تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران |
پربازدیدترین شبکه اجتماعی در ایران «اینستاگرام» است؛ اما جالب این که تنها کشوری هستیم که این شبکه مجازی در آن تا این اندازه محبوبیت دارد؛ آن هم در حالی که محبوبترین و پربازدیدترین شبکهاجتماعی در جهان و آسیا، «فیسبوک» گزارش شده است.
بررسی وضعیت شبکههای اجتماعی در سراسر جهان نشان میدهد اینستاگرام، محبوبترین شبکه اجتماعی در ایران است و به دلیل جذابیتهای بصری و امکاناتی که به طور مستمر به روز میشود، توانسته جایگاه بسیار خوبی در کشور ما پیدا کند. این در حالی است که شبکه اجتماعی مورد استفاده بیشتر کشورهای آسیایی و سایر کشورهای جهان فیسبوک به شمار میرود. البته دلایل متعددی برای محبوبیت زیاد این پلتفرم در ایران بیان شده که در این گزارش، برخی از مهمترین آنها مورد بررسی قرار گرفته است.
با وجود اینکه امکانات اینستاگرام از جمله پخش زنده و استوری مورد توجه بسیاری از مخاطبان جهانی قرار گرفته، اما همچنان ناتوانی در آپلود ویدئوهای بلند، از مشکلات این شبکه اجتماعی به شمار میرود؛ مشکلی که با اضافهشدن قابلیت IGTV در سال ۲۰۱۸ تا حد زیادی برطرف شد، اما همچنان در انتشار ویدئوهای طولانی و غیرزنده در اینستاگرام برای کاربران، مشکلاتی گزارش میشود.
اینستاگرام در ایران همانند اکثر شبکههای اجتماعی خارجی دیگر همچون فیسبوک، ایکس و یوتیوب فیلتر است؛ البته این شبکه تا ۱۰ دی ماه سال ۱۳۹۶ باز بود و در ناآرامیهای آن سال تنها ۴ روز مسدود و از ۱۴ دی رفع فیلتر شد و بسیاری از کسب و کارها و فعالیتهای فرهنگی به ویژه در مقطع همه گیری کرونا در آن فعال شدند. با التهابات سال ۱۴۰۱، اینستاگرام مجددا فیلتر شد؛ فیلترینگی که این کسب و کارها تصور میکردند با بازگشت آرامش رفع میشود و فعالیت خود را از سر میگیرند؛ اما تا کنون این انتظار برآورده نشده است.
به طور کلی موضوع فیلترینگ اینستاگرام بهدلایل مختلف نه فقط در ایران، بلکه در کشورهای دیگری همچون هنگکنگ، روسیه و چین نیز اعمال شده و این محدودیت بهدلیل موارد مختلف مانند مشکلات سیاسی چین و روسیه با آمریکا به عنوان متولی اصلی اینستاگرام و نیز مسائل داخلی بوده است.
تصویر زیر، به خوبی با نمایش میزان عمومیت و محبوبیت شبکههای اجتماعی در کشورهای مختلف، نشان میدهد که فیسبوک با اختلاف، پرکاربردترین رسانه اجتماعی دنیا محسوب میشود و تنها در ایران اصلیترین استفاده از شبکه اجتماعی به اینستاگرام تعلق دارد. ونزوئلا برجستهترین استفادهکننده «یوتیوب» و «ویکونتکت» (Vkontakte)، شبکه اجتماعی پرکاربرد در روسیه مشخص شده است.
سنجش میزان استفاده شبکههای اجتماعی مختلف در قاره آسیا در نمودار میلهای زیر نمایش داده شده است و فیسبوک با اختلاف زیاد در صدر قرار دارد. یوتیوب و توئیتر در جایگاه دوم و سوم پراستفادهکنندگان شبکه اجتماعی در آسیا هستند و اینستاگرام که محبوبیت و استفاده زیادی در ایران دارد، با ۶.۷۵ درصد جایگاه چهارم را به خود اختصاص داده است.
در گراف زیر، مقیاس سنجش فراتر رفته و میزان محبوبیت و استفاده از شبکهها و پیامرسانها در عرصه جهانی واکاوی شده است:
فیسبوک و یوتیوب در جهان همانند آسیا بیشترین محبوبیت را دارند و اینستاگرام رتبه سوم را کسب کرده است. توئیتر که در آسیا سومین شبکه اجتماعی محبوب بود، در جهان رتبه دوازدهم را کسب کرده تا نشان دهد توجه آسیاییها به طور آشکاری به این پلتفرم بیشتر از سایر مردم جهان است.
شاید یکی از دلایل این میزان تفاوت و توجه آسیایی ها به بستر توئیتر، تحولات زیادی است که در خاورمیانه در این سالها اتفاق افتاده و توئیتر بهترین رسانه برای انعکاس آن در نظر گرفته شده است.
در تصویر زیر، میزان کاربرد شبکههای اجتماعی مختلف داخل ایران مورد سنجش قرار گرفته و اینستاگرام با ۷۵.۹۴ درصد و اختلاف زیاد، در صدر پرکاربردترین پلتفرمها قرار گرفته است. «پینترست»، دیگر شبکه اجتماعی تصویری، در جایگاه دوم قرار دارد تا نشان دهد ایرانیان تا چه اندازه به پلتفرمهای تصویری علاقهمندند. «فیسبوک» که در آسیا و جهان رتبه نخست استفاده را دارد، در ایران با کمتر از ۵ درصد، رتبه سوم استفاده را کسب کرده و «ایکس(توئیتر)» با کمتر از ۲ درصد، جایگاههای بعدی استفاده در ایران را از آن خود کردهاند. (منبع: Statcounter)
در جدول زیر، پرفالورترین کاربران اینستاگرام فارسی مقایسه شدهاند. بیبیسی فارسی با ۲۱.۵ میلیون، پرفالورترین اکانت اینستاگرام فارسی است و به جز رادیو جوان و منوتو، دیگر افراد این فهرست را سلبریتیهای ورزشی و هنری تشکیل دادهاند.
در گراف زیر، نمایشی از جدول کاربران پرفالور اینستاگرام فارسی به صورت نمودار میلهای ارائه شده است:
چرا اینستاگرام تا این اندازه موفق بوده است؟
۱. دسترسی آسان و کاربری ساده
دسترسی راحت و فیلتر نبودن آن در ابتدای فعالیت این شبکه اجتماعی، شاید یکی از مهمترین دلایل استفاده و محبوبیت زیاد اینستاگرام در ایران باشد که با وجود فیلترینگ آن از شهریورماه ۱۴۰۱ همچنان کاربران زیادی را به تداوم حضور در این بستر قانع کرده است. در شرایطی که سایر شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک، یوتیوب و توئیتر به فیلترشکن نیاز دارند، اینستاگرام تا سال ۱۴۰۱ بدون فیلترشکن در ایران قابل استفاده بود و این دسترسی، تاثیر زیادی در آشنایی اولیه و همهگیری آن در ایران داشته است.
دسترسی به اینستاگرام از طریق تلفن همراه به عنوان یک وسیله پرکاربرد در دست مردم، باعث شده کاربرد آن در ایران به طور قابل ملاحظهای زیاد باشد؛ آن هم در حالی که فیسبوک به عنوان آلترناتیو دیگر اینستاگرام که پیش از آن کاربرد زیادی در ایران داشت، بیشتر در رایانههای خانگی و اداری قابل استفاده بود و همین باعث کاربری کمتر آن نسبت به اینستاگرام شده است.
کار با این شبکه اجتماعی با وجود قابلیتهایی مانند انواع فیلترها، امکانات تغییر عکس و تنظیمهای شخصیکردن صفحه، نسبتا ساده است و افرادی که چندان با فناوری روز نیز ارتباط و آشنایی نداشته باشند، به راحتی میتوانند از اینستاگرام استفاده کنند.
این ویژگیها سببشده افرادی با سنین مختلف عضو شبکه اینستاگرام شده و عکسهایشان را بهسادگی با دیگران به اشتراک بگذارند؛ حتی کسانی که مایل به فعالیت اجتماعی زیادی نیستند و به دلایل مختلف ترجیح میدهند بیشتر وقتشان را در فضای خانه بگذرانند نیز حضور در این شبکه و اطلاع یافتن از محیط اطرافشان از طریق اینستاگرام را فرصت مناسبی میدانند.
۲. اطلاعرسانی عمومی و جریانسازی رسانهای
در سالهای اخیر، اینستاگرام در ایران به مرجعی برای دسترسی به اخبار و اطلاعات مهم و جریانسازی رسانهای بدل شده و این بُعد رسانهای سبب شده رسانههای مختلف دیداری، شنیداری و نوشتاری بهدنبال ایجاد صفحههای اینستاگرامی باشند. صفحه خبری بیبیسی فارسی با بیش از ۲۰ میلیون دنبالکننده نشان داده از این بستر به خوبی می توان برای جریانسازی رسانهای، استفاده کرد. اگرچه از طریق فضاهایی مانند ایکس نیز میتوان این اطلاعرسانی را انجام داد اما اینستاگرام بهدلیل جذابیتهای بصری، قابلیت بیشتری برای تاثیرگذاری بر مخاطب و نشان دادن اهمیت و ابعاد وقایع دارد.
به طور کلی، یکی از مهمترین اتفاقاتی که شبکههای اجتماعی به همراه داشته، تحرک اجتماعی و بیرون آوردن اجتماع از فضای رکود و رخوت است، اینستاگرام نیز برای کاربران خود این نقش را ایفا کرده است.
۳. همهگیری میان طیفهای مختلف فکری، قومی و سنی
فراگیری و ضریب نفوذ بالای اینستاگرام در میان آحاد ایرانیان از عوام تا روشنفکران، قومیتهای مختلف، سن، جنسیت و علاقه متنوع باعث شده این شبکهاجتماعی به یکی از مهمترین مراکز دریافت نظرات مردم تبدیل شود. حضور حداکثری مردم در یک رسانه اجتماعی با وجود اینکه میتواند فرصتهای زیادی را برای آموزش و اطلاعرسانی فراهم کند، تهدیدهایی نیز برای خانوادهها به ارمغان آورده که کارشناسان از آن به عنوان اعتیاد به اینستاگرام یاد کردهاند.
در واقع حضور بیش از اندازه در این فضا سبب مشکلات روحی و روانی زیادی در کاربران میشود؛ علاوه بر اینکه برخی فرهنگهای نامناسب زندگی غیرایرانی و سبکزندگی (لایفاستایل) غربی ناشی از این میزان استفاده بیش از اندازه از اینستاگرام در ایران بوده است. افراد در این شبکه اجتماعی کاربران میتوانند از زندگی روزمره خود، وقایع و هر چیزی که دوست دارند ، عکس و فیلم گرفته و در نهایت آن را با کسانی که دوست دارند به اشتراک بگذارند.
۴. محلی برای تجارت و کسبوکارهای مجازی رایگان
اینستاگرام بدون شک یکی از رخدادهای مهم در زمینه کسبوکارهای تجاری در ایران است که سببشده شمار زیادی از کاربران بدون سرمایه آنچنانی، فروشگاه فیزیکی و پرداخت مالیات، به درآمد برسند. بر اساس آمار منتشره توسط یکی از مرکز پژوهشی کشور در سال ۱۴۰۰ درباره کسبوکارهای فعال در بستر اینستاگرام، ۹ میلیون نفر یا به عبارت دیگر یک میلیون و ۷۰۰ هزار کسبوکار در این بستر کسب درآمد میکنند.
این مرکز پژوهشی، مشاغل فعال در اینستاگرام را به ۱۲ گروه تقسیم کرده است. بر اساس تحلیل و تقسیمبندی انجامشده توسط بتا، پوشاک، آرایشی و بهداشتی و مشاوره و خدمات بیشترین مشاغل حاضر در اینستاگرام هستند. این مشاغل به ترتیب ۳۰، ۲۰ و ۱۰ درصد این بازار را در اختیار دارند. این در حالی است که تعداد قابل توجهی از کسبوکارهای فعال در اینستاگرام، امکان کسب درآمد از منابع دیگر از جمله راهاندازی فروشگاه یا دفتر کار فیزیکی را ندارند.
در واقع فضای اینستاگرام نه فقط بهعنوان یک شبکه سرگرمکننده و تفریحی، بلکه به عنوان بستری برای انجام فعالیتهای تجاری نیز مطرح است؛ از آنجا که مرجعی قانونی و رسمی برای مدیریت مبادلات انجام شده در اینستاگرام وجود ندارد، میزان گردش مالی حاصل از مبادلات کالا و خدمات در این پلتفرم قابل محاسبه نیست.
سلبریتیهای اینستاگرام از طریق تبلیغات، معرفی محصول و برندهای مختلف، همکاری در فروش و همکاری با کسبوکارهای بزرگ درآمدهای بسیار خوبی دارند. هر چقدر تعداد فالوورها، محبوبیت و میزان شناخت افراد از آنها بیشتر باشد، درآمد آنها هم بیشتر است. البته موضوع فعالیت آنها هم روی درآمدشان تاثیرگذار است. در اینستاگرام، سلبریتیهای ایرانی زیادی وجود دارند که درآمد ماهانه آنها از چند صد میلیون تا چند میلیارد متفاوت است. سادهترین راه درآمد این افراد از راه تبلیغات است.
براسا گزارش ایرنا در سال ۱۴۰۲، اداره مالیات وضعیت اظهارنامههای سال ۹۹ و ۱۴۰۰ اینفلوئنسرها با دنبالکننده بالای ۵۰۰ هزار نفر را مورد بررسی قرار داد و در نهایت ۵۵۱ کاربر و فعال مجازی دارای بیش از ۵۰۰ هزار دنبالکننده را شناسایی کرد که مشمول مالیات بر درآمد میشدند. در نهایت پس از بررسی هویت افراد، برای ۱۲۳ اینفلوئنسر که درآمد قابل توجهی داشتند، درآمد تشخیصی صادر شده است.
«واینرها» دستهای از فعالان اینستاگرامی هستند که هدف آنان تولید محتوای سرگرمکننده و کمدی است. این افراد با طنزپردازی به تبلیغ محصول یا خدمت میپردازند. تعرفه استوری این افراد به دلیل بازدید بالایی که دارند، از ۱۰۰ میلیون تومان آغاز میشود. یک اینفلوئنسر اینستاگرامی دیگر ۱۰ میلیون فالور دارد و حوزه فعالیت او «طنز» است. او برای سه استوری که به مدت ۲۴ ساعت در صفحه وی قرار بگیرد، ۳۵ میلیون تومان دریافت میکند و معمولا هر روز نیز از این تبلیغات در صفحهاش به چشم میخورد. این فرد اگر در ماه فقط روزی سه استوری ویژه بگذارد، درآمد ماهیانهاش از یک میلیارد عبور میکند.
۵. دسترسی و تعامل با سلبریتیها و زندگی آنها
یکی از مواردی که در بیشتر شبکههای اجتماعی از جمله اینستاگرام وجود دارد، قابلیت ارتباط گرفتن مردم با افراد سرشناس در حوزههای مختلف فرهنگی، ورزشی، اجتماعی، سیاسی و ... است. چهرههای دانشگاهی، بازیگران، خوانندهها و ورزشکاران سرشناس، با حضور در این شبکه اجتماعی و به اشتراک گذاشتن دیدگاهها و آخرین فعالیتهایشان، به طور مستقیم با مردم در ارتباط هستند و انتقادها و پیشنهادهای آنها را به سرعت دریافت میکنند.
این قابلیت که مزیتی دوسویه است، تا کنون پای چهرههای سرشناس زیادی را به اینستاگرام باز کرده است؛ هرچند در برخی موارد، هجمههایی که علیه آنها در صفحه شخصیشان صورت گرفته، سبب شده عطای داشتن آن را به لقایش ببخشند. از مهمترین شخصیتها و مقامهای ایرانی که در این رسانه اجتماعی حساب کاربری رسمی دارند، میتوان به صفحه رهبر معظم انقلاب با ۴.۹ میلیون و شهید رئیسی با ۲.۸ میلیون دنبالکننده اشاره کرد. اینستاگرام در سالهای اخیر اکانت بسیاری از شخصیتهای سیاسی کشور را مسدود کرده است.
سنجش ۲۰ چهرهسیاسی پرفالور اینستاگرام فارسی به صورت نمودار میلهای نیز در تصویر زیر آمده است:
نکته مهم اینکه، دفتر آیتالله هاشمی اعلام کرد که وی هیچ صفحه ای در اینستاگرام ندارد.
۶. اینستاگرام و سیاست سانسور
یکی از نقدهای کاربران ایرانی به اینستاگرام، رویکرد سانسور این شبکه اجتماعی است. این شبکه صفحه امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب (با نزدیک ۵ میلیون دنبالکننده) را در بهمنماه ۱۴۰۲ حذف کرد. همچنین با توجه به سیاستهای ایالات متحده و تیم رهبری آن، در مقاطعی به حذف صفحات با نام یا محتوای مرتبط با سردار شهید قاسم سلیمانی، شهید سید حسن نصرالله و دیگر چهرههای مقاومت پرداخته و حتی صفحات بسیاری از کاربران با چنین محتواهایی را حذف کرده و موجب نارضایتی بخشی از کاربران ایرانی شده و این افراد که در دور زدن این موارد تجربه دارند، ترجیح میدهند برای در امان ماندن از الگوریتم های هوش مصنوعی این شبکه، از حروف مقطع و رمزآلود مثل «ش هید» استفاده کنند. در کنار این سیاست، اینستاگرام مطابق رویکرد اخلاقی خود، به کاربران زیر ۱۳ سال اجازه حضور نمیدهد و حتی صفحات افراد زیر ۱۳ سال را حذف میکند.
۷. ایجاد چهرهای جدید، دلخواه و اغراقآمیز از کاربران
تغییر چهره واقعی با هویت ساختهشده در فضای مجازی، یکی از ویژگیهای مهمی است که به طور کلی در شبکههای اجتماعی و به طور خاص در اینستاگرام اتفاق میافتد؛ به این شکل که کاربران این پلتفرم، آنچه را که دوست دارند و نه آنچه را که هستند، به مخاطبان و دنبالکنندگان خود نمایش میدهند.
این شکل از بازنمایی شخصیتی اگرچه ممکن است باعث افزایش اعتماد به نفس و ارتقای هویت اشخاص شود، اما در حقیقت به نقابی میماند که در چهره واقعی افراد، تفاوت زیادی ایجاد میکند و سبب قلب واقعیت و نوعی دروغ و بزرگنمایی و جعلیبودن را ترویج میکند.
در هر حال، این شکل از بازنمایی هویت افراد در شبکههای اجتماعی و ترسیم چهرهای متفاوت با شخصیت واقعی، مورد توجه و اقبال تعداد زیادی از کاربران اینستاگرام است و این قابلیت را به این پلتفرم داده که در میان کاربران ایرانی محبوب شود.
بصری بودن اطلاعات مبادلهشده در این شبکه باعث میشود افراد، با دقت بیشتری به جزئیاتی که در اطرافشان وجود دارد نگاه کنند و برای داشتن زندگی با کیفیت بهتری نسبت به آنچه پیش از آن داشتند، تلاش کنند. این تلاشها اگرچه ممکن است با مصرفگرایی همراه شود اما برای عده بسیاری با ابتکار، خلاقیت و تنوع بخشی با راهکارهای ساده همراه بوده است.
۸. محتوای تصویری، جذابیتهای و امکانات
براساس دادههای وبسایت تحلیلی_آماری StatCounter که سامانه سنجش دادههای مختلف به شمار میرود، اینستاگرام و پینترست محبوبترین شبکههای اجتماعی هستند که در ایران استفاده میشوند. به اشتراک گذاشتن تصاویر زندگی شخصی و امکاناتی از جمله لایو (زنده) سببشده مخاطبان، بیشتر از این پلتفرم استفاده کنند.
طبق نتایج یک بررسی که توسط بلومبرگ منتشرشده، ۵۸ درصد از کاربران اینستاگرام در جهان اعلام کردهاند، روزانه به این فضای مجازی مراجعه میکنند و این رقم برای پینترست ۲۳ درصد گزارش شده است. بسیاری از طرفداران اینستاگرام یکی از مهمترین دلایلی را که به این شبکه بیش از سایر فضاهای مشابه علاقه نشان میدهند، عکسمحور بودن آن دانستهاند. آنها میگویند: چرا وقتی میتوان فقط با یک عکس، بسیاری از حرفها را به مخاطب منتقل کرد، باید متنهای طولانی را خواند؟
این کار سادهتر، جذابتر، گویاتر و حتی قانعکنندهتر از توضیح دادن با کلمات است. ضمن اینکه اشتراک عکس، نیازی به ترجمه ندارد و افرادی از کشورها و زبانهای مختلف میتوانند فقط از طریق عکس با یکدیگر در ارتباط باشند.
یک ویژگی متمایز اینستاگرام این است که با اشتراکگذاری عکس، هم احساسی نوستالژیک به کاربر منتقل میکند و هم با انواع قابلیتهایی که در اختیار او میگذارد، سبب میشود عکسها از کیفیت مناسبی برخوردار باشند. این ویژگیها، هم برای کسانی که مخاطبان عادی عکس و عکاسی هستند از جذابیت برخوردار است و هم برای عکاسان حرفهای که میخواهند به جای نمایشگاه عکس، توسط تلفن همراه با مخاطبان خود ارتباط داشته باشند.
بیش از ۹۷ درصد نوجوانان ۱۵ تا ۱۷ سال و ۶۳ درصد کودکان زیر ۱۳ سال حداقل یکبار از فیلترشکن استفاده کردهاند. در مقابل، سرانه مطالعه کتابهای غیردرسی در ایران کمتر از ۱۵ دقیقه در روز است، که یکی از پایینترین نرخها در جهان به شمار میرود.
محمدمهدی سیدناصری پژوهشگر حقوق بینالملل کودکان در تسنیم نوشت:
در سالهای اخیر، سیاستهای فیلترینگ در ایران تغییرات گستردهای را در رفتار دیجیتال کودکان و نوجوانان رقم زده است. با افزایش محدودیتهای اینترنتی، بسیاری از کودکان نسل جدید به سمت استفاده از فیلترشکنها کشیده شدهاند، در حالیکه مطالعه و کتابخوانی در میان آنها به میزان قابلتوجهی کاهش یافته است. این تغییر الگوی مصرف اطلاعات، نهتنها آنها را در معرض خطرات سایبری و محتوای نامناسب قرار داده، بلکه منجر به تضعیف فرهنگ مطالعه و یادگیری عمیق در نسل جدید شده است.
بر اساس دادههای اخیر؛ بیش از 97 درصد نوجوانان 15 تا 17 سال و 63 درصد کودکان زیر 13 سال حداقل یکبار از فیلترشکن استفاده کردهاند. میانگین استفاده از فیلترشکن در میان کاربران ایرانی به حدود 90 درصد رسیده است. در مقابل، سرانه مطالعه کتابهای غیردرسی در ایران کمتر از 15 دقیقه در روز است، که یکی از پایینترین نرخها در جهان به شمار میرود.
این آمار نشاندهنده بحران جدی در حوزه مطالعه و یادگیری در ایران است. فیلترینگ باعث شده است که کودکان به جای توسعه سواد اطلاعاتی، به دنبال راههای فرار از محدودیتها باشند، بدون آنکه بدانند چگونه اطلاعات صحیح را پردازش و تحلیل کنند.
چرا مطالعه جایگزین مناسبی برای فیلترشکن است؟
1- تقویت مهارتهای تفکر انتقادی و شناختی: کتابخوانی یکی از مهمترین ابزارها برای رشد تفکر تحلیلی، توانایی حل مسئله و درک عمیق مسائل است. درحالیکه اینترنت و فیلترشکنها اغلب به دسترسی سریع و سطحی به اطلاعات منجر میشوند، مطالعه کتابها، به ویژه آثار علمی و ادبی، باعث افزایش تمرکز و درک عمیقتر مفاهیم میشود.
2- کاهش تأثیرات منفی روانشناختی فضای دیجیتال: تحقیقات نشان دادهاند که مصرف بیش از حد اینترنت و استفاده از فیلترشکن میتواند باعث افزایش استرس، اضطراب و افسردگی در کودکان شود. از سوی دیگر، مطالعه کتابهای مناسب میتواند اثرات آرامشبخشی داشته باشد و حتی به کاهش مشکلات تمرکز و بیشفعالی کمک کند.
3- افزایش تعاملات اجتماعی و مهارتهای ارتباطی: فضای مجازی، بهویژه شبکههای اجتماعی، میتوانند باعث کاهش تعاملات اجتماعی واقعی کودکان شوند. در مقابل، باشگاههای کتابخوانی، جلسات داستانخوانی و بحثهای گروهی درباره کتابها، میتوانند مهارتهای اجتماعی و گفتوگو را در کودکان تقویت کنند.
چرا کودکان ایرانی کمتر کتاب میخوانند؟چند عامل کلیدی در کاهش فرهنگ مطالعه در میان کودکان ایرانی نقش دارند:
1 ـ فقدان محتوای جذاب و مناسب برای نسل دیجیتال
2 ـ قیمت بالای کتابهای باکیفیت و عدم دسترسی گسترده به منابع رایگان
3 ـ تمرکز بیش از حد سیستم آموزشی بر کتابهای درسی و آزمونمحور بودن نظام آموزش
4 ـ تغییر سبک زندگی و جایگزینی شبکههای اجتماعی و بازیهای آنلاین با کتابخوانی.
راهکارهای تقویت فرهنگ مطالعه و کاهش وابستگی به فیلترشکن
1 ـ دیجیتالیسازی کتابها و ایجاد پلتفرمهای مطالعه جذاب؛ ایجاد کتابخانههای دیجیتال، انتشار کتابهای صوتی و طراحی اپلیکیشنهای تعاملی کتابخوانی میتواند مطالعه را برای کودکان جذابتر و در دسترستر کند.
2 ـ سیاستهای حمایتی برای کاهش قیمت کتاب و افزایش دسترسی به منابع مطالعاتی؛ حمایت از انتشار کتابهای کودک و نوجوان، کاهش مالیات بر صنعت نشر و ارائه یارانههای کتاب میتواند سرانه مطالعه را افزایش داده و مطالعه را جایگزین وقتگذرانی بیهدف در فضای مجازی کند.
3 ـ ایجاد فضای مطالعه در مدارس و خانوادهها؛ نهادینهسازی عادت مطالعه از طریق ایجاد زنگ مطالعه در مدارس، برگزاری مسابقات کتابخوانی و ترویج مطالعه گروهی در خانوادهها میتواند کودکان را به سمت مطالعه سوق دهد.
4 ـ بازنگری در سیاستهای فیلترینگ و دسترسی به منابع علمی معتبر؛ سیاستهای فیلترینگ، نهتنها مانع دسترسی کودکان به اطلاعات صحیح میشود، بلکه آنها را به استفاده از فیلترشکنهای ناامن سوق میدهد. ایجاد سیستمهای نظارتی هوشمند، به جای فیلترینگ گسترده، میتواند به دسترسی ایمن و هدفمند به اطلاعات کمک کند.
وابستگی شدید کودکان به فیلترشکنها، نهتنها آنها را در معرض خطرات دیجیتالی قرار داده، بلکه فرهنگ مطالعه و تفکر عمیق را در میان نسل جدید تضعیف کرده است. جایگزینی کتابخوانی با استفاده بیرویه از اینترنت میتواند نهتنها به ارتقای سواد رسانهای و اطلاعاتی کودکان کمک کند، بلکه آنها را از آسیبهای روانی و اجتماعی فضای مجازی نیز مصون نگه دارد. اگر سیاستگذاران، خانوادهها و نظام آموزشی به دنبال کاهش وابستگی دیجیتال و افزایش کیفیت آموزش هستند، میبایست مطالعه را به عنوان یک راهکار فرهنگی و پایدار در اولویت قرار دهند. کودکانی که به مطالعه علاقهمند شوند، کمتر به دنبال فرار از محدودیتهای اینترنتی خواهند بود، زیرا آنها در دنیای کتاب، آزادی واقعی را تجربه خواهند نمود.
مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت با بیان اینکه ظرفیت های این شرکت در سه سال گذشته به دلیل ایجاد محدودیت های فراوان مورد استفاده قرار نگرفته است، گفت: همین عدم استفاده از ظرفیت ها باعث ایجاد بدهی کلانی برای این شرکت شده است.
بهزاد اکبری در گفت وگو با ایرنا درباره بدهی شرکت ارتباطات زیر ساخت که در طی سه سال گذشته ایجاد شده و گفته می شود مبلغی بسیار کلان است، گفت: این مشکلات همیشه در شرکت های دولتی وجود داشته و البته به دلایل مختلف ایجاد می شود و ممکن است در بخش هایی از آن اختلاف وجود داشته باشد.
وی با بیان اینکه در طی نشست های مختلف با مدیران پیشین صحبت خواهد شد و سوء تفاهمات رفع می شود، اظهار داشت: البته در سه سال گذشته شرایط خاصی ایجاد شده بود و به دلیل محدودیت های اینترنتی که در کشور اعمال شد و درآمدهای شرکت ارتباطات زیرساخت به شدت کاهش پیدا کرد.
مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت ادامه داد: وقتی یک شرکتی ظرفیت هایی خریداری می کند ولی نتواند از آن استفاده کند، چیزی جز اتلاف هزینه ها برای آن شرکت باقی نمی ماند و این موضوع برای شرکت ارتباطات زیرساخت در طی سه سال گذشته رخ داده است.
وی تصریح کرد: شرکت ارتباطات زیر ساخت در طی سه سال گذشته به دلیل خرید ظرفیت که نتوانسته از آن استفاده کند و در عین حال باید هزینه آن را حتی با وجود عدم استفاده پرداخت کند، حال اگر استفاده نکند، درآمدی هم بالتبع کسب نمی کند، ولی باید هزینه ها را پرداخت کند؛ بنابراین از آنجا که درآمدهای این شرکت کاهش پیدا کرده بود، نتوانسته بود بدهی های خود را در کوتاه مدت پرداخت کند.
اکبری در پاسخ به اینکه آیا بدهی های ایجاد شده واقعا با ظرفیت هایی که گفته می شود خریداری شده اما استفاده نشده همخوانی دارد یا خیر، خاطر نشان کرد: به هر حال این بدهی ها همیشه هست ولی اینکه از این ظرفیت ها به دلیل محدودیت هایی که وجود داشته، استفاده نشده است.
به گزارش ایرنا، شرکت ارتباطات زیرساخت متولی شبکههای مادر مخابراتی در کشور و کارگزار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در این عرصه است که وظیفه اجرای سوئیچینگ و تأمین ارتباطات بین استانی و بینالمللی اپراتورهای مخابراتی را در نقاط حضور و شبکههای مربوط بر عهده دارد.
ارائه پهنای باند اینترنت، ارائه شبکه اختصاصی مجازی، ارائه پهنای باند داخلی، ترانزیت ظرفیت بینالملل و ارائه ترانسپوندر ماهوارهای از جمله خدمات این شرکت در حوزه پنهای باند به شمار می رود.
شرکت ارتباطات زیرساخت همچنین مجوز استفاده از فضای دکل ارتباطی، خدمات زیرساختهای برقراری مکالمه، خدمات زیرساخت ابری را نیز بر عهده دارد.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، گفت: هیچ پلتفرمی از شمول رفع فیلترینگ خارج نیست، سازوکارهای رفع فیلتر تمام سکوها پیشبینی شده است و رفع فیلتر پلتفرمها متناسب با نیازهای مردم، جمعبندی و در مذاکرات مشخص میشود.
«سیدستار هاشمی» در گفتوگو با ایرنا، با اشاره به اینکه در موضوع رفع فیلترینگ طرحهای مختلفی به مرکز ملی فضای مجازی واصل شد، گفت: طرح فعلی برای رفع فیلترینگ به صورت چند مرحلهای است که در مرکز ملی فضای مجازی نهایی و سپس در شورای عالی فضای مجازی مطرح شد؛ این طرح پس از بحث و بررسی و رایگیری، مورد موافقت قرار گرفت.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تصریح کرد: مرحله نخستِ این طرح مرحلهای، «بازگشایی» بود که بلافاصله اتفاق افتاد.
وی افزود: موضوعات مطرح شده در شورای عالی فضای مجازی میتواند به زیستبوم تولید محتوا کمک شایانی کند، بدین معنا که مشوقهای خوبی برای سکوهای تولیدکننده محتوا و همچنین صاحبان محتوا درنظر گرفته شده و کارهای کارشناسی این بخش از طرح در حال نهایی شدن است.
هاشمی با تاکید بر اینکه حمایت از تولید محتوا، اقتصاد آن را متحول خواهد کرد، گفت: هیچ پلتفرمی از شمول رفع فیلترینگ خارج نیست و سازوکارهای رفع فیلتر تمام سکوها پیشبینی شده است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به این پرسش که آیا مراحل رفع فیلتر سکوهای اینترنتی مشخص شده است یا خیر، اظهار داشت: رفع فیلتر پلتفرمها متناسب با نیازهای مردم، جمعبندی و مذاکرات مشخص میشود.
به گزارش ایرنا، یکصد و چهارمین جلسه شورای عالی فضای مجازی چهارم دی ماه با حضور سران قوای سه گانه و اعضای شورای عالی فضای مجازی برگزار شد و اعضا به رفع محدودیتهای دسترسی به برخی سکوهای پرکاربرد خارجی شامل واتساپ و گوگلپلی، با اکثریت رای مثبت دادند.
رئیس جمهور کشورمان در نشست روز چهارشنبه ۲۳ آبان ماه هیات دولت درمورد رفع فیلترینگ بیان داشت: نتایج ارزیابیهای علمی و تحلیل اثرات اجتماعی فیلترینگ نشان میدهد که هیچ یک از اهداف این طرح محقق نشده بلکه مضرات و مشکلات دیگری نیز ایجاد کرده، اما تعجبآور است که ما همچنان نسبت به ادامه این روند پرضرر و بینتیجه اصرار داریم.
پزشکیان با بیان اینکه دولت به دنبال ایجاد نگاه مشترک با دیگر نهادهای حاکمیتی درباره رفع فیلترینگ است، بر ضرورت تسریع در اجرای مصوبه جلسه شورایعالی فضای مجازی و تشکیل کارگروه ویژه به منظور بررسی ابعاد مختلف این موضوع، رفع دغدغهها و نگرانیها در این زمینه و ارائه نتیجه به جلسه بعدی این شورا برای تصمیمگیری نهایی تأکید کرد.
وزیر ارتباطات و فناوری ارتباطات درباره این سئوال که چرا فیلترشکن فروشها را معرفی نمیکنید؟ پاسخ داد.
به گزارش ایسنا، ستار هاشمی در حاشیه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران در پاسخ به این پرسش که چرا فیلترشکن فروشها را معرفی نمیکنید، اظهار کرد: ماموریت کاری وزارت ارتباطات اعلام فیلترشکن فروش نیست. برآورد میزان فروش فیلترشکن هم براساس پیمانشهای میدانی انجام شده و براساس این پیمایشها، رقم فروش فیلترشکن را اعلام کردهایم و اگر این افراد مشخص باشند، نهادهای ذیربط در این زمینه طبیعتا ورود میکنند.
وی همچنین درباره احتمال رفع فیلتر از سایر پلتفرمها بیان کرد: طرحی که در شورای عالی فضای مجازی برای رفع فیلتر تصویب شد، ادامه داشته و در دستور کار است. پیگیری این مسائل براساس بحث های کارشناسی و زبان مشترک است. تلاش ما این است که مسیری که فکر میکنیم درست است را دنبال کنیم.
هاشمی همچنین درباره تعداد کاربران ایرانی استارلینگ، گفت: آمار اعلام شده برآوردها و گمانه زنی است، ولی ما از ظرفیت فناورِ های نوین براساس قوانین بینالمللی استفاده می کنیم. آنها باید حقوق سرزمینی ما را به رسمیت بشناسند. الان از ظرفیت ماهواره و امکانات مخابراتی برای مناطق صعب العبور استفاده میکنیم.
بعد از مطالبه مردم و پیگیری نمایندگان مجلس از دولت و وزارت ارتباطات برای شفاف شدن جزئیات فیلترشکنفروشی در کشور، روابط عمومی این وزارتخانه در پاسخ به پیگیری خبرنگار فارس گفت «به ما ارتباطی ندارد».
«بارها مسئولین درباره رقم بالای گردش مالی فیلترشکنها حرف زدهاند اما هیچکدامشان به ما نمیگویند این فیلترشکنفروشها چه کسانی هستند»؛ این را یکی از حامیان کمپین «درخواست شفافیت فیلترشکنفروشی» میگوید. این مطالبه چندین بار از سمت گروههای مختلف مردم و از جمله حامیان دولت مطرح شده است اما هنوز پاسخی نگرفته است.
اولین بار رئیسجمهور در تاریخ ۱۰ مهر در جلسه شورایعالی فضای مجازی گفت «برخی با فیلترشکنفروشی پولهای میلیاردی کسب میکنند که این برای کشور خوب نیست». کمی بعد از آن وزیر ارتباطات در 23 مهرماه در حیاط دولت و در جمع خبرنگاران گفت: «فروش فیلترشکن بین ۳ تا بیش از ۲۰ همت درآمد دارند.» این موضوع بعد از آن بدون اضافهشدنِ مستندات یا جزئیات بیشتر، توسط مسئولین دیگر تکرار شد؛ از جمله فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت و علی ربیعی، دستار اجتماعی پزشکیان.
روابط عمومی وزارت ارتباطات در حالی گفته موضوع به این وزارتخانه ربط ندارد که سلیمی عضو هیأت رئیسه مجلس میگوید «وزیر در جلسه رأی اعتماد به مجلس قول داد موضوع فروش فیلترشکن را پیگیری کند.»
گردش مالی فیلترشکنفروشها و اسامی آنها از این جهت در مرکز توجه قرار گرفتهاند که ادعا میشود سود مالی سرشاری از این وضعیت نصیبشان میشود و به همین خاطر از برداشتهشدن فیلتر جلوگیری میکنند. ادعایی که تاکنون سندی برایش ارائه نشده است اما ذهن بسیاری را به خود درگیر کرده است.
روابط عمومی وزارت ارتباطات میگوید جزئیات فیلترشکنفروشی را نهادهای نظارتی باید اعلام کنند؛ اما رضا تقیپور وزیر اسبق ارتباطات معتقد است ابزارهای فنی برای شناسایی دقیق فیلترشکنفروشها «در اختیار وزارت ارتباطات است». او توضیح میدهد فیلترشکنها از یک پروتکل مشخص و قابل شناسایی استفاده میکنند و وزارت ارتباطات «بهاین خاطر که زیرساخت ارتباطی کشور را در اختیار دارد»، میتواند به جزئیات آن دسترسی داشته باشد.
سلیمی عضو هیأت رئیسه مجلس با اشاره به اینکه هنوز هیچ کدام از مسئولین دولنی، سند قابلاتکایی در خصوص گردش مالی فیلترشکنفروشی و افراد دخیل در آن ارائه نداده میگوید مجلس در پیگیری این موضوع خسته نخواهد شد و «تا انتها پیش خواهد رفت». او همچنین خطاب به متولیان موضوع گفته است «کاری نکنید موضوع به تحقیق و تفحص بکشد»
کارشناسان معتقدند استفاده از فیلترشکن به علت استفاده بیشتر از دادهها، اتصال به اینترنت، گرم شدن دستگاه، ارتباط دائم با سرور و پردازش بیشتر باعث تخلیه سریع باتری وسایل الکترونیکی و تلفنهای همراه میشود.
به گزارش روزنامه ایران؛ کارشناسان معتقدند استفاده از فیلترشکن به علت استفاده بیشتر از دادهها، اتصال به اینترنت، گرم شدن دستگاه، ارتباط دائم با سرور و پردازش بیشتر باعث تخلیه سریع باتری وسایل الکترونیکی و تلفنهای همراه میشود. در نتیجه، کاربران باید چندین بار در طول روز گوشی خود را به پریز برق متصل کنند. توجه به این موضوع وقتی ضروریتر به نظر میرسد که بدانیم بیش از ۸۰ درصد کاربران برای دورزدن فیلترینگ، از «ویپیان» استفاده میکنند.
دراین باره هدایتالله خادمی، کارشناس انرژی با اشاره به مصرف برق فیلترشکنها گفت: آمارها نشان میدهد، حدود ۵۵ میلیون نفر گوشی هوشمند دارند و بیش از ۸۰ درصد آنها از ویپیان استفاده میکنند. البته استفاده از فیلترشکن فقط محدود به گوشیها نیست و کاربران لوازم الکترونیکی دیگر همچون لپتاپ و تبلتها نیز از ویپیان برای دور زدن فیلترینگ استفاده میکنند. وی، کاهش عمر باتری را نتیجه استفاده بیرویه از فیلترشکنها دانست و تأکید کرد: این نرمافزارها عمر باتری وسایل هوشمند را کاهش میدهند، بنابراین کاربران مجبور به تعویض یا شارژ مکرر باتریها در طول روز میشوند.
این کارشناس انرژی با محاسبه تقریبی میزان استفاده فیلترشکنها از برق گفت: اگر هر نفر به طور میانگین روزانه ۴ ساعت از فیلترشکن استفاده کند و این مقدار را برای ۵۰ میلیون نفر محاسبه کنیم، به صورت تقریبی نزدیک به 16 درصد از مصرف برق کشور در طول روز صرف استفاده از فیلترشکنها میشود. البته این آمار تقریبی است و باید تحقیقات بیشتری دراین باره انجام شود. خادمی با تأکید بر ضرورت رفع فیلترینگ برای ذخیره بیشتر برق در کشور گفت: تجربه نشان داده که فیلترینگ هیچ اثر مثبتی نداشته و تنها یک گردش مالی بزرگ برای مافیای فیلترشکن ایجاد کرده است.
مسیر طولانی انتقال داده
علیرضا کفشکنان، یکی دیگر از کارشناسان انرژی هم گفت: فیلترشکنها دادهها را از طریق سرورهای واسط انتقال میدهند، بنابراین مسیر طولانیتری طی میشود. از سوی دیگر وسایل الکترونیکی برای رمزنگاری و رمزگشایی دادهها و ارسال آنها از طریق تونلهای امن، مجبورند از پردازندههای بیشتری بهره ببرند که بار سرورها افزایش مییابد. این موضوع سبب افزایش مصرف باتری میشود و مصرف انرژی بالا میرود. همچنین با استفاده از فیلترشکنها، عملکرد شبکه و سرعت اینترنت کند میشود. شاید میزان افزایش انرژی در هر گوشی، رقم کوچکی به نظر برسد اما وقتی این رقم را برای ۶۰ میلیون کاربر درنظر بگیریم، بیشک رقم قابل ملاحظهای میشود.
وی البته یادآور شد: با وجودی که هنوز تحقیقاتی درباره مصرف برق فیلترشکنها انجام نشده و آمارها احتمالی هستند، اما همچنان با نگاهی به شمار کاربران فعال در شبکههای اجتماعی که از فیلترشکن بهره میگیرند، میتوان به اهمیت این موضوع پی برد.
کفشکنان با اشاره به سرعت پیشرفت تکنولوژی در دنیا اظهار کرد: در حالی که در عصر تکنولوژی باید از فناوریهای روز دنیا استفاده کنیم، با استفاده از فیلترشکنها، هم به امنیت کشور ضربه میزنیم و هم مصرف برق و انرژی را افزایش میدهیم. به گفته این کارشناس انرژی، اگرچه با رفع فیلترینگ نمیتوان امیدی به حل کامل ناترازی برق در کشور داشت اما این موضوع، قطعاً در کاهش مصرف سرانه برق کشور مؤثر خواهد بود.
خسارت ۶۰ میلیون دلاری فیلترشکنها
عبدالله باباخانی، کارشناس بینالمللی انرژی موضوع مصرف برق فیلترشکنها را مهم دانست و گفت: یک گوشی به طور متوسط هر ساعت ۵ وات مصرف برق دارد و این رقم بدان معناست که میزان برق مصرفی سالانه یک موبایل ۴۰ کیلووات است؛ هرچند این رقم، بسته به مواردی همچون مدل گوشی و میزان استفاده کاربر از گوشی است. وی با اشاره به اینکه یک ویپیان، حدود ۱۵ درصد باتری را در دستگاههای IOS و اندروید تقریباً نو مصرف میکند، افزود: مصرف برق سالانه فیلترشکن ۶ کیلووات ساعت است، بنابراین با قیمت ۱۰ سنتی نرخ برق صادراتی منطقه، هزینه سالانه برق یک فیلتر شکن ۶۰ سنت میشود. پس با احتساب ۱۰۰ میلیون دستگاه متصل به فیلترشکن، میتوان میزان خسارت سالانه برق فیلترشکنها در کشور را حدود ۶۰ میلیون دلار تخمین زد.
نماینده مردم تهران در مجلس گفت: در مصوبه اخیر شورای عالی فضای مجازی، متأسفانه محدودیتهای موجود برای واتساپ و گوگل پلی لغو شد که این اقدام کاملاً خلاف منافع و مصالح ملی است.
کامران غضنفری نماینده مردم تهران در مجلس، در گفتوگو با همشهری آنلاین به مخالفت با طرح رفع فیلترینگ پرداخت و اظهار داشت: مقام معظم رهبری بیش از ۱۰ سال است که بر ضرورت قانونمند و ضابطهمند شدن فضای مجازی تأکید دارند، اما متأسفانه مسئولان به این توصیهها توجه نکردهاند و تاکنون سازوکاری برای این منظور طراحی نشده است.
وی ادامه داد: در مجلس یازدهم، جمعی از نمایندگان طرحی برای قانونمند کردن فضای مجازی ارائه دادند، اما رئیس مجلس، آقای قالیباف، آن را از دستور کار خارج کرد و اجازه نداد که تصویب شود و هیچ طرح جایگزینی نیز ارائه نشد.
غضنفری افزود: در مصوبه اخیر شورای عالی فضای مجازی، متأسفانه محدودیتهای موجود برای واتساپ و گوگل پلی لغو شد که این اقدام کاملاً خلاف منافع و مصالح ملی است.
غضنفری با انتقاد از عدم دریافت تعهدات لازم از شرکتهای این برنامهها برای رعایت ضوابط و مقررات جمهوری اسلامی، تصریح کرد: این تصمیم به صورت یکطرفه اتخاذ شد و به این شرکتها اجازه فعالیت بدون هیچگونه محدودیتی داده شد که خلاف مطالبات مقام معظم رهبری و منافع ملی جمهوری اسلامی است.
این نماینده مجلس همچنین به فشارهای برخی مسئولان دولتی اشاره کرد و گفت: این مصوبه با یک اکثریت شکننده تصویب شد؛ به طوری که نزدیک به نیمی از اعضای شورای عالی فضای مجازی به آن رأی مخالف دادند. این فضا سازیها که از سوی جناح اصلاحطلب و هواداران دولت در رسانهها به راه افتاده، با حمایت دستگاههای تبلیغاتی خارج از کشور همراه است و اعضای دولت و خود آقای پزشکیان هم با آنها همراهی کردند.
وی در پایان تأکید کرد: امیدواریم که به زودی در این تصمیم تجدید نظر شده و این مصوبه لغو گردد.
مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت گفت: تجهیزات فیلترینگ، استفاده از فیلترشکنها و ایجاد آلودگی در شبکه، محدودیتهای اعمال شده بر بستر اینترنت، بلاک شدن آی.پی ایران به دلیل حملات Ddos و تحریم از جمله مواردی است که منجر به آسیب به کیفیت اینترنت شده است.
به گزارش ایرنا، بهزاد اکبری روز سه شنبه در نشست «اینترنت، فیلترینگ ما و شما پسافیلترینگ» که توسط کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق بازرگانی ایران برگزار شد، گفت: توسعه اینترنت نسل سوم و چهارم سال ۹۳ در کشور آغاز شد و ما در مدت زمان کوتاهی شاهد گسترش پوشش این فناوری در کشور بودیم و حتی جادههای کشور نیز زیر پوشش قرار گرفتند.
وی افزود: مدتی بعد رشد ترافیک شدت گرفت. از سال ۹۵ تا سه سال بعد رشد خوبی را تجربه کردیم و زمانی که ترافیک مصرفی کشور را پایش میکردیم حدودا سالیانه رشد ۷۰ درصدی را داشتیم. سال ۹۸ نیز با شیوع کرونا این رشد سرعت گرفت.
وی گفت: این رشد تقریبا بالاتر از متوسط جهانی بود تا اینکه محدودیتها در سال ۱۴۰۱ رخ داد و ما کاهش شدیدی را در ترافیک دیتا داشتیم. سپس با یک شیب ملایمی به سمت رشد حرکت کردیم و تازه به وضعیت نزدیک تابستان ۱۴۰۱ رسیدهایم. به طور متوسط در چندین سال اخیر رشد ترافیک دیتا در دنیا بین ۲۵ تا ۳۰ درصد است. البته ایران در ۲ و نیم سال گذشته نه تنها رشدی را تجربه نکرده بلکه یک بازگشت به عقب را نیز داشته است.
محدودیتها، صنعت تلکام کشور را کوچک کرد
اکبری تصریح کرد: این اتفاق آسیب جدی به صنعت تلکام کشور زد و باعث کوچکتر شدن این بخش شد. سرمایهگذاری در شبکه ارتباطی کشور به شدت کاهش پیدا کرد و الان شاهد آن هستیم که کل بخش تلکام ما کمتر از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان باشد در حالی که کل این عدد نصف سود یکی از شرکتهای بزرگ حوزه بورس است. بخش تلکام ضعیف شده و آسیب جدی به توسعه کشور میزند.
مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت افزود: صنایع دنیا در حال حرکت به سمت تحول هستند اما ما در این حوزه بسیار عقب ماندهایم و زیرساختهای ما به روزرسانی نشده است. ما در بخش ارتباطات ثابت اصلا وضعیت مناسبی نداریم.
وی با تاکید بر اینکه آسیبی که محدودیتها بر اینترنت داشت به این موارد ختم نمیشود، افزود: آسیبی که به کیفیت اینترنت وارد شده بخشهای متعددی دارد و نمیتوان آن را محدود به یک بخش دانست. برخی رسانهها دلیل کیفیت پایین اینترنت را تجهیزات فیلترینگ میدانند. نه اینکه این تجهیزات بیتاثیر باشند اما عوارض جانبی آن بیشتر تاثیرگذار بوده و باعث شده بخش قابل توجهی از کاربران از فیلترشکنها استفاده کنند و روشن بودن این ابزار باعث کندی و اختلال در برخی از سایتها میشود چرا که برخی از سایتهای داخلی به درخواست دستگاه یا نهادهای نظارتی با فیلترشکن قابل دسترسی نیستند.
حملات شدید Ddos از ایران به خارج از کشور به دلیل آلودگی فیلترشکنها
معاون وزیر ارتباطات افزود: موضوع دیگر آلودگی شدیدی است که به این واسطه ایجاد شده و در پایشهای ما مشخص است که اوضاع آلودگی چقدر شدید است. پایش لحظهای نشان میدهد مثلا روز گذشته ۱۱ هزار و ۷۴۵ حمله از داخل ایران به خارج از ایران داشتیم و امروز تا کنون ۶ هزار و ۴۲۸ حمله داشتیم که لحظهای هر حال پایش است. حملات از خارج به داخل کشور امروز ۱۳۷ حمله بوده است.
اکبری گفت: حجم حملاتی که از داخل کشور به خارج صورت میگیرد، به دلیل آلودگی شدیدی است که به دلیل نصب فیلترشکنهای غیر امن روی گوشیهای همراه، لپتاپ و کامیپوترهایی وجود دارد. این دستگاهها آلوده هستند و ناخواسته به سمت مقاصد خارجی، ترافیک تولید میشود. ۷۰ درصد ترافیک مصرفی کشور بر بستر موبایلها اتفاق میافتد و اپراتورها مجبور هستند هر بایتی که از شبکه موبایل عبور میکند را بشمارند و برخی از کاربران شکایتی داشته باشند که بستههای آنها ناخواسته مصرف میشود.
مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت تصریح کرد: این حجم از حملات باعث شده برخی از آیپیهای ایران در بلکلیست قرار بگیرد و تعداد زیادی از درخواستهایی که از ایران به سمت دامنههای خارجی میرود، به دلیل آلودگی که وجود دارد در سطح شبکه بلاک شود. البته به آنها حق میدهم که بخواهند این حجم از آلودگی را نپذیرند.
کاربر ایرانی عملا به ۳۰ درصد از سایتهای پربازدید دنیا دسترسی ندارد
اکبری افزود: به این اختلالات اگر اختلال تحریم را نیز اضافه کنیم وضعیت بدتر میشود. پایش لحظهای ۱۰۰ هزار دامنه پربازدید دنیا حکایت از این دارد که ۱۶ هزار و ۲۳۹ دامنه در ۲۴ ساعت گذشته به دلیل آلودگی و تحریم از سمت کشورهای خارجی بلاک شده است که ۱۷ درصد کل دامنههای خارجی پربازدید دنیا را شامل میشود که به این شکل از دسترس کاربران ایرانی خارج میشود.
وی افزود: اگر به این آمار، محدودیتهای داخلی نیز اضافه شود تقریبا میتوان گفت دسترسی به ۳۰ درصد دامنههای خارجی برای کاربران ایرانی امکانپذیر نیست. یعنی اگر یک ایرانی با اینترنت فیبرنوری و سرعت خوب به اینترنت متصل شود نیز ۳۰ درصد از دامنههای خارجی را در دسترس ندارد.
فرایند خنثیسازی حملات به سرعت انجام میشود
اکبری تصریح کرد: این تبعات فنی سمت کاربران است و از طرف دیگر ایران نیز مقصد حملات Ddos زیادی است. اکنون در حال پایش این حملات به شکل آنلاین هستیم و دسترسی برخط آن را برای مردم نیز مهیا کردهایم تا این حملات را مشاهده کنند.
مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت ادامه داد: مدتی است تعداد این حملات کاهش پیدا کرده اما هنوز هم کم نیست که منجر به اختلال در کیفیت اینترنت میشود. البته با سامانهای که راهاندازی شده در کمتر از ۳۰ ثانیه میتوان این حملات را پاکسازی کرد. البته همین فرایند کشف کردن تا پاکسازی ترافیک حدودا بین ۲ تا ۱۰ دقیقه طول بکشد و کاربران تحت تاثیر قرار میگیرند. با برخی از اپراتورها این فرایند را به شکل اتوماتیک جلو میبریم و در حال انجام اقداماتی هستیم که بتوانیم در فرانکفورت شبکه را بالا بیاوریم و از همان جا جلوی برخی از حملات را بگیریم.
حجتالاسلام علیرضا سلیمی، عضو هیئترئیسه مجلس شورای اسلامی گفت: در زمان اخذ رای اعتماد وزیر ارتباطات به کمیسیون صنایع برای ارائه توضیحات آمد به ما قول داد فیلترشکن فروشها را رصد و شناسایی کند و به مجلس معرفی نماید. یک ماه پیش هم این وعده را تکرار کرد که اطلاعات را در اختیار ما بگذارد.
در ماههای اخیر مسئولین مختلف از جمله رئیسجمهور، وزیر ارتباطات و سخنگوی دولت در خصوص فیلترشکنفروشی اظهارات مختلفی داشتهاند و آمارهایی در خصوص گردش مالی آن مطرح کردهاند؛ اما هیچگاه اطلاعاتی در خصوص مبنای اعداد و رقمهای اعلام شده و یا اطلاعاتی در خصوص افرادی که فیلترشکن میفروشند، اعلام نشده است. هفته گذشته جمعی از نمایندگان در نامهای به شورای عالی فضای مجازی، از رئیسجمهور و وزارت ارتباطات درخواست کردند پشتپرده فیلترشکنفروشی برای مردم شفاف شود. نامهای که هنوز بدون جواب مانده است. با حجت الاسلام علیرضا سلیمی ، عضو هیئترئیسه مجلس شورای اسلامی، در گفتوگویی با خبرگزاری فارس، جزئیاتی در خصوص این نامه و نیز اقدامات مجلس برای شناسایی فیلترشکنفروشها بیان کرد که مشروح این گفتوگو در ادامه آمده است:
فارس: در ماههای اخیر شفافسازی پشتپرده بازار فیلترشکنها یک مطالبه جدی از سمت مردم بوده است. مجلس از نهادهای متولی، به ویژه وزارت ارتباطات چه پیگیریهایی در این خصوص داشته است؟
سلیمی: در حوزه فیلترشکن فروشها بازار کاذبی درست شده است. سوال مجلس این است که این فیلترشکن را چه کسانی میفروشند. در زمان اخذ رای اعتماد وزیر ارتباطات به کمیسیون صنایع برای ارائه توضیحات آمد بنده به وزیر گفتم آیا شما قول میدهید که فیلترشکن فروشها را رصد و شناسایی کنید و به مجلس معرفی نمایید؟ وزیر در آن جلسه گفت حتماً این مسئله را پیگیری میکنم.
در زمان رای اعتماد در جلسهای که با حضور وزیر فعلی برگزار شد از وزیر ارتباطات سوال کردم که این بازار چقدر گردش مالی دارد؟ وزیر در پاسخ بنده گفت 5 هزار میلیارد. یکی دیگر از نزدیکان رئیس جمهور هم میزان گردش مالی را ۲۰ هزار میلیارد تومان عنوان کرد. به هر حال عددی که میتوانیم روی آن حساب باز کنیم و به صورت رسمی عنوان شده 5 هزار میلیارد است که وزیر در کمیسیون عنوان کرده است. اگر همین پنج هزار میلیارد را هم بپذیریم عدد، عدد بزرگی است. سوال این جا است که این پول به جیب چه کسانی میرود؟ مجلس در حال پیگیری این مسئله است. باتوجه به اینکه نمایندگان نسبت به این مسئله پاسخی دریافت نکردند نامهای به شورای عالی ارسال کردیم.
فارس: فیلترشکن فروشها چه کسانی هستند؟
سلیمی: عدهای به دنبال این هستند که حواس مردم را پرت کنند. احتمالی در ذهن نمایندگان مجلس نقش بسته همین کسانی که دارند فریاد میزنند که «چرا فیلترینگ باید باشد؟» ، خودشان در فیلترشکن فروشی سهم دارند. نمایندگان مجلس در حال پیگیری این احتمال هستند. باید بررسی شود که این احتمال صحت دارد یا نه. به هر حال چه صحت داشته باشد و چه نداشته باشد، باید مشخص شود که چه کسانی فروشندگان فیلترشکن هستند.
فارس: مشخصاً مطالبه شما از وزیر ارتباطات چیست؟
سلیمی: حرف ما این است که شما الان وزیر هستید قدرت هم دارید مدت زیادی از عمر این دولت گذشته پس میتوانید روشن کنید که فیلترشکن فروشها چه کسانی هستند. البته به سمع و نظر مردم برسانم که این سوال را مجلس در زمان شهید رئیسی هم مطرح کرد، لذا شائبه سیاسی بودن مباحث پیش نیاید. این حرفها سیاسی نیست بلکه از سر دغدغه است.
خواهش ما این است که آقایان فیلترشکن فروشها را معرفی کنند. مسئولین ذیربط عدد و سود واقعی فیلترشکن فروشها را اعلام کنند و بگویند که سود در جیب چه کسانی میرود.
کار را به جایی نرسانند که مجبور به تحقیق و تفحص شویم
این سوال را به صورت فردی و جمعی در کمیسیون مطرح کردیم و قول دادند که موضوع فیلترشکنفروشها را بررسی و اعلام کنند. در نهایت تصمیم گرفتیم برای پیگیری این موضوع طی نامه رسمی این درخواست را مطرح کنیم. یعنی ما به عنوان نماینده مردم نباید بدانیم که چه کسی یا کسانی پشت پرده فیلترشکن فروشی هستند؟
میگویند ۸۰ الی ۸۵ درصد مردم از فیلترشکن استفاده میکنند. اگر این حرف واقعیت دارد بیشتر لزوم معرفی فیلترشکن فروشها بیشتر آشکار میشود.
فارس: آیا به نامه نمایندگان مجلس برای شفافسازی پشتپرده فیلترشکنها پاسخی داده شده است؟
سلیمی: به نامهای که به شورای عالی فضای مجازی زدیم تا الان پاسخی داده نشده است. از شورای عالی فضای مجازی میخواهیم که جواب را به صورت ممیزی ندهند. یعنی هر کس در این بازار نقش دارد را معرفی کنند و این اسامی را در اختیار مجلس میگذارند.
مجلس بر افشای این اسامی اصرار دارد و بر این مسئله حساس شده است. امیدوارم کار به جایی نرسد که مجبور شویم سراغ تحقیق و تفحص برویم. اگر از طریق این نامه به نتیجه نرسیم به سراغ ابزارهای دیگر خواهیم رفت تا عمق موضوع را مشخص کنیم.
وزیر از ابتدای وزارت به ما وعده معرفی فیلترشکن فروشها را داده بود
فارس: از چه کسی در مورد فیلترشکن فروشها شما به صورت فردی سوال کردید؟
سلیمی: بنده به صورت فردی در زمان رای اعتماد به وزرا، از وزیر ارتباطات در جلسه کمیسیون در رابطه فیلترشکن فروشها سوال کردم و ایشان قول پیگیری دادند. آقای تقیپور یکی دیگر از اعضای کمیسیون صنایع هم در چند جلسه سوال در مورد فیلترشکن فروشها را مطرح کرد. مکرر این سوال پرسیده شده است. در حال پیگیری جدی هستیم.
فارس: وزیر چه زمانی به شما وعده پیگیری شناسایی فیلترشکن فروشها را داد؟
سلیمی: وزیر از همان ابتدای وزارت به ما وعده داده بود. یک ماه پیش هم این وعده را تکرار کرد که اطلاعات را در اختیار ما بگذارد.
پشت پرده فیلترشکن فروشی یک بازی سیاسی است
فارس: مجلس تا این لحظه به چه اطلاعاتی در مورد فیلترشکن فروشها دسترسی پیدا کردده است؟
سلیمی: تا این لحظه به اطلاعات دقیق و رسمی پیرامون فیلترشکن فروشها دست پیدا نکردهایم. به محض اینکه به اطلاعات برسیم برملا خواهیم کرد. زیرا این مسئله برای ما حائز اهمیت است. پشت پرده فیلترشکن فروشی یک بازی سیاسی است و باید بازیکنان این بازی شناسایی شوند.
فارس: برخی مدعی هستند که حاکمیت پشت پرده فیلترشکن فروشی است و سود این فروش فیلترشکنها به جیب حاکمیت میرود.
سلیمی: این یک تهمت است و صحت ندارد؛ باید دید این پول از چه درگاهی به حساب چه کسانی میرود. بعد مشخص خواهد شد که افراد اصلی چه کسانی هستند. نمیشود دودش به چشم مردم برود و سودش به جیب کاسبان فیلترشکن.
فارس: چرا وزارت ارتباطات با توجه به اینکه از وزیر نیز سوال شده از پاسخ طفره میرود؟
سلیمی: وزارت ارتباطات و وزیر باید به این سوال پاسخ دهد که چرا تاکنون جواب مجلس را ندادهاند. آیا پیگیری کردهاند و به سرنخهایی رسیدهاند یا نه هنوز پیگیریها در مراحل مقدماتی است. به هر حال مجلس که از پیگیری این مسئله خسته نخواهد شد.
فارس: آیا کمیسیون صنایع در زمینه فیلترشکنفروشها اقدامی خواهد کرد؟
سلیمی: کمیسیون صنایع کمر به شفافیت موضوع فیلترشکن فروشها بسته است. کمیسیون پیگیریهای جدی تا الان در این مورد داشته است. با این پیگیریها قطعا به نتیجه خواهیم رسید.
فارس: آیا در زمینه شناسایی فیلترشکن فروشها خلا قانونی وجود دارد؟
سلیمی: نظر ما این است که خلا قانونی وجود ندارد و لازمه فیلترینگی که توسط شورای عالی فضای مجازی صورت گرفته را ممنوعیت فیلترشکن فروشی میدانیم. حالا بر فرض اینکه اصلا خلا قانونی داشته باشیم لایحهای در این زمینه به مجلس تقدیم میکردند مجلس دوفوریتی این لایحه را بررسی و تصویب میکرد. نباید برخی دوستان برای فرار از پاسخگویی نوک اتهام را به سمت نهادهای دیگر بگیرند. لایحه به مجلس بدهند دوفوریتی بررسی میکنیم.اصل لوایح دولت است.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: وقتی که ما قانون نداریم درصدد فیلتر کردن چه چیزی هستیم؟ این بحث از اساس یک بحث انحرافی است.
به گزارش رکنا، بیژن نوباوه افزود: در واقع موجودیت این فضاها را قانون تایید میکند. وقتی ما قانونی نداریم بنابراین هیچ ضمانت اجرایی هم برای مراتب مختلف آن وجود ندارد لذا فیلتر کردن هم معنا ندارد.
عضو فرهنگ کمیسیون فرهنگی مجلس دوازدهم با بیان اینکه " قانون در تمام شئون زندگی وجود دارد" اظهار داشت: برای مثال در سینما ممیزیهایی وجود دارد که نه تنها در کشورما، بلکه در کل دنیا اجرا میشود یعنی برخی فیلمها فقط برای گروههای سنی خاصی به معرض نمایش در میآمد. آیا اسم این فیلترینگ نیست؟
عضو کمیسیون تدوین آییننامه داخلی مجلس با بیان اینکه "کلمه فیلترینگ، کلمهای مذموم است" تصریح کرد: این کلمه در همه جای دنیا به رسمیت شناخته میشود و در شئون مختلف جاری است.
وی به ذکر مثالی در این باره پرداخت و گفت: بر اساس قوانین جمهوری اسلامی هر مردی میتواند یک زوجه اختیار کند و تعدد تعدادزوجات منوط به شرایط خاصی است. آیا این فیلتر کردن نیست؟ به نظر من که هست.
نماینده مردم تهران تصریح کرد: ما باید قوانینی تنظیم کنیم تا فضاهای مختلف از جمله فضای مجازی تعریف و مراتب آن مشخص شود که در این صورت این بحثها برطرف میشود. ما باید از این فضاها به درستی استفاده کنیم. برای مثال خطکشیها، چراغ قرمزها و ... در قوانین راهنمایی و رانندگی، ولی همان فیلترینگ هستند که در این حوزه قانونی اعمال میشوند.
نوباوه تاکید کرد: به نظرم تمام افرادی که در این حوزه به عنوان موافق و مخالف صحبت میکنند در یک موضوع و آن هم "تعریف قانون" مشترک هستند. بقیه مسائل موضوعات انحرافی است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: با محوریت مرکز ملی فضای مجازی و نگاه فعالانهای که از ابتدا به مردم قول داده بودیم، کارگروه ویژه ایی برای موضوع فیلترینگ پیش بینی شده است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای کهگیلویه و بویراحمد، ستار هاشمی در فرودگاه یاسوج افزود: برای ادامه مسیر نگاه ما بر این است که این مسیر را با قدرت و قوت ادامه بدهیم.
وی با بیان اینکه ظرفیتهای خوبی را در قالب این طرح با همراهی و همدلی حداکثری سران قوا در دستور کار قرار دادیم اضافه کرد: امیدواریم که این مسیر با نگاهی که آقای رئیس جمهور مطرح کردند و همراهی سران قوا و همکاری شورای عالی فضای مجازی ادامه پیدا کند.
هاشمی تأکید کرد: وزارت ارتباطات به دنبال پیگیری مستمر این موضوع است و امیدوار است که به زودی شاهد پیشرفتهای ملموس در این زمینه باشیم.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات عصر امروز در قالب دومین سفر استانی خود وارد استان کهگیلویه و بویراحمد شد.
وزیر ارتباطات در این سفر سه روزه، ابتدا به خوابگاه دخترانه عشایری رفته و وضعیت ارتباطی این خوابگاه را از نزدیک بررسی خواهد کرد.
وی همچنین با نماینده ولیفقیه و امامجمعه یاسوج، فعالان و شرکتهای دانشبنیان حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات و نماینده مردم استان در مجلس خبرگان دیدار میکند.
در دومین روز سفر، هاشمی به روستای صدراله و مدرسه دخترانه هجرت دهدشت میرود تا طرحهای ارتباطی ایرانسل را افتتاح کند و از طرحهای در حال اجرای مرکز ارتباطات زیرساخت دهدشت نیز بازدید کند.
بهرهبرداری از پروژههای ارتباطی همراه اول در روستای چهار بیشه سفلی، بازدید از مرکز نوآوری و رشد گچساران و دیدار با عشایر منطقه سعادتآباد نیز از دیگر برنامههای روز دوم سفر وزیر ارتباطات به این استان خواهد بود.
روز دوم این سفر با شرکت در جلسه شورای اداری استان و حضور استانداران و مقامات و مدیران استانی به پایان میرسد.
روز پایانی سفر وزیر ارتباطات نیز به نشست صمیمی با همکاران ادارات کل ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمانها و شرکتهای تابعه اختصاص یافته و شامل بازدید از بیمارستان اعصاب و روان و جانبازان یاسوج و شرکت در نماز جمعه یاسوج و دیدار با مردم این شهر خواهد بود.
«احسان چیت ساز» و «بهزاد اکبری» معاونان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در جلسه مجمع عمومی شرکت ارتباطات زیرساخت بر ضرورت ایجاد تنوع در روند کسب درآمد و سبد محصولات این شرکت تاکید کردند.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، احسان چیت ساز، معاون سیاستگذاری و برنامهریزی توسعه فاوا و اقتصاد دیجیتال وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در جلسه مجمع عمومی شرکت ارتباطات زیرساخت بر نقش این شرکت در شاخصهای کلیدی مرتبط با نهادهای بهرهور، سرمایهها، کیفیت سرویس و مشتری تاکید کرد و افزود: در مجمع آتی منتظر دستاوردهای ارزشمند شرکت ارتباطات زیرساخت هستیم.
وی «ایجاد تنوع در روند کسب درآمد» برای شرکت ارتباطات زیرساخت را ضروری برشمرد و گفت: اگرچه شرکت ارتباطات زیرساخت یک شرکت دولتی است، اما با مدیریت و رهبری آقای اکبری و تیم همراهشان علاوه بر افزایش ظرفیت شبکه میتوان سرویسهای بیشتری را به مردم ارائه داد.
معاون وزیر ارتباطات توجه به مجموعه قوانین فرادستی و نشانگرهای کلیدی مالی و غیرمالی را مهم ارزیابی کرد و گفت: امیدواریم در دوره آینده، شاخصهای ناظر بر خدمات قابل حس توسط شرکتهای لایه دوم و مردم را بهصورت پیوسته رصد کنیم.
وی در خصوص رفع چالشهای مالی شرکت ارتباطات زیرساخت و تعامل با وزارت ارتباطات در دولت چهاردهم گفت: به اعتقاد من شرکت ارتباطات زیرساخت باید متحول کردن منابع درآمدی و بهرهمندی از منابع جدید را درپیش گیرد که بازده مالی جدید را درپی خواهد داشت. همچنین مشارکت عمومی و خصوصی بهعنوان الزام برنامه هفتم پیشرفت و الزامات سیاستگذاری مجموعه وزارتخانه برای شرکت ارتباطات زیرساخت مطرح است که انتظار داریم که این شرکت بتواند با این اهرمها، عملکرد موفقتری داشته باشد.
در ادامه اکبری مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت، گزارش کوتاهی درباره وضعیت شرکت ارتباطات زیرساخت، چالشها و راهکارهای برونرفت از کاهش درآمد ارائه کرد و گفت: به دلیل ایجاد محدودیتها در دو سال گذشته شرکت ارتباطات زیرساخت با بدهیهای ارزی مواجه شد که مشکلاتی را پیش روی شرکت قرارداد، اما با تحولاتی که در دولت چهاردهم صورت گرفته و همچنین گشایشهای انجامشده روند ترافیک رو به رشد است و همچنان تلاش میکنیم این روند ادامه یابد.
وی بر ضرورت سرمایهگذاری و اجرای طرحهای توسعهای برای افزایش کیفیت سرویسهای ارائهشده تاکید کرد و افزود: اگرچه دارای محدودیت منابع ارزی هستیم، اما باید ظرفیتهای بینالمللی خود را افزایش دهیم.
معاون وزیر ارتباطات اظهار کرد: به دنبال آن هستیم که درآمدهای ارزی خود را بیشتر کنیم و سرویسهای ترانزیت بیشتری بفروشیم و به همین منظور تعاملات کیفیتر با شرکای منطقه را در دستور کار داریم.
اکبری با بیان اینکه با تحولات ارزی در کشور بازگشت سرمایه به شرکت ارتباطات زیرساخت پیچیدهتر میشود ادامه داد: تا کنون تکمحصولی عمل کردهایم و متکی بر خدمات ارتباطی بودهایم که لازم است با تنوعسازی سبد محصولات و تحول در مدل کسب و کار فراتر از فراهم کننده خدمات ارتباطی عمل کنیم.
مجمع عمومی شرکت ارتباطات زیرساخت، امروز با حضور احسان چیت ساز، معاون سیاستگذاری و برنامهریزی توسعه فاوا و اقتصاد دیجیتال وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات؛ بهزاد اکبری، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و رئیس هیات مدیره و مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت؛ اعضای هیئت مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت، نمایندگان سازمان برنامه و بودجه کشور، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، وزارت تعاون، رفاه، کار و امور اجتماعی و وزارت امور اقتصادی و دارایی به عنوان اعضای مجمع، برگزار شد.
در این مجمع وضعیت پیشرفت طرحهای تملک دارایی سرمایهای وزارت ارتباطات و تحقق اهداف کمی و اقدامات شرکت در خصوص تکالیف مندرج در صورتجلسه شماره ۱۲۲ مجمع عمومی مطرح شد.
در ادامه گزارشی از فعالیتهای شرکت ارتباطات زیرساخت در خصوص اجرای طرح ایجاد و توسعه زیرساختهای ارتباطی شبکه ملی اطلاعات، ایجاد و توسعه سامانهها و زیرساختهای داده و مدیریتی شبکه ملی اطلاعات، تأمین و تکمیل زیرساختهای اطلاعاتی شبکه ملی اطلاعات، ایجاد ابر دولت بر بستر شبکه ملی اطلاعات، توسعه راهبردهای کسب و کار، اصلاح معماری سازمانی و هوشمندسازی شرکت ارتباطات زیرساخت، مطرح شد.
رئیسجمهور در دیدار مجمع نمایندگان استان سمنان به انتصاب مدیرانی از اقلیتها و قومیتهای مذهبی اشاره و خاطرنشان کرد: در این دولت توانستیم استاندارانی از اهل سنت و یا کردها و بلوچها انتخاب کنیم و این اقدام با کمک و موافقت مقام معظم رهبری انجام شد؛ اگر ایشان کمک نمیکردند، نمیتوانستیم این اقدامات را به پیش ببریم. در رفع فیلترینگ هم که به تدریج شامل سایر سکوها نیز خواهد شد، اگر همراهی و کمک رؤسای سایر قوا نبود نمیتوانستیم این کار را انجام دهیم. اینها نشان میدهد که اگر دست به دست دهیم، میتوان مشکلات را حل کرد، اما با دعوا هیچ کاری پیش نخواهد رفت.
عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی،فضای مجازی را ظرفیت مهم و ارزشمندی برای استفاده در همه عرصه ها اعم از علمی و اقتصادی عنوان کرد و گفت: باید با کاسبان فیلترشکن برخورد و به مردم معرفی شوند.این درحالی است که یک عضو شورای عالی فضای مجازی مجلس را مقصر فعالیت کاسبان فیلترشکن معرفی کرده است.
مجتبی یوسفی در گفت و گو با ایرنا درباره رفع فیلتر گوگل پلی و پیام رسان واتس آپ به عنوان گام اول رفع فیلترینگ و تحقق وعده دولت وفاق ملی در این زمینه، گفت: امروز فضای مجازی به فضای حقیقی تبدیل شده و بسیاری از کسب وکارها، مراودات تجاری و ارتباطات علمی و پژوهشی از طریق فضای مجازی انجام می شود.
عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه نباید از دانش های نوظهور و رویکردهای جدید در عصر حاضر با نگاه محدودیت یا کتمان عبورکنیم، افزود: به عنوان نمونه رمزارزها به عنوان یکی از ظرفیت های امروز تجاری در دنیا است که نفی یا عدم استفاده از ظرفیت نوآوری ها و فناوری ها سبب از دست دادن مواهب آن خواهد شد.
نماینده مردم اهواز در مجلس اضافه کرد: چنین رویکردی با اعمال سیاست محدودسازی سبب ایجاد فضایی امن برای سو استفاده کلاهبرداران شده است و این درحالی است که با تدوین و تصویب قوانین برای رمزارزها و سازماندهی آن، می توانیم از ظرفیت مثبت آن به عنوان یکی از روش های تامین ارز و حل مشکل تحریم ها استفاده کنیم.
وی اضافه کرد: در حوزه فضای مجازی، لزوم افزایش پهنای اینترنت با سرعت، با کیفیت و امن و ارتقاء فیبر نوری مهم است که این موضوع از دولت گذشته آغاز شد و در این دولت هم ادامه خواهد یافت.
یوسفی، آموزش آنلاین با استفاده از فضای اینترنت را یکی از کارآمدترین روش های آموزشی تحصیلات دانش آموزان و دانشجویان در زمان تعطیلات به دلیل آلودگی هوا عنوان کرد و یادآور شد: البته در همه دنیا در هنگام استفاده از فضای مجازی، به امنیت اطلاعات مردم، حریم شخصی افراد و خانواده ها احترام می گذارند. به همین دلیل در مجلس گذشته قانون دوام تصویب شد.
این نماینده مجلس ادامه داد: فضای مجازی ظرفیت مهم و ارزشمندی است به شرط اینکه آن را به درستی مدیریت کرده و از قوانین در این حوزه استفاده کنیم و نظارتی که انجام می شود به سود مردم رقم زده شود.
یوسفی با بیان اینکه باید با کاسبان فیلترشکن برخورد و به مردم معرفی شوند، خاطرنشان کرد: این افراد با فروش فیلترشکن امنیت شبکه را مختل کرده و سبب حمله هکری می شوند. به عبارتی باید به صورت نظامند به فضای مجازی ورود کرد تا سبب رضایت آحاد مردم شود.
عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی درحالی از ضرورت شناسایی و برخورد با فیلترشکن فروش ها در جامعه سخن گفته و بر این موضوع تاکید دارد که، رسول جلیلی عضو شورای عالی فضای مجازی جمعه شب در یک گفت وگوی تلویزیونی، با بیان اینکه از نظر فنی و پیگیری های حقوقی بحث فیلترشکن ها را رها کرده ایم، گفت: مجلس شورای اسلامی چندین سال است که قرار است یک ماده واحده را درمورد جرم انگاری این موضوع تصویب کند یعنی فعالیت امروز فیلترشکن ها ناشی از کوتاهی از مجلس بوده است. از زمان دولت دوم یا حتی دولت اول آقای روحانی قرار بوده مجلس این کمک را به فضای مجازی بکند، چون این موضوعی است که سابقه بیش از ۱۰ سال دارد.
این عضو شورای عالی فضای مجازی ادامه داد: چون جرم انگاری در این زمینه رخ نداده است، فیلتر شکن فروش و قاچاق کننده دستگیر میشود، پیگیری میشود میرود دادگاه قاضی نمیتواند حکم بدهد یعنی کوتاهی از جانب مجلس بوده و از جانب دولتها بوده و مسئله این است که ما آن بخش را رها کردیم و بعد میگوییم که خب رها کردیم چرا میشود؟
مدیرکل ساماندهی حکمرانی مرکز ملی فضای مجازی میگوید: مصوبه اخیر که از جمله به رفع فیلترینگ از دو سکو انجامید، مسالهای بود که به نهاد تخصصی شورای عالی و مرکز ملی فضای مجازی واگذار شد و این شورا صرفا براساس منافع ملی و به دور از بازیهای سیاسی آن را انجام داد.
هفته پیش بود که در نهایت پس از سالها بحث، جدل و گفتوگو میان نهادهای تصمیمگیر و تصمیمساز کشور بر سر رفع فیلترینگ سکوهای دیجیتال و پیام رسان، شورای عالی فضای مجازی به ریاست شخص رئیس جمهور تشکیل جلسه داد تا در پاسخ به بخشی از دغدغههای مردم، یک پیام رسان و یک سکوی دیجیتال را رفع فیلتر و یا به عبارت دیگر بازگشایی کند.
این مهم در حالی اتفاق افتاد که این تصمیم شورای عالی فضای مجازی چه در داخل شورا و چه در فضای سیاسی و اجتماعی کشور همچنان با نظرات مختلفی روبه رو است. اما جدای از مباحث و جدال های سیاسی بر سر پالایش و گشایش برخی موضوعات در فضای مجازی، آنچه در این میان مغفول ماند، موضع نهادهای اصلی سیاستگذار یعنی شورایعالی و مرکز ملی فضای مجازی در روند تصمیم گیری در مورد این ماجرا بود.
به نظر می رسد برخی جوسازیهای سیاسی و رسانه ای مجال نداد تا رویکرد مرکز در این زمینه به درستی روایت شود. در همین خصوص و به منظور شفاف سازی نقش شورایعالی و مرکز ملی فضای مجازی در ماجرای مصوبه رفع فیلترینگ، گروه پژوهش ایرنا، گفتو گویی با «سید آرش وکیلیان» مدیرکل ساماندهی حکمرانی مرکز ملی فضای مجازی کشور انجام داده است.
وکیلیان در پاسخ به این سوال که چرا این اقدام توسط شورای فضای مجازی انجام شد؟ به موارد زیر اشاره کرد:
چرا از کانال شورای عالی فضای مجازی؟
۱- ریاست محترم جمهور می توانستند موضوع را با دست فرمان سیاسی جلو ببرد و یک مصوبه بازگشایی از شورای عالی امنیت ملی بگیرند با این حال ترجیح دادند که موضوع در نهاد تخصصیتر و با کار کارشناسی بیشتر انجام شود و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به همراه دیگر دستگاههای دولت و به خصوص شخص معاون اول به توان کارشناسی شورایعالی و مرکز ملی فضای مجازی اعتماد کردند.
آیا یک اقدام سیاسی بود؟
۲- موضوع ساماندهی سکوها و به خصوص پیام رسان ها چیز جدیدی نیست و خط مشی این حوزه نیز در یک دهه اخیر کم و بیش مشخص بوده است. نهاد سیاستگذار پیوسته کوشیده است تا بر اساس منافع ملی و به دور از نزاع های سیاسی مسأله را حل کند. این تلاش بر غیرسیاسی بودن یک اصل برای دبیران شورای عالی از جمله مهندس انتظاری، دکتر فیروزآبادی و دبیر فعلی، دکتر آقامیری بوده است. به هر حال در کشوری که عده زیادی سیاسی کاری می کنند، وجود یک مرجع تخصصی سیاستگذار مغتنم است.
رویکرد شورای عالی متاثر از بازیهای سیاسی در کشور نیست
۳- رویکرد شورایعالی چندان متأثر از خطوط متعارف بازی سیاسی در کشور نبوده است. چنانکه مصوبه الزامات ساماندهی پیام رسان ها در زمان دولت جناب روحانی در سال ۱۳۹۶ مصوب شد و اجرای نسبتا کامل آن در زمان دولت مرحوم رئیسی رخ داد.
همچنین برخلاف جوسازی ها در مصوبه اخیر ، اختلاف آرا ربطی به حقیقی یا حقوقی بودن یا منصوب رهبر بودن نداشته است. بر اساس مواضع اتخاذ شده در میان اعضای حقیقی، برخی موافق و برخی مخالف بازگشایی بودند. همین شرایط با کمی نوسان در میان اعضای قوه مقننه و قوه قضاییه نیز دیده می شود.
ارتقای سطح حاکمیت ملی در حوزه فضای مجازی
۴- دغدغه نهاد سیاستگذار مثل همیشه ارتقای سطح حاکمیت ملی در خصوص فضای مجازی بوده است و سند مصوب مشتمل بر موضوعات متعدد بوده است. گرچه ، آنچه برای رسانه ها و جناح های سیاسی مهم بوده همان موضوع رفع پالایش است ، اما فعالان و کسب و کارهای فضای مجازی می دانند که موضوعات دیگر اگر مهم تر نباشد، حتما کم اهمیت تر هم نیست. اصلاح سیاست اقتصاد ترافیک مورد مطالبه وزرای پیشین ارتباطات یعنی مهندس جهرمی و دکتر زارع پور و اپراتورهای ارتباطی و سکوهای بزرگ هم بوده است که در این مصوبه گامی مهم برای آن برداشته شد. همچنین تصویب قوانین مهمی مطالبه شد که میتواند وضعیت حکمرانی فضای مجازی کشور را بهبود بخشد.
چرا دو سکو رفع فیلتر شد و چرا بیشتر نه؟
۵- عده ای می گویند چرا فقط دو سکو رفع پالایش شده و عده ای هم می گویند چرا حتی یک سکو رفع پالایش شده است. اولا مصوبه یک برنامه ارتقای حکمرانی است که در خود تصمیم گیری نسبت به سایر سکوها را نیز به همراه دارد. ثانیا دغدغه های دو طرف در یک برنامه چند مرحله ای مورد توجه قرار گرفته است.
کشورداری صحیح جای تصمیمات دفعی و عجولانه نیست و باید حکومت بتواند تدریجا با تامین شرایط تصمیمات مقتضی را اتخاذ کند. نه آنکه یک روز با یک باد سیاسی به سمت بستن کامل و روز دیگر با یک باد به سمت گشایش کامل برود. شورایعالی و مرکز ملی فضای مجازی کوشیده اند سکان هدایت کارشناسی باشند.
آیا مصوبه جدید، کاملا اجرایی میشود؟
۶- عده ای از دو طرف طیف سیاسی نگران هستند که مصوبه به شکل صحیح اجرایی نشود. اولا این سند برای تحقق یک سازوکار نظارت و اجرا را پیش بینی کرده است که می تواند برخی مشکلات را حل کند و ثانیا بنا بر قرائن دولت عزم اجرای مصوبه در حد توان را دارد.
بخشهایی از مصوبه که ذی نفعان سیاسی و اقتصادی قویتر دارد زودتر و بهتر اجرا خواهد شد و محتمل است بخش هایی از مصوبه نظیر حوزه خدمات الکترونیکی در اثر مقاومت بوروکراتیک اصلا اجرا نشود یا اختلافات سیاسی سبب شود که بخش هایی از آن متروک بماندبه طور طبیعی بخش هایی از مصوبه که ذی نفعان سیاسی و اقتصادی قویتر دارد زودتر و بهتر اجرا خواهد شد و محتمل است بخش هایی از مصوبه نظیر حوزه خدمات الکترونیکی در اثر مقاومت بوروکراتیک اصلا اجرا نشود یا اختلافات سیاسی سبب شود که بخش هایی از آن متروک بماند.
خوب است توجه شود که به طور معمول مصوبات و قوانین کشور ما کمتر از ۵۰ درصد اجرایی شده است که یک نقص ساختاری است و در دولت مرحوم رئیسی هم دقیقا وضعیت مصوبات شورای عالی همین طور بود.
وفاق سران قوا فرصتی برای اداره بهتر کشور
۷- توجه به مطالبه مردم و تحقق وعده های دولت از طریق وفاق میان سران قوا ، صرفنظر از اختلاف نظر سیاسی آنها، یک فرصت برای اداره بهتر کشور است که اگر در این موضوع موفق باشد، می تواند در سایر مسائل پیچیده نیز مفید واقع شود.
بنابراین به جای توجه به گرد و خاکهای فعالان سیاسی بهتر است بر حل مسائل سیاستی در چارچوب نظام سیاسی تمرکز کنیم و به جای دعواهای بی حاصل و توانفرسا و اختلاف افکن به تلاش برای حل مشکلات بپردازیم.
آیا بهترین تصمیم بود؟
۸- به طور حتم در سیاست هیچ راه حل کاملا مطلوبی وجود ندارد و در بازار کالای رایگانی یافت نمی شود. هر تصمیم هزینههایی دارد و هر انتخاب عدهای را ناراضی میکند. عرصه سیاست با انتخاب میان بد و بدتر همراه است و سیاستمدار مجبور است در میان مطلوبات بر اساس مقدورات عمل کند.
ایده آل گرایی نهایتا به ناامیدی، سیاست ستیزی و انفعال منجر می شود. حتما عدهای دوست داشتند به جای واتساپ مثلا اینستاگرام باز شود و عدهای دیگر می خواستند هیچ فیلتری رفع نشود یا همه فیلترها یک جا رفع شود. قطعا نمیتوان همه را راضی کرد و یقینا نمی شود بدون توجه به مقدورات و واقعیات میدانی تصمیم عاقلانه گرفت. کار بازیگران سیاسی افزایش مطالبات در جهت مطلوب خود و کار بازیگران سیاستی توجه به مقدورات و محذورات برای تحقق آن است.
نایب رئیس کمیسیون قضایی مجلس در واکنش به اظهارنظرهایی در خصوص نقش مجلس در مبارزه با فیلترشکن فروشها از دولت خواستار ارائه لایحه جرم انگاری فروش فلیترشکن به مجلس شد و گفت: فیلترشکن فروشی باید جرم انگاری شود تا دست قضات برای پیشگیری از این عرصه باز باشد.
محمدتقی نقدعلی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت با بیان اینکه جرم انگاری فروش فیلترشکن باید در دستور کار دولت و قوه قضائیه قرار گیرد، گفت: فروش فیلترشکن و کسب درآمد از آن مجاز نیست و باید جرمانگاری شود زمانی که از جم انگاری صحبت میکنیم یعنی اینکه باید دست قاضی برای صدور رأی باز باشد و محکمه امکان صدور رأی داشته باشد در حالی که لایحهای در این خصوص نه از طرف دولت و نه از قوه قضائیه برای مجلس ارسال نشده است.
نماینده مردم خمینی شهر در مجلس دوازدهم، افزود: مجلس، آمادگی ارائه طرحی در این راستا را دارد و دولت هم میتواند لایحهای به مجلس ارسال کند تا در اسرع وقت بتوان فیلترشکن فروشی را جرم انگاری و با کاسبان فیلترشکن برخورد کرد.
به گزارش آیتی آنالیز بخشی از اظهارات ائمه جمعه امروز در خصوص مصوبه شورای عالی فضای مجازی به این شرح است:
آیت الله کاظم صدیقی در نماز جمعه تهران: امروز اسلحه دشمن با وجود شبکههای مجازی بدنامی و ایجاد مشکل برای اقتصاد و جنگ نرم است که جامعه را به ناامنی میکشاند، اما امروز همچنان عدهای در کشور طرفدار فضای مجازی و برنامههای آن هستند. امیرالمومنین میفرمایند که شایعه پراکن ها دل مردم را خالی میکنند و مشکلات کوچک را بزرگ میکنند. این افراد امیدها را به تباهی میکشانند.
امامجمعه قزوین گفت: با توجه رفع فیلترینگ باید ضمن داشتن سواد رسانهای و تجهیز به این دانش اجازه ندهیم محتوای ناسالم به مردم آسیب برساند.
آیتالله عابدینی با اشاره به رفع فیلترینگ برخی از شبکههای مجازی ادامه داد: بر اساس فرمایش امام باقر (ع) انسان عاقل باید ببیند این دانش، آگاهی، اخبار و اطلاعاتی که میگیرد از کجا میآید و بر همین اساس باید بدانیم نباید از هر منبعی هر پیامی را دریافت کنیم چون برخی پیام و محتواها قلب را تاریک میکند.
وی در پایان با بیان اینکه باید راههای نفوذ دشمن و ارسال اطلاعات غلط به جامعه از آنها مسدود شود، یادآور شد: با توجه رفع فیلترینگ باید ضمن داشتن سواد رسانهای و تجهیز به این دانش اجازه ندهیم محتوای ناسالم به مردم آسیب برساند.
نماینده ولی فقیه در استان یزد:مبادا خبرپراکنیهای دشمن در فضای مجازی و اتفاقاتی که امروز به دست دشمنان رقم میخورد، مردم را از مسیر حق گمراه ساخته و خدشهای در امید آنها به پیروزی حق وارد کند.
نماینده ولی فقیه و امام جمعه سمنان با اشاره به تصویب شورای عالی فضای مجازی کشور برای رفع فیلتر از ۲ پیامرسان گفت: فضای مجازی یکی از مهمترین مرزهای استقلال یا وابستگی کشورها است و اگر از آن غافل شویم و نیروهای انقلابی این میدان را خالی کنند به طور حتم ضربه خواهیم خورد.
وی با تاکید بر اینکه فضای مجازی کشور باید قانونمند شود گفت: مردم در این جنگ ترکیبی مورد هدف قرار دارند اما باید نسبت به آن هوشیارانه عمل کنیم.
حسینی همدانی، امام جمعه کرج با بیان اینکه فضای مجازی اگر کنترل نشود موجب خسارات فراوانی برای جامعه خواهد بود؛ گفت: عدهای دوست دارند فضای مجازی بدون کنترل در اختیار همه باشد. باید بررسی شود چه کسانی دنبال این هستند که این فضا بدون کنترل در اختیار همه قرار گیرد. برای خوشحالی کسانی که امنیت کشور برای آنها اهمیت ندارد نباید مقدمهسازی شود.
وی در ادامه به موضوع فضای مجازی هم اشاره و اعلام کرد: فضای مجازی اگر کنترل نشود موجب خسارات فراوانی برای جامعه خواهد بود. امروز تمام دنیا و البته سیاستمداران عالم، این روش کنترل را دنبال میکنند و امیدواریم سیاستمداران ما هم ببینند که چگونه این فضا را کنترل کنند.
امام جمعه یاسوج به مسئله فضای مجازی و آزاد کردن آن اشاره کرد و ادامه داد: آقایان خودشان آزاد کردند، اما باید فضای مجازی را هم کنترل کنند، باید محتواهای اخلاقی در فضای مجازی باشد و نباید هر مطلبی که ضد اخلاق و هر تصویری که ضد اخلاق و دین و معرفت باشد، در این فضا جولان دهد.
نماینده ولی فقیه در کهگیلویه و بویراحمد، با اشاره به اینکه بسیاری از آسیبهای اجتماعی از جمله طلاق محصول همین فضای مجازی است، ابراز کرد: از هر سه ازدواج یک مورد به طلاق میانجامد، دلیل اصلی آن ولنگاری فضای مجازی است، بیتوجهی به فرزندآوری که یک بحران شده نیز به دلیل همین فضای مجازی است.
حجتالاسلام والمسلمین حسینی اظهار کرد: بسیاری از کشورها خودشان فضای مجازی را کنترل میکنند و اجازه دسترسی به همه را نمیدهند، اما نزد ما هر تصویر و فیلم و یا مطلبی منتشر میشود که متاسفانه فروپاشی خانوادهها را آسان میکند.
امام جمعه بخش مرکزی یزد با اشاره به رفع فیلتر از برخی سکوهای داخلی گفت: دولت به جای رفع فیلتر از سکوهای خارجی، سکوهای داخلی را تقویت کند.
مدرسی با اشاره به رفع فیلتر شدن برخی از سکوهای خارجی در فضای مجازی بیان کرد: ما به مصوبات شورای عالی فضای مجازی احترام میگذاریم، اما همواره تاکید ما بر این است که این مورد باید با نظارت و حکمرانی نظام جمهوری اسلامی ایران باشند، به هر حال سکوهای خارجی یا باید التزام دهند و یا باید قوانین درون کشوری که میخواهند در آنجا کار کنند را بپذیرند و در غیر این صورت این افراد حاکم و ما محکوم هستیم.
وی ادامه داد: اگر بخواهیم در این عرصه دست بالایی داشته باشیم دولت حتما باید سکوهای داخلی را تقویت کند، چرا که در عرصه میدان اگر قوی باشیم آنگاه در عرصه دیپلماسی میتوانیم حرفی برای گفتن داشته باشیم؛ میدان ما در فضای مجازی تقویت سکوهای داخلی است.
امام جمعه بخش مرکزی یزد با اشاره به آلودگی اخلاقی در پرتو برخی از جلسات به اسم شادی و دعوت از افرادی که مدافع همجنسگرایی بودند، عنوان کرد: اینگونه دعوت گرفتن و نشست و برخواستها محکوم شده هستند و از مسئولان قم که در مقابل یک کنسرت فاجعهآمیز ایستادگی کردند و مدیرکل ارشاد و برخی دیگر از مسئولان را تغییر دادند، قدردانی می کنم.
دبیر شورای عالی فضای مجازی گفت فیلترینگ یک ابزار است که اگر درست استفاده کنیم، چیز خوبی است و اگر بد استفاده کنیم، چیز بدی است. فیلترینگ یکی از ابزارهای مختلف است که کشورها برای پیاده سازی حکمرانی قانونمند خود از آن استفاده میکنند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، دبیر شورای عالی فضای مجازی با حضور در برنامه صف اول به پرسش ها درباره حکمرانی فضای مجازی پاسخ داد.
سوال: با خود مصوبه شروع کنیم، وقتی دیروز این خبر منتشر شد که این جلسه برگزار شود و قرار است این تصمیم گیری شود راجع به فیلترینگ هرکسی از نگاه خودش به موضوع نگاه میکرد و با این که خبر آمد و واتساپ و گوگل پلی رفع فیلتر شد. اما کسی نمیداند که چه اتفاقاتی افتاد و چه روندی طی شد تا به مصوبه دیروز رسید؟
محمد امین آقامیری، دبیر شورای عالی فضای مجازی: از گذشته و سال گذشته یک سری موضوعاتی بود، از مهرماه شروع شد، اوایل مهرماه با نظر رئیس جمهور محترم یک مکاتبهای با اعضای شورای عالی فضای مجازی شد و از آنها درخواست کردیم که طرح ها، نگاهها و چارچوبهایی که برای این مسئله دارند را برای مرکز ملی فضای مجازی ارسال کنند. تقریبا تا اواسط آبان ماه دستگاهها نظرات خود را فرستادند و ۹ مجموعه چارچوبهای مدونی و موضوعات کامل و الزامات و راهکارهای شان را ارسال کردند و با توجه به این ماموریت اصلی این موضوع در دولت با وزارت ارتباطات بود که یک طرح خوب و عملیاتی که در جلسه دوم شورای عالی هم اعلام شد، آماده کرده بود.
سوال: همان طرح چهارمرحلهای؟
آقا میری: چند مرحله داشت ما در جلسه دوم شورا اول یک سبقهای از موضوعاتی که هشت دستگاه دیگر فرستاده بودند بررسی شد در سرفصلهای مختلف و بعد از آن ملاحظات اعضای شورا مطرح شد و در انتهای جلسه وزیر ارتباطات چارچوب و اصول و سیاستها به صورت کلی برنامه شان ارائه کردند. در انتهای جلسه جمع بندی این گونه شد که یک کارگروهی تشکیل شود و این کارگروه جنبههای مختلف و طرحها و نکات را همه را مطرح کرده و طرح را تکمیل کند.
سوال: یک کمیته جدید، قبلا هم شما به دستور رئیس جمهور یک کمیته تشکیل داده بودید؟
آقا میری: در این فرآیند کمیته جلسه اولش را برگزار شد و آقای دکتر عارف معاون اول رئیس جمهور که یکی از ظرفیتهایی است که ایشان متخصص این حوزه و کمک هستند به این فرآیند. با حضورشان در جلسه اول در خدمت ایشان تشکیل شد و نکات سیاستهای کلی مطرح شد، کارگروه که بلاخره دو جلسه بود باید جمع بندی میکردند و نکته جالبی که اتفاق افتاد و خبر منتشر شد، شش طرح دیگر به مرکز رسید، برخی از آنها از اعضای شورا نبودند حتی نهادهای علمی و دانشگاهی که در این حوزه مطالعات کرده و تجربه دنیا را بررسی کرده بودند که در مرکز ارسال شد و جلسهای با این خبرگان و کارشناسان دانشگاهی و دستگاههای دولتی داشتیم که بتوانیم جنبههای مختلف موضوع را بررسی کنیم، اصل صورت مسئله در این فرآیند این بود که در جلسه فعلی مشخصات مختلفی دارد که باید یک شرایط بهتری را رقم بزنیم که افزایش حکمرانی داشته باشند و مردم رضایت بیشتری داشته باشند، قانونمند باشد و مخاطراتی اگر وجود دارد کنترل شود و فضای فعالیت برای مردم بازتر باشد. برای این که بتوانیم به یک وضعیت بهتری برسیم، همه اعضا تلاش کردند که یک طرح جامع الطرافی داشته باشیم که به این نقطه دست پیدا کنیم. این فرآیند طی شد بعد جلسه سران قوا تشکیل شد و خدمت شان عرضه شد موضوع و نکاتی مطرح کردند و با اعضای دولت و جاهای مختلف در ده روز خیلی پرفشار جلسات نهادی جمع بندی داشتیم و یک جمع بندی با حاصل کار همه این دستگاهها و مجموعهها بود؛ که توانست با اکثریت آرا در شورا تصویب شود، به دست آمد.
سوال: یک سری انتقادات است که شورای عالی فضای مجازی این پیش نویس را به ما میداد، کارشناسان البته، این پیش نویس را میداد ما اعلام نظر میکردیم، شورای عالی فضای مجازی واقعا نظرات کارشناسان در جلسات مختلف دریافت کرده و در نهایت به این مصوبه و ساختار و برنامه رسیده است؟
آقا میری: وظیفه شورا سیاست گذاری مباحث کلامی است، اصولا مباحث کلام تصمیمات جزئی نیست که سلیقه من یا یکی دیگر باشد. در این موضوعات کلام مهمترین بحث این است که بتوانیم همه ابعاد دیده شود، چون تصمیمی که گرفته میشود یک سری تبعات و مشکلاتی ایجاد میکند از آن طرف تصمیمها در فضای سیاستهای صفرو یک نیست، یعنی من خدمت دوستان همیشه عرض میکردم، شاید من ده تا راه حل خوب جلوی میز بگذارم، این ده تا راه حل هیچ کدام غلط نیست، هر کدام مزایا و معایبی دارند، با چه مشخصاتی بخواهید بهینه سازی انجام دهید و کار سخت در حوزه سیاست گذاری این است که نگاهها و جریان و افکار مختلف کنار همدیگر بنشینند و بتوانیم با صحبت کردن و با استدلال و فهم نگاه همدیگر یک جمع بندی مناسبی از موضوع داشته باشیم که البته تاکید کنم آقای رئیس جمهور و معاون اول هر دو تاکید داشتند که سعی کنید که حداکثری طرح داشته باشیم که بتوانیم همراهی کلی به وجود آید.
سوال: یک تصویری برای ما روشن کنید از نقشه راهی که قرار است شورای عالی فضای مجازی برود، گفتند چهارمرحله است، شورا ۱۰ سیاست را مشخص کرده است برای پلتفرمهایی که میخواهند داخل ایران فعالیت کنند در خصوص ساختار و نقشه راهی که قرار است طی شود به چه نتیجه ایی رسیدهاید؟
آقا میری: اگر بخواهم برای مردم عزیز باز کنم موضوع را، کاری که دیروز شورای عالی فضا مجازی یک نقشه راهی مشخص کرد که بخشی دستگاههای مختلفی کارهای مختلفی انجام دهند که ترکیب این کارها منجر به شرایط بهتری برای زیست مردم در فضای مجازی باشد، این موضوع جنبههای مختلف دارد. از ابعاد مختلف نگاه کنیم، یک موقعی نگاه اقتصادی به موضوع دارید، حتما نگاه اقتصادی در جایی که مردم زندگی میکنند مسئله مهمی است. نگاه فرهنگی و نگاه محتوایی هم یک سری راهکارهای خودش را دارد، از جنبه مخاطرات و کلاهبرداری که آن هم نگاه خودش را دارد، حرکتی که دیروز انجام شد، حقیقتا یک راهکاری بود برای هم تسهیل دسترسی مردم به محتواهای مختلف به خدمات مختلف، به کارکردهای مختلف به فضای مجازی و هم یک بستهای برای ارتقای حکمرانی قانونمند، یعنی به شیوهای که ما بتوانیم با بخشهای مختلفی که مثل پازل کنار هم قرار گرفته و همدیگر را تکمیل میکنند از جنبههای مختلف بهبودهایی بدهیم، هر تصمیمی نقاط قوت و نقاط ضعف دارد، نکته مهم این است که سیاست گذار و تصمیم گیر بداند آگاهانه چه نقاط قوتی را تقویت میکند و چه نقاط ضعفی در مسیرش است، هیچ راه حل دفعتا وجود ندارد، همه راه حلهای سیاست گذاری گام به گام است و یک سری اقدامات صورت میگیرد و یک سری مزایا و معایبی دارند که سعی میکنیم که معایب را برطرف و یک سری مزایای جدید ایجاد کنیم و پله به پله جلو میرود.
سوال: این که مرحله به مرحله میرود دلیل دارد و شما میخواهید ایرادات را برطرف کنید، از یک بعد دیگر الان شما بلاخره چه اتفاقی قرار است رخ بدهد، الان شاید برای بیشتر مردم این سوال است که این نقشه راه را به دلایلی شما به عنوان دبیر شورای عالی فضای مجازی برای تان این امکان نباشد که با جزئیات بگویید، ولی قرار است در چند مرحله مثلا در چهارده ماه این داستان بحث محدودیتها را ساماندهی کنید. قرارست در چهار مرحله برای پلتفرمهایی که فعالیت کنند که در چند مرحله این اتفاق بیافتد؟
آقا میری: چند برنامه نیاز است که ما توضیح دهیم، اما از همین نکتههایی که شما گفتید استفاده میکنم برای این که بحث را پیش ببرم، اسناد یک سری اصول کلی دارند که اصول فقط چارچوبهای من است که برام مهم است و یک سری پارامترهایی است که میخواهم این را بهینه کنم و در بهترین نقطه خودش قرار دهم، یک بحث هم سیاست ها، سیاستها ناظر به فعالیتهای سکوها نیست بیشتر ناظر به سیاستهایی است که بخواهد آن اصول را پیاده کنند. اگر ما مثلا بگوییم حکمرانی قانونمند و افزایش رضایت مردم.
سوال: در نهایت آن پلتفرمها باید با این ده تا اصول خودش را تطبیق دهد که اگر میخواهد در کشور ما کار کند؟
آقا میری: مثلا در سیاست میگوییم ما نیاز داریم که فعالیتها جریان تولید محتوا را در کشور تقویت کند، آن چیزی که مردم استفاده میکنند، همه ما از فضای مجازی و اینترنت و خدمات مختلف چه استفادهای میکنیم یا میخواهیم یک فیلم ببینیم یا افرادی میخواهند بازی کنند، افرادی میخواهند مطالعه کنند یا شبکههای اجتماعی فعالیت کنند به این محتوا نیاز دارند، این همه در کشور فعالیت داریم، دوستانی در حوزههای انسان رسانهها و جاهای مختلف فعالیت میکنند، این فضا را باید بتوانیم تسهیل کنیم، افراد بیشتر کار کنند، این یکی از همان جاها است که زیست اجتماعی مردم را بهتر میکند، فیلمهای بهتری تولید شود، کارهای بحثهای کتابخانه دیجیتال اتفاق بیافتد و فعالین دانش بنیان، نخبگان داخل کشور که میخواهند محصولی را توسعه دهند، راحتتر و بهتر کارشان را انجام دهند که این میشود سیاستهایی که در این حوزه داریم. در لایه بعدی فعالیتهایی که میخواهد شکل بگیرد که این شورای عالی فضای مجازی حوزه بالادستی صحنه است.
سوال: باز هم بخواهیم یک جزئیات بیشتری که دغدغه مردم است از شما بپرسم، الان چرا واتساپ و گوگل پلی که معیار شما برای این دو پلتفرم چه بوده است، تلگرام چرا نه، آیا در مرحله بعد پلتفرمهای دیگر رفع فیلتر شوند با شرایطی که شما اشاره کردید؟
آقا میری: ما بالای ده – دوازده در این طرحهای مختلف مطرح شده بود که مدلهای مختلفی که با اینها تعامل کنیم، چند تجربه در دنیا وجود دارد، خیلی از کشورها معروف است که مردم در جریان هستند بعضی جاها کمتر اشاره شده است، همین کشورهای اطراف خودمان، حوزه خلیج فارس چند مدل برای فعالیت سکوها در کشورها موجود است. شایعترین مدلی که وجود دارد سکوهای مختلف میآیند در قالبی که کشورها تعیین میکنند شروع میکنند به فعالیت کشورها همه چارچوب مشخصی دارند، چه در حوزه زیرساختی چه در حوزه خدماتی، بحث اینترنتهای ماهوارهای و هم زیرساختهای فنی و سکوهای پیامرسان، مالی و سلامت و سکوهای بزرگ دنیا با همه کشورها تفاهم نامه و قراردادها و مجوزهایی میگیرند و در چارچوب مجوز کار میکنند. مثال در کشورهای مختلف یک سکوی واحد محتواهای مسدود شده متفاوتی دارند. محتواهای ترویج شده متفاوتی دارند این براساس آن جواز و سیاستی است که کشورها کار میکنند، یکی از اصلیترین مسائل ما این است که ما بتوانیم با سکوها یک تفاهمات را انجام دهیم که در چارچوب قوانین و مقررات فعالیت کنند، این نیاز به صحبت دارد.
سوال: در حال حاضر واتساپ و گوگل پلی که رفع فیلتر شدند آیا این اقدامات انجام شده است؟
آقا میری: ابزارهای مختلفی برای حکمرانی قانونمند داریم که در لایه سکو انجام دهیم حکمرانی قانونمند در سطح کلان شورا است، در رابطه با این سکوها بحثهای مختلفی انجام شد که یک سری از این سکوها خدماتی هستند که خیلی از سکوها در کشور باز هستند، سکوهای متعددی هستند که اینها با آنها مذاکره انجام نشده باشد ولی چارچوبها را استانداردهای خودشان رعایت میکنند.
سوال: در قالب سیاستهای شما میگنجد؟
آقا میری: زیاد منافع و مضاری که دارد قابل بررسی بوده است و همه بررسی شده است.
سوال: مراحل بعدی چطور؟
آقا میری: مراحل بعدی راهکارهای متعددی در نظر گرفته شده است به دستگاهها ماموریتهای مختلفی داده شده از سازوکارهای مختلفی که برای اعمال قوانین و مقررات و چارچوبهای کشور در سکوهای مختلف هستند مشخص شده است و دستگاهها ماموریت دارند از ابزارهای مختلفی این مسیر را پیش ببرند و مذاکره کنند و مسیرهای دیگری را در نظر بگیرند که در یک فرآیند مشخص و چارچوب داری مسیر را پیش ببریم.
سوال: آن نکتهای من به آن اشاره کردم در چهارده ماه تایید میکنید که همه اقدامات در چهارده ماه بررسی و پیگیری شود و ۱۴ ماه تمام این مسائل تعیین تکلیف شود، درست است؟
آقا میری: در سند زمانبندی به جزئیات ذکر نشده است ولی برآوردهایی متخصصین و دستگاههایی که باید کار انجام دهند به مرکز ملی ارائه دادند، هم نظر رئیس جمهور و سایر قوا و اعضای شورا تاکید داشتند تا جایی که میشود این فرآیند تسریع شود و دستگاهها و نهادهای مختلفی که وظیفهای دارند با سرعت بیشتری این مراحل را انجام دهند و این مسیری که مشخص شده است و اقدامات تعیین شده هر چه زودتر به نتیجه برسد.
سوال: آیا با این مصوبه شما پلتفرمهایی که محدود شدند بازگشایی میشوند؟
آقا میری: در این مصوبه چارچوبهایی مشخص شده که براساس این چارچوب همه پلتفرمها قرار بگیرند که اگر قرار بگیرند بازگشایی میشوند.
سوال: یک قدم جلوتر برویم، به قول دوستان وقت حالا اگر این مسائل و محدودیتها را گذر کنیم به بحث حکمرانی میرسیم و حکمرانی قانونمند در فضای مجازی که مورد تایید حضرت آقا هم است، چطور دیده شده است؟
آقا میری: حکمرانی قانونمند یعنی چه، یعنی این که ما بتوانیم محیطی که در آن زندگی میکنیم، فضای مجازی مردم آموزش دارند، همین روزها که آموزش مجازی مدارس است، کسب و کار دارند، تفریح دارند، ارتباطات خانوادگی و دوستی دارند و یک محیط زندگی است و هرچقدر این محیط بتواند یک محیط ضابطه داری باشد، محیط مشخص و نسبت افراد و نسبت افراد عرضه دهنده خدمات و مصرف کننده خدمات و کاربران و مردم عزیز همه چیز مشخص باشد، مثل فضای جامعه فیزیکی در شهر زندگی میکنیم، الان در شهر رفت و آمد مشخص است، خرید مشخص است، چارچوب هاش با خیال راحت زندگی میکنیم در شهر، اگر از یک مغازه خرید میکنیم مغازه مجوز دارد، از وزارت صمت مجوز دارد، اگر کسی از ما کلاهبرداری یا دزدی کرد بدانیم کجا برویم، اگر بخواهیم کسب و کاری راه بیاندازیم میدانیم کجا باید برویم مجوز بگیریم، این محیط زیست باید سعی کنیم برای مردم یک محیط شفاف با وظایف و حقوق مشخص برای طرفین و قابل اعمال از لحاظ ضوابط و مقررات باشد که مردم با خیال راحتتر آن جا زندگی کنند، این حکمرانی در فضای مجازی، مسیری که طی شده است، فضای مجازی پیچیدگی هاش بیشتر از فضای مجازی است، فضای فیزیکی دستت به طرف میرسد، میروید در مغازه و میگویید این کالایی که به من دادید خراب است، در فضای مجازی دسترسی، خیلیها خارج از کشور خدمات ارائه میدهند، همه اینها علاوه بر بحث ضابطه و قانون مهم است بحث قدرت قانون و اعمال ضابطه هم مهم است. باید درفضای مجازی محیط و ضابطه را برای مردم ایجاد کنیم، که اگر مردم ضابطه و قوانین را رعایت کردند حاکمیت قانون و ضابطه قدرت اعمالش وجود داشته باشد و مردم بتوانند از منافع شان حفاظت کنند و یک زندگی خوبی را آن جا تجربه کنند که این ارتقای حکمرانی قانونمند است.
سوال: وقتی بحث حکمرانی قانون میشود از این طرف بحث فیلترینگ برداشت من از اظهارات کارشناسان و مسئولان مختلف این است و احساس میکنم ضرورت دارد ما نگاهمان به بحث فیلترینگ تغییر کند خیلیها فکر میکنند که بحث فیلترینگ فقط برای زمانی است که مشکلی پیش آمده است.
آقامیری: فیلترینگ یک ابزار است من اصلا تعجب میکنم میگویند ما مخالف یا موافق فیلترینگ هستیم مگر آدم میتواند مخالف ابزار باشد ابزار، ابزار است دیگر اگر از ابزار درست استفاده کنیم به جایش استفاده کنیم در مسیر درستش استفاده کنیم چیز خوبیه اگر بد استفاده کنیم در جای غلط استفاده کنیم به شیوهای غلطی استفاده کنیم این چیز بدی است فیلترینگ در واقع در کنار مذاکره در کنار مجوز در کنار قراردادها در کنار چارچوبهای اقتصادی در کنار حوزه ضوابط انحصار و رقابت، همه اینها ابزارهای مختلف حکمرانی هستند کشورها برای همین مختلف هم یک جعبه ابزاری دارند این جعبه ابزار موارد متعددی دارد که از این جعبه ابزار استفاده میکنند تا بتوانند حکمرانی قانونمند خودشان را پیاده کنند الان کشورهای مختلفی میشود نام برد کشورهای اروپایی شرق آسیا همین بحث غرب آسیا، منطقه خودمان بحث کشورهای حوزه آمریکا اینها همه شان مطالعات مفصلی انجام شده چارچوبهای مشخصی دارند هرکس میخواهد در آن حوزه به مردم شان خدمات بدهد باید قوانین شان را رعایت کنند مخصوصاً حوزههای سلامت، چون سلامت دادههای ماست، اطلاعات ما است بالاخره خیلی حوزه فرهنگ میتواند مؤثر باشد.
سوال: منظورتان این است ابزار با اهداف مختلف استفاده میشود؟
آقامیری: ابزارهای مختلف در جاهای مختلف برای اهدافی که حکمرانی وجود دارد استفاده میشود؟
سوال: حالا هم شاید دوباره برگردم به سؤال قبلتر هم که الان قاعدتاً من نمیتوانم یه حکمرانی قانونمند در فضای مجازی داشته باشم، اما با شرایطی که پلتفرم خارجی به آن شرایط تمکین نکرده اینها قابل جمع نیستند چه باید کرد؟
آقامیری: من میخواهم یه مثالی بزنم شاید کمک کند ما موقعی راجع به یک فعل تصمیم میگیریم میگوییم این لیوان اینجا جایش هست درست یا غلط، این یک تصمیم است راجع به این یک موقع میآییم از یک ارتفاع بالاتر میبینیم میگوییم یه برنامهای وجود دارد که کاری میخواهیم انجام دهیم یک هدفی دارد حالا این لیوان جایش اینجا توی دوربین بد دارد میافتد ولی آیا برنامه را چجوری کنیم که برنامه بهتر در سطح کلان به اهدافش برسد این اتفاق، اتفاقی است که ما سعی کردیم انجام بدهیم یعنی یک وضعیت موجودی داریم با مشخصههای مختلف یعنی از وضعیت زیستی که مردم دارند کسب و کاری که مردم دارند ما استفادهای که مردم دارند دسترسیهایی که مردم نیاز دارند و به خاطر آن نیازشان شاید مسیرهای مختلفی را مجبورند برسند ما باید مسیر را بگذاریم که گام به گام بتوانیم این فرایند کلان حکمرانی را ارتقاء بدهیم یعنی در هر تصمیم شاید شما جزئیاتی ببینید ولی اگر یک کم بیایید عقبتر نگاه کنید، درست است این یکسری معایبی دارد ولی سر جمع مزایایی دارد اتفاق میافتد که این مزایا موجب ارتقاء حکمرانی خواهد شد.
سوال: تقریباً ابعاد مختلف موضوع را بررسی کردیم جزئیات زیادی را اشاره کردید حالا اگر رفتیم مصوبه اجرا کردیم، اما سکوها و پلتفرمهای خارجی تمکین نکردهاند حالا به اون اصول و سیاستهای ما تکلیف چیست؟ حتی قرار بود مثلاً بیایند ایران دفتر داشته باشند میخواهم بگویم این قوانین این سیاستها که حالا میگفتند حالا در گزارشها خواندم ۱۰ سیاست سی گام اصلی را شورای عالی فضای مجازی من میگویم بر اساس اظهاراتی که برخی مسئولین مثل نماینده مجلس عضو شورا اینها در رسانهها مصاحبه کردند من بر اساس صحبتهای این بزرگواران میگویم شما دارید ۱۰ سیاست را اجرا میکنید و بر اساس آن ۱۰ سیاست آن پلتفرم باید خودش را تطبیق بدهد پس سی گام اجرایی را در چهارده ماه اینطور که میگویند قرار است برویم جلو حالا باز علیرغم همه این اقدامات اگر راضی نشدند که به سیاستها و قوانین کشور ما مثل قوانین و سیاستهای سایر کشورها که تن دادند تن بدهند تکلیف چیست؟
آقامیری: این سازوکاری که سایر کشورها تو این صحنه میبرند این است که شروع میکنند تفاهم کردن اگر نشد مثل کاری که ترکیه کرد کاری که ایالات متحده دارد میکند و کاری که فرانسه کرد بالاخره یا دستگیر کردند آنها یا دستگیر کردند یا میبندند ترکیه بست و فرانسه دستگیر کرد تا آن چارچوب شان را قبول کردند برخی مثل اتحاد اروپا جریمههای سنگین کرده، پانصد میلیون دلار چهل یکی از پلتفرمها را جریمه سنگین کرده یکی از شرکتها سر اینکه قوانین را نقض کردید و حتی استانداردهای محیط زیستی شان هم دارند برای اینها میگذارند و کارهای مفصلی انجام میشود در دنیا به طبع حکمرانی کشورها محترم است و هیچ کشوری نیست حالا کشورهای خیلی ضعیف باشند که بگویند ما حکمرانی نداریم دیگر هرچی سکو اراده کرد ما تابع سکو هستیم، ولی کشورهایی که برای خودشان هویت دارند دولت قوی دارند مستقر هستند همه با سکو در واقع یک چارچوبی تعامل میکنند حالا سکوهای همان تعاملی که با سایر کشورها کردند را بالاخره باید با ما داشته باشند اگر به هر دلیل نشد ساز و کارهای دیگهای هم تدبیر شده بخش خصوصی میتواند نقشآفرینی کند بخش خصوصی میتواند به واسطههایی این فرایند تفاهم را انجام بدهد میتواند از ابزارهای مختلفی برای حوزه استفاده کند و این فضا باز است که یعنی ما شاید حتی کم فضا را یک کم بازتر کردیم نسبت به سایر کشورها، چون سایر کشورها خود سکو و خود صاحب سکو باید بیاید تفاهم را انجام بدهد این فضا بازتر شده که بتوانیم یک مسیری را داشته باشیم.
سوال: امکان دارد یک پلتفر خارجی در بستر پلتفرم داخلی خدمات بدهد؟
آقامیری: تفاهم تجاری بین دو تا پلتفرم است اگر خودشان بخواهند بله.
سوال: ما قبلاً میدیدیم که آقا حالا مثلاً تلگرام مدلی از تلگرام دارد داخل ایران خدمات میدهد و این فیلتر است این فیلتر نیست مسائلی از این دست در گزارشها هم میخواندم که این امکان وجود دارد که بیاید حالا به نوعی بومی سازی شده آن پلتفرم در ایران قابل دسترس باشد؟
آقامیری: بسیاری از سکوها کم هم نیست سکوهای معروف بزرگ مطرح خیلیهای هایشان در واقع حتی از ابزارهای رسمی میدهند شما پول میدهی و ابزار را میخری این ابزار قابل مدیریت است خیلی جاها مثلاً یک سری مدارس میخرند یک سری جاهایی که مثلاً ویدئوها فیلم آموزش هست را در چارچوب مشخصی میگوید این کار انجام شود خیلی از سکوها به جایی اینکه بنشینند با هم تفاهم کنند میگویند من همینم که هستم این هم میگذارم هر کس خواست این را بگیرد یا پولش را بدهد یا حتی رایگان از این استفاده کند و هر چارچوبی میخواهد رویش برود اعمال کند.
سوال: مثل مدیریت استفاده کودکان؟
آقامیری: خیلی چیزهای مختلفی هست بله، حریم خصوصی چارچوبهای قواعد مقررات همه اینها، چون دیگر بحث رسمی است و خیلی مشخص صاحب سکو رسماً اعلام کرده خیلی نگرانی هم رویش کمتر است و حتی احتمال مقابله اینکه بیایند بالاخره خرابکاری کنند این تقریباً میشود گفتش که ایمن است و مشکلی ندارد.
سوال: سکوهای داخلی کشور ما این مدت خیلی تلاش کردند که بههر حال مخاطب جذب کنند بالاخره فرصتی بود که خودشان را تقویت کنند دراین دوران محدودیتی که برای پلتفرمهای خارج بود الان اینها را چطور دیدید چطور میخواهید از آنها حمایت کنید و چه طور اینکه اینها به هرحال یک جوری حمایت کنند که برنگردند دوباره این مخاطبهایی که جذب کردند برنگردند در پلتفرمهای خارجی؟
آقامیری: حقیقتاً من به عنوان کارشناس میگویم شاید نظر شخصیام هست ولی حرکتهایی که همین بچههای خودمان نخبههای خودمان در این بازه انجام دادند حقیقتاً حیرتآور بود یعنی شاید اینکه شما یک سکویی داشته باشیه که بتواند یه دفعه از یک فضایی که دارد توسعه میدهد خیلی آرام آرام کار میکند از مثلاً یک و نیم میلیون نفر یک دفعه به بالای بیست میلیون نفر برسد این اتفاق، اتفاقی است که از لحاظ زیرساختی و فنی معماری نرم افزار و پایگاه داده سیستمهای پشتیبان فعال پشتیبان غیرفعال این واقعاً یک کار پیچیدهای است که روی اپ ببری بتوانی خدمات بدهی و واقعاً میتوانم بگویم که قابل افتخار است و واقعاً جا دارد که ما در جاهای مختلف مجامع بینالمللی که میرویم همیشه یکی از برگهای زرینی که هم بقیه از ما سؤال میپرسند هم ما معمولاً حالا یک کم فخر فروشی به بقیه کشورها میگوییم حالا شاید شما در کشورتان نیازمند خدمات آمریکایی هستید خدمات چینی هستید ما خیلی از اینها را در کشور خودمان داریم و خودمان داریم نیاز خودمان را برطرف میکنیم این اتفاق مهمی بود یعنی الان شاید درصد قابل توجهی مردم انحصاراً یا مشترکاً از پلتفرم داخلی استفاده میکنند یعنی بعضیها فقط داخلی بعضی هم داخلیاند هم خارجی خوب این یک رشد و بلوغ توانمندی فنی را در کشور نشان میدهد و حتماً ما همان جوری که از همه صنایع کشور حمایت میکنیم مثلاً مثل گمرک در دنیا نقشش همین است کشورهای بزرگ میگویند در اخبار هم است مثلاً فلان رئیس جمهور شما میخواهد من تعرفه اش را فلان قدر میکنم ماهم در واقع حمایتهای خوبی اینجا انجام بدیم هر چند که حمایت اصلی دست مردم است.
سوال: پس در مصوبه دیده شده؟
آقامیری: بله، مادامی که مردم افتخار کنند حمایت کنند از همین جوانهای نخبه خود کشور که دارند زحمت میکشند و این حرکت مهم و پیچیده فنی را انجام میدهند این بزرگترین حمایتی است که میخواهند انجام دهند.
سوال: یک روی سکه مردم هستند روی دیگر سکه حاکمیت است آقای دکتر الان شما البته طبیعی است هر اقدامی که دارد انجام میشود در هر کشور و هر مصوبه سیاستگذاری موافقانی دارد، مخالفانی دارد الان مخالفان ما یک دغدغهای که دارند این است که چه تضمینی وجود دارد سکویی که شما الان رفع فیلترش میکنید محدودیت را از آن بر میدارید چه تضمینی وجود دارد دوباره بعداً نیاید محتوای غیراخلاقی، ضدامنیتی و مواردی از این دست که دیگر حالا مواردش هم زیاد است چه تضمینی وجود دارد که بیاید اینها را در آینده رعایت کند و اگر رعایت نکرد تکلیف چیست؟ صراحتاً بفرمایید؟
آقامیری: ما در جاهایی که مذاکره قرار شود و در مذاکره هم چارچوب مشخص وجود دارد که این مجوز شما است این جریمه هایش است و جریمههای مالی، تا محدودیتهای مختلفی که در نظر گرفته میشود تجربهاش از مسدود سازی تا جریمه مالی همه چیز است پس بنابراین در آن حالت که شفاف و مشخص است در حالتی که توسط بخش خصوصی بخشهای مختلف این کار انجام شد آن هم همینطور آنها هم طبق مجوز فعالیت میکنند و کار پیش میرود خیلی از جاها که البته ما در کشورمان تجربه منفی روی این قضیه داریم و خیلی از سکو خودشان چهارچوبها قوانینش است مثل اکثر کشورها و سکو برای اینکه یک خیال جمعی به دولتها و حاکمیتها بدهد خودش میگوید من قرار است اینها را رعایت کنم هر چند که در کشور ما مشاهده کردیم در دو سال گذشته خودشان را نقض کردند ولی بنا به اینکه این تخلف و یا این حالا نقضی که اتفاق میافتد در سطحی باشد مراحل برخوردی متفاوتی در نظر گرفته میشود که باید اعمال شود.
سوال:، چون میدانید که برداشت من الان این است هنوز که فرصتی برای گفتوگو شما با پلتفرمهای خارجی پیدا نکردی فقط یک یا ۱۰ سیاست اعلام میکنید که اگر میخواهید در کشور ما فعالیت کنید این قوانین را باید تطبیق دهید حالا اگر ما الان داریم اینها را رفع فیلتر میکنیم برای من سؤال است چه تضمینی وجود دارد که آن بیاید با قوانین و سیاستهای ما خودش را تطبیق بدهد؟
آقامیری: نگاه کنید من یک بار دیگر تاکید میکنم ده سیاست راجع به سکوها نیست این ده سیاست برای تحقق اهداف و اصول ماست و مثلاً ممکن است هشت تای آن اصلا به سکوها ربط نداشته باشد ممکن است من بیایم بگویم که ما برای کشور الان یک سیاست این است که ما در حوزه زیر ساختی کشور را تقویت کنیم که خدمات متعددی شکل بگیرد یا مشوقهایی برای سرمایه گذاری در این حوزه در نظر بگیریم اینها سیاست ماست و این جزئیاتی است که سکو چه چیزی را باید رعایت کند مسائلی است که تنظیم گرانه بخشی مشخص میکنند، تنظیمگر بخشی در کشور ما ساختار منسجمی دارد معلوم است مثلاً حوزه صوت و تصویر فراگیر صدا و سیما تنظیم گرش است، حوزه سلامت وزارت بهداشت و درمان.
سوال: الان شورای فضای عالی مجازی در حد رفع فیلتر ورود کرده؟
آقامیری: در حالی که تنظیم گر بخشی وظیفهاش این است که بین مردم و حاکمیت و بخش خصوصی تعادل را بتواند ایجاد کند که این کار بسیار سختی است پس اینکه هر سکو چه چیزی را باید رعایت کند تنظیمگر بخشی از آن مشخص خواهد کرد که این سیاستهای در واقع تصویبی راجع به این جزئیات نیست مطلب اول مطلب دوم این است که بر اساس بررسیهایی که صورت میگیرد مراحل مختلفی اقدامات مختلفی طراحی شده برای موضوع و حتماً جمع این اقدامات موجب ارتقای حکمرانی در کشور میشود پس چرا همانجور که اشاره کردم در صحبتهای قبل تصمیمات ما گام به گا میرود که بتوانیم نقاط قوت مان را تقویت کنیم و نقاط ضعف مان را برطرف کنیم.
سوال: پیش بینی دارید با توجه به جلساتی که تا الان برگزار کردید و جلسه روز گذشته که این روند چقدر طول بکشد؟ حتماً متناسب با شرایط روز و مسائلی که پیش میآید و خودتان هم اشاره کردید که مرحلهای میرود جلو که به هر حال مدیریت بکنید فضا را این کاملاً مشخص است، اما با توجه به مصوبهای که دارید آیا این گزارشهایی که داریم توی فضای رسانهای میبینیم حالا من نمیدانم تا چه حد درست است آیا این برنامه شما برنامه زمانبندی شده است یا خیر؟
آقامیری: بله، برنامه اقدام که زمان بندی نداشته باشد متولی مشخص نداشته باشد دستگاه همراه نداشته باشد برنامه اقدام نیست. من فقط یک توضیح بدهم، چون زیاد هم با این سؤال در فقط بیست و چهار ساعت گذشته مواجه شدم این توضیح به نظر من خالی از لطف نکنید شورای عالی فضای مجازی الان مسائلش این نیست که این برنامه را هر روز بیاید پیگیری کند این برنامه مصوب شده وظایف دستگاهها مشخص است مرکز ملی و جمعی از یک کارگروهی تشکیل شده برای پیگیری اجرای پیادهسازی این مصوبه اینها دیگر میروند کارشان را انجام میدهند جلسات بعدی شورای عالی ما موضوعات بسیار مهم بسیار اساسی داریم که الان در صف هستند، مثلاً بحث حکمرانی داده، بحث ساماندهی فناوری نو ظهور مثل زنجیره بلوکی، هوش مصنوعی و چیزهای مختلفی که نیاز کشور است، بحث توسعه خدمات در کشور بحث توسعه محتوا در کشور بحث ایجاد زیر ساختهای اقتصادی برای اینکه بتوانیم در واقع یک حرکت جدی در حوزه سرمایه گذاری در این حوزه داشته باشیم شورای عالی این جلسه را این را مصوب کردیم برای اجرا ما جلسات بعدی موضوعات دیگهای در دستور داریم که این کار را پیش میبریم دیگر این سند همه چیزش مشخص است دستگاه اجرایی کارشان را انجام میدهند.
سوال: یک بحث پلتفرمها و سکوها همیشه بحث اقتصادی بوده یعنی تجارت الکترونیک و حالا کسب و کارهایی که در این فضا دارند کار میکنند شما جلسات مختلفی را گذاشتید در این جلسات نگاهتان به کسب و کارها چطور بود، چون در گزارشهایی که به صورت جهانی دارد منتشر میشود میانگین پنج و نیم درصد از تولید ناخالص داخلی کشورها به همین کسب و کارهای اینترنتی است که در کره جنوبی اگر اشتباه نکنم میرسد به هفت و نیم در کشور ما چهار ممیز چهار است الان در این مصوبه شما از بعد اقتصادی تقویت کسب و کارها نگاه ویژه و برنامه خاصی دارید؟
آقامیری: بستهای که مصوب شد برای ارتقاء و بهبود زیست مردم در فضای مجازی است یعنی اینکه هم حوزه خدمات هم حوزه محتوا کارهای مختلفی که میشود انجام شود اینها ارتقاء پیدا کنند و حتماً ما ظرفیتی که از لحاظ نیروی انسانی داریم در دانشگاه بیایید با همدیگر برویم آن قدر ما ظرفیت داریم بچههای توانمند خلاق پرانرژی که میخواهند یک کار نویی انجام بدهند ما باید یک ظرفیتی درست کنیم که این بچهها نه تنها کار را شروع کنند بلکه کار را داخل کشور توسعه بدهند و به کشورهای منطقه و سایر کشور بتوانند این خدمات را بدهند یکی از مهمترین مزیتهای فضای مجازی است.
سوال: این پلتفرمهایی که الان دارند بازگشایی میشوند مثل واتس آپ آیا شما الان با همین شرایط موجود توانایی حذف محتوای حالا ضد امنیتی یا غیر اخلاقی را از این پلتفرمها دارید یا خیر؟
آقامیری: این سؤال را من اینطور جواب میدهم که باید شما ببینید این مسائلی که میگویید با همان قوانین مقرراتی که اولش آن سکو اعلام میکند چقدر هم همخوان است اگر همخوان بود خودش برمیدارد و تعاملاتی انجام میدهد که این اتفاق بیفتد.
سوال: الان ما داریم راجع به خود واتس آپ صحبت میکنیم و گوگل پلی آیا الان ایران این توانایی و این امکان و این ابزار را دارد که بتواند محتوای آنها را مدیریت کند؟
آقامیری: میگویم این ساز و کار خود حتی سکوهای خودشان ساز و کار مختلف برای این موضوع گذاشتند.
سوال: حالا شاید با فرهنگ ما با قوانین ما نخواند آن وقت ما این توانایی را داریم که مدیریتش کنیم؟
آقامیری: خود سکوها سازوکار مثلاً گزارشدهی گذاشتند سازوکارهای مختلفی که مردم میخواهند.
سوال: کشور ما چطور که بخش زیادی از کاربرهایمان هستند؟
آقامیری: خوب کاربرها انجام میدهند دیگر، کاربرها میروند.
سوال:از لحاظ حاکمیتی ابزاری نداریم؟
آقامیری: این را بگذارید در سازوکارهایی که خود سکو در نظر گرفته و تعاملاتی که دارد میشود خودش پیش برود.
سوال: نکتهای در رابطه با ادامه مصوبات بفرمایید؟
آقامیری: من اول از همه میخواهم یک توضیحی از کلیت این فرآیندی که در کشور دارد انجام میشود از زیست مجازی مردم این زیست مردم روز به روز دارد بیشتر میشود، ما هر چقدر در فضای فیزیکی بودیم الان شاید بیشتر از آن در فضای مجازی داریم زندگی میکنیم و یک حرکت جمعی برای توسعه محتوا و خدمات در این عرصه نیاز داریم یعنی ما باید کمک کنیم همه با همدیگر کسب و کارهای جدید، فعالین جدید چه تولیدکنندگان محتوا، چه تولید کنندگان خدمات بتوانیم کنار همدیگر، یکدیگر را تقویت کنیم که یک زندگی بهتر آنجا داشته باشیم وگرنه این فضا میشویم صرفاً مصرفکننده و شاید ما که ایرانی هستیم و یک میراث تاریخی و کهنی داریم چه دینی چه ملی بتوانیم این میراث را بیاوریم در عرصه فضای مجازی این را به بروز و ظهور برسانیم تا بتوانیم هم از میراث خودمان حفاظت کنیم همین میراث را به دنیا نشان بدهیم و شاید آن نقطه قلهای که در تاریخ همیشه داشتیم در فضای مجازی بتوانیم این را متبلور کنیم.
سوال: یک مقدار با نگاه به آینده آن تدابیری که حالا اتخاذ شده برای مدیریت این فضا به نحوی که حالا هم ببینید ما هم امنیت میخواهیم هم منافع مردم را میخواهیم هم میخواهیم قوانین مان اجرا شود الان آن سیاستی که بتواند این سه ضلع را اجرا و عملیاتی کند و نگاه شورا به آن چیزی است ابزارش، راهکارش راهبردش به صورت مشخصی است؟
آقامیری: ما نگاهی که وجود دارد، مزیت فضای مجازی زمان و مکان است، نسبت به این دو محدود نیست یعنی شما میتوانید خدمات را در زمانهای مختلف در مکانهای مختلف داشته باشید فضای مجازی اگر در حوزه خدمات و در حوزه محتوایی که در صحبتهای آخرم گفتم که اشاره کردم ما در این حوزه بتوانیم خوب کار کنیم فعالیت انجام بدهیم یک ظرفیت اقتصادی بینظیر برای کشور فراهم کنیم، الان فرصتهای اقتصادی که در حوزه رمز ارزها هست، در حوزه تولید محتوا هست، نگاه کنید ما زبان فارسی داریم که کلی محتوای فارسی داریم تولید میکنیم شاید شبکههای انتشار مثل صدا و سیما مسیرهایی را برای رساندن این محتوا به فارسیزبانان کل دنیا داشته باشند ولی فضای مجازی خیلی کمهزینهتر خیلی راحتتر در دسترستر میتواند این محتوا را به همه فارسی زبانان کره زمین برساند این خدمات میشود در چارچوبهایی که جذاب هستند الان من همین امروز جلسهای داشتیم کمیسیون عالی تنظیم مقررات بود گزارشی که دوستان دادند مثلاً یک موردی بود که برای منم جالب بود یکی از دومین سکوی خاورمیانه را غرب آسیا را ما در کشور داشتیم و دوستان داشتند توضیح دادند که چه کارهایی کرد که خود ما میتوانیم فراگیرترش کنیم چرا اول نباشیم چرا دوم باشیم، این حرکتها همه حرکتهایی است که ما میتوانیم در آینده و در واقع آن حکمرانی قانونمند، آن زندگی در چارچوب قواعد و مقررات زندگی لذت بخش، چون محیط زیست و محیط زندگی انسان باید جذاب باشد لذت بخش باشد این را فراهم کنیم هم برای خودمان هم برای سایر مردم.
سوال: یک نکتهای که از حالا توی این چند روز گذشته خیلی حالا روی رسانهها دست به دست میشود آمدند مطرح کردند گفتند که کشور ما الان از لحاظ زیرساخت و تجهیزات و فنی اصلاً امکان رفع فیلتر را ندارد یعنی بخواهیم همه محدودیتها را یکجا برداریم البته حضرت عالی الان اشاره میکنید که ما براساس سیاستها و مصوبات داریم حالا با رویکرد تدریجی و مرحلهای میرویم جلو و از طرفی بعضیها آمدند اعلام کردند که نه آقا اصلاً همچیزی نیست ما زیر ساختمون به اندازه نیاز هست و از این صحبتها الان شما به عنوان کارشناس این حوزه برای بینندگان بفرمایید اگر ما بخواهیم دفعتاً محدودیتها را حذف کنیم آیا از لحاظ فنی و زیر ساخت و تجهیزات مشکل داریم؟
آقامیری: نگاه کنید این موضوع را خوب مدیرعامل محترم شرکت زیرساخت پاسخ دادند مقام رسمی ایشان هستند ولی منظر شبکه ملی اطلاعات من میتوانم این موضوع را توضیح دهم، شبکه ملی اطلاعات یک شبکه داخل کشور است که خدمات گوناگون رویش سوار میشود و خدمات، خدمات پردازشی است خدمات انتقال، حوزه تجمیع، حوزه اینترنت است همه چیز میتواند روی این شبکه قرار بگیرد و شبکه خدمتها را به مردم عزیزمان میرساند یعنی وابستگی ما برای دادن این خدمتها به شدت کم میشود.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی به بیان توضیحاتی درباره دلایل رفع فیلتر پلتفرم های واتساپ و گوگل پلی پرداخت و در ادامه توضیحاتی درباره زمان رفع فیلتر تلگرام و اینستاگرام پرداخت.
حسنعلی اخلاقی امیری، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درباره جزئیات برنامه و راهبرد شورای عالی فضای مجازی برای رفع فیلترینگ گفت: برنامه ریزی انجام شده از سوی شورای عالی فضای مجازی برای رفع فیلترینگ شامل ۱۰ سیاست و ۳۰ گام اجرایی است.
وی در ادامه بیان کرد: بر اساس این سیاست های ۱۰ گانه تدوین شده در شورای عالی فضای مجازی، پلتفرم هایی که با این شورا و سیاست های ۱۰ گانه آن هماهنگ باشند، به ترتیب رفع فیلتر می شوند، که در گام اولیه واتساپ گوگل پلی شروط ایران را پذیرفتند و رفع فیلتر شدند.
این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس ادامه داد: اجرای این سیاست های تقریبا ۱۴ ماه طول می کشد، مجموعه هایی که شروط نظام را بپذیرند به ترتیب رفع فیلتر میشود و متناسب با همان سیاست ها این ۳۰ گام اجرایی در ۱۴ ماه عملیاتی و اجرایی میشود.
اخلاقی با بیان اینکه بعد از واتساپ نوبت پلتفرم بعدی است افزود: مذاکره با مالک این پلتفرم آغاز شده است. جزئیات این ۱۰ سیاست را شورای عالی فضای مجازی اطلاع رسانی خواهد کرد و هر مجموعه ای که این ۱۰ شرط را بپذیرد در ایران رفع فیلتر می شود.
این نماینده مجلس شورای اسلامی در ادامه با تاکید بر اینکه ممکن است این ۱۴ ماه زمان تعیین شده زودتر هم به نتیجه برسد ولی نهایت مذاکرات ۱۴ ماه است بیان کرد: هر کدام از پلتفرم های خارجی شرایط ایران را بپذیرند مشکلی برای رفع فیلتر آنها وجود ندارد.
این نماینده مجلس شورای اسلامی در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا دسترسی به اطلاعات کاربران ایرانی این پتلفرم ها جز شروط ۱۰ گانه شورای عالی فضای مجازی است؟ گفت: این مورد هم جز شروط مذاکره است. یا به عنوان مثال بعضی از شروط این است که برخی از آنها دفتری در ایران تاسیس کنند.
در جلسه امروز (سه شنبه) شورای عالی فضای مجازی، پس از بحث و بررسی، اعضا ضمن تاکید بر اهمیت حکمرانی قانونمند در فضای مجازی به رفع محدودیتهای دسترسی به برخی سکوهای پرکاربرد خارجی شامل واتساپ و گوگلپلی، با اجماع رای مثبت دادند.
به گزارش ایرنا،یکصد و چهارمین جلسه شورای عالی فضای مجازی امروز چهارم دی ماه با حضور سران سه قوه، وزیران و اعضای شورای عالی فضای مجازی کشور برگزار شد و در این جلسه، موضوع بازنگری در سیاستهای مسدودسازی، مجدد طرح شد و پس از ارائه نظرات دستگاهها، که پیشتر مورد بررسی قرار گرفته بود، در این جلسه مورد بررسی قرار گرفت.
همچنین در جلسه امروز، اعضا بر حمایت از سکوهای داخلی تاکید کردند.
گمانه زنیها حاکی از آن است که در جلسه امروز شورای عالی فضای مجازی برنامه اقدامات مورد نیاز برای تسهیل در دسترسی به سکوهای خارجی مانند رفع فیلتر واتساپ و گوگل پلی مورد بررسی قرار می گیرد.
به گزارش خبرنگار مهر، یکصد و چهارمین جلسه شورای عالی فضای مجازی امروز چهارم دی ماه با حضور سران سه قوه، وزیران و اعضای شورای عالی فضای مجازی کشور از ساعت ۱۵ تا ۱۷ برگزار خواهد شد.
در این جلسه قرار است «پیشینه، اهداف، وضع موجود، بهینه سازی و اصلاح ساز و کارهای سیاست مسدودسازی» بررسی و گزارشی از آخرین وضعیت اقدامات کلان و بررسی اصلاحیه و متمم بند (د) «سند راهبردی جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی» ارائه شود. دستور جلسه سوم نیز «بررسی وضعیت ارزیابی اهداف و برنامههای محتمل و تدابیر فوری در زمینه امنیت روانی جامعه» خواهد بود.
بررسی ۴ برنامه برای تسهیل در دسترسی به سکوهای خارجی در شورای عالی فضای مجازی
بر اساس گمانه زنیها در این جلسه قرار است، برنامه اقدامات مورد نیاز برای تسهیل در دسترسی به سکوهای خارجی با رعایت حکمرانی قانونمند در چارچوب نگاشت نهادی در ۴ مرحله مورد بررسی قرار گیرد.
مرحله اول شامل ۵ اقدام است که اقدام نخست اختصاص زیرساخت به سکوهای محتوایی منتخب داخلی برای مدت ۳ ماه، دوم تصویب بسته حمایتی تبلیغات رسانهای برای پیام رسان های داخلی منتخب (به میزان ۵۰۰ میلیارد ریال)، سوم ابلاغ سند سیاستها و الزامات تعرفه گذاری ترافیک شبکه و تسهیم درآمد محتوا و مقدمات اجرایی سازی آن را شامل میشود.
بازگشایی گوگل پلی و واتساپ در دستور کار شورا
در چهارمین و پنجمین اقدام، به موضوع بازگشایی گوگل پلی و واتساپ اشاره شده است.
برنامهای برای ارائه یوتیوب از طریق درگاههای حکمرانی پذیر در مرحله دوم
مرحله دوم از این برنامه، ۱۱ اقدام را شامل میشود که موضوعاتی چون ارائه یوتیوب از طریق درگاههای حکمرانی پذیر، تصویب لایحه مقابله با اخبار جعلی در هیئت دولت و اقدام به بررسی دو فوریت آن در مجلس، اجرایی سازی سند سیاستها و الزامات تعرفه گذاری ترافیک شبکه و تسهیم درآمد و محتوا، ایجاد زیست بوم پایدار تولید محتوای مردمی در سکوهای داخلی، تسهیل و ترغیب سرمایه گذاری برای ایجاد و تقویت سکوهای متنوع محتوایی و خدماتی توسط نهادهای حاکمیتی، بخش خصوصی را در برمی گیرد.
ممنوعیت استفاده رسمی دستگاهها از سکوهای خارجی
همچنین ارائه خدمات نسخه نویسی الکترونیکی و پیامک تراکنش بانکی و بازوی ارتباطی دستگاهها با ارباب رجوع به صورت انحصاری در پیام رسان های داخلی منتخب و تصویب ممنوعیت استفاده رسمی دستگاهها از سکوهای خارجی و الزام به حضور در سکوی داخلی، بازبینی و متناسب سازی برخورد با مصادیق محتوای مجرمانه در سکوهای داخلی و خارجی، اختصاص زیرساخت پردازشی و ذخیره سازی پیام رسان ها و شبکههای اجتماعی منتخب داخلی به میزان مورد نیاز برای یک سال آینده، مشارکت و مذاکره با سکوهای خارجی با تاکید بر سکوهای جدید و اصلاح تعرفه در جهت کاهش مصرف سکوهای خارجی و پالایش شکنها در کنار کاهش درآمد کارور از ترافیک خارجی نسبت به ترافیک داخلی از دیگر موضوعاتی است که در مرحله دوم برنامه اقدام تعریف شده است.
در مرحله سوم نیز ۹ برنامه اقدام پیش بینی شده است که موضوعاتی چون افزایش کیفیت دسترسی با مزیت بخشی فنی به سکوهای محتوایی داخلی، ارائه خدمات الکترونیکی مرتبط با یارانه، کارت سوخت، پلیس و قوه قضاییه به صورت انحصاری در سکوهای داخلی منتخب، اعمال بخش دوم از سیاستهای تعرفهای با هدف گذاری مشترکان پرمصرف، ارائه سرویسهای جدید تحریم شکن و تدوین و پیادهسازی طرح امنیت خانواده در فضای مجازی را شامل میشود.
بازگشایی تلگرام بعد از مذاکره در مرحله سوم / ارائه تلگرام از طریق سکوهای داخلی در صورت عدم توافق
برنامههای دیگر در مرحله سوم عبارت است از تدوین و پیگیری تصویب قانون مسئولیت سکوها، افزایش کیفیت شبکه (شناسا نمودن ترافیک و ip، توسعه ظرفیتی و عملکردی سامانههای پالایش)، بازگشایی تلگرام بعد از مذاکره مشروط به پذیرش شرایط مصوب کارگروه ماده ۴ و ارائه تلگرام از طریق سکوهای داخلی در صورت عدم توافق (مطابق مصوبه جلسه در شورای عالی فضای مجازی).
شدت عمل قضایی در برخورد با تخلفات در سکوهای خارجی غیرمجاز
تقویت دانش فنی و مقابله موثر با ابزارهای پالایش شکن و تشدید برخورد با پالایش شکنهای غیرمجاز، تدوین و پیگیری تصویب قانون مالکیت فکری، تدوین لایحه جرم انگاری عرضه و فروش ابزارهای حاکمیت گریز و اقدام به بررسی دو فوریت آن در مجلس، جلوگیری از فرار مالیات بر درآمد حاصل از فعالیت اقتصادی و محتوایی در سکوهای خارجی، ساماندهی اینترنت اقشار و ارائه پالایش شکن قانونی، شدت عمل قضایی در برخورد با تخلفات کاربران در سکوهای خارجی غیرمجاز برنامههایی است که در مرحله چهارم در نظر گرفته شده است.
در مرحله چهارم نیز بازگشایی سایر سکوها بعد از مذاکره و پذیرش شروط کارگروه مذکور ماده ۴ به عنوان یکی دیگر از برنامهها پیش بینی شده است.
لازم به ذکر است این برنامه در صورت رای مثبت اعضای شورای عالی فضای مجازی اجرا خواهد شد.
گفتنی است؛ رئیس جمهور در دومین جلسه از شورای عالی فضای مجازی در دولت چهاردهم به دکتر آقامیری دبیر شورای عالی فضای مجازی دستور داد با تشکیل کارگروهی به فوریت ابعاد مختلف این موضوع را بررسی و نتیجه کارشناسی را برای تصمیمگیری در جلسه آتی شورای عالی مجازی ارائه کند.
وزیر ارتباطات از محوریت حکمرانی قانونمند در طرح وزارت ارتباطات در موضوع فیلترینگ خبر داده و تأکید کرده که مذاکره و دیپلماسی از ابزارهای اصلی برای تعامل با پلتفرمهای خارجی مانند متا و ایکس به منظور بازگشایی دفاتر و رعایت قوانین داخلی ایران هستند.
به گزارش تسنیم، ستار هاشمی؛ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اخیراً در گفتوگویی با یکی از رسانهها، در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چه تدبیری برای تعامل با شرکت "متا و ایکس" برای رفع فیلتر واتساپ و توییتر مدنظر دارید، گفته بود: "توجه به حکمرانی قانونی مدنظر مقام معظم رهبری، محور کار در طرح وزارت ارتباطات است که درحال بررسی است؛ چندین موضوع در طرح ما مورد عنایت قرار گرفته و یکی از این موارد، استفاده از ظرفیت دیپلماسی و مذاکره است البته این مسئله محورهای مختلفی داشته و چند بُعدی است و از آن ظرفیتها میتوان در موقع خود استفاده کرد."
مسئله بازگشایی دفاتر پلتفرمهای خارجی در ایران به اغتشاشات سال 1401 برمیگردد؛ در آن زمان با فیلتر شدن سکوهای وابسته به شرکت متا، شرط رفع مسدودیت آنها بازگشایی دفتر در تهران و احترام به قوانین کشور ما بود.
مسئلهای که امروزه در دنیا اهمیت فراوانی پیدا کرده، حکمرانی پذیرکردن پلتفرمهاست و کشورها راضی نمیشوند تا حاکمیت موازی از این طریق بر مردم جاری شود و شبکههای اجتماعی به شیوه افسار گسیخته امنیت روانی و سلامت جامعه را هدف قرار دهند تا جایی که فرانسه برای آن "پاول دورف" مالک تلگرام را دستگیر کرد تا بتواند از این طریق وی را وادار به همکاری کند لذا به رغم موانعی همچون تحریمها یا عدمالنفع پلتفرمهایی مانند متا و ایکس در ایجاد دفتر در ایران و یا همکاری متقابل، باید نسبت به این مسئله اصرار ورزید چرا جدا از مسائل اخلاقی و اجتماعی، امنیت ملی کشورها نیز ممکن است مورد هجمه قرار بگیرد.
چندی قبل، خبری منتشر شد مبنی بر اینکه شرکت متا با ارتش آمریکا در زمینه هوش مصنوعی و دادهها همکاری خواهد کرد.
بیشتر بخوانید
حقیقت ماجرای رأیگیری فیلترینگ در شورای عالی فضای مجازی
شرکت متا پلتفرمز (Meta Platforms) که با نام تجاری متا شناخته میشود، مالک سکوهایی همچون فیسبوک، اینستاگرام، تردز، مسنجر، واتساپ، اوکولس و... است. براساس گزارشی که نیویورک تایمز منتشر کرده بود، این شرکت آمریکایی برای ارتش ایالات متحده ابزارهای هوش مصنوعی و دادههای تحلیلی برای اهداف نظامی فراهم کرده و مدل منبع باز((open sourse هوش مصنوعی خود (Llama) را در اختیار نهادهای نظامی و امنیتی قرار میدهد.
این اقدام شرکت متا نگرانیها را در سطح دنیا نسبت به استفاده از فناوری و پلتفرمهای این شرکت در جهت اهداف نظامی و اقدامات مخربی همچون شنود، اشتراکگذاری دادهها و و ردیابی افراد و همچنین حملات سایبری بالا میبرد؛ به ویژه آنکه رئیس امور جهانی متا نوشته است که این شرکت میخواهد با این کار نقش خود را در ایمنی، امنیت و رفاه اقتصادی آمریکا و نزدیکترین متحدانش ایفا و ایالات متحده میتواند از این فناوری برای ردیابی فعالیتهایی که آنها تروریستی مینامند استفاده کند.
از سوی دیگر شبکه ایکس که مالک آن ایلان ماسک مالک شرکتهای بزرگی همچون تسلا و اسپیس ایکس است، در کارزار انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در کنار دونالد ترامپ قرار گرفت؛ اهمیت حضور ماسک در کنار ترامپ و همچنین پلتفرمهای وی تا آنجا بود که جیمز دیوید ونس معاون اول ترامپ در دولت آینده آمریکا پیش از انتخابات گفته بود اگر اروپا بخواهد پلتفرمهای ایلان ماسک را تنظیم کند، ایالات متحده میتواند حمایت خود از ناتو را کنار بگذارد. در حقیقت اهمیت ماسک و شبکه اجتماعی ایکس برای آنها در بزرگترین اتحاد نظامی حال حاضر دنیا مهمتر بوده است.
با توجه به اهمیت حکمرانیپذیرکردن پلتفرمها، شورای عالی فضای مجازی در سال 96، سند سیاستها و اقدامات ساماندهی پیام رسانهای اجتماعی را تصویب کرد و پیشبینی شد طبق این مصوبه برای پیامرسانهای اجتماعی خارجی متقاضی مجوز، انجام ذخیرهسازی و پردازش دادهها در داخل کشور و معرفی نماینده رسمی حقوقی تامالاختیار داخلی الزامی است.
با توجه به این سند و اظهارات اخیر آقای هاشمی وزیر ارتباطات، شکی نیست که باید بخشی از این مسئله را دستگاه دیپلماسی عهدهدار شود و حتی اگر مذاکراتی بین ایران و کشورهای غربی به ویژه آمریکا در جریان افتاد، باید این مسئله نیز مورد مطالبه قرار بگیرد.
از طرفی متا به عنوان یک شرکت جهانی، تابع طیف وسیعی از قوانین و مقررات در کشورهای مختلف است و مجبور به رعایت آنها شده است از آن میان میتوان به مقررات عمومی حفاظت از دادهها در اتحادیه اروپا، قانون امنیت سایبری در چین، قوانین سخنان مشوق کینهورزی و تنفر آلمان، قوانین مسئولیت واسطه آنلاین در هند و قوانین حفاظت از دادهها و حریم خصوصی برزیل اشاره کرد لذا میتوان با استفاده از راهکارهایی مانند دیپلماسی و یا واسطهگری بخش خصوصی متا را به ذخیره دادهها در داخل کشور و همچنین حذف محتواهای ناهنجار ملزم کرد.
با توجه به اظهارات اخیر وزیر ارتباطات و همچنین نظرات پیشین رئیسجمهور و سخنگوی دولت درباره لزوم رعایت حکمرانی قانونمند، مذاکره با شرکتهای بزرگ فناوری و الزام آنها به رعایت قوانین داخل ایران و همچنین بازگشایی دفاتر در داخل کشور و یا همکاری شعب منطقهای آنها با ایران، میتواند گره مسئله فیلترینگ را باز کند.
ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت چهاردهم، در حاشیه جلسه روز چهارشنبه هیات دولت در گفت و گو با خبرآنلاین، درباره این جلسات و اعضای این کمیته گفت: جلسات مکرر و بسیاری برگزار شده است. در این جلسات اعضای حقیقی شورایعالی فضای مجازی حضور دارند و نظراتشان گرفته می شود. اعضای حقوقی هم نمایندگانی در این جلسات دارند. این موضوع روشنی است و محرمانه نیست.
او در واکنش به این که سخنگوی مرکز ملی فضای مجازی این کمیته را محرمانه خوانده است، گفت: اعضای حقیقی خودشان شرکت می کنند و حال ممکن است به دلیل مشغله جلسه خاصی را شرکت نکنند. ولی اعضای حقوقی نمایندگانی دارند که نظرات همان دستگاه را بیان می کنند.
وزیر ارتباطات در واکنش به اظهارات برخی از اعضای شورایعالی فضای مجازی درباره مخالفت با رفع فیلترینگ بیان کرد: باید بپذیریم که فضای مجازی، یک فضای چند بعدی است و صرف فنی نمی شود نگاه کرد. اگر ابعاد آن بزرگتر از زندگی عادی مردم نباشد، کوچک تر نیست. نکته دوم این است که بحثی که ما الآن درباره آن صحبت می کنیم، ۲ بخش دارد. یک بخش وضعیت موجود چیست؟؛ امروز در واقع ما بر روی زمین چه داریم. نسبت به این که وضعیت فعلی ما قابل قبول نیست، اجماع خوبی صورت گرفته است و اکثریت اعضای حقیقی و حقوقی به این جمع بندی رسیده اند. شاید یک زمانی به این گزارش ها شفاف و کارشناسی شده پرداخته نشده بود. در همین جلسات ما گفت و گوهای مکرر و جلسات به این نتیجه رسیدیم و اینکه مشاهده می کنید که عزیزان می گویند ما وضعیت موجود را مناسب نمی دانیم، از اشتراکاتی حاصل شده است. ولی اینکه چه باید کنیم، پیچیدگی های رویکردی دارد و بر روی آن صحبت می کنیم.
او همچنین در پاسخ به سوالی درباره برداشته شدن پلکانی فیلترینگ، تصریح کرد: این یکی از بحث هایی است که مورد بررسی قرار گرفته و شاید یک روال این گونه باشد که فیلترینگ به صورت گام به گام برداشته شود. طرح های متعددی توسط اعضای مختلف مطرح شده و باید رویکردهای را دبیر محترم جمع بندی کنیم. روز گذشته با ایشان صحبت می کردیم، انشاءالله ایشان مباحث را جمع کنند و امیدواریم که جلسه شورایعالی در آینده نزدیک برگزار شود.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: طرح دولت برای رفع فیلترینگ در شورای سران مطرح و بحثهای جدی درباره آن شکل گرفت، رئیس جمهور به مرکز ملی فضای مجازی ماموریت داد تا این طرح را از زوایای مختلف بررسی کند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، سید ستار هاشمی در خاتمه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران افزود: فضای مجازی فقط بعد فنی ندارد و ابعاد مختلف فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به دنبال آن است. مرکز ملی فضای مجازی با حضور دستگاههای مختلف در حال برگزاری جلسات هستند و در کنار این طرح، طرحهای دیگر ارسالی نیز بررسی می شوند
وی اضافه کرد: یکی از اتفاقات خوب این است که اکنون وجه اشتراکی خوبی شکل گرفته است، اما بههر حال در برخی موارد اختلاف نظرهایی وجود دارد که دوستان تلاش میکنند تا همگرایی اتفاق بیفتد.
هاشمی تاکید کرد: در این مورد ضرورت دارد که وفاق و همگرایی اتفاق بیفتد، چرا که چنین تصمیماتی که در لایه کارشناسی و همراه با وفاق و همگرایی اتخاذ شود، دیگر بازگشت پذیر نیستند.
وزیر ارتباطات گفت: از منظومههای ماهوارهای برای ایجاد ارتباطات در مناطق سخت گذر استفاده میشود، اما حقوق سرزمینی باید در این زمینه رعایت شود.
معاون رئیس جمهور درباره تماسها و پیامکهای مزاحم هم گفت: این تماسها نسبت به قبل کمتر شده است و بررسی آنها در دستور کار قرار دهد. در سازمان تنظیم مقررات سامانههایی وجود دارد که کارشان مقابله با تخلفها است.
فیلتـرینگ عبارت از محدود کردن دسترسی کاربران اینترنت به وبگاهها و خدمات اینترنتی است که از دیدگاه متولیان فرهنگی و سیاسی هر کشور برای مصرف عموم مناسب نیست.
حمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در نشست مشترک مجلس با قوه قضاییه گفت: امنیت روانی جامعه خصوصاٌ در حوزه فضای مجازی باید مشخص شود؛ حکمرانی در فضای مجازی یک موضوع واقعی است که در همه کشورها وجود دارد و دنبال میشود. این مهم نیز باید در کشور ما واقعا ایجاد شود. در این حوزه، با فیلترینگی که امروز رخ میدهد مخالفم و این روش غلط است اما چیزی که واجب است، حکمرانی در این فضاست. وضعیت فعلی امنیت روانی جامعه و هم کسب و کار را دچار اشکال کرده است. این وضعیت، فضا را برای فعالیت دشمن بهمانند سال 1401 و امنیت سایبری باز کرده است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: رجیستری گوشی آیفون حاصل جلسات کارشناسی متعدد بود و انرژی خاصی را نیاز داشت تا در نهایت به نتیجه رسید. درباره فیلترینگ نیز همه به این اتفاق نظر رسیدهاند که باید تغییر کند و وضعیت موجود، مناسب نیست.
ستار هاشمی در گفتوگو با ایرنا درباره اینکه رجیستری گوشی آیفون به چه شکل انجام شد و چطور پس از ۲ سال که از ممنوعیت ورود این گوشی میگذشت به نتیجه رسید، افزود: رجیستری گوشی آیفون بحثی نبود که یکشبه اتفاق بیفتد و حاصل رایزنیهای بیشمار با دوستان و همکاران ما بود. در جلسات کارشناسی دغدغههایی مطرح میشد و تلاش ما بر این بود که بتوانیم به این دغدغهها پاسخ منطقی و کارشناسی بدهیم.
وی گفت: در مقوله رجیستری گوشیهای آیفون ما صرفاً درباره یک گوشی بحث نمیکردیم، نکته مورد تأکید ما اثری است که بستر سیستمعامل ios بر روی اقتصاد دیجیتال دارد.
هاشمی ادامهداد: ویژگیهای خاص این سیستمعامل سبب میشود بسیاری از کسبوکارها و متخصصان بر روی آن کار کنند و از زمانی که رجیستری این گوشی متوقف شد، ما گزارشهایی دریافت کردیم که نشان میداد بچههای ما تقریباً در حال از دستدادن بازار خود در این بستر هستند.
وزیر ارتباطات در ادامه با ذکر خاطرهای از سفرهای استانی، تصریحکرد: در یکی از سفرهای استانی، خلبان از من دعوت کرد تا به کابین بروم. تشکر کردم و گفتم قبلاً بازدید کردهام، اما اصرار کردند که منظور آنها بازدید نیست و قصد دارند موضوعی را با من در میان بگذارند. درخواستشان پیداکردن راهکاری برای رفع مشکل ios بود، چرا که طبق گفته آنها بسیاری از زیرساختهای ناوبری بر بستر این سیستمعامل است و باوجود محدودیتهایی که به واسطه تحریم وجود دارد، عدم رجیستری آیفون نیز مشکلات جدیدی را رقم زده است.
وی تصریح کرد: پس از جلسات متعددی که برگزار شد، در لایه کارشناسی همگرایی خوبی بین اعضا به وجود آمد. برای این اتفاق انرژی خاصی گذاشته شد و در نهایت به تصویب رسید که از این بابت بسیار خوشحال هستیم.
هاشمی درباره محدودیتهایی که بر بستر پلتفرمها و فضای مجازی وجود دارد نیز گفت: نباید به فضای مجازی فقط از زاویه فنی نگاه کرد، این فضا ابعاد بسیاری دارد. اگر این فضا را بزرگتر از فضای زندگی واقعی ندانیم، از آن کوچکتر نیست.
وی اضافه کرد: فضای مجازی ابعاد فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی دارد و ما نیز بر اساس پژوهشهای دقیق و مستند و با نگاه تحلیلی و کارشناسی طرحی را برای رفع فیلتر آماده کردیم که در شورای سران مطرح شد.
وزیر ارتباطات اظهار داشت: پس از آن جلسه نظراتی که هر کدام از اعضای شورا از زاویه دید خود مطرح کرده بودند را اعمال کردیم. پس از آن، رئیسجمهور به مرکز ملی فضای مجازی مأموریت داد تا طرح وزارت ارتباطات برای رفع محدودیتهای فضای مجازی را نیز در نظر بگیرند.
وی در تشریح آخرین وضعیت طرح این وزارتخانه برای رفع فیلتر که بر اساس پژوهشهای دقیق و مستند تدوین شده است، گفت: بر اساس آخرین جلسه (روز سهشنبه ۶ آذرماه) علاوه بر طرح دولت و سران قوا، طرحهای دیگری نیز مطرح شده و قرار است مرکز ملی فضای مجازی وجوه اشتراک آنها را جمع بندی کند تا تصمیمگیری نهایی انجام شود.
رئیس شورای مرکزی حزب ندای ایرانیان گفت: حزب متبوعش همواره بر رفع مشکلات مردم تاکید دارد و از هیچ تلاشی برای برطرف شدن مشکلات دریغ نمیکند.
به گزارش ایرنا،مجید فراهانی رئیس شورای مرکزی حزب ندای ایرانیان در هشتمین کنگره ملی حزب ندای ایرانیان که در سالن پیامبر اعظم(ص) وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد، گفت: حزب ندای ایرانیان همواره بر رفع مشکلات مردم تاکید دارد و از هیچ تلاشی برای برطرف شدن مشکلات و مسائل ریز و درشت و مسائل عینی جامعه دریغ نکرده است.
رئیس شورای مرکزی حزب ندای ایرانیان در عین حال اعلام کرد: فیلترینگ تا پایان سال و در سه مرحله برداشته خواهد شد، سایر امور نیزبا توجه به مقدورات در حال پیگیری است.
رئیس مجلس گفت: این فیلترشکنها که آمده هزینهای اضافی به خانوادهها وارد کرده و امنیت اخلاقی و سایبری را دچار مشکل کرده است.
به گزارش خبرآنلاین، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس در نشست خبری خود به سوالی پیرامون موضوع فیلترینگ پاسخ داد.
گزیده سخنان قالیباف در این مورد در ادامه میآید:
*در زمان انتخابات شفاف و روشن به موضوع فیلترینگ اشاره کردم که با این شکل موجود مخالفم. فیلترینگی که الان در جریان است، بر اساس اتفاقات ۱۴۰۱ است که لازم هم بود. اما ادامهاش به این شکل صحیح نبود.
*امروز برگردیم آسیبهای اخلاقی و امنیت روانی جامعه را بعد از فیلترینگ بررسی کنیم که آیا این موارد را به دست آوردیم یا خیر؟ امروز عدد و ارقام این موضوعات را تایید نمیکند.
*آیا واقعا قبول داریم که باید از آسیبهای اخلاقی و امنیت روانی جلوگیری کنیم و حکمرانی در فضای مجازی داشته باشیم؟ موضوع این است که چگونه؟ این فیلترشکنها که آمده هزینهای اضافی به خانوادهها وارد کرده و امنیت اخلاقی و سایبری را دچار مشکل کرده است. ماجرای پهنای باند تقریبا دوباره به سر جای خودش برگشته است. در جلسه سران بحث شد و جمع بندی شد.
*اولی باید طوری باشد که داخلیها حمایت و تقویت شوند. اینجا مثل خودرو که باید به آنها کمک کرد اما آنطور. پس از این اتفاقات پلتفرمهای داخلی به سرنوشت خودرو دچار میشوند.
*در فیلترینگ باید امنیت شبکه و کسب و کار و خانواده را برقرار کنیم. اصلا فکر نمیکنیم چند میلیون نفر مردم در آن پلتفرم مردم دارند. پلتفرمهای خارجی هم اگر حکمرانی ما را نپذیرند حق ما است که نپذیریم.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در خصوص توسعه نسل پنجم تلفن همراه گفت: یکی از موضوعاتی که مدت هاست مطرح بوده و امیدوار هستیم که در آینده نزدیک این موضوع را حل کنیم بحث فرکانسی است که برای نسل پنجم تلفن همراه مورد استفاده قرار می گیرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت، سید ستار هاشمی صبح چهارشنبه در حاشیه جلسه هیئت دولت و با حضور در جمع خبرنگاران، با بیان اینکه توسعه نسل پنجم تلفن همراه در دستور کار است اظهار کرد: بحث فرکانسی که برای نسل پنجم تلفن همراه مورد استفاده قرار می گیرد، یکی از موضوعاتی است که مدتها مطرح بوده و امیدواریم در آینده نزدیک بتوانیم این موضوع را حل کنیم. بحث فراکانسی مربوط به باند فرکانسی ۳۵۰۰ و ۳۶۰۰ است که مقدمات آن فراهم شده و قیمت گذاری صورت گرفته است. هرچند دغدغه هایی از سوی برخی از نهادها مطرح میشود اما در حال پیگیری و مذاکره هستیم تا به جمع بندی برسیم و مزایده را نهایی کرده و واگذاری آن انجام شود.
وی در ادامه به بحث فیلترینک پرداخت و افزود: برداشتن فیلترینگ یکی از موضوعاتی بود که از همان ابتدا در دستور کار وزارت ارتباطات از جهت مطالعه آسیب های فنی و شناخت وضعیت موجود بوده است. متناسب با مطالعاتی که داشتیم، طرحی آماده کردیم که در مرحله اول به رئیسجمهور ارائه شد. در مرحله دوم این طرح را با تدبیر رئیس جمهور خدمت شورای سران ارائه کردیم.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به اینکه متناسب با فرمایشاتی که رهبری داشتند و بحث امنیت روانی جامعه یکسری نکات منعکس شد، تصریح کرد: سران قوا در این خصوص نمایندگانی را معرفی کردند. این طرح متناسب با این نگاه و بحث هایی که مطرح شد بهروز رسانی شد که در نهایت پس از بررسی های به عمل آمده این طرح که عملا در شورای عالی فضای مجازی مقدمات آن توسط وزارت ارتباطات و دولت آماده شده بود و در شورای سران اصلاح شد و مورد بررسی قرار گرفت.
وی با بیان اینکه بعضی از عزیزان عضو شورای عالی فضای مجازی به صورت طبیعی نقطه نظراتی داشتند، اظهار کرد: قرار شد این طرح به مرکز ملی ارجاع پیدا کند و دبیر محترم به عنوان کسی که محوریت کار را بر عهده دارد این طرح را به شکل دقیق تری با استفاده از نظرات دستگاه های مختلف اصلاح کند.
هاشمی ادامه داد: این طرح در دستور کار قرار دارد و جلساتی با محوریت مرکز ملی برگزار شده است. بنا به گزارشی که به من رسیده است طرح های دیگری هم ارائه شده است. قرار است مرکز این طرح ها را جمع بندی کند و در صحن شورای عالی فضای مجازی بررسی شود.
وی در پاسخ به سوالی راجع به اینکه آیا دولت می تواند حکم قوه قضاییه را لغو کند یا خیر گفت: چیزی که وجود دارد این است که شورای عالی فضای مجازی در خصوص سیاست گذاری در این حوزه نقش اثرگذاری دارد؛ زیرا سران قوا و نهادهای مختلف در این شورا حضور دارند. هرگاه این شورا در خصوص رفع فیلترینگ به نتیجه رسید خدمت مردم اعلام خواهد شد.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین به کندی سرعت اینترنت اشاره کرد و گفت: سرعت موجود حتما نیاز به ارتقاء دارد، موضوع کندی سرعت اینترنت به ازدحام ترافیک ما در برخی از استان ها مربوط است. طی سفری که به استان خراسان رضوی داشتم و با توجه به بررسی که از قبل انجام داده بودیم این به این موضوع پی بردیم که در این استان با توجه به ترافیک زیادی که وجود دارد، باعث افت کیفیت خدمات چه در حوزه موبایل و چه در حوزه تلفن ثابت شده است.
وی ادامه داد: در همین زمینه به مجموعه مخابرات ایران ماموریت دادیم و در وزارت ارتباطات نیز حمایتهای لازم را می کنیم تا بتوانیم زیرساخت انتقال را در استان هایی که مشکل دارند فراهم کنیم. در استان خراسان رضوی در ۶ ماه آینده شاهد افزایش صد در صدی خواهیم بود. این برای استان هایی که حجم ترافیکی بالایی دارند و به لحاظ زیر ساختی مشکل دارند در دستور کار است.
هاشمی با بیان اینکه در بحث ارتباط بین الملل نیاز به بازنگری در رویکردها داریم، تصریح کرد: تعاملات و مذاکرات در این خصوص شروع شده است. اینکه زیرساخت ها را ارتقاء داده و مردم این کیفیت را در زندگی خود احساس کنند. مقداری زمان بر است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: بر اساس آمار «ایسپا» ۸۳.۵ درصد گوشیهای کاربران مجهز به فیلترشکن هستند. باید بگویم در دو سال اخیر حمله به زیرساختهای بانکی افزایش یافته و ارتباط معنادار میان فیلترشکن و این حملات غیرقابل انکار است.
به گزارش ایرنا، ستار هاشمی امروز (دوشنبه) پنجم آذرماه در یازدهمین همایش سالانه بانکداری نوین و نظامهای پرداخت در محل برج میلاد، با تاکید بر اینکه تجربه مشتری همه چیز است، افزود: نکته مهمی که قصد دارم درباره آن صحبت کنم، بحث امنیت است. ۲ سوال از حاضرین دارم؛ چه کسانی روی گوشی خود فیلترشکن دارند؟ (دست همه حضار بالا رفت). بر اساس آمار «ایسپا» ۸۳.۵ درصد گوشیهای کشور مجهز به فیلترشکن هستند.
وی بیانداشت: سوال بعدی این است چند نفر معتقد هستند که حملات زیرساختهای بانکی در ۲ سال گذشته بیشتر شده است؟ باید بگویم رابطه بسیار معناداری میان نصب فیلترشکن و حمله به زیرساختهای بانکی وجود دارد که غیرقابل انکار است.
وزیر ارتباطات تصریحکرد: باید تاکید کنم که اگر همزمان با توسعه از امنیت غافل شویم به ضد خودش تبدیل میشود و آسیب میزند.
این عضو کابینه دولت چهاردهم اظهار داشت: اگر به هزار سال قبل برگردیم و به زندگی بشر نگاه کنیم میبینیم، بشر از ابتدا در تلاش بوده تا با پیدا کردن منابعی که به آن نیاز دارد، یکجانشینی را تجربه کند. بنابراین بشر نخستین یکجانشینی را با محوریت آب تجربه کرد و پس از آن حکمرانیهای محلی شکل گرفتند.
وی گفت: نیاز انسان به شکل طبیعی، نیاز فزایندهای است و کم کم با پیدایش صنایع مختلف بحث حکمرانیهای مختلف شکل میگیرد. کمی جلوتر که میرویم میبینیم که با محوریت انقلابهای صنعتی حکمرانی ملی و پس از آن حکمرانی جهانی شکل گرفته است. به این ترتیب است که نقش حکمرانیها متفاوت از قبل میشود.
هاشمی خاطرنشانکرد: آن چیزی که تفاوت حکمرانی را رقم میزند، فناوری است. تلاش انسانها برای تقابل با فناوری نگاه منفعلانه به آن جواب نداده است. آنجایی ما توفیق خواهیم داشت که بتوانیم از ظرفیت فناوری استفاده کنیم.
وزیر ارتباطات تصریحکرد: یکی از موضوعاتی که امروز زیاد درباره آن صحبت میشود، هوش مصنوعی است. اگر بخواهم درباره هوش مصنوعی و فرصتها و تهدیدهای این فناوری چیزی بگویم، باید به این سوال پاسخ بدهیم که آیا نگرانیهایی که در خصوص هوش مصنوعی وجود دارد، درست است یا درباره آن یک مقداری بزرگنمایی شده است؟
وی اضافهکرد: شرکت گوگل را همه میشناسیم، مغر متفکر شرکت گوگل فردی به اسم آقای «هینتون» بود، این فرد چند سال قبل به واسطه ترس از آینده از این شرکت جدا شد. این اتفاق نشان میدهد هوش مصنوعی واقعی است و اگر به آن فکر و از آن استفاده نکنیم از ما عبور خواهد کرد.
هاشمی خاطرنشانکرد: انقلاب صنعتی چهارم از نظر اقتصاد معانی مختلف دارد. یکی بحث تغییرات شغلی و مهارتهای انسانی است. اگر به سمت هوش مصنوعی حرکت نکنیم باید بپذیریم که بخشی از اشتغال از دست میرود. نباید انتظار داشته باشیم که کارهای روزمره و تکراری در آینده نه چندان دور بشر، اصلا وجود داشته باشند.
وی گفت: بحث ماهیت نوآوری در حال تغییر است، در ادامه نیز شاهد خواهیم بود که امروز داده و هوش مصنوعی و فناوریهای دیگر در کنار هم هستند که امکان زیست و حیات کسب و کارها را فراهم میکنند. ما اگر زمان طلایی را از دست دهیم به سرعت به مصرفکننده فناوری تبدیل میشویم.
وزیر ارتباطات خاطرنشانکرد: حقیقت این است که ما چقدر با بچهها و نوهها همادبیات هستیم و حرف یکدیگر را میفهمیم؟ کلمات لاتین و واژگانی که استفاده میکنند به چه شکل است؟ بچههای ما دوستان خارج از کشور دارند و کلاس زبان نرفته از کلماتی استفاده میکنند که ما باید از فرهنگ لغت آنها را پیدا کنیم؛ همه اینها اشاره میکند که باید حکمرانی را با نگاه دیگر دید.
وی افزود: برگردیم به ۱۰ سال قبل، آیا کسی شکل گرفتن کسبوکارهای اینترنتی که امروز در دسترس هستند را متصور بود؟ امروز بخشی از کسبوکارها به ما نقد دارند و درست هم هست؛ میگویند شما اجازه رشد را به ما نمیدهید و همین الان این مساله روی میز ما است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: ضرر فیلترینگ برای ارتباطات کشور بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان است.
به گزارش خبرگزاری مهر، سید ستار هاشمی عصر شنبه در کمیسیون توسعه کسب و کارهای دانشبنیان و اقتصاد دیجیتال خراسان رضوی که در محل اتاق بازرگانی استان برگزار شد، اظهار کرد: مدیران دلسوز، کارآشنا و خوشنام نقش بیبدیلی در رشد و توسعه ایفا میکنند.
هاشمی با اشاره به اینکه موضوع فیلترینگ به عنوان یک دغدغه برای همه مردم است، تصریح کرد: فیلترینگ ابعاد مختلفی دارد و ما در دولت و وزارت ارتباطات به صورت جدی این موضوع را دنبال میکنیم. فیلترینگ باعث شده کیفیت شبکههای ما کاهش پیدا کند و این کاهش هم قابل ملاحظه بوده است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: با توجه به پیمایش میدانی انجام شده، ۱۰ درصد درخواستها برای دریافت سرویس در شبکه از سمت سایتهای خارج از کشور پاسخ داده نمیشود که این به دلیل آلودگی شبکه ما به واسطه استفاده از فیلترشکن است. استفاده از فیلترشکنها علاوه بر چالشهایی که برای کسب و کارها ایجاد کرده و بر مهاجرت نخبگان نیز تأثیر داشته است.
وی اضافه کرد: استفاده از فیلترشکنها همچنین باعث شده شبکه ما یکی از شبکههای آلوده قلمداد شود که وقتی درخواستها را به سمت سایتهای ارایهدهنده سرویس ارسال میکنیم پاسخ دریافت نشود. ضرر فیلترینگ برای ارتباطات کشور بیش از ۵۰ همت است. یک فضای اقتصادی غیر شفاف نیز شکل گرفته که چند ده هزار میلیارد تومان است. خیری در وضعیت موجود نیست و باید تغییر رویه اتفاق بیفتد.
شورای امور مذهبی پاکستان با حمایت از اقدامات دولت، استفاده از اپلیکیشنهای VPN را خلاف شریعت اسلام اعلام کرد.
به گزارش ایسنا، میلیونها کاربر اینترنت در پاکستان، به خصوص از زمان فیلتر شدن شبکه اجتماعی ایکس، از VPN استفاده میکنند.
رغیب نعیم، رئیس شورای ایدئولوژی اسلامی پاکستان اعلام کرد محدودیت دسترسی به محتوای غیراخلاقی و موهن، مطابق با اصول اسلام است و استفاده از VPNها برای دور زدن محدودیتها یا دسترسی به وبسایتهای ممنوعه، تحت قانون اسلام، غیرمجاز است.
وی در ادامه افزود: VPNها میتوانند فعالیتهای غیرقانونی مانند دزدی دیجیتالی را تسهیل کنند که خلاف قانون اسلام و جامعه است.
دولت پاکستان اعلام کرده که در حال رجیستر وبسایتهای شبکه اجتماعی و شبکههای VPN است و علیه کسانی که از VPNهای رجیستر نشده در این کشور استفاده میکنند، اقدام خواهد کرد. همچنین، پاکستان استفاده گسترده از VPNها را دلیل پهنای باند اندک اتصالهای اینترنتی اعلام کرده است.
گفته میشود تروریستها از شبکههای اجتماعی برای انتشار اخبار جعلی، اطلاعات نادرست، ادعاهای غلط و حتی تعریف از اقدامات ضد دولتی خود استفاده میکنند که باعث شده است مقامات پاکستانی برای مسدود کردن دسترسی به چنین عناصری، اقدام کنند.
بر اساس گزارش پورتال خبری ایندو ایشین نیوز سرویس، تصور میرود بیانیه اخیر این شورا، قدرت بیشتری به سیاستهای دولت علیه استفاده از VPNها و دسترسی به شبکههای اجتماعی میدهد.
عضو شورای عالی فضای مجازی گفت: همان گروهی که فیلترشکن میفروشد دارد جریان رسانهای را هدایت میکند که کاسبی کند.
رضا تقیپور ادامه داد: زمانی که از آنها میپرسیم چرا قانون مربوط به مقابله با فیلترشکنها را اجرا نشده، جوابی نمیدهند.
وی اظهار کرد: نهادهای امنیتی به هویت این افراد دسترسی دارند و باید برخورد قانونی انجام دهند.
تقی پور، طراح «صیانت» و عضو شورای عالی فضای مجازی میگوید: اگر سکویی فیلتر میشود، این ممنوعیت برای همه است البته برخی جایگاهها و سمتها باید در فضاهای مختلف و با زبان ملتهای مختلف با آنها سخن بگویند، آنها نه تنها مجازند بلکه برایشان واجب است؛ شخصا در هیچ پیامرسان خارجی حضور نداشتهام ولی در داخلیها هستم.
رضا تقیپور، عضو شورای عالی فضای مجازی در برنامه تلویزیونی «جهان آرا» که با عنوان حکمرانی در فضای مجازی، روی آنتن زنده شبکه افق رفت، اظهار کرد: ادبیات رایج بینالمللی، ناظر به حفاظت از دادههای شبکه، نظارت بر پایگاههای اینترنتی، جلوگیری از انتشار اطلاعات مضر، حذف اطلاعات تروریستی و مقابله با تهدید و اظهارات فتنهانگیز، در چارچوب حکمرانی فضای مجازی است.
به گزارش حوزه، تقیپور افزود: گفته شده دو نوع اینترنت در دنیا هست؛ نوع کالیفرنیایی و نوع چینی و اگر اتحادیه اروپا بخواهد استقلال خود را در فضای اینترنتی حفظ کند، باید استانداردهای خودش را به وجود بیاورد.
عضو شورای عالی فضای مجازی گفت: مدلی که در اینترنت ایران در حال اجراست، شبیه کره جنوبی است؛ مدل دولتراهبر که عملکرد موفقی به خصوص در حوزه امنیت سایبری داشته است. یک دهه قبل، یک سوم اقتصاد این کشور به محصولات سایبر اختصاص داشت که زمینهی این امر، بحث امنیت است.
او ادامه داد: سال ۱۳۹۶ (دولت اول روحانی) این شورا مصوبهای با عنوان «ساماندهی پیامرسانها و شبکههای اجتماعی» داشت که شرط استمرار شبکههای اجتماعی خارجی را داشتن نماینده و معرفی مسئول دفتر در داخل ایران دانست؛ مسئولان امر باید پاسخ دهند که چرا اجرا نشده! مصوبهای که اگر اجرا شود نیازی به برخوردهای سلبی نخواهد بود.
فیلترشکن فروشی به جریان کاسبی در کشور تبدیل شده است
تقیپور گفت: امروز فیلترشکن فروشی از سوی برخی به یک کاسبی تبدیل شده ولی این مسئله جرمانگاری نشده و قضات هم نمیدانند بر اساس چه قانونی باید جلوی این مسئله را بگیرند.
چرا مسئولین در شبکههای فیلتر شده حضور دارند؟
عضو شورای عالی فضای مجازی خاطرنشان کرد: اگر سکویی فیلتر میشود، این ممنوعیت برای همه است البته برخی جایگاهها و سمتها باید در فضاهای مختلف و با زبان ملتهای مختلف با آنها سخن بگویند، آنها نه تنها مجازند بلکه برایشان واجب است؛ شخصا در هیچ پیامرسان خارجی حضور نداشتهام ولی در داخلیها هستم.
مشکل فقط فروش فیلترشکن است؟
او تصریح کرد: امیدواریم رئیس جمهور که بر نظرات کارشناسی تاکید دارد، در تصمیمگیری پیرامون فضای مجازی به گزارشهای شورای عالی فضای مجازی توجه داشته باشد تا کارهای قبلی مجددا تکرار نشود. تا زمانی که چارچوب قضایی لازم برای مقابله با محتوای جرمانگاری شده فراهم نشود، راهکارهای دیگر راهگشا نیستند.
فیلترشکنهای مجانی واقعا رایگان نیستند!
تقیپور گفت: ۷۴ درصد فیلترشکنهای استفاده شده در داخل از نوع رایگان هستند، ولی حقیقت این است که هزینه توسعه آنها توسط آمریکا و کنگره این کشور پرداخت میشود.
فیلترینگ اینترنت در ایران حق دسترسی آزاد به اطلاعات را از مردم سلب میکند. این محدودیتها نقض آزادی بیان، آزادی اندیشه، و حق دسترسی به منابع متنوع اطلاعاتی است. شهروندان در دسترسی به شبکههای اجتماعی، اخبار بینالمللی، و پلتفرمهای آموزشی و علمی دچار مشکل میشوند و این محدودیتها باعث محدود شدن دیدگاهها میشود. از اینرو، فیلترینگ نهتنها حقوق فردی بلکه حقوق جمعی برای آگاهی و مشارکت در تصمیمگیریهای اجتماعی را تضعیف میکند.
به گزارش رکنا،از منظر اقتصادی و توسعهای، فیلترینگ بهطور مستقیم به کسبوکارهای آنلاین و استارتاپها آسیب میزند. محدودیت در دسترسی به پلتفرمهای بینالمللی نظیر اینستاگرام و واتساپ، ارتباطات تجاری را مختل کرده و مانع از دستیابی به بازارهای جهانی میشود. شرکتهای کوچک و متوسط که برای تبلیغات و فروش محصولات به شبکههای اجتماعی وابستهاند، دچار کاهش درآمد و تعطیلی میشوند. علاوه بر این، این محدودیتها باعث کاهش جذب سرمایهگذاری خارجی، افت نوآوری، و کاهش رقابتپذیری اقتصاد کشور در سطح جهانی میشود. در نهایت، فیلترینگ بهجای تقویت امنیت ملی، موجب تضعیف زیرساختهای دیجیتال و کاهش رشد اقتصادی کشور میشود.
در این راستا، بحثی که مطرح است، این است که آیا رفع فیلترینگ به افزایش تعرفههای اپراتورها منجر خواهد شد؟ و این که هزینه رفع فیلتر بر عهده چه کسی خواهد بود؟
رضا بادپا، کارشناس اجتماعی، در گفتوگویی با خبرنگار اجتماعی رکنا بیان کرد: "در روزهایی که کشور در پی تحولات اجتماعی و اقتصادی است، موضوع فیلترینگ و دسترسی آزاد به پلتفرمهای بینالمللی فضای مجازی به یکی از مباحث داغ و چالشبرانگیز تبدیل شده است.
" وی افزود: "دولت دوازدهم با وعدههایی مبنی بر حذف فیلترینگ و پیگیری آن در جلسات شورای عالی فضای مجازی به دنبال رفع این معضل است."
بادپا با اشاره به اینکه برخی از شبکههای اجتماعی و خدمات اینترنتی امیدهایی برای کسب درآمد جدید را در دل جامعه زنده کرده است، افزود: "اما سوالی که مطرح میشود این است که آیا این اقدام میتواند بدون پیامدهای اقتصادی دیگر به نفع جامعه باشد؟"
او ادامه داد: "سخنگوی دولت و وزیر ارتباطات در مصاحبههای اخیر بارها به بررسیهای خود در خصوص فیلترینگ و نیاز به تغییر رویکرد در استفاده از فضای مجازی اشاره کردهاند. این اقدامات در راستای تأمین حقوق کاربران و بهبود شرایط دسترسی به اینترنت آزاد صورت میگیرد. اما واقعیت این است که همزمان با این تغییرات، احتمال دارد که دولت چراغ سبز را برای افزایش تعرفههای اینترنت صادر کند."
بادپا تأکید کرد: "در نگاه اول، ممکن است این سؤال به وجود بیاید که آیا افزایش تعرفه اینترنت با هدف رفع فیلترینگ توجیهپذیر است؟ در شرایطی که اینترنت به عنوان یک نیاز اساسی در زندگی روزمره به شمار میرود، افزایش تعرفهها نه تنها ممکن است به اقشاری از جامعه آسیب بزند که توان مالی محدودی دارند، بلکه ممکن است بر میزان دسترسی به اطلاعات و بهرهوری از خدمات آنلاین نیز تأثیر منفی بگذارد."
وی با اشاره به ضعف زیرساختهای اینترنتی و عدم تأمین امنیت فضای مجازی بینالمللی، افزود: "در حالی که در دهه ۹۰، فیلترینگ هوشمند به صورت هدفمند در حال اجرایی شدن بود، اکنون فاصله زیادی از آن رویکرد گرفتهایم. کشورهای توسعهیافته در غرب آسیا، از چین گرفته تا کره جنوبی و ارمنستان، به استفاده از فیلترینگ هوشمند پرداختهاند و نه فیلترینگ کامل، که این امر به بهبود دسترسی و امنیت کاربران کمک کرده است."
بادپا همچنین به تأثیر منفی این محدودیتها بر اقتصاد دیجیتال و دنیای رمزارزها اشاره کرد و گفت: "عدم دسترسی به اطلاعات و خدمات آنلاین میتواند منجر به عقبافتادگیهای جدی در این حوزهها شود و کشور را از روندهای جهانی دور کند."
در پایان، رضا بادپا تأکید کرد: "تلاش برای ایجاد فضای آزادی بیشتر در استفاده از اینترنت و فضای مجازی ضروری است، اما این امر نباید به قیمت افزایش تعرفههای اینترنت و فشار بر شهروندان تمام شود. دولت باید بین هدفهای خود در زمینه حقوق شهروندی و نیازهای اقتصادی تعادل برقرار کند تا بتواند به طور مؤثری به خواستهها و نیازهای مردم پاسخ دهد."
این نظرات نشان میدهد که رفع فیلترینگ و آزادسازی فضای مجازی نیازمند بررسیهای دقیقتر و سیاستگذاریهای متوازن است.