتاق MDF و عدم هماهنگی در پوشش یکسان و همگن این سرویس در مناطق مختلف از جمله عوامل فنی دیگری به حساب می‌آیند که فرایند ارائه این خدمات به کاربران را با تاخیر روبرو کرد.
با تمام این اوصاف در مقایسه‌ای بین وضعیت سرویس ADSL در کشورمان با کشوری دیگر مثل ایالات متحده خواهیم دید که: در ایالات متحده، 150 میلیون نفر دسترسی مستقیم به اینترنت دارند و هزینه‌ی ماهیانه‌ی استفاده از اینترنت برای یک خانواده حداقل 3/29 دلار است که این میزان معادل 3/2 درآمد فرد در جامعه است و 35 درصدی کاربران خانگی نیز از خطوط برای اتصال به اینترنت استفاده می‌کنند و این در صورتی است که در جامعه‌ی ما پرداختن 25 هزار تومان برای استفاده از اینترنت پرسرعت هنوز جا نیفتاده و وابستگی چندانی به آن ندارد در نتیجه شرکت‌های PAP ناچار هستند برای گسترش این خطوط قیمت محصولات خود را پایین آورند.
همچنین براساس تحقیقات کارشناسان شرکت IDC هشت میلیون و 980 هزار مشترک خانگی از مدم کابلی برای اتصال به اینترنت استفاده می‌کنند در صورتی که 9 میلیون و 300 هزار نفر از خطوط ADSL بهره می‌گیرند که کره‌ی جنوبی با 55 میلیون جمعیت بیشترین مصرف کنننده‌ی ADSL در جهان است و اکثر شرکت‌های فعال در این زمینه در کره، بیشتر و در این فناوری در جهان است.
در روزهای پایانی سال 84 که نسبتا سال پرماجرایی برای اهالی مخابرات و ارتباطات بود، کارشناسان و صاحب نظران معتقدند که این پروژه نیز همانند پروژه‌های فعالیت بخش خصوصی در تلفن ثابت و فعالیت بخش خصوصی در بخش ارائه خدمات اینترنت ماهواره‌ای به شکست انجامید.
با تمام صحبت‌ها،تحلیل‌ها، دلایل و توجیه‌هایی که بر سر عدم استقبال کاربران، ضعف فرهنگی،نبود امکانات فنی و هزار و یک مورد آشکار و نهان دیگر امید است که در سال آینده و سال‌های آینده با توسعه موازی و نه سری و پله‌ای بخش‌های مختلف مخابراتی، زیرساخت‌های ارتباطی و تامین محتوا، کاربران ایرانی قادر باشند از خدمات اینترنت پرسرعت بهره‌مند شوند.
حلزونی در پیست سرعت
محمدعلی پورخصالیان
جرقه آزاد سازی و خصوصی سازی با برنامه سوم توسعه به اقتصاد دولتی کشورمان اصابت کرد. در راستای این هدف دومین موردی که پروانه فعالیت بخش خصوصی برایش صادر شد، PAP ها بود.
با تصویب آخرین تغییرات در آئین نامه ارائه خدمات انتقال داده‌ها در تاریخ 5/7/1382 توسط کمیسیون موضوع ماده 2 آیین نامه اجرایی ماده 124 قانون برنامه سوم توسعه مفاد این آیین‌نامه از طریق انتشار عمومی فراخوان در جراید به آگاهی عموم رسانده شد و مراحل ثبت نام و دریافت اسناد مربوط آغاز شد که تا تاریخ 15 دی ماه 1382 مهلت نهایی ثبت نام ادامه یافت.
با توجه به تعریف مندرج در بند 1-4 پروانه ارائه خدمات انتقال داده‌ها، شرکت‌هایی که به صورت انحصاری و تخصصی در زمینه خدمات انتقال داده‌ها ثبت شده باشند، مجاز به فعالیت در ا ین حوزه بودند که این شرکت‌ها مشروط به اعمال تمامی شرایط فنی مندرج در پروانه و پیوست‌های آن و روشن بودن چارچوب تعرفه‌ها و قراردادها یک سند بعد از تاریخ صدور پروانه (تاریخ بهره برداری)، نسبت به انعقاد قرارداد فروش و ارائه خدمات اقدام کنند.
از همان ابتدای امر،وضع ضمانت‌نامه سنگین از طرف رگولاتور،کار را برای ورود شرکت‌های کوچک به عرصه این فعالیت دشوار کرد البته با این توجیه که شرکت‌هایی که استطاعت تهیه این ضمانت را دارند،توانایی لازم برای اجرای مناسب پروژه را هم دارند. متاسفانه به دلایلی که در ا ین متن خواهید خواند، شرکت‌های PAP با استقبال کاربران روبرو نشدند.
تناقضات بسیاری در این ماجرا وجود دارد که عدم موفقیت این پروژه لااقل تا پایان سال 84، منتج شدند.
مهمترین علت عدم استقبال کاربران از سرویس ADSL گرانی این سرویس است. حداقل هزینه این سرویس 30 هزار تومان در ماه است که طی قراردادهای چند ماهه با کاربر بسته می‌شود که همین شرایط چند ماهه تعداد زیادی از کاربران را حذف می‌کند.
البته بنا به ادعای خود شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنت پرسرعت، این هزینه ارزان هم هست! شرکت‌ها، قیمت نامناسب و جانیفتادن فرهنگ استفاده صحیح از خدمات اینترنت پرسرعت، عدم شناخت صحیح از سایر خدمات ADSL مانند خدمات چندرسانه‌ای، در نظر گرفته نشدن مواردی چون VOIP در پروانه خدمات انتقال داده‌ها از سوی رگولاتور را که در مجموع این سرویس را فقط به اینترنت پرسرعت محدود کرده،از دلایل اصلی عدم استقبال کاربران می‌دانند. این درحالی است که ضعف شدید در بخش محتوا بر جا نیفتادن فرهنگ مناسب صحه می‌گذارند.
اما در بعد فنی، شرکت‌های PAP از همکاری ضعیف یا عدم همکاری شرکت‌های مخابرات استانی گله‌مند هستند.
از آنجایی که ارائه خدمات ADSL نیازمند نصب تجهیزات در مراکز تلفن هستند، همکاری و همیاری مراکز تلفن و شرکت‌های ارائه دهنده این خدمات عامل بسیار مهم و تعیین کننده‌ای محسوب می‌شود.
احساس رقابت شرکت‌های مخابرات استانی به شرکت‌های PAP، عدم هماهنگی سایر دستگاه‌ها مانند وزارت راه و ترابری و شهرداری با شرکت مخابرات و شرکت‌های PAP، قوانین دست و پاگیر و نداشتن قدرت اجرایی سازمان تنظیم مقررات برای حمایت از شرکت‌های PAP، باعث شد تا این پروژه در بعد فنی نیز با مشکلات عدیده‌ای روبرو شود.
نبود ارتباط میان تجهیزات نصب شده در مراکز مخابراتی و شرکت‌های PAP ، قدیمی بودن خطوط تلفن، همکاری ضعیف مراکز مخابراتی در مورد در اختیار گذاشتن فضای کافی به شرکت‌های PAP در اتاق MDF و عدم هماهنگی در پوشش یکسان و همگن این سرویس در مناطق مختلف از جمله عوامل فنی دیگری به حساب می‌آیند که فرایند ارائه این خدمات به کاربران را با تاخیر روبرو کرد.
با تمام این اوصاف در مقایسه‌ای بین وضعیت سرویس ADSL در کشورمان با کشوری دیگر مثل ایالات متحده خواهیم دید که: در ایالات متحده، 150 میلیون نفر دسترسی مستقیم به اینترنت دارند و هزینه‌ی ماهیانه‌ی استفاده از اینترنت برای یک خانواده حداقل 3/29 دلار است که این میزان معادل 3/2 درآمد فرد در جامعه است و 35 درصدی کاربران خانگی نیز از خطوط برای اتصال به اینترنت استفاده می‌کنند و این در صورتی است که در جامعه‌ی ما پرداختن 25 هزار تومان برای استفاده از اینترنت پرسرعت هنوز جا نیفتاده و وابستگی چندانی به آن ندارد در نتیجه شرکت‌های PAP ناچار هستند برای گسترش این خطوط قیمت محصولات خود را پایین آورند.
همچنین براساس تحقیقات کارشناسان شرکت IDC هشت میلیون و 980 هزار مشترک خانگی از مدم کابلی برای اتصال به اینترنت استفاده می‌کنند در صورتی که 9 میلیون و 300 هزار نفر از خطوط ADSL بهره می‌گیرند که کره‌ی جنوبی با 55 میلیون جمعیت بیشترین مصرف کنننده‌ی ADSL در جهان است و اکثر شرکت‌های فعال در این زمینه در کره، بیشتر و در این فناوری در جهان است.
در روزهای پایانی سال 84 که نسبتا سال پرماجرایی برای اهالی مخابرات و ارتباطات بود، کارشناسان و صاحب نظران معتقدند که این پروژه نیز همانند پروژه‌های فعالیت بخش خصوصی در تلفن ثابت و فعالیت بخش خصوصی در بخش ارائه خدمات اینترنت ماهواره‌ای به شکست انجامید.
با تمام صحبت‌ها،تحلیل‌ها، دلایل و توجیه‌هایی که بر سر عدم استقبال کاربران، ضعف فرهنگی،نبود امکانات فنی و هزار و یک مورد آشکار و نهان دیگر امید است که در سال آینده و سال‌های آینده با توسعه موازی و نه سری و پله‌ای بخش‌های مختلف مخابراتی، زیرساخت‌های ارتباطی و تامین محتوا، کاربران ایرانی قادر باشند از خدمات اینترنت پرسرعت بهره‌مند شوند.
منبع : ماهنامه دنیای مخابرات و ارتباطات
- ۸۵/۰۱/۰۴