ITanalyze

محمد دلیری گل - کوچ میلیون ها ایرانی از تلگرام به پیام رسان های داخلی که هنوز امار و ارقام رسمی در خصوص تعداد آنها فارغ از اعلامیه های تبلیغاتی در فضای جنگ رسانه ای منتشر نشده است در کنار فیلترینگ ناقص تلگرام، یک تهدید بزرگ را بوجود آورده است .

با گسترش شبکه های اجتماعی و تغییر ذائقه های مردم در استفاده از فضای مجازی شاهد رشد روز افزون فعالیت نه تنها نخبگان؛ بلکه مردم عادی بوده ایم. به طور حتم یکی از قدرمشترک های خاطرات این سالهای ایرانیان در هر مهمانی و دورهمی پای ثابت بودن شبکه های اجتماعی و به طبع آن محتوای سیاسی و بیشتر اوقات طنزآلود آن بوده، محتوایی که فارغ از کیفیت تربیتی آن حداقل سرگرم کننده است. قدر مشترکی که صدای طرفداران سنتی دورهمی ها را درآورد و خیلی زود به عنوان یک تهدید در مهمانی ها شناخته شد. در این میان پس از کوچ بزرگ کاربران ایرانی از پیام رسان های وایبر و وات ساپ به تلگرام شاهد یک نوع هم افزایی و گسترش تولید محتوا در شبکه اجتماعی تلگرام بودیم. کوچی که نزدیک به 40 میلیون نفر از ایرانی ها را در بر گرفت و هرگاه سخن از ارتباط و رد و بدل شدن پیام می شد یک اصطلاح ثابت را می توانستیم دریابیم و آن اینکه برایم تلگرام کن!

حالا پس از آن کوچ بزرگ و در پی ناآرامی های دی ماه سال گذشته تصمیم بر آن شد که فکری برای استفاده مردم از شبکه های پیام رسان شود و سازماندهی صحیحی در این خصوص صورت گیرد که علی رغم شکل گیری این دغدغه در بین مسئولان کشور با گذشت شش ماه از این موضوع نه فکر صحیحی برای آن شد و نه سازماندهی درستی .

قطعاً همگان کم و بیش با خطرات و آسیب های پیام رسان خارجی تلگرام آشنا هستند، وقتی فقط ماهانه 13200 کانال مجرمانه ای که خود تلگرام هم بر آن صحه میگذارد مسدود می‌شود باید به عمق فاجعه پی برد. در همین راستا بود که در سال 1395 شورای عالی فضای مجازی، تلگرام را ملزم می کند که در مدت یک سال سرورهای خود را برای ادامه فعالیت و شفاف سازی عملکرد پیام رسان خود به ایران بیاورد . همزمان وزارت ارتباطات رایزنی هایی با شرکت تلگرام برای مسدود سازی کانال ها و گروه های مستهجن و ضد نظام انجام داد و قوه قضائیه لیست بلند بالای 8 هزار کانالی برای مسدود سازی به وزارت ارتباطات ارائه کرد.

در جریان آشوب های دی ماه 96 بود که بارها مسئولان وزارت ارتباطات از مدیران تلگرام خواستند تا برخی از کانال های معاند و محرک آشوب در ایران را مسدود کنند ولی در نهایت هیچکدام از این امور محقق نشد؛ وزیر ارتباطات در اینباره می‌گوید" مسئولان تلگرام دستورات ما را اجرا نمی‌کنند در حالیکه همان منافقینی که 17 هزار شهید از ملت ایران گرفتند امروز به راحتی در کانالهای تلگرام به فعالیت می‌پردازند". بی توجهی به خواست دولت ایران در کنار تجزیه و تحلیل اطلاعات 40 میلیون ایرانی و همراهی و پشتیبانی بی سرو صدا از کانال های معاند همه و همه تنها قطره ای از بدعهدی های تلگرام در خصوص کاربران ایرانی است.

اما در مواجه با این تهدید علی رغم هشدارهای صریح و بی پرده رهبری در سالهای اخیر در خصوص فضای مجازی و تاکید چندین و چندباره بر اهمیت مضاعف فعالیت در این فضا؛ متاسفانه سیاست بازی های دولت برای سوء استفاده از این مساله همواره موجب ایجاد یک شکاف دوگانه حاکمیت-دولت گردیده است. به نحوی که حاکمیت همواره در ذهن مردم مسدود کننده و محدود کننده آزادی های مردم عنوان و دولت بعنوان ناجی و مدافع آزادی های شهروندی معرفی گردیده است همان ترفندی که به وسیله آن از مردم رای گرفته شد.

بارزترین این دوگانه سازی را اردیبهشت ماه در قضیه فیلترینگ تلگرام شاهد بودیم که به دستور قوه قضائیه انجام شد و رئیس جمهور در چندین نوبت موضع گیری های تندی علیه آنچه او به عنوان مقامات عالی کشور بیان داشته ابراز کرده است. حسن روحانی در صفحه رسمی اینستاگرام اش نوشت :" اگر در عالی‌ترین سطح نظام، تصمیمی برای محدود کردن یا مسدودسازی ارتباطات مردم گرفته شده است، باید صاحبان واقعی این کشور که مردم هستند در جریان امور قرار بگیرند."

این شکاف دوگانه ضمن ایجاد دیوار بلند بی اعتمادی بین مردم و حاکمیت منجر به از بین رفتن فرصت اصلاح ساختار استفاده از شبکه های اجتماعی در ایران شده است.

پس از آنکه از اواخر اسفندماه سال گذشته زمزمه هایی مبنی بر فیلترینگ تلگرام به گوش رسید و رفته رفته به طور گسترده در شبکه های اجتماعی بین 40 میلیون ایرانی دست به دست شد کوچ کاربران تلگرام به سمت شبکه های پیام رسان دیگر از جمله شبکه های ایرانی ها گسترش یافت و تا به حال که نیمه اول خرداد ماه است گفته می شود 25 میلیون کاربر وارد شبکه های اجتماعی ایرانی شده است.

فیلترینگ ناقص تلگرام از اردیبهشت ماه به دستور قضایی آغاز گردید و قرار بود به صورت کامل پس از چندی انجام شود و چنین نشد و این مساله تهدید های جدیدی را بوجود آورد که لازم است بدانها توجه جدی شود.

نکته اول نهادینه شدن و اضافه شدن عنصری با عنوان فیلترشکن به خانواده های ایرانی است. زمانی در کشور ما وقتی صحبت از فیلترینگ و از سایت فیلتر شده سخن به عمل می آمد ؛ شاخک های تربیتی پدر و مادر حساس می شد. خانواده های ایرانی حساسیت بالایی داشتند و نظارت جدی بر حضور فرزندانشان و احیانا استفاده از فیلترشکن توسط آنان وجود داشت. موضوعی که کمتر کسی جرات گفتن داشتن فیلتر شکن را در جامعه به خصوص در خانواده داشت ولیکن موضوع فیلترینگ ناقص تلگرام باعث شد که اینبار عدم استفاده از فیلترشکن یک امرغیرعادی و غیرموجه جلوه کند و این موضوع به یک رویه ثابت در تلفن همراه اکثریت مردم حتی بچه های دبستانی تبدیل گردد و دیگر قبح استفاده از آن شکسته شود و هیچ پدر ومادری نمی تواند به خاطر داشتن فیلترشکن فرزند خود را مواخذه کند حالا بگذریم از تهدید امنیتی فیلترشکن های رایگان خصوصاً سایفون که متعلق به دولت انگلستان است و به صورت رایگان به مردم ایران سالهاست که خدمات ارائه می کند!

در نهایت از تهدید تربیتی و امنیتی استفاده از فیلترشکن که بگذریم دور زدن قانون و بی اعتنایی به ممنوعیت های قانونی و به عبارتی نافرمانی مدنی؛ امروزه به صورت یک اپدیمی در بین ایرانیان همانند بی حجابی، استفاده از ماهواره و... تبدیل گشته است و اکنون جامعه شناسان را پیش از پیش با خود درگیر می کند که چگونه باید در مقابل این بی قانونی هایی که دیگر خود تبدیل به یک هنجار و عرف گشته اند سدی ایجاد کرد. اگر یادمان باشد نصاب های ماهواره پنهانی می آمدند و پنهانی می رفتند و کسی جرات گذاشتن ماهواره خود را در منظر عمومی نداشت اما امروز شاهد دهن کجی به قانونی شده ایم که همگان به آن میخندیم و این فاجعه قانون گریزی امروز در مقابل ماست در خصوص خرید و فروش فیلترشکن ها در مغازه های موبایل فروشی آن هم با قیمت های بین 10 تا 100 هزار تومانی!

دومین تهدید مربوط به تهدید محتوایی است که امروزه گریبان استفاده کنندگان از شبکه های اجتماعی را گرفته است. باجدی شدن زمزمه های فیلترینگ تلگرام در اردیبهشت ماه و به بهانه حمایت از پیام رسان های داخلی کانال ها و گروه های بزرگ ارزشی فعالیت خود را در تلگرام متوقف و به پیام رسان های داخلی کوچ کردند. کوچ میلیون ها ایرانی از تلگرام به پیام رسان های داخلی که هنوز امار و ارقام رسمی در خصوص تعداد آنها فارغ از اعلامیه های تبلیغاتی در فضای جنگ رسانه ای منتشر نشده است در کنار فیلترینگ ناقص تلگرام، یک تهدید بزرگ را بوجود آورده است و آن خالی شدن فضای تلگرام از نیروهای ارزشی برای پاسخگویی و تولید محتوای همسو با انقلاب اسلامی در این فضاست.

با نگاهی گذرا به تلگرام امروز می توانید به وضوح مشاهده کنید اکثریت کانال ها و نیروهای ارزشی وقت خود را برای تولید محتوا در پیام رسان های داخلی می گذارند در حالیکه مردم کوچه و بازار که به اصطلاح از آنها به قشر خاکستری یاد می شود همچنان محتوای خود را از کانال های ضد انقلاب و طنز دریافت می کنند که با قدرت و شدت در تلگرام پای کار تولید محتوای غیر همسو با ارزش های انقلاب اسلامی و تبلیغ سبک زندگی غربی هستند.

داستان آشوب ها دوباره در کشور رقم خورد و اینبار در کازرون و به بهانه ای واهی و در این میان دوباره تلگرام نقش خود را به عنوان یک عامل اثرگذار ایفا کرد و کانال های ضد انقلاب با استفاده از فضای اختصاصی ایجاد شده برایشان به تولید محتوای کذب برای به خیابان کشاندن مردم تلاش کردند و حاصل آن شد که مردم کازرون دیدند و دیگران در خبرها خواندند.

این روزها در فضای تلگرام به راحتی بیش از گذشته ترویج بی بندوباری در کانال های طنز، تهمت و تخریب چهره های انقلابی در کانال های اصلاح طلب را بدون آنکه کسی بخواهد و بتواند به شبهات و محتوای آنان پاسخ بدهد را می توان مشاهده کرد.

فتنه سال 88 آنچنان هنوز از یادها نرفته است و حتما دستور هیلاری کلینتون به مسئولان توییتر برای به تاخیر انداختن بروزرسانی های نرم افزاری و تعمیراتی سرورهای این شبکه اجتماعی را در آن بحبوهه به یاد دارید. توییتر در آن سالها خصوصا از خرداد 88 که فیلتر شد فضایی اختصاصی برای مخالفان و معاندان جمهوری اسلامی ایران و اصلاح طلبان شد. تولید محتوا در این فضا که تاثیرگذاری بسیاری زیادی در این سالها در شبکه های اجتماعی دیگر داشته است برکسی پوشیده نیست اما پس از چندی با ورود نیروهای ارزشی به این فضا، شاهد تغییر اساسی در تولید محتوا و گردش اطلاعات در توییتر هستیم و کثرت جمعیت نیروهای خوش فکر و با انگیزه حزب اللهی توانسته است نبض این فضا را در دست بگیرد؛ گرچه که نباید فراموش کنیم مشخصات بازی در زمین حریف را حریف مشخص میکند و مدعای این حرف نوع ترندهای جهانی است که نشان از دخالت آشکار گردانندگان اصلی این بازی است.( البته در بعضی مواقع بلد نبودن بازی توسط نیروهای حزب اللهی کار را از دست آنان خارج کرده است.)

در هر حال تهدید جدی فیلترینگ ناقص تلگرام امروز به شدت بر امنیت ملی و تولید محتوای معاندین و مخالفین در این فضا اثرگذار بوده است و باید فکر جدی شود. اینکه دوباره نیروهای حزب اللهی به فضای تلگرام بازگردند خودش یک معضل و نشان از شکست سیاست های فضای مجازی حاکمیتی است و خالی گذاشتن این فضا هم خودش یک تهدید جدی دیگر و نباید از انتظار دور داشت که تکرار حوادث دیگری شبیه به کازرون و کامیونداران را دامن بزند.

سومین معضل گریبان گیر در این فضا که ارتباط تنگاتنگی با تمامی معضلات دارد نبود ساختار مشخص و گسترده برای جذب و فعالیت 40 میلیون کاربر تلگرام در شبکه های پیام رسان داخلی است که این مساله باعث شده است که فیلترینگ ناقص برای جلوگیری از هجوم یکباره کاربران به این پیام رسان ها که زیرساخت های کاملی ندارند انجام شود. از یک طرف نمی شود به طور کامل تلگرام را فیلتر کرد چون پیام رسان های داخلی توان جذب ندارند و از یک طرف وجود تهدیدات گسترده امنیت ملی در فیلترینگ ناقص تلگرام باعث ایجاد یک دوگانه شده است که حتی نیروهای ارزشی را نیز سر در گم کرده است. سوال اساسی این است که وقتی وزیر ارتباطات می گوید" پیام‌رسان یک فضای درآمدی سه هزار میلیارد تومانی برای بخش خصوصی ایجاد می‌کند" پس چرا دولت تمایلی به حمایت برای کسب و کار ایرانی ندارد؟ در جواب باید گفت اینکه دولت تمایلی به کمک تمام و کمال به پیام رسان های داخلی برای قدرتمند شدن آنها ندارد مساله ای است که بازهم پای سیاست بازی های دولتمردان را برای فرار از پاسخگویی به مشکلات اقتصادی مردم وسط کشیده است. سیاستی که منجر به بی اعتمادی مردم شده است البته نه آنگونه که ضد انقلاب و سیاسیون سیاست باز داخلی بدان اشاره و آن را بزرگنمایی می کنند؛ یعنی نبود اطمینان از حفظ حریم خصوصی افراد؛ بلکه مردم بی اعتماد به نبود ساختار قوی برای کسب و کار و فعالیت در این شبکه ها هستند و این بی اعتمادی تاثیر به سزایی در گسترش کوچ مردم به پیام رسان های داخلی خصوصا قشر خاکستری دارد .

چهارمین معضل پیش روی در فضای پیام رسان های داخلی، عدم ایجاد یک جبهه متحد برای رشد و گسترش دو یا سه پیام رسان قدرتمند جهت ارائه خدمات به مردم است. متاسفانه پس از فیلترینگ تلگرام شاهد این بوده ایم که برای ارتباط با دوستان و خانواده و انجام کسب و کار باید انواع پیام رسان های داخلی را نصب کنیم در حالیکه مردم پیش از این در تلگرام مجتمع بودند و به راحتی می توانستیم پیامی را به صورت گسترده نشر دهیم و به گوش و نظر همگان برسانیم اکنون این فرصت از بین رفته و برای اینکه مخاطبین مختلف را جذب و ارتباط گیری انجام شود، مجبوریم انرژی بیشتری صرف شود که این خود یک ضعف برای تولید و نشر محتواست. در همه جای دنیا این مساله وجود دارد که پیام رسان های مختلفی در عرصه شبکه های اجتماعی حضور دارند اما مردم غالبا در یک یا دو پیام رسان حضور و محل آنرا تجمع خود قرار می دهند. در حال حاضر هیچ سیاستی برای این مساله در نظر گرفته نشده است و تمامی پیام رسان ها در جهت تخریب یکدیگر تلاش مضاعفی دارند.

با وجود تمامی معضلات بالا باید این نکته را در نظر داشت که اجرای سیاست های دوگانه در خصوص فیلترینگ تلگرام و عدم حمایت از پیام رسان های داخلی زمینه ساز خطرات بیشتری برای مردم و نظام است.یادمان باشد در فضای مجازی کشور 66 مصداق مجرمانه اجتماعی وجود دارد، اما برخورد با این مصادیق را در ارتباط با سرویسهای داخلی می‌توانیم اعمال کنیم نه بسترهای خارجی.

پایگاه بصیرت

روزنامه دولت در گزارش نوشت: آمار ها نشان می‌دهد که در روز اعمال فیلترینگ در 10 اردیبهشت ماه آمار بازدید از کانال‌های تلگرامی با کاهش زیاد از نزدیک به 2 میلیارد بازدید از بیش از 900 هزار کانال (در روز 9 اردیبهشت ماه) به 900 میلیون بازدید رسیده است اما بعد از دو روز و در روز 13 اردیبهشت ماه و استفاده فراگیر کاربران از فیلترشکن این رقم به مرز 1.1 میلیارد بازدید بازگشته و در 27 اردیبهشت ماه به اوج خود یعنی 1.7 میلیارد (یک میلیارد و 700 میلیون) بازدیدکننده در روز رسیده است.

وقتی تلگرام 10 اردیبهشت ماه فیلتر شد مسئولان از کاهش تعداد کاربران و بازدید‌کنندگان این شبکه اجتماعی خبر دادند اما بعد از گذشت چند روز با اینکه عده‌ای کماکان بر میزان کاهش کاربران و بازدیدکنندگان از این شبکه اجتماعی خبر می‌دادند، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پستی اینستاگرامی با انتشار نموداری اعلام کرد که بازدید و استفاده کاربران از تلگرام تنها بعد از دو روز بعد از اعمال فیلترینگ به‌دلیل استفاده از فیلترشکن دوباره به روزهای اوج خود رسیده است. این نمودار نشان می‌داد که در روز اعمال فیلترینگ در 10 اردیبهشت ماه آمار بازدید از کانال‌های تلگرامی کاهش چشمگیری پیدا کرده و از نزدیک به 2 میلیارد بازدید از بیش از 900 هزار کانال (در روز 9 اردیبهشت ماه) به 900 میلیون بازدید رسیده است اما بعد از دو روز و در روز 13 اردیبهشت ماه و استفاده فراگیر کاربران از فیلترشکن این رقم به مرز 1.1 میلیارد بازدید بازگشته و در 27 اردیبهشت ماه به اوج خود یعنی 1.7 میلیارد (یک میلیارد و 700 میلیون) بازدیدکننده در روز رسیده است.

در اینجا این سؤال مطرح می‌شود که نموداری که وزیر به آن استناد کرده است توسط چه مجموعه‌ای و چگونه به دست آمده است و تا چه میزان قابل اعتماد است؟ این سؤال‌ها را ابتدا از محمد جواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات جویا شدیم که وی ما را به آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران به مدیریت «مسعود اسدپور» ارجاع داد. روزنامه «ایران» با اسدپور درباره آمار و ارقامی که درباره شبکه اجتماعی تلگرام از سوی مسئولان منتشر می‌شود، گفت‌و‌گو کرده است.

بازگشت به روزهای اوج با فیلترشکن
مسعود اسدپور رئیس آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران، درباره نموداری که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به آن استناد کرد به «ایران» گفت: این نمودار بازدید از کانال‌های عمومی تلگرام را نشان می‌دهد که بوسیله سامانه پایش با عنوان «هشتگ» به‌دست آمده که محصول آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران است.
اسدپور با بیان اینکه به مدت دو سال است که با این سامانه، کانال‌های عمومی در تلگرام را رصد و بازدید کاربران و تعداد مطالبی را که در کانال‌های عمومی منتشر می‌شود  روزانه در کانالی به‌ نام تلگرافی به آدرس (@tlrphy) منتشر می‌کنیم، افزود: تلگرام از آنجایی که یک رابط برنامه‌نویسی (API) را در این شبکه اجتماعی فراهم کرده است از این‌رو می‌توان اطلاعات کانال‌های عمومی آن را رصد و میزان بازدید و مطالب منتشر شده در این کانال را به صورت آمار و اعداد و ارقام روزانه، هفتگی و ماهانه ارائه داد.

مدیر گروه فناوری اطلاعات دانشگاه تهران با بیان اینکه آمارها از منظر بازدید و تولید مطالب تهیه می‌شود، افزود: میزان بازدیدهای تلگرام و میزان انتشار مطلب نسبت به قبل از فیلتر تلگرام در نوسان (کاهش و افزایش) بوده است، به طوری که در روز اعمال فیلترینگ (10 اردیبهشت ماه) آمار بازدید از کانال‌های تلگرامی کاهش چشمگیری پیدا کرد. به عبارتی آمار بازدید از بیش از 900 هزار کانال در تلگرام که در روز 9 اردیبهشت ماه به عدد 2 میلیارد می‌رسید، در روز فیلترینگ به رقم 900 میلیون بازدید رسید. مشاهدات ما نشان می‌دهد این روند کاهش در روز 12 اردیبهشت ماه به کمترین میزان مراجعه یعنی حدود600 میلیون کاربر رسید.
رئیس آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران در ادامه به آمارها اشاره کرد و گفت: همان‌طور که گفته شد آمار بازدید و بارگذاری مطالب از روز 13 اردیبهشت ماه افزایش یافت به‌طوری که طبق مشاهدات آمار بازدید در این روز به 1.1 میلیارد و بارگذاری مطالب یک میلیون و 300 هزار رسید. با ادامه افزایش بازدیدها در 19 اردیبهشت ماه آمارها به 1.3 و ارسال مطالب به یک میلیون و 500 هزار رسید تا اینکه در 27 اردیبهشت ماه بازدیدها از تلگرام دوباره به اوج خود یعنی به مرز 1.7 میلیارد و ارسال مطالب به یک میلیون و 600 مطلب رسید. مجدداً با ادامه نوسان‌ها در 19 خرداد بازدیدها کاهش داشت و به 1.01 میلیارد و ارسال مطالب به یک میلیون و 420 هزار مطلب رسیده است. 20 خرداد ماه این رقم 1.31 میلیارد (یک میلیارد و 310 میلیون) بازدید ثبت شد و میزان آمار بازدید‌ها در 21 خردادماه به 1.08 میلیارد و در 23 خردادماه 1.21 میلیارد رسید.-

وی در ادامه با بیان اینکه کاهش انتشار مطالب به اندازه کاهش بازدیدها نبود و ارسال مطالب از 2 میلیون و 200 هزار مطلب به یک میلیون و 400 هزار مطلب کاهش یافت، گفت: علت این موضوع آشنایی ادمین‌های کانال‌ها با فیلترشکن بود ولی وقتی در روزهای بعد کاربران نیز کم کم فیلترشکن‌ها را نصب کردند از این‌رو دوباره بازدیدها و ارسال مطالب افزایش یافت.
رئیس آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران با بیان اینکه هنوز آمار بازدیدها به روز 27 اردیبهشت ماه (1.7 میلیارد) نرسیده است، گفت: افت و خیزها در نمودار نشان دهنده کارکرد فیلترشکن‌ها و قدرت شناسایی سامانه ضد فیلترشکن‌ها است. روزهایی که فیلترشکن کاربران توان مقابله با فیلترینگ  ندارد، افت بازدیدکننده وجود دارد. بعد از اینکه کاربران سراغ فیلترشکن‌های جدید می‌روند دوباره مطالب و بازدیدها بالا می‌رود. در مقابل سامانه ضد فیلترینگ با تغییر روزمره با فیلترشکن‌ها مقابله می‌کند و این جنگ به صورت دائم ادامه دارد.
اسدپور با اشاره به اینکه نوسان در میزان بازدیدهای تلگرام دلایل دیگری مانند تعطیلات آخر هفته، رویدادهای مهم مانند جام جهانی، مناسبت‌های مختلف مانند ماه رمضان نیز دارد، افزود: آمارها نشان می‌دهد که وقتی 18 اردیبهشت ماه امریکا از برجام خارج شد بازدید از تلگرام افزایش یافت، به‌طوری که بازدیدها نسبت به‌روز قبل این اتفاق که 1.1 میلیارد بازدید بود، به 1.3 میلیارد و ارسال مطالب از یک میلیون و 400 هزار به یک میلیون و 500 هزار مطلب رسید. یا وقتی 5 خردادماه ناصر ملک مطیعی درگذشت آمار بازدید از تلگرام نسبت به روز قبل از 1.1 میلیارد به 1.2 میلیارد و ارسال مطالب از یک میلیون و 400 هزار به یک میلیون و 500 هزار مطلب رسید.
رئیس آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران گفت: تا زمان تنظیم مصاحبه (26 خرداد ماه)، بیش از 191 هزار کانال به روزرسانی شده است. در 24 ساعت گذشته همین روز یک میلیون و 480 هزار مطلب با متوسط 7 مطلب در هر کانال منتشر شده است. تعداد بازدید‌های اصلی از کانال‌های عمومی به روز شده به 1.24 میلیارد رسیده و به طورمتوسط نیز هر مطلب 888 بار بازدید شده است.

دریافت اطلاعات علت مراجعه کاربران به تلگرام
مسعود اسدپور درباره چگونگی محاسبه این آمار و ارقام نیز گفت: با سامانه پایش، مطالب تمام کانال‌های عمومی که در هر روز منتشر می‌شود دریافت شده و آمار بازدید مطالب با هم تجمیع می‌شود. این عدد همان عددی است که روزانه گزارش می‌شود. البته با مکانیزمی که در سرویس تلگرام وجود دارد بازدید هر فرد از یک مطلب فقط یک بار شمرده می‌شود حتی اگر این مطلب در کانال‌های خصوصی یا در چت‌ها بازنشر شده و توسط یک کاربر در جاهای مختلف مشاهده شود، تنها یک بازدید برای آن فرد شمارش می‌شود. البته در مورد تعداد مطالب از آنجایی که اعداد و ارقام گزارش شده فقط کانال‌های عمومی را در نظر می‌گیرد، بنابراین کانال‌های خصوصی و چت‌ها، کل ترافیک تلگرام را دربرنمی‌گیرد پس می‌توان گفت آمار و ارقام بازدید و تولید محتوا در کل بیش از این اعداد است.
اسدپور درباره اینکه وزیر ارتباطات اعلام کرده‌اند که از 40 میلیون کاربر تنها یک میلیون از تلگرام خارج شده‌اند، چگونه محاسبه شده است، گفت: کانال‌های عمومی فارسی زبان قبل از فیلتر تلگرام سرجمع 1.2 میلیارد عضو داشته‌اند. در نتیجه 40 میلیون کاربر فارسی تلگرام هر یک به‌طور متوسط در 30 کانال عضو بوده‌اند. در حال حاضر این آمار 30 میلیون کاهش عضویت نشان می‌دهد. بر این اساس می‌توان به صورت احتمالی گفت نزدیک به یک میلیون کاربر از تلگرام خارج شده‌اند.
مدیر گروه فناوری اطلاعات درباره علت مراجعه کاربران به تلگرام، گفت: آمارها نشان می‌دهد که کانال‌های خبری و سرگرمی در صدر بازدیدها از سوی کاربران قرار دارد به عبارتی طبق بررسی‌های موضوعی، تقریباً یک سوم کانال‌ها به موضوعات خبری، یک سوم به موضوعات سرگرمی و یک سوم دیگر به بقیه موضوعات مانند علمی، ادبی، آموزشی، اطلاعات عمومی و... اختصاص دارد.
وی افزود: کاربران به‌دنبال دریافت اطلاعات و خبر هستند و اگر آنچه جست‌و‌جو می‌کنند را در رسانه‌های رسمی پیدا نکنند به تلگرام مراجعه می‌کنند. بعد از فیلتر تلگرام، به‌دلیل اتفاقاتی همچون خروج امریکا و نوسانات ارزی، بازدید و عضویت در رسانه‌های معاند نظام بیشتر از قبل شده است. حتی آمار عضویت یکی از کانال‌های معاند نظام نشان می‌دهد که قبل از فیلترینگ این کانال یک میلیون و 350 هزار عضو داشت، روز فیلتر تلگرام به یک میلیون و 400 هزار رسید و در آخرین آمار در 28 اردیبهشت عضویت بیش از یک میلیون و500 هزار نفر را نشان می‌دهد. این آمار نشان دهنده نگرانی مردم برای کسب اطلاع از منابع مختلف و کنار هم گذاشتن آنها برای رسیدن به درک واقع گرایانه‌ای از وضعیت موجود است.
رئیس آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران در ادامه درباره کاهش رنک جهانی تلگرام که از سوی برخی از مسئولان اعلام شد نیز گفت: از آنجایی که بیشترین کاربران این شبکه را ایرانیان تشکیل می‌دهند طبیعی است که با اعمال فیلترینگ رتبه آن کاهش یابد. رتبه این شبکه اجتماعی در زمان تهیه این گزارش از 507 به 564 نزول کرده و مطمئناً در روزهای آینده پایین‌تر هم خواهد رفت.
اسدپور در پاسخ به این سؤال که آیا این آزمایشگاه آماری از وضعیت بازدیدهای پیام رسان‌های داخلی دارد و در این زمینه نیز پایش انجام می‌دهد؟ گفت: پیام رسان‌های داخلی مکانیزمی که تلگرام برای کسب اطلاعات به‌صورت خودکار فراهم کرده است ، ندارند و شاید به این دلیل باشد که این کار برای پیام رسان‌های داخلی از اولویت برخوردار نیست شاید هم از قصد نمی‌خواهند اطلاعاتی از این فعالیت‌ها منتشر شود. دلیل دیگر آن ممکن است نگرانی از مخاطرات امنیتی ارائه چنین امکاناتی باشد. مهمتر اینکه پایش و رصد و ارائه آمار و ارقام باید دقیق باشد و اعلام این آمار به‌صورت روزانه مسئولیت بالایی ایجاد می‌کند

عضو کمیته تعیین مصادیق مجرمانه می‌گوید: مشخص نیست که سرورهای تلگرام طلایی در کدام کشور است و این نوع تلگرام فیلتر نمی‌شود.

رمضانعلی سبحانی فر (نماینده مجلس شورای اسلامی و  عضو کمیته تعیین مصادیق مجرمانه) درباره تلگرام طلایی گفت: مباحثی درباره این تلگرام مطرح شده که براساس برخی اظهارنظرها تلگرام طلایی با زبان فارسی بر روی تلگرام اصلی نصب شده است اما درباره کم و کیف فعالیت آن اطلاع کافی در دست نیست.

نماینده مردم سبزوار در مجلس شورای اسلامی به خانه ملت گفت: مشخص نیست که سرورهای تلگرام طلایی در کدام کشور است.

رییس کمیته ارتباطات کمسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی درباره اینکه آیا تلگرام طلایی فیلتر می‌شود یا خیر، افزود: ظاهراً این نوع تلگرام فیلتر نمی‌شود؛ البته این بدان معنا نیست که ما به بخشی از تلگرام اجازه فعالیت داده و به بخشی اجازه فعالیت ندهیم.

عضو کمیته تعیین مصادیق مجرمانه همچنین درباره آخرین وضعیت نامه شش وزیر و دو نفر از نمایندگان مجلس به عنوان اعضای این کمیته به دادستان کل کشور برای رفع فیلتر توییتر، تصریح کرد: هنوز هیچ پاسخی به این نامه داده نشده و به جواب نرسیده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد تلاش برای فیلترینگ تلگرام بطوریکه دیگر کسی نتواند در داخل ایران از این پیام رسان استفاده کند در عمل شکست خورده است.
پیام‌رسان تلگرام در ایران ۴۰ میلیون کاربر دارد و ۶۰ درصد از پهنای باند اینترنت کشور صرف استفاده از آن می‌شود. در فرصت حاضر به بررسی میزان بازدید از تلگرام پس از فیلترینگ می‌پردازیم.
پس از اختلالات ایجاد شده توسط دولت ایران برای استفاده از وایبر و لاین، توجه مردم به استفاده از تلگرام جلب شد و به سرعت این مسنجر جای خود را در گوشی‌های اغلب ایرانیان باز کرد. امّا میزان بازدید از تلگرام پس از فیلترینگ تحت تأثیر قرار گرفت که در مطلب پیش رو آن را بررسی می کنیم.

دلایل محبوبیت تلگرام نزد ایرانیان به موارد زیر مربوط می‌شود:
1-    سرعت و امنیت؛
2-    امکان انتقال گروه‌ها از نرم‌افزارهای قدیمی به تلگرام با استفاده از لینک‌های دعوت؛
3-    افزایش تعداد عضوگیری در گروه‌ها از ۵۰ عضو در وایبر به ۵۰۰۰ عضو در تلگرام؛
4-    امکان تبادل فایل‌ها با حجم تا یک گیگابایت در پیام‌ رسان تلگرام؛


روند فیلترینگ تلگرام در ایران
دولت ایران به دلایل خاصی بارها بحث فیلترینگ تلگرام را مورد بررسی قرار داده است و به تکرار دسترسی کاربران به این پیام‌رسان با اختلالات جدی مواجه شده و در نتیجه میزان بازدید از تلگرام تحت تأثیر قرار گرفته است. طی تظاهرات ۸ دیماه سال ۱۳۹۶ تلگرام به مدت بیش از یک هفته از دسترس کاربران ایرانی خارج شد و بالاخره در تاریخ ۲۳ دی ماه ۱۳۹۶ مجدداً در دسترس قرار گرفت.
به گزارش ایتنا فیلترینگ جدی تلگرام در تاریخ ۱۰ اردیبهشت سال جاری رخ داد. به این ترتیب، مجدداً تلگرام در ایران به دستور قضایی از دسترس کاربران خارج شد. در دستور قضایی دادستانی تهران آمده بود: تلگرام باید به گونه ای فیلتر شود که حتی با ابزارهایی شبیه فیلترشکن هم قابل دستیابی نباشد. امّا خواسته دادستانی تهران محقق نشد و ایرانیان با استفاده از فیلترشکن به تلگرام دسترسی پیدا کردند.

سخنان ضد و نقیض پس از فیلترینگ تلگرام
پس از فیلترینگ تلگرام در ایران سخنان ضد و نقیضی درباره آمار عضویت ایرانیان در تلگرام و پیام‌رسان‌های داخلی و میزان بازدید از تلگرام مطرح شد. مثلاً یک عضو ناظر در شورای عالی فضای مجازی مدعی شد که پیام‌رسان‌های داخلی ۲۰ میلیون کاربر دارند. جالب اینکه شواهد نشان می‌دهد که یکپارچگی در سیاست‌های فیلترینگ وجود ندارد، مثلاً رسانه‌های اصولگرا همواره شکوه می‌کنند که دستگاه‌های دولتی همچنان از تلگرام استفاده می‌کنند.
یک نماینده مجلس در گفت و گو با خبرگزاری خانه ملت  تصریح کرد: در جلسه وزیر ارتباطات با نمایندگان گفته شد که بعد از فیلتر شدن تلگرام یک میلیون نفر از 45 میلیون کاربر تلگرام، این اپلیکیشن را از روی گوشی خود پاک کرده‌اند. در همین حال، رسول سراییان، معاون وزیر ارتباطات تصریح کرد: میزان ترافیک بین‌المللی پیام رسان‌ها با کاهش 67 درصدی مواجه شده است.
به گفته نایب رییس فراکسیون مستقلین مجلس،  تولید محتوا 40 درصد و  میزان بازدید از تلگرام بعد از فیلترینگ آن 50 درصد کاهش داشته است.
در این شرایط، سراییان، رییس سازمان فناوری اطلاعات به ایسنا گفت: ترافیک بین‌المللی پیام‌رسان‌ها با کاهش برآوردی ۶۷ درصد مواجه شده است. وی همچنین تصریح کرد: تاکنون ۲۲ میلیون مورد نصب پیام رسان های داخلی داشته‌ایم که از این تعداد ۸.۵ میلیون کاربر فعال هستند. یک نماینده مجلس از چهار برابر شدن مخاطبان پیام‌رسان‌های داخلی و کاهش ۳۰ درصدی کاربران تلگرام در ایران خبر داد.
با وجود سخنان ضد و نقیض مسئولان در زمینه بازدید از تلگرام و استفاده از آن، واقعیت چیز دیگری است. شواهد واقعی نشان می‌دهند که پس از دو بار فیلتر شدن تلگرام در چند ماه گذشته، کاربران ایرانی نه به صورت دسته جمعی به پیام‌رسان‌های خارجی مانند واتس‌اپ مهاجرت کرده‌اند و نه مشتری پیام‌رسان‌های داخلی مانند سروش شده‌اند بلکه در جستجوی یافتن فیلترشکنی برای دسترسی مجدد به تلگرام بوده‌اند.

افزایش آمار استفاده از فیلترشکن ها
آمارها نشان می‌دهد که تعداد مشترکان سایفون به عنوان اپلیکیشن فیلترشکن قابل دسترسی در ایران در مدت فیلتر شدن تلگرام در دی ماه پارسال ده برابر شد. در روزهای اولیه پس از فیلترینگ در ماه اردیبهشت سال جاری نیز به گفته شرکت سایفون، کاربران ایرانی در هر ساعت ۲.۲ میلیون بار از فیلترشکن سایفون استفاده کرده‌اند.
طاها یاسری، استادیار علوم اجتماعی محاسباتی در دانشگاه آکسفورد می‌گوید: در دی ماه و در یک هفته‌ای که تلگرام در ایران کاملا فیلتر شد، کاربرهای سایفون که ۱.۵ میلیون نفر بودند به ۱۳.۵ میلیون رسیدند. بعد از رفع فیلتر تلگرام، تعداد کاربران سایفون در ایران ۲.۵ میلیون نفر شدند. این بدان معناست که حدود یک میلیون نفر از کسانی که قبلاً از سایفون استفاده نمی کردند نیز تبدیل به مشتریان سایفون شدند.

گفتنی است؛ عقیده عمومی بر این است که نصب و استفاده از وی‌پی‌ان برای بسیاری از کاربران تلگرام دشوار است. امّا تحلیل داده‌های کاربران در ایران نشان می‌دهد که بسیاری از مشترکان جدید سایفون جزو کاربران به اصطلاح غیرحرفه‌ای اینترنت به حساب می‌آیند.

روند بازدید از تلگرام پس از فیلترینگ
آمارهای منتشر شده نشان می دهد که همزمان با مسدود سازی تلگرام در روز 12 اردیبهشت سال جاری، تعداد بازدید از تلگرام با کاهش قابل توجه به رقم 850 میلیون رسید. این در حالی است که بازدید روزانه کانال های فارسی در 30 فروردین بیش از دو میلیارد و 400 میلیون بوده است. در آماری دیگر اعلام شد که در این روز بازدید از کانال‌های عمومی تلگرام حدود ۱.۱ میلیون بار بوده که نسبت به روز قبل از فیلترینگ حدود ۴۰ درصد کمتر شده است.
از تاریخ 23 اردیبهشت روند صعودی بازدید های تلگرام آغاز شد و از رقم یک و نیم میلیارد در روز به عدد یک میلیارد و 600  میلیون بازدید روزانه در روز 27 اردیبهشت ( 17 روز پس از آغاز مسدود سازی تلگرام) رسید. سامانه هوشمند جمع آوری اخبار کانال های فارسی این افزایش قابل توجه را به «استفاده گسترده از فیلترشکن ها و نسخه های فارسی تلگرام» ربط داده است.
یک سایت فناوری در همین ارتباط اعلام کرد: روند صعودی بازدید از کانال های فارسی تلگرام پس از فیلترینگ از تاریخ 23 اردیبهشت ماه آغاز و از رقم یک و نیم میلیارد در روز به عدد یک میلیارد و 600 میلیون بازدید روزانه و حتی بیشتر در روز 27 اردیبهشت رسید. بنا بر آمارها در این روز رکورد بازدید از تلگرام پس از فیلترینگ شکسته شد، اما در همین روز هم تقریبا میزان بازدید 800 میلیون مرتبه نسبت به 30 فروردین ماه کمتر بود.
بررسی های «سامانه هوشمند جمع آوری اخبار کانال های فارسی» که یک مرکز تحقیقاتی وابسته به دانشگاه تهران است نشان می‌دهد که بازدید از کانال‌های فارسی تلگرام در روزهای اولیه اعمال فیلترینگ کاهش یافت، امّا دوباره روند صعودی به خودش گرفت. بر اساس آمارها، کاربران ایرانی تلگرام تنها در یک روز 2,3 میلیارد بار از کانال های فارسی دیدن کردند!
گفتنی است؛ سامانه مورد بحث به آزمایشگاه شبکه های اجتماعی دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه تهران وابسته است و در اعتبار آمار آن که در زمینه بازدید از تلگرام منتشر شده است، شکی نیست. از سوی دیگر، مهندس آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز این آمار را در کانال اینستاگرام خود منتشر کرده است.

جمع‌بندی
در جمع‌بندی آنچه در این گزارش گفته شد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
•    فیلتر کردن تلگرام تاکنون باعث مرگ این پیام‌رسان و یا هجرت ایرانیان از این مسنجر به دیگر اپ‌ها نشده است. به عبارت دیگر اگر چه مقامات قضایی ایران دستور داده‌اند که فیلترینگ تلگرام طوری صورت گیرد که دیگر کسی نتواند در داخل ایران از این پیام رسان استفاده کند، امّا این خواسته تاکنون محقق نشده است.
•    موضوع دیگر این است که شاید به دلیل سهولت کاربرد دیگر پیام رسان‌ها و یا حرکت طبیعی کاربران از یک اپلیکیشن به دیگری روند کاهش استفاده از پیام رسان تلگرام اتفاق بیتفد امّا این کاهش بر اثر فیلترینگ نخواهد بود.
•    واقعیات نشان می‌دهد که فیلترینگ تأثیر چشمگیری بر عدم استفاده از تلگرام نداشته است. مثلاً به گفته طاها یاسری، دو هفته فیلتر کردن تلگرام در دی ماه میزان تولید محتوا و بازدید از کانال‌های عمومی این پیام‌رسان را فقط ۲۰ درصد کاهش داد.
•    موضوع دیگر عدم یکپارچگی سیاست‌ها در زمینه فیلترینگ تلگرام است. در حالیکه برخی از نهادهای دولتی در صدد هستند که استفاده از این پیام‌رسان را در داخل ایران محدود کنند، امّا همچنان بسیاری از نهادهای دولتی ایران از آن استفاده می‌کنند.
•    با توجه به تمامی آنچه در بالا گفته شد می‌توان این طور نتیجه‌گیری کرد که افت اولیه استفاده از تلگرام در ایران بر اثر عدم دسترسی ایرانیان به فیلترشکن بوده است. در روزهای بعدی با نصب این فیلترشکن‌ها عموم مردم به تلگرام دسترسی یافته و از آن استفاده کرده‌اند. (منبع:ایتنا)

به گزارش آی‌تی آنالیز عبدالصمد خرم آبادی دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه (کمیته فیلترینگ) با انتشار متنی در پیام رسان سروش با تیتر "دردنامه دادستان فضای مجازی از پشت پرده های فضای مجازی تسخیر شده توسط دشمنان" به انتقاد از تلگرام طلایی پرداخت.

متن منتشره به این شرح است:

بسم الله الرحـــــــمن الــرحیـــــــم
                        ِ🔹🔸🔹🔸
✅ دیروز  وقتی که دیدم و شنیدم که برادر بسیجی جناب آقای میثم مطیعی درمراسم قبل از نماز عید سعید فطر مسائل سیاسی, اجتماعی و فرهنگی را در قالب شعر بیان می کند , و موثر واقع می شود. به این فکر افتادم که موضوع دور زدن غیرقانونی فیلتر تلگرام از طریق "تلگرام طلایی" را در قالب چند بیت شعر ذیل (هر چند ناموزون) بیان کنم. ان شاءالله  که موثر واقع شود.
                       ِ🔹🔸🔹🔸

چو فیلتر شد تلگرام روزگاری
 گروهی فوریش کردند یــــاری

اگر چه  "اپ" آن فیلتر نمودند
ولی درهای پُشتی اش گشودند

به مردم  جنس بومی وعده دادند
سپس بر راهشان دامـــــی نهادند

چه دامی! ظاهرش زرد طلایــــی!
ولیکن باطنش  هـــــدم و تبــــاهی

"تلگرام طلایــــــی" نام  آن دام
وَرا تیــــمار کردند صبح  تا شام

 به آن چند هدیه ی  باحال دادند
200 سرور ز بیت المـــــال دادند

 به مردم عرضه شد کالای رومی
 به نامِ نامــیِ تولیــــــــدِ  بومی
 
بزک کردند برونش با مهــــارت
درونش  پر ز زشتی و وقاحت

تلگرامش به حیله زنده کردند
به دشمن خدمتی ارزنده کردند

نشو نومید از این ابیات  ای جــــان
که این وعده به ما دادست قــران

به بیگانه هر آنکس کرد  یـــــــاری
سر انجامش بود خذلان و خواری

  "ولی" , با تکیه برحق گفت دیروز  
 که آینده بود بهـــــــــتر زِ امـــروز

تبلیغات متنوعی طی دو روز گذشته در برخی کانال های تلگرامی پر مخاطب مبنی بر «عبور از فیلترینگ با تلگرام ایکس» ، منتشر شده که با کلیک روی لینک مورد نظر و دانلود ، دستگاه کاربر آلوده به تروجان می شود.
این تروجان TeleRAT نام دارد و حدود دو ماه گذشته توسط مراکز امنیت سایبری کشف شده است که به نظر می رسد کاربران ایرانی تلگرام را مورد هدف قرار داده است.این بدافزار اطلاعات تلگرامی کاربران از جمله اطلاعات رد و بدل شده و عضویت در کانال ها را رصد و آن ها را به منبع نامعلومی ارسال می کند.به نظر می‌رسد با توجه به آمار بالای قربانیان ایرانی TeleRAT، این بدافزار توسط چند ایرانی نوشته شده باشد و تبلیغات گسترده ای که به تازگی در کانال های تلگرامی انتشار یافته ، دال بر این فرضیه دارد.«تلگرام ایکس»، نسخه‌ای از پیام رسان تلگرام است که از محیط و امکانات متفاوتی نسبت به نسخه اصلی برخوردار است و چند ماهی است که در دسترس عموم قرار دارد. تلگرام ایکس مورد تایید مدیران تلگرام است و اگر از منابع مطمئن دانلود و استفاده شود، فاقد هرگونه تهدید امنیتی است.شایان ذکر است که تلگرام ایکس، قابلیت دور زدن فیلترینگ را ندارد و بهتر است کاربران مراقب تبلیغات فریبکارانه سودجویان در فضای مجازی باشند.
مرجع : اقتصادآنلاین

محمد صراف - بسیاری بر این تصورند که دستگاه قضایی یا قضات محترم در مقابل هر رفتار و حکمی که صادر می کنند پاسخگو نیستند و از مصونیت آهنین برخوردارند. چه بسا مصادیقی هم برای این باور خود داشته باشند.

از سوی دیگر حتماً مواردی هم بوده که دستگاه قضایی به شکایت دیگران از عوامل خود رسیدگی کرده است اما حتماً کمتر رسانه ای شده و بویژه جریان رسانه ای مخالف  نظام و یا دستگاه قضایی تمایلی به برجسته سازی و انتشار اخبار آن از خود نشان نداده است. که طبیعی است و از آنان انتظاری نیست.

دو روز گذشته با خبری مواجه شدیم که در جهت مقدمات پیش گفته ارزش توجه را داشت. حکایت از آن قرار است که در پی کش و قوس های فراوان در بخش های مختلف کارشناسی  کشور اعم از دولت- مجلس، قوه قضائیه و ... فصل مشترکی شکل می گیرد که لازمه آن محدود کردن فعالیت تلگرام در ایران است.

 چرا که صاحبان این پیام رسان حاضر نبودند به قوانین داخل جمهوری اسلامی تن داده و یا حداقل مانع فعالیت جریان های داعشی، دعوت کنندگان به شورش، آموزش دهندگان به ساخت بمب و سلاح انفجاری و... شوند.

اولین دستورالعمل از سوی معاون اول رئیس جمهور برای خروج تمام دستگاه ها (اعم از قوای مجریه، مقننه- قضائیه، وزارتخانه ها، شرکت های دولتی و عمومی و...) از تلگرام و استفاده از پیام رسان های داخل در تاریخ ۲۹/۱/۹۷ صادر شد.

اما رئیس جمهور تحت تاثیر وعده های انتخاباتی خود تلاش کرد علیرغم مصوبات شورایعالی فضای مجازی که خود رییس آن است و علی رغم مصوباتی که توسط دبیر این شورا(آقای فیروزآبادی) اعلام میشد، خود را مخالف فیلتر تلگرام معرفی میکند .

همین امر مانعی برای اجرای سیاست محدودیت تلگرام در ایران و تقویت شبکه های داخلی تلقی می شد تا اینکه در تاریخ ۱۰/۲/۹۷ بازپرس شعبه دوم دادسرای فرهنگ و رسانه (بیژن قاسم زاده) با ذکر دلایل حقوقی و استناد به مواد قانونی دستور مسدود سازی تلگرام تلگرام را صادر کرد.

مدتی بعد چند نفر (که خود را وکیل معرفی کرده اند) اقدام به شکایت علیه بازپرس شعبه دو می نمایند عمده دلیل آنان این است که چون مجلس شورای اسلامی برای جرم انگاری درباره فیلتر تلگرام و فیلتر آن هیچ قانونی تصویب نکرده است بنابراین یک بازپرس نمی تواند بدون قانون مجلس برای 45 میلیون نفر ایرانی که از تلگرام استفاده می کنند محدودیت اعمال کند.

بهدیهی است طرح شکایت از حقوق شهروندی است که خوشبختانه دستگاه قضایی طبق قانون با پذیرش آن به تسریع در رسیدگی به آن اقدام کرده است و روزگذشته جلسه دادرسی  شکایت از قاسم زاده بازپرس شعبه دو فرهنگ و رسانه تشکیل شده است و شاکیان از زوایای مختلف به نادرست بودن حکم صادره از سوی  وی اشاره کرده اند.

فارغ از نتیجه رسیدگی ها که هیچ قضاوتی درباره آن نمی توان داشت باید سرعت عمل قوه قضاییه در رسیدگی به این شکایت را ستود و از دوستان رسانه ای و منتقدان همیشه آماده به انتقام خواست تا کمی هم به نیمه پر لیوان توجه داشته باشند. (منبع:الف)

انتظاری ادامه فعالیت نسخه‌های غیر رسمی تلگرام و دسترسی به فیلترشکن‌ها را بر خلاف دستور مسدودسازی تلگرام و مصوبه شورای عالی فضای مجازی دانست.
دستور قضایی فیلترینگ شبکه پیام‌رسان تلگرام در 10 اردیبهشت از سوی دادستانی تهران صادر شد. آن طور که در دستور قضایی آمده بود، این فیلترینگ باید به گونه‌ای باشد که محتوای پیام‌رسان تلگرام به هیچ نحوی در کشور قابل دسترس نباشد، اما پس از این مسدودسازی شاهد بودیم که تلگرام‌های فارسی و فیلترشکن‌ها به راحتی فعالیت می‌کنند که این موضوع موجب شده فیلترینگ تلگرام تا حد زیادی با چالش مواجه شود.

محمدحسن انتظاری عضو شورای عالی فضای مجازی و دبیر سابق این شورا در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص تلگرام‌های فارسی اظهار داشت: طبق مصوبه ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی در شورای عالی فضای مجازی، همه پیام‌رسان‌هایی که قصد فعالیت در کشور را دارند باید مجوز دریافت کنند. در وزارت ارتباطات کمیته‌ای متشکل از برخی از اعضای شورای عالی فضای مجازی و دستگاه‌های دیگر به وجود آمده که مسئول اعطای مجوز به این پیام‌رسان‌ها می‌باشد و هیچ یک از پیام‌رسان‌های خارجی نمی‌توانند بدون دریافت مجوز در کشور فعالیت کنند، اما این مراحل در خصوص تلگرام‌های فارسی اجرا نشده است. چون تلگرام‌های فارسی بر بستر تلگرام اصلی فعالیت دارند، پس از فیلترینگ تلگرام تصمیم بر این شد که آن‌ها فعالیت خود را بر بستر پیام‌رسان‌های داخلی ادامه دهند و به پیام‌های داخلی ملحق شوند که متأسفانه تا الآن این اتفاق نیفتاده است.

انتظاری ادامه داد: مسئولان مربوطه یک سری توجیهاتی را برای ادامه فعالیت برخی از این تلگرام‌های فارسی ارائه می‌کنند؛ مانند اینکه وجود آن‌ها می‌تواند به روند مهاجرت مردم از تلگرام به پیام‌رسان‌های داخلی کمک کند و مانع از ایجاد مشکل برای مردم به خاطر مسدودسازی ناگهانی تلگرام شود. اما این توجیهات اگر هم قابل پذیرش بودند، از الآن به بعد و با گذشت نزدیک به یک ماه و نیم از فیلترینگ تلگرام، دیگر قابل قبول نیست. ادامه فعالیت این ابزارها که بر بستر یک پیام‌رسان خارجی کار می‌کنند ‌به هیچ وجه مورد تأیید نیست و آن‌ها باید مسدود شوند.

وی همچنین اظهار داشت: تأکید ما بر این است که پیام‌رسان‌هایی که کاملاً ایرانی هستند، در داخل کشور فعالیت کنند و فعالیت این دست از پیام‌رسان‌ها که مالکیت ایرانی دارند اما بر بستر یک ابزار خارجی کار می‌کنند، حتی با دریافت مجوز هم مطلوب ما نیست.

عضو شورای عالی فضای مجازی در رابطه با اینکه چرا پس از فیلترینگ تلگرام، همه تلگرام‌های فارسی غیر از دو سه مورد مسدود شدند، ابراز داشت: در تصمیم‌گیری‌هایی که در این زمینه صورت گرفت، اسم خاصی از هیچ یک از این ابزارها برای داشتن مجوز ادامه فعالیت آورده نشد و برای همه آن‌ها یک تصمیم مشترک گرفته شد؛ لذا اینکه برخی از تلگرام‌های فارسی بر خلاف بقیه اجازه فعالیت دارند، جزو تصمیمات غیر رسمی مسئولان است و مورد تأیید نیست.

دبیر سابق شورای عالی فضای مجازی در خصوص دسترسی آزاد به فیلترشکن‌ها و اینکه با این دسترسی، فیلترینگ تلگرام دچار چالش شده است، اظهار داشت: طبق آن دستوری که مبنی بر فیلترینگ تلگرام صادر شده، باید دسترسی به فیلترشکن‌ها هم مسدود شود و وضع فعلی حتماً باید اصلاح شود.

انتظاری ادامه داد: اینکه با فیلترینگ تلگرام مخالفت شود با این استدلال که مردم به سراغ فیلترشکن‌ها می‌‍روند و این برای آن‌ها مضر است، قابل قبول نیست. شاید کسانی که این حرف‌ها را مطرح می‌کنند علت مخالفتشان چیز دیگری باشد و مسئله فیلترشکن‌ها را بهانه‌ای برای حمایت از تلگرام قرار داده‌اند. متأسفانه برخی هم این توجیح را می‌آورند که به ما دستور فیلترینگ تلگرام داده شده و دستوری مبنی بر مسدودسازی فیلترشکن‌ها وجود نداشته که این هم درست نیست، زیرا شورای عالی فضای مجازی چند سال قبل مصوبه بسیار محکمی در خصوص مسدودسازی فیلترشکن‌ها و وی‌پی‌ان‌ها داشته و آن مصوبه چندین بار ابلاغ شده و الآن لازم‌الإجرا است؛ البته در آن مصوبه شرایط خاص برخی دستگاه‌ها یا افراد برای استفاده از اینترنت بدون فیلتر دیده شده اما در کل فیلترشکن‌ها باید از دسترس خارج شوند.

وی در پایان تأکید کرد: در هر حال مرکز ملی فضای مجازی باید این ناهماهنگی را برطرف کند و وزارت ارتباطات هم ضمن هماهنگی با مرکز، باید نهایت همکاری را داشته باشد. نظارت بر روند مهاجرت مردم به پیام‌رسان‌های داخلی با مرکز ملی فضای مجازی است و همه ارگان‌ها باید با این مرکز هماهنگ باشند و در حالت کلی در روند این مهاجرت نباید هیچ برگشت به عقبی وجود داشته باشد.

معاون محتوای مرکز ملی فضای مجازی کشور از سقوط ۷۶۵ پله ای رتبه جهانی پیام رسان تلگرام پس از مسدود سازی در ایران و صعود پرشتاب رتبه جهانی پیام‌رسان‌های بومی خبر داد.

به گزارش مرکز ملی فضای مجازی کشور، امیر خوراکیان گفت: بررسی ترافیک دامنه‌های پیام‌رسان تلگرام بر اساس آمار رتبه‌بندی ترافیک وب‌سایت الکسا در سه ماه گذشته نشان می‌دهد که دامنه Telegram.org (مربوط به تلگرام وب) با ۳۳ رتبه کاهش در رتبه ۳۰۰، t.me با ۱۱۴ رتبه کاهش در رتبه ۶۰۰ و telegtram.me با ۷۶۵ رتبه کاهش در رتبه ۲۳۲۸ در ترافیک جهانی قرار گرفته اند.

وی تصریح کرد: دامنه telegram.me که به نرم‌افزار موبایلی تلگرام اختصاص داشته و از زمان رصد آن، رتبه ۱۷۳ هزارمی جهان در سال ۲۰۱۵ را داشته است، در مدت سه سال به رتبه ۱۵۲۰ ارتقا پیدا کرده بود اما با مسدودسازی تلگرام در ایران در تاریخ ۱۱ اردیبهشت، میزان بازدید و ارجاع به این دامنه‌ها با شیب بیشتری کاهش پیدا کرده و به رتبه پایین‌تر از ۲۳۲۸ در تاریخ ۱۹ خردادماه رسیده است.

معاون محتوای مرکز ملی فضای مجازی تاکیدکرد: در مقایسه آمار رتبه جهانی الکسا، پیام‌رسان‌های داخلی روند رشد بسیار پرشتاب‌تری نسبت به تلگرام در آغاز فعالیت داشته‌اند که بسیار امیدبخش و نشان از اقبال کاربران به این خدمت بومی است.

خوراکیان با اشاره به روند توسعه خدمات پیام‌رسان‌های داخلی اظهار امیدواری کرد: با توجه به ساختار رشد و شکوفایی خدمات فضای مجازی و نمونه‌های موفق مطرح در دنیا، حضور کاربران در این خدمات به توسعه و بلوغ آن‌ها کمک کرده و بی‌شک با فرصتی که کاربران ایرانی به ارائه‌کنندگان خدمات داخلی خواهند داد، زمینه ایجاد زیرساخت‌های ملی و بومی برای کشور فراهم خواهد شد.

بزرگ‌ترین سیستم رصدی تلگرام از سال 95 در حال ذخیره، تحلیل و رصد تلگرام است و از مطالب کانال‌های عمومی، گزارش وضعیت تهیه می‌کند و با تعمیم ناقص آمار کانال‌ها به کل محتوای تلگرام و ترسیم تصویری غیرواقعی، مسئولان را به اشتباه می‌‌‌اندازد.

بنابرگفته سید ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی، «رصد دقیق‌ فضای مجازی کشور به عنوان یکی از برنامه‌های مهم این شورا از سال 95 در دستور کار قرار گرفته است تا امکان دسترسی به اطلاعات دقیق‌تر و به‌روزتری برای پاسخ‌گویی به نیازهای کشور در مرکز ملی فضای مجازی فراهم باشد.»

با این برنامه شورا، نیاز به داشتن ابزار مناسب برای نظارت و رصد، تجمیع داده‌ها و داشبورد مدیریتی مرتبط احساس شد.

در برهه‌ای که برنامه رصد فضای مجازی کشور در دستور کار قرار گرفت و مقرر شد مهم ترین بخش های فضای مجازی کشور تحت پوشش قرار دهد، پیام رسان تلگرام سهم بزرگی از فعالیت‌‌های کاربران ایرانی در اینترنت را به خود اختصاص داده بود. از این رو با راه‌اندازی سامانه‌ای، اقدامات مرتبط با رصد، ذخیره سازی و تحلیل محتواهای عمومی تلگرام آغاز شد.

نتایج این رصدها ابتدا در سایت مرکز ملی فضای مجازی به صورت رسمی اعلام شد که تقریبا از ابتدای امسال اطلاع‌رسانی عمومی این سامانه متوقف شده است؛ اما اکنون نیز این وظیفه در آزمایشگاه شبکه های اجتماعی دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه تهران دنبال می شود که اخیرا نیز نتایج این مرکز از رصد، ذخیره سازی و تحلیل محتوای تلگرام در بازه یک ماهه پس از فیلتر شدن این شبکه، مورد استناد وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار گرفت. 

اما سامانه‌ای که به عنوان سیستم رصدی تلگرام در کشور مورد استناد مسئولان قرار می‌گیرد و به سطوح بالای مدیریتی گزارش می‌‌دهند، بر مبنای پربازدید ترین مطالب عمومی و کانال های هر روز تحلیل می‌کند و طبق اصول اخلاقی به کانال ها و گروه های خصوصی و چت های خصوصی وارد نمی شود. اما محتوای عمومی شامل کانال‌ها و گروه های عمومی است در حالیکه این سامانه گروه های عمومی را رصد نمی‌کند.

این در حالی است که شاکله اصلی یک شبکه اجتماعی و پیام رسان بر ارتباطات دوطرفه آن است و بخش کانال و ارتباطات یکطرفه، نازلترین سطح یک شبکه است که در تحلیل های داده های یک شبکه اجتماعی کمترین ارزش را دارند. 

زیرا برای مثال سیاست معمول کانال های غیراخلاقی بر تعداد اعضای کم و تعداد زیاد کانال است و بخش مهمی از مباحث غیراخلاقی در گروه ها پیگیری می شود، در حالیکه در این سیستم رصد، تنها کانال های پربازدید رصد می‌شوند. علاوه بر این، این نکته بسیار مهم رانباید فراموش کرد که همواره در دنیا در همه بخش های فضای مجازی مطالب سالم و خنثی پربازدیدترین مطالب هستند.

بنابراین وقتی در رصد فضای مجازی اصول اخلاقی به درستی رعایت می‌شوند و از این رو محدودیت‌هایی وجود دارد، در تهیه اطلاعات مدیریتی برای مسئولان تصمیم‌گیر کشور نیز باید تمامی جوانب واقعیت‌های فعلی در نظر گرفته شوند. اما در شیوه فعلی گزارش‌دهی، به اشتباه آمار کانال‌های تلگرام به کل محتوای تلگرام تعمیم داده می شود که مطابق بر واقعیت نیست. این شیوه اشتباه و ارایه ناقص آمار، مسئولان را دچار خطای محاسباتی می‌کند.

به گزارش فارس، همچنان که در نتیجه این مدل تهیه گزارش، سید محمود علوی وزیر اطلاعات در بهمن 95 با ارایه آماری از محتوای تلگرام، گفت: «بر اساس رصد انجام شده از 180 هزار کانال فعال در تلگرام، 90 درصد دارای موضوعات اجتماعی و مربوط به ارتباطات فامیلی، خانوادگی و دوستان هستند. از 10 درصد باقی مانده دیگر، هفت درصد سیاسی و سه درصد کانال های منحرف است. از سه درصد کانال های منحرف، 2.5 درصد فاسد و غیر اخلاقی و نیم درصد ضد دین هستند.»

به استناد برآوردهای نزدیک به واقعیت، برخی معتقدند آمار یک تا دو درصدی که از فضای غیراخلاقی تلگرام  صحیح نیست و میزان محتوای غیراخلاقی در این شبکه را بیشتر از این مقدار برآورد می‌کنند.

با این توضیحات، درباره منابع احصاء آمارهای تلگرام و تهیه اطلاعاتی که به مسئولان ارایه می‌شود و در تصمیم‌گیری ها مبنای استناد قرار می‌گیرد، اختلاف‌نظرهای جدی وجود دارد. 

منتقدان روش فعلی معتقدند ارایه آمار از مطالب پر بازدید فایده‌ای ندارد و حاوی اطلاعات درستی نیست. بلکه یک سیستم رصد کارآمد باید بتواند تحولات را شناسایی کند و برای مثال مطالبی که رشد سریع و غیرعادی دارند را تشخیص دهد. برای مثال انتظار می رفت سامانه رصد تلگرام بتواند تحرکات پیش از اتفاقات دی ماه در کشور را تشخیص دهد که نتوانست.

اما برای تهیه شرح واقعی از وضعیت محتوا در تلگرام و بدست آوردن دید واقعی نسبت به شرایط موجود، حتی رصد و تحلیل محتوای گروه‌ها علاوه بر کانال های عمومی هم کافی نیست، حتی اگر دامنه رصد به بیش از 700 هزار کانال رسیده باشد، زیرا همان طور که پیش‌تر اشاره شد اصل محتوای شبکه های اجتماعی در ارتباطات خصوصی جاری است؛ همین محدودیت صحیح و منطبق بر اخلاق، نشان می‌دهد اصل اقدام رصد به عنوان ملاک تصمیم‌سازی در این حوزه کافی نیست و باید راه‌حل دیگری را در نظر داشت. اکنون نیازمند نگاهی هستیم که در مواجهه با واقعیت های بخشی از فضای تلگرام که زمین بازی دیگران است به جای چشم‌پوشی، رفتار پیشگیرانه، بازدارنده و کنترل کننده داشته باشد و با هوشیاری و اختیار عمل برخورد کند.

در حال حاضر در رویکرد فعلی، ضعف اطلاعاتی در رصد و تحلیل صحیح محتوای تلگرام با تقویت کلاینت‌ها در قالب نسخه‌های فارسی تلگرام جبران می شود. به این معنی که نوعی از پاک‌سازی روی بخشی از فضای تلگرام که زمینه‌ساز تهدید است انجام می‌شود.

اساسا تلگرام به دلیل ساختار غیرکنترلی، فضای وقوع جرم و اقدامات ضد اخلاقی و ضد امنیتی را دارد که همواره در بخشی از تلگرام، جریان‌هایی شکل می‌گیرد، افراد علاقمندی را جذب می‌کند و حتی علاقه‌هایی را ایجاد می‌کند و نیروهایی پنهانی صرف کشف، مقابله و خنثی کردن این جریان‌ها می‌شوند؛ این صورت مساله همیشه باقی است و چرخه این چالش تا ابد ادامه دارد؛ در حالیکه راه‌حل این نیست.

تجربه توسعه پیام رسان های بومی در کشورهایی مانند ژاپن، چین، کره جنوبی و اندونزی نشان می‌دهد ارایه سرویس‌های متنوع به ویژه سرویس‌های اقتصادی در پیام رسان‌های بومی، کاربران را به سمت فعالیت‌های سالم سوق داده و کشورها را با کمترین چالش مواجه می‌کند؛ در حالیکه در پیام رسان‌های خارجی به دلیل نبود امکان ارایه سرویس‌های بومی و کاربردی بستر افزایش محتوای طنز، غیراخلاقی، انتشار اخبار غیررسمی و فعالیت گروه های معاند فراهم می‌شود.

ادامه فعالیت یک پیام‌رسان خارجی در قالب کلاینت های داخلی تداوم مشکلات قبلی خواهد بود و ادامه راه با پیام‌رسانی که با کشور همکاری ندارد و حتی برخورد‌های ضروری مقطعی فعالیت‌های تجاری، رسانه‌ای، فرهنگی و اجتماعی سالم در آن را هم با تهدید مواجه می‌کند در آینده سودی نخواهد داشت.

اساسی‌ترین و آخرین راهکار، همان توسعه سرویس‌های بومی است برای ایجاد اکوسیستم رسانه‌ای و اقتصادی پایدار در کشور در بلند مدت است.

یکی از وکلای دادگستری جلسه رسیدگی به پرونده شکایت جمعی از وکلا را از دستور دهنده فیلترینگ تلگرام تشریح کرد.

سعید دهقان که خود یکی از شکات پرونده فیلترینگ تلگرام است، درباره جلسه دادگاه دیروز که مربوط به رسیدگی شکایت جمعی از وکلای دادگستری بود، گفت: جلسه دادگاه صبح روز گذشته در شعبه ۷ دادسرای کارکنان دولت به مدت ۴ ساعت برگزار شد و قاضی دادگاه نیز با حسن نیت و سعه صدر دفاعیات و متن شکواییه را گوش کرد.

وی با بیان این‌که «جلسه رسیدگی به این پرونده با ۹ شاکی تشکیل شد» اظهار کرد: ابتدا ۶ نفر از وکلای مرد شاکی بودند که بعد دو نفر از وکلای خانم و نیز یکی از ادمین کانال‌های تلگرامی از اصفهان که مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد را داشت به جمع شکات اضافه شدند.

این وکیل دادگستری  با اشاره به این‌که «بازپرس بیژن قاسم زاده که دستور فیلترینگ تلگرام را صادر کرده در جلسه حضور نداشت»، گفت: طبق ۵۷۰ قانون مجازات اسلامی" هر یک از مقامات و مأمورین وابسته به نهادها و دستگاه‌های حکومتی که برخلاف قانون، آزادی شخصی افراد ملت را سلب کند یا آنان را از حقوق مقرر در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران محروم نماید علاوه بر انفصال از خدمت و محرومیت یک تا پنج سال از مشاغل حکومتی به حبس از دو ماه تا سه سال محکوم خواهد شد." ؛ لذا جرم کاملا مطلق است و  اگر یک نفر دستوری دهد و خلاف آزادی مردم باشد، جرم مطلق واقع شده است و با دستور فیلترینگ این ماده محقق شده است که محور اصلی شکایت ما بود.

دهقان اضافه کرد: طبق اصل نهم قانون اساسی، " در جمهوری اسلامی ایران آزادی و استقلال و وحدت وتمامیت ارضی کشور از یکدیگر تفکیک ناپذیرند و حفظ آنها وظیفه دولت و آحاد ملت است . هیچ فرد یا گروه یا مقامی حق ندارد به نام استفاده از آزادی به استقلال سیاسی ، فرهنگی ، اقتصادی ، نظامی وتمامیت ارضی ایران کمترین خدشه ای وارد کند و هیچ مقامی حق ندارد به نام حفظ استقلال و تمامیت ارضی کشور آزادی های مشروع را، هر چند با وضع قوانین و مقررات ، سلب کند." ؛ لذا  ما در مورد تلگرام قانونی که تلگرام را منع کند، نداریم.

به گزارش ایسنا وی ادامه داد: روز اول که ما شکایت‌مان  را ثبت کردیم، بسیاری تصور می کردند که کارمان  نمادین است ولی بدون جنجال خواسته مان را  مطالبه گری کردیم.

این وکیل دادگستری  ادامه داد:  ما گفتیم که این شکایت واجب کفایی است نه واجب عینی، اگر قرار باشد که همه شکایت می کردند قوه قضاییه آمادگی پذیرش تعداد شکات را ندارد اما  درمورد دولت باید بگویم که ای کاش دولت اعتراض شفاهی را در عمل هم نشان می داد.

دهقان تصریح کرد: ما از دادگاه یک هفته فرصت خواستم که هم به دولت و هم به خانم مولاوردی اعلام کنیم که آن‌ها شخصا و یا با وکالت به ما بیایند و اعتراض را ثبت کنند.

وی یادآور شد: استنادی که بازپرس قاسم زاده در فیلترینگ تلگرام داشته است با استناد به ماده  ۱۱۴ قانون ایین دادرسی کیفری بوده در حالی که این ماده در زمینه مسایل صنعتی و کشاورزی است و مربوط به فرهنگ و رسانه و فضای مجازی نمی شود و استناد وی کاملا غلط است.

دهقان در پایان گفت: یکی از موازین دفاعی ما  بندهایی از منشور حقوق شهروندی بود که آزادی های مشروع را  تضمین می کند و از قاضی پرونده خواستیم که نقش و رسالت تاریخی را که برعهده دارد جدی بگیرد و این مشکل را رفع کند و  بگذارد راه تظلم خواهی همچنان باز باشد.

گزارش یک وکیل دیگر از نخستین رسیدگی به شکایت علیه فیلترینگ تلگرام

«اول شش وکیل شکایت کردیم، اما کمی بعد دو نفر از همکاران خانم ما نیز جداگانه شکایت کردند». در جلسه دادرسی تمام شاکیان حضور داشتند. در کنار هشت وکیل، یک شهروند اصفهانی نیز از این بازپرس شکایت کرده بود. به‌ گفته پارسا، گویا او به دلیل ازدست‌دادن شغل خود به‌ واسطه انسداد تلگرام، اقدام به شکایت کرده است.

اولین جلسه دادرسی شکایت جمعی از وکلا از مقام قضائی صادرکننده دستور انسداد تلگرام، صبح روز گذشته برگزار شد. مدت کوتاهی بعد از صدور حکم فیلتر تلگرام از سوی بازپرس شعبه دوم دادسرای فرهنگ و رسانه، شش وکیل دادگستری علیه این مقام قضائی به‌ دلیل «سلب آزادی شخصی افراد ملت» شکایت کردند.

جواد پارسا، یکی از آن شش وکیل است. او دراین‌باره به «شرق» گفت: «اول شش وکیل شکایت کردیم، اما کمی بعد دو نفر از همکاران خانم ما نیز جداگانه شکایت کردند». در جلسه دادرسی تمام شاکیان حضور داشتند. در کنار هشت وکیل، یک شهروند اصفهانی نیز از این بازپرس شکایت کرده بود. به‌ گفته پارسا، گویا او به دلیل ازدست‌دادن شغل خود به‌ واسطه انسداد تلگرام، اقدام به شکایت کرده است.

جواد پارسا درباره ملاحضات حقوقی این شکایت توضیح داد: «چون شکایت ما از کارمند دولت و مقام قضائی بود، به دادسرای کارکنان دولت شکایت کردیم». این وکیل دادگستری درباره تفاوت شکایت به دادسرای رسیدگی به جرائم کارکنان دولت و دادسرای انتظامی قضات توضیح داد: «شکایت از تخلفات مقامات قضائی، به دادسرای انتظامی قضات مربوط می‌شود. تخلف مربوط به اعمال خلاف چارت سازمانی است. اگر قاضی مرتکب تخلف شود، باید به دادسرای قضات شکایت کرد، اما اگر قاضی جرم مرتکب شده باشد، مثلا در خیابان با مشت کسی را زده باشد، باید شکایت را به دادسرای کارکنان دولت تحویل داد». او توضیح می‌دهد شکایت آنها ناظر بر وقوع «جرم» بوده؛ بنابراین مراحل مقدماتی شکایت در دادسرای کارکنان دولت پیگیری می‌شود. البته گفتنی است برای مشاغلی مثل قضاوت، جرم تخلف نیز محسوب می‌شود.

جواد پارسا درباره فرایندی که این شکایت طی کرده، توضیح داد: «چند روز بعد از اینکه شکایت را طرح کردیم، برای پیگیری به دادسرای مربوطه سر زدیم. بازپرس هم دستور تعیین وقت را خطاب به مدیر دفترش صادر کرد. مدیر دفتر برای بیستم وقت رسیدگی تعیین کرد، اما این را به ما شفاهی گفت. ما درخواست کردیم کتبی ابلاغ کنند که نپذیرفتند. او درباره محتوای شکایت افزود: «به دلیل اینکه تعداد ما زیاد بود، دفاعیات را تقسیم‌بندی کردیم. در جلسه توضیح دادیم که دستور فیلترینگ تلگرام، سلب آزادی شخصی افراد ملت بوده و بازپرسی که حکم را صادر کرده، مرتکب جرم موضوع ماده ۵۷۰ قانون مجازات اسلامی شده است».

این جلسه حدود چهار ساعت طول کشید و تمام شاکیان توضیحات خود را مطرح کردند. تعدادی از شاکیان، لایحه‌هایی را- مجموعه عرایض کتبی- به بازپرس تحویل دادند و دیگران یک هفته برای تحویل لایحه، درخواست وقت- استمهال- کردند. احتمالا این لایحه‌ها در اختیار متشاکی هم قرار می‌گیرد تا او نیز توضیحات خود را آماده کند. بازپرس شعبه دو دادسرای فرهنگ و رسانه که در این پرونده مورد شکایت واقع شده است، در جلسه دادسرای رسیدگی حضور نداشت. البته حضورنداشتن متشاکی، به ‌دلیل جایگاه قضائی اوست که او را از حضور منع می‌کند.

پارسا درباره آینده این شکایت توضیح داد: «شاید جلسه دیگری وجود داشته باشد، شاید هم نه. دو حالت وجود داد؛ یا منع تعقیب صادر می‌شود یا جلب به رسیدگی. اگر منع تعقیب صادر شود، هرکدام از شاکیان حق دارند درخواست تجدیدنظر دهند و ما حتما این کار را می‌کنیم، اما اگر بازپرس جلب به رسیدگی صادر کند، سرپرست دادسرا که نماینده دادستان است باید آن را تأیید کند. اگر بین بازپرس و سرپرست اختلاف به‌ وجود بیاید، دادگاه عمومی جزائی رفع اختلاف را انجام می‌دهد». این وکیل دادگستری درباره چشم‌انداز‌‌ و هدف پشت این شکایت گفت: «در جلسه رسیدگی به بازپرس کریمی نیز این را گفتم که باید از ما تقدیر کنند.

قوه قضائیه ملجأ ستمدیدگان است. اگر به شما ظلمی بشود، راهی ندارید جزء اینکه به قوه قضائیه بروید. امروز من به‌عنوان شهروند باید از قوه قضائیه بخواهم و مطالبه کنم. تا الان که به‌خوبی به این شکایت رسیدگی شده است و بازپرس شعبه ۷ با حوصله به حرف ما گوش کردند و تا اینجا بسیار عالی بود. فارغ از نتیجه، ما حرکت خودمان را انجام دادیم و نتیجه‌ای بالاتر از این نیست که مطالبه‌گری را رواج دهیم و مسئولان را در قبال اعمالشان پاسخ‌گو کنیم».

ماده ۵۷۰ قانون مجازات اسلامی که به موجب آن علیه مقام قضائی صادرکننده حکم فیلتر تلگرام شکایت شده، به قرار زیر است:

«هریک از مقامات و مأمورین وابسته به نهادها و دستگاه‌های حکومتی‌که برخلاف قانون، آزادی شخصی افراد ملت را سلب کند، یا آنان را از حقوق مقرر در قانون‌ اساسی جمهوری اسلامی ایران محروم نماید، علاوه بر انفصال از خدمت و محرومیت یک‌ تا پنج سال از مشاغل حکومتی به حبس از دو ماه تا سه سال محکوم خواهد شد. ‌قانون فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ یازدهم دی‌ماه یکهزاروسیصدوهشتادویک مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 25/10/1381 به تأیید شورای نگهبان رسیده است».

وحید حجه فروش - بخش نخست - پس از گذشت حدود یک ماه و نیم از فیلتر شدن تلگرام، تبعات این تصمیم روز به روز نمایان تر می شود. عدم استقبال عمومی از پیام رسان های داخلی و نیاز روزمره مردم به تلگرام برای انواع مراودات از جمله تبادلات بسیاری از کسب وکارهای خانگی و کوچک، زینب طاهری وکیل پایه یک دادگستری و تعدادی دیگر از وکلا را بر آن داشت تا به صورت قانونی به این موضوع اعتراض کنند. با او در مورد جزییات و نحوه اعتراض، وضعیت فعلی پرونده، گردش کار قانونی فیلترینگ و انگیزه او از اعتراض به رای صادره صحبت کرده ایم. گفتنی است که فناوران دانش و صلاحیت تایید یا رد مباحث حقوقی و قانونی مطرح شده در این گفت وگو را ندارد و صرفا به بازتاب نظرات خانم طاهری پرداخته است.

 چه فرآیندی منجر به فیلترینگ تلگرام شد؟
بازپرس محترم شعبه دوم دادسرای فرهنگ و رسانه با صدور دستوری که خارج از حدود قانونی و اختیارات وی بوده، نه تنها بسیاری از قوانین کشور از جمله قانون اساسی و حقوق عام بیش از 80 میلیون ایرانی را زیر پا نهاده و برای شان تعیین تکلیف کرده؛ بلکه برای هر کس که از این دستور تخطی کند هم جرم انگاری کرده است. اصولاً فرآیند باید چنین باشد که یا شاکی خصوصی وجود دارد یا مدعی العموم (دادستان) درخواست دادرسی ارائه کند. در حالی که در این پرونده هیچ کدام از این موارد وجود ندارد.

 حدود اختیارات بازپرس چیست؟
متاسفانه  گاهی حقوق و آزادی های طبیعی و مباحات عام کل جامعه آشکارا به اسم قانون زیر پا گذاشته می شود. در این مورد نیز بازپرس شعبه دوم دادسرای فرهنگ و رسانه نه از نظر حوزه جغرافیایی و نه از نظر موضوع و جرم شناسی، صلاحیت ورود به این پرونده و صدور دستور را نداشته است.

 یعنی دستور بازپرس با سلسله مراتب قضایی کشور منطبق نیست؟
شورای عالی فضای مجازی طبق حکم حکومتی مقام معظم رهبری تشکیل شده و هر تصمیم کلانی در حوزه فضای مجازی باید فقط و فقط توسط این شورا اتخاذ، ابلاغ و اجرا شود. یکی از مفاد اعتراض ما هم این است که دستور بازپرس، عملاً حکم حکومتی رهبری را که فصل الخطاب است، نقض کرده است. 

 ماهیت حقوقی حکم صادره چیست؟
بازپرس چنین جایگاهی ندارد که حکم صادر کند. او باید «قرار» صادر می کرد و این «قرار صادر شده» باید رسما ابلاغ می شد. البته با توجه به شرایط فعلی سیاست خارجی کشورمان، ما قصد به چالش کشیدن قوه قضاییه یا دولت محترم و ایجاد جنجال نداریم، ما صرفا می خواهیم در داخل کشور از حق مردم ایران دفاع کنیم.

 مخاطب و محتوای اعتراض شما چه کسی است؟
مخاطب اعتراض ما قوه قضاییه است که فرآیندی غیرقانونی را ایجاد کرده. در واقع ما به دستور صادره به عنوان یک خروجی غیرقانونی اعتراض کرده ایم و اعتراض مان را به دفتر مقام معظم رهبری و دادستانی تهران ارائه کرده ایم.

 بازخوردی هم از دفتر رهبری داشته اید؟
بله، معاونت بررسی و پیگیری دفتر رهبری با جزییات پی گیر این موضوع شدند و ما پرونده مفصلی که شامل پیوست های اقتصادی، امنیتی و حقوقی بود به ایشان ارائه کرده ایم. ضمن این که رهبرمعظم انقلاب هم در خصوص مسدودسازی و فیلترینگ فضای مجازی و تلگرام به صراحت اعلام کرده اند: «به وزارت ارتباطات و شورایعالی فضای مجازی ما نمی گوییم این راه را ببندید؛ نه! اینکه بی عقلی است! به هرحال عده ای نشسته اند و در فضای مجازی این راه را باز کرده اند. باید از این فرصت استفاده کنید.»

 در اظهارنظرهای مسوولان عنوان شده که تلگرام به تعهدات خود عمل نکرده، آیا قرارداد مکتوبی بین تلگرام و ایران وجود دارد؟
بله، تلگرام با دولت ایران قرارداد همکاری دارد.

 محتوای این قرارداد چیست؟
به نظرم محتوای این قرارداد را باید کسانی که به آن استناد می کنند، منتشر کنند. باز هم تاکید می کنم بر فرموده رهبری که فرمودند با مردم مساله محرمانه نداریم.

 فیلترینگ تلگرام عملاً بر کیفیت اینترنت کشور اثر گذاشته و بسیاری از کسب وکارها متضرر شده اند. آیا روال حقوقی مشخصی برای احقاق حقوق ایشان وجود دارد؟
کسب وکارها می توانند از بازپرس شعبه دوم دادسرای فرهنگ و رسانه با این مضمون که دستور صادره توسط ایشان باعث اختلال در کسب وکار و ضرر و زیان به آن ها شده است شکایت کنند.

 انگیزه شما از پیش قدم شدن در اعتراض به این حکم چه بود؟
چه انگیزه ای بزرگ تر از احقاق حق 80 میلیون ایرانی می تواند وجود داشته باشد؟ بسیاری از اطرافیان و آشنایان می گویند چرا تو باید برای اعتراض پیش قدم شوی؟ من می گویم اگر قرار باشد هیچ کس در برابر بی قانونی برنخیزد که هیچ وقت هیچ چیز درست نمی شود. بالاخره یک نفر باید شروع کند و چه بهتر که آن یک نفر من باشم.

 این پرونده برای شما منافع مادی هم دارد؟
نه، بالاخره ما هم باید یک جایی زکات کارمان را بدهیم.

غیر از شما اشخاص دیگری هم از همکاران به این رای اعتراض کرده اند؟
بله؛ شش نفر از همکاران هم اعتراض کرده اند؛ اما نحوه و ماهیت اعتراض ایشان متفاوت است. آن ها از خود بازپرس شکایت کرده اند، در حالی که من به فرآیند بی قانونی که اتفاق افتاده اعتراض کرده ام.

 پرونده در چه مرحله ای قرار دارد؟
در قوه قضاییه که در دست بررسی است و به نظرم خیلی زمان بر خواهد بود، اما در دفتر مقام معظم رهبری پیشرفت بسیاری خوبی داشته ایم.

 پیش بینی شما در مورد نتیجه چیست؟
من فکر می کنم فارغ از این که نتیجه فیلترینگ تلگرام در اثر اعتراض ما چه باشد، به این باید نگاه کنیم که هر چه بیش تر جامعه نسبت به بی قانونی و بدقانونی حساس باشد به مرور زمان کمتر و کمتر شاهد چنین رفتارهای زیان باری خواهیم بود.

بررسی‌ها نشان می‌دهد فقط طی 2 سال اعضای یک کانال مربوط به یکی از انحرافات جنسی متشکل از نوجوانان در تلگرام از 6 هزار نفر به 46 هزار نفر رسیده است. این کانال 200 گروه مروج انحرافات جنسی را با 280 هزار عضو پشتیبانی می‌کند.

به گزارش فارس، در پی بروز اتفاق ناگوار در مدرسه معین در تهران اهمیت تاثیر فضای مجازی بر جامعه به ویژه گروه های آسیب‌پذیر بار دیگر در مرکز توجه قرار گرفت. 

همواره عده‌ای به محتوای مضر در فضای مجازی دسترسی پیدا می‌کنند اما یکی از ابزارهایی که دسترسی به محتوای مخرب را حتی برای گروه‌های کم سن تسریع کرده تلگرام است. زیر پوست تلگرام شبکه های متعددی با محتوای پورنوگرافی فعالیت می‌کنند که وظیفه ترویج و ساماندهی را نیز توامان برعهده دارند.

این فعالیت ها اغلب در قالب «اتحادها» در تلگرام انجام می شوند. فارس پیش تر در گزارشی به فعالیت اتحادها در این پیام رسان پرداخته است. اتحادها جمعی متشکل از نوجوانان در محدوده سنی زیر 18 سال هستند که اغلب با کانال ها و گروه های غیررسمی مربوط به نوجوانان سروکار دارند. محور فعالیت‌ آنها افزایش ممبر (کاربر) و بازدید در کانال ها و گروه ها است و در موضوعاتی مانند دوست‌یابی و موسیقی و در موارد غیرمجاز، فاز سنگین و غم، فاز خودکشی، موضوعات غیراخلاقی و فروش مواد مخدر کار می‌کنند. 

بعضی از اتحادها صرفا برای اعمال خلاف تاسیس و مدیریت می شوند. به عنوان مثال یک اتحاد با نام H... بیش از 150 گروه مرتبط با انحرافات جنسی شدید در تلگرام را مدیریت می کند یا اتحاد عرفان ... شبکه فروش مواد مخدر را مدیریت می‌کند. در این گزارش فعالیت یک اتحاد با موضوع  انحرافات جنسی دقیق‌تر بررسی می شود.

سرنخ ماجرا از کانالی در تلگرام که لینک گروه‌های مرتبط با یکی از انحرافات جنسی را معرفی می‌کند آغاز شد. بررسی دو ساله این کانال نشان می‌دهد تعداد اعضای این کانال در آذر 95 حدود 6 هزار نفر بوده و در خرداد 97 به حدود 46 هزار نفر رسیده است. 

این کانال توسط یک اتحاد مدیریت می شود که مدیران آن اتحاد نیز ظاهرا چند نوجوان هستند.

این کانال حدود 200 گروه مروج یک انحراف جنسی را پشتیبانی می‌کند. مدیران این گروه ها نیز از بچه‌های کم سن و نوجوان هستند. مجموع تعداد اعضای این گروه ها در سال 95 حدود 150 هزار نفر بود و در 97 به حدود 300 هزار نفر رسیده است؛ البته این آمار احتمالا به دلیل عضویت هر نفر در چندین گروه، دارای آمار تکراری است.

برخی از این گروه ها مختص نوجوان ها است و برخی بین نوجوان و گروه‌های سنی بالا‌تر ارتباط برقرار می‌کند. در این گروه‌ها علاوه بر طرح موضوعات خلاف اخلاق، فضایی برای اظهارنظر و تبادل نظر برای ترویج‌ انحرافات جنسی ایجاد می شود که برای مثال شیوه‌های عادی کردن این انحراف جنسی برای نوجوانان و خانواده‌های آنها در جامعه یکی از محورهای این بحث ‌ها است.

گروه های مروج انحرافات جنسی همواره به دنبال راه‌کاری برای هویت یابی و اعتبار بخشیدی به خود در جامعه هستند که اکنون فضای مجازی از جمله کانال ها و گروه‌های دور از چشم در  تلگرام، فضای مناسبی برای تبادل نظر و همسو کردن نظرها در این باره در اختیار آنها گذاشته است.

علاوه بر اصل این نوع ارتباطات غیر اخلاقی، موضوع مهم‌تر و حساس‌تری در قالب ترویج این نوع انحراف جنسی در این فضا در حال باب شدن است. در بسیاری مواقع کانال و گروه های مرتبط با این انحراف جنسی با عناوین مختلف مخاطب را جذب می‌کنند و به نوعی برای مخاطب کم سن جذاب ظاهر می شوند. بنابراین علیرغم تعداد 46 هزار نفری اعضای کانال مرتبط با این انحراف اخلاقی، اما تعداد زیادی از این افراد احتمالا هنوز به این انحراف جنسی تمایل پیدا نکرده‌اند.

با توجه به در دسترس بودن این فضای غیراخلاقی، اتفاق ناگواری که بین ناظم مدرسه به عنوان یک فرد بزرگسال و چند پسر نوجوان در مدرسه معین رخ داد نمی‌تواند زیاد دور از ذهن باشد. حتی علیرغم بروز این موارد هنوز هم در صورت نیاز امکان برخورد با این کانال‌ها و گروه های نابه‌هنجار در تلگرام نیست. زیرا برخورد با کانال‌هایی ساماندهی شده با مدیران آموزش دیده که می دانند هر چند وقت یکبار باید لینک کانال را برای به خطر نیفتادن تغییر دهند با روش ساده ایمیل کردن آدرس کانال متخلف به تلگرام قابل انجام نیست. علاوه بر این، حتی اگر چنین کانالی برای برخورد به تلگرام گزارش شود باز هم نتیجه‌ای در برنخواهد داشت؛ زیرا این کانال ها که لیست لینک‌های گروه‌های غیراخلاقی را قرار می‌دهند به دلیل اینکه در ظاهر حاوی محتوای غیراخلاقی نیستند از نظر تلگرام مصداق کانال‌ غیراخلاقی تشخیص داده نمی شوند. همچنان که همین کانال طی دو سال گذشته فعال بوده و برخوردی با آن صورت نگرفته است.

متاسفانه در برهه های زمانی مختلف، اولویت مهم رسیدگی به اوضاع نوجوان‌های در معرض آسیب در سایه مسائل مهم‌تر کشوری پشت گوش انداخته شده است و همواره محدودیت‌های فنی هم در این روال مزید بر علت شده است.

در چنین شرایطی سوال این است که آیا مسئولانی که وظیفه سالم‌سازی فضای مجازی را به خصوص در وزارت ارتباطات بر عهده دارند پاسخگوی اعتماد خانواده‌هایی که فرزندانشان را با تضمین نظارت دستگاه‌های رسمی در این فضا آزاد گذاشته‌اند، خواهند بود؟ یا اولویت‌های دیگری به خصوص در زمین بازی سیاست و انتخابات برای خود قائل هستند؟

نسخه‌های فارسی تلگرام به عنوان ترفندی برای ادامه حیات نسخه اصلی است؛ حقیقتی که برخی با نسبت دادن این نسخه‌ها به جمهوری اسلامی در صدد توجیه آن هستند.

به گزار ش باشگاه خبرنگاران جوان؛ فیلترینگ تلگرام، ماجرای داغ و ادامه‌دار ماه‌های اخیر، با حواشی بسیاری همراه بود. اجرای این طرح در کنار حمایت‌ها و استقبال‌ بسیار، مخالفانی هم داشت. عده‌ای ذینفع تلاش کردند با سنگ اندازی‌، از فیلترینگ این پیام رسان خارجی جلوگیری کنند. رواج و استفاده از نسخه‌های فارسی تلگرام از جمله تلگرام طلایی و هاتگرام از اقداماتی بود که این عده برای پیشبرد اهداف خود و دادن تنفس مصنوعی به تلگرام بهره بردند؛ اقدامی که واکنش‌هایی را در پی داشت. دولت در مواجهه با حجم انتقادات اعلام کرد مصوبه شورای عالی فضای مجازی مبنی بر پیوستن نسخه‌های فارسی به پیام رسان‌های داخلی را اجرا خواهد کرد، وعده‌ای که هنوز تحقق نیافته و نسخه‌های فارسی آزادانه و بدون هیچ محدودیتی به فعالیت خود ادامه می‌دهند.

در واقع روی کار آمدن نسخه‌های فارسی ترفندی بود که حامیان تلگرام از آن برای ادامه حیات این پیام رسان بهره بردند. پیام رسانی که مسبب بسیاری از آسیب‌ها و صدمات جبران ناپذیری بود که طی سال گذشته و به طور پی در پی متوجه مردم کشورمان شد. از حادثه ترور مجلس تا اغتشاشات دی ماه و ماجرای دراویش خیابان پاسداران و اخیرا نیز اتفاق دلخراش مدرسه غرب تهران که بسیار تاسف بار بود. اتفاقاتی که همه  بر بستر تلگرام و از طریق فرافکنی‌های ضد انقلابی کانال‌های معاند سازماندهی و اجرا شد.

علیرغم تمام شواهد و مدارک به دست آمده دال بر نقش اساسی تلگرام در حوادث تروریستی جهان و ایران، باز هم برخی مدافعان در تلاشند تا با مثبت نشان دادن وجهه این پیام رسان، دوباره راه را برای  ادامه فعالیت و حضور آن در کشور هموار کنند. همانهایی که در توجیه فراگیر شدن نسخه‌های فارسی و اعمال نکردن هیچ محدودیتی، آن را به جمهوری اسلامی ربط می‌دهند.

طی یکی دو روز اخیر یکی از مقامات ارشد در افطاری کمیسیون امنیت ملی مجلس عنوان کرد: تلگرام طلایی متعلق به جمهوری اسلامی است. ادعایی که موجب حیرتمان شد.  آنچه در این ضیافت از سوی این مسئول آن هم درست یک روز پس از سالروز حادثه تلخ حمله تروریستی به مجلس و شهادت 17 نفر از هموطنانمان عنوان شد،  پارادوکس‌های بسیاری را ایجاد کرده و بر شبهات بیشتری دامن زد. تاکنون مستندات بسیاری درباره عملکرد مشابه نسخه‌های فارسی تلگرام با نسخه اصلی آن ارائه شده است. اینکه تلگرام طلایی هم می‌تواند دقیقا به اندازه خود تلگرام ناامن باشد، اطلاعات کاربران را به سرقت ببرد و بستری مناسب برای ادامه فعالیت‌های تروریستی باشد. و اینکه داشتن مالکیت این نسخه های فارسی تفاوتی در اصل ماجرا ایجاد نمی‌کند.

مستندات محکمی وجود دارد که به خوبی نقش تلگرام را در حوادث مجرمانه و جنایتکارانه تروریست‌ها نشان می‌دهد. اما نکته سوال‌برانگیز این است که چرا سالروز حادثه تروریستی مجلس در هیچ ارگانی پوشش داده نشد و چرا هیچ صحبتی از آن به میان نیامد؟ معنای این سکوت چه بود؟ معنای دفاع از نسخه‌های فارسی تلگرام چیست؟ اصلا مگر قرار نبود این نسخه‌ها به پیام رسان‌های داخلی بپیوندند؟ چرا این وعده دولت به طول انجامیده و تاکنون هیچ اقدام موثری درخصوص آن صورت نگرفته است؟ در پشت پرده این دوگانگی‌ها چه می‌گذرد؟

یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به نقل از وزیراطلاعات عنوان کرد که تلگرام طلایی متعلق به جمهوری اسلامی ایران است و اکنون ۲۵ میلیون عضو دارد و قانونی است.

وزیراطلاعات عنوان کرده است که تلگرام طلایی متعلق به جمهوری اسلامی ایران است و اکنون ۲۵ میلیون عضو دارد و قانونی است.

قانون نوشت: حسن بیکی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: وزیراطلاعات در ضیافت افطاری اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و جمعی از نمایندگان مجلس عنوان کرد که تلگرام طلایی متعلق به جمهوری اسلامی ایران است و اکنون ۲۵ میلیون عضو دارد و قانونی است.

آذری‌جهرمی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه گفته می‌شود برای پیام‌رسان تلگرام ۷۰ میلیون دلار هزینه شده؛ دولت برای حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی چقدر هزینه کرده است، اظهار کرد: در افکار عمومی حرف‌هایی زده می‌شود که سندیت ندارد و ما نیز طی صدور اطلاعیه بارها گفته‌ایم که دولت یک ریال برای پیام‌رسان تلگرام هزینه نکرده است.

محمدجواد آذری‌جهرمی وزیر ارتباطات در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، در پاسخ به این سوال که چرا ساخت و پرداخت ماهواره‌های بومی دچار رکود شده است، گفت: ما در ساخت ماهواره‌های بومی به خصوص ماهواره‌های سنجشی و دانشجویی که اکنون در پژوهشگاه‌های کشور موجود است، افت و رکود نداشتیم.

وزیر ارتباطات افزود: در بودجه سال 97 نه تنها کاهش اعتباری برای صنعت فضایی در نظر گرفته نشده، بلکه شاهد افزایش اعتبار نیز بودیم و  پروژه‌های انجام شده با جدیت پیگیری شود.

وی تصریح کرد: در روزهای گذشته پس از مدت‌ها کمیسیون مربوط به حوزه فضایی را تشکیل دادیم و امیدواریم بزودی شاهد برگزاری جلسات پی در پی شورای عالی فضایی باشیم.

آذری‌جهرمی بیان کرد: اعزام انسان به فضا در دستور کار قرار دارد، اما اکنون در صنعت اولویت‌بندی‌های فراوانی وجود دارد؛ لذا ابتدا باید به دستاوردهای پایدار برسیم تا پس از آن بتوانیم سراغ اعزام انسان به فضا برویم.

وی ادامه داد: بخش اعزام به فضا که مربوط به پرتابگرها بوده از حوزه اختیارات وزارت ارتباطات خارج است و متولیان امر باید در این زمینه پاسخگو باشند.

وزیر ارتباطات تاکید کرد: البته بخش مربوط به تحقیقات در پژوهشگاه‌های کشور در حال انجام است، اما اگر انتظار داشته باشیم که طی 6 الی 7 ماه آینده انسان به فضا بفرستیم باید بگویم که این امر در اولویت‌های کنونی ما نیست.

آذری‌جهرمی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه گفته می‌شود برای پیام‌رسان تلگرام 70 میلیون دلار هزینه شده؛ دولت برای حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی چقدر هزینه کرده است، اظهار کرد: در افکار عمومی حرف‌هایی زده می‌شود که سندیت ندارد و ما نیز طی صدور اطلاعیه بارها گفته‌ایم که دولت یک ریال برای پیام‌رسان تلگرام هزینه نکرده است.

وی با اشاره به اینکه طبق نظر صاحبان پیام‌رسان‌های داخلی و مرکز ملی فضای مجازی که متولی نظارت بر این امور است، وزارت ارتباطات وظیفه خود را به خوبی انجام داده است، گفت: البته بخش بزرگی از وظایف ما باقی مانده که مطابق با مصوبات آن را پیش خواهیم برد.

نمایندگان دادستان های کشورهای عضو سازمان همکاری های شانگهای اعلام کردند: عدم مسئولیت پذیری شبکه های اجتماعی از جمله تلگرام باعث گسترش فعالیت گروه های تروریستی در فضای سایبری این کشورها شده است.

به گزارش خبرگزاری فارس، کانال اطلاع‌رسانی اخبار روابط دوجانیه ایران و روسیه از برگزاری نشست یک روزه کارشناسی با عنوان تبادل تجربه در خصوص مقابله با استفاده از فن آوری های ارتباطات و خبری در اهداف تروریستی در قالب اجلاس تخصصی کشورهای عضو سازمان شانگهای در دادستانی کل روسیه خبر داد.

در این نشست نمایندگانی از کشورهای هند، چین، ارمنستان، بلا روس، آفریقای جنوبی، قرقیزستان، ازبکستان، آذربایجان، ایران و روسیه حضور داشتند.

عبدالصمد خرم آبادی معاون قضایی دادستان کل کشور به همراه هیاتی به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران در این نشست شرکت کرده است.

نمایندگان دادستانی های کل کشور های عضو و ناظر سازمان همکاری های شانگهای در این نشست تجربیات کشورهای خود را در مبارزه با تروریسم سایبری تبادل کردند و اعلام داشتند که عدم مسئولیت پذیری شبکه های اجتماعی از جمله تلگرام باعث گسترش فعالیت گروه های تروریستی در فضای سایبری آنها شده است.

خرم آبادی در این اجلاس، استفاده سازمان های تروریستی از فضای مجازی را به دو دسته "تروریسم سنتی" و "تروریسم نوین سایبری" تقسیم رد و اعلام کرد ایران در سال های اخیر به دلیل فعالیت بی ضابطه برخی شبکه های اجتماعی خارجی از هر دو نوع تروریسم لطمه دیده است.

وی با اشاره به چهار راهکار اساسی برای ارتقا همکاری های قضایی کشورهای عضو سازمان شانگهای، پیشنهاد ایجاد سامانه امن تعاملی برای تسهیل ارتباط بین دادستان های کل کشورهای عضو، تنظیم تفاهم نامه های معاضدت قضایی و پلیسی فضای سایبری، ایجاد سامانه رایانه ای برای استعلام سریع و بر خط ادله الکترونیکی مرتبط با تروریزم سایبر و هماهنگ سازی قوانین و مقررات ملی کشورها در خصوص جرم انگاری تروریسم سایبری را مطرح کرد.

حجت‌الاسلام غلامحسین محسنی اژه‌ای که در حال حاضر سخنگوی قوه قضاییه را به عهده دارد به پرسش‌هایی در خصوص تلگرام و استفاده از فیلترشکن‌ها پاسخ داده است.

با فیلتر تلگرام کسانی که در این فضا مشغول به فعالیت بودند آسیب فراوانی را دیدند و بسیاری از این افراد بیکار شدند و با توجه به فیلترینگ دایمی و قطعی تلگرام و استفاده از فیلترشکن که برای قشر نوجوان دسترسی هایی را فراهم کرده که بسیار خطرناک است، آیا فیلتر تلگرام در این شرایط ارزشش را داشت؟

در فضای مجازی خطرات بسیار عظیمی از طریق شبکه های خارجی و پیام رسان های خارجی گریبان‌گیر کشور و ملت‌مان می شود. دو بحث وجود دارد یکی اینکه آن را رها کنیم و هیچ کاری را در مقابل خسارت های امنیتی، فرهنگی، اخلاقی و  سیاسی که به کشور وارد می‌کند انجام ندهیم که هیچ عقل سلیمی نمی گوید  هیچ کاری را انجام ندهیم. باید بتوانیم کاری کنیم که از این ظرفیت استفاده خوب کنیم و جلوی خطرات و فسادها و زیان هایی که برای کشور دارد را بگیریم. اگر واقعا ما از ۵ یا ۱۰  سال پیش  اقدام کرده بودیم، حتما امروز می توانستیم  یک پیام رسان داخلی داشته باشیم که آن خطرات را نداشته باشد و محاسن را داشته باشد یا از پیام رسان ها و شبکه های خارجی هم استفاده کنیم اما بتوانیم جلوی مفاسدشان را بگیریم.

این طور نیست که فقط قوه قضاییه در این زمینه اقدام کرده باشد بلکه این دستگاه براساس وظیفه ذاتی که  داشته اقدام کرده است و اکنون دولت و وزارت ارتباطات و دبیر شورای عالی فضای مجازی اقداماتی را انجام می دهند لذا باید تلاش کنیم که هر چه سریعتر پیام رسان های داخلی ما تقویت شوند.

شما که بر روی اسم تلگرام  نظر ندارید؟ شما می خواهید دسترسی آسان و سریع داشته باشید و ارزان هم استفاده کنید و مضرات هم نداشته باشد؛ لذا همه این کار را می کنند که پیام رسان های داخلی تقویت شوند. آیا شما اجازه می‌دهید که مواد مخدر در کشور توزیع شود به دلیل اینکه  حتما شغلی را ایجاد می کند.  مگر توزیع و تولید مواد مخدر عده ای را مشغول نمی کند! لذا ما باید زیان و فایده هر کاری را با همدیگر بسنجیم.

مقام معظم رهبری در نشستی که داشتند فرمودند که  نه افراط کنیم و نه تفریط. یک مساله ای هست که باید اصلاح شود و رها بودنش قطعا صحیح نیست و محدود کردن آن هم حتما صحیح نیست و اکنون تلاش می شود که همه مردم بتوانند از آن استفاده کنند. فکر می کنم اقدامی که در این زمینه شده اقدام خوبی است؛ البته اقدامات باید تکمیل شود و کار سلبی به تنهایی در هیچ زمینه ای کافی نیست و حتما کارهای سلبی و ایجابی در کنار هم باید انجام شود.  

در موضوعات مختلف چنین است مثلا در موضوع مواد مخدر اگر صرفا  بخواهیم از طریق بگیر و ببند و اعدام آنرا کنترل کنیم به نتیجه نمی رسیم. باید یک مجموعه ای از کار تعریف شود و یکی از آن مجازات و دیگری زندان باشد. انشاءالله در این زمینه همه کمک کنیم تا افراد ملتزم به قانون و به بخشنامه ای که ریاست جمهوری هم در این زمینه داشتند باشند؛ البته در این زمینه دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی و رییس جمهور نامه ای را برای تقویت  پیام رسان های داخلی نوشته است که اگر این کار انجام شود به نفع کشور است.

اولا این گونه نیست که همه افراد از فیلتر شکن استفاده کنند و بسیاری از افراد از فیلترشکن استفاده نمی کنند و بخشی از آن فضاسازی است، ثانیا باید همه تلاش کنیم که این کار انجام نشود. از لحاظ فنی و غیرفنی، وزارت ارتباطات و مسول ذی ربط  اقدامات لازم را انجام دهند که این اتفاق رخ ندهد و از سوی دیگر هر چه زودتر پیام رسان‌های داخلی تقویت شوند و بتوانند سرویس دهی خوبی به مردم داشته باشند. اگر هر چه سریعتر دولت و وزارت ارتباطات و همه مسولان ذی ربط تلاش کنند پروسه تقویت پیام رسان های داخلی طی می شود دیگر نیازی نیست که برخی از فیلترشکن استفاده کنند.

شما قبلا گفته بودید که مدیر تلگرام از دی ماه با ما همکاری نکرده است، چه خواسته‌ای از مدیر تلگرام داشتید که گفتید با ما همکاری نکرده است؟

مسوولان ما  در یک مقطع آنطور که نقل کرده‌اند طی قراردادی صحبت کردند تا مواردی که مربوط به امنیت کشور و  جریان تروریستی و داعش و مسایل ضد فرهنگ و ضد قوانین ماست در این فضا رعایت شود. آنها آن را تا دی ماه قبول کردند و از دی ماه تمام آنچه را که متعهد شده بودند فراموش کردند و نادیده گرفتند. مگر سایر کشورها هم اجازه می‌دهند که یک پیام رسان خارجی آزاد باشد و هر نوع مطلبی از آن طریق رد و بدل شود.

آیا خبرنگاران باید از فضای مجازی تلگرام خارج شوند؟ و اگر خارج نشوند مرتکب جرم شده‌اند؟

طی  بخشنامه‌ای که از طرف معاون اول رییس جمهوری صادر شده، محدودیت‌هایی اعلام شده که در مواردی هم می‌تواند تبدیل به جرم شود؛ زیرا در برخی مقررات اگر انسان خلاف آن عمل کند چه بسا که منجر به جرم هم می شود. (منبع:ایسنا)