تبلیغاتی که با وعده پرداخت وام بیضامن اعتماد کاربران را جلب میکنند، اغلب توسط مجرمان سایبری طراحی شدهاند. به گزارش تسنیم، با افزایش چشمگیر تبلیغات فریبنده در شبکههای اجتماعی تحت عنوان «وام فوری بدون ضامن»، «وام با سود پایین» یا «پرداخت آنی وام»، پلیس فتا در اقدامی پیشگیرانه با ارسال پیامکهایی به تلفن همراه شهروندان، نسبت به این شیوه کلاهبرداری هشدار داد.
در این پیامک آمده است:
«وام فوری! هرگونه تبلیغات در فضای مجازی با عنوان اعطای وام، صرفاً دامی از سوی افراد کلاهبردار برای تاراج سرمایه شماست. شهروند عزیز؛ هوشیار باشید و هرگز به این تبلیغات فریبنده توجه نکنید.»
گزارشهای دریافتی از پلیس فتا حاکی از آن است که در ماههای اخیر، تعداد قابل توجهی از شهروندان قربانی کلاهبرداریهایی شدهاند که با وعده پرداخت وامهای فوری، بدون نیاز به ضامن یا بررسی بانکی، سرمایه خود را از دست دادهاند. مجرمان سایبری با طراحی صفحات مجازی، کانالهای تلگرامی و حتی وبسایتهای ظاهراً حرفهای، اقدام به جلب اعتماد قربانیان میکنند.
یکی از شیوههای رایج این افراد، درخواست اطلاعات هویتی شامل عکس کارت ملی و کارت بانکی، همچنین واریز مبالغی تحت عنوان «کارمزد بررسی پرونده» یا «پیشپرداخت بیمه وام» است. پس از دریافت این اطلاعات یا مبالغ، ارتباط قطع شده و دسترسی به صفحه تبلیغاتی نیز مسدود میشود.
درخواست پلیس فتا از شهروندان: هوشیار باشید
مردم باید توجه داشته باشند که هیچ نهاد رسمی و قانونی در کشور از طریق شبکههای اجتماعی به متقاضیان وام پرداخت نمیکند. هرگونه تبلیغ در این بسترها، بدون پشتوانه قانونی بوده و در اغلب موارد با هدف کلاهبرداری طراحی شدهاند.
قربانیان این پروندهها اغلب افراد کمدرآمد یا دارای مشکلات مالی هستند؛ مجرمان نیز با سوءاستفاده از نیاز مالی مردم، دامهای خود را با وعدههای فریبنده پهن میکنند. هوشیاری عمومی در این زمینه، تنها راه مقابله مؤثر با این نوع جرائم است.
پلیس فتا به دفعات به شهروندان توصیه کرده است:
تنها از طریق بانکها و مؤسسات مالی دارای مجوز رسمی از بانک مرکزی اقدام به دریافت وام نمایند.
از ارسال مدارک هویتی یا اطلاعات بانکی به افراد ناشناس یا صفحات مجازی خودداری کنند.
هرگونه مورد مشکوک را از طریق وبسایت رسمی پلیس فتا به آدرس www.cyberpolice.ir گزارش دهند.
در مواجهه با تبلیغات وسوسهانگیز در فضای مجازی، با خانواده یا افراد مطلع مشورت کنند و از تصمیمگیری عجولانه خودداری نمایند.
در شرایطی که مشکلات اقتصادی برخی از هموطنان را بهسوی راهحلهای فوری سوق میدهد، کلاهبرداران با هوشیاری کامل و روشهای نوین وارد عمل میشوند. با این حال، آگاهی عمومی، استفاده از منابع معتبر و پرهیز از اعتماد بیجا به تبلیغات مجازی میتواند سد محکمی در برابر سوءاستفاده مجرمان اینترنتی باشد.
توصیه میشود؛ پیش از هرگونه اقدام مالی در فضای مجازی، از اعتبار منبع اطمینان حاصل کرده و در صورت تردید، با پلیس فتا تماس بگیرید.
رئیس پلیس فتا گفت: این روزها حتی مکالمات تلفنی معمولی با بستگان داخل یا خارج از کشور میتواند مورد شنود قرار گیرد، اگر کسی از شما درباره وضعیت منطقهتان، محل زندگیتان یا حوادث اطرافتان پرسید، پاسخ شما باید با احتیاط و در صورت امکان «نمیدانم» باشد. به گزارش تسنیم رئیس پلیس فتا گفت: این روزها حتی مکالمات تلفنی معمولی با بستگان داخل یا خارج از کشور میتواند مورد شنود قرار گیرد، اگر کسی از شما درباره وضعیت منطقهتان، محل زندگیتان یا حوادث اطرافتان پرسید، پاسخ شما باید با احتیاط و در صورت امکان «نمیدانم» باشد.
سردار وحید مجید رئیس پلیس فتای فراجا با اشاره به شرایط خاص امنیتی و سایبری ناشی از تهدیدات رژیم صهیونیستی، نسبت به استفاده ناآگاهانه از اپلیکیشنها و پیامرسانهای خارجی هشدار داد و اظهار کرد: دشمن به بسیاری از پلتفرمها و پیامرسانهای خارجی اشراف کامل دارد و از طریق همین ابزارها میتواند به اطلاعات موجود در گوشیهای کاربران دسترسی پیدا کند و از آن سوءاستفاده نماید، بنابراین توصیه میکنم که هموطنان عزیز از پیامرسانهای داخلی استفاده نمایند.
وی افزود: در شرایطی که دشمن با انواع جنگ ترکیبی، از جمله جنگ شناختی و سایبری علیه ملت ما فعال است، مردم باید توجه کنند که اپلیکیشنهای ناشناخته و دارای دسترسیهای غیرمجاز میتوانند بهراحتی کنترل تجهیزات هوشمند را در اختیار بگیرند و حتی اطلاعات حساس را ناخواسته در اختیار مجرمان سایبری یا دشمنان خارجی قرار دهند.
سردار مجید تأکید کرد: زیرساختهایی که سرور و مرکز مدیریت آنها در خارج از کشور است، از دایره حاکمیت سایبری ما خارجاند و باید در استفاده از آنها احتیاط بیشتری بهخرج داده شود. اطلاعاتی که در این فضاها ردوبدل میشود، میتواند مورد شنود یا تحلیل قرار گیرد و علیه امنیت ملی و حتی امنیت شخصی کاربران بهکار گرفته شود.
رئیس پلیس فتا خاطرنشان کرد: ما بارها از طریق سایت رسمی پلیس فتا و رسانهها توصیه کردهایم که کاربران از نصب اپلیکیشنهای مشکوک و ناشناس خودداری کنند، توصیه میکنیم که مردم عزیز حتماً هشدارهای پلیس فتا را مطالعه کنند و در رعایت آنها جدی باشند.
وی همچنین در توصیهای مهم به خانوادهها گفت: این روزها حتی مکالمات تلفنی معمولی با بستگان داخل یا خارج از کشور میتواند مورد شنود قرار گیرد. اگر کسی از شما درباره وضعیت منطقهتان، محل زندگیتان یا حوادث اطرافتان پرسید، پاسخ شما باید با احتیاط و در صورت امکان «نمیدانم» باشد. انتقال جزئیات شرایط و اتفاقات، بهویژه از مناطق حساس، حتی از روی دلسوزی خانوادگی، میتواند به ابزاری علیه امنیت کشور بدل شود.
سردار مجید گفت: برای حفظ امنیت خانواده، محله و کشورمان، هرگونه اطلاعاتی که لزومی به اشتراکگذاری آن نیست، نباید در فضای مجازی یا تلفنی مطرح شود، دشمن در کمین نشسته است؛ بیایید نگذاریم از کلام ساده ما، سلاحی علیه خودمان بسازد.
رئیس پلیس فتا اعلام کرد: در این شرایط، همکاران ما در سراسر کشور با حداکثر توان و تجهیزات فنی در حال رصد، پایش و مقابله با هرگونه اقدام خرابکارانه در بستر فضای مجازی هستند و هر شهروندی که احساس کند مورد نفوذ سایبری، هک یا تهدید آنلاین قرار گرفته است، باید بدون فوت وقت با سامانههای پلیس فتا تماس بگیرد.
وی گفت: شهروندان میتوانند در صورت مشاهده هرگونه فعالیت مشکوک سایبری، دریافت پیامهای تهدیدآمیز، دسترسی غیرمجاز به حسابها، افشای اطلاعات شخصی یا مشکلات امنیتی، از طریق تماس با شماره 096380 (مرکز فوریتهای سایبری پلیس فتا) و یا با مراجعه حضوری به دفاتر پلیس فتا در مراکز استانها و شهرستانها مشکلات خود را مطرح کنند.
رئیس پلیس فتا تأکید کرده است که تمامی گزارشهای مردمی بهصورت محرمانه بررسی میشود و تیمهای تخصصی رسیدگی فوری به پروندههای امنیتی و موارد مشکوک را در دستور کار دارند.
سردار مجید در پایان خاطرنشان کرد: در جنگ ترکیبی امروز، پلیس فتا نقش خط مقدم در جبهه فضای مجازی را دارد و با مشارکت مردم میتوان تهدیدات را در نطفه خنثی کرد. امنیت سایبری، امنیت ملی است و همه ما در حفظ آن سهیم هستیم
رئیس پلیس فتا فراجا گفت: هرگونه انتشار اخبار کذب، بزرگنمایی حملات رژیم صهیونیستی، پخش تصاویر و ویدیوهای جعلی و اغراق در زمینه تعداد شهدا و مجروحان جرم است.
سردار وحید مجید، رئیس پلیس فتا فراجا، با ابراز تأسف از اینکه وقتی حوادث مختلف جمعی رخ میدهد، اخبار جعلی زیادی در فضای مجازی منتشر میشود که آسیب روانی برای شهروندان در پی دارد، افزود: در این شرایط حساس کنونی کشور، به مردم توصیه میکنیم اخبار مربوط به جنگ را تنها از رسانه ملی و خبرگزاریهای رسمی دنبال کنند و این اخبار را باور کنند.
به گزارش ایسنا، وی گفت: بیشتر اخباری که مخصوصا در شبکههای اجتماعی خارجی منتشر میشود، درست نیستند و هدف آن ایجاد غم، ناامیدی، ناامنی، ترس و… است که باعث میشود امید، انسجام، همبستگی و واقعیت موجود در ذهن مردم کمرنگ شود.
رئیس پلیس فتای فراجا با اشاره به اینکه ممکن است عدهای در این روزها علیه کشورمان در فضای مجازی اقدام کنند، ادامه داد: مردم در صورت مشاهده هرگونه اخبار جعلی و پیجهایی که تشویق اذهان عمومی در فضاهای مجازی میکنند، میتوانند گزارشات خود را از طریق سایت پلیس فتا (چت آنلاین) یا شماره تماس ۰۹۶۳۸۰ با پلبس در میان بگذارند.
وی با اشاره به اطلاعیه قوه قضائیه، هشدار داد: هر اقدامی که در قانون جرم شناخته شده باشد، پلیس فتا با مجرمان آنها برخورد میکند. در این شرایط، انتشار روایتهای جعلی و تحریف شده درباره حملات، تعداد شهدا و مجروحان، محل حادثه و غیره، استفاده از تصاویر و ویدیوهای تحریف شده، انتشار اخبار دروغ با هدف بزرگنمایی حملات رژیم صهیونیستی، پخش فیلم نامرتبط با عنوان اخبار جنگ، بازنشر اخبار دروغین خارجی، انتشار اطلاعیههای کذب مرتبط با نهادهای خاص مثل هلال احمر مبنی بر جمع آوری آذوقه و مایحتاج زندگی، انتشار لینکهای آلوده جرم است و با این افراد برخورد میکنند.
رئیس پلیس فتا فراجا ادامه داد: رصد فضای مجازی توسط همکارانم در پلیس فتا سراسر کشور در حال انجام است و با این افرادی که مشخص شود عمدی این اقدامات را انجام دهند قطعا برخورد قانونی صورت میگیرد. همچنین اگر مشخص شود کسی بدون آگاهی این اقدامات را انجام دهد توجیه شده و هشدار دریافت میکند.
سردار مجید که در یک گفتگوی تلویزیونی سخن میگفت، درباره برخی کاربران فضای مجازی گفت: در این شرایط بسیاری از افراد دنبال جذب فالور بیشتر هستند و ممکن است دست به هر کاری بزنند که قطعا با آنها برخورد میشود.
سردار منتظرالمهدی سخنگوی فراجا در یادداشتی نوشت: در ابتدا بر خودم نه تنها به عنوان سخنگوی پلیس بلکه به عنوان یک پدر لازم میدانم به خانواده محترم مرحومه الهه حسیننژاد و تمامی زنان و دختران کشور عزیزمان ایران تسلیت گفته و با آنان همدردی کنم؛ امیدوارم دستگیری قاتل توانسته باشد بخش کوچکی از آلام و اندوه این خانواده را تسکین دهد.
فقدان الهه دختر مسئولیت پذیر و پرتلاش نه تنها آسیبِ شخصی، بلکه آسیب به کل جامعه ایران بود؛ پلیس در این روزهای سخت در کنار خانواده حسین نژاد بوده و همدردی و حمایت ما بیانگر همبستگی و تعهداتمان به برقراری نظم، امنیت و آرامش است.
بر خود فرض میدانم با توجه به انتشار اخبار و گمانه زنی های متناقض توسط برخی افراد غیر متخصص و نامرتبط با موضوع پرونده، گزارشی از کار پلیس را در جهت روشنگری و شفاف سازی ارائه دهم.
بعد از اعلام مفقودی مرحومه الهه حسیننژاد، سردار رادان با تاکید بر این که "فکر کنید الهه دختر خود من است و همه توان خود را برای پیدایش وی انجام دهید"، بنده نیز دستور ایشان را به پلیس آگاهی ابلاغ نمودم؛ بلافاصله تیمهای ویژه در این خصوص تشکیل و همزمان در انتظامی ۲ استان، کار ادامه پیدا کرد. ردیابیها از از اسلامشهر به محل کار و بالعکس آغاز گردید و آخرین نقطه که از دسترس خارج شده نیز مشخص شد، از این به بعد سرنخی وجود نداشت!! با تمرکز و سعه صدر، بالغ بر ۴۷۰۰ خودرو و پلاک مورد بررسی قرار گرفت و همزمان دهها اقدام پلیسی و اطلاعاتی دیگر انجام شد.
کارآگاهان ِپلیس آگاهی تهران ۴ شبانه روزِ متمادی ، مستمر و نفسگیر با تمرکز بر زوایای پنهان پرونده تمامی احتمالات، ولو ضعیف و اندک را مورد مداقه و بررسی قرار دادند تا به لطف الهی به مظنونِ اصلی و در نهایت کشف پیکر مرحومه رسیدند. (قاتل براساس اطلاع از شبکه های مجازی و حساسیت موضوع تمامی سرنخ های ارتباطی را از بین و مخفی شده بود!).
لازم میدانم از تمامی سازمانها از جمله بانک مرکزی و ... که در مسیر حل پرونده تاثیرگذار بودند تشکر نمایم.
بعد از کشف و اعترافاتِ قاتل، ابهامات و شبهاتی در خصوص شرکت اسنپ بوجود آمد که بلافاصله مدیرعامل اسنپ به پلیس اماکن فراجا فراخوانده شد و توضیحاتی در این خصوص ارائه و بر اساس بررسی سوابق موارد ذیل اعلام میشود:
مرحومه الهه حسین نژاد از این ناوگان درخواست خودرو نکرده بود و از ابتدا تا انتهای مقصد از خودروی عبوری به صورت دربست استفاده نموده (چندین خودرو)
در همین جا یادآور می شوم: اتحادیه و شرکتهای کسب و کارهای مجازی و خودروهای اینترنتی، طبق قانون، موظفند برای فعالیت رانندگان، از پلیس استعلام بگیرند که شرکت اسنپ در سال ۹۹ برای شروع به کار مشارالیه، استعلام گرفته است که در آن زمان جرم محکومیتی برای وی ثبت نشده بود.
لازم به ذکر است، پلیس صرفاً پاسخ استعلام مبنی بر ارتکاب جرایم درجه ۱ تا ۳ به عنوان جرایم موثر کیفری در قانون را میدهد و صفر تا صد به کارگیری و نظارت بر حسن انجام کار رانندگان بر عهده شرکتهای پذیرنده میباشد؛ بر اساس تفاهمنامه فی مابین، پلیس و شرکتهای موصوف میبایست هر ۶ ماه، از پلیس استعلام مجدد گرفته شود.
همه توصیه های لازم پلیسی مجددا به اتحادیه های مربوطه اعلام و مقرر گردید در اولین فرصت نسبت به برطرف کردن خلأهای موجود و همچنین نسبت به احراز هویت بیومتریک معتبر رانندگان اقدام نمایند.
در حال حاضر بیش از ۱۵ میلیون راننده در این رسته شغلی در شرکتهای مختلف فعالیت مینماید که جا دارد به همه رانندگانِ صادق و درستکار خسته نباشید عرض نمایم. پیشنهاد فراجا به اتحادیه شرکتها و ناوگان خودروهای اینترنتی علاوه بر استعلام از پلیس به صورت منظم قبل از به کارگیری رانندگان، بررسی وضعیت روانشناختی آنان است تا وضعیت روح و روان و ابعاد شخصیتی افراد مشخص شود.
در این رابطه سازمان روانشناسی کشور و حتی خود پلیس آمادگی همکاری جهت انجام معاینات روانشناسی افراد را در مراکز مشاوره فراجا در سراسر کشور دارد.
از خانواده مرحومه الهه حسین نژاد نیز که با حضور در پلیس آگاهی تهران بزرگ از کارآگاهان پرونده و همکاران پرتلاشم تشکر کردند، تقدیر و اطمینان میدهم تا مجازات این قاتل بیرحم پیگیریهای قضائی را انجام دهیم.
یادآوری این نکته ضروری است که در همین هفته گذشته که همه حواس مردم معطوف به پرونده مرحومه حسیننژاد بود ۴ مورد آدم ربایی و فقدانی افراد مونث در شهرهای خاش، کرمان، بهارستان و اسلامشهر نیز به وقوع پیوست که تمامی این افراد آزاد و گروگانگیران دستگیر شدند. خوشبختانه باتلاش عزیزانمان ساعتی پیش ۲ دختر بچه تکواندوکار هم پیدا و به کانون خانواده بازگشتند.
فرمانده کل انتظامی نیز ضمن تشکر از مامورین و کارآگاهان پرونده قتل الهه حسین نژاد جهت اهتمام ویژه و تلاش دلسوزانهشان، آنان را مورد تفقد و تشویق قرار داد.
رئیس پلیس فتا پایتخت از کاهش ۲۰ درصدی جرایم سایبری در تهران خبر داد و گفت: این مساله با اقدامات پیشگیرانه، ارائه هشدار و آموزشهای عمومی حاصل شده است. سردار داوود معظمی گودرزی، رئیس پلیس فتا فرماندهی انتظامی تهران بزرگ در گفتگو با خبرنگار مهر از کاهش ۲۰ درصدی جرایم سایبری در پایتخت خبر داد و گفت: با اقدامات پیشگیرانهای که انجام دادیم، هشدارهایی که به زیرساختهای سایبری کشور از جمله بانکها دادیم و همچنین کلاسهای آگاهسازی و هشدارهایی که برای مردم و جامعه هدف داشتیم، خوشبختانه آمار جرایم سایبری حدود ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده که این آمار قابل قبولی است.
وی افزود: رضایتمندی از پرسنل ما از منظر فردی افزایش چشمگیری داشته و کماکان تلاش ما این است که کیفیت کار موجود روزبهروز بالاتر برود.
سردار معظمی گودرزی در ادامه اظهار کرد: تلاش میکنیم در رابطه با فناوریهای نوین مثل هوش مصنوعی، رمز ارزها و جرایمی که روزبهروز پیچیدگیشان بیشتر میشود، با استفاده از افسران زبده اقدامات پیشدستانه مناسبی انجام دهیم.
پلتفرمهای اجاره اقامتگاه با هدف شفافسازی بازار اجاره، افزایش امنیت مسافران، تسهیل فرآیند رزرو و کمک به توسعه گردشگری داخلی پا گرفتند اما به تدریج هدف خود را فراموش کردند و انتشار گزارشهایی مبنی بر تخلفات مختلف باعث کاهش اعتماد کاربران شد.
سالها پیش وقتی تصمیم به سفر میگرفتیم و جایی برای اقامت نداشتیم، معمولاً بعد از ورود به شهر مقصد سراغ بنگاههای املاک یا افراد محلی کنار ترمینالها و جادهها میرفتیم که تابلوی «خانه و ویلای اجاره ای» در دست داشتند و به صورت مستقیم مشتری جذب میکردند. خیلیها هم برای اجاره اقامتگاه سراغ فامیل، دوست یا آشناهایی میرفتند که در شهر مقصد سکونت داشتند و گاهی حتی شماره تماس مالک خانه یا ویلا را داشتند و از قبل سفر، محل اقامت خود را رزرو میکردند. البته برخی آژانسهای مسافرتی هم خدمات اجاره اقامتگاه را در کنار تور و بلیت ارائه میدادند اما انتخاب محدود بود و بیشتر برای هتلها کاربرد داشت. اما طی سالهای اخیر و با گسترش کسب و کارهای اینترنتی، پلتفرمهایی برای اجاره اقامتگاه در ایران شکل گرفت که با الگوبرداری از نمونههای خارجی همچون Airbnb بود که از سال 2008 در سطح جهانی کار خود را آغاز کرد.
* وعدههایی که پوچ شد! پلتفرمهای اجاره اقامتگاه در ایران با هدف شفافسازی بازار اجاره، افزایش امنیت مسافران، تسهیل فرآیند رزرو، کمک به توسعه گردشگری داخلی و افزایش درآمد برای مالکان پا گرفتند اما رفته رفته هدف اصلی خود را فراموش کردند، تا جایی که انتشار گزارشهایی مبنی بر تخلفات مختلف در این پلتفرمها همچون قیمتگذاری غیرمنصفانه، ارائه اطلاعات نادرست و اجاره به افراد غیرمجاز، باعث نگرانی و کاهش اعتماد کاربران شد.
متأسفانه برخی سایتهای ارائهدهنده خدمات سفر، قیمت اجاره ویلاها و اقامتگاهها را بالاتر از نرخ بازار یا نرخ مصوب ارائه میکنند که این تخلف موجب نارضایتی مسافران و حتی مالکان اقامتگاههای بومگردی شده است.
بر اساس شکایات کاربران در فضای مجازی، در مناسبتهای خاص مانند تعطیلات نوروز، قیمت اجاره ویلاها در سایتهای معروف و پرکاربر تا 50 درصد بالاتر از نرخ معمول اعلام شده که این افزایش غیرشفاف، باعث نارضایتی گسترده مسافران شده است. سال 1402 گزارشهایی منتشر شد که برخی کاربران، از سایتهای جعلی و صفحات تبلیغاتی که قیمتهای بسیار پایین و وسوسهکننده ارائه میدادند، اقدام به رزرو با پیشپرداخت کردهاند اما پس از پرداخت، نه اقامتگاه رزرو شده و نه مبلغ بازگردانده شده بود؛ موضوعی که منجر به تشکیل چند پرونده قضایی و هشدار پلیس فتا شد.
* ورود غیرمجازها به گردشگری یکی دیگر از مشکلاتی که بسیاری از کاربران این پلتفرمها به آن اشاره دارند، مغایرت اطلاعات ارائهشده در سایت پیرامون امکانات ویلا و اقامتگاه، موقعیت جغرافیایی، تعداد اتاقها و شرایط اقامت با آنچه از نزدیک میبینند، است. این موضوع بارها باعث شده مسافران پس از ورود با شرایط نامطلوب مواجه شده و مجبور به ترک اقامتگاه یا پرداخت هزینههای اضافی شوند.
اما جدیترین مشکل در این سایتها، اجاره دادن ویلا یا اقامتگاه بومگردی به افراد فاقد مدارک قانونی یا کسانی است که پیشتر سابقه مشکلاتی مانند مزاحمت یا تخریب اموال داشتهاند؛ موضوعی که میتواند امنیت سایر مسافران و ساکنان اطراف را هم به مخاطره بیندازد، همچنین برخی از این پلتفرمها خانهها و اقامتگاههای غیرمجاز را در لیست اقامتی خود جا دادهاند.
* سوءاستفاده پلتفرمها از بومگردیها یاور عبیری، رئیس جامعه انجمنهای حرفهای اقامتگاههای بومگردی ایران در این باره به «وطن امروز» میگوید: «در بحث قیمتگذاری اقامتگاهها قیمت مصوب و مشخصی برای بومگردیها وجود دارد اما برخی سایتهای اقامتی با نادیده گرفتن این قیمتها آنها را افزایش میدهند که این مسأله احترام به نظام قیمتگذاری را از بین میبرد. من بارها تکرار کردهام که متأسفانه برخی پلتفرمها در حال سوءاستفاده از فعالان این حوزه هستند. میهمان هزینه را به پلتفرم میپردازد اما آن پلتفرم ممکن است 2 یا 3 ماه بعد هزینه را به اقامتگاه پرداخت کند و این یک چالش جدی است که پلتفرمها برای بومگردیها ایجاد کردهاند».
عبیری در ادامه میگوید: «از طرفی، پلتفرمهایی داریم که میزبانان غیرمجاز را هم در لیست خود دارند. چه کسی باید بر این مسأله نظارت کند؟ وقتی در یک پلتفرم اقامتگاههای اجارهای و بدون مجوز دیده میشود، باید یک نهاد مسؤول وارد عمل شود. اگر کسی مجوز ندارد، باید از حضور در این پلتفرمها منع شود یا آن پلتفرم بسته شود. در ایام پیک سفر، پلتفرم نرخهای چندبرابری برای اقامتگاه میگذارد، در حالی که اقامتگاهدار بر اساس نرخ مصوب، گاه حتی با تخفیف کار میکند. در این میان، مسافر گمان میکند اقامتگاه گرانفروشی کرده، در حالی که سود اصلی به جیب پلتفرم میرود. این هم موضوعی است که وزارت گردشگری و دیگر نهادها باید به آن ورود کنند».
* اجاره ساعتی ویلا یا ترویج فساد؟ رئیس جامعه انجمنهای حرفهای اقامتگاههای بومگردی ایران با اشاره به اجاره ساعتی اقامتگاهها میگوید: «برخی پلتفرمها، اقامتگاههایی را در سایت خود قرار میدهند که ساعتی اجاره داده میشوند. این مسأله شائبه فساد و فحشا را ایجاد میکند. اگر چه اجاره ساعتی ویلا برای مسافران عبوری و استراحت چندساعته کاربدهایی دارد اما خودمان واقعیتها را میدانیم. چه نهادی باید جلوی این را بگیرد؟
اینجا دیگر جای ورود قوهقضائیه است. چطور یک سایت رسمی کشور میتواند از طریق اجاره ساعتی سوئیت کسب درآمد کند؟». وی با اشاره به رشد قارچگونه بومگردیهای غیرمجاز در کشور میگوید: «خیلی اوقات در یک روستا یک واحد بومگردی مجوزدار داریم اما میبینیم 10 خانه دیگر بدون هیچ مجوزی فعالیت میکنند و هیچگونه نظارتی هم بر روند فعالیت آنها وجود ندارد.
از سوی دیگر، بومگردیهایی که مجوز دارند با سختگیریهای فراوانی همچون پرداخت عوارض، مالیات، بیمه مسؤولیت مدنی، بیمه تأمین اجتماعی، بیمه آتشسوزی و پاسخگویی به دهها نهاد مختلف همچون وزارت بهداشت، اماکن، وزارت میراث فرهنگی و... مواجه هستند. وقتی بومگردی مجوزدار میبیند همسایهاش بدون هیچ یک از این سختیها فعالیت میکند، طبیعتاً تمایل خود را برای تمدید مجوز از دست میدهد. این یک آسیب جدی است و اگر وزارت میراث فرهنگی و گردشگری یا دولت به این مسأله توجه نکنند، در سالهای آینده وضعیت بومگردیها نامناسب خواهد شد. باید سیاستهای تشویقی را برای این واحدها در نظر بگیریم و از آنها حمایت کنیم در غیر این صورت، چه دلیلی دارد یک فعال گردشگری این همه هزینه و دردسر را به جان بخرد و مجوز بگیرد آن هم وقتی یک نفر، بدون مجوز براحتی کار میکند و به هیچ نهادی هم پاسخگو نیست».
* لزوم برخورد جدی با متخلفان تخلفات گستردهای که در پلتفرمهای اجاره ویلا و اقامتگاه دیده میشود، بدون شک میتواند آسیب جدی به صنعت گردشگری داخلی وارد کند. برای جلوگیری از ادامه این وضعیت، لازم است همکاری و هماهنگی میان نهادهای نظارتی، پلتفرمهای ارائهدهنده خدمات و کاربران به شکل جدی تقویت شود. اولویت اصلی، اعمال نظارت دقیق و مستمر از سوی سازمانهای مربوطه مانند وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، همچنین پلیس فتاست.
این نهادها باید با شناسایی و برخورد جدی با پلتفرمهای غیرمجاز، بازار را از فعالیتهای غیرقانونی پاک کنند. کاربران هم باید با دقت و حساسیت بیشتری در انتخاب پلتفرمها و اقامتگاهها عمل کنند و در صورت مواجهه با تخلف، موضوع را به مراجع ذیربط اطلاع دهند، چرا که تنها با همکاری مشترک، نظارت قوی و فرهنگسازی مناسب میتوان بازار اجاره اقامتگاهها را به سوی امنیت، شفافیت و رضایت مسافران سوق داد و زمینه رشد پایدار گردشگری داخلی را فراهم کرد.
رئیس پلیس فتا مازندران از شناسایی و دستگیری اعضای باند کلاهبرداری حرفهای خبر داد که با استفاده از رسیدهای جعلی بانکی، اقدام به خرید مقادیر زیادی خشکبار از شهروندان در فضای مجازی کرده بودند. به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان سجاد حسنی بالاجاده - سرهنگ داود صفاری زاده رئیس پلیس فتا استان مازندران گفت: در پی شکایت تعدادی از شهروندان مبنی بر اینکه در بستر نرمافزارهای خرید و فروش اینترنتی مانند دیوار و شیپور، آگهی فروش خشکبار درج کردهاند، فردی با آنان تماس گرفته و خود را بهعنوان ویزیتور خشکبار معرفی کرده است.
او افزود: فرد کلاهبردار با جلب اعتماد فروشندگان، اقدام به خرید بیش از دو تن بادامزمینی و دهها جعبه انجیر خشک به ارزش تقریبی ۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال کرده و با ارسال رسید بانکی جعلی، اجناس با یک دستگاه خودرو به مقصد یکی از شهرهای استان منتقل و در یکی از خیابانها تخلیه شده است. فروشندگان پس از گذشت چند ساعت و با مشاهده عدم واریز وجه، متوجه موضوع کلاهبرداری شدهاند.
رئیس پلیس فتا مازندران گفت: کارآگاهان پلیس فتا بابلسر با انجام اقدامات تخصصی و بررسیهای فنی، متهمان را شناسایی کردند و مشخص شد که آنها در حال بارگیری مجدد اجناس در یکی از شهرستانهای اطراف هستند.
او افزود: با هماهنگی قضایی، متهمان در حین بارگیری در محل شناسایی و در یک عملیات غافلگیرکننده دستگیر شدند؛ در ادامه، با انجام بازجوییهای فنی، متهمان به بزه انتسابی اقرار و اعتراف کردند که با استفاده از نرمافزار «رسیدساز»، اقدام به جعل رسیدهای بانکی نموده و با درج آگهیهای صوری در سایتهای دیوار و شیپور، از شهروندان سراسر کشور کلاهبرداری میکردند.
سرهنگ صفاری زاده با اشاره به اینکه متهمان پس از تکمیل تحقیقات، با قرار وثیقه روانه زندان شدند، به شهروندان هشدار داد: از اعتماد بیجا به مشتریان فضای مجازی پرهیز کرده و پیش از تحویل هرگونه کالا، از وصول قطعی وجه از طریق درگاههای رسمی بانکی اطمینان حاصل کنند. رسیدهای ارسالشده در شبکههای اجتماعی میتواند جعلی باشد و صرفاً نشاندهنده انتقال واقعی پول نیست.
او گفت: سایت پلیس فتا به آدرس الکترونیکی www. fata.gov.ir آماده دریافت گزارشهای مردمی بوده و همچنین کاربران گرامی میتوانند آخرین اخبار حوادث و رویدادهای سایبری را از این سایت دریافت کنند وشماره تماس ۰۹۶۳۸۰ به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی به سوالات شهروندان در سراسر استان است.
رئیس پلیس آگاهی فراجا گفت: در حوزه جعل و کلاهبرداری توانستهایم، بالای ۸۵ درصد کلاهبرداران را شناسایی کنیم. سردار محمد قنبری، رییس پلیس آگاهی فراجا در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در خصوص آگهیهای جعلی منتشر شده در دیوار گفت: اخیرا هماهنگی کاملی بر سر این موضوع با پلیس فتا انجام دادهایم. واحد رصد فضای مجازی در پلیس آگاهی، اینها را مدام رصد میکند. یک سری الزاماتی به وجود آمده که انشاءلله ما از آن طریق بتوانیم بر این مسئله غلبه کنیم.
وی در پاسخ به این پرسش که مردم چه زمانی میتوانند از بیخطر بودن آگهیهای شغلی منتشر شده در دیوار اطمینان حاصل کنند، تأکید کرد: هرکسی میتواند به راحتی هر آگهی و هر موضوعی را در فضای مجازی منتشر کند؛ در واقع بهراحتی میتوانند هرچیزی را در صفحه خودشان منتشر و در دیوار نیز وارد کنند. البته آنجا باید هویت فرد کاملاً احراز شود تا بتواند چیزی را در داخل دیوار بگذارد. اما به هرحال بعضی وقتها روزنههایی وجود دارد. مردم باید خودشان هم مواظب باشند.
سردار قنبری اعلام کرد: ما آمار کلاهبرداریهای اینترنتی به این شیوه را از ۸۰۰۰ مورد در سال ۹۷ به ۴۰۰ مورد در سال ۱۴۰۳ رساندهایم و انشاءالله این را ادامه میدهیم که بتوانیم بهسرعت حقوق مردم را از آنان بگیریم. در حوزه جعل و کلاهبرداری توانستهایم، بالای ۸۵ درصد کلاهبرداران را شناسایی کنیم.
رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا گفت: سازمانها و دستگاههای مختلف باید الزامات امنیت سایبری پلیس فتا را رعایت کنند اما متأسفانه کوتاهی میکنند. به گزارش خبرنگار مهر، سرهنگ رامین پاشایی رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا اظهار کرد: متأسفانه جرایم سایبری نوظهور هستند و از آنجایی که مردم ما وقت زیادی در فضای مجازی سپری میکنند لذا مصرف اینترنت هموطنان بالاتر از میانگین حد جهانی است.
وی آموزش و فرهنگسازی را برای فعالیت در فضای مجازی ضروری دانست و افزود: ما با کاربران بی شماری مواجه هستیم که به شدت علاقمند به وب گردی هستند و در این فضا تفریح میکنند اما کوچکترین تنظیمات امنیتی تلفن همراه خود را نمیدانند به همین دلیل هم بعضاً حساب کاربری آنها هک میشود و تمام مخاطبانی که در این حساب کاربری ذخیره هستند نیز در اثر این غفلت و سهل انگاری صاحب تلفن همراه دچار مشکل خواهند شد.
رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا در مصاحبه با رادیو گفت وگو تأکید کرد: دانش هموطنان باید نسبت به جرایم سایبری افزایش پیدا کند چراکه هرچه قدر دانش بالاتر میرود میزان وقوع جرایم نیز کاهش پیدا میکند.
سرهنگ پاشایی در مورد اهمیت و ضرورت سرمایه گذاری در حوزه امنیت سایبری گفت: هر یک از دستگاهها و ارگانها و سازمانها یک سری الزامات سایبری دارند اما متأسفانه این دستگاهها و نهادها ترک فعل دارند و امنیت سایبری به موازات رشد آن کسب و کار جدی گرفته نمیشود.
وی با بیان اینکه جسارت مجرمان سایبری به موازات سهل انگاری کاربران روز به روز بیشتر میشود و کار پلیس فتا هم سختتر میشود اظهار کرد: سازمانها و دستگاههای مختلف باید الزامات سایبری که پلیس فتا تعریف میکند را رعایت کنند اما متأسفانه کوتاهی میکنند.
رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا تصریح کرد: با وجود اینکه سطح وقوع دسترسیهای غیرمجاز و هک شرکتها پایین آمده اما باز هم متأسفانه گاهی اوقات تخلفاتی از سوی کارمندان متخلف و سهل انگار اتفاق میافتد.
سرهنگ پاشایی در رادیو گفت وگو اظهار کرد: هرگونه غفلت و سهل انگاری میتواند امنیت سایبری و امنیت مالی حجم وسیعی از کاربران و شهروندان را به خطر بیاندازد. برای مثال، اگر حساب بانکی شخصی هک شده و پول از حساب فرد برداشته شود بانک ملزم به پرداخت خسارت است.
معصومه نیکنام - هنوز هم وقتی از آن شب کذایی میگوید، میترسد و میلرزد، گویا یک آن خود را در آن لحظهای میبیند که بیدرنگ جسمش را از یک تاکسی در حال حرکت به بیرون پرتاب میکند بدون اینکه ثانیهای درنگ کند یا فرصت هر نوع حرکت یا تصمیمی را به رانندهای بدهد که میبیند افکار شومی در سر میپروراند.
ساعت ۱۰ شب است، تاکسی اینترنتی میگیرد تا از یک نقطه از شهر تهران به نقطه دیگری سفر کند، خیالش راحت است که از تاکسی اینترنتی شناختهشدهای استفاده میکند، اما نمیداند چه در انتظار او است. وقتی وارد خودرو میشود، چراغ خودرو روشن و راننده صندلیاش را به سمت عقب خم کرده به اندازهای که به مسافر مشرف است؛ این رفتار غیرعادی به نظر میآید. کمی شک کرد، دقایقی نگذشت، راننده شروع به صحبت کرد: «چه نام زیبایی داری؟ خودت درخواست خودرو دادی یا فرد دیگری؟»
همین طور که راننده مشغول صحبت است، او متوجه چاقویی میشود که در دست راست راننده است، بدون اینکه فرصتی به او بدهد تا مرکز شهر را رد کند و به خیابانهای خلوت برود یا از مسیر اصلی منحرف شود، با قدرتی که میگوید خداوند به او داد، در خودرو را باز و خود را به بیرون پرتاب میکند، راننده هم با سرعت گاز ماشین میگیرد و فرار میکند.
مردم دور او جمع میشوند، اورژانس را خبر میکنند، اما حال خوبی ندارد، غیر از آسیبهای ناشی از پرتاب شدن به بیرون، روحش به شدت آسیب دیده است، ترسی عمیق همراه با استرس و اضطراب وصفناپذیر. سرتاسر وجودش میلرزد، همه چیز در یک لحظه اتفاق افتاد، نفس و زبانش بند آمد همچون گنجشکی که اسیر دستان شکارچی است. اورژانس از راه میرسد و او را به بیمارستان میبرد اما هنوز از شدت ترس، درد بدن و کوفتگیهای ناشی از پریدن از خودرو را درک نمیکند؛ هر آنچه هست، ترس است و ترس.
پرستاران از او شرح واقعه را میپرسند و او آنچه را اتفاق افتاده بود، تشریح میکند. افراد حاضر از شنیدن ماجرا نگران میشوند و میترسند چون آنها هم در طول شبانهروز بارها از تاکسیهای اینترنتی استفاده میکنند یا برای خودشان یا اعضای خانواده و کودکان.
میگوید با فعال کردن دکمه امنیت سفر، پیامکی آمد، امنیت سفر ... فعال شد، آقا/ خانم .... از تیم امنیت... سفر شما را دنبال میکند و به زودی با شما تماس می گیرد. لطفا خونسردی خود را حفظ کنید و از روش بودن مکانیاب گوشی مطمئن شوید. بعد از انتقال به بیمارستان پیامک دیگری آمد نتیجه درخواست امنیت سفر شما بررسی و ترتیب اثر داده شد. میگوید «بارها و بارها از سوی اداره حقوقی و پاسخگویی به شکایات تاکسی اینترنتی تماس گرفته و جویای حالم شدند اما به لحاظ قانونی و حقوقی کاری از دستشان برنمیآمد جز احوالپرسی و غیرفعال کردن کد کاربری راننده خاطی. اکنون شکایت کرده و به پزشکی قانونی رفتهام و مراحل شکایت را طی میکنم.»
این یک داستان نیست، نمونه عینی از یک اتفاق واقعی است؛ اتفاقی که شاید زنگ خطری از جنس آسیبهای اجتماعی باشد؛ زنگ خطری که اگر به آن بیتوجه باشیم و مسئولان را نسبت به آن آگاه نکنیم، شاید شاهد عواقب بدتری از این نوع آسیبها خواهیم بود. البته شاخههای دیگری از آسیبهای تاکسیهای اینترنتی نمود یافته که با کمی گشت و گذار در فضای مجازی به آنها پی خواهیم برد.
در موردی، خانمی میگفت، از یکی از تاکسیهای اینترنتی درخواست خودرو کرده بود تا محصولی را به مقصد برساند، راننده نه تنها محصول را به مقصد نرساند بلکه تلفن همراهش را نیز از دسترس خارج کرد بود این در حالی است که مسئولان تاکسیهای اینترنتی به رغم پیگیریهای مستمر، پاسخگو نبودند.
در موارد دیگری دیده شده که مشخصات خودرو یا راننده با درخواست مسافر، مطابقت نداشته و راننده اذعان کرده که خودرواش را عوض کرده در حالی که مشخصات مسافر را میدانست.
در موارد دیگری راننده، خانمی را با وجود داشتن بار بسیار در وسط اتوبان پیاده کرده بود یا راننده دیگری از مسافری خواسته بود تا لغو سفر بزند. مسافر دیگری میگفت لپتاپم را در خودروی اینترنتی جا گذاشتم بلافاصله با راننده تماس گرفته و همچنان که او را میدیدم درخواست کردم تا بایستد تا لپتاپم را تحویل بگیرم با لحنی آسوده گفت، میخواستی جا نگذاری. با وجود پیگیریهای بسیار از پشتیبانی، آنها گفتند مسئولیتی در قبال وسائل شما نداریم.
خانمی میگفت: روزی عجله داشته و تاکسی اینترنتی گرفتم، راننده پسرجوانی بود که گوشواره به گوش داشت، رکابی تنش کرده بود و همه دست و بازوهایش خالکوبی بود. به نظر هم میرسید حالت طبیعی ندارد. ترسیده بودم و دستم را محکم به قفل خودرو گره کرده بودم که اگر اتفاقی افتاد، خودم را به بیرون پرت کنم؛ پسر جوان که متوجه ترس و وحشت من شده بود، لباسش را پوشید و گفت: بابا آن طوری که فکر میکنی نیست؛ نترس. با ترس و وحشت به مقصد رسیدم اما بعد پشیمان شدم که چرا تاکسی اینترنتی گرفتهام.
شاید لازم باشد شیوه استفاده از تاکسیهای اینترنتی، باید و نبایدهای قانونی آن را آموزش ببینیم اما با وجود همه این آموزشها چگونه میتوانیم از سلامت روان رانندگان تاکسیهای اینترنتی اطمینان حاصل کنیم؟ آیا رانندگان این تاکسیها احراز هویت شده و دارای مدارک سوء پیشنینه هستند؟ چنانچه دارای همه این مدارک باشند، چگونه میتوان آسوده بود در صورت ارتکاب موارد خلاف قانون و اخلاق با قاطعیت با آنها برخورد کرد؟
آسیبهای احتمالی تاکسیهای اینترنتی چند ُبعدی است زیرا رانندگان این تاکسیها نیز نگرانند که مبادا مورد خفتگیری، سرقت یا هر اتفاق بد دیگری قرار گیرند. خانم جوانی که سرپرست خانواده بود و با کار در تاکسیهای اینترنتی امرار و معاش میکرد، میگفت: خرج ۲ فرزند خردسالم را تامین میکنم و از کارم راضی هستم اما بارها شده وقتی مسافر سوار کردم، نگران بودم تا مبادا به تور آدمهای بد بخورم؛ خداروشکر تا کنون چنین اتفاقی نیفتاده است اما عموما سعی میکنم از ساعت هفت شب به بعد هیچ درخواستی را قبول نکنم.
با وجود آسیبهای حداقلی تاکسیهای اینترنتی که البته حداقل آن هم بسیار است چرا که لطمههای جبرانناپذیر روحی و روانی بر شهروندان اعم از مسافر و راننده باقی میگذارد اما بسیاری از شهروندان از چنین امکانی در عصر کنونی بسیار راضی هستند و در کنار درخواست افزایش خدمات روزافزون از سوی تاکسیهای اینترنتی، خواهان برقراری نظم و امنیت بیشتری در بستر این نوع تاکسیها هستند.
به عنوان مثال شهروندی میگفت: من از این تاکسیها خیلی راضی هستم، هزینه پرداختی معقول و به صرفه است، خدمات پشتیبانی دارد به عنوان مثال میتوانید مشکلات خود در مورد خودرو یا راننده و همچنین هزینه یا نرمافزار را در اختیار مدیریت این سرویس قرار دهید از طرفی امکان تماس با پشتیبان نیز وجود دارد.
شهروندی دیگری میگوید: امکان رصد خودرو در طول مسیر توسط شرکت، راننده، مسافر و خانواده فراهم است. رانندگان فعال در این نرمافزارها حاضر به تغییر مسیر نیستند هر چند در برخی مواقع این ضرورت پیش میآید؛ آن هم به دلیل ترافیک یا تراکم خودرو اما با این حال مسیر خود را از آن جایی که رصد میشوند، به هیچ عنوان تغییر نمیدهند.
سرهنگ رامین پاشایی رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا فراجا
روند تأیید صلاحیت و نظارت بر عملکرد کاربران راننده
سرهنگ «رامین پاشایی» رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا فراجا در گفتوگو با پژوهشگر ایرنا در مورد روند تأیید صلاحیت و نظارت بر عملکرد کاربران راننده میگوید: در تاکسیهای اینترنتی روند ثبتنام و تأیید صلاحیت و همچنین نظارت بر عملکرد کاربران راننده در دوران فعالیت در ناوگان مراحل مختلفی دارد که شامل احراز هویت، آموزش، بررسی دقیق سوابق کاربران راننده توسط پلیس نظارت بر اماکن عمومی فراجا و ارزیابیهای مستمر بر اساس بازخوردها و گزارشهای کاربران میشود.
در مرحله ثبت نام، متقاضیان برای پیوستن به ناوگان تاکسیهای اینترنتی ثبتنام میکنند و مدارک لازم برای فعالیت را به این شرکتها ارائه میکنند. در بخش احراز هویت، یک تیم ناظر در تاکسی اینترنتی مربوطه، همه مدارک فرد و خودرو را با یکدیگر تطبیق میدهند و در صورت مطابقت و صحت مدارک، روند تأیید صلاحیت با ارسال اطلاعات فرد متقاضی به پلیس اماکن فراجا آغاز میشود.
پلیس نظارت بر اماکن عمومی فراجا با در اختیار داشتن بانکهای اطلاعاتی متعدد، سوابق متقاضی را از طریق شماره ملی از چند منبع مختلف، بهصورت همهجانبه بررسی میکند و در نهایت نتیجه استعلام (تأیید یا رد صلاحیت) را در مدت ۲۴ ساعت بهصورت آنلاین به تاکسی اینترنتی مربوطه اعلام میکند. «در این فرآیند پلیس فراجا جرایمی را که برای فعالیت در ناوگان تاکسیهای اینترنتی نامتناسب شناخته میشود در نظر میگیرد و با بررسی سوابق قضایی و کیفری متقاضیان، کسانی را که سابقه کیفری موثر دارند و مرتکب افعالی شدهاند که میتواند برای جابهجایی مسافر نامناسب باشد رد صلاحیت میکند.»
«نتیجه نهایی این استعلام بدون ذکر دلیل رد صلاحیت افراد، به تاکسی اینترنتی مربوطه اعلام میشود. روند این بررسی بهگونهای است که حتی افرادی که گواهی عدم سوءپیشینه دارند، ممکن است برای فعالیت در ناوگان تاکسیهای اینترنتی و حملونقل کاربران مسافر توسط پلیس نظارت بر امکان فراجا تأیید نشوند.»
پاشایی ادامه میدهد: پس از تأیید صلاحیت کاربران راننده توسط پلیس اماکن فراجا، تاکسی اینترنتی مربوطه دوره آموزشی جامعی را برای آنها برگزار میکند. محتوای آموزشی این دوره که در ابتدای شروع فعالیتشان به آنها ارائه میشود، شامل آموزشهای متنوعی از جمله شیوه کار با اپلیکیشن تا آشنایی با قوانین تاکسیهای اینترنتی و اصول امنیت سفر میشود. هدف از این آموزش، آمادهسازی کاربران راننده برای ارائه خدمات و داشتن سفر امنتر برای خودشان و کاربران مسافر است.
تائید صلاحیت هر ۶ ماه یک بارِ کاربران
وی در پاسخ به این پرسش که آیا عملکرد و رفتار رانندگان توسط پلیس نظارت میشود، میگوید: پلیس اماکن فراجا در بخش تاکسیهای اینترنتی، بهصورت پیوسته عملکرد کاربران راننده را بر مبنای بازخورد و گزارشهای کاربران مسافر بررسی میکند. بر اساس نتایج این بررسیها و صحت گزارشها و امتیازهای ثبتشده در پایان سفر، تاکسی اینترنتی مربوطه، ناوگان فعال خود را پایش میکند. «در این روند، کاربران راننده ممکن است بر اساس عملکردشان بهطور موقت یا دائم غیرفعال شوند. در صورت غیرفعال شدن موقت، در یک بازه زمانی مشخص، کاربر راننده برای مواردی مثل انجام تست اعتیاد، آزمون روانشناسی یا آموزش مجدد قوانین ارجاع داده میشود. به علاوه، روند تائید صلاحیت فراجا هر ۶ ماه یکبار برای کاربران راننده فعال تکرار میشود.
رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا فراجا در مورد ارزیابی عملکرد کاربران رانندگان نیز میگوید: این ارزیابی بر مبنای اطلاعات بهدست آمده بهصورت مستمر صورت میگیرد؛ اول امتیازدهی سفر و بازخورد کاربران در پایان سفر و بررسی دقیق گزارشهای کاربران به پشتیبانی در مورد هر نوع رفتار غیرحرفهای یا تخلف کاربران راننده انجام میشود.
از دیگر اقدامات تاکسیهای اینترنتی در فرآیند ارزیابی عملکرد کاربران راننده شامل آزمونهای روانشناسی برای ارزیابی سلامت روان کاربران و شناسایی افراد مستعد بروز مشکلات رفتاری است. آموزش مستمر به کاربران راننده برای ارتقای سطح آگاهی و مهارتهای آنها، امکان گزارشدهی سریع و آسان در پایان سفر برای کاربران مسافر در صورت مشاهده هرگونه مغایرت در مشخصات خودرو یا کاربر راننده با اطلاعات داخل اپلیکیشن، پیگیری سریع و دقیق گزارشهای کاربران و انجام اقدامات لازم در صورت تأیید تخلف کاربر راننده از دیگر اقدامات پلیس است.
همچنین برای پیشگیری از بروز مشکلات در سفر و همچنین بهبود فرآیندهای کنونی اقداماتی از جمله استفاده از الگوریتمهای پیشرفته برای شناسایی الگوهای رفتاری غیرعادی و پیشبینی مشکلات احتمالی، همکاری با متخصصان روانشناسی برای طراحی برنامههای آموزشی و مشاورهای برای کاربران راننده و بروز رسانی مداوم فرآیندها و سیاستهای ایمنی بر اساس آخرین فناوریها و بهترین شیوهها انجام میشود.
در چه شرایطی حساب کاربری کاربران راننده غیرفعال میشود؟
پاشایی همچنین در مورد شرایط غیرفعال شدن حساب کاربری رانندگان تاکسیهای اینترنتی میگوید: در ناوگان تاکسیهای اینترنتی، حساب کاربری رانندگان ممکن است به دو صورت دائم یا موقت غیرفعال شود. تصمیمگیری درباره عملکرد راننده که پس از بررسی کامل و دقیق انجام میشود براساس اطلاعات به دست آمده از دو شیوه سیستم امتیازدهی در صفحه بازخورد سفر و تماس با پشتیبانی است.
بر اساس سیستم امتیازدهی، اگر متوسط امتیاز کاربر راننده از پنج امتیاز به پایینتر از ۴.۲ برسد، به او هشدار و آموزشهای لازم داده میشود. اگر کاربر راننده، در یک ماه آتی، موفق به افزایش امتیاز خود نشود، بهصورت خودکار توسط تاکسی اینترنتی مربوطه برای مدت مشخصی غیرفعال میشود و باید در کلاسهای آموزشی حاضر شود تا بتواند فعالیتش را از سر بگیرد. در فرصتی یکماهه راننده باید تلاش کند با جلب رضایت مسافران، امتیاز خود را افزایش دهد و در غیراینصورت برای همیشه غیرفعال میشود.
در بررسی عملکرد کاربران راننده بر اساس گزارش کاربران نیز اگر گزارش مسافران در دسته موارد حساس و حاد قرار بگیرد، حساب کاربری راننده بهصورت دائم غیرفعال میشود و کاربر راننده دیگر اجازه فعالیت در تاکسی اینترنتی را نخواهد داشت.
هشدارها: از این اقدامها پرهیز کنید
رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا فراجا با بیان اینکه کاربران تاکسیهای اینترنتی با رعایت شرایط و قوانین میتوانند گام موثری برای حفظ کیفیت سفرها بردارند به ارائه هشدارهایی در این زمینه میپردازد:
درخواست سفر برای دیگران و عواقب آن
اگر به هر دلیلی میخواهید با حساب کاربری شخصی خودتان برای دیگران تاکسی اینترنتی بگیرید باید بدانید که استفاده از خدمات اپلیکیشنها نیازمند ساخت حساب کاربری است. به یاد داشته باشید که مسئولیت رفتار مسافری که برای او تاکسی اینترنتی میگیرید در هنگام سفر، متوجه کاربر است. تاکسیهای اینترنتی امکان پیگیری هویت افرادی که با حساب دیگران درخواست سفر خود را ثبت کردند، ندارند و در صورت بروز هرگونه مشکلی به فرد درخواستدهنده مراجعه خواهد شد. تاکسیهای اینترنتی برای افرادی که میخواهند از حساب کاربری دیگران استفاده کنند یک قابلیت مهم و کاربردی به نام درخواست خودرو برای دیگری دارد.
درخواست تاکسیهای اینترنتی برای زیر ۱۸ سالها
ممکن است برخی والدین با حساب کاربری شخصی خودشان برای فرزندانشان تاکسی اینترنتی بگیرند. در نظر داشته باشید که استفاده از تاکسیهای اینترنتی برای اشخاص کمتر از ۱۸ سال مجاز نیست و والدین یا یک فرد بزرگسال حتما باید در طول سفر فرزندان را همراهی کنند. بر اساس قوانین، فقط اشخاصی که بیشتر از ۱۸ سال دارند، میتوانند اقدام به ساخت حساب کاربری در این اپلیکیشن کنند.
کارت به کارت کردن هزینه سفر
به یاد داشته باشید که در سفر با تاکسیهای اینترنتی انتخاب نوع پرداخت، بر اساس گزینههای پرداخت موجود در این سرویسها، با مسافر است. پرداخت نقدی و پرداخت از طریق اعتبار موجود در حساب کاربری، گزینههای موجود در سامانه هستند. در صورتی که هزینه سفر خود را از طریق کارت به کارت پرداخت کنید و هر مشکلی در این فرایند به وجود آید، متاسفانه تاکسیهای اینترنتی امکان پیگیری موضوع را نخواهد داشت. بنابراین همواره توصیه میکنیم تا از این شیوه پرداخت خودداری کنید.
البته برای رفاه حال کاربران راننده، مدتهاست علاوه بر امکان تسویه روزانه، امکان تسویه در لحظه نیز فراهم شدهاست. به این ترتیب کاربر راننده هفت روز هفته و در هر زمانی میتواند تسویه حساب کند. با افزوده شدن امکان تسویه در لحظه، بهترین راه پرداخت هزینه سفر، پرداخت آنلاین است. در این شیوه هم مسافر امکان پیگیری مشکلات مربوط به پرداخت را دارد و هم راننده میتواند حساب خود را در لحظه تسویه کند. همچنین در پرداختهای آنلاین از شیوع بیماریهای مسری نیز جلوگیری میشود.
بیتوجهی به عدم تطابق اطلاعات کاربر راننده
در صورتی که چهره کاربر راننده با عکس او در اپلیکیشن مطابقت نداشت از سوارشدن خودداری کنید و بلافاصله به پشتیبانی گزارش دهید. اگر در هنگام سفر متوجه این عدم تطابق شدید، میتوانید با ثبت گزارش، پشتیبانی را از این موضوع آگاه کنید. عدم تطابق شماره پلاک خودرو نیز از دیگر مواردی است که در سفر باید به آن توجه داشته باشید. در صورت مشاهده چنین تخلفی، از سوار شدن خودداری کرده و بلافاصله به پشتیبانی گزارش دهید.
ارسال بار با سرویس جابهجایی مسافر
بر اساس قوانین و مقررات تاکسیهای اینترنتی، جابهجایی بار فقط از طریق سرویس باکس مجاز است. نوع قرارداد کاربران راننده در سرویس جابهجایی مسافر با سرویس ارسال مرسوله متفاوت است و به همین علت این سرویسها ارسال مرسوله را از طریق سرویس مسافر تائید نمیکنند. در صورتی که بار خود را با سرویس مخصوص جابهجایی مسافر ارسال کنید و نیاز به پشتیبانی داشته باشید این سرویسها به دلیل تفاوتهای قراردادی با رانندگان در دو سرویس جابهجایی بار و مسافر، به خوبی نمیتوانند از کاربر پشتیبانی کنند. همچنین بارهای با ارزش بیش از پنج میلیون تومان را با پیک موتوری این سرویسها جابهجا نکنید.
حمل اشیاء غیرمجاز و غیرمتعارف
کاربران در هنگام سفر نباید اشیاء غیرمجاز همراه داشته باشند؛ اشیایی همچون مشروبات الکلی، مواد مخدر، سلاح یا سایر ادواتی که طبق قوانین کشور مجاز نیستند. کاربر مسافر در صورت همراه داشتن بار نامتعارف یا حیوان باید موضوع را پیش از رسیدن راننده با او در میان بگذارد. حمل حیوان با توافق طرفین امکانپذیر است اما توجه داشته باشید که کاربر راننده این حق را دارد که سفر کاربر را نپذیرد. همچنین حمل حیوان فقط در جعبه یا جای مخصوص امکانپذیر است.
دنیای پیچیده امروزی به سمت فناوریهای نوین و پیشرفته میرود و برای انسان امروزی نیز گریزی جز استفاده از این فناوریها نیست اما در کنار این دنیا و ابزارهای پیچیده آن، ضمن آموزش نیاز است تا تصمیمسازان با پیشبینی آسیبهای استفاده از این فناوریها، این آسیبها را به حداقل برسانند. (منبع:ایرنا)
رئیس کل سازمان نظام پزشکی کشور با اعلام تشکیل پرونده قضایی برای پنج هزار سایت پزشکی غیرمجاز، گفت: این سایتها که در حوزه پزشکی و زیبایی فعالیت داشتند به پلیس فتا معرفی و پرونده قضایی برای آنها تشکیل شد. به گزارش ایرنا محمد رئیسزاده روز دوشنبه در حاشیه مراسم رونمایی از تلویزیون اینترنتی سلامت و انعقاد تفاهم نامه همکاری که در محل سازمان نظام پزشکی برگزار شد، در جمع خبرنگاران اظهار کرد: سالم سازی فضای تبلیغات در نظام سلامت در اولویت کاری سازمان نظامپزشکی قرار دارد زیرا تبلیغات نادرست، گمراه کننده و خارج از عرف و شرع توسط برخی پزشکان غیرمتخصص و افراد فاقد صلاحیت انجام میشود. وی تاکید کرد: در چند سال اخیر ارتباط نزدیکی با پلیس فتا داریم و سایت های غیرمجاز را رصد و برخوردهای قانونی صورت میگیرد. رئیسزاده با بیان اینکه دنبال اصلاح و بازدارنده بودن قانون هستیم، ادامه داد: مردم فریب سایتهای غیرمعتبر که در حوزه سلامت و انجام اعمال زیبایی فعالیت می کنند را نخورند و سلامت خود را فدای تبلیغات گمراه کننده نکنند زیرا موارد متعددی از آسیبهای جدی و حتی مرگ به خصوص در حوزه زیبایی پیش آمده است.
وی با تاکید بر اینکه افراد قبل از مراجعه به پزشک، نام فرد را در سامانه جستجوی اعضای نظام پزشکی استعلام کنند، افزود: سال گذشته حدود ۲۴ هزار و ۵۰۰ پرونده قصور تشکیل شده که شکایت در حوزه زیبایی در صدر بوده است. رئیس زاده با بیان اینکه اعمال زیبایی و دندانپزشکی بیشترین شکایت را دارد، تصریح کرد: مردم در انجام اعمال زیبایی دقت زیادی داشته باشند زیرا عوارض جبران ناپذیری در پی دارد. وی با بیان اینکه فعالیت تلویزیون اینترنتی سلامت تسهیل گر ارتباط جامعه پزشکی با مردم است، گفت: ارتقای سطح سواد سلامت مردم یکی از اهداف مهم فعالیت این تلویزیون اینترنتی است و ضرورت دارد از طریق فضای مجازی، پلتفرم ها و رسانه ها اطلاعات پزشکی درست به مردم ارائه شود زیرا انتشار اخبار غلط و نادرست بدون پایه علمی و پزشکی در حوزه سلامت افزایش یافته و بهداشت عمومی را به خطر میاندازد. رئیس زاده در ادامه با ارزیابی مثبت عملکرد وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: ارزش نهادن و تلاش برای نیروی انسانی در زمینه حقوق، رسیدگی به پرداختیهای رزیدنتها، واقعی شدن تعرفهها و رفع دغدغههای نیروی انسانی در حوزه سلامت از جمله مهمترین اقدامات انجام شده دولت چهاردهم است. وی تصریح کرد: مهمترین دستاورد دکتر ظفرقندی این است که امید را به جامعه پزشکی برگرداند؛ بهطوری که میزان درخواست مهاجرت کادر درمان در سال گذشته نسبت به ۱۴۰۲ بیش از ۱۸ درصد کاهش و متخصصان ۲۲ درصد کمتر شد و این موضوع نشان از رویکرد مثبت دولت چهاردهم در بهبود مشکلات جامعه پزشکی بوده است. سهیل سلیمانی مدیرعامل تلویزیون اینترنتی سلامت نیز گفت: هدف اصلی از راه اندازی این تلویزیون آن است که منبع معتبری برای ارائه اخبار سلامت داشته باشیم و پیگیر برخورد با مداخلات از سوی غیرپزشکان، آموزش درست به مردم با محتوای علمی هستیم و این کانال رایگان است و وجهی برای پخش آن در فضای مجازی دریافت نمیشود.
رئیس پلیس فتا فراجا با اشاره به چالشهای پیگیری جرائم در پلتفرمهای خارجی چون اینستاگرام، واتساپ و تلگرام، بر ضرورت تحقق حکمرانی سایبری و راهاندازی شبکه ملی اطلاعات برای مقابله مؤثر با جرائم سایبری تأکید کرد.
سردار مجید در گفتوگو با ایسنا درباره چالشهای پیگیری جرائم در بستر پیامرسانها و شبکههای اجتماعی خارجی مانند واتساپ، تلگرام و اینستاگرام که سرورهای آنها در خارج از کشور قرار دارد، اظهار کرد: «این مسئله به موضوع حکمرانی سایبری در کشور بازمیگردد. در واقع، نگاه هر کشوری به حکمرانی سایبری باید معطوف به حفظ منافع ملی آن کشور باشد. ما زمانی میتوانیم حکمرانی سایبری داشته باشیم که در فضای سایبری استقلال و مدیریت کامل داشته باشیم.»
وی با اشاره به نقش پلتفرمها در این زمینه تصریح کرد: «اگر پلتفرمی میخواهد در کشور ما فعالیت کند، باید تحت مدیریت و نظارت ما باشد. اگر جرمی در آن پلتفرم رخ داد یا مطالبهای وجود داشت، آن پلتفرم برابر پروتکلهای تعریف شده باید پاسخگو باشد. اما متأسفانه در حال حاضر هیچیک از پلتفرمهای خارجی پاسخگوی پلیس در رابطه با جرائم واقعشده علیه کلیه کاربران میهن اسلامیمان در بستر خود نیستند.»
سردار مجید با تأکید بر ضرورت تحقق کامل شبکه ملی اطلاعات، گفت: «نیازهای مردم باید از طریق شبکه ملی اطلاعات تأمین شود تا وابستگی به پلتفرمهای خارجی کاهش یابد.»
وی خاطرنشان کرد: «در تمامی پلتفرمهای خارجی از جمله اینستاگرام، واتساپ و تلگرام شاهد وقوع جرائم هستیم و علیرغم اینکه این پلتفرمها هیچگونه همکاری با پلیس نداشته و ندارند، ما همچنان با تکیه بر اقدامات تخصصی و کارآگاهی، جرائم را کشف میکنیم.»
سردار مجید در خصوص فعالیتهای اراذل و اوباش در صفحات مختلف شبکههای اجتماعی و انتشار کلیپهای شرارتآمیز و فروش سلاح و مهمات در قالب عکس، دادهنما و عرضه تجهیزات مذکور برای فروش، گفت: این افراد و فعالیت آنها همواره در رصد پلیس فتا قرار داشته و در صورت بررسی و احراز صحت موارد، بلافاصله با هماهنگی پلیسهای تخصصی، اقدامات مقابلهای و قضایی لازم اجرا خواهد شد.
رئیس پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات فراجا در پایان گفت: در تحلیل پروندههای تشکیل شده، در کنار انگیزههای مجرمانه مذکور، موارد دیگری همچون ایجاد صفحات با هدف جذب فالوئر و ارائه تبلیغات برای ارتکاب جرم فوق، کلاهبرداری به بهانه فروش سلاح و مهمات از طریق دریافت وجه و عدم ارائه سلاح و مهمات و یا ارجاع افراد به درگاههای پرداخت جعلی به منظور دستیابی به رمز عبور و سایر اطلاعات فردی و شخصی مشاهده میشود.
رئیس پلیس فتا گفت: دسترسی به حسابهای کاربری پس از کلاهبرداری بیشترین میزان جرایم سایبری را تشکیل میدهد و بعد از آن هتک حیثیت و مزاحمتهای مجازی بیشترین میزان جرایم سایبری را به خود اختصاص داده است. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، سردار وحید مجید در نشست خبری با اهالی رسانه ضمن تسلیت حادثه تلخ اسکله شهید رجایی بندرعباس به تبیین اقدامات پلیس فتا پرداخت و افزود: در سال ۱۴۰۳ تعداد ۱۷۰ هزار پرونده قضایی در در ۲۷ موضوع در حوزه جرایم سایبری ثبت شد. وی با اشاره به اینکه سال گذشته شاهد رشد ۱۸۰ درصدی استفاده از تلفن همراه بودیم گفت: همچنین استفاده از اینترنت دیتا ۱۳۸ درصد افزایش داشته است. رییس پلیس فتا میزان ضریب کشف جرایم سایبری پلیس را حدود ۹۴ درصد عنوان کرد و گفت: میزان وقوع جرایم سایبری هم ۳.۴ درصد بوده است که همین میزان نیز برای ما زیاد بوده است. وی بیشترین جرایم سایبری را مربوط به کلاهبرداری معاملات دانست که ۴۱ درصد کلاهبرداریهای اینترنتی را شامل میشود. وی افزود: در مورد فراوانی جرایم ۱۵ درصد جرایم سایبری در حوزه جغرافیای تهران بزرگ و پس از آن اصفهان، خراسان رضوی و استان فارس بیشترین میزان جرایم را به خود اختصاص دادهاند. سردار مجید به جرایم حوزه اسکیمری و کپی کارهای بانکی اشاره کرد و گفت: متاسفانه در این حوزه خطای شهروندان و قرار دادن کارت بانکی و مشخصات امنیتی آن کار را برای کلاهبرداران تسهیل میکند. وی افزود: در اقدامات راهبردی برای جلوگیری از جرایم سایبری برگزاری پویش کودکان سایبری بود که در سطح خانواده، مدرسه و نخبگان اجرا شد که توجه اجتماعی خوبی را به خود اختصاص داد و در ارتقای سطح آگاهی کودکان و والدین موثر بود، همین باعث شد که پنجمین پویش نیز در این زمینه برگزار شود. رییس پلیس فتا به فعالیت ۱۹۰ کارشناس آموزشی فضای مجازی اشاره و تاکید کرد: این کارشناسان در طرح ملی فانوس دیجیتال به کار گرفته میشوند که خانوادهها و شهروندان میتوانند با ارتباط با این کارشناسان از قرارگیری در معرض کلاهبرداری پیشگیری کنند. وی به صفحات و درگاههای تبلیغاتی به خصوص فروش اسلحه و مواردی از این دست اشاره کرد و گفت: حدود ۷۵ درصد از این صفحات کلاهبرداری بوده و مراجعات را به سمت درگاههایی برای دسترسی به اطلاعات حساب بانکی کشانده و مورد سوء استفاده قرار میدهند. وی در ادامه به موضوع اخبار شایعات یا فیک نیوز اشاره کرد و گفت: پلیس فتا اشراف کامل بر این بخش داشته و به خصوص در شهادت شهید رئیسی با برخی از این سکوهای مجازی انتشار اخبار جعلی برخورد کرد. سردار مجید موضوع فروش سئوالات کنکور را از موضوعات فصلی کلاهبرداری سایبری دانست و افزود: طبق هماهنگی با سازمان سنجش ۴۰۰ صفحه در تلگرام و اینستاگرام مورد پیگرد قرار گرفت و ۷۹ نفر در این رابطه دستگیر شدند. رئیس پلیس فتا در مورد مسدودسازی مجراهای جرایم سایبری اظهار کرد: هماهنگی مناسبی با وزارت ارتباطات و بانک مرکزی وجود دارد تا چالشهای موجود و الگوریتمهای جرم شناسایی شود که یکی از آنها پیامکهای کلاهبرداری است. به گفته وی، پلیس فتا سال گذشته حدود هزار میلیارد تومان از وجوه حاصل از کلاهبرداری سایبری را مسدود و به مالباختگان با گردانده است. رئیس پلیس فتا همچنین با اشاره به تبلیغات گسترده فروش وام تاکید کرد: تبلیغات فروش وام به هر شکلی ممنوع است و کاربران به این تبلیغات اتکا نکنند. سردار مجید به کلاهبرداری در سکوهای آگاهی محور رسمی اشاره کرد و گفت: به طور منظم پلیس فتا به صورت ماهانه هشدارها و شگردهای جدید کلاهبرداری را به سکوهای معاملاتی و آگاهی محور ارائه میشود. وی اضافه کرد: عدم توجه کاربران به هشدارهای پلیس و قرار گرفتن تحت تاثیر آگهیهای اغوا کننده روی دیگر کلاهبرداری از طریق سکوهای آگهی محور است، البته در مورد احراز هویت فروشنده و خریداران هشدارهای لازم داده شده است. وی درباره اقدامات بلاگرهایی که فعالیت غیر اخلاقی و فعالیت ناهنجار در حوزه کسب و کارها دارند گفت: چنانچه این اقدامات جنبه عمومی داشته باشد پلیس مستقیم ورود و برخورد خواهد داشت. سردار مجید در مورد فعالیتهای شخصی خارج از قوانین اخلاقی نیز گفت: با توجه به اینکه حدود ۸۰ درصد از فعالیت بلاگرها در رصد پلیس قرار دارد، در صورت وجود شاکی خصوصی پلیس ورود خواهدکرد.
رئیس پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات فراجا با اشاره به نقش گسترده شبکههای اجتماعی در زندگی مردم، از تشدید نظارتها بر فضای مجازی برای تأمین امنیت کاربران و مقابله با جرائم سایبری خبر داد. سردار مجید در گفتوگو با ایسنا درباره برنامههای پلیس فتا برای نظارت بر فضای مجازی با بیان اینکه شبکههای اجتماعی در سالهای اخیر به یکی از مهمترین ابزارهای ارتباطی و سرگرمی تبدیل شدهاند و تأثیرات گستردهای بر ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی زندگی افراد گذاشتهاند، گفت: این فضاها دیگر تنها محل اشتراکگذاری محتوا نیستند، بلکه به بستری برای تبلیغات، آموزش، تعاملات اجتماعی و کسب درآمد تبدیل شدهاند.
سردار مجید با تأکید بر فرصتهای بیشمار فضای مجازی، هشدار داد که این فضا در عین حال بستر آسیبها، تهدیدات و جرائم متعددی است که در صورت عدم نظارت مناسب میتواند امنیت و فرهنگ جامعه را دچار آسیب کند.
به گفته رئیس پلیس فتا، این پلیس به طور مستمر شبکههای اجتماعی را رصد میکند تا از بروز جرائم سایبری جلوگیری و امنیت کاربران را تأمین کند.
وی همچنین به نقش مهم چهرههای سرشناس، بلاگرها و اینفلوئنسرها در فضای مجازی اشاره کرد و گفت: این افراد میتوانند با تولید محتوای مفید، سطح فرهنگ عمومی را ارتقاء دهند، اما در مواردی هم انتشار محتوای نامناسب یا رفتارهای غیرمسئولانه، آسیبهای جدی به جامعه وارد میکند.
سردار مجید تصریح کرد: سیاستگذاری و تنظیم گری صفحات پر مخاطب توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگر نهادهای ذیربط انجام میشود. رعایت قوانین برای همه کاربران، به ویژه چهرههای شناختهشده، الزامی است.
رئیس پلیس فتا فراجا با اشاره به نحوه برخورد با جرائم در فضای مجازی اظهار کرد: در جرائم عمومی، پلیس فتا مطابق قانون اقدامات لازم را انجام میدهد و در جرائم شخصی و خصوصی نیز با شکایت رسمی افراد و هماهنگی با مراجع قضایی وارد عمل میشود.
وی با هشدار درباره رفتارهای غیرقانونی در فضای مجازی، افزود: هیچگونه جرم سایبری در این فضا قابل پذیرش نیست و تمامی جرائم با جدیت پیگیری میشود.
سردار مجید در پایان تأکید کرد: افزایش آگاهی خانوادهها و کاربران درباره پیامدهای منفی انتشار محتوای نامناسب، یکی از مهمترین راهکارهای پیشگیری از جرائم در فضای مجازی است. پلیس فتا با حساسیت بیشتری فعالیتها را رصد کرده و در تلاش است فضای سالمتر و امنتری برای کاربران فراهم کند.
معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتا گفت: امروز جعل هویت در فضای مجازی بسیار زیاد شده و نباید مدارک را به هر فردی در فضای مجازی ارسال کرد چرا که منجر به سوءاستفاده میشود.
به گزارش خبرگزاری مهر، سرهنگ دوم جواد مختار رضایی معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتا درباره تقویت امنیت فضای مجازی توسط پلیس فتا بیان داشت: پلیس فتا برای ارتقای امنیت در فضای مجازی ایجاد شده و با تهدیدات امنیتی در این فضا برخورد میکند تا مردم بتوانند با آرامش به فعالیت خود ادامه دهند. البته افزایش سواد سایبری کاربران بسیار حائز اهمیت است.
وی افزایش آگاهی و سواد سایبری مردم در حوزه فضای مجازی را از وظایف پلیس فتا برشمرد و گفت: افزایش آگاهی منجر به اعتماد به نقش بیشتر و استفاده بهتر از فضای مجازی میشود. امروز جعل هویت دیگران در فضای مجازی بسیار زیاد شده بنابراین نباید مدارک را به هر فردی در فضای مجازی ارسال کرد چرا که منجر به سوءاستفاده میشود.
معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتا در رادیو گفتگو با اشاره به پیامکهای اطلاع رسانی و آموزشی پلیس فتا برای مردم متذکر شد: تمام این پیامها بر مبنای پروندههایی است که برای مردم ایجاد شده است. پیامک، حضور در رسانه ملی، ساخت انیمیشن و موشن گرافی، ایجاد پویشهای مختلف و انتشار بنر از جمله راههای آموزشی پلیس فتاست.
پلیس فتا آمادگی کامل برای همکاری با رسانههای مختلف را دارد که جلوی این جرایم گرفته شود.
سرهنگ دوم مختار رضایی تصریح کرد: اولین کسی که میتواند حریم خصوصی را حفظ کند، خود فرد است و لذا برای حفظ حریم خصوصی و تعادل در امنیت سایبری، مردم باید همکاری جدی داشته باشند. کلیک نکردن روی لینکهای ناشناس و مشکوک، فعالسازی احراز هویت ۲ مرحلهای در پیام رسان ها و شبکههای اجتماعی، استفاده از رمزهای عبور قوی، بروز رسانی برنامهها، عدم اشتراک گذاری اطلاعات شخصی و عدم ارسال رمز دوم از جمله اقداماتی است که کاربران باید انجام دهند. مردم باید اطلاعات کافی در مورد حریم خصوصی خود داشته باشند. مردم میتوانند به سایت پلیس فتا مراجعه کرده تا از آخرین تحولات در ارتباط با ارتقای سواد سایبری آگاه شوند.
وی همچنین با تاکید بر بررسی پیامها پیش از باز ارسال آن به سایر افراد خاطرنشان کرد: محتوا در ابتدا باید مورد بررسی فرد قرار گیرد. مردم میتوانند با شماره ۰۹۶۳۸۰ تماس گرفته و مشکل خود را گزارش دهند. همچنین با سایر نهادها در دستور کار پلیس فتا قرار دارد تا بتواند توسعه یابد.
رئیس پلیس فتا فراجا از شناسایی و دستگیری متهمان حرفهای فعال در زمینه کپی کارت بانکی شهروندان خبر داد. به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، سردار وحید مجید رئیس پلیس فتا در تشریح این خبر اظهار کرد: با وصول پروندههای متعددی به یکی از واحدهای پلیس فتا کشور با موضوع برداشت غیرمجاز از حساب تعدادی از شهروندان، حسب بررسیهای صورت گرفته توسط کارشناسان پلیس فتا فرآیند برداشت غیرمجاز از طریق تهیه کپی از کارتهای بانکی مال باختگان محرز و موضوع به صورت ویژه در دستور کار قرار گرفت.
وی افزود: با بررسیهای تخصصی و اقدامات فنی صورت گرفته توسط کارشناسان پلیس فتا در نهایت متهم اصلی در استان تهران شناسایی و پس از اخذ مجوزهای قضایی به همراه همدست وی دستگیر و در تحقیقات صورت گرفته به برداشت غیرمجاز از حساب شهروندان با شیوه ذکر شده اعتراف کرد.
این مقام ارشد انتظامی ادامه داد: با بررسیهای انجام شده مشخص شد متهم پرونده دارای تحصیلات عالیه در حوزه درمان بوده که به همراه همدست خود اقدام به تهیه کپی از کارت بانکی شهروندان در یکی از مراکز ارائه خدمات درمانی کرده اند.
سردار مجید یادآور شد: در بررسیهای صورت گرفته از تجهیزات رایانهای و هوشمند کشف شده از متهمین، اطلاعات 22 فقره کارت بانکی کپی شده شناسایی و اقدام در خصوص شناسایی سایر مال باختگان و انجام اقدامات قانونی مربوطه در دست پیگیری است، شایان ذکر است برابر بررسی عواید مالی حاصل از فرآیند مجرمانه فوق، تاکنون برداشت غیرمجاز حدود سی میلیارد ریال وجه از حساب شهروندان محرز شده است.
رئیس پلیس فتا فراجا گفت: برابر اقدامات فنی و تخصصی صورت گرفته از سوی واحدهای پلیس فتا استانها، در سال 1403 تعداد 51 فقره پرونده مهمه و کثیرالشاکی در زمینه کپی کارتهای بانکی شهروندان شناسایی که در این رابطه 135 نفر دستگیر و به مراجع قضایی معرفی شدهاند.
وی در توصیه به شهروندان تاکید کرد: شهروندان محترم توجه داشته باشند حتماً از یک کارت بانکی با موجودی محدود در جهت انجام خریدهای روزانه خود استفاده کرده و در زمان خرید حتی الامکان رمز کارت را شخصا در دستگاه کارت خوان وارد کنند. همچنین علاوه بر تغییر دورهای رمز اول کارتهای بانکی، در صورت انجام هرگونه تراکنش مشکوک، بلافاصله با مراجعه به اولین خودپرداز نسبت به تغییر رمز اول کارت خود اقدام کنند.
سردار مجید در پایان خاطر نشان کرد: در راستای ارتقای امنیت پرداختهای حضوری، پیگیری لازم از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در زمینه جایگزینی سایر شیوههای پرداخت مبتنی بر تکنولوژیهای روز در حال انجام است.
رئیس پلیس فتای تهران، در پیامی هشدار داد که در زمان خرید و فروش طلا مراقب کلاهبرداری های اینترنتی باشند. سردار معظم گودرزی، رئیس پلیس فتای تهران، در پیامی هشدار داد که مراقب کلاهبرداری های اینترنتی باشند.
وی اعلام کرد که برخی از افراد کلاهبردار در سایتهای آگهی محور پیامهایی ارسال میکنند مبنی بر اینکه طلا را به قیمت بالا خریداری میکنند. این افراد با ارسال رسیدهای جعلی و فریبنده سعی دارند تا فروشندگان را اغفال کرده و هیچ وجهی به حساب آنها واریز نکنند.
سردار گودرزی همچنین تأکید کرد که در مراحل بعدی، این افراد ممکن است به عنوان مولفه جرم قرار گیرند، چرا که ممکن است وجوهات خود را به حساب فروشندگان واریز کنند.
وی از مردم خواست که از خرید و فروش طلا در سایتهای معتبر و مطمئن اقدام کنند و هیچگاه فریب این نوع پیامها را نخورند. مردم به این تبلیغاتِ اغوا کننده، توجهی نکنند.
پشت پرده برخی آگهیهای آنلاین، ماجراهایی نهفته است که یک «رمزگذاری » است. از فروش کفش زنانه تا جوراب و همخانه، آگهیهایی که در ظاهر بیضررند اما در واقع کدهای پنهانی برای فعالیتهای غیرقانونی و غیراخلاقی محسوب میشوند. پلیس فتا ضمن تایید اینکه برخی سودجویان از این بستر برای معاملات مشکوک استفاده میکنند، هشدار داده است: «رصد و برخورد در دستور کار است و دستگیری هایی صورت گرفته است»
نگرانی زمانی بیشتر میشود که افراد بدون اطلاع از این پشت پرده، اقدام به ثبت آگهی میکنند و ناگهان با پیامهایی مواجه میشوند که هیچ ارتباطی با آگهی آنها ندارد و حاوی پیشنهادها و درخواستهای نامتعارف و غیراخلاقی است.
امیر رهبر فعال اجتماعی با رصد این سایت ها در گزارشی که در ادامه می خوانید اینگونه برای رکنا نوشت :
«برخی پلتفرمهای خرید و فروش آنلاین، با وجود تسهیل در معاملات، زمینه انجام برخی فعالیتهای غیرقانونی و غیراخلاقی را نیز فراهم کردهاند.»
با نگاهی به محیط کاربری این سایتها، مشخص میشود که برای ثبت یک آگهی، تنها استعلام لازم یک شماره تلفن است و هیچ تأیید هویتی دیگری در مراحل ثبتنام انجام نمیشود.
این روزها چه اتفاقی افتاده؟
امروزه بسیاری از مردم برای خریدهای روزمره حتی به فروشگاهها مراجعه نمیکنند و خریدهای خود را از طریق اینترنت انجام میدهند. اما در این میان، برخی از سایتها با انتشار آگهیهای عجیب و نامتعارف، موجب نگرانی کاربران شدهاند.
در این آگهیها، برخی از کلمات بهعنوان رمز برای درخواستهای خاص استفاده میشوند. عباراتی مانند "مدلینگ"، "خانم جهت امور منزل"، "ماساژور"، "میز بیلیارد"و حتی "کفش مجلسی زنانه با قیمت توافقی" ... در این دسته قرار میگیرند.
ماجرای فروش کفش زنانه چیست؟
برخی افراد سودجو با استفاده از عبارات رمزی، از بستر تبلیغاتی این سایتها برای ارائه خدمات نامتعارف غیراخلاقی استفاده میکنند. عباراتی مانند "کفش زنانه مجلسی جلو باز، با جعبه"، "کفش زنانه تهران" و مشابه آنها، بهنوعی اسم رمز در این فضا تبدیل شدهاند.
آگهیهایی با رمزگذاریهای خاص منتشر میشوند؛ مثلاً در برخی موارد، "کفش زنانه همراه با کارتن" به معنای داشتن مکانی برای فعالیتهای غیرقانونی تفسیر شده است.
آیا مدیران این سایتها از ماجرا بیخبرند؟
عدم نظارت بر محتوا تا کجا باید ادامه پیدا کند؟ بسیاری از کاربران معتقدند که نبود نظارت کافی باعث شده است روزانه تعداد زیادی از آگهیهای غیرواقعی و کاذب با عناوین مختلف منتشر شوند.
این آگهیها اغلب فقط امکان چت دارند و گزینه تماس برای آنها غیرفعال است، که خود باعث ایجاد شک و تردید نسبت به هدف اصلی آنها میشود.
این فعال اجتماعی در ادامه افزود: «در تازهترین موارد، کلمه "کمک" بهعنوان یک کد جدید ظاهر شده است. در نگاه اول، فردی برای راهاندازی یک کسبوکار یا آموزش نرمافزار درخواست کمک کرده، اما با ورود به جزئیات آگهی، مشخص میشود که هدف چیز دیگری است!»
رصد پلیسی و نظارت قضایی چگونه است؟
سرهنگ دوم جواد مختار رضایی، معاون اجتماعی پلیس فتا، در خصوص اقدامات انجام شده برای مقابله با این دست آگهیهای غیرمجاز با تاکید بر اینکه رصد اینگونه آگهی در دستور کار پلیس قرار دارد به خبرنگار اجتماعی رکنا اظهار داشت: «در این زمینه و در برخورد با چنین آگهیهایی، تاکنون چندین مورد دستگیری انجام شده است. سال گذشته، در چندین استان، برخوردهای لازم صورت گرفته است.»
وی افزود: «رصد و نظارت بر سایتها همواره در دستور کار پلیس قرار دارد. پس از شناسایی آگهیهای غیرمجاز، بلافاصله اقدامات لازم آغاز شده و اطلاعات آنها به مدیران سایتها اطلاع داده میشود تا نسبت به حذف آگهیها اقدام کنند. در برخی موارد نیز، برای پیگیری دقیقتر، نیاز به هماهنگی با دستگاههای قضائی وجود دارد که این هماهنگی نیز انجام میشود.»
سرهنگ دوم مختار رضایی ادامه داد: «پس از مشاهده این آگهیها و تکرار آنها، مدیران سایتها اعلام کردهاند که برای شناسایی و حذف آگهیهای غیرمجاز از فناوریهای نوین و هوش مصنوعی بهره میبرند و در صورت شناسایی موارد غیرمجاز، آنها را فوراً حذف خواهند کرد. در نهایت باید گفت که ما همچنان بهطور جدی پیگیر این موضوعات هستیم و هر گزارشی را با دقت بررسی خواهیم کرد.»
پلیس فتا درباره تبلیغات سفر و اجاره ویلا در نوروز گفت: مراقب تخفیفهای جذاب در فضای مجازی باشید تا به دام کلاهبرداران گرفتار نشوید.
به گزارش مهر همزمان با ایام نوروز و افزایش تقاضا برای سفر، بسیاری از هموطنان در حال رزرو هتل و خرید تورهای مسافرتی از طریق تبلیغات مختلف در شبکههای اجتماعی و سایتهای مختلف هستند.
اما در این میان، مجرمان سایبری با استفاده از تبلیغات فریبنده در شبکههای اجتماعی، اپلیکیشنهای پیامرسان و سایتهای غیر معتبر به سوءاستفاده از مردم پرداخته و اقدام به کلاهبرداری میکنند.
این مجرمان از طریق ایجاد صفحات و سایتهای جعلی که بهظاهر خدمات تورهای مسافرتی یا رزرو هتل را با قیمتهای پایین یا تخفیفهای ویژه ارائه میدهند، افراد را فریب داده و پس از دریافت بیعانه یا پیشپرداخت از مشتریان، بهطور کامل قطع ارتباط میکنند. این در حالی است که مشتریان برای دریافت خدمات، هیچگونه پاسخی از سوی این سایتها یا صفحات نمیگیرند و به راحتی دچار ضرر مالی میشوند.
افزایش کلاهبرداری با عنوان تورهای گردشگری در فضای مجازی
همچنین سردار داوود معظمی گودرزی، رئیس پلیس فتا پایتخت، از افزایش کلاهبرداریها تحت عنوان تورهای گردشگری در فضای مجازی، بهویژه در آستانه نوروز و ایام تعطیلات خبر داد.
وی اظهار کرد: همزمان با افزایش سفرها در ایام تعطیلات نوروز، کلاهبرداران با تبلیغ تورهای گردشگری در بسترهایی همچون اینستاگرام، تلگرام و سایت دیوار و با ارائه قیمتهایی پایینتر از سایر تورها، کاربران را ترغیب به واریز مبالغی بهعنوان بیعانه میکنند. این افراد پس از دریافت وجه، دیگر پاسخگو نیستند و دسترسی خود را مسدود میکنند.
سردار گودرزی همچنین تأکید کرد: در برخی موارد، کلاهبرداران با سوءاستفاده از هویت، لوگو و آرم آژانسهای معتبر گردشگری، اعتماد کاربران را جلب میکنند. به همین دلیل، توصیه میشود قبل از واریز هرگونه وجه، از معتبر بودن هویت برگزارکنندگان تور و مجوزهای قانونی آنها اطمینان حاصل کنید.
پیش از این رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا فراجا در تازهترین گزارش خود اعلام کرد: پنج نفر از کلاهبرداران اینترنتی که در این زمینه فعالیت میکردند، دستگیر شدهاند. همچنین ۲۷۰ پرونده کلاهبرداری مربوط به همین نوع تخلف در این مدت تشکیل شده است. این پروندهها عمدتاً مربوط به کسانی است که از تبلیغات جعلی و صفحات فریبنده در فضای مجازی برای رزرو تورها و هتلها استفاده کرده و پس از پرداخت پیشپرداخت، هیچگونه خدماتی دریافت نکردهاند.
مجریان این نوع کلاهبرداریها در تبلیغات خود وعدههای جذاب و وسوسهانگیز میدهند؛ مانند «تورهای ارزانقیمت»، «تخفیفهای ویژه»، «رزرو هتل با قیمتهای استثنایی»، که به نظر میرسد فرصتی عالی برای سفرهای نوروزی باشند. اما واقعیت این است که پس از پرداخت هزینه، فرد نه تنها خدمات دریافت نمیکند، بلکه به دلیل اعتماد به این سایتها و صفحات فریبکار، بهراحتی دچار خسارتهای مالی میشود. پلیس فتا به عموم مردم توصیه میکند که تنها از سایتها و پلتفرمهای معتبر و دارای نشان ای نماد برای رزرو بلیط، هتل یا تور استفاده کنند. همچنین، سایتهایی که درگاه بانکی مجاز دارند، دارای سیستمهای پرداخت امن و مطمئن برای تراکنشهای مالی هستند و ریسک کلاهبرداری را کاهش میدهند.
نکات ضروری برای خرید ایمن در ایام نوروز
استفاده از سایتهای معتبر: فقط از سایتهایی که دارای نشان این ماد و درگاه بانکی مجاز هستند برای خرید بلیط، رزرو هتل و تور استفاده کنید. این سایتها مطابق با قوانین و مقررات کشور عمل کرده و امنیت اطلاعات شما را تضمین میکنند.
پرهیز از تبلیغات غیررسمی: از کلیک بر روی تبلیغات در شبکههای اجتماعی، پیامرسانها یا لینکهای ارسال شده از سوی منابع غیررسمی خودداری کنید. این تبلیغات معمولاً به سایتهای جعلی هدایت میکنند.
بررسی امنیت سایت: پیش از وارد کردن اطلاعات شخصی یا بانکی در هر سایت، مطمئن شوید که سایت دارای پروتکل امنیتی HTTPS است و قفل سبز رنگ در نوار آدرس مرورگر شما نمایان باشد.
دقت در پرداخت پیشپرداخت: هیچگاه در ابتدا و پیش از بررسی کامل و اطمینان از معتبر بودن سایت، پیشپرداختی ندهید. بهویژه اگر از شما خواسته شد که فقط از طریق کارتهای بانکی یا روشهای غیررسمی پرداخت کنید.
جستجوی آنلاین نظرات و تجربیات دیگران: پیش از هرگونه خرید و رزرو، نظرات و تجربیات دیگر مشتریان را جستجو کنید تا از معتبر بودن سایت یا پلتفرم مورد نظر اطمینان حاصل کنید.
در نهایت، با آگاهی از این نکات و رعایت احتیاطهای لازم، میتوانید از سفرهای نوروزی خود لذت ببرید و همزمان از کلاهبرداریهای اینترنتی و مشکلات مالی پیشگیری کنید. پلیس فتا همچنین از شهروندان خواسته است در صورت مواجهه با هرگونه مشکل یا شک به سایتهای جعلی، فوراً با مرکز فوریتهای سایبری پلیس فتا به شماره تلفن ۰۹۶۳۸۰ و یا سایت پلیس فتا به آدرس www.fata.gov.ir گزارش دهند تا از وقوع کلاهبرداریها جلوگیری شود.
رئیس پلیس فتای فراجا گفت: ۷۰ درصد پروندههای پلیس فتا مربوط به کلاهبرداری رایانهای و برداشتهای اینترنتی غیر مجاز از حساب است.
به گزارش ایسنا سردار وحید مجید رئیس پلیس فتای فراجا درباره بیشترین موضوعات پروندههای پلیس فتای کشور در سال ۱۴۰۳ گفت: در تحلیلهای ما مشخص شد بیشتر پروندههای پلیس فتا، مربوط به کلاهبرداریهای رایانهای و برداشتهای اینترنتی غیر مجاز از حساب است؛ علاوه بر این دسترسی غیرمجاز به داده ها، هتک حیثیت، نشر اکاذیب و مزاحمتهای اینترنتی نیز جزو موضوعهای شکایتهای ما هستند.
وی افزود: در مجموع ۷۰ درصد شکایتهای مردم به پلیس فتا، مربوط به جرائم مالی و اقتصادی است؛ مهمترین شگردهای مجرمین سایبری نیز ارسال پیامهای جعلی حاوی لینک دانلود بدافزار، تحت عناوین مختلف مثل شکایت علیه شما و دریافت یارانه معیشتی است. همچنین کلاهبرداری در بستر سایتهای آگهی محور و شبکه اجتماعی نیز جزو مواردی است که زیاد در کشور رخ میدهد.
رئیس پلیس فتا فراجا در پاسخ به این پرسش که چند درصد از پروندهها به نتیجه رسیدهاند، ادامه داد: بر اساس تحلیل ها، حدود ۹۲ درصد از جرایم سایبری رخ داده در کشور، توسط همکارانم در سراسر کشور کشف شده و به دستگیری متهمان ختم شده است.
سردار مجید درباره افراد دستگیر شده گفت: در بررسیهای ما مشخص شد بیشتر کلاهبرداران سایبری مرد هستند یعنی حدود ۷۲ درصد از دستگیرشدگان مرد و مابقی زن بودند.
مجازاتهای موجود بازدارندگی ندارد
وی با اشاره به اینکه همکاری خوبی بین پلیس فتا و قوه قضائیه برقرار است، افزود: همکاری ما با دستگاه قضا خوب است، اما متأسفانه مجازاتهای پیش بینی شده در قوانین و مقررات، بازدارندگی لازم را در حوزه جرایم سایبری نداشته که این موضوع پیامدهایی از جمله تکرار جرم از سوی مجرمین را به همراه دارد.
رئیس پلیس فتای فراجا ادامه داد: به همین دلیل باید بازنگری در قوانین و مجازاتها با هدف ارتقای سطح بازدارندگی و کنترل جرایم به صورت ویژه در دستورکار دستگاههای متولی و قانونگذار قرار گیرد و پلیس فتا در زمینه اصلاح قوانین و تشدید اقدامات سلبی و همچنین تسهیل و تسریع در فرآیندهای رسیدگی به جرایم سایبری پیگیریهای لازم را انجام خواهد داد.
۹ اقدام پلیس فتا در راستای آموزش مردم
سردار مجید با اشاره به اقدامات این پلیس در راستای فرهنگسازی و آموزش عمومی مردم، گفت: برگزاری کارگاههای آموزش همگانی، انتشار محصولات فرهنگی به صورت ویدیو کست و پادکست در شبکههای اجتماعی و پیام رسان ها، برگزاری میز خدمت در ایام اربعین، انتشار هشدارهای پلیسی به صورت زیرنویس در رسانه ملی و سایت پلیس فتا، حضور کارشناسان رسانهای در رادیو و تلویزیون، تولید و انتشار اینفوگرافیک، انیمیشن، ویدیو کست و پادکست در سایت پلیس فتا، برگزاری پویش کودکان سایبری، برگزاری پویش کلیک امن و اجرای طرح فانوس دیجیتال از جمله اقداماتی است که همکارانم در پلیس فتای کشور برای آموزش هموطنان انجام دادهاند.
وی درباره اهداف سال آینده این پلیس افزود: افزایش آگاهی عمومی از طریق برگزاری دورههای آموزشی، ارتقاء مبارزه با جرایم سایبری از طریق تمرکز بر شناسایی و مقابله با انواع جرایم سایبری، تقویت همکاریهای بین المللی، پیشگیری از تهدیدات نوظهور، توسعه فناوریهای نوین، تأمین امنیت کسب و کارها در برابر حملات سایبری و تعامل با سازمانها و نهادها از جمله اهداف پلیس فتا برای سال ۱۴۰۴ است.
رئیس پلیس فتای فراجا خطاب به شهروندان توصیه کرد: از آنجایی که بیشتر پروندههای ما مربوط به برداشتهای اینترنتی غیر مجاز از حساب از طریق کلیک بر روی لینکهای آلوده است؛ به شهروندان توصیه میکنیم اصلا روی لینکهای ناشناخته کلیک نکنند؛ چراکه کلیک بر روی لینک منجر به هک گوشی و برداشت غیرمجاز از حساب کاربر خواهد شد.
سردار مجید گفت: هموطنان برای ارتباط مستقیم با کارشناسان فضای مجازی پلیس فتا میتوانند با شماره تلفن ۰۹۶۳۸۰ تماس بگیرند.
آماری مستند در مورد میزان گردش مالی سایتهای شرطبندی وجود ندارد، اما آمار و ارقام منتشر شده از سوی کمیسیون عالی ارتقای تولید محتوای فضای مجازی کشور نشان میدهد که «سالانه بیش از ۲۰همت ارز» بهدلیل گسترش پدیده قمار از کشور خارج میشود.
به گزارش ایسکانیوز، امروز فضای مجازی پر از بلاگرهایی است که یکباره به شهرت میرسند. بلاگرهایی که نه هنری دارند و نه تلاشی کردهاند اما یک ویژگی مشترک دارند و پشت همه آنها مافیایی است که سایتهای شرطبندی را هدایت میکند.
هر کدام از ما حداقل یکبار شاهد هنرنماییها و حواشی ایجاد شده توسط این افراد و به اصطلاح شاخهای اینستاگرامی بودهایم. حواشی و جنجالهایی از اظهارنظر و تحلیلهای سیاسی تا دعواهای ساختگی و شوخیهای جنسی که در نهایت جمعیت زیادی از گروه سنی جوان و نوجوان را به خود جذب کرده است.
این افراد برخلاف تصویری که از خود ساختهاند، سادهاندیش نیستند بلکه از قدرت رسانه و نحوه استفاده از ظرفیتهای آن برای دستیابی به اهدافشان آگاهی دارند. اهمیتی ندارد حاشیهای که ایجاد میکنند زشت و منفور است یا مثبت، هدف موجرسانهای است. هدف شهرت برای تبلیغ سایتهای شرطبندی و درنهایت پول است!
آماری مستند در مورد میزان گردش مالی سایتهای شرطبندی وجود ندارد، اما آمار و ارقام منتشر شده از سوی کمیسیون عالی ارتقای تولید محتوای فضای مجازی کشور نشان میدهد که «سالانه بیش از ۲۰همت ارز» بهدلیل گسترش پدیده قمار از کشور خارج میشود.
قمار در کشور غیرقانونی است و در قانون مجازات جمهوری اسلامی ایران، در مادهٔ ۷۰۵ آمده است: قماربازی با هر وسیلهای، ممنوع و مرتکبین آن به یک تا شش ماه حبس یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میشوند و در صورت تجاهر به قماربازی، به هر دو مجازات محکوم میگردند.
همچنین در مادهٔ ۴۶۵ قانون مدنی ایران نیز بیان شده است: قمار و گروبندی باطل و دعاوی راجعه به آن مسموع نخواهد بود.
شیوع قمار در کشور
با این حال فعالیت همین مهرههای بلاگر باعث شده تا شاهد افزایش شیوع قمار در کشور باشیم. رامین رادفر دبیر علمی هفدهمین کنگره دانش اعتیاد گفت: با وجود محدودیتهای قانونی در کشور متأسفانه رشد قمار در ایران به دلیل رشد قمار آنلاین و سایتهای غیرمجاز افزایش یافته است .
وی افزود: امروزه مفهوم «اعتیاد» فراتر از مصرف مواد مخدر رفته و گستره اعتیادهای رفتاری را مانند قمار و بازیهای کامپیوتری شامل می شود تا جایی که در سطح جهانی نیز سازمانهای معتبری مانند سازمان جهانی بهداشت، اختلال قمار را به عنوان یک مشکل سلامت روانی شناسایی کرده است.
هدف این سایتها که رویای یک شبه پولدار شدن را ترسیم میکنند، نوجوانان است چراکه آنها راحتتر تحتتاثیر قرار گرفته و آلوده میشوند. رادفر در این باره توضیح داد: در حال حاضر اعتیاد به بازیهای کامپیوتری در کشور مخصوصاً در نوجوانان و جوانان رو به افزایش است؛روندی که در دوران کرونا نیز بهدلیل قرنطینه و استفاده بیشتر از بازیهای کامپیوتری و اینترنت تشدید شد و مشکلاتی مثل افت تحصیلی و گوشهگیری اجتماعی را برای نوجوانان به همراه داشت.
سرشاخه این سایتها کجاست؟
سرهنگ رامین پاشایی، معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتای فراجا از ریشه این سایتها گفت: ایجاد سایت شرطبندی در ایران با موانع قانونی روبهرو شد و به این ترتیب توانستیم مانع فعالیت این سایتها شویم. خوشبختانه با توافقنامه و همکاریای که با بانک مرکزی، قوه قضاییه و پلیس فتا اتفاق افتاد، توانستیم از طریق سامانههای هوشمند دست به رصد جریانهای شرطبندی، قمار و پولشویی بزنیم و تعداد قابلتوجهی از درگاههای بانکی و کارتها را نیز مسدود کنیم.
وی افزود: هرچند با این اقدامات مانع افزایش فعالیت این سایتهای شرطبندی شدهایم، اما باید گفت تعدادی از این سایتها هنوز وجود دارند و همچنان قربانی میگیرند. ما به شکل مستمر و روزانه در حال فعالیتهای عملیاتی در حوزه شرطبندی هستیم و باندهای زیادی را دستگیر کردهایم.
پاشایی توضیح داد: سرشاخه و ریشه اصلی گردانندگان و تبلیغکنندگان شرطبندی خارج از مرزهای آبی و خاکی ایران است. اکنون به جای استفاده از درگاه بانکی و پول از رمزارز استفاده میشود. الگوریتم پیچیدهای روی این سایتهای شرطبندی وجود دارد. افراد در بدو ورود به این سایتها، در نوبت اول و دوم برنده میشوند تا برای افزایش پول ترغیب شوند و حتی افراد دیگر را به این سایتها دعوت کنند، اما در نهایت سود اصلی نصیب گردانندگان سایتهای قماربازی میشود و سرمایه مردم به تاراج میرود. سایتهای شرطبندی با استفاده از سلبریتیها اقدام به تبلیغات میکنند که این سلبریتیها مورد رصد ما قرار میگیرند و پرونده قضایی تشکیل میشود.
نوجوان را در فضای مجازی رها نکنید
محمد امین پاکراه متخصص روانشناس بالینی در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز ضمن هشدار به والدین به ایسکانیوز گفت: نسل جدید درطول استفاده از فضای مجازی در مواجهه با هجوم انواع اطلاعات قرار دارد. نسل زد از حدود هشت سالگی با انواع اطلاعات و آموزش بدون دخالت و حضور والدین مواجه است، زمانی که نوجوان ما بدون نظارت خانواده وارد فضای مجازی میشود، اهداف خود را گم میکند و دچار اعتماد به نفس کاذب میشود.
وی افزود: سرعت دریافت اطلاعات نسل جدید بیشتر سن آنها است. درک ضعیف نسل جوان در مقایسه با اطلاعاتی که با آن مواجه هستند آنها را دچار سردگمی میکند. فضای مجازی، بمباران اطلاعاتی و نداشتن هدف از تفاوتهای عمده نسل جدید با نسلهای گذشته است.
روانشناس توضیح داد: تابآوری کم و تحملپذیری پایین از مشکلاتی است که نسل جوان با آن سر و کار دارد، تجربه اندک در ناکامی و شکست که از اصول بهداشت روان است باعث شده تا نسل جوان ما دچار کمالگرایی شود.
پاکراه گفت: زمانی که نوجوان ما زندگی به ظاهر بینقص برخی افراد را در فضای مجازی میبیند، دچار احساس ناکامی، پوچی و سپس خشم و پرخاشگری میشود. فضای مجازی و شبکههای اجتماعی در حال تولید باور در خانوادهها هستند. حذف مدرکگرایی و سوق نسل جوان به یک جریان اقتصادی کاذب که در کل دنیا رایج است از جمله تاثیرات فضای مجازی است.
وی اضافه کرد: ورود فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان باید با آموزش اتفاق بیافتد. نباید از تاثیر حضور والدین و خانواده در کنار فرزندان غافل شد. رفاقت و صحبت نوجوان با والدین میتواند از بسیاری از آسیبهای اجتماعی جلوگیری کند. همچنین حضور مشاور و روانشناسهای کاربلد در مدارس بسیار کمک کننده است.
به گزارش ایسکانیوز، موج رسانهای ایجاد شده مخاطب را به سمتی میبرد تا باور کند آقا و خانم فلانی خواننده است و از راه هنر کسب درآمد میکند. بپذیرد خواننده مذکور در حقش ظلم شده و اساتید باید تحلیل ارائه دهند و ریشهیابی کنند که چطور یک جوان بااستعداد به انحطاط کشیده شده است. خانم خواننده را در نقش مبارز و مدافع حقوق موسیقی زنان در ایران ببیند. تا درنهایت فرد به شهرت برسد و با این واسطه افراد زیادی جذب سایتهای شرطبندی شوند. .باورپذیر نیست که این آدمها بهتنهایی و بدون پشتوانه دست به این تجارت پرسود زده باشند و به طور حتم پشت این ویترین، اتاق فکری است که آن را هدایت میکند و هربار تنها مهرهها عوض میشوند. پس پیش از آنکه مجذوب سلبریتی شوید، با خود بیاندیشید که به واسطه کدام هنر صاحب شهرت شده است؟
رییس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا از اجرای طرح عملیاتی این پلیس در راستای شناسایی و دستگیری مجرمان سایبری فعال در حوزه اسکیمر(کپی کنندگان کارتهای بانکی) تا پایان تعطیلات نوروز خبر داد و گفت: با توجه به تجربه ادوار گذشته همزمان با نزدیک شدن به پایان سال و با پیش فرض افزایش خریدها و مسافرتهای نوروزی یکی از ترفندهای مجرمان سایبری کلاهبرداری در قالب فروشندگان سیار است
به گزارش فراجا، سرهنگ رامین پاشایی روز شنبه با اعلام خبر آغاز طرح عملیاتی پلیس فتا برای شناسایی و برخورد با جرائم کپی کارتهای بانکی در سراسر کشور، افزود: این افراد با حضور در سطح معابر عمومی درون و برون شهری و ارائه کالا و خدمات متنوع از جمله البسه و پوشاک، میوه، آجیل و… مترصد کلاهبرداری از هموطنان با در اختیار قرار گرفتن کارتهای بانکی و کپی آنها به منظور برداشت غیر مجاز وجه از حساب بانکی آنها هستند.
وی اظهار کرد: از ۱۵ اسفند ماه جاری تاکنون ۴۴۰ کلاسه پرونده و شکوائیه قضایی مرتبط با جرائم حوزه اسیکمر به منظور شناسایی مجرمین سایبری این حوزه به پلیس فتا ارجاع شده ضمن اینکه گشتهای فیزیکی پلیس فتا در سراسر کشور تا پایان تعطیلات نوروز به صورت نامحسوس بر عملکرد فروشندگان نظارت خواهند کرد.
سرهنگ پاشایی با بیان اینکه تاکنون ۱۳ متهم به همراه ادله جرم دستگیر و به مرجع قضایی معرفی شدهاند، افزود: انتظار می روند عموم شهروندان در هنگام خرید از فروشندگان سیار و برای پرداخت وجه از پول نقد استفاده کنند و به هیچ عنوان عابر بانک خود را در اختیار آنان قرار ندهند و در صورت لزوم حتما ، تمامی مراحل عملیات بانکی شامل کشیدن کارت درون دستگاه پز و وارد کردن رمز کارت را شخصاً انجام دهند
رییس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا از عموم مردم درخواست کرد، در صورت مشاهده موارد مشکوک مراتب را از طریق شماره تلفن ۰۹۶۳۸۰ به پلیس فتا گزارش دهند.
رئیس پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات پایتخت از شناسایی و دستگیری سه کلاهبردار مجازی که تحت عنوان فروش فوری خودرو در سایت دیوار با دریافت بیعانه اقدام به کلاهبرداری از کاربران میکردند خبر داد و افزود: این شیادان اینترنتی حدود چهار میلیارد تومان از بیش از یکصد نفر از شهروندان کلاهبرداری کرده بودند. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی پلیس فتا، سردار داود معظمی گودرزی، رئیس پلیس فتا تهران بزرگ گفت: تعدادی از شهروندان به پلیس فتا پایتخت مراجعه و مدعی شدند قصد خرید خودرو در سایت دیوار را داشتهاند که مورد کلاهبرداری مجرمین اینترنتی قرار گرفتهاند.
رئیس پلیس فتا پایتخت ادامه داد: شکات در ادامه اظهار داشتند در فضای مجازی به دنبال خرید یک دستگاه خودرو بودهاند که در سایت دیوار آگهی فروش فوری خودروی موردنظر خود را مشاهده کرده و آگهی دهنده اعلام کرده اگر خودرو را میخواهید باید بیعانه واریز کند و بعد از واریز بیعانه دیگر پاسخی از آن فرد دریافت نکردهاند.
این مقام انتظامی با اشاره به افزایش تعداد شکات پرونده به بیش از یکصد نفر بیان کرد: کارشناسان پلیس فتا تحقیقات سایبری خود را آغاز کردند و متوجه شدند مجرمین با ترفند گرفتن بیعانه جهت رزرو خودرو به نام خریدار اقدام به کلاهبرداری از شهروندان میکنند که با اقدامات پلیسی هر سه متهم شناسایی و پس از تشریفات قضایی در حومه تهران دستگیر شدند.
سردار معظمی گودرزی با اشاره به اینکه ترفند اصلی متهمین دریافت بیعانه بود افزود: متهمین پس از حضور در پلیس فتا اظهار داشتند با درج آگهی در سایتهای مختلف از جمله دیوار و شیپور و ... به بهانه فروش فوری خودرو مراجعه کنندگان راترغیب به پرداخت بیعانه میکردیم و پس از واریز وجه دیگر پاسخگوی تلفن نبودیم.
رئیس پلیس فتا تهران بزرگ به شهروندان توصیه کرد: بیعانه کلیدواژهی اصلی بسیاری از کلاهبرداریهای اینترنتی است پس خواهشمندیم تا اطمینان از صحت ادعای فروشنده و رویت کالا و یا خدمات مورد نظر خود به هیچ عنوان مبلغی تحت عنوان بیعانه واریز نکنید، شهروندان همچنین میتوانند در صورت مشاهده موارد مشکوک، موضوع را از طریق مرکز فوریتهای سایبری به شماره تلفن ۰۹۶۳۸۰ و یا سایت پلیس فتا به آدرس www.fata.gov.ir گزارش کنند.
رئیس پلیس فتا لرستان، گفت: شهروندان از پرداخت بیعانه در خریدهای اینترنتی کالاهای اساسی خودداری کرده و معاملات را فقط بهصورت حضوری انجام دهند. به گزارش تسنیم، حسین سپهوند، با توجه به فرا رسیدن ایام پایانی سال و افزایش خرید و فروش در سکوهای فروش کالاهای دستدوم، از شهروندان خواست تا از انجام معاملات غیرحضوری خودداری کنند.
وی افزود: متأسفانه این سکوها به بستری برای کلاهبرداریهای مجازی تبدیل شدهاند، لذا شهروندان عزیز باید توجه داشته باشند که این برنامهها و سکوها صرفاً برای آشنایی خریداران و فروشندگان طراحی شدهاند و هرگونه معامله باید بهصورت حضوری و پس از رؤیت کالا انجام شود.
رئیس پلیس فتا لرستان گفت: هماستانیهای گرامی باید از پرداخت بیعانه در این برنامهها خودداری کنند تا در دام کلاهبرداران نیفتند.
وی بیان کرد: در خریدهای اینترنتی، توجه به نماد اعتماد الکترونیک (Enamad) ضروری است و شهروندان باید قبل از هرگونه پرداخت، از صحت و اعتبار سایتهای فروش آنلاین اطمینان حاصل کنند.
سپهوند تأکید کرد: رعایت این نکات ساده میتواند از بروز بسیاری از کلاهبرداریهای اینترنتی جلوگیری کند و امنیت معاملات شهروندان را افزایش دهد.
فروش متری مسکن ، یکی از روشهای جدید در بازار است که به خریداران این امکان را میدهد تا به جای خرید یک واحد کامل، تنها بخشی از یک ملک را خریداری کنند که برای افرادی که توان مالی کمتری دارند، جذابیت دارد؛ اما در عین حال، میتواند زمینه سوءاستفاده و کلاهبرداری را هم فراهم کند.
معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتای فراجا به چند نکته درباره خرید و فروش متری مسکن در فضای مجازی اشاره کرد و از مسئولان مربوطه خواست تا با ایجاد قوانین مشخص و نظارت دقیق، از وقوع کلاهبرداریهای متعدد در این زمینه جلوگیری کنند.
سرهنگ جواد مختاررضایی در گفتوگو با ایسنا در توضیح بیشتر افزود: فروش متری مسکن، یکی از روشهای جدید در بازار است که به خریداران این امکان را میدهد تا به جای خرید یک واحد کامل، تنها بخشی از یک ملک را خریداری کنند که برای افرادی که توان مالی کمتری دارند، جذابیت دارد؛ اما در عین حال، میتواند زمینه سوءاستفاده و کلاهبرداری را هم فراهم کند.
وی اظهار کرد: در حال حاضر شاهد هستیم که در این زمینه سکوهای بسیاری در حال فعالیت هستند که با یک جستجوی ساده قابل مشاهده هستند؛ اما در بررسیهای ما مشخص شد که برخی از سکوهایی که در این حوزه فعالیت دارند، مجوزهای مرتبط با این کار را ندارند.
معاون اجتماعی پلیس فتای فراجا درباره روشهای کلاهبرداری در فروش متری ملک، ادامه داد: ایجاد آگهیهای جعلی در وبسایتها با قیمتهای پایینتر از بازار برای جذب مشتریان، فروش ملکهایی که اصلاً وجود ندارند و یا فروش املاکی که در مالکیت فروشنده نیستند، درخواست پرداخت به حسابهای شخصی یا غیررسمی که پیگیریهای حقوقی را دشوار میکند، فشار به خریداران برای تصمیمگیری سریع بدون بررسی کافی و عدم ارائه قرارداد رسمی و معتبر از جمله روشهایی است که ممکن است توسط کلاهبرداران انجام شود.
مختاررضایی با اشاره به فعالیت برخی از این کلاهبرداران در پلتفرم هایی مثل دیوار و شیپور، تأکید کرد: یکی از خطرات جدی در این حوزه، ورود افراد سودجو به سکوهای واسط مانند دیوار و شیپور، شبکههای اجتماعی و پیامرسانها برای تبلیغ پروژههای فروش متری غیرواقعی است. این افراد معمولاً با استفاده از تبلیغات جذاب، وعدههای وسوسهکننده و قیمتهای پایینتر از بازار، خریداران را فریب داده و از آنها مبالغی را دریافت میکنند.
به گفته وی، در بسیاری از موارد، هیچ پروژه واقعی در کار نیست و پس از دریافت مبالغ، آگهیها حذف شده و افراد کلاهبردار ناپدید میشوند. از طرفی، در شبکههای اجتماعی و پیامرسانها، گروهها و کانالهایی تشکیل میشود که در آنها بدون ارائه مدارک معتبر، اقدام به پیشفروش متری املاک میکنند که بسیاری از این تبلیغات، هیچگونه پشتوانه قانونی ندارند و تنها با هدف جذب سرمایه از افراد ناآگاه طراحی شدهاند.
معاون اجتماعی پلیس فتای فراجا در پاسخ به این سوال که با چه روشهایی میتوان از این نوع کلاهبرداریها در امان ماند، گفت: تحقیق دقیق از خریداران، بررسی موارد قانونی، استفاده از مشاوران معتبر و قانونی املاک، تنظیم قرارداد رسمی و قانونی و اجتناب از پرداختهای غیررسمی از جمله مواردی است که باعث میشود از دام شیادان در امان بمانند.
وی درباره میزان این نوع کلاهبرداریها ادامه داد: در حال حاضر، وضعیت کلاهبرداریها در این حوزه حاد نیست، اما با توجه به تجربههای گذشته و نحوه فعالیت برخی سکوهای سرمایهگذاری در حوزههای دیگر، این احتمال وجود دارد که افراد سودجو از این روش سوءاستفاده کنند. بنابراین هموطنان باید هوشیار باشند.
مختاررضایی از مسئولان مربوطه خواست تا با ایجاد قوانین مشخص و نظارت دقیق، از وقوع کلاهبرداری های متعدد در این زمینه جلوگیری کنند.
رئیس پلیس فتا یزد از رکوردشکنی مراجعه به پلیس فتا در روز پنجشنبه گذشته خبر داد و تأکید کرد که باز کردن لینکهای ناشناس از جمله دلایل اصلی این مشکل بوده است. به گزارش فارس، حسن ابوالحسینی، رئیس پلیس فتا استان یزد از رکوردشکنی حضور شهروندان به پلیس فتا خبرداد و گفت: علیرغم تذکرات و هشدارهای متعدد، روز پنجشنبه گذشته رکورد مسدودشدن حساب و مراجعه شهروندان به پلیس فتا در ساعت غیراداری شکسته شد. وی افزود: باز کردن لینک توسط عموم مراجعهکنندگان به پلیس فتا از جمله بیشترین دلیل مراجعه در این روز بوده است.
رئیس پلیس فتا استان یزد با اشاره به عدم توجه شهروندان به سرشماره ارسالی پیامکها گفت: معمولاً در ماههای پایانی سال و هنگام واریز عیدی و حقوق مزایا، طمع هکرها بیشتر میشود و در بسیاری موارد شهروندان فریبخورده و مورد سوءاستفاده قرار میگیرند لذا شهروندان توجه لازم را به سرشمارههای ارسال پیامک داشته باشند.ابوالحسینی ادامه داد: نباید بگذاریم استان یزد محلی امن برای کسب درآمد هکرها و کلاهبرداری اینترنتی شود و باتوجه به سطح سواد مناسب شهروندان یزد و حساسیت آنها، میانگین کلاهبرداری اینترنتی در یزد دوبرابر بیشتر از میانگین کشوری است و باید با آموزش مناسب و آگاهسازی، اقدام لازم را در این زمینه انجام دهیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: به عموم شهروندان توصیه میکنم که از باز کردن لینکها یا همان آدرس آبیرنگ در پیامکها خودداری کنند و با توصیه و آگاهسازی دیگران، مانع از بروز این مشکلات شویم.
فرمانده کل انتظامی با تأکید بر اهمیت اشراف اطلاعاتی پلیس در فضای مجازی گفت: بایستی تلاش و تمرکز حداکثری برای برخورد با جرایم سایبری داشته باشیم و با تروریستها و گنگسترهای مجازی برخورد شود.
به گزارش خبرگزاری مهر، سردار احمدرضا رادان در نشست تخصصی پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات فراجا (مدیران حوزه مرکزی، رؤسای پلیس فتا استانها، رؤسای مراکز سایبری پلیسهای تخصصی فتا) اظهار کرد: بر روح بلند و ملکوتی امام راحل، شهدای انقلاب اسلامی، شهیدان دوران دفاع مقدس، مدافعان حرم و حریم نظم و امنیت درود و رحمت میفرستیم؛ بنده با افتخار سفیر شهیدان احمد رضا رحمتی و هادی میرآبادی هستم.
وی افزود: امروز دیگر فضای مجازی وارد حقیقت زندگی انسانها شده و به نظر میرسد در آینده این حقیقت رنگ و بوی پررنگتر و بیشتری میگیرد؛ این فضا همچنان در مسیر تکثیر است، گویی مرز نمیشناسد، گستردگی و گستره جهانی دارد، مخاطبان و مرزها را در نوردیده است و این سهم و نقش پلیس فتا را بیشتر میکند.
فرمانده کل انتظامی خطاب به مدیران مرکزی، رؤسای پلیس فتای استانها، رؤسای مراکز سایبری پلیسهای تخصصی گفت: وظیفه و نقش شما حکمرانی در قلمرو فضای مجازی است و در این فضا باید بر اساس واقعیتها و شگفتانه های مجازی، آماده باشیم.
سردار رادان ادامه داد: شما عزیزان افسران خط مقدم جنگ نرم با حریف هستید؛ دانایی، تخصص و تعهد لازمهی کار و اقدام شماست؛ کارکنان پلیس فتا بایستی دانا، متخصص و متعهد باشند.
این مقام ارشد انتظامی یادآور شد: پلیس فتا بر اساس معماری پلیس آینده باید ولایی، انقلابی، دیدهبان هوشیار، روایتگر صادق، پیش کنشگر فعال و … در عرصه فضای مجازی باشد، این پلیس، دیگر نمیتواند صرفاً یک «کارگزار» باشد بلکه بایستی سیاست گذار کارگزار باشد و آنقدر روایتگر، تحلیلگر و آیندهنگر باشد که بتواند تهدید را پیش بینی کند.
فرمانده کل انتظامی با تأکید بر اینکه امروز دیگر با روشهای سنتی دیروز، نمیتوانیم مأموریتها را به سرانجام برسانیم، بیان کرد: پلیس فتا و سایر پلیسها بایستی مؤلفههای خود را در هوش مصنوعی و هوشمندی، اساساً زینت اول شعار و حرکت خود قرار دهند.
سردار رادان با بیان اینکه امروز باید با افتخار بگویم پلیس فتا در کنار مردم است، عنوان کرد: هدف و تلاش ما برای مرزبانی خوب در فضای مجازی برای تأمین امنیت است؛ پلیس فتا مرزبان و قلعهبان فضای مجازی و جلوه اقتدار نظام در مقابل برهم زنندگان نظم و امنیت در فضای مجازی است.
وی با تاکید بر اهمیت اشراف اطلاعاتی در فضای مجازی خاطرنشان کرد: بایستی تلاش و تمرکز حداکثری برای برخورد با جرایم سایبری داشته باشیم و با تروریستها و گنگسترهای مجازی به شدت، تند، صریح، سریع، تلخ و برخورد قانونی کرد.
سردار رادان تاکید کرد: باید در مقابله با جرایم جولان اراذل و اوباش در فضای مجازی، موضوعات امنیت اخلاقی، خرید و فروش سلاح و … مقابله به هنگام، قاطع و سریع صورت بگیرد و اجازه نداد عدهای در این فضا ابتذال و فساد را نشر و ترویج دهند.
پیش از سخنان سردار احمدرضا رادان؛ فرمانده کل انتظامی، سردار وحید مجید، رئیس پلیس فتا فراجا به ارائه گزارش پرداخت، در این همایش برخی مدیران برتر فتا معرفی و تجلیل شدند.
کلاهبرداری با ارز دیجیتال به یکی از روشهای شایع کلاهبرداری از کاربران تبدیل شده است. رییس پلیس فتا البرز گفت: کاربران در برابر فریب تبلیغات اغوا کننده ارزهای دیجیتال هوشیار باشند و بدون شناخت و آگاهی در این زمینه فعالیت نکنند.
سرهنگ رسول جلیلیان گفت: کاربران هیچ گاه به عنوان حساب های واسط در ارزهای دیجیتال فعالیت نکنند چرا که موجب واریز پول های سرقتی به حساب آن ها می شود.
وی به تبلیغات گسترده صرافی های برخط (آنلاین) در فضای مجازی به کاربران در خصوص فعالیت این صرافی ها هشدار داد وگفت: کلاهبرداران با سوء استفاده از عناوین صرافی های آنلاین بزرگ دنیا و با تبلیغات فریبنده در فضای مجازی اقدام به ترویج نرم افزارهای جعلی کرده و ضمن دسترسی به حساب بانکی اقدام به کلاهبرداری می کنند.
وی اضافه کرد: کاربران مجازی قبل از خرید از صرافی های آنلاین از اصالت آن اطمینان و سپس اقدام به پرداخت کنند چرا که در حوزه ارزهای دیجیتال تعدادی صرافی های آنلاین معتبر فعالیت و اعتماد مردم را جلب کردند اما تاکنون بانک مرکزی به هیچ یک از این صرافی ها مجوز نداده است .
رییس پلیس فتا البرز افزود: در زمان حاضر سایت ها، صرافی های معتبر و کیف پول های دیجیتال معتبری در دنیا وجود دارد که بسیاری از معاملات ارزهای دیجیتال از این طریق انجام میشود.
وی بیان کرد: کلاهبرداران با مراجعه به این صرافی ها طعمه های خود را شناسایی و با مهندسی اجتماعی اقدام به اخذ رمز ۱۲ کاراکتری کیف دیجیتال می کنند.
جلیلیان یادآور شد: مجرمان سایبری با استفاده از تبلیغات اغوا کننده در فضای مجازی با عنوان فعالیت در صرافی های آنلاین و تبلیغات غیرواقعی، کاربران مورد نظر خود را ترغیب و اقدام به کلاهبرداری می کنند.
وی اظهار کرد: مردم قبل از خرید مجازی از صرافی های برخط باید از اصلی بودن صفحه سایت و نشانی اینترنتی مطمئن شوند تا در دام درگاه های جعلی قرار نگیرند، در غیر این صورت کلاهبرداران با ترفندهای خاص مانند ایجاد صفحات جعلی از حساب های بانکی مردم برداشت خواهند کرد.
روایتی از رمالهایی که سر از فضای مجازی درآوردهاند و درآمد میلیاردی از استیصال عدهای کسب میکنند.
روزنامه «همشهری» به موضوع فالگیرهای آنلاین پرداخت و نوشت: رمالهایی که روزگاری در پستوی خانهها مشغول کار بودند و از استیصال و ناچاری مردم درآمدهای هنگفتی داشتند، این روزها از فضای مجازی سر در آوردهاند و کاسبیشان را توسعه دادهاند و مدعیاند که گرهگشای تمام مشکلات مردم از درمان سرطان و صرع و… تا باز شدن بخت ازدواج دختران و پسران جوان هستند. دامنه تبلیغات این رمالان کاسب به ترفندهای ماورایی برای گرفتن گواهینامه، رفع لکنت کودک و پولدار شدن یکشبه هم میرسد.
گواهینامه گرفتن با طلسم و جادو
نیم نگاهی به صفحات رمالی در اینستاگرام نشان میدهد که این افراد، طرفدارهای زیادی در این شبکه اجتماعی دارند و دنبالکنندگان برخی از این صفحات به ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار نفر میرسد. حیطه فعالیت این صفحات مربوط به ازدواج، افزایش علاقه و رونق درآمد است اما در این میان کم نیستند افرادی که برای قبولی در کنکور، آزمون گواهینامه رانندگی و رفع مشکلات جسمی کودکانشان به رمالها مراجعه میکنند. سمیرا یکی از افرادی است که ۲ سال پیش برای رفع مشکل فرزندش به توصیه خانواده سراغ یک رمال رفت: «این خانم رمال در تمام مراحل گفت که هیچ پولی نمیگیره اما وقتی که نوبت به خریدن وسایل توصیه شده رسید، چون پیدا کردن این وسیلهها برای من سخت بود، از من پول گرفت و آنها را تحویلم داد. من این کارها را انجام دادم اما مشکل بچهام حل نشد و در نهایت پیش گفتار درمان رفتم.»
هزینههای میلیونی طلسم
مشتریان این صفحات به قدری است که برخی از روبات برای پاسخگویی به سؤالهای مشتریان استفاده میکنند. یکی از صفحات معروف رمالی در پاسخ به سوال خبرنگار همشهری در رابطه با قیمت سر کتاب باز کردن برای پیشبینی آینده چند قیمت را اعلام کرد: «سر کتاب موکلدار به همراه تفسیر کامل ۲۰۰ هزار تومان و برای نوع دیگر سر کتاب نیز ۵۰ تا ۱۵۰ هزار تومان برای کمک به نیازمند به کارتم واریز کنید.»
طلسم بازگشت معشوق هم یکی از خدمات پرطرفدار در میان افراد علاقهمند به راهحلهای خیالی است و بر اساس توضیحات یکی از صفحات اینستاگرامی «این طلسم روی فلز حک میشود و برای جواب گیری قطعی و دائمی تا ۷ روز ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان و جواب گیری دائمی بین ۷ تا ۱۴ روز نیز یک میلیون و ۸۰۰ باید هزینه کرد. همچنین برای جواب گیری طلسم تا ۴۰ روز که دائمی نیست و پس از ۶ ماه آثارش کم میشود باید ۸۰۰ هزار تومان پول داد.»
رمالی آنلاین
«محمدعلی دادگسترنیا»، پژوهشگر علوم اجتماعی محاسباتی چندی پیش دست به انتشار کلاندادههای شبکههای اجتماعی در حوزه رمالی زده بود: «در بازه زمانی ۱۳۹۵ تا ۱۶ مهر ۱۴۰۲ از ۱۴۵ هزار کاربر ایکس، مجموعاً نزدیک به ۳۰۰ هزار محتوای مرتبط با رمالی استخراج شده است. این نزدیک به یک و نیم میلیون لایک، نزدیک به ۶۵ هزار پاسخ و بیش از ۶ هزار کوت و ۱۳۰ هزار ریتوییت را شامل میشود.»
بهگفته دادگسترنیا، «در اینستاگرام هم در این مدت نزدیک به یک میلیون محتوا توسط ۱۱۶ هزار کاربر در این زمینه تولید شده که بیش از ۳۰۰ میلیون لایک خورده و ۱۳ میلیون پاسخ دریافت کرده است. در کانالهای تلگرامی هم نزدیک به ۴ میلیون محتوا از بیش از ۲۰۰ هزار کانال استخراج شده که در مجموع بیش از ۱۰ میلیارد بازدید داشته است.»
مراقب صفحات این کاسبان باشید
سرهنگ پاشایی، معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتای فراجا گفته، بر اساس پروندههایی که راهی پلیس فتا میشود، باید گفت که بخش اعظم پروندههای دعانویسی و رمالی مربوط به کلاهبرداری است. بارها با پروندههایی روبهرو شدهایم که رمال یا دعانویس از اطلاعاتی که افراد به آنها دادهاند، سوءاستفاده کردهاند. بسیاری از پروندههایی که بهدست پلیس فتا میرسد، مربوط به زمانی است که افراد برای دریافت دعا، پولی را واریز کردهاند اما پس از واریز پول دیگر به آنها پاسخی داده نشده است. مردم باید مراقب صفحات رمالی و دعانویسی باشند و در صورت بروز شکایت، ما به پرونده رسیدگی خواهیم کرد.
آخرین آمار پلیس امنیت اقتصادی نشان می دهد بیش از ۱۰ میلیون ایرانی از پلتفرمهای آنلاین، طلای آبشده خریداری کردهاند و در همین حال مراجع مختلف نظارتی، قضایی و صنفی نسبت به احتمال تقلب، کمفروشی و پوچ فروشی در این معامله هشدار می دهند.
به گزارش قدس آنلاین و در آخرین مرحله از این هشدارها معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان تهران در پیامکی به شهروندان اعلام کرده است: «شهروند محترم: دقت کنید! عیارسنجی طلای آب شده کاری تخصصی است، لذا احتمال تقلب و کمفروشی در معامله طلای آب شده وجود دارد.» در سالهای اخیر، گرایش ایرانیها به خرید طلای آبشده و متعاقب آن استفاده از پلتفرمهای آنلاین فروش طلا بهطور قابلتوجهی افزایش یافته و شکل گیری این روند که مولود شرایط اقتصادی و در عین حال تحولات دنیای دیجیتال است، امروز هم بهعنوان فرصتی برای سرمایهگذاری و هم زمینهای برای نگرانی مطرح می شود.
چرا طلا برای ایرانیها جذاب تر شد؟
یکی از اصلیترین عوامل جذب مردم به طلای آبشده، حذف هزینههای جانبی مانند اجرت ساخت و مالیات است و طلای آب شده در مقایسه با طلای نو که به دلیل چنین هزینههایی برای بسیاری از خانوارها گران تمام میشود، طلای آبشده گزینهای مقرونبهصرفهتر ارائه میدهد ضمن اینکه تورم افسارگسیخته و کاهش قدرت پول ملی، مردم را به حفظ ارزش داراییهایشان از طریق سرمایهگذاری در طلا ترغیب کرده است.
طلا بهطور سنتی پناهگاهی امن در برابر نوسانات اقتصادی است و طلای آبشده نیز به دلیل قدرت نقدشوندگی بالا و امکان تبدیل سریع به پول نقد، جایگاه ویژهای در سبد سرمایهگذاری خانوارها پیدا کرده است و پیشرفت فناوری و دسترسی گسترده مردم به اینترنت، پلتفرمهای آنلاین فروش طلا را به بستری جذاب برای معامله تبدیل کرده و سامانههایی که هر روز بر تعداد و تنوع خدماتشان اضافه می شود، با امکان خرید و فروش ۲۴ ساعته، بدون محدودیت مبلغ و با قیمتهای لحظهای، تجربهای ساده و شفاف را برای کاربران رقم زده و با حذف نیاز به حضور فیزیکی و ارائه فاکتورهای رسمی، توانستهاند اعتماد گسترده سرمایهگذاران خرد و کلان را جلب کنند.
مخاطرات احتمالی معاملات آنلاین طلا برای مردم
با وجود مزایای قابل توجه پلتفرمهای آنلاین فروش طلا، مخاطرات غیرقابل انکاری هم در این معاملات وجود دارد و بر این اساس هشدارهایی از سوی مراجع مختلف نسبت به مخاطرات ورود به این معاملات صادر می شود. بر همین اساس خرید طلای آبشده از منابع غیرمعتبر میتواند خطراتی مانند جعل، عیار پایین یا کلاهبرداری را به همراه داشته باشد ضمن اینکه مخاطراتی مانند «خالیفروشی» – یعنی فروش طلایی که موجودی فیزیکی آن تضمین نشده – نگرانیهایی را ایجاد کرده است. در ماههای اخیر برخی پلتفرم ها با تبلیغات پرهزینه و گاه اغراقآمیز، ممکن است بیش از دارایی واقعی خود طلا بفروشند و در زمان مطالبه طلای فیزیکی، ناتوان از پاسخگویی تقاضای مردم باشند ضمن اینکه نبود نظارت کافی و ضعف در قوانین، این ریسکها را تشدید میکند به ویژه که تجربه تلخ کلاهبرداریهای مشابه که ریشه در اعتماد کورکورانه مردم به تبلیغات پوچ برخی مجموعه ها داشت، در سالهای گذشته زیانهای سنگین و چه بسا غیرقابل بازگشت و جبرانی بر عموم شهروندان تحمیل کرد.
مردم چطور در دام پوچ فروشی نیفتند؟
واقعیت این است که گرایش زیاد شهروندان ایرانی به طلای آبشده و پلتفرمهای آنلاین، پاسخی طبیعی به نیازهای اقتصادی و تحولات دیجیتال است، اما بدون آگاهی و احتیاط میتواند سرمایههای مردم را به خطر بیندازد.
همان طور که مقامات انتظامی و صنفی توصیه میکنند پیش از خرید، اعتبار پلتفرمها و مجوزهای رسمی آنها باید بررسی شود و علاوه بر این تقویت نظارت قانونی و افزایش شفافیت در این حوزه، ضرورتی غیرقابلانکار است تا این فرصت به تهدیدی برای اقتصاد خانوارها تبدیل نشود.
مردم پیش از هرگونه خرید باید مطمئن شوند پلتفرم مجوزهای رسمی لازم را از نهادهایی مانند بانک مرکزی، وزارت صمت یا اتحادیه طلا و جواهر اخذ کرده و در این بین داشتن نماد اعتماد الکترونیک (اینماد) هم نشانهای از legitimacy اولیه است. تحقیق درباره سوابق پلتفرم و اخذ نظرات کاربران شبکه های اجتماعی، انجمن های آنلاین و حتی شکایات ثبت شده از آن، استفاده از پلتفرمهایی که موجودی طلای فیزیکی خود را در خزانههای معتبر (مانند بانکها) تضمین و امکان تحویل فیزیکی را بهصورت شفاف فراهم میکنند، شروع سرمایه گذاری با مبالغ کم برای کاهش ریسک، توجه به کارمزدها و هزینههای پنهان پیش از معامله، احتیاط در برابر وعدهها و سودهای غیرواقعی یا تخفیفهای عجیب (مثلاً طلای ارزانتر از نرخ بازار)، امنیت حساب کاربری و استفاده از رمز عبور قوی و احراز هویت دو مرحلهای (2FA) برای محافظت از حساب در برابر هک و وارد کردن اطلاعات حساس (مانند کد ملی یا شماره کارت) فقط در سایت رسمی و امن (با پروتکل HTTPS)، نگهداری و ذخیره مدارک از جمله فاکتورها، رسیدهای تراکنش و مکاتبات با پشتیبانی برای پیگیری قانونی یا مطالبه حقوق شهروندان در صورت لزوم، مشورت با متخصصان و کارشناسان حوزه مالی و طلا به منظور اطمینان از صحت و اصالت عیار طلای خریداری شده به ویژه قبل از هر معامله کلان و تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری توصیه هایی است که ضمن بهره مند کردن مردم از مزایای اقتصادی و سرمایه گذاری در پلتفرمهای آنلاین، آنان را از مخاطراتی هم چون کلاهبرداری، کم فروشی، پوچ فروشی یا هر زیان احتمالی دیگری دور می کند.
تبلیغات سکوهای برخط خرید و فروش طلا در حالی در سطح شهر و فضای مجازی صورت میگیرد که بسیاری از این سکوها مجوزی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای فعالیت ندارند و اقدام به خالی فروشی میکنند.
به گزارش ایرنا، مرداد ماه امسال وزارت صنعت، معدن و تجارت سامانه هوشمند معاملات و انبارداری فلزات گرانبها را رونمایی کرد؛ این سامانه با همکاری مرکز توسعه تجارت الکترونیک و بانک مرکزی فعال شده است.
در این راستا قرار بود مرکز توسعه تجارت الکترونیک وزارت صمت قانون مرتبط با فروش طلا در فضای مجازی را تهیه کند اما به دلیل تعللهای صورت گرفته، قانون مرتبط برای استفاده سایر سکوها هنوز ابلاغ نشده است تا از این طریق نظارتهای ثانویه وجود داشته باشد.
سامانه هوشمند معاملات و انبارداری فلزات گرانبها زیر نظر ناظر دولتی از سوی وزارت صمت و بانک مرکزی فعالیت خود را شروع کرد و خریداران و فروشندگان می توانند اقدام به خرید و فروش طلا کنند، ضمن اینکه این سامانه با تضمین طلا در بانک مرکزی از خالی فروشی خودداری میکند؛ این سامانه نخستین سامانهای است که توانسته در حوزه فلزات گرانبها پس از حضور در سندباکس وزارت صمت و برگزاری بیش از ۲۵ جلسه تخصصی مجوز دریافت کند.
بررسی ها نشان می دهد اکنون بسیاری از سکوهای طلا که در فضای مجازی و در سطح شهر تبلیغ می شوند، مجوز ندارند و با تبلیغات گسترده اقدام به فریب مردم می کنند؛ مدیران این سکوها هزینه های هنگفتی از پنج تا ۵۰ میلیارد تومان را بابت اجاره بیلبوردها در سطح شهر پرداخت می کنند تا بتوانند اعتماد مردم را جلب کنند.
برخورد با فروشندگان فاقد مجوز طلا در فضای مجازی
در این پیوند رئیس اتاق اصناف تهران نسبت به عرضه طلا و سایر کالاها توسط افراد فاقد مجوز در فضای مجازی هشدار داده و تاکید کرده است که واحدهایی که در فضای مجازی اقدام به خرید و فروش کالا می کنند، باید مجوزهای مربوطه را دریافت کنند.
«حمیدرضا رستگار» درباره فروش طلا در فضای مجازی بدون دریافت مجوزهای لازم از وزارت صمت یا تشکلها گفته است که یکی از اشکالات و ایراداتی که در حوزه فروش طلا در کشور وجود دارد، فروش این محصولات در فروشگاه های مجازی است که مجوزهای لازم را دریافت نکردهاند.
رئیس اتاق اصناف تهران با تاکید بر جلوگیری از خالی فروشی و لزوم تایید اصالت طلا در سکوها تاکید کرده و گفته است که فروش آنلاین طلا نیازمند نظارت بیشتری برای جلوگیری از خالی فروشی است.
رستگار گفته است که اگر انبار هوشمند یا بانکی نباشد، ممکن است خالی فروشی صورت گیرد؛ از این رو اقدام وزارت صمت برای راه اندازی هوشمند طلا نیز در این ارتباط است و نیاز است که اتحادیه طلا در این ارتباط دقیق تر ورود کند زیرا امکان کلاهبرداری در صورت عدم توجه به این امر وجود دارد.
وی هشدار داد: افرادی که در فضای مجازی بدون هرگونه شناساسی و دریافت مجوزهای لازم اقدام به خرید و فروش کالا می کنند، امکان کلاهبرداری در فعالیتهای آنها و فروش مال غیر وجود دارد.
خالیفروشی سکوهای طلا
همچنین سردار حسین رحیمی، رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا نیز درباره فعالیت سکوهای بدون مجوز طلا گفته است که خالیفروشی معادل اخلال در نظام اقتصادی است و با آن برخورد میشود.
وی درباره اقدامات پلیس نسبت به برخی گمانهزنیها مبنی بر خالیفروشی سکوهای اینترنتی فروش طلا عنوان کرد که اکنون حدود ۲۸۰ شرکت و سامانه اینترنتی در زمینه فروش طلا به صورت آنلاین فعال هستند و بر اساس برآوردها بین ۸ تا ۱۰ میلیون نفر از مردم نیز از آنها طلا خریداری کردهاند.
سردار رحیمی، رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا به خریداران هشدار داد تا از تجربه تکرار اتفاقاتی مثل کوروش کمپانی یا طراوت خودروی قزوین درس بگیرند و فریب این سکوها را نخورند.
این مقام انتظامی با عنوان اینکه پلیس مسئول امنیت مالی و پولی مردم است تا دچار مشکل نشوند، به فعالان اینترنتی طلا هشدار داد که اگر خالی فروشی کنند و در مقابل آنچه مردم می خرند، کالای فیزیکی نداشته باشند، با آنها برخورد می شود. در همین راستا هیات مقرراتزدایی و بهبود محیط کسبوکار تصمیم گرفت تا نظارت بر سکوهای فروش طلا را به طور کامل به وزارت صنعت، معدن و تجارت واگذار کند. بر این اساس عبدالناصر همتی وزیر امور اقتصادی و دارایی مصوبات هشتاد و پنجمین نشست هیأت مقررات زدایی و بهبود محیط کسب و کار که در اول بهمن امسال تشکیل شد را ۱۷ بهمن ماه به وزارتخانه های جهاد، صمت (مرکز توسعه تجارت الکترونیکی و هیأت عالی نظارت بر اصناف) و راه (سازمان راهداری)، اتاق های بازرگانی و اصناف، پلیس فتا و سازمان بورس ابلاغ کرد.
از مهمترین بندهای این مصوبه بحث، واگذاری ساماندهی پلتفرم های فروش آنلاین طلای آب شده، مصنوعات طلا و طلای خام به وزارت صنعت، معدن و تجارت ظرف ۵۰ روز و ارائه دستورالعمل آن به هیأت مقررات زدایی و نیز توقف عرضه مجوز این کسب و کارها در درگاه ملی مجوزها تا زمان نهایی شدن دستورالعمل مذکور بود.
نظارت بر وضعیت سکوهای خرید و فروش طلا یکی از مهمترین مسائلی است که منجر به ساماندهی در این حوزه شده و از احتمال خالی فروشی و کلاهبرداری جلوگیری می کند.
لیلا شریف - هر روز با یک ظاهر جدید و فریبنده در میان سایتهای مختلف جایی برای خود باز میکنند تا آنهایی را که زندگی خود را براساس درآمدهای باد آورده و تکیه به بخت و اقبال بستهاند، برای یک قمار جدید وسوسه کنند.
پشت این سایتهای شرطبندی، سرابی از وعدهها نهفته است و با وجود هشدارهای مستمر باز هم کم نیستند افرادی که در دام این شعارهای اغواگر و تصاویر فریبنده میافتند.
هر چند آماری مستند در مورد میزان گردش مالی سایتهای شرطبندی وجود ندارد، اما آمار و ارقام منتشر شده از سوی کمیسیون عالی ارتقای تولید محتوای فضای مجازی کشور نشان میدهد که «سالانه بیش از ۲۰همت ارز» بهدلیل گسترش پدیده قمار از کشور خارج میشود.
حالا که آژیر خطر سایتهای شرطبندی سروصدای بسیاری به پا کرده است، «کلیات برنامه عملیاتی و تقسیم کار دستگاهی در حوزه فرهنگی اجتماعی سند مقابله با قمار در فضای مجازی» تصویب شد تا شاید مانعی در برابر سراب فروشها گذاشته شود.
چرا مقابله با قمار قانونی شد؟
طرح مقابله با قماربازی مجازی شهریور سال99ازسوی نمایندگان مجلس با این توضیح که «در قانون مجازات اسلامی، موضوع قمار به روشهای سنتی جرمانگاری شده است، اما موضوع قمار آنلاین و سایتهای شرطبندی و مسائلی از این دست، در این قانون مورد توجه قرار نگرفتهاند» مورد توجه قرار گرفت تا موضوع قمارهای مجازی به مواد ۷۰۵ تا ۷۱۱ قانون مجازات اسلامی افزوده شود.
سرانجام این موضوع در قالب سند «پیشگیری و مقابله با قمار در فضای مجازی» تصویب شد و حالا نوبت به اقدامات لازم برای اجرا شدن این سند و تقسیم کار دستگاههای مختلف رسیده است. به همین دلیل کمیسیون عالی ارتقای تولید محتوای فضای مجازی کشور وارد میدان شد و روز گذشته در نشستی «برنامه عملیاتی ابعاد فرهنگی و اجتماعی» سند را تصویب کرد.
براساس اطلاعات منتشر شده از سوی این کمیسیون باید دلیل این اقدام را اینگونه توضیح داد: «با توجه به ابعاد گسترده پدیده قمار شامل خروج سالانه بیش از ۲۰همت ارز از کشور و ابتلای چند میلیون نفر به این آسیب اجتماعی، کمیسیون عالی ارتقای تولید محتوای شورایعالی فضای مجازی کشور کلیات برنامه تقسیم کار دستگاهی و برنامه عملیاتی ابعاد فرهنگی اجتماعی سند پیشگیری و مقابله با قمار در فضای مجازی را تصویب کرد.»
گردش مالی چند هزار میلیاردی
با وجود انسداد بسیاری از درگاههای قمار آنلاین یا شرطبندی یا شناسایی و بازداشت باندهای مختلف توسط پلیس فتا، عدد متقنی از گردش مالی واقعی قمار آنلاین شرطبندی در اینترنت وجود ندارد، چراکه این جنس سایتها مثل همه جرائم سازمانیافته دیگر، کاملا زیرزمینی جریان دارد و به شبکههای مافیایی بزرگ در داخل و خارج از کشور متکی است. با این حال در اخبار مرتبط، عددهای مختلفی از ۵هزار میلیارد تومان تا ۹هزار میلیارد تومان بهعنوان گردش مالی قمار و شرطبندی آنلاین در سایتهای ایرانی مطرح شده است. برخی حتی پا را فراتر گذاشته و از خروج سالانه چند میلیارد دلاری ارز از کشور توسط این سایتها سخن گفتهاند؛ درست مانند آماری که از سوی کمیسیون عالی ارتقای تولید محتوای فضای مجازی کشور مبنی بر خروج«سالانه بیش از ۲۰ همت ارز» مطرح شد.
ریشه سایتهای قمار در خارج از ایران است
سرهنگ رامین پاشایی، معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتای فراجا گفت: ایجاد سایت شرطبندی در ایران با موانع قانونی روبهرو شد و به این ترتیب توانستیم مانع فعالیت این سایتها شویم. خوشبختانه با توافقنامه و همکاریای که با بانک مرکزی، قوه قضاییه و پلیس فتا اتفاق افتاد، توانستیم از طریق سامانههای هوشمند دست به رصد جریانهای شرطبندی، قمار و پولشویی بزنیم و تعداد قابلتوجهی از درگاههای بانکی و کارتها را نیز مسدود کنیم.
او افزود: هرچند با این اقدامات مانع افزایش فعالیت این سایتهای شرطبندی شدهایم، اما باید گفت تعدادی از این سایتها هنوز وجود دارند و همچنان قربانی میگیرند. ما به شکل مستمر و روزانه در حال فعالیتهای عملیاتی در حوزه شرطبندی هستیم و باندهای زیادی را دستگیر کردهایم.
به گفته سرهنگ پاشایی «سرشاخه و ریشه اصلی گردانندگان و تبلیغکنندگان شرطبندی خارج از مرزهای آبی و خاکی ایران است. اکنون به جای استفاده از درگاه بانکی و پول از رمزارز استفاده میشود. الگوریتم پیچیدهای روی این سایتهای شرطبندی وجود دارد. افراد در بدو ورود به این سایتها، در نوبت اول و دوم برنده میشوند تا برای افزایش پول ترغیب شوند و حتی افراد دیگر را به این سایتها دعوت کنند، اما در نهایت سود اصلی نصیب گردانندگان سایتهای قماربازی میشود و سرمایه مردم به تاراج میرود.سایتهای شرطبندی با استفاده از سلبریتیها اقدام به تبلیغات میکنند که این سلبریتیها مورد رصد ما قرار میگیرند و پرونده قضایی تشکیل میشود.» (منبع:همشهری)
رئیس پلیس فتا خوزستان نسبت به کلاهبرداری سایبری تحت عنوان « خرید طلا در فضای مجازی » هشدار داد.
به گزارش خبرگزاری مهر، سرهنگ کارآگاه علی حسینی در گفتگویی رسانهای اظهار کرد: شیادان سایبری با مانیتورینگ فضای سایبری، شهروندانی را که آگهی فروش طلا در سایت دیوار ثبت کردهاند را رصد نموده و ضمن معرفی خود به عنوان خریدار، به صورت غیر حضوری اقدام به خرید طلا میکنند.
وی افزود: در ادامه مجرمان سایبری از طریق تاکسی اینترنتی، طلا را دریافت نموده و هیچ آدرسی نیز از خود به جای نمیگذارند.
سرهنگ حسینی بیان کرد: در واقع مبلغی که برای فروشندگان ارسال میشود، پول سرقتی بوده که این شیادان با هک حساب بانکی سایر شهروندان، سرقت نموده و بدین طریق پولشویی میکنند. در نهایت حساب فرد قربانی به علت واریز وجه غیرقانونی در حساب بانکی وی، مسدود شده و هیچ مدرک و آدرسی هم از خریدار در دست ندارد.
رئیس پلیس فتا خوزستان توصیه کرد: هموطنان به هیچ وجه در فضای مجازی، اقدام به خرید و فروش طلا نکنند و در صورت فروش، حتماً نسبت به احراز هویت فرد خریدار و تطبیق شماره حساب بانکی با کد ملی اقدام کنند.
موضوع هک گوشی موبایل این روزها یک مساله شخصی یا یک اتفاق دور از انتظار نیست. هکرها هر روز با شگردهای تازهتر و با اهداف مختلف برای نفوذ به تلفن همراه کاربران در تلاش هستند. در این میان کاربران چه ابزاری برای دفاع از خود دارند و نقش دولت بهویژه پلیس فتا برای پیشگیری یا مقابله با این کلاهبرداران چیست؟
به گزارش پژوهشگر ایرنا، در نخستین قسمت گزارش بررسی هک گوشی تلفن همراه پای صحبتهای یک قربانی هک گوشی تلفن نشستیم. کاربری که از استرسها، سردرگمیها و فشار زیادی که به علت هک گوشی و ترس از پیامدهای بعدی آن به او وارد شده بود، سخن گفت و از نبود یک سازمان متولی برای رسیدگی فوری و موثر در برابر این کلاهبرداران گلایه کرد.
این شهروند به پژوهشگر ایرنا گفت: از طریق ارسال پیامکی از سوی یک فرد آشنا درباره پیگیری پرونده قضایی فایلی به نام adliran در تلفن همراه او دانلودشده که در واقع یک بدافزار هک گوشی بوده است. پس از آن، اختیار گوشی در دست هکر بوده که او بعد از دستیابی به شماره کارت بانکیاش، برای سرقت و اخاذی اقدام کرده است. بعد، اکانت تلگرام او را در دست گرفته و از طریق آن به مخاطبانش پیام مشابه داده و بدافزار را برای آنان هم ارسال کرده تا با هک گوشی افراد بیشتری، به اهداف خود برای کلاهبرداری و اخاذی به طور گسترده ادامه دهد.
اکنون پرسش این است که کاربران استفادهکننده از گوشی موبایل که اقشار مختلف مردم را در بر میگیرد، در حالی که هکرها میتوانند با دستیابی به حساب بانکی یا اطلاعات شخصی به سوء استفاده از آنان بپردازند، چگونه میتوانند در برابر این کلاهبرداری مدرن از خود محافظت کنند و در صورتی که در معرض هک قرار بگیرند، چگونه اقدام کنند و حق و حقوق آنان چه میشود؟
برای پاسخ به این پرسشها به سراغ سرهنگ «رامین پاشایی» رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا رفتیم تا هم از کم و کیف شیوههای هک گوشی و راههای پیشگیری و ارتقای امنیت گوشی از او بپرسیم و هم اینکه پلیس فتا برای مقابله با این کلاهبرداران چه اقداماتی انجام میدهد تا کاربران در سریعترین زمان ممکن بتوانند از شر هکرها خلاص شوند و امنیت داشته باشند.
هکرها چگونه تلفن همراه را هک میکنند؟ سرهنگ پاشایی گفت: هک گوشی تلفن همراه یا وسایل و تجهیزات هوشمند «اسمارت» یکی از ترفندهای مجرمان سایبری است که با اهداف و شیوههای مختلف به این کار اقدام میکنند. هکرها با انگیزههای مختلفی دست به هک میزنند و اگر بخواهیم تقسیمبندی کنیم یکی از انگیزهها و شاید مهمترین انگیزه هکرها، اخاذی پول است و انگیزههای مالی دارند. بعد از آن انتقامگیری، کنجکاوی و انواع دیگر اخاذی هم میتواند از دلایل بعدی باشد.
وی افزود: گوشیهای تلفن همراه هر چقدر از مدلهای جدیدتری باشند و هرچه قدر نرمافزار آنها بروزتر باشد، سیستمهای پردازنده و تنظیمات امنیتی قویتر دارند و در صورتی که کاربران بتوانند تنظیمات امنیتی آن را فعال کنند و با اضافهکردن نرمافزارهای امنیتی، میتوانند با امنیت بالاتری از تلفن همراه خود استفاده کنند؛ اما نکته اساسی این است که کاربران متاسفانه به علت ناآگاهی از اقدامات امنیتی، در معرض مجرمان سایبری قرار میگیرند.
رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا ادامه داد: وقتی پروندهها و جرایم سایبری را در پلیس فتا تجزیه و تحلیل میکنیم، میبینیم علت اصلی هک گوشی تلفن همراه ناآگاهی کاربران است. کاربران این تلفنها معمولا وبگردی را خیلی دوست دارند اما بیشتر این وبگردیها به صورت هرزگردی است و کاربران، توجه کافی برای افزایش امنیت گوشی تلفن همراه و شبکههای اجتماعی و پیامرسان هایشان نمیگذارند.
چگونه امنیت موبایل را بالا ببریم وی افزود: غفلت از اقدامات امنیتی گوشیهای همراه، در حالی رخ میدهد که با برخی تنظیمات امنیتی بسیار ساده مانند نصب برنامههای امنیتی، میتوانند از هک گوشی جلوگیری کنند یا به طور مثال با فعال کردن تائید دو مرحلهای ورود به پیامرسان، میتوانند جلوی ورود هکرها را بگیرند اما متاسفانه بسیاری از کاربران تلفن همراه، این نکته را نمیدانند یا از آن غفلت میکنند و بهراحتی گوشی تلفن و شبکه اجتماعی آنها هک میشود.
سرهنگ پاشایی ادامه داد: وقتی تلفن همراه یا پیامرسان افراد هک میشود، هکر و فرد مجرم از طریق دسترسی به تاریخچه تماس و مخاطبان پیامرسان فرد میتواند به افراد دیگر هم آسیب برساند؛ در اینجا فقط فرد قربانی و دارنده تلفن در معرض تهدید نیست بلکه همه مخاطبان آن فرد به علت غفلت و سهلانگاری مورد تهدید قرار میگیرند.
وی گفت: در این صورت هکر با نام و اعتبار فردی که تلفن او هکشده و با حساب کاربری این فرد برای دوستان و آشنایان او لینکهای آلوده ارسال و از آنها کمک مالی تقاضا میکند. به همین راحتی به علت غفلت و سهلانگاری یک فرد، افراد دیگری هم که مخاطبان او هستند میتوانند در زمره تهدیدشوندگان مجرمان سایبری قرار بگیرند.
مراقب پیامهای جعلی ثنا، ریجسترگوشی و جایزهها باشید کارشناس امنیت سایبری به پژوهشگر ایرنا توضیح داد: بر اساس آماری که ما در پلیس فتا داریم، همه کاربران تلفن همراه هوشمند در همه مقاطع تحصیلی و در مشاغل مختلف میتوانند در معرض هک گوشی و تلفن همراه قرار بگیرند و این مساله مختص گروه خاصی از افراد نیست. روش اصلی هک گوشی نیز معمولا به این شکل است که یک پیام از طریق پیامک برای فرد ارسال میشود که حاوی یک لینک یا فایل آلوده است، این پیام در بسیاری از موارد حاوی پیامی از سامانه ثنا و قوه قضاییه یا ریجستری گوشی تلفن همراه یا حاوی این پیام است که شما برنده شدهاید و ... است.
وی ادامه داد: در مجموع محتوای پیام یا اغواکننده و طمعبرانگیز یا تهدیدکننده است. وقتی فرد روی لینک ارسال شده میزند و روی آن کلیک میکند، در «اتوران» گوشی در ظاهر یک نرمافزار اما در واقع یک بدافزار نصب میشود و فرد با این کار اجازه میدهد که بدافزار روی گوشیاش نصب شود.
سرهنگ پاشایی گفت: بدافزار ابتدا به سراغ پیامک یا گالری گوشی میرود؛ گاهی به سراغ حسابهای کاربری، پیامرسانها و شبکههای اجتماعی نیز میرود و آنها را هک میکند و به اطلاعات و مخاطبان آن دسترسی پیدا میکند. وی افزود: نخستین انگیزه هکر، کلاهبرداری مالی است. پیامهای فرد قربانی را میخواند و از آنها سوءاستفاده میکند. اگر موردی برای جاسوسی ببیند حتما جاسوسی میکند و از آن فرد میخواهد که مبلغی را بپردازد تا اخاذی انجام شود.
رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا ادامه داد: از همه مردم ایران و کاربران گوشیهای تلفن همراه میخواهم که برای امنیت خود وقت بگذارند و برای بالا بردن امنیت تلفن همراه، مطالعه کنند. اطلاعات لازم در موتورهای جستوجو وجود دارد. دوم اینکه روی هیچ لینکی که از طریق پیامک یا ایمیل به آنها رسیده کلیک نکنند. حتی اگر آن لینک و برنامه از طرف دوستان و آشنایان آنها ارسال شده باشد.
اقدامات پلیس فتا «روی گوشی خود فقط برنامههایی را نصب کنند که واقعا برایشان کاربردی است و از نصب برنامهها و نرمافزارهایی که واقعا کاربردی ندارد، خودداری کنند. پیوسته نرمافزارهای روی گوشی را چک کنید که مبادا نرمافزار مشکوکی بدون که خواسته باشید نصب نشده باشد. گوشی تلفن خود را در اختیار افراد ناشناس و غریبه و حتی آشنایان قرار ندهید و اگر در مواردی گوشی تلفن همراه را در اختیار تعمیرکار قرار میدهید سعی کنید بر روند تعمیر گوشی نظارت کنید و بعد از اینکه گوشی درست شد، حتما گوشی را چک کنید که نرمافزار یا بدافزاری روی آن نصب نشده باشد.»
سرهنگ پاشایی درباره پیگیریها و اقدامات پلیس فتا پاسخ داد: اگر مردم هرگونه ابهام یا سؤالی دارند یا راهنمایی و مشاوره تخصصی میخواهند، شماره تلفن ۰۹۶۳۸۰ پل ارتباطی پلیس فتا با کاربران است. همکاران ما همیشه در کنار مردم هستند.
وی در پاسخ به مشکلات قربانی هک گوشی که با ایرنا صحبت کرده و اعلام کرده بود که پس از تماس با پلیس فتا مدت طولانی منتظر مانده و پاسخ روشنی دریافت نکرده بود نیز گفت: این فرد که روز ۱۵ بهمن دچار هک گوشی بوده حدود ۱۷ دقیقه پشت خط تلفن پلیس فتا بوده که به علت حجم بالای تماسها با پلیس فتا طبیعی است. بعد از برقراری تماس، دو دقیقه با مامور پلیس فتا صحبت کرده است. البته این فرد در زمان طلایی بلافاصله بعد از وقوع جرم با پلیس فتای تهران بزرگ تماس گرفته که اظهاراتش مورد تائید است.
رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا ادامه داد: در بسیاری از استانها ترافیک پشت خط پلیس فتا نداریم و بیشتر در تهران بزرگ شاهد آن هستیم چون تماس مردم زیاد است. در مواردی هم افراد از شهرهای دیگر به اشتباه با سامانه پلیس فتا در تهران وصل میشوند؛ البته به زودی با اصلاح سامانه تلفن پلیس فتا این مشکل برطرف میشود و به افراد نیازمند واقعی خدمات در هر شهر خدماترسانی انجام خواهد شد.
سرهنگ پاشایی افزود: در مورد ادعای این فرد که مامور پلیس فتا به این فرد گفته پنجشنبه و جمعه خدمات پلیس فتا تعطیل است و شنبه به قوه قضاییه شکایت کنید و جواب روشنی به او نداده، به طور قطع در صورتی که چنین صحبتی از سوی مامور پلیس فتا انجام شده باشد، مامور اشتباه کرده و با او برخورد میشود. البته باید فایل مکالمات را بررسی کنیم. پلیس فتا تعطیلی ندارد و خدمات پلیس فتا مانند کلانتریها ۲۴ ساعته است اما مردم بدانند که فقط در ۲۵ روز گذشته در بهمنماه در کشور ۱۷ میلیارد تومان بر اثر هک تلفن همراه و حملات سایبری از مردم اخاذی شده که آن را مسدود کردیم و بازگرداندیم.
در مواردی بدون شکایت، حساب سارق سایبری را مسدود کردهایم وی خاطرنشان کرد: «در مواردی حتی خود فرد متوجه نشده که از او کلاهبرداری و اخاذی شده و بدون اینکه فرد شاکی بداند حساب متهم را مسدود کردهایم؛ چون متهم در لحظه، در رصد پلیس قرار گرفته و دیدهایم مقداری پول جابهجا شده است. پلیس به فردی که از حسابش برداشت شده، زنگ زده و پول سرقت شده را به او برگردانده در حالی که خود فرد متوجه سرقت نشده است».
رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا در پاسخ به این پرسش که چگونه در حالی که شاکی وجود نداشته و فرد متوجه سرقت از حسابش نشده، متهم را شناسایی شده و آیا پلیس فتا تراکنشهای مالی را رصد میکند؟ پاسخ داد: «واقعیت این است که پول از یک حسابی سرقت و وارد حساب دیگری شده بود. چون چندین فقره پول وارد یک حساب شده بود، وقتی ما حساب مقصد را مسدود کردیم که این پولها به حساب واریز شده است. در واقع پلیس به تراکنشهای مالی دسترسی ندارد اما وقتی پول به حسابی وارد میشود، ما این حساب را چک میکنیم که ببینیم این پول از کجا آمده است. به عنوان مثال در موارد شرطبندی و قمار از این طریق از بانک مرکزی به صورت آنلاین استعلام میگیریم و بانک مرکزی به پلیس فتا اعلام میکند که این پولها از کجا آمده است».
پیامدهای نبود نمایندگی تلگرام و اینستاگرام در ایران سرهنگ پاشایی افزود: «در مورد هک تلگرام، بارها در رسانهها به مردم هشدار دادهام که برای جلوگیری از هک تلگرام، رمز ورود دو مرحلهای داشته باشند اما بیشتر مردم این نکته امنیتی را رعایت نمیکنند. علت ممنوعیت استفاده از تلگرام در ایران نیز همین است. اگر هک تلگرام در کشور دیگری بود، فرد میتوانست بلافاصله با تلگرام تماس بگیرد و اعلام کند حساب کاربری او هک شده است و تلگرام نیز به او خدمات میدهد اما چون تلگرام یا مثلا اینستاگرام در ایران نمایندگی ندارد؛ فردی که حساب کاربریاش هکشده به جایی برای حل مشکلش دسترسی ندارد؛ به همین علت ایران از شرکت تلگرام یا اینستاگرام خواسته که در ایران نمایندگی داشته باشند.» «در مواردی، یک فرد یک صفحه حرفهایِ کاری در اینستاگرام دارد و ناگهان توسط هکر هک میشود؛ تا بخواهد ثابت کند که صفحه مال اوست و بتواند صفحهاش را پس بگیرد زمان زیادی طول میکشد اما در بیشتر کشورها در لحظه، موضوع را پیگیری میکنند و صفحه هکشده را به صاحب آن بر میگردانند و متهم نیز سریع شناسایی میشود؛ اما در ایران به علت نبود نمایندگی و خدمات این پیامرسانها، متهم شناسایی نمیشود».
۷۰ درصد تماسها با پلیس فتا بیربط است وی ادامه داد: به زودی شماره خدمات پلیس فتا از ۰۹۶۳۸۰ تغییر میکند و چهار شمارهای میشود. ضمن اینکه در سامانه جدید میتوانیم تماسهایی که به پلیس فتا مربوط نیست را جدا کنیم زیرا یکی از مشکلات پلیس فتا این است که ۷۰ درصد تماسهایی که با مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا میشود، هیچ ارتباطی با پلیس فتا ندارد و همین مساله باعث ترافیک زیاد تماسها با پلیس فتا میشود. در «پلتفرم» جدید پلیس فتا فقط به افرادی که واقعا به خدمات اورژانسی پلیس فتا نیاز دارند خدماترسانی میکنیم.
انسداد حساب افراد به علت شکایت دروغ رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا در پاسخ به این پرسش که چگونه متوجه میشوید فرد تماسگیرنده به خدمات اورژانسی پلیس فتا نیاز دارد، گفت: «به محض اینکه فرد تماس گیرنده را احراز هویت کنیم و متوجه شویم که درست میگوید، شکایتش را پیگیری میکنیم. چون در گذشته افرادی با پلیس فتا تماس میگرفتند و اعلام میکردند فردی از حساب بانکی آنها سرقت کرده است و مامور پلیس فتا در تماس با بانک مرکزی حساب آن فرد را مسدود میکرد اما بعدا متوجه میشدیم فرد تماسگیرنده دروغ گفته و سرقت نبوده و طرف پول را با میل خودش واریز کرده است.»
وی توضیح داد: «در شکل جدید از شاکی میخواهیم که تراکنشهای مالی خود را به پلیس فتا ارائه کند و از این طریق متوجه میشویم که راست میگوید یا دروغ. فرد شاکی باید حساب مبدا، حساب مقصد و تراکنشها را برای پلیس فتا بفرستد؛ به این ترتیب برای پلیس مشخص میشود که فرد با تمایل خود به حساب مقصد پول واریز کرده یا سرقت بوده و از حسابش برداشت شده است. به طور مثال در مواردی که لینکی برای فرد ارسال شده است، باید لینک را برای پلیس ارسال کند. ماموران پلیس فتا لینک را بررسی میکنند و اگر ادعای او درست بود، حساب مقصد را مسدود میکنیم.»
سرهنگ پاشایی افزود:افرادی که پولی را سرقت میکنند. معمولا پول را در حساب خودشان نگه نمیدارند و بلافاصله با آن خرید میکنند یا آن را به حساب دیگری یا به حساب یک صرافی منتقل میکنند یا با آن طلا میخرند؛ اگر فرد مالباخته در زمان طلایی با پلیس تماس بگیرد که در واقع همان یک ساعت اول بعد از سرقت است، امکان شناسایی متهم و بازگردان وجه مسروقه را داریم.
سرقت مثلثی در بستر اینترنت وی ادامه داد: توصیه پلیس فتا به صرافیها و طلافروشیها این است که هر کسی از آنها خرید میکند بهویژه اگر به صورت آنلاین است، باید او را احراز هویت کنند و کارت ملی بخواهند. کد ملی و شماره حساب فرد خریدار باید مطابقت داشته باشد. در خریدهایی که از بسترهایی مثل «دیوار» انجام میشود، هم خریدار و فروشنده باید با ارائه کارت ملی احراز هویت شوند؛ بیتوجهی به این مساله باعث شده در موارد زیادی کلاهبرداری مثلثی انجام شود و پول از حساب شخص دیگری به حساب فروشنده منتقل شده و فرد مالباخته بیخبر از همه جا مورد سرقت سایبری قرار گرفته است.
رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا تاکید کرد: مردم باید به این نکته توجه داشته باشند که لینکها و پیامهای هکرها مبنی بر برنده شدن یا پیام جعلی از سامانه ثنا یا ریجستری گوشی و ... بیشتر از سرشمارههای شخصی ارسال میشود؛ در حالی که قوه قضاییه یا مخابرات و ارگانهای دولتی با سرشمارههای سازمانی به افراد پیامک میدهند.
«اگر این نوع پیامکها با شماره موبایل شخصی است قطعا از طرف هکرهاست اما متاسفانه بیتوجهی مردم به هشدارهای پلیس و در مواردی طمع باعث میشود افراد دچار زیان و سرقت سایبری شوند. در جرایم عادی، فردی ممکن است با تهدید چاقو، فردی را مجبور کند که اموالش را بدهد اما در جرایم سایبری اینگونه نیست و معمولا اشتباه و طمع فرد باعث سرقت و ضرر و زیان میشود. چرا فردی که برای خودرو ثبتنام نکرده، فریب پیامک برندهشدن در قرعهکشی خودرو را میخورد؟!»
وی گفت: افراد که توسط هکرها دچار ضرر و زیان میشوند باید به قوه قضاییه شکایت و خسارت مطالبه کنند. اگر چه هزینه و رفتوآمد دارد. هکرها و افراد کلاهبردار بر اساس نوع جرم مطابق مواد ۱۸ تا ۲۲ جرایم رایانهای مصوب سال ۱۳۸۸ به استرداد مال، جریمه، محرومیتهای اجتماعی یا حتی زندان محکوم میشوند.
رئیس پلیس فتا فراجا گفت: بهتمامی پلتفرمهای ارائهدهنده خدمات درج آگهی محور واسط اعلام میشود بهفوریت از انتشار هرگونه آگهی تحت عنوان وام، تسهیلات و موارد مشابه خودداری کنند. به گزارش فارس، سردار وحید مجید رئیس پلیس فتا فراجا در تشریح این خبر اظهار داشت: در ماههاى اخیر، کلاهبرداریهای اینترنتی در پوشش فروش امتیاز وام و دریافت وامهاى کلان در وبگاههای آگهی مانند دیوار و یا سایر سایتهای واسط وام افزایش داشته است. این مقام ارشد انتظامی ادامه داد: افراد سودجو با انتشار آگهیهای فریبنده، مدعی میشوند که میتوانند با دریافت مبلغی بهعنوان پیشپرداخت یا کارمزد، وامهاى سنگین را در اختیار متقاضیان قرار دهند یا امتیاز وامهای دولتی را به فروش برسانند. وی ضمن تأکید بر اینکه باتوجهبه قوانین و مقررات حوزه بانکی، هرگونه واسطهگری در امور مربوط به وام و تسهیلات بدون مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ممنوع است، خاطرنشان کرد: در این راستا پذیرش و انجام هرگونه تبلیغات در زمینه خریدوفروش تسهیلات بانکی نیز ممنوع است؛ از اینرو، انتشار آگهیهای مرتبط با این موضوع، حتی در صورت صحت ادعا، مغایر با قوانین جاری کشور بوده و محل اشکال است. رئیس پلیس سایبری کشور بیان داشت: باتوجهبه اینکه مجرمان سایبری با سوءاستفاده از این موضوع، اقدام به انتشار آگهیهای جعلی در خصوص اعطای وام کردهاند که منجر به افزایش پروندههاى قضائی، انتظامی و تضییع حقوق شهروندان شده است لذا بهتمامی پلتفرمهای ارائهدهنده خدمات درج آگهی، از جمله دیوار و شیپور، اعلام میشود بهفوریت از انتشار هرگونه آگهی تحت عنوان "وام"، "تسهیلات" و موارد مشابه خودداری نمایند. سردار مجید تصریح کرد: در این راستا، طی پیگیریهای اداری، حقوقی و قضائی انجامشده، تذکرات لازم به پلتفرم دیوار و سایر سایتهای واسط و ثبت آگهی داده شده است تا اقدامات لازم را برای جلوگیری از این نوع کلاهبرداریها انجام دهند. رئیس پلیس فتا فراجا اظهار داشت: این اقدام در راستای ارتقای امنیت کاربران، کاهش جرایم سایبری و پیشگیری از تخلفات مالی انجام میگیرد. وی به شهروندان توصیه کرد، مراقب باشند اینگونه آگهیهایی عمدتاً کلاهبرداری هستند و متقاضیان وام باید از واریز وجه به حسابهای ناشناس خوددارى کرده و اطلاعات مالی و هویتی خود را در اختیار افراد غیرمعتبر قرار ندهند. این مقام مسئول با تأکید بر این موضوع که هرگونه درخواست برای دریافت وام، صرفاً از طریق بانکها و مؤسسات مالی معتبر انجام شود، به عموم مردم هشدار داد: از مراجعه به سایتها و افراد ناشناس برای دریافت تسهیلات خوددارى نمایند و پیش از هرگونه اقدام، صحت اطلاعات ارائهشده را از منابع رسمی بررسی کنند.
این روزها که بازار خرید طلا به صورت آنلاین، داغ است؛ با توجه به چند نکته میتوانید خریدی امن را در فضای مجازی تجربه کنید.
به گزارش ایسنا، به گفته معاون اجتماعی پلیس فتا فراجا، برای خرید طلا به صورت برخط، باید چند نکته مورد توجه خریداران قرار گیرد.
سرگرد جواد مختار رضایی در گفتوگو با ایسنا درباره این نکات گفت: نکته اول این است که هر سایت یا پلتفرمی که قصد داشته باشد در فضای مجازی خرید و فروش انجام دهد؛ باید مجوز رسمی از وزارت صمت، اتحادیه صنف طلا و چند نهاد دیگر، داشته باشد. پس هنگام خرید حتما از داشتن مجوز این سایتها اطمینان حاصل کنید.
وی افزود: دومین نکته قابل توجه در هرگونه خرید اینترنتی این است که سایت یا پلتفرم مورد نظر باید نشان نماد اعتماد الکترونیک داشته باشد که معمولا در انتهای صفحه هر سایتی، این نماد نمایش داده میشود.
معاون اجتماعی پلیس فتا فراجا ادامه داد: سومین نکته این است که بهتر است سابقه یا اعتبار این سایتها چک شود و شواهدی وجود داشته باشد که سایر افراد از این سایتها خرید کردهاند و محصول مورد نظر خود را دریافت کرده باشند.
مختار رضایی گفت: نکته دیگری که در خرید از این سایتها اهمیت دارد؛ دامنهای است که در آن پرداخت وجه باید صورت گیرد؛ یعنی این دامنه باید دامنه شبکه پرداخت، شاپرک باشد که امن و ملی است و اگر این سایت شما را به هر سایت دیگری ارجاع داد، از وارد کردن اطلاعات بانکی خود خودداری کنید.
وی با اشاره به سوءاستفاده کلاهبرداران از این ترفند، افزود: ممکن است کلاهبرداران مجازی با استفاده از این ترفند، به افراد پیامک بزنند که برای خرید طلای آنلاین روی لینک زیر کلیک کنید و با این روش، حسابهای شما را خالی کنند. به همین دلیل هنگام جستجو کردن در موتورهای جستجو و یا وارد کردن آدرس سایتها، دقت لازم را داشته باشید.
وی به خریداران این سایتها توصیه کرد که در صورت توان، حتما طلای فیزیکی خود را از این سایتها تحویل بگیرند؛ حتی اگر مبلغ کارمزد آن یا هزینه ارسال افزایش پیدا کند.
این مقام انتظامی درباره نکات امنیتی اپلیکیشنهای موجود برای خرید طلا، افزود: هموطنان باید دقت کنند که اپلیکیشنهای رسمی را باید از سایت های مورد اعتماد دانلود کنند؛ زیرا ممکن است سودجویان با ایجاد نرم افزارهای تقلبی، به اطلاعات افراد دسترسی پیدا کرده و حساب هایشان را خالی کنند.
معاون اجتماعی پلیس فتا فراجا درباره نظارت بر عملکرد این سایتها، تأکید کرد: در حال حاضر کارگروهی برای نظارت بر عملکرد سایتهای خرید و فروش طلا ایجاد شده که ملاحظاتی را برای افزایش امنیت و جلوگیری از مشکلات بعدی ارائه و بر لزوم رعایت آن تأکید کردهاند.
وی هشدار داد که نکته قابل توجه در عملکرد این سایتها این است که ممکن است خالی فروشی کنند؛ یعنی بیشتر از موجودی طلای خود، به مردم بفروشند که این مسئله باعث میشود هنگام مراجعه مردم برای گرفتن طلای فیزیکی خود، مشکلاتی ایجاد شود. به همین دلیل قرار است این طلاها نزد دو بانک به امانت سپرده شود تا این مشکل نیز رفع شود؛ اما مردم باید نسبت به این مسائل هوشیار باشند.
گوشی تلفن همراه امروزه به مهمترین دوست و همراه مردم تبدیل شده است. ابزاری ضروری که محرمانهترین اسرار زندگی افراد را در خود دارد و البته هک آن به یکی از مهمترین دغدغهها و کابوسهای افراد تبدیل شده است.
به گزارش پژوهشگر ایرنا کمتر فردی را امروزه میتوان پیدا کرد که از گوشی تلفن همراه استفاده نکند. تلفن همراه امروزه فقط وسیله صحبت کردن از راه دور نیست بلکه وسیلهای است که در آن ارتباطات افراد با دوستان در شبکههای ارتباطی جدید، آلبوم عکسهای خانوادگی، رمزهای عبور در درگاههای بانکی و خصوصیترین اطلاعات را در خود جای داده است.
در چنین وضعیتی گوشی تلفن همراه، طعمه خوبی برای هکرهاست تا با دسترسی به اطلاعات افراد از آنان اخاذی کنند. هکرها روشهای مختلفی برای هک و نفوذ به تلفنهای همراه دارند که برای بسیاری از مردم و کاربران این وسیله هوشمند ناشناخته است یا از آن غافل هستند. تصور کنید یک روز تلفن همراه شما هک شود، چه حالی پیدا میکنید؟ چه کار میتوانید بکنید؟ روشهای پیشگیری و مقابله و پیگیریهای بعدی در مقابل هکرها چیست؟
کشمکشهای یک روز قربانی با هکر
در نخستین بخش این گزارش حال و هوا یک قربانی واقعی هک تلفن همراه را با هم میخوانیم و در بخشهای بعدی به دیگر ابعاد این پدیده میپردازیم:
پنجشنبه بعدازظهر بود که یکی از رفقای نزدیکم تماس گرفت، گفت نتیجه رأی دادگاه برایش آمده، اما نمیتواند پیام را باز کند چون گوشیاش اندروید نیست. چون به من اعتماد داشت، پیام را برایم فرستاد تا باز کنم. پیام را فوروارد کرد. روی فوروارد پیام نگاه کردم و احساس کردم فرستنده پیام برای من هم آشناست؛ یعنی فامیل فرستنده پیام، برایم آشنا بود. خلاصه کلی عوامل دست به دست هم داد که اعتماد کنم و روی فایل بزنم تا دانلود شود. چند دقیقهای نگذشت که احساس کردم یک نرمافزار به نام Adliran دارد روی گوشی نصب میشود. بعد مرا هدایت کرد به سمت... نمیدانم... ناکجاآباد!
یک صفحه «به پرداخت بانک ملت» باز شد و از من خواست برای پرداخت هزینه خدمات روزنامه رسمی مبلغ پنج هزار تومان پرداخت کنم، علامت شاپرک هم داشت و همین باعث شد شماره کارتم را وارد کنم، رمز دوم هم روی گوشی آمد.
یک دفعه شک کردم، گفتم بهتره با فرد فرستنده پیام تماس بگیرم. تماس که گرفتم، تازه متوجه قضیه شدم. موضوع، کلاهبرداری بود!
اول برایم مهم نبود، گفتم حالا یک اتفاقی افتاده، مهم نیست. با دوستم تماس گرفتم و موضوع کلاهبرداری را برایش تعریف کردم و گفتم امیدوارم اتفاق بدی نیفتد، اما سه چهار دقیقه بیشتر نگذشته بود که یک دفعه پیامک آمد: «کد ورود به روبیکا»!
تا متوجه شدم، یک دقیقه بعد پیامک بعدی آمد: چند تا پیامک برای ورود به تلگرام. من روی گوشی دو سیمکارت دارم انگار رگباری ورود به تلگرام را میزد و همین طور برای من پیامک میآمد. برای هر دو سیمکارت تلاش میکرد وارد تلگرام شود. همین طور توی ذهنم درگیری داشتم. درگیر پیامکهای رمز ورود به تلگرام بودم که یک دفعه خشکم زد!
پیامک برداشت از حساب بانک ملی آمد، آمدم به خودم بجنبم، اما ۲ دقیقه نگذشت که پول برداشت شد.
خشکم زده بود! انگار آدمی دارد جلوی روی خودت از حساب بانکیات پول برمیدارد و هیچ کاری هم نمیتوانی بکنی.
اول گفتم چه کنم؟ بروم یک عابربانک پیدا کنم و پولهایم را از حساب بانکی منتقل کنم، چون کارت بانکیام نه اینترنت بانک داشت و نه همراه بانک. هرچقدر با خودم دودوتا چهارتا کردم دیدم به محض اینکه لباس بپوشم و به ATM برسم این حساب تکه تکه خالی شده، یک دفعه به ذهنم رسید، پولم را توی کیف پول اسنپ بریزم. خوشبختانه قبل از آنکه طرف بتواند برداشت بعدی را انجام بدهد موجودی حساب به کیف پول اسنپ منتقل شد.
یک مقدار آرام شدم و یک نفس راحت کشیدم. یک مقدار به خودم آمدم. بعدش احساس کردم یک کار دیگر هم بکنم. بروم و کارت بانکیام را هم بسوزانم، کار از محکم کاری عیب نمیکند. با پشتیبانی بانک تماس گرفتم، اطلاعات را پرسید و کارت سوخت. فکر کردم: «دیگه موضوع تمام شده و اتفاق جدیدی نمیافته» اما هنوز سه چهار دقیقهای از مکالمه با پشتیبانی بانک نمیگذشت که یک دفعه پیامک دیگری آمد که دوباره عجیب و غریب خشکم زد.
از دیوار میترسیدم
کد تایید ورود به «دیوار» آمد؛ از دیوار خیلی میترسیدم. چون فکر میکردم تنها پلتفرمی است که ۲ نفر غریبه میتوانند در ۲ جای مختلف بنشینند و با هم معامله کنند و خطر کلاهبرداری هم توی دیوار هست. چه به عنوان خریدار، چه به عنوان فروشنده. خیلی دربارهاش شنیده بودم. با خودم گفتم: «این آدم الان اگه بره به نام من از کسی اخاذی کنه، یا از طرف من به یکی قولی بده، من چطور میتونم جوابشو بدم؟» در همین فاصله دوباره با خودم گفتم همه میگویند زنگ بزن به پلیس فتا. زنگ زدم به پلیس فتا.
زنگ زدم به پلیس فتا. بگذریم از اینکه ۳۴ دقیقه پشت خط ماندم تا به کارشناس پلیس وصل بشوم. با کارشناس پلیس فتا صحبت کردم و موضوع را شرح دادم. به من گفت باید بروی و گوشی را فلش (ریست) کنی؛ همین. نه اطلاعاتی از من گرفت، نه شماره موبایلم را پرسید. نه اسم و فامیل پرسید، نه چیزی ثبت کرد. اصلاً یک جوری شدم. فقط گفت باید بروی گوشی را فلش کنی. بلافاصله لباس پوشیدم، نشستم پشت فرمان ماشین و به دفتر پیشخوان خدمات دولت رفتم تا با کارشناسان آنجا هم مشورت کنم و اگر لازم است گوشی را فلش کنم تا ریست شود.
بدافزار را از گوشی پاک کن
با همکاران دفتر خدمات دولت که صحبت کردم، ترس مرا بیشتر کردند، گفتند، افراد زیادی قبلاً آمدهاند و همین اتفاق برایشان افتاده بود. گوشی را فلش کردند، اما باز هم مشکل حل نشده است. دوباره سوار ماشین شدم و به خانه برگشتم. در این فاصله با پشتیبانی دیوار تماس گرفتم، تنها جایی که خوب مرا راهنمایی کرد، پشتیبانی دیوار بود. اولاً این اطمینان خاطر را به من داد که کسی در حال فعالیت روی صفحه دیوار شما نیست. دوم اینکه گفت در مرحله اول بدافزار را از گوشی پاک کن. اگر بدافزار را نتوانستی پاک کنی، آن وقت برو گوشی را ریست کن. خوشبختانه بدافزار هاید (مخفی) نبود. پیداش کردم و برنامه را از گوشی پاک کردم.
شروع این فرآیند ساعه سه بعدازظهر بود. حالا حدود ساعت پنج، پنج و ربع بود. برداشت خودم این بود که ارتباط گوشی من با آن بدافزار قطع شده و دیگر کسی نمیتواند کاری کند. این طور بود که سوار ماشین شدم و به سمت خانه راه افتادم. به خانه که رسیدم حوالی ساعت ۶ بعد از ظهر بود که پیامک کد تایید ورود به تلگرام آمد. هاج و واج مانده بودم. من بدافزار را پاک کرده بودم و دیگر نباید گوشی من به جایی متصل میبود. آن وقت بود که متوجه شدم هکر روی یکی از خطهایم که تلگرام نداشت، یک اکانت جدید تلگرام ایجاد کرده است. من هم اصلاً روی آن خط تلگرام نداشتم و کاری نمیتوانستم انجام بدهم.
پاسخ تلگرام به من که در ایرانم!
هنوز هفت هشت دقیقهای نگذشته بود که دیدم دارند با آن خط من تماس میگیرند. شماره غریبه بود. برداشتم؛ طرف گفت شما برای ما پیام فرستادید گفتم چه پیامی؟ گفت در مورد موضوعات قضایی است. نوشتید پرونده قضایی شما را حل میکنیم. پرونده قضاییتان را از این طریق میتوانید پیگیری کنید یا یک چنین پیامهایی. گفتم این پیامها مال من نیست و گوشی من هک شده است. نفر بعدی هم زنگ زد و همین طور ادامه داشت. انگار آب سردی روی سرم ریخته باشند. احساس کردم یک آدمی آن طرف نشسته و دارد با خط تلفن من چه جرمهایی مرتکب میشود و این بلاهایی که سر من آورده است را میخواهد سر آدمهای دیگر هم بیاورد.
تا ساعت هشت شب، بیش از هفت نفر زنگ زدند، اکثرا از روستاهای غرب کشور و کردستان و..و همین طور تماسها ادامه داشت. با خودم گفتم چه کار کنم؟ چه کار نکنم؟ اولین نکتهای که به ذهنم رسید این بود که دوباره با پلیس فتا تماس بگیرم. تماس گرفتم اما فایدهای نداشت. مرحله بعد این بود که برای تلگرام پیام فرستادم و اعلام کردم چنین اتفاقی افتاده است. اگر ممکن است دسترسی من را به این اکانت ایجاد کنید یا اینکه این اکانت را ببندید. تلاش کردم وارد اکانت جدید تلگرام بشوم. از من کد ورود خواست، درخواست کد ورود کردم، دیدم کد را به آدرس یک جیمیل میفرستد که جیمیل من نیست. آن وقت بود که متوجه شدم هکر جیمیل متصل به تلگرام را عوض کرده، درخواست کردم کد ورود به صورت پیامک بیاید، تلگرام پیام فرستاد: «چون اکانت شما پریمیوم نیست نمیتوانیم پیامک ارسال کنیم، مگر اینکه اکانت پریمیوم خریداری کنید.»
فتا و ثنا چه کردند؟
تا ساعت ۱۱ شب درگیر تلگرام بودم و تلاش میکردم از طریق ایمیلهای مختلف به تلگرام پیام بدهم که این اتفاق افتاده، مشکل را حل کنید! اما هیچ پاسخی از تلگرام به من نرسید. حدود ساعت ۱۱ و نیم شب دوباره با پلیس فتا تماس گرفتم و آنها راهنمایی خواستم. گفتم ممکن است افرادی که از خط من برایشان پیام میرود، از من شکایت کنند. کارشناس پلیس فتا گفت: امروز که پنجشنبه است، فردا هم جمعه است شما کاری نمیتوانید بکنید. صبر کنید تا شنبه به دفاتر خدمات قضایی بروید و شکایت ثبت کنید. گفتم حداقل شما امروز در این ساعت گزارش تخلف را ثبت کنید. گفتند، امکانش نیست. قبلاً ثبت نام ثنا را انجام داده بودم و اطلاعات مربوط به سایت قوه قضاییه را داشتم، به سایت ثنا رفتم تا خودم آنجا شکایت را ثبت کنم دیدم آنجا هم امکان ثبت آنلاین شکایت نیست.
صبح جمعه شد باز افرادی که از طرف تلگرام من برایشان پیام رفته بود با من تماس میگرفتند، البته محدودتر. داستان ادامه داشت تا صبح شنبه که رفتم دفتر قضایی شکایت کردم، پرونده به دادسرای جرایم رایانهای رفته، به پلیس فتا هم ارجاع شده است فعلاً منتظرم ببینم چی میشود اما امیدی ندارم.
ادامه دارد ...
پژوهشگر ایرنا این موضوع را با مسئولان ذیربط پلیس، دستگاه قضایی، کارشناسان امنیت شبکه و.. در میان میگذارد.
خرید از فروشگاههایی که در فضای مجازی فعالیت دارند، میتواند زمینهساز کلاهبرداری اینترنتی باشد، بنابراین شهروندان دقت داشته باشند کیفیت بالا، قیمت ارزان و دریافت بیعانه و پیشپرداخت از شگردهای تبلیغات دروغین کلاهبرداران در فضای مجازی است. به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای خراسان جنوبی، سرهنگ الوانی گفت: خرید و فروش از سایتهای آگهی محور با خطر کلاهبرداری همراه است، لذا شهروندان سعی کنند با افراد احراز هویت شده معامله نمایند.
وی افزود: موضوع دریافت بیعانه در معاملات مجازی و غیرحضوری یکی از پرتکرارترین شکایات پلیس فتا استان است، بنابراین شهروندان باید هوشیار باشند که پرداخت بیعانه در اینگونه معاملات میتواند گام نخست کلاهبرداری باشد، بنابراین به شهروندان توصیه میشود از گزینه پرداخت امن در سایتهای درج آگهی و یا پرداخت پول پس از رویت و دریافت کالا استفاده کنند.
رئیس پلیس فتا خراسان جنوبی افزود: کالا و خدمات مجاز خریداری نمایید و تا حد امکان خریدهای خود را به صورت حضوری انجام دهید و با هیچ شرایطی پیش از رؤیت و دریافت کالا و بررسی اصالت و کیفیت آن، مبلغی را با عنوان بیعانه یا پیشپرداخت واریز نکنید همچنین از فروشگاههای دارای نماد اعتماد الکترونیکی خرید کنید و دقت کنید که آدرس URL درگاه پرداخت حتما به shaparak.ir ختم شود.
این مقام سایبری افزود: هنگام فروش کالا در سایتهای آگهیمحور نیز تا حد امکان کالا را تحویل خود فرد خریدار دهید و کارت شناسایی وی را نیز رویت کرده و از دادن کالا به سایر افراد مانند راننده آژانس و اسنپ خودداری کنید.
رئیس پلیس فتا خراسان جنوبی از شهروندان خواست: هشدارهای پلیس فتا را جدی گرفته و درصورت مواجه با موارد مشکوک در فضای مجازی مراتب را از طریق پایگاه اینترنتی پلیس فتا به آدرس www.fata.gov.ir و همچنین شماره تماس ۰۹۶۳۸۰ مربوط به مرکز پاسخگویی فوریتهای سایبری پلیس فتا به کارشناسان این پلیس اطلاع دهند.
مهدی عبداللهی - یکی از حوزههایی که ایرانیان از گذشتههای دور از آن به عنوان سپر تورمی استفاده کردهاند، طلاست. براساس یک نظرسنجی که مهرماه سال گذشته در مرکز افکارسنجی ایسپا انجام شده، حدود یکچهارم شرکتکنندگان در نظرسنجی گفتهاند اگر پول مازادی داشته باشند تمایل دارند آن را در بازار طلا سرمایهگذاری کنند.
در شرایط ناپایدار اقتصادی، روشهای نوین سرمایه گذاری در طلا مدتی است پر رونق شده که با توجه به تجربیات تلخ گذشته مانند کوروش کمپانی، گسترش چتر نظارت بر این حوزه بسیار اهمیت دارد.
به گزارش مهر با توجه به تورم بالایی که سالهاست مهمان اقتصاد ایران شده، سرمایه گذاری روی طلا رونق زیادی گرفته است؛ این موضوع البته خوشایند دولت هم بوده چراکه به نقدینگی موجود به جای خرج شدن در بازار ارز و ورود شوک به این بازار، به سمت بازار طلا سوق داده شده است.
با افزایش تمایل مردم به خرید طلا به عنوان یک دارایی امن و پایدار برای سرمایه گذاری و البته تشدید عدم پیش بینی پذیر اقتصاد، طی ماههای اخیر شاهد تبلیغات اغوا کننده پلتفرمهای طلا در اقصی نقاط شهر بوده ایم؛ تبلیغاتی که مردم را ترغیب میکنند تا با هر مقدار پولی که دارند -حتی ۵۰ هزار تومان- طلا بخرند؛ در ادامه نیز وقتی میزان سرمایه تزریق شده به پلتفرم، به خرید یک گرم طلا برسد، امکان تحویل فیزیکی طلا به فرد وجود دارد.
اگرچه این شیوه فروش به دلیل عدم دریافت کارمزد و خرید با مبالغ کم، در ظاهر به نفع خریداران است اما اگر نظارت دقیقی روی فرایند فروش کالا از سوی این پلتفرمها صورت نگیرد احتمال وقوع جرایمی مشابه آنچه که در کوروش کمپانی، سکه ثامن و… رخ داد، چندان دور از انتظار نیست.
بر همین اساس هم بود که هفته نخست آذرماه، بانک مرکزی با صدور یک بخشنامه تلاش کرد نسبت به خطر شیوع ویروس سایتها و اپلیکیشنهای فروش طلا هشدار دهد و اعلام کند فروش آنلاین طلا بدون ذخیرهسازی در بانک مرکزی ممنوع است. در ادامه نیز مرکز تجارت الکترونیک وزارت صمت (مرکز تتا) تاکید کرد که طلای فروختهشده باید موجود و در بانک ذخیره شود.
البته وزارت صمت در تاریخ ۸ مرداد ماه سال جاری از طرح سند باکس خود با عنوان اولین سکوی هوشمند معاملات فلزات گرانبها برای جلوگیری از خالی فروشی فلزات گرانبها در فضای مجازی و اعمال نظارتهای ثانویه و بیشتر در این بازار رونمایی کرد اما به نظر میرسد که این سامانه چندان به مذاق بانک مرکزی خوش نیامده که هر چند وقت یک بار اعلام میکند که طلا باید در بانک عامل سپرده باشد.
بنابراین حداقل شرط فعالیت این پلتفرمها این است که باید طلا در بانک عامل سپرده شود تا ضمانتی برای معاملات آنها باشد.
همچنین فروش آنلاین طلا نیاز به اخذ سه مجوز دارد؛ آنطور که نادر بذرافشان رئیس اتحادیه فروشندگان و سازندگان طلا، جواهر، نقره و سکه تهران به مهر اعلام کرد «کسانی که در فضای مجازی در صنوف مختلف قرار است فعالیت اقتصادی و فروش آنلاین داشته باشند بعد از دریافت جواز از اتحادیه مورد نظر و اخذ اینماد، باید از اتحادیه کسب و کارهای مجازی نیز جواز فعالیت بگیرند.»
به گفته او «آنطور که از این اتحادیه خبر رسیده انتخابات عقب افتاده و به همین علت نیز اتحادیه مذکور چندان فعالیت کاملی ندارد بنابراین طبق گفته اعضای اتحادیه هیچ گونه نظارتی بر این پلتفرمها از سوی این اتحادیه وجود ندارد.»
زنگ خطر خالی فروشی
در این بین نکته قابل توجه در خصوص فروش آنلاین طلا احتمال وقوع جرایمی مانند «خالی فروشی» بالا است چراکه پلتفرمهای آنلاین بهدلیل ماهیت مجازی خود، مستعد کلاهبرداری و تقلب هستند.
خالی فروشی، نوعی معامله است که در آن فروشنده بدون داشتن دارایی واقعی، متعهد به فروش آن میشود، معمولا با این هدف که از کاهش قیمت سود ببرد. این اصطلاح در بازار معاملات طلا به معنای فروش داراییای است که فروشنده در حال حاضر مالک آن نیست.
از سویی دیگر بسیاری از این فروشندگان بهطور مشخص اعلام نمیکنند که چهزمانی و چگونه طلای خریداریشده بهصورت فیزیکی تحویل داده میشود، این موضوع بهویژه در مورد طلای آبشده، بسیار پررنگ است که میتواند در نهایت تبدیل به یک کلاهبرداری اینترنتی شود.
بر همین اساس نیز با توجه به ماهیت فروش آنلاین، احتمال وقوع چنین جرمی دور از انتظار نیست.
احتمال تحویل طلا با عیار پایین
نکته دیگر در خصوص فروش آنلاین طلا، این است که در صورت عدم نظارت بر این کسب و کارها، بسیاری از این پلتفرمها ممکن است طلایی تحویل مشتری دهند که عیاری پایینتر از عیار مورد ادعای فروشنده داشته باشد؛ در واقع در این جرم طلاهای خریداریشده دارای عیار پایینتر از آنچه ادعا شده، است.
بنابراین با توجه به اینکه در خرید آنلاین طلا، امکان بررسی فیزیکی و اطمینان از اصالت آن وجود ندارد، خریداران باید صرفاً به ادعاهای فروشنده اعتماد کنند که این امر همانطور که ذکر شد، ریسک بالایی بههمراه دارد.
لزوم تشدید نظارت بر رشد قارچگونه اپلیکیشنهای فروش طلا
بر این اساس تردید در مورد نحوه نگهداری طلا و پشتوانه فیزیکی آن، احتمال کلاهبرداری در برخی پلتفرمها یا تفاوت قیمت طلا در این پلتفرمها با نرخ بازار آزاد، مهمترین معایب سرمایهگذاری در پلتفرمهای آنلاین هستند.
در این ارتباط بذرافشان به خبرنگار مهر میگوید: واحدهای فروش آنلاین طلا، طبق قوانین باید طلا را به صورت فیزیکی تحویل دهند اما ارقامی که از مردم برای فروش طلا اخذ میشود بسیار پایینتر از آن چیزی است که بتوان در قبال آن طلا به صورت فیزیکی تحویل داد؛ به عنوان نمونه برخی از پلتفرمها میگویند که مردم میتوانند با پرداخت حتی ۵۰ هزار تومان تا ۱۰۰ هزار تومان طلا بخرند! این در حالیست که نرخ طلای آب شده از ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان به بالاست و با این ارقام جزئی اصلاً امکان تحویل فیزیکی نیست. اما همانطور که گفته شد طبق قانون کسب و کارهای مجازی باید طلا به صورت فیزیکی تحویل مشتری شود.
رئیس اتحادیه طلای تهران تصریح میکند: تاکنون جلسات متعددی در رابطه با این موضوع با دادستانی داشتیم. پلیس امنیت اقتصادی فراجا نیز در مصاحبههای متعددی بر کنترل و نظارت بر این حوزه تاکید کرده است. آنطور که سردار رحیمی رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا اعلام کرد بر فروش طلای آب شده به صورت آنلاین، توسط این بخش کنترل و نظارت میشود ولی اینکه تا چه حد نظارت میشود اطلاع نداریم.
به گفته او طلافروشان مجازی باید نسبت به فروشی که میکنند تضامینی در بانکها داشته باشند، اما اینکه تاکنون تا چه حد تضامین و امنیت برای مردم ایجاد شده خبر ندارم.
بذرافشان در خصوص احتمال خالی فروشی در این واحدها نیز میگوید: این مسئله به این بر میگردد که آیا واحدها تضامینی دادهاند یا طلا در بانکها دپو شده است یا خیر؛ بنابراین دادستانی باید کنترل و نظارت را در این بخش بیشتر کند.
همچنین زینب قیصری عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی میگوید: مزایای سرمایه گذاری طلا بر کسی پوشیده نیست اما امنیت این سرمایه گذاری ها نیز حائز اهمیت است. ضروری است بانک مرکزی اطلاع رسانی شفافی در مورد اپلیکیشنهای مورد تائیدش انجام دهد.
قیصری تصریح میکند: نسبت به رشد قارچگونه این اپلیکیشنها و همچنین سطح بالای تبلیغات آنها در سطح شهر و رسانهها که میتواند زمینهای برای افزایش بروز احتمال خالی فروشی فراهم کند هشدار میدهیم و خواستار نظارت فوری بانک مرکزی، وزارتخانههای اقتصاد و صمت و دادستانی بر این موضوع هستیم.
درخواست دادستانی از مردم
با توجه به اینکه احتمال وقوع جرایمی مانند کلاهبرداری و خالی فروشی در این شیوه فروش طلا وجود دارد، دادستانی نیز با ورود به موضوع پلتفرمهای آنلاین طلا، از مردم خواسته است با احتیاط بیشتری در این زمینه عمل کنند چراکه در حال حاضر پروندههای متعدد در دادسراها در حال رسیدگی است که نشاندهنده گستردگی تخلفات است.
سردار حسین رحیمی رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا در این رابطه اعلام کرده است که این پلیس با همکاری قوه قضائیه به موضوع فعالیت سایتها و پلتفرمهای آنلاین فروش طلای آبشده ورود کرده است که هدف از این ورود، جلوگیری از سوءاستفادههای احتمالی و دفاع از حقوق شهروندان است. پلیس امنیت اقتصادی با همکاری بانک مرکزی، اتاق اصناف و سایر سازمانهای مرتبط در تلاش است سازوکارهای لازم برای ایجاد امنیت در این حوزه را تعریف و نظارت لازم را بر وبگاهها و تارنماهای فروش آنلاین طلا اعمال کند.
به گفته او، مقرر شده بانک مرکزی با همکاری اتاق اصناف نسبت به طراحی سامانه پایش آنلاین اقدام کند و با تدوین و ابلاغ ضوابط متقن، نظارت لازم و بر خط را بر وبگاه ها و تار نماهای فروش بر خط طلا داشته باشند.
سردار رحیمی همچنین با تاکید بر اینکه با افرادی که در بستر این سایتها بدون مجوزهای لازم فعالیت کنند و همچنین کسانی که اقدام به خالی فروشی و اجاره طلا میکنند و یا به شکلهای دیگر نسبت به انجام تعهدات خود به خریداران کوتاهی کنند به جرم اخلال در نظام اقتصادی برخورد قانونی خواهد شد، گفته است که با هماهنگی و پیگیریهای صورت گرفته میزان یک تن و ۲۰۰ کیلوگرم طلای ۱۸ عیار به ارزش بیش از ۶ همت متعلق به وبگاه های فروش طلای آب شده به منظور جلوگیری هر گونه اقدام مجرمانه در این حوزه به بانکهای عامل کشور انتقال شد.
به وعدههای رنگارنگ اعتماد نکنید!
به گزارش مهر، در مجموع اگرچه بازار طلای آنلاین مزایایی مانند ذخیرهسازی امن و سهولت مبادله را ارائه میدهد اما همانطور که ذکر شد خطراتی مانند محدودیتهای نظارتی و نوسانات بازار نیز وجود دارد.
بر همین مبنا نیز با توجه به تجربیات تلخ گذشته مانند کوروش کمپانی، کارشناسان و فعالان بازار طلا تاکید دارند که خریداران ضمن اجتناب از سپرده گذاری در پلتفرمهای غیرمجاز، به وعدههای جذاب اعتماد نکنند و در صورت تمایل به سرمایهگذاری در طلا، از روشهای مطمئن و قانونی مانند خرید از طلافروشیهای معتبر و دارای مجوز یا سرمایهگذاری در صندوقهای طلا استفاده کنید.