آیا شوراهای موازی بافی می مانند؟
پس از آن‌که سخنگوی دولت در هفته‌ی گذشته از نهایی شدن ادغام 28 شورای عالی دولت و تشکیل چهار شورا از جمله شورای عالی آموزش، پژوهش و فن‌آوری خبر داد که با ادغام 12 شورا از جمله شوراهای عالی « فن‌آوری اطلاعات»، « اطلاع‌رسانی»، « امنیت فضای تبادل اطلاعات کشور»، «انفورماتیک»، تشکیل می‌شوند، چگونگی این ادغام، مدیریت و وظایف شورای تشکیل شده از سیاستگذاری تا اجرا، تکلیف شوراهای حوزه‌ی IT به اشکال مختلف در رسانه‌های این حوزه مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
به گزارش خبرنگار فن‌آوری اطلاعات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، کارشناسان و متخصصان در این حوزه در ابتدای طرح بحث ادغام شوراهای موازی بر این موضوع تاکید کردند که وجود موازی‌کاری، امر مثبتی نیست و بنابراین باید با انجام کارشناسی‌های لازم شوراهای موازی در حوزه‌ی IT در هم ادغام شوند و نباید با این موضوع به صورت احساسی برخورد کرد؛ بلکه باید با متمرکز کردن فعالیت‌های IT تلاش داشته باشیم تا تصمیم‌گیری‌ها از یک مجرا انجام شوند.
به نظر می‌رسید که این مجرا همان شورای عالی فن‌آوری اطلاعات کشور باشد؛ همچنین این تصور وجود داشت که با ادغام شوراها درواقع موازی‌کاری‌ها به اتمام رسیده و طرح‌ها، برنامه‌ها و پروژه‌های بلاتکلیف و مشابه به سرانجام خواهند رسید، اما ظاهرا اینگونه نیست و با وجود ادغام، وظایف شوراهای موازی همچنان پابرجا می‌ماند!
به گفته‌ی محمد سلیمانی - وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات - با ادغام شوراها مصوبات از استحکام بهتری برخوردار خواهد بود و یک دبیرخانه اعلام می‌شود و هر شورا وظایف خود را انجام می‌دهد و مسوولیت‌ها حذف نمی‌شوند.
او در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا درباره‌ی طرح ادغام شوراهای عالی و تشکیل شورای عالی آموزش، پژوهش و فن‌آوری اظهار کرد: بیشتر اعضای شوراهای عالی یکسان بودند و هر شورا فقط سالی چند بار تشکیل می‌شد اما با ادغام آن‌ها تعداد جلسات بیشتر می‌شود.
از اظهارات سلیمانی می‌توان اینگونه استنباط کرد که با وجود ادغام شوراهای عالی در حوزه‌ی IT ، وظایف شوراهای ادغام‌شده و احتمالا پروژه‌ها و طرح‌های موازی ادامه خواهد یافت؛ درحالی‌که در جریان طرح ادغام شوراها باید در جهت جلوگیری از اتلاف سرمایه و انرژی بیشتر، این موضوع نیز مورد توجه واقع شود؛ تا موضوع اجرای طرح‌ها و پروژه‌های این شوراها نیز در سطحی وسیع‌تر مورد بازنگری، توجه و یا اجرا واقع شود.
پیشتر و پس از ارایه‌ی طرح بحث پیشنهاد طرح ادغام شورای عالی اطلاع‌رسانی، شورای عالی امنیت فضای تبادل اطلاعات و شورای عالی انفورماتیک در شورای عالی فن‌آوری اطلاعات کشور، به منظور کاهش مراجع موازی و افزایش کارآیی امر سیاستگذاری فن‌آوری اطلاعات در سراسر کشور به شورای عالی اداری در مردادماه 85، نیز دیدگاه‌های کارشناسی مختلف در این‌باره مطرح شد و موضوع از زاویه‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت.
رییس کمیسیون افتای سازمان نظام صنفی رایانه‌یی استان تهران در تاریخ 29/8/1385 در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا در این زمینه گفته بود: شورای عالی فن‌آوری اطلاعات به لحاظ ستادی و دبیرخانه‌یی آمادگی پذیرش و ادغام شوراهای IT را در خود ندارد.
محمودرضا خادمی در آن زمان بر این عقیده بود که شورای تازه‌تاسیسی مانند شورای عالی فن‌آوری اطلاعات، با تمام ساز و کارهای قانونی که دارد، به لحاظ ستادی و دبیرخانه‌یی هنوز آمادگی پذیرش ادغام این شوراها را ندارد.
به‌اعتقاد او، شورایی که قرار است چند شورای فعال IT در آن ادغام شوند، باید به لحاظ ستادی و دبیرخانه‌یی آنقدر قوی و فراگیر باشد که بتواند وظایف شوراهای دیگر را که وظایف سنگینی به عهده دارند، عهده‌دار شود.
دبیر پیشین شورای عالی انفورماتیک نیز در تاریخ 4/9/1385به خبرنگار ایسنا گفت: با نگاه به شرح وظایف فعلی شورای عالی فن‌آوری اطلاعات، طرح ادغام شوراها و سپردن فن‌آوری اطلاعات کشور به وزارت ICT کار درستی نخواهد بود.
دکتر محمد سپهری‌راد اظهار کرد: اگر قرار باشد شوراها با شرح وظایف فعلی یک جا در شورای عالی IT ادغام شوند، باعث می‌شود که وزارت ICT درگیر کارهایی شود که هیچ ارتباطی با آن ندارد؛ اگر این وظایف را تفکیک کرده و هر کدام به جایی که مرتبط با آن است، فرستاده شود، وضعیت بهتر می‌شود.
به‌گفته‌ی وی، برخی تداخل وظیفه بین شوراها با نگاه به شرح وظایف تک‌تک آن‌ها، کنار هم قرار گرفتنشان را با مشکل مواجه می‌کند و باعث تداخل در اجرای وظایف خواهد شد.
اما دبیر شورای عالی اطلاع‌رسانی در تاریخ 26/8/1385در نظری متفاوت به خبرنگار ایسنا اظهار کرده بود: کار این شورا به شورای عالی انقلاب فرهنگی مربوط است، بنابراین بحث ادغام آن منتفی است. حمید شهریاری با بیان اینکه در رابطه با ادغام شوراهای موازی در حوزه‌ی IT و این که شامل چه شوراهایی می‌شود، اطلاع چندانی ندارم، اظهار کرده بود که شورای عالی اطلاع‌رسانی از مقوله‌ی ادغام خارج است.
شهریاری تصریح کرده بود: این بحث مربوط به شوراهایی در داخل دولت است و برخی اخبار مبنی بر ادغام شورای عالی اطلاع‌رسانی صحیح نیست و این شورا در لیست این ادغام قرار ندارد.
وی با بیان این که شورای عالی اطلاع‌رسانی زیر مجموعه‌ی شورای عالی انقلاب فرهنگی است و طبیعتا این شورا باید در این مورد تصمیم‌گیری کند، گفت: تا آن جا که ما اطلاع داریم دولت هم اگر بخواهد کاری در این زمینه انجام دهد، نسبت به سه شورایی این ادغام را انجام می‌دهد که زیرمجموعه‌ی خودش هستند.
دبیر شورای عالی اطلاع‌رسانی پیش از این و در زمان تصویب پیشنهاد ارایه‌ی طرح ادغام شورای عالی اطلاع‌رسانی، شورای عالی امنیت فضای تبادل اطلاعات و شورای عالی انفورماتیک در شورای عالی فن‌آوری اطلاعات کشور به شورای عالی اداری نیز گفته بود: اگر درنهایت تصویب رییس جمهوری این باشد که باید این ادغام صورت بگیرد، ما هم تبعیت می‌کنیم، اما پیشنهادهای خود را خواهیم داد؛ چه بسا پیشنهاد کنونی هم خیرخواهانه است و اگر در ساختار درستی شکل بگیرد، امر مبارکی است.
اما عبدالمجید ریاضی - دبیر شورای عالی فن‌آوری اطلاعات - هم در سال گذشته و در ابتدای طرح بحث ادغام و هم پس از اعلام سخنگوی دولت مبنی بر ادغام شوراها ازجمله شورای عالی فن‌آوری اطلاعات، ترجیح داد که در این زمینه سکوت کرده و اظهارنظری نداشته باشد.
- ۸۶/۰۵/۲۹