ITanalyze

در سال 2023، جهان احساس کرد در یک پرتگاه قرار دارد. انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، با یک کاندیدای احیاشده که تهدید می‌کند تمام هرج‌ و مرج سال‌های 2016 و 2020 را بار دیگر با خود به همراه ‌آورد، در راه است. هوش مصنوعی آن‌قدر سریع توسعه پیدا کرد که به نظر می‌رسید ناگهانی ایجاد شده و منعکس‌کننده وعده‌های اجتماعی و اختلالات گسترده‌ پیرامون این منحنی است. ایلان ماسک، ثروتمندترین فرد جهان با رسانه‌های اجتماعی رایگان برای همه و فروش بالای خودروهای بدون راننده تا هوش مصنوعی با «تمایلات عصیانگر» آن، از قدرت خود برای فشار به دنیای فناوری، بدون هیچ ملاحظه‌ای استفاده ‌کرد.

در بحبوحه این عدم اطمینان، جنگ اخیر اسرائیل و حماس، چالش‌های بیشتری را در کنار جنگ روسیه و اوکراین افزود. این جنگ‌ها در سراسر اینترنت با تبلیغات، سخنان نفرت‌انگیز و حملات سایبری که تاثیرات گسترده‌ای در دنیای واقعی ایجاد کردند، بازتاب یافته است. در همین حال، هکرهای تحت‌ حمایت دولت چین، بذر جنگ سایبری آینده را کاشتند و باندهای باج‌افزاری دوباره فعالیت‌ خود را شروع کردند. سال 2023، سال هرج و مرج بود و حال و آینده نزدیک، همگی در آینه دیجیتال منعکس شد.

مجله فناوری وایرد (WIRD) هر ساله، فهرستی از خطرناک‌ترین افراد، گروه‌ها و سازمان‌ها در اینترنت را جمع‌آوری می‌کند؛ این فهرست هم کسانی که عمدا افراد بی‌گناه را به خطر می‌اندازند و هم کسانی که اقدامات‌شان، بدون توجه به قصدشان، جهان را به روش‌های متعدد بی‌ثبات می‌کند، شامل می‌شود. در ادامه، خطرناک‌ترین افراد و گروه‌ها در سال 2023، بدون اینکه ترتیب و اولویت خاصی مدنظر باشد، فهرست شده‌اند که حاوی نکات خواندنی و جالب‌توجهی است:

• ایلان ماسک

یک سال پیش، منصفانه بود که ایلان ماسک را به عنوان یک فناور برجسته با گرایش‌های بعضا تحول‌گرایانه و البته عصیان‌گرانه درنظر بگیریم. در سال 2023، به نظر می‌رسد این تمایلات، هویت عمومی او را تسخیر کرده‌اند. توییتر که اکنون به خاطر عقاید برند ماسک به ایکس (X) تغییر نام داده، امسال از نظریه‌پردازان توطئه مانند الکس جونز، دعوت و حتی اظهارات یهودستیزانه یکی از حساب‌ها را تقویت کرد. وقتی تبلیغ‌کنندگان شکایت کردند، ماسک در یک مکالمه، هم بابت آن اشتباه عذرخواهی کرد و هم به آنها گفت: «بروید به دَرَک»!

وی پیش از آن، در ماه جولای گفته بود که درآمد تبلیغات پلتفرم رسانه‌های اجتماعی او، نسبت به گذشته، به نصف کاهش یافته است. اکنون این پرسش مطرح می‌شود که آیا این پلتفرم برجسته مکالمه آنلاین، در زمان پادشاهی ماسک بر آن، جان سالم به‌در می‌برد و اگر این‌گونه‌است، چگونه؟!

در بحبوحه این بحران، ماسک، از استارتاپ جدید XAI به نام Grok را رونمایی کرد؛ یک چت‌بات هوش مصنوعی که وی به خاطر نرده‌های حفاظتی‌ کمتر از ChatGPT OpenAI به آن افتخار می‌کرد. ماسک به دلیل اظهاراتش درباره چگونگی مرگ میمون‌ها در آزمایش‌های انجام‌شده توسط استارتاپ ایمپلنت مغزی Neuralink، با درخواست تحقیق از سوی کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) مواجه شد. در اواسط دسامبر، تسلا تقریبا هر مدل از خودروهای خود را که در ایالات متحده فروخته شده بود، فراخوان کرد تا ویژگی اتوپایلوت را اصلاح کند. اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراه متوجه شد که اقدامات ایمنی تسلا برای اطمینان از توجه رانندگان ناکافی بوده است. بدون شک بسیاری از آنها، شاید تا حدی به لطف توصیف ماسک، از ویژگی رانندگی کمکی استفاده می‌کردند.

پنج سال پیش، وایرد چهره ماسک را با داستانی که شخصیت دکتر جکیل و آقای هاید، او را توصیف می‌کرد، روی جلد قرار داد. این روزها، مشخص شده که کدام طرف از آن شخصیت، دوپاره غالب شده است.

• Cl0p

باج‌افزار Cl0p در سال 2023 دوباره ظهور کرد. بر اساس گزارش شرکت ارزهای دیجیتال Chainalysis، به نظر می‌رسد که دومین سال، بدترین سال در تاریخ، از نظر کل پرداخت‌های اخاذی جمع‌آوری‌شده توسط باندهای اجباری هکرهای صنعت باج‌افزار باشد اما شاید هیچ گروهی در سال جاری به اندازه افرادی که در پشت بدافزار Cl0p و در معرض آن بودند، آسیب ندیده باشند.

به گفته شرکت امنیتی Emsisoft، متمرکز بر باج‌افزار، در ماه می، باند Cl0p شروع به سوءاستفاده از آسیب‌پذیری روز صفر در نرم‌افزار انتقال فایل MOVEit کرد و از آن برای انجام حملات تکان‌دهنده در بیش از 2000 سازمان بهره برد. یک قربانی، یعنی شرکت پزشکی ماکسیموس (Maximus)، کنترل اطلاعات حداقل 8 میلیون نفر را در این نفوذ از دست داد. هکرها اطلاعات 1.3 میلیون نفر دیگر را از ایالت مین به سرقت بردند. در مجموع، حداقل 62 میلیون نفر تحت‌تاثیر قرار گرفتند اما هکرهای Cl0p همچنان آزاد هستند.

• Alphv

اگر Cl0p بی‌رحم‌ترین هکرهای باج‌افزار سال بود، Alphv که با نام گربه سیاه (Black Cat) نیز شناخته می‌شود، مطمئنا رقابت نزدیکی با این باج‌افزار داشت. این گروه با هکرهایی که حمله سایبری سال 2021 به خط لوله Colonial را انجام دادند، در ارتباط است. گروه Alphv در سپتامبر با هدف قرار دادن MGM Resorts International، خاموش کردن سیستم‌های کامپیوتری در زنجیره هتل‌ها و کازینوها سطح جدیدی از بدنامی را کسب کرد. بر اساس برآورد MGM، رقم 100 میلیون دلار خسارت وارد شده است. همچنین FBI می‌گوید که Alphv بیش از 1000 سازمان را به خطر انداخته و بیش از 300 میلیون دلار باج گرفته است.

اواسط دسامبر، FBI اعلام کرد که دارک‌وب، ‌سایتی که Alphv اطلاعات سرقت‌شده قربانیان را در آن منتشر می‌کند، توقیف کرده است. ساعاتی بعد، سایت دوباره ظاهر شد و Alphv اعلام کرد آن را «لغو» کرده و دیگر از قانون عدم هدف قرار دادن سیستم‌های زیرساختی حیاتی تبعیت نخواهد کرد. این سایت، خیلی زود دوباره حذف شد اما با توجه به اینکه هیچ‌یک از اعضای این گروه به صورت غیابی، دستگیر یا حتی متهم نشده‌اند، احتمالا هرج و مرج آنها ادامه خواهد داشت.

• حماس

هیچ رویدادی در سال 2023 به اندازه حمله حماس به اسرائیل در 7 اکتبر، جغرافیای سیاسی را تکان نداده است؛ این اقدام، بلافاصله جنگی را آغاز کرد که تهدیدی برای بی‌ثباتی منطقه است. این موضوع، دنیای فناوری را نیز تکان داده و سوالاتی را درباره فناوری‌های دیجیتالی که حماس را فعال کرده‌اند، مطرح کرده؛ پرسش‌هایی درباره جمع‌آوری میلیون‌ها دلار توسط حماس از طریق ارزهای دیجیتال تا کانال‌های تلگرام، که در آن تبلیغات و ویدئوهای خشونت‌آمیز را توزیع می‌کند. هنگامی که داعش در سال 2014 به شهرت رسید، پلتفرم‌های فناوری جهان را وادار کرد تا این سوال را مطرح کنند که آیا خشونت، افراطی‌ها را فعال می‌کند یا خیر و چگونه؟ اکنون، یک دهه بعد، دور جدید جنگ‌ها نشان می‌دهدکه این موضوع، چگونه ادامه دارد.

• کرم شنی (Sandworm)

علی‌رغم همه تحریم‌ها، کیفرخواست‌ها و حتی تخصیص جایزه 10 میلیون دلاری، تیم هکرهای اطلاعاتی نظامی بیش از حد تهاجمی روسیه، موسوم به Sandworm هنوز فعال هستند. در حالی که حمله روسیه به اوکراین به سومین سال خود نزدیک می‌شود، به نظر می‌رسد که آنها تمرکز خود را به این درگیری معطوف کرده‌اند.

امسال فاش شد که گروه هکری Sandworm، سومین حمله سایبری خاموشی را علیه یک شرکت برق در اوکراین انجام داده است؛ این بار در بحبوحه حمله هوایی روسیه. این گروه هکری در ادامه، با تلاش سنتی‌ متمرکز بر جاسوسی برای کسب مزیت در جریان ضدحمله اوکراین، به حوزه ارتباطات نظامی این کشور نفوذ کرد. شواهد حاکی از مسئولیت Sandworm برای یک حمله سایبری در همین ماه است که شرکت مخابراتی Kyivstar را هدف قرار داد و در یک‌سری حملات دیگر، اینترنت و ارتباطات تلفن همراه میلیون‌ها نفر از بین برد. به عبارت دیگر، این گروه همچنان شهرت خود را به عنوان خطرناک‌ترین هکرهای منتسب به کرملین داراست.

• Volt Typhoon

برای سال‌ها، جامعه امنیت سایبری از خود می‌پرسید که چه‌کسی ممکن است «کرم شنی چین» باشد. امسال شاید نزدیک‌ترین زمانی بود که پاسخ آشکار شد. بر این اساس، شرکت مایکروسافت در ماه می فاش کرد که یک گروه هکری موسوم به ولت تایفون (Volt Typhoon)، یک بدافزار را در شبکه‌های برق، در سراسر قاره آمریکا و گوام، کار گذاشته است و در برخی موارد به شیوه آشکار، به سمت کنترل جریان برق به پایگاه‌های نظامی آمریکا حرکت کرده است. اخیرا واشنگتن پست نیز افشا کرد که اهداف این گروه هکری به انواع دیگر زیرساخت‌های حیاتی شامل یک خط لوله نفت و گاز، یک بندر بزرگ ساحل غربی و یک شرکت آب‌رسانی هاوایی،  گسترش یافته است.

در حالی که مقاصد این گروه و ناظران آن هنوز روشن نیست، تحلیلگران امنیت سایبری و ژئوپلیتیک، به طور فزاینده آن را به عنوان زمینه ایجاد اختلال در سیستم‌های کلیدی ایالات متحده در صورت بروز بحران (مثلا حمله چین به تایوان) می‌دانند.

• دونالد ترامپ

سال گذشته، برای اولین بار از سال 2015، دونالد ترامپ در این فهرست قرار نگرفت. امیدوارم از استراحت لذت برده باشد! کمتر از 11 ماه به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2024 باقی مانده است. ترامپ در نظرسنجی‌های مقدماتی جمهوری‌خواهان با اختلاف زیاد، پیشتاز است. او از ارتباط مجدد خود عمدتا از طریق پلتفرم Truth Social تحت سلطه جناح راست، برای ایجاد حملات نگران‌کننده علیه دشمنان استفاده کرده است.

ترامپ با انتشار پست‌هایی در این پلتفرم قول داده که در صورت انتخاب شدن، تحقیقات فدرال را درباره شرکت‌های رسانه‌ای و روزنامه‌نگارانی که از او انتقاد می‌کنند، آغاز کند و بایدن را تحت پیگرد قانونی قرار دهد. او درباره همسر یکی از قضات ناظر بر یک دادگاه مدنی علیه او به اتهام کلاهبرداری سخن گفت و مخالفان سیاسی خود را به اتهام دخالت در انتخابات و برخورد نادرست با اطلاعات طبقه‌بندی‌شده مقصر دانست. ترامپ همچنان ادعاهای خود را مبنی بر پیروزی در انتخابات 2020، که به گفته وزارت دادگستری ایالات متحده، به حمله 6 ژانویه 2021 به ساختمان کنگره آمریکا دامن زد، ادامه داده است.

نکته مهم‌تر اینکه همه اینها ممکن است مخاطبان خاصی را در بین پایگاه ترامپ پیدا کند. این امر می‌تواند به آغاز دوباره ریاست جمهوری فردی کمک کند که آمریکا را از توافقنامه تغییرات اقلیم پاریس خارج کرد، سیاست مرزی «ممنوعیت مسلمانان» و جدایی خانواده‌ها را وضع کرد، حفاظت‌های همه‌گیری (کرونا) را از بین برد و اهمیت کووید19 را انکار کرد تا صدها هزار آمریکایی جان خود را از دست بدهند.

• نیروهای نظامی اسرائیل

از 7 اکتبر، ارتش اسرائیل طی حملاتی به تهاجم حماس پاسخ داد. این حملات به کشته شدن حداقل 20 هزار فلسطینی که عمدتا زن و کودک بوده‌اند و نیز آوارگی نزدیک به 2 میلیون نفر از ساکنان غزه منجر شد. اسرائیل همچنین جریان غذا، آب و دارو به غزه را قطع کرد و گاهی اوقات، مخابرات و اینترنت غزه را در خاموشی اطلاعاتی کامل قرار داد؛ حتی با وجود اینکه اسرائیل ادعا می‌کند از این ابزارهای ارتباطی برای هشدار به غیرنظامیان درباره حملات قریب‌الوقوع به منازل‌شان استفاده می‌کند.

در این میان، ماشین تبلیغاتی اسرائیل برای جهت‌دهی به روایت همگانی درباره عملیات نظامی خود کار می‌کند؛ از توییت‌های تبلیغاتی توسط ارتش اسرائیل در حمایت از کمپین خود در غزه که در X ظاهر می‌شود تا حساب‌های اسرائیلی؛ تا جایی که ادعا می‌کند جان باختن فلسطینی‌ها در قالب عروسک‌هایی که شبیه نوزادان مرده ساخته شده‌اند، نمایش داده شده است. همه اینها در سکوت انتقادات جهانی از اقدامات ارتش اسرائیل نقش داشته است؛ حتی در شرایطی که تعداد تلفات فلسطینی، در جنگ اسرائیل علیه حماس به مراتب فراتر از افراد کشته‌شده توسط حماس در 7 اکتبر است.

• سام آلتمن

اداره شرکتی که در رقابت برای توسعه مخرب‌ترین فناوری قابل تصور، پیشرو است، کافی است تا مدیر این شرکت به عنوان یکی از خطرناک‌ترین افراد موجود برشمرده شود؛ نه فقط امسال بلکه در تاریخ بشر! فارغ از این نکته، آلتمن ممکن است در یک نگاه، خوش‌خیم‌ترین شخصیت قابل تصور باشد که به‌عنوان مدیر عامل OpenAI خدمت می‌کند. او در کمال تعجب تصمیم گرفته که هیچ سهامی در شرکت نداشته باشد و در مصاحبه‌ها و جلسات استماع کنگره از مقررات دولتیِ بیشتر درباره هوش مصنوعی صحبت می‌کند. به نظر می‌رسد آلتمن واقعا به آینده‌ای شکوفا برای بشریت در دنیای پسافردی باور دارد.

با این حال، مبارزه کوتاه و چشمگیر قدرت در شرکت OpenAI، در ماه نوامبر، جنبه اطمینان‌بخش کمتری را برای رهبری شرکت و دایره قدرت تازه تثبیت‌شده وی نشان داد. آلتمن در گذشته استدلال کرده بود که ساختار عجیب OpenAI، با یک سازمان غیرانتفاعی که بر یک شرکت انتفاعی نظارت می‌کند، نوعی خویشتنداری ارائه می‌دهد و جاه‌طلبی‌های فناورانه شرکت را در قالب مهار آگاهانه حفظ می‌کند.

زمانی که آلتمن توسط هیئت‌مدیره OpenAI اخراج شد و تقریبا بلافاصله کنترل شرکت را پس گرفت و در عین حال، چند عضو هیئت‌مدیره، از جمله دو فرد اخلاق‌مدار و تاثیرگذار، را از کار برکنار کرد، این مهار آگاهانه شکست خورد. اکنون OpenAI، در دوره جدید، کاملا تحت کنترل یک شخص، تیم اجرایی او و نیز مایکروسافت، به عنوان شریک متحد و سرمایه‌گذار 2.8 تریلیون دلاری فعالیت می‌کند. پس بیایید امیدوار باشیم برنامه او برای آینده این فناوری در حال تحول جهان، خوب باشد. متوقف کردن آلتمن، بسیار سخت است.

• گنجشک درنده

و در نهایت اینکه گروه هکری که خود را Predatory Sparrow می‌نامد و در زبان فارسی Gonjeshke Darande (گنجشک درنده) نامیده می‌شود، در دنیای امنیت سایبری نام آشنایی نیست اما در سال 2022، یک حمله سایبری به چندین شرکت ایرانی انجام داد. از جمله یک کارخانه فولاد که در آن مدعی شد به نوعی آتش‌سوزی در تاسیسات ایجاد کرده و برای نشان دادن آن، ویدئویی منتشر کرد. این گروه خود را هکتیویست می‌داند اما دولت ایران معتقد است گنجشک درنده با دولت اسرائیل مرتبط است.

اکنون با جنگ اسرائیل و حماس، در حالی که حوثی‌ها (یمن)، موشک‌هایی که ادعا می‌شود متعلق به ایران است، به سوی اسرائیل شلیک می‌کنند، گنجشک درنده، دومین حمله سایبری بزرگ را علیه ایران انجام داده است. طبق گزارش‌ها، حمله سایبری، این‌بار 70 درصد پمپ بنزین‌ها را در سراسر کشور از کار انداخت.(منبع:عصرارتباط)