قدم زدنی در غرفه‌های سکوت
م.ر.بهنام رئوف - از چند ماه پیش تبلیغات گسترده‌ای در سطح شهر و صدا و سیما درباره نخستین جشنواره و نمایشگاه ملی رسانههای دیجیتال دیده می‌شد. جشنواره‌ای که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار می‌شد و می‌خواست آنچه که به نوعی نگاه حاکمیتی بخش فرهنگ بر حوزه دیجیتال است را نمایان کند.
اما جشنواره‌ای که این بار به گفته مسوولان اجرایی آن اولین دوره برگزاری خود را تجربه می‌کرد در نوع خود اولین نبود. طی چند سال گذشته چنین جشنواره‌ای با عنوان «جشنواره نرم‌افزارهای چندرسانهای» برای دو دوره توسط بخش‌خصوصی برگزار شده بود.
بنابر اطلاعات منتشر شده در سایت رسمی این جشنواره تبیین جایگاه و اهمیت رسانههای دیجیتال و تبلیغ و‌ترویج و توسعه فرهنگ تولید و استفاده مناسب از بسته‌های نرم‌افزاری چندرسانهای، فراهم آوردن بستر معرفی آثار محصولات پدیدآورندگان و ارائه‌دهندگان، فراهم آوردن بستر تعامل موثر دست‌اندرکاران بسته‌های نرم‌افزاری چندرسانهای با یکدیگر و مدیران و سیاستگذاران نظام از اهداف برگزاری این جشنواره عنوان شده است.
این جشنواره که در چهار بخش بسته‌های نرم‌افزاری چندرسانهای، بازی‌های رایانه‌ای، پایگاه‌های اینترنتی و وبلاگ‌ها و نرم‌افزارهای تلفن‌همراه در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران در حال برگزاری است، از تاریخ 24 اردیبهشت کار خود را آغاز کرده و تا31 اردیبهشت‌ماه ادامه دارد.
مشکلات بی‌شمار و استقبال اندک
بسیاری از شرکتکنندگان این نمایشگاه که عمدتا از تولید‌کنندگان نرم‌افزارهای چندرسانهای آموزشی بودند، عدم استقبال چشمگیر توسط مخاطبان را مهم‌ترین مشکل اولین جشنواره دولتی رسانههای دیجیتالی عنوان می‌کنند. تقریبا از روز دوشنبه هفته گذشته تا پنج‌شنبه، نمایشگاه رسانههای دیجیتال خالی از بازدیدکننده بود و فقط عصر روز پنج‌شنبه بود که آن هم به دلیل آخر هفته بودن و اوقات فراغت و از این دست مسائل اندک جمعیتی برای بازدید از این جشنواره به نمایشگاه آمده بودند.
براساس گفته برخی از شرکتکنندگان در این جشنواره، زمان ثبت‌نام برای حضور و دریافت غرفه دوبار تمدید شد که این مهم شاید به دلیل عدم استقبال از این جشنواره صورت گرفته باشد. همچنین بنابه گفته برخی دیگر از شرکتکنندگان، مسوولان برگزاری این جشنواره برای هرچه پربارتر نشان دادن آن، تخفیفات بسیار زیادی (حتی در برخی از موارد رایگان) برای مشتریان خود در نظر گرفته‌اند. امکانات تشویقی که فقط از عهده یک مجری دولتی و با در اختیار داشتن بودجه میلیاردی ساخته است.
به باور بسیاری از شرکتکنندگان زمان نامناسب برای برگزاری این جشنواره چه در بحث تاریخ و چه در بخش ساعت برگزاری باعث شده تا استقبال چشمگیری از این جشنواره صورت نگیرد.
یکی از شرکتکنندگان در این باره معتقد است: برگزاری این جشنواره بعد از نمایشگاه کتاب آن هم در حالی که تا پیش از این بخشی جنبی با عنوان ناشران الکترونیک در نمایشگاه کتاب برگزار می‌شد، باعث شده تا مخاطبان این نمایشگاه کاهش یابد.
از سوی دیگر در حالی که گفته می‌شود بیش از 300 شرکت داخلی در این نمایشگاه حضور پیدا کرده‌اند، اما غرفه‌های خالی در سطح سالن‌ها که عمدتا با کارتن‌های خالی و بعضا با سطل آشغال پر شده‌اند، گواه موضوعی دیگری است.
براساس برنامه‌های اعلام شده از سوی ستاد اجرایی این جشنواره، برگزاری نشست‌ها و کارگاه‌های تخصصی از مهم‌ترین برنامه‌های جنبی این نمایشگاه به حساب می‌آمد. نشست‌هایی که عمدتا به دلیل عدم بازدیدکننده طی سه روز اول این نمایشگاه برگزار نشده است.
نرم‌افزارهایی برای هیچ کس
در بخش نرم‌افزارهای چندرسانهای که عمدتا با نرم‌افزارهای آموزشی برای کودکان و نوجوانان همراه بود، هیچ اثری از مخاطبان اصلی این نرم‌افزارها وجود نداشت.
به گفته مسوول یکی از غرفه‌های فعال در این زمینه، عدم تبلیغات مناسب برای والدین و مدارس از یک سو و همزمانی برگزاری این جشنواره با امتحانات آخر سال مدارس باعث عدم استقبال در این بخش شده است.
مهم‌ترین و شاید شلوغ‌ترین سالن اولین جشنواره رسانههای دیجیتال، سالن بازی‌های رایانه‌ای بود. البته استقبال از این سالن با شنیدن صحبت‌های مخاطبان که درب خروجی سالن را برای بازدید از سالنی دیگر‌ترک می‌کردند دیدنی‌تر بود.
بیشتر مخاطبان این سالن را که جوانان تشکیل می‌دادند در پایان بازدید خود از بازی‌های رایانه‌ای داخلی بر مضحک و غیر حرفه‌ای بودن بازی‌های ساخته شده در کشور تاکید داشتند. آنها معتقد بودند که کیفیت بسیار پایین در گرافیک و نوع داستان بازی‌های ساخته شده و به نمایش درآمده در کشور بیشتر مناسب با مخاطبان زیر 7سال است. این درحالی است که پیش از این علاوه بر مسوولان اجرایی این جشنواره بسیاری از مدیران و کارشناسان فعال در حوزه تولید محتوا بر توجه ویژه به بخش بازی‌های رایانه‌ای تاکید داشتند.
بخش نرم‌افزارهای تلفن‌همراه از دیگر سالن‌های این نمایشگاه بود که عمده نرم‌افزارهای ارائه شده در آن فقط در حد فارسی‌کردن تلفن‌همراه، نقشه تهران و پخش اوقات شرعی خلاصه می‌شد. شاید بتوان این بخش را از لحاظ عدم استقبال مخاطبان به عنوان نقطه اصلی نمایشگاه به حساب آورد.
اینترنت بی‌سرعت برای سایت‌ها و وبلاگ‌ها
به اعتقاد بسیاری از حاضران و شرکتکنندگان، سالن پایگاه‌های اینترنتی و وبلاگ‌ها می‌توانست شانس بیشتری در جذب مخاطب و بازدیدکننده داشته باشد. در این بخش بسیاری از سایت‌های اطلاع‌رسانی، خبرگزاری‌ها و وبلاگ‌ها برای معرفی و عرضه فعالیت‌های خود حضور داشتند. البته عرضه فعالیت‌ها برای مخاطبان نامرئی در کنار عدم دسترسی به اینترنت در این سالن که مهم‌ترین ابزار شرکتکنندگان در این بخش است مشکلاتی است که حاضران این سالن تا آخرین لحظه تنظیم این گزارش با آن دست به گریبان بودند.
از سویی دیگر به باور بسیاری از شرکتکنندگان در این بخش، نحوه اختصاص فضا و حمایت مسوولان نمایشگاه از برخی وبلاگ‌های خاص، مشکلات دیگر این سالن بود که اعتراض بسیاری از فعالان این حوزه را برانگیخت و تا جایی ادامه یافت که حتی برخی از شرکتکنندگان به نشانه اعتراض به این نوع حمایت‌ها از حضور در این جشنواره انصراف دادند.
به هر حال نخستین جشنواره و نمایشگاه ملی رسانههای دیجیتال و نرم‌افزارهای چندرسانهای با حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حال برگزاری است و تا آخرین روز خود تنها 2 روز فرصت دارد. هرچند که در دید کلان تعداد شرکتکنندگان و تعداد سالن‌های موجود در این نمایشگاه از همزاد بخش خصوصی خود که طی سال‌های گذشته برگزار شده بود بیشتر است اما، کیفیت برگزاری و تعداد مخاطبان آن اگر از جشنواره نرم‌افزارهای چندرسانهای کمتر نباشد، بیشتر هم نیست.
به نظر می‌‌رسد نگرش دولتی در نحوه برگزاری جشنواره و نمایشگاه‌هایی از این دست (همچون نمایشگاه الکامپ) باعث شده تا مخاطبان اصلی اینگونه از نمایشگاه‌ها در کنار مجریان آنها نتوانند به اهداف اصلی از پیش تعیین شده خود دست یابند. جا دارد مسوولان با تغییر در نگرش خود و واگذاری اموری از این دست به بخش‌خصوصی زمینه حضور و و مشارکت مردمی در برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌هایی از این دست را بالا ببرند.
منبع : روزنامه دنیای اقتصاد
- ۸۶/۰۲/۲۹