خیزش دوباره شرکت‌های هرمی
"10-15 نفری می‌شوند جوانان کت و شلوار پوشی که بیسیم‌های نسل نو تاکی واکی در دست، سالن همایش را بالا پایین می‌کنند: "از کلانتری اومدن. می گن دم در ازدحام شده" دو نفرشان برای رفع ازدحام می‌روند و یک از آنها دستور لازم را پشت بی‌سیم می‌دهد:"همه را به داخل محوطه هدایت کنید" تجمع بازاریابان یک شرکت که از آن به نام هرمی یاد می‌شود در محوطه ورودی ساختمانی در سعادت آباد تهران، اعتراض کلانتری را برانگیخته است..."
جمعه یکی از روزهای تابستان به خبرگزاری اعلام شد که همایشی در زمینه تجارت الکترونیک برگزار می‌شود و خبرنگار بازرگانی ایسنا هم برای پوشش این برنامه به محل رفت.اما آنچه اتفاق افتاد از نوع دیگری بود!
همایشی با حضور بیش از 1500 نفری اعضای یکی از شرکت بازاریابی اینترنتی برگزار شد. این شرکت که به گفته رییس آن دو سال و چهار ماه پیش کار خود را با شعار "حمایت از صنایع دستی کشور" آغاز کرده با دریافت 60 هزار تومان به ازای خرید محصول از سایت اینترنتی خود، اقدام به عضو گیری می کند. در این شرکت بازاریابی هر عضو با «پرزنت» و جذب دو عضو جدید، 30 هزار تومان «پورسانت» می‌گیرد.
این همایش در حالی برگزار شد که طبق قانونی که مجلس به دنبال سوءاستفاده‌های مالی و اخلاقی شرکت‌های هرمی‌ای چون "گلدکوئست" تصویب کرد؛ راه اندازی، عضویت و تبلیغ برای هرگونه شرکت بازاریابی هرمی را ممنوع و مجازات‌های قانونی نیز برای آن پیش‌بینی شد.
* ورود با کارت مخصوص؛ فیلمبرداری ممنوع!
در ورودی سالن که باز می‌شود بازاریابان دعوت شده با تحویل دادن کارت مخصوص اعضا وارد می شوند. همه دوست دارند در دو ردیف جلویی سالن بنشینند اما زنان و مردانی که کارت انتظامات شرکت را به سینه دارند مانع می شوند. رییس و پایه گذار شرکت در ردیف اول نشسته است.
با پر شدن صندلی‌ها در ورودی را می‌بندند:"دعوت کردین باید جا بدید" این را مردی می گوید که کارت اعضا در دست بر در می‌کوبد. پیرمردی هم با لهجه دامغانی‌اش می گوید:"از شهرستان اومدم. پول دادم عضو شدم". صدای ماموران شرکت که متصدی انتظامات سالن شده‌اند، بالا می‌رود.
یکی از این ماموران پشت تریبون قرار می گیرد: «عزیزانی که موبایل دوربین‌دار دارند تصویربرداری نکنند در غیر این صورت مجبوریم دوربینشان را مصادره کنیم». تذکر که می‌دهد سالن دیگر پر شده است و برخی به ناچار در راهروها شانه به شانه ایستاده‌اند.
«دستاوردهای ما تنها برای اعضای این شبکه جالب نیست بلکه یک افتخار ملی برای تمام ایرانیان است» این گفته مجری برنامه است که برنامه را آغاز کرده. او چهره‌ای معروف دارد چرا که از مجریان تلویزیون است.
در هم‌همه سالن چشم که بچرخانی، ردیف 10 نفری کت و شلوار پوشانی را می‌بینی که کارت ماموران اداری شرکت به سینه، با بدن‌های ورزیده و تنومندشان در کنار ردیف اول صف کشیده‌اند.
رییس شرکت در این ردیف نشسته است:" خیانت به کشور جمهوری اسلامی ایران نخواهیم کرد." تصویر رییس شرکت در کلیپ دیده می‌شود که ضمن این پیام اضافه می‌کند:"هم قسم می‌شویم که برای کشور گام خواهیم برداشت".
هم‌چنان که طنین حماسی کلیپ، حاضران را به وجد آورده، بنیان‌گذار این شرکت بازاریابی اینترنتی بین شرکت خود و هشت سال دفاع مقدس، نسبتی برقرار می کند: «مشکلات جنگ تنها با غیرت ایرانی حل شد و غیرت ایرانی در شرکت ما غوغا می‌کند». با اتمام کلیپ مانند تمام دقایق پخش، حاضران در حال دست زدن هستند.
رییس شرکت: ما حضرت عباس(ع) داریم!
برنامه ارائه شده از سوی برنامه‌ریزان نشان می‌دهد که "آقای ایکس" از بازاریابان موفق شرکت باید پشت تریبون قرار بگیرد: « چند سال پیش نت ورک‌های خارجی، ایران را عرصه تاخت و تاز خود کرده بودند. همین زمان بود که نام شرکت ایرانی به گوش رسید».
به گفته سخنران، رییس شرکت علاوه بر غیرت ایرانی، مقدسات دینی را هم از عوامل موفقیت خود می‌داند: «در ابتدای عضویت در به دکتر (رییس شرکت) گفتیم ما چه امکاناتی داریم؟ گفت: ما حضرت عباس (ع) داریم» و البته «همه ما با قسم حضرت عباس وارد شرکت شده‌ایم»!
این بازاریاب موفق ابراز خوشحالی کرد که «با یک sms بازاریابان شرکت از شهرستان‌ها آمدند تا مدیرعامل خود را ببینند».
آقای ایکس که سخنان خود را به پایان می برد هم چنان که 1500 عضو شرکت ایستاده و کف می‌زنند، رییس قدم بر سن می‌گذارد تا با قدردانی از مهارت سخن ورزی آقای ایکس، سخنان خود را آغاز کند:« آقای ایکس بعد از آنکه دوره سخنرانی را گذرانده‌اند بهتر و کامل‌تر صحبت می‌کنند» و بلافاصله تهدید را در کنار تشویق قرار می‌دهد: «آقایان و خانم‌هایی که به شغل خود ایمان ندارند، ما از همین جا با آنها خداحافظی می‌کنیم»
وی در جمع هواداران به انتقادات درباره این شرکت بازاریابی نیز پاسخ می‌دهد: «اگر موفق نبودیم با تمام سختی‌ها و تهمت‌ها نمی‌ایستادیم تا بحث تجارت الکترونیک را بار دیگر مطرح کنیم».
* سیم کارت‌هایی که سیستم رومینگ را دور می‌زنند
رییس کارت برنده‌ای را که از ابتدای برنامه قولش را داده بود، رو می‌کند: «سیستمی را طراحی و آماده فروش کرده‌ایم که از طریق اینترنت می‌توان بدون هیچ هزینه‌ای با تلفن‌های همراه ارتباط برقرار کرد».
به گفته وی سیستم رومینگ تلفن همراه تعرفه بسیار بالایی دارد بنابراین «با ارائه سیم کارت شرکت، مشکل رومینگ تلفن‌های همراه را حل کرده‌ایم»
رییس در توضیح چگونگی سودآوری این شرکت بازاریابی می‌گوید: «ارتباطات تلفن همراه در ایران هزینه‌های بسیار بالایی دارد و اگر بتوانید این هزینه‌ها را کاهش دهید درآمد زیادی کسب می‌کنید» او وعده می‌دهد که برخی ارتباطات تلفنی را رایگان عرضه کند: « در ایران دریافت تلفن رایگان نیست اما ما می‌توانیم آن را رایگان کنیم».
او با تاکید می‌گوید: «در آینده همه مجبورند سیم کارت‌های را هنگام خروج از کشور بخرند؛ زیرا سیستم رومینگ هزینه زیادی برای آنها دارد».
رییس می گوید کلوپ ویژه شرکت راه‌اندازی و به اعضای آن آموزش VOIP داده می‌شود.
به گفته وی نرم‌افزارهای تولیدی شرکت بر روی سایت قرار می گیرد تا مردم با پرداختن قیمت نرم افزار و دانلود آن با هزینه کمی با هر کجا که خواستند تماس بگیرند.
* سرپیچی از دستور ممنوع است
رییس آخرین خبرهای خوش را پشت سر هم اعلام می کند:" دانشگاه مجازی ما هم ثبت شده و تا دو ماه آینده تاسیس می‌شود که زیر نظر سازمان ملل است". شنیدن این خبر عرق ملی حاضران را به جوش آورده. یک صدا تشویق می‌کنند. ناگهان رییس شرکت با اشاره به وسط جمعیت، لحن صدایش تغییر می کند«ما گفتیم فیلمبرداری ممنوع است اما بعضی فیلمبرداری می‌کنند. می‌دانید که طبق قوانین شرکت، سرپیچی از دستور ممنوع است».
یکی از متصدیان انتظامات رد نگاه رییس را می‌گیرد. زن جوان در حالی که نگاهش را به زمین دوخته، گوشی موبایل را پایین می آورد...
یکی دیگر از مسوولان این شرکت بازاریابی می‌گوید که تا ماه گذشته 420 هزار نفر در سراسر کشور عضو این شرکت شده‌اند. 420 هزار نفری که هر کدامشان هم که وابسته به یک خانواده چهار نفره باشند؛ یک میلیون و 600 هزار نفر را به نوعی با این شرکت مرتبط می‌کند. با احتساب70 میلیون شهروند ایرانی، چیزی حدود یک پنجاهم جمعیت کشور!
همایش "تجارت الکترونیک" به پایان رسید. برگزارکنندگان از حضور خبرنگار ایسنا با خبر بودند. آنها حتی ادعا می‌کردند که برخی از نمایندگان مجلس برای شرکت در همایش دعوت شده‌اند و شاید هنوز در راهند!
خبرنگار ایسنا پس از این همایش از برخی مراجع قضایی موضوع فعالیت گسترده و علنی این شرکت را جویا شد و پاسخ این بود که ظاهرا در اینکه فعالیت آنها هرمی است یا خیر و مشمول قانون جدید مجلس می‌شوند هنوز ابهام وجود دارد!
در حالی که تقریبا تب حضور در شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای (هرمی) در سال‌های گذشته بسیار بالا گرفته بود مجلس قانونی را تصویب کرد که به موجب آن هر گونه فعالیت در این شرکت‌ها خلاف بوده و مشمول مجازات است. در همین زمینه شنیده شده که یک شرکت دیگر با فعالیت وسیع اخیرا در حال عضوگیری است. شاید آنها هم بزودی از خبرنگاران برای پوشش همایش‌شان دعوت کنند.
- ۸۶/۰۵/۰۲