وزارت ارتباطات و تکرار تجربه‌ای ناکام
علی شمیرانی - در حالی که دولت نهم تمام تلاش خود را برای تجمیع نهاد‌های موازی و دارای مسوولیت‌های مشابه به کار بسته است، ظاهرا بخش‌هایی از زیر‌مجموعه دولت، بدون توجه به این تلاش‌ها، مجددا نهاد‌سازی و ایجاد تشکل‌های جدید را در دستور کار خود گذاشته‌اند.
به طور شفاف، طی ماه‌های گذشته دولت عزم خود را جزم کرده تا در حوزه شوراهای عالی، تعداد این نهاد‌ها را به چهار شورا تقلیل دهد تا به این ترتیب از اتلاف وقت، انرژی، سرمایه، پراکندگی در تصمیم‌گیری‌ها، موازی‌کاری و مسایلی از این دست جلوگیری به عمل آید.
در راستای همین ادغام‌ها بود که چهار شورای موازی در حوزه فناوری اطلاعات نیز طبعا در نوبت تجمیع قرار گرفتند، تصمیمی که با استقبال قاطع فعالان و کارشناسان حوزه چند متولی فناوری اطلاعات مواجه شد.
اما در حالی که قرار است براساس اقدام جدید دولت مبنی بر تجمیع موازی‌ها، چهار شورای عالی انفورماتیک، فناوری اطلاعات، افتا )امنیت فضای تبادل اطلاعات( و اطلاع‌رسانی ادغام شوند، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ایجاد و راه‌اندازی نهاد‌های جدید را در دستور کار خود قرار داده است.
در شرایطی که قرار بود با ادغام چهار شورای موازی حوزه IT، یک شورا تولی‌گری این بخش را برعهده گیرد تا سرنوشت بخش IT تا حدودی ختم به خیر شود، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ظاهرا چندان با این رویه هماهنگ نیست و همچنان پیگیر ایجاد دو نهاد جدید در این حوزه است.
نخست سازمان فناوری اطلاعات و دوم سازمان نظام فنی مهندسی فناوری اطلاعات. اگرچه لغت «سازمان» از سازمان فناوری اطلاعات پیشنهادی وزارت ارتباطات با ایراد شورای نگهبان قانون اساسی حذف شد ولی مدیران این وزارتخانه تاکید دارند که حتی شرکت فناوری اطلاعات نیز می‌تواند عهده‌دار تولی‌گری حوزه IT باشد.
از سوی دیگر پیشنهاد تاسیس یک سازمان دیگر با عنوان سازمان نظام فنی مهندسی فناوری اطلاعات نیز از طریق وزارت ارتباطات در حال پیگیری است.
تمام اقدامات اخیر وزارت ارتباطات در آستانه ادغام شوراهای موازی در حالی صورت می‌پذیرد که این وزارتخانه علاوه بر در اختیار داشتن شورای عالی فناوری اطلاعات، شرکت فناوری اطلاعات، معاونت فناوری اطلاعات و به نوعی شورای عالی اطلاع‌رسانی، تاسیس دو سازمان جدید را نیز پیگیر است.
این در حالی است که حتی براساس شواهد موجود شرکت مخابرات ایران نیز که زیر‌مجموعه وزارت ارتباطات محسوب می‌شود برای ورود به حوزه IT هر از چندگاهی اظهار علاقه می‌کند.
در هر صورت اگر قرار باشد شورا‌ها ادغام شوند که دیگر چه نیازی به راه‌اندازی نهاد‌های جدید در این حوزه است و در صورت دوم یعنی پذیرش توقف ادغام شورا‌ها نیز باز هم اضافه شدن ارگان‌های جدید به نهاد‌های متعدد حاضر تامل برانگیز است.
این در حالی است که حتی دولت هشتم که بسیاری از نهاد‌های حاضر را خود تاسیس کرده بود نیز در اواخر کار خود به این نتیجه رسیده بود که باید نسبت به ادغام هر چه سریع‌تر نهاد‌های موازی حوزه IT اقدام شود، موضوعی که البته به عمر دولت هشتم کفاف نداد و دستورات رییس‌جمهوری، خاتمی در این خصوص به سرانجام نرسید.
بنابراین و در شرایطی که تجربه لزوم تجمیع چه در دولت قبل و چه در دولت فعلی برای همگان آشکار شده است، ایجاد نهاد‌های جدید از سوی وزارت ارتباطات که قاعدتا حاصلی جز تضعیف هر چه بیشتر نقش و جایگاه نهاد‌های قبلی، شکل‌گیری نهاد‌های جدید بدون پشتوانه قوی و در نهایت کورتر شدن گره حوزه فناوری اطلاعات در برنخواهد داشت، موضوعی است که باید از سوی ایشان به آن پاسخ داده شود.
- ۸۶/۰۹/۱۳
