ابهامات حمله سایبری آمریکا به کشتی ایرانی
سمیه مهدویپیام – سایت آمریکایی justsecurity.org در مقالهای به بهانه خبر حمله سایبری آمریکا علیه یک کشتی تجاری ایرانی به بررسی پرسشها، نگرانیها و ابهاماتی پیرامون این عملیات پرداخت.
Just Security خود را یک انجمن آنلاین برای تجزیه و تحلیل دقیق امنیت، دموکراسی، سیاست خارجی و حقوق معرفی کرده که در سال 2013 تأسیس شده است.
گردانندگان این سایت میگویند: هدف ما ترویج راه حلهای اصولی و عملی برای مشکلاتی است که تصمیم گیرندگان در ایالات متحده و خارج از آن با آن روبرو هستند. نویسندگان متخصص ما افرادی با تجربه دولتی، دانشگاهیان، دستاندرکاران جامعه مدنی و افرادی هستند که مستقیماً تحت تأثیر سیاستهای امنیت ملی قرار گرفتهاند. هیئت ویراستاران ما شامل طیف گستردهای از کارشناسان برجسته در زمینه قوانین و سیاست داخلی و بین المللی است. انجمن Just Security در مرکز حقوق و امنیت Reiss در دانشکده حقوق دانشگاه نیویورک مستقر است و از حمایت خیریههای کریگ نیومارک، بنیادهای جامعه باز، مؤسسه جهانی مطالعات پیشرفته در دانشگاه نیویورک، خیریه آتلانتیک، دانشکده حقوق دانشگاه نیویورک و اهداکنندگان فردی برخوردار است.
با این مقدمه در مقاله این سایت آمده: طبق گزارش NBC و تایید نیویورک تایمز، ایالات متحده، اخیرا عملیات سایبری «مخفی» علیه کشتی ایرانی در دریای سرخ به نام اموی بهشاد (MV Behshad) انجام داده است. اموی بهشاد، یک کشتی تجاری است که در شرکت کشتیرانی راهبران امید دریا ثبت شده است. به نظر میرسد این کشتی، توسط ایران برای ارائه اطلاعات فوری به حوثیها، به منظور هدایت حملات به کشتیهای در حال عبور از دریای سرخ، استفاده شده است.
مقامات آمریکایی که نام آنها فاش نشده، هدف این عملیات را ممانعت از «توانایی کشتی اموی بهشاد برای اشتراکگذاری اطلاعات با حوثیهای یمن» توصیف کردهاند.
حوثیها از ماه نوامبر، عمدتا به کشتیهای باری در دریای سرخ حمله و اعلام کردهاند تا زمانی که حملات اسرائیل علیه حماس در غزه متوقف نشود، این کار را انجام خواهند داد.
با این حال، مقامات آمریکایی گفتهاند عملیات آمریکا، بخشی از پاسخ دولت بایدن به حمله پهپادی شبهنظامیان مورد حمایت ایران در عراق بوده که طی آن در اواخر ماه گذشته، سه نظامی آمریکایی در اردن، کشته و دهها نفر دیگر زخمی شدند.
اکنون چند سوال کلیدی وجود دارد که باید با جزییات بیشتر به آنها پرداخت.
- ماهیت حمله سایبری چه بود؟
حمله سایبری میتواند به معنای موضوعات مختلف مانند حقایق خاص، هم از نظر پیامدهای قانونی و هم از نظر مسائل سیاسی باشد. آیا این حمله، عملیات پارازیت ساده بود که در انتقال اطلاعات اختلال ایجاد کرد؟ یا به احتمال زیاد، نوع دیگری از عملیات سایبری بود که احتمالا پایینتر از آستانه استفاده از زور ارزیابی میشود (شاید حذف یا اصلاح دادهها بتواند حمله به ظاهر اشتباه حوثیها در هفته گذشته به یک کشتی باری به مقصد ایران را توضیح دهد.)
اگر عملیات به منزله استفاده از زور نبود، آیا سایر قوانین بینالمللی قابل اجرا مانند وظایف مربوط به حاکمیت و عدم مداخله را نقض میکرد؟ اگر چنین است، آیا این عملیات توسط ایالات متحده به عنوان یک اقدام متقابل قانونی تلقی میشود؟ یا یک اقدام غیرقانونی بدون استفاده از نیروی مسلح که برای القای انطباق با قوانین بینالمللی از سوی یک کشور دشمن، طراحی شده است؟ در صورت استفاده از زور، آیا دفاع از خود لازم بود؟
اگر این عملیات تا سطح استفاده از زور (احتمالا تا حد تخریب دائمی زیرساختهای کشتی ایرانی، هرچند طبق گزارشها بعید به نظر میرسد) افزایش یابد، یک اقدام قانونی برای دفاع از خود در پاسخ به حمله به برج 22 در اردن نخواهد بود. در مقابل، به وضوح با حملات حوثیها به کشتیها در دریای سرخ مرتبط است.
گزارشها حاکی است مقامات آمریکایی گفتهاند «ایران از این کشتی برای ارائه اطلاعات هدفمند به حوثیها استفاده میکند تا هجوم آنها به کشتیها موثرتر باشد.»
پرسشی که اینجا مطرح میشود این است که رابطه بین «کشتی جاسوسی ایران» و حملات حوثیها به کشتیها در دریای سرخ چیست؟ آیا ایالات متحده معتقد است ایران، مسئول حملات حوثیهاست؟ و اینکه احتمالا ایران چگونه پاسخ خواهد داد؟
در ادامه این مقاله آمده است: ایران، طی دو هفته گذشته درباره ناو اموی بهشاد، اقدامات پرسروصدایی داشته و تاکید کرده حمله به این کشتی را تلافی میکند.
ارتش ایران در ویدئوی منتشرشده 11 فوریه در کانال تلگرامی خود، مدعی شد اموی بهشاد، ماموریت «مقابله با دزدی دریایی» در دریای سرخ و خلیج عدن را انجام میدهد. در این ویدئو، از ایالات متحده خواسته شده، حمله نکند و هشدار داده شده «کسانی که در فعالیتهای تروریستی علیه کشتی اموی بهشاد یا کشتیهای مشابه مشارکت میکنند، در مسیرهای دریایی بینالمللی، امنیت را به خطر میاندازند و باید مسئولیت جهانی را در قبال خطرات احتمالی بینالمللی آینده، برعهده گیرند.»
ایران دارای زرادخانه سایبری بزرگی است که توانایی حذف دادههای پیچیده، حملات کنترل نظارتی و جمعآوری داده (SCADA) به زیرساختهای حیاتی را دارد. اینها قابلیتهایی است که میتواند علیه کشتیها یا داراییهای نظامی ایالات متحده در منطقه مستقر شود.
- تشدید یا کاهش تنش با ایران؟
در حال حاضر، خطوط قرمز ایالات متحده و ایران در فضای سایبری نامشخص است و حتی حملات سایبری غیرکشنده ممکن است عواقب ناخواستهای برای هر دو کشور در پی داشته باشد. سیگنالدهی در فضای سایبری، بسیار پیچیده است و بنابراین پیشبینی و کنترل تاثیر بدافزار پس از انتشار آن نیز دشوار است (برای مثال ویروس استاکسنت که تاسیسات هستهای ایران در نطنز را هدف قرار داد، رایانههای سراسر جهان از جمله نفت ایالات متحده و پالایشگاهها را نیز آلوده کرد.)
نکته قابل توجه اینکه مقامات آمریکایی که نامشان فاش نشده، این عملیات را پاسخ به حمله به برج 22 در اردن، که توسط گروههای شبه نظامی تحت حمایت ایران در آن منطقه انجام شد، میدانند و به عنوان بخشی از تلاشها برای محافظت خود در برابر حملات حوثیها به کشتیها در دریای سرخ و در این منطقه توصیف میکنند. وجه مشترک قضیه، سطح مشارکت ایران است؛ اگرچه دقیقا مشخص نیست، ایران در چه سطحی، مشارکت دارد.
اکنون سوال این است که اگر هدف عملیات آمریکا این بود که به تهران نشان دهد ایالات متحده، ایران را در قبال اقدامات هر دو گروه از بازیگران غیردولتی مسئول میداند و پاسخی مشابه خواهد داد، آیا احتمال رویارویی مستقیم بین نیروهای مسلح آمریکا و ایران افزایش مییابد؟
از طرف دیگر، اگر عملیات به پایینتر از سطح استفاده از نیرو کاهش یابد (که آنچه تاکنون گزارش شده، کاملا قابل قبول به نظر میرسد)، آیا بیانگر فضای بالقوه برای کاهش تنش با استفاده از اقدامات غیرجنبشی و غیرفعال است یا اهرمهای اجبار؟
اینها سوالات کلیدی، درباره حملات سایبری ایالات متحده علیه ایران، بهویژه در حوزه آبهای بینالمللی است. (منبع:عصرارتباط)