تعرفه جدید اینترنت؛ تبدیل رویا به کابوس
مجتبی عبدی- با گذشت 14 روز از اجرای تعرفه جدید اینترنت ثابت غیرحجمی، سرعت پایین، قیمت بالا و کیفیت نامطلوب این خدمات سبب اعتراض مشترکینی که طبق جداول جدید اینترنت خریداری کرده‌اند شده است.
تعرفه‌های جدید اینترنت ثابت غیرحجمی از 12 آذرماه اجرایی شده است و براساس تعرفه‌های این مدل، فروش اینترنت براساس سرعت انجام می‌شود و هر سطح سرویس دارای یک سرعت معین و سقف مصرف منصفانه است.
از طرفی قیمت طرح جدید اینترنت نیز مورد قبول کاربران و کارشناسان قرار نگرفت و به اعتقاد آن قیمت اینترنت جدید گران‌تر از سرویس‌های قبلی است. این در حالی است که رییس سازمان حمایت تولید‌کنندگان و مصرف‌کنندگان نیز با انتقاد از روش تعیین قیمت اینترنت غیرحجمی می‌گوید: کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات در حالی خود قیمت بسته‌های اینترنتی را تعیین می‌کند که باید ابتدا در کارگروه تنظیم بازار حضور یابد و درخواست خود را برای تعیین قیمت، ارائه دهد.
با توجه به باز بودن سقف سرعت در سرویس‌های قبلی و محدود شدن در سرویس‌های جدید، بروز این نارضایتی از قبل پیش‌بینی شده بود اما وزیر ارتباطات در واکنش به اعتراض کاربران از مدل جدید خدمات، از مردم خواسته بود اجازه دهند شرکت‌ها تعرفه‌های خود را اعلام و بعد قضاوت کنند.
این در حالی است که در مدل جدید، سقف سرعت اینترنت در عمل محدود شده و اینترنت نامحدود نیز آن‌طور که کاربران تصور می‌کردند، محقق نشده و اکنون پس از گذشت حدود 14 روز از اجرای تعرفه‌های جدید اینترنت ثابت نامحدود غیرحجمی، صدای اعتراض مشترکینی که از جداول جدید اینترنت خریداری کرده‌اند، از بابت مشکلات این خدمات درآمده است.
در عین حال مردم و کارشناسان عموما نظر مساعدی نسبت به تعیین مقدار مصرف منصفانه (یا اعمال محدودیت حجمی) توسط خود ISPها ندارند و از نظر آنها این اتفاق باگ بزرگی در اینترنت نامحدود ایجاد کرده و به کل ماهیت این سرویس‌ها را زیر سوال می‌برد.
انتقاد سازمان حمایت از شیوه تعیین قیمت اینترنت
اما انتقاد از طرح جدید اینترنت تنها به کاربران ختم نمی‌شود به طوری که رییس سازمان حمایت تولید‌کنندگان و مصرف‌کنندگان با انتقاد از تعیین قیمت اینترنت در طرح جدید می‌گوید: کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات در حالی خود قیمت بسته‌های اینترنتی را تعیین می‌کند که باید ابتدا در کارگروه تنظیم بازار حضور یابد و درخواست خود را برای تعیین قیمت ارائه دهد.
محمود نوابی با بیان اینکه برخی دستگاه‌های دولتی خود اقدام به تعیین قیمت کالا و خدمات می‌کنند اظهار کرد: با وجود اینکه اعلام می‌شود سازمان حمایت مسوولیت قیمت‌گذاری کالا را دارد، بنده آن را قبول نمی‌کنم زیرا ما تنها کارشناسی قیمت داریم. با این وجود برخی سازمان‌ها نیز خود اقدام به تعیین قیمت کالا و خدمات می‌کنند.
اینترنت قبلی بهتر بود
محمدحسین میری یکی از کاربران در این خصوص می‌گوید: از طرح جدید اینترنت خریدیم اما سرعت دانلود 60K است و پینگ هم افتضاح شده است. این اینترنت اصلا قابل استفاده نیست.
وی تایید کرد که سرویس‌های جدیدی که توسط شرکت‌هایISP ارائه می‌شود واقعا پینگ و سرعت دانلود افتضاح دارند.
این کاربر واکنش تندی داشت و در عین حال گفت: در گذشته و با طرح‌های قبلی، اینترنتی باسرعت 16 مگابیت و حجم دانلود 70 گیگابایت را به قیمت 40 هزار تومان می‌خریدیم اما حالا در طرح جدید اینترنت غیرحجمی، سرعت 4 مگابیت با حجم دانلود 80 گیگابایت را 40 هزار تومان می‌خریم که در واقع با همان پول، سرعت اینترنت تبدیل به یک‌چهارم سرعت قبلی شده است. ایا این به معنای ارزان بودن است؟ در حالی که اینترنتی که قرار بود نامحدود باشد حالا به صورت محدودیت مصرف و با تعیین حجم مصرفی به فروش می‌رسد.
وی همچنین پیشنهاد کرد به سرعت اینترنت ثابت رسیدگی شود تا شرکت‌ها سرعت واقعی بر مبنای خرید به مشتری ارائه کنند و از کلاهبرداری‌های عمدی و سهوی جلوگیری شود.
این کاربر در پایان گفت: طرح جدید شاید برای پرمصرف‌ها بهتر شده باشد اما قطعا در حق کم‌مصرف‌هایی که می‌خواستند سرعت بیشتری داشته باشند، ظلم شده و به زور به آنها حجمی می‌فروشند که در واقع نیاز ندارند.
دست اپراتور‌ها باز ماند، نامحدودی از بین رفت
از مهم‌ترین تصمیمات اتخاذشده می‌توان به واگذار کردن شرایط مصرف ماهانه منصفانه به ISPها اشاره کرد؛ مصوبه‌ای که در واقع دست اپراتور‌ها را برای تعیین سقف حجمی برای سرویس‌های غیرحجمی باز گذاشته و عملا نامحدود بودن آنها را از بین می‌برد. این اتفاق نارضایتی کاربران و کارشناسان را در پی داشته است. آنها نگران سوءاستفاده اپراتور‌ها از باگ موجود در این مصوبات و شکل نگرفتن اینترنت نامحدود به معنای کلی آن هستند؛ اقدامی که با توجه به صحبت اپراتور‌ها نمی‌تواند دور از انتظار باشد.
حسین فراهانی کارشناس حوزه فناوری اطلاعات می‌گوید: اتفاقا حوزه اینترنت نامحدود ایران در حال جهانی شدن است و شرکت‌های بزرگی که توسعه و تحقیق بهتری داشتند برای این تغییر آماده شده‌اند. البته در گذشته نیز اینترنت نامحدود وجود داشته که دارای سقف استفاده‌ای غیرمنطقی بود که کاربر صددرصد آن را رد می‌کرد و مجبور بود ترافیک بیشتری خریداری کند. تعیین این حجم استفاده با توجه به تجربیات گذشته قانون جدیدی نخواهد بود و به نوعی دست شرکت‌ها را باز خواهد گذاشت تا اینترنت نامحدود را دور بزنند.
به گفته وی، پاسخگو بودن دولت در شبکه‌های اجتماعی اتفاق مفیدی است که می‌تواند از سوءاستفاده شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت جلوگیری کند و به آنها اهمیت پاسخگویی در شبکه‌های اجتماعی را گوشزد کند.
این کارشناس آی‌تی معتقد است که ISPها شاید نتوانند کیفیت و سرعت ارائه‌شده را تغییر دهند اما مشخصا در آینده در سرویس‌های مختص کاربران خانگی، سوءاستفاده‌هایی عجیب همچون پینگ‌های (افت سرعت‌های) بسیار بالا را شاهد خواهیم بود.
فراهانی با اشاره به اینکه قیمت‌های تصویب‌شده هنوز پایین‌ترین میزان ممکن نیستند می‌گوید: این قیمت‌ها هنوز می‌توانند ارزانتر شوند چراکه درصدی از نرخ‌ها همچنان در اختیار رگولاتوری قرار دارد. اگر آنها به وعده خود عمل کنند و این درصد‌ها را به صفر برسانند ISPهای بزرگ و معروف که توانسته‌اند در صندوق سرمایه‌گذاری حوزه IT و ICT وارد شوند و از این طریق زیرساخت مناسبی را برای کاهش هزینه‌های خود ایجاد کنند، خواهند توانست با ارائه قیمتی جذاب‌تر قسمت اعظمی از بازار را به خود اختصاص دهند.
محدودیت غیرمستقیم
این کارشناس فناوری اطلاعات می‌گوید: جدول نرخهای مصوب در واقع سقف تعرفه‌های ارائه سرعت‌های متفاوت اینترنت را مشخص می‌کند و هیچ شرکتی نمی‌تواند قیمتی بالاتر از این نرخ‌ها ارائه کند. البته قیمت تعیین‌شده توسط ISPها نباید از ۸۰ درصد نرخهای مصوب نیز پایین‌تر بیاید چراکه در آن صورت شرکت مذکور باید جوابگوی سازمان باشد.
حسین فراهانی افزود: قسمت قابل توجه در این مصوبات این است که تمام اپراتورهای ارائه‌کننده می‌توانند نسبت به اعمال سیاست استفاده منصفانه (تعیین سقف حجمی) بر اساس شرایط رقابتی اقدام کنند و ملزم خواهند بود که جزییات دقیق را به مشترکین اعلام کنند. اینکه اپراتور‌ها چه سقف ترافیک دانلودی تعیین کنند، خود به تنهایی ممکن است شرایط غیرمنصفانه‌ای را رقم زند کمااینکه اپراتور سرویس‌دهنده می‌تواند براساس شرایط رقابتی، نسبت به تعیین آستانه استفاده منصفانه (تعیین سقف حجمی) ماهانه برای مشترکین خود اقدام کنند. بر این اساس ISP قادر است سرعت کاربر را تا حداقل ۱۲۸ کیلوبیت بر ثانیه کاهش دهد یا آنکه حجم اضافه ترافیک بین‌الملل و داخلی به کاربر بفروشد. همواره دیده‌ایم که ابتدا طرح‌های بسیار زیبایی در تمام صنایع کشور ارائه می‌شوند که کم‌کم از جذابیت‌شان کاسته شده و در آخر با نتیجه‌ای دور از انتظار مواجه خواهیم بود که هیچ شباهتی به طرح ارائه‌شده اول نخواهند داشت. اما امیدواریم با اعلام محدوده حجم استفاده توسط ISPها برای این سرویس‌های نامحدود، دیگر با چنین مسایلی مواجه نبوده و بتوانیم با قیمت‌هایی ارزانتر از اینترنتی باکیفیت‌تر استفاده کنیم. (منبع:جهان صنعت)