بازخوانی انهدام شبکه عجیب جاسوسی سیا توسط ایران
آسیه فروردین - تحولات اخیر مانند جنگ ایران و اسرائیل و درگیری هند و پاکستان، نشانه یک درک مشترک هستند: اکنون نه‌تنها قدرت آتش، بلکه کنترل اطلاعات، به عامل تعیین‌کننده در منازعات مدرن تبدیل شده است.
سایت Mintpressnews یک رسانه تحلیلی منتقد سیاست‌های غربی در گزارشی نوشت، سیا تنها به نفوذ در دولت‌ها اکتفا نکرد، بلکه اینترنت را هم به تصرف درآورد. بیش از یک دهه، سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA)، شبکه‌ای گسترده از سایت‌های مخفی را اداره می‌کرد که ظاهراً وبلاگ‌های بی‌ضرر، مراکز خبری و صفحات هواداری به نظر می‌رسیدند، اما در واقع، پایگاه‌های جاسوسی جهانی بودند.
از سال ۲۰۰۴، سیا، حداقل ۸۸۵ سایت مختلف، از صفحات هواداری جانی کارسون و جنگ ستارگان گرفته تا تالارهای گفت‌وگو درباره جنبش مذهبی و فرهنگی رستافاری (Rastafari) را راه‌اندازی کرد. این وب‌سایت‌ها به ۲۹ زبان مختلف فعالیت داشتند و حداقل ۳۶ کشور را مستقیماً هدف قرار می‌دادند. این کشورها، فقط دشمنانی مانند چین، ونزوئلا و روسیه نبودند، بلکه کشورهای متحدی مثل فرانسه، ایتالیا و اسپانیا نیز در این فهرست قرار داشتند. این امر، نشان می‌دهد آمریکا، حتی دوستانش را هم مانند دشمنانش تحت نظر دارد.
- وبلاگ‌های مخفی فوتبال و رمزهای عبور ضعیف
غلامرضا.ح، مهندس صنایع مقیم تهران، یکی از افشاگران سابق سیا است. او در سال ۲۰۰۷ به این سازمان مراجعه کرد و پیشنهاد داد اطلاعاتی درباره برنامه انرژی هسته‌ای ایران در اختیارشان بگذارد.
مأموران سیا به او آموزش دادند چگونه از سایت IranianGoals.com برای ارتباط با آنها استفاده کند. این سایت به زبان فارسی بود و ظاهراً به اخبار محلی فوتبال اختصاص داشت، اما در پایین صفحه اصلی، چیزی که به نظر می‌رسید یک نوار جستجو باشد، در واقع، فیلد ورود رمز عبور بود. وارد کردن واژه صحیح در این قسمت، فرایند ورود به صفحه مخفی را فعال می‌کرد که رابطی برای ارسال پیام‌های سری بود. هر مأمور، یک صفحه اختصاصی داشت که به‌طور ویژه برای او طراحی شده بود تا از دیگران جدا باشد.
این شیوه، ایده‌ای هوشمندانه به نظر می‌رسید، اما غلامرضا.ح و دیگر جاسوس‌ها، به‌خاطر چند اشتباه ناشیانه در واشنگتن، خیلی زود لو رفتند. یک مأمور دوگانه ایرانی، این وب‌سایت‌های خاص را به مقامات اطلاع داد و با اقدامات کارآگاهی ساده، کل شبکه کشف شد.
سیا، صدها وب‌سایت فضای میزبانی را به‌صورت عمده و اغلب از یک یا چند ارائه‌دهنده اینترنت یکسان خریداری کرده بود. به این ترتیب، نشانی IP سایت‌ها پشت‌سرهم بودند، مثل این که هر مأمور در خانه‌های کنار هم، در یک خیابان زندگی می‌کرد.
بنابراین اگر کسی نشانی‌های IP مجاور را بررسی می‌کرد، می‌توانست سایت‌هایی با طراحی مشابه را ببیند و به‌راحتی متوجه ارتباط آنها شود. با جستجوهای نسبتاً ساده، مقامات ایرانی توانستند ده‌ها سایت تحت کنترل سیا را شناسایی کنند و منتظر بمانند چه‌کسانی به آنها مراجعه می‌کنند.
در همین رابطه، وزارت اطلاعات ایران اعلام کرد ۳۰ نفر، بازداشت و ۴۲ مأمور سیا نیز شناسایی شدند. برخی از سایت‌ها مانند IranianGoalKicks.com،FirstNewsSource.com وFarsi-NewsAndWeather.com ، هنوز هم از طریق آرشیو اینترنت (Internet Wayback Machine) قابل دسترسی هستند. فهرست کامل وب‌سایت‌های شناخته‌شده سیا نیز موجود است.
غلامرضا.ح بیش از ۹ سال در زندان بود و در سال ۲۰۱۹ آزاد شد. او از سوی مقامات آمریکایی، هیچ حمایتی دریافت نکرد و حتی از زمان بازداشتش، هیچ تماسی با او گرفته نشد. بااین‌حال، آمریکا، با حمایت از چهره‌های برجسته مخالف و مصادره جنبش‌های اعتراضی داخلی، همچنان به تلاش برای سرنگونی دولت ایران ادامه می‌دهد. ایالات متحده در ژوئن 2025 نیز به تأسیسات هسته‌ای ایران، حملات هوایی انجام داد.
- جاسوسی همزمان از دوستان و دشمنان
شبکه وب‌سایت‌های سیا، موضوعات بسیار متنوعی را پوشش می‌داد. کمتر کسی تصور می‌کرد سایت «رستا دایرکت» (Rasta Direct)، که به گروه مذهبی نسبتاً کم‌طرفدار رستافاری اختصاص داشت، ارتباطی با اطلاعات آمریکا داشته باشد. سیا همچنین سایت «استار وارز وب» (Star Wars Web)، صفحه هواداری مجموعه علمی-تخیلی جنگ ستارگان و «آل جانی» (All Johnny)، صفحه ویژه افسانه شب‌های تلویزیونی جانی کارسون را ایجاد کرده بود. بااین‌حال، موضوعات رایج‌تر، سایت‌های ساختگی، بلاگ‌های ورزشی، بازی و خبری بودند.
این وب‌سایت‌ها، به‌عنوان پوشش خبرچین‌ها عمل می‌کردند. اگر فقط سطحی بررسی می‌شدند، امکان انکار منطقی وجود داشت، اما اگر دقیق‌تر مشاهده می‌شد، بسیاری از این صفحات، محتوای منحصربه‌فردی ارائه نمی‌دادند و تنها اخبار و بلاگ‌های دیگر منابع را بازنشر می‌کردند و به منابع موجود لینک می‌دادند.
خبرچین‌ها در کشورهای دشمن، مانند ونزوئلا از سایت‌هایی مثل Noticias-Caracas و El Correo De Noticias برای ارتباط باLangley (ستاد مرکزی سیا) استفاده می‌کردند، در حالی که جاسوس‌های روس از سایت‌هایی مثل My Online Game Source و TodaysNewsAndWeather-Ru.com و دیگر پلتفرم‌های مشابه، بهره می‌بردند.
با وجود این، شبکه گسترده‌ای از خبرچین‌ها در کشورهای متحدی مانند فرانسه، اسپانیا و ایتالیا نیز شناسایی شد که از طریق سایت‌های خبری مالی، کوهنوردی و دوومیدانی، اطلاعات حیاتی را به سیا منتقل می‌کردند.
آلمان نیز یکی از کشورهایی بود که واشنگتن به‌طور فعال، آن را هدف قرار داده بود. در سال ۲۰۱۳ فاش شد آمریکا، بیش از یک دهه، تلفن همراه آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان را شنود می‌کند که این امر، باعث شکاف بزرگ دیپلماتیک شد. یک سال بعد، در ۲۰۱۴، آلمان، یکی از مأموران اطلاعاتی خود را پس از آنکه در حال جاسوسی برای آمریکا دستگیر شد، بازداشت کرد.
- فروپاشی شبکه سیا در چین
بااین‌حال، چین، همچنان هدف اصلی سیا باقی مانده است. این سازمان، شبکه گسترده‌ای از خبرچین‌ها در سراسر چین داشت که وقتی این شبکه فعال بود، از پلتفرم‌هایی مانند eChessNews.com وSportsNewsFinder.com برای ارسال اطلاعات به آمریکا استفاده می‌کردند.
علی‌رغم همه اینها، مقامات چینی مانند ایران، شروع به فروپاشی این شبکه کردند. از اواخر سال ۲۰۱۰، این شبکه جاسوسی، احتمالاً با تاکتیک‌هایی مشابه ایرانی‌ها، به‌صورت سیستماتیک توسط مسئولان چینی نابود شد؛ با این تفاوت که چین، برخلاف ایران، جاسوسان را اعدام کرد. اعتقاد بر این است سیا در این پاکسازی حدود ۳۰ خبرچین را از دست داده است. این رویداد، یکی از بدترین شکست‌های اطلاعاتی تاریخ سیا، طی حدود ۸۰ سال فعالیت، محسوب می‌شود.
از آن زمان، شبکه جاسوسی آمریکا در چین، به‌شدت تضعیف شده است. اوایل امسال، سیا رویکرد را تغییر داد و دو ویدئو منتشر کرد که در آنها از مقامات ناراضی حزب کمونیست، در ازای پول و امکان زندگی جدید در آمریکا، دعوت به جاسوسی می‌شد.
در یکی از این ویدئوها، راوی می‌گوید: «همان‌طور که در حزب پیشرفت می‌کنم، می‌بینم کسانی که بالاتر از من هستند، مثل کفش‌های کهنه، کنار گذاشته می‌شوند، اما حالا می‌فهمم سرنوشت من هم به همان اندازه نامطمئن است.» ویدئوی دیگر می‌گوید: «شکست رهبران ما در تحقق وعده‌های مکرر رفاه، به راز آشکار تبدیل شده… وقت آن است که رؤیایم را بسازم.»
سیا به افرادی که قصد خیانت دارند، دستور می‌دهد مرورگر Tor را دانلود کنند و از طریق وب‌سایت سیا با آنها تماس بگیرند. در حالی که این مرورگر در غرب، به‌عنوان ابزار حفظ حریم خصوصی معرفی می‌شود، اما تحقیقات پیشین ما (MintPress News) نشان می‌دهد Torبا بودجه دولت آمریکا و توسط شرکتی با ارتباطات نزدیک با سیا ایجاد شده است. سال گذشته، واشنگتن، قانونی به ارزش ۱.۶ میلیارد دلار تصویب کرد تا به انتشار تبلیغات ضدچین در جهان کمک مالی کند.
اگرچه «صندوق فناوری باز» (Open Technology Fund)، خود را از فعالان مستقل در حوزه آزادی اینترنت معرفی می‌کند، اما منابع مالی، کارکنان و تاریخچه این نهاد، نشان می‌دهد که چنین نیست.
- استفاده ابزاری از اپلیکیشن‌ها و پلتفرم‌ها
این، تنها دفعه‌ای نیست که نهاد امنیت ملی آمریکا، پلتفرم‌های وب جعلی ایجاد کرده تا تلاش‌هایی برای تغییر حکومت در جهان به راه بیندازد. در سال ۲۰۱۰، USAID، که پوششی برای سیا محسوب می‌شود، به‌طور مخفیانه، اپلیکیشن شبکه اجتماعی کوبایی «زون‌زونه‌او» (Zunzuneo) را ایجاد کرد.
زون‌زونه‌او، که اغلب به‌عنوان «توییتر کوبا» شناخته می‌شود، به‌سرعت معروف شد. این اپلیکیشن که با هدف ارائه خدمات قابل اعتماد و مقرون‌به‌صرفه طراحی شده بود تا رقبا را کنار بزند، بر بازار تسلط یافت و به‌تدریج پیام‌های ضدحکومتی را در این کشور منتشر کرد. سپس در زمان مناسب، زون‌زونه‌او، کاربران را به شرکت در اعتراضاتی که توسط آمریکا هماهنگ شده بود، دعوت کرد تا تلاش کند انقلاب رنگی در کوبا برپا سازد.
برای پنهان کردن مالکیت این پروژه، دولت آمریکا، جلسه‌ای مخفی با جک دورسی، مؤسس توییتر، برگزار کرد تا او را به تصاحب پروژه ترغیب کند. روشن نیست دورسی تا چه حد در این پروژه، دخیل بوده، زیرا خودش حاضر به اظهارنظر در این باره نشده است. در سال ۲۰۱۲، زون‌زونه‌او، به‌طور ناگهانی تعطیل شد. (منبع:عصرارتباط)