سهم 13/8 درصدی فاوا در برنامه اشتغال سال 96
با ابلاغ «برنامه اشتغال فراگیر در سال ۱۳۹۶»، سهم مستقیم فناوری اطلاعات و ارتباطات در اشتغال زایی 90 هزار نفر تعیین شد.
فناوران - معاون اول رییس جمهور و رییس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی در ابلاغیه ای به کلیه دستگاه های اجرایی، تصویب نامه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی تحت عنوان «برنامه اشتغال فراگیر در سال ۱۳۹۶» را با هدف افزایش جمعیت شاغل کشور به میزان ۹۷۰ هزار نفر در سال ۹۶ ابلاغ کرد. با ابلاغ این برنامه، برای نخستین بار اشتغال زایی در کشور دارای برنامه ای مدون و با اهداف کمی و جزیی برای هر بخش می شود.
در این برنامه رسته های منتخب (از طریق تفاهم به عمل آمده با دستگاه های اجرایی) در بخش های عمده مشخص شده و قرار است با حمایت از این رسته ها، 651 هزار و 900 نفر به کار گمارده شوند که سهم وزارت ارتباطات و فناوران اطلاعات از این بخش 90 هزار نفر برابر با 8/13 درصد است.
علاوه بر این رسته ها، پیش بینی شده است فعالیت های مرتبط با مداخلات سیاستی (طرح های اشتغال زا و ظرفیت ساز و ...) و کسب و کار و اشتغال زایی حمایتی هر کدام به ترتیب 228 هزار نفر و 91 هزار و 800 نفر تعیین شده تا در صورت تحقق این برنامه، برای 971 هزار و 700 نفر کار ایجاد شود.
در صورتیکه سهم 8/13 درصدی فاوا از اشتغال زایی در بخش رسته های شغلی را به سایر بخش ها هم تعمیم دهیم، میزان اشتغال زایی در این بخش 134 هزار نفر (برابر با وعده وزیر ارتباطات برای اشتغا ل زایی در سال 96) می شود.
رسته های دارای اولویت
دولت در این دستورالعمل، روی توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات حساب باز کرده و امیدوار است در هر دوبخش، اشتغال زایی قابل توجهی روی دهد. همچنین در این برنامه پیش بینی شده است توسعه خدمات دولت الکترونیکی نیز سبب کارآفرینی در این بخش شود.
رسته های دارای اولویت بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات (محتوا، شبکه و زیرساخت) به این ترتیب است:
- کسب و کارهای تولید محتوا (دیجیتال)
- کسب و کارهای خدمات پایه مناطق روستایی و محروم
- کسب و کارهای ایجاد زیرساخت و شبکه دسترسی
- کسب و کارهای تجارت و خدمات الکترونیکی
- کسب و کارهای خدمات دولت الکترونیکی
- کسب و کارهای خدمات ارتباطات و فناوری اطلاعات
- توسعه شرکت های دانش بنیان
البته ردپای فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان عامل توسعه فرابخشی در سایر رسته ها نیز دیده می شود. برای مثال در بخش صنعت، معدن و بازرگانی، توسعه خدمات فنی و مهندسی مرتبط با بخش و همچنین تولید قطعات و تجهیزات الکترونیکی در اولویت حمایت قرار گرفته است. در بخش خدمات گردشگری و صنایع دستی نیز گردشگری مبتنی بر ظرفیت های فضای مجازی مورد توجه دولت است.
طرح های مداخلات در بازار کار
دولت در این طرح علاوه بر مشخص کردن رسته ها، طرح های مداخلات در بازار کار و توسعه نهادی و مالی را نیز معرفی کرده است.
طرح های کارانه اشتغال جوانان (کاج) یکی از این طرح هاست. این طرح دارای سه زیربخش طرح مهارت آموزی در محیط کار واقعی (آموزش های حین کار)، طرح مشوق های بیمه کارفرمایی و طرح کارورزی دانش آموختگان دانشگاهی می شود و براساس این طرح، سازمان فنی و حرفه ای از کسانی که حاضرند به صنوف رفته و آموزش های لازم و کاربردی ببینند، ثبت نام به عمل می آورد. از سوی دیگر کارفرمایان و صاحبان صنوفی که مایل هستند از این دسته از افراد استفاده کنند، به سایت مراجعه خواهند کرد و این افراد با پرداخت بیمه حوادث از طرف دولت به آن کارگاه معرفی خواهند شد. اساس این طرح هم بر این مبناست که براساس طرح اجرا شده پایلوت، 80 درصد این افراد پس از اتمام مراحل آموزش در خود کارگاه ها استخدام شده اند.
طرح های ظرفیت سازی، توسعه نهادی و کارآفرینی نیز قرار است جزو سیاست های مداخله ای دولت اجرا شود. در این طرح توسعه نهادهای پشتیبان کارآفرینی، پایش و بهبود نظام کارآفرینی، شتاب دهندگی کسب و کارهای نوآورانه، نظام تحلیل اطلاعات بازار کار، معافیت کارگاه های زیر ۵ نفر از شمول قانون تامین اجتماعی و ... اجرا خواهند شد.
اعتبارات مالی
سه منبع مالی شامل اعتبارات بودجه ای، تسهیلات بانکی و تسهیلات صندوق توسعه ملی برای اجرای این طرح ها در نظر گرفته شده است.
در بخش رسته ها و فعالیت های مرتبط با بخش های اقتصادی (اشتغال زایی برای حدود 652 هزار نفر) 2 هزار میلیارد ریال اعتبارات بودجه ای، 200 هزار میلیارد ریال تسهیلات بانکی و 8 هزار ریال تسهیلات صندوق توسعه ملی در نظر گرفته شده است که مجموعا 210 هزار میلیارد ریال می شود. در صورتیکه سهم 8/13 درصدی اشتغال زایی فاوا در این بخش هم رعایت شود، 29 هزار میلیارد ریال برای اشتغال زایی در حوزه فاوا در سال 96 هزینه خواهد شد. بنابراین میزان سرمایه گذاری دولت برای اشتغال هر نفر در حوزه فاوا تنها 32 میلیون و 222 هزار تومان خواهد بود که به نظر می رسد برای تحقق اهداف اشتغال زایی، نیاز به سرمایه گذاری دو برابری بخش خصوصی نسبت به دولت باشد.
چارچوب اجرایی
براساس این مصوبه وزارت ارتباطات موظف به تعیین و معرفی یک نماینده تام الاختیار به عنوان مجری طرح توسعه اشتغال، بدون تغییر در تشکیلات سازمانی و ایجاد واحد جدید سازمانی در دستگاه اجرایی است.
همچنین طرح های اشتغال زایی الویت دار ذیل رسته فعالیت های منتخب توسط دستگاه اجرایی استانی به متقاضیان بخش های خصوصی و تعاونی طی فراخوانی اعلام شده و شناسایی و تعیین متقاضیان واجد شرایط صورت می گیرد.
از سوی دیگر متقاضی بخش خصوصی و تعاونی موظف است طرح توجیهی به دستگاه اجرایی استانی ارایه کرده و پس از طی مراحل لازم و ثبت طرح در سامانه اشتغال فراگیر مستقر در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تامین منابع مالی لازم از طریق بانک صورت می گیرد.