بخشنامه مهم گمرک درباره واردات کالاهای IT
ترخیص کامپیوتر، نوت‌بوک، قطعات جانبی و دوربین از این پس فقط از طریق گمرکات فرودگاه امام خمینی (ره) (حوزه یک)، گمرک البرز (پیام)، شیراز-کیش، مشهد و اصفهان انجام می‌شود.
موضوعی که در این بخشنامه باعث تعجب فعالان حوزه شده است نبود گمرک شهید رجایی بندرعباس که جزو گمرکات اصلی کشور است در فهرست گمرکات این کالاهای IT است، چرا که به گفته فعالان، بیش از 90 درصد از کالاهای کامپیوتری از مبادی بندرعباس وارد کشور می‌شود و حداقل 50 درصد آن در گمرک شهید رجایی به مقاصد مختلف ترانزیت می‌شود.
اقلام تجهیزات جانبی رایانه کالاهایی مانند ماوس، کیبورد، اسپیکر، وب‌کم، فلش مموری، پخش‌کننده‌های صوتی و تصویری، هارد اکسترنال و دیگر کالاهای پورتابل که به کامپیوتر متصل می‌شوند را در بر می‌گیرد، اما عده‌ای از واردکننده‌ها می‌گویند این قانون ماشین‌های اداری مانند پرینتر و اسکنر و غیره را نیز شامل می‌شود.
در حالی که از یک ماه پیش موضوع تخصصی شدن گمرکات ترخیص کالاهای IT مطرح شده بود و چگونگی و ابلاغ آن در هاله‌ای از ابهام قرار داشت، عده‌ای از ترخیص‌کاران و واردکنندگان از اجرایی شدن بخشنامه اختصاصی شدن گمرکات کالاهای کامپیوتری مانند نوت‌بوک، کامپیوتر، لوازم جانبی رایانه و دوربین فیلمبرداری و عکاسی در دو سه روز اخیر خبر دادند.
بر اساس بخشنامه گمرک که هنوز روی وب‌سایت گمرک منتشر نشده است، واردات کامپیوتر، نوت‌بوک، قطعات جانبی رایانه، دوربین فیلمبرداری، عکاسی و مدار بسته در جهت تخصصی شدن گمرکات، از این پس فقط از طریق پنج گمرک ترخیص خواهد شد.
طبق این بخشنامه که در تاریخ 25 خرداد ماه تنظیم شده و حدودا یک ماه بعد از دفتر واردات گمرک جمهوری اسلامی ایران به گمرکات و مسولان ذی‌ربط ابلاغ شده است، از این پس ترخیص انواع ماشین‌های اداری خودکار داده‌پردازی (PC)، کیفی (Notebook)، قطعات جانبی رایانه، دوربین فیلمبرداری، عکاسی و مدار بسته صرفا از طریق گمرکات فرودگاه امام خمینی (ره) (حوزه یک)، گمرک البرز (پیام)، شیراز-کیش، مشهد و اصفهان میسر است. از سوی دیگر چنانچه این کالاها قبل از ابلاغ بخشنامه در سایر گمرکات موجود باشد ترخیص آنها بلامانع است و در صورت ورود اقلام مذکور پس از ابلاغ بخشنامه به سایر گمرکات غیراختصاصی با رعایت کامل مقررات به نزدیک‌ترین گمرک اختصاصی ترانزیت شود.
یعنی از این پس بازرگانان این حوزه این کالاها را از هر جایی وارد کنند برای ترخیص باید کالاها را به یکی از این پنج گمرک ترانزیت کنند و دوباره از یکی از این گمرکات به مقصد موردنظر انتقال دهند و هزینه دیگری برای حمل و نقل کالا بپردازند.
بر اساس این گزارش، کالاهایی که در این بخشنامه آمده است فقط اقلام رایانه (PC)، نوت‌بوک، دوربین فیلمبرداری، عکاسی و مداربسته آن مشخص است و بخش تجهیزات جانبی رایانه آن هنوز مشخص نشده که چه کالاهایی را شامل می‌شود.
اقلام تجهیزات جانبی رایانه کالاهایی مانند ماوس، کیبورد، اسپیکر، وب‌کم، فلش مموری، پخش‌کننده‌های صوتی و تصویری، هارد اکسترنال و دیگر کالاهای پورتابل که به کامپیوتر متصل می‌شوند را در بر می‌گیرد، اما عده‌ای از واردکننده‌ها می‌گویند این قانون ماشین‌های اداری مانند پرینتر و اسکنر و غیره را نیز شامل می‌شود.
به هر حال این بخشنامه که هنوز ریز کالاهای آن در بخش تجهیزات جانبی رایانه برای فعالان و ترخیص‌کاران مبهم است به گفته عده‌ای از ترخیص‌کاران چندروزی است اجرایی شده و موجب اعتراض آنها شده است.
کارشناسان حوزه معتقدند این بخشنامه کارشناسی نشده و اشتباه است و موجب افزایش قیمت کالا و قاچاق آن خواهد شد و عده زیادی ترخیص‌کاران و فعالان بومی حوزه واردات و وابسته به گمرکاتی را که تاکنون این کالاها از آنجا ترخیص می‌شده است بیکار می‌کند.
مورد دیگری که در این بخشنامه باعث تعجب فعالان حوزه شده است نبود گمرک شهید رجایی بندرعباس در فهرست گمرکات این کالاهای IT است، چرا که به گفته فعالان، بیش از 90 درصد از کالاهای کامپیوتری از مبادی بندرعباس وارد کشور می‌شود و حداقل 50 درصد آن در گمرک شهید رجایی که جزو گمرکات اصلی کشور است به مقاصد مختلف ترانزیت می‌شود.
فعالان حوزه می‌گویند حجم واردات کالاهای IT بالاست و گمرکات تعیین شده برای ترخیص این کالاها کوچک است و جوابگوی کالاهایی مانند رایانه، نوت‌بوک و قطعات جانبی رایانه نیست و امکانات لازم را برای ترخیص سریع این کالاها را ندارد.
همچنین محدود شدن ترخیص این کالاها به پنج گمرک و گرفتن حق انتخاب از بازرگانان این حوزه هزینه ترانزیت کالا را به مقصد بالا می‌برد و این موضوع باعث افزایش قیمت تمام‌شده کالا می‌شود.
یک کارشناس واردات که نخواست نامش فاش شود با بیان اینکه این بخشنامه کارشناسی نشده است، می‌گوید: گمرک ایران با بازتاب مثبتی که از اختصاصی کردن گمرکات اتومبیل داشته این روش را برای کالاهای IT اجرا کرده است، در حالی که تعداد تاجران اتومبیل انگشت شمار و بیشتر آنها نیز در جنوب کشور فعال هستند و به همین دلیل اجرای این قانون برای آنها توجیه دارد، اما برای بازرگانان حوزه IT که تعدادشان بسیار زیاد است و با هزار ترفند و هزینه، کالاهای کامپیوتری را که اکثرا شامل تحریم هستند وارد می‌کنند توجیه ندارد.
وی می‌افزاید: مجموع این پنج گمرک تعیین شده به اندازه نیمی از گمرک شهید رجایی هم نیست و نمی‌تواند به خوبی واردات این کالاها را انجام دهد، بنابراین از سویی مدت زمان ترخیص کالا بالا می‌رود و از طرفی دیگر موجب افزایش هزینه ترانزیت و قیمت کالا می‌شود.
به گفته وی، مثلا هیچ کشتی باری وارد گمرک کیش که بسیار کوچک است و جزو گمرکات تخصصی کامپیوتر شده نمی‌شود و همه کشتی‌ها به بندرعباس می‌آیند و تاجران باید هزینه ترانزیت کالا را برای ترخیص از بندر عباس به گمرک کیش بدهند و از آنجا نیز دوباره هزینه حمل و نقل به مقصد خود را بپردازند. یا به عنوان مثال گمرک اصفهان که تاکنون فقط کالاهای مشکوک به قاچاق برای بررسی به آنجا ارسال می‌شده و پس از بررسی ترخیص می‌شده است امکانات و توان ترخیص حجم عظیم کالاهای IT را ندارد.
وی می‌گوید: این قانون باعث می‌شود که دلالان و واسطه‌ها با سوءاستفاده از افزایش هزینه‌های گمرکی قیمت کالاها را بیش از حد معمول بالا ببرند و از سوی دیگر عده‌ای هم برای قاچاق کالا تشویق شوند.
منبع : فناوران اطلاعات
- ۹۰/۰۵/۰۸