آثار توقف خط تولید پرفروش ترین پردازنده در ایران
محمدجواد مفیدرام– این بازار پردازنده های ایران است که مدت هاست هیچ تکانی نخورده و در عین تجربه کردن یک ایستایی بی نظیر، در حسرت آخرین فناوری های ارائه شده از دو کمپانی بزرگ Intel و AMD همچنان در انتظار است. در حال حاضر بنا بر مطالعات نهاد تحقیقاتی "مرکوری"، کمپانی Intel بزرگترین تولید کننده CPU در بازار جهانی تا ماه آوریل با 8 % رشد در بخش پردازنده های رایانه های شخصی، 4% رشد در بخش نوت بوک و 7 % در بخش سرور هم اکنون مجموعاً 80.2 % از سهم بازار جهانی را در اختیار دارد. این در حالی است که AMD که به تازگی ATI را نیز به تصرف خود درآورده است در فاصله سه ماهه چهارم سال 2006 تا سه ماهه اول سال جاری 4.6 % کاهش سهم داشته است تا هم اکنون 11.1 % از سهم بازارجهانی را دراختیار داشته باشد. البته این در حالی است که AMD با گرفتن 4% از سهم Intel در بخش پردازنده های 64 بیتی هم اکنون 22.9 % از سهم این بازار را در اختیار خود گرفته است.
اما در بازار ایران بنا بر نظرسنجی اعضای باشگاه فعالان ICT، تقسیم سهم ها کمی متفاوت تر از بازار جهانی است. با توجه به نتایج به دست آمده از این نظرسنجی، Intel در ایران با کسب 88% و AMD نیز با کسب 12 % کل بازار پردازنده ها را به خود اختصاص داده اند. از طرفی مقایسه شاخص اخیر با بهمن ماه 85 نیز حاکی از آن است که سهم این دو بدون تغییر مانده و تنها در مدل های مختلف پردازنده ها، اختلاف سهم های چشمگیری دیده می شود. در حالی که سهم بازار جهانی این دو برند بعد از هر دوره سه ماهه، در دسته های مختلف پردازنده از جمله رایانه های شخصی، سرور و نوت بوک ها با تغییرات قابل بحثی مواجه می شود، ولی بازار ایران سکون قابل تاملی را تجربه می کند. به طوری که پس از گذشت 6 ماه از شاخص بهمن ماه، سهم این دو کمپانی حتی تغییری جزئی نداشته است. جالب تر از آن تاخیر ورود تکنولوژی به کشور در مورد این قطعه است که بیشتر از سایر اوقات به چشم می آید؛ به طوری که با اختلاف زمانی کمی از توقف خط تولید پردازنده های 3.2 GHz Intel در کمال تعجب می بینیم که اتفاقاً سهم این دسته از پردازنده ها در بازار داخلی نه تنها نسبت به شاخص بهمن ماه 17 برابر شده بلکه جایگاه آن نیز از رتبه بیستم به اول رسیده است. این پردازنده که در بهمن گذشته تنها 1% از سهم شاخص بازار را به خود اختصاص داده بود هم اکنون 17% از این سهم را از آن خود کرده است. این مطلب همچنین در مورد پردازنده Intel 3.0 GHz نیز به همین ترتیب صدق می کند: افزایش سهم غیرمترقبه 11 درصدی و صعود از جایگاه دهم به دوم با داشتن 13% از سهم شاخص بازار.
البته این امر در سایه کاهش پی در پی قیمت های جهانی محصولات قدیمی این دو غول بزرگ و همچنین روی آوردن این دو کمپانی به فناوری های جدیدتر، طبیعی به نظر می رسد و مستقیماً بر سلیقه کاربر ایرانی که باید ماه ها منتظر ورود آخرین تکنولوژی به کشور بنشیند نیز تاثیر می گذارد. این در حالی است که در شاخص بهمن ماه گذشته Intel Celeron 2.8 حتی با کاهش سهم 14 درصدی جایگاه اول را در اختیار داشت و دوباره با 14% افت دیگر به جایگاه چهارم سقوط کرد و هم اکنون تنها 8% از این سهم را در اختیار دارد. جالب این است که هیچ کدام از پردازنده های AMD در هفت رده بالای شاخص جایگاهی ندارند و این می تواند به اعتباری که Intel در بازار ایران به دست آورده است نیز مربوط باشد. اعتباری که در مورد AMD با توجه به نمونه های تقلبی فراوان در بازار به طور برعکس صدق می کند؛ البته نباید تنوع و گستردگی مادربوردهای پشتیبانی کننده از CPU های Intel در بازار ایران را نیز نادیده گرفت .
به طور حتم از موارد موفقیت Intel، تنوع زیاد چیپ ست و ارائه آخرین فناوری ها در کنار سیاست های قیمت گذاری سیستم فروش این شرکت را نیز می توان برشمرد. به طوری که می توان تقابل Intel و AMD را در یک چرخه تصور کرد؛ چرخه ای که با حکمرانی و رضایت Intel از بازار آغاز می شود. AMD با طراحی چیپ های حرفه ای و عرضه آن به بازار سعی می کند تا سهمی از بازار را به خود اختصاص دهد. Intel به فکر جلوگیری از ضرردهی افتاده و با عرضه پردازنده هایی حرفه ای تر و کاهش چشمگیر قیمت به چرخه بازمی گردد.AMD با دیدن خط قرمز سقوط تلاش می کند تا دوباره بازگردد و این روندی است که ادامه پیدا کند.
شاید CPU تنها قطعه ای از قطعات اصلی رایانه است که در آن می توان سرعت خیره کننده تکنولوژی را به وضوح مشاهده کرد سرعتی که هر چه می گذرد شتاب بیشتری می گیرد.خبر توقف خط تولید پردازنده های Pentium4 و Pentium D کمپانی Intel از هشتم آگوست نیز مصداق این مدعاست؛ البته کاهش تقاضای این محصولات در بازار جهانی از دلایل اتخاذ چنین سیاستی است که کاملاً طبیعی به نظر می رسد ضمن اینکه Intel اخیراً اعلام کرده است که قصد دارد خط تولید پردازنده های سری Conroe را نیز تا ماه سپتامبر متوقف کند تا جا برای پردازنده های جدیدتر باز شود. پردازندهای تک هسته ای سری Pentium 4 با فرکانس های 3.0GHz- 3.2GHz- 3.6GHz- Dual-Core2.8GHz از جمله محصولاتی هستند که تولیدشان از این تاریخ متوقف شده است.AMD نیز قصد دارد تا سال 2008 خط تولید Athlon64 و Sempron را متوقف کند تا بر روی پردازنده های چهارهسته ای یا Quad-Core خود بیشتر تمرکز کند. این امر بیش از گذشته بر این مطلب صحه می گذارد که در آینده نزدیک رقابت این دو کمپانی بزرگ بر سر پردازنده های چهارهسته ای باشد اما باید دید که AMD با پردازنده 65 نانومتری Phenom با فرکانس بیش از 3.2 گیگاهرتز در این زمینه موفق تر خواهد بود یا Intel با پردازنده 45 نانو متری Penryn. اینل قصد دارد پردازنده های چهار هسته ای و 45 نانومتری خود را تا سه ماهه چهارم 2007 به بازار عرضه کند. پردازنده هایی که پیش بینی می شود با پهنای باند 1333 مگاهرتز و 12 مگابایت حافظه تا پایان سال، 2 تا 3 % سهم بازار را به خود اختصاص دهند و تا سه ماهه دوم 2008 این رقم را به 5 تا 6% برسانند.
از طرفی آخرین اخبار حاکی از آن است که کمپانی AMD سیاست های جدیدی را در بازار خاورمیانه به کار خواهد گرفت تا بتواند سهم بیشتری از این بازار را به خود اختصاص دهد. کاهش 50 درصدی قیمت پردازنده ها از راهکارهایی است که AMD قصد دارد توسط آن به این هدف دست یابد. سایت iSuppli همچنین با بیان این مطلب به تمرکز بیش از پیش این کمپانی بر بازار خاورمیانه و شمال افریقا اشاره کرد.
با توجه به آمار ارائه شده از سوی نهاد تحقیقاتی iSuppli، کمپانی AMD در سه ماهه سوم سال 2006، با 16.7%، بیشترین سهم بازار سال های اخیرش را در حالی به دست آورده بود که Intel با 73.9% همچنان قدرت بلامنازع خود را به رخ می کشید. اما برخی از منابع، دلیل بازگشت موفقیت آمیز Intel به چرخه را میزان بالای عرضه پردازنده های دوهسته ای یا Dual-Core این کمپانی می دانند که 60% از کل محموله محصولاتش را تشکیل می داد. همچنین به نقل از این منابع، برنامه ریزی Intel برای رسانیدن این سهم به 80% و در کنارش عرضه سکوی جدیدی به نام Santa Rosa برای نوت بوک ها و آمدن چیپ ست های نسل جدید با نام Bearlake که هر دو در ماه می به بازار عرضه شدند، عرصه رقابت را برای پردازنده های جدید AMD یعنی پردازنده های دوهسته ای با سوکت AM2+ و پردازنده های چهارهسته ای که قرار است در 3 ماهه سوم 2007 عرضه شوند تنگ خواهد کرد.
بنا بر اظهارات "سوبون" مدیر بخش دسکتاپ های این کمپانی، AMD برای رقابت با شرکت اینتل که بازار پردازنده‌های کامپیوتری را در دست دارد بر روی طراحی پردازنده‌های Phenom و اجزای سرور جدیدی که Barcelona نام دارد سرمایه‌گذاری کرده است.
این شرکت در ساخت پردازنده‌های Opteron و Athlon به این نتیجه رسید که هسته تراشه‌هایی که به طور مستقیم به هم متصل‌اند بازده بیشتری دارند، زیرا تبادل اطلاعات در یک پردازنده واحد صورت می‌گیرد. درصورتی که Barcelona و Phenom بتوانند مزیت خود را بر پردازنده‌های اینتل به اثبات برسانند، AMD می‌تواند سهم بیشتری از بازار تراشه‌های کامپیوتری را در دست بگیرد.
از سوی دیگر "پل اوتلینی" مدیر اجرایی Intel نیز اعلام کرد که این شرکت برای حفظ توان رقابتی خود در برابر رقیب اصلی، باید دوباره به روش معرفی پی درپی خانواده‌های جدید از محصولات خود بازگردد که هم‌اکنون تلاش برای این امر آغاز شده‌است. اینتل در ۱۵سال گذشته همواره بین ۷۲ تا ۸۷% از بازار جهانی پردازنده‌های رایانه‌ای را در اختیار داشته است.
وی افزود: هر چند رقابت شدید میان Intel و AMD سبب کاهش چشمگیر قیمت پردازنده‌های رایانه‌ای شده است اما کاربران در هر صورت در هر رده قیمتی خواهان خریداری بهترین پردازنده‌ها هستند که اینتل با حفظ برتری فناوری های خود تلاش می کند سهم بازار خود را حفظ کند. Intel فروش تراشه‌ها با هسته مربعی را برای سرور و کامپیوترهای پیشرفته از سال پیش آغاز کرده است. این تراشه‌ها به مدل‌های دوتایی معروفند زیرا در هر بسته از آنها دو پردازنده دو هسته‌ای با هم تلفیق شده است؛ اما AMD ترجیح داد یک تراشه چهار هسته‌ای بسازد و مسوولان آن معتقدند که این تراشه‌ها کارآیی بهتری خواهند داشت.
کمی دقت در گفته های سران این دو کمپانی و همچنین مقایسه وضعیت بازار جهانی با شرایط فعلی بازار ایران به راحتی اوضاع نابسامان ایران در این بازار را مشخص می کند. تنها ذکر یک نمونه کافی است که از طرفی هنوز پردازنده های دوهسته ای آنچنان که باید جای خود را در میان کاربران ایرانی پیدا نکرده اند و از سوی دیگر کمپانی Intel تولید یک مدل از این دسته از پردازنده های خود را برای آماده کردن فضای مناسب تری برای عرضه پردازنده های جدیدش متوقف کرده است.
برای دهه ها در رایانه های شخصی اکثر کاربران از پردازنده های تک هسته ای استفاده می شد، اما در دهه اخیر پردازنده های دو هسته ای با کارایی بهتر و صرفه جویی در مصرف انرژی مطرح شدند و امروز نیز سازندگان چیپ ها به سمت تولید چیپ ست های چهار و هشت هسته ای حرکت می کنند؛ به طوری که کمپانی Sun Microsystems نیز قصد دارد در سال 2008 تولید چیپ ست های شانزده هسته ای خود را با نام Rock آغاز کند و Intel نیز اعلام کرده است که CPU های هشت هسته ای و 45 نانومتری خود را در سال 2008 به بازار عرضه خواهد کرد. با این وجود این جا همچنان ایران است و بازار در انتظار تکنولوژی های روز دنیا.
شاخص S&P نتیجه آمارگیری هفتگی درباره موضوعات و اقلام مختلف از اعضای باشگاه فعالان ICT کشور می باشد. آرای اعضای این باشگاه که متشکل از حدود 2000 واحد فعال در امر توزیع و فروش محصولات رایانه و ارتباطات می باشد به صورت آنلاین در پرتال www.sandp.ir ثبت ، جمع آوری و به صورت نمودارهای آماری ارائه میگردد. بدون هرگونه ادعای مربوط به میزان جامعیت شاخص ارائه شده، این آمار به تفکیک تهران و شهرستانها و نمودارهای مقایسه ای آن و نیز تحلیل های مرتبط با هر شاخص و آرشیو شاخص ها در سایت www.sandp.ir برای دسترسی عموم موجود می باشد. نظرات و پیشنهادات کارشناسانه خود را در حوزه ICT از طریق سایت ارسال نمایید.
منابع:
www.S&P.ir
www.Digitimes.com
www.iSuppli.com
www.MercuryResearch.com
www.Cnet.com
www.Intel.com
www.AMD.com
www.Xbitlabs.com
- ۸۶/۰۵/۲۹