فارسی یکی از زبان‌های رسمی اینترنت خواهد شد
تقریبا 10، 15 سال از رواج وب می‌گذرد. اما همین مدت کم کافی بود تا وب به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین پدیده‌های زندگی امروزی در‌آید.
الان تقریبا اکثر کاربران غیرحرفه‌ای اینترنت، وب و اینترنت را به‌جای هم اشتباه می‌گیرند. صفحات وب که به صفحات اینترنتی هم معروف‌اند، مهم‌ترین رسانه برای ارتباط کاربران با داده‌های اینترنتی هستند.
صفحات وب که توسط سازندگان ساخته می‌شوند، روی یک سرور قرارداده می‌شوند. در دنیا تنها 13 سرور اصلی اینترنت داریم که 11تای آن‌ها در آمریکا هستند و سایر سرورها هم باید به این سرورهای اصلی متصل شوند.
اما می‌دانید که برای رفتن به یکی از صفحات وب باید آدرس وب را وارد کنید. آدرس‌های وب با یک دنباله 3 یا چند حرفی آغاز می‌شود که معمولا www (بخوانید: تریپل دبلیو) است. پس از آن اسم آن وب سایت و سپس یک دنباله که مشخص‌کننده نوع کار یا موقعیت جغرافیایی شرکت یا اشخاص دارنده آن صفحه وب است، می‌آید. این بخش‌ها با یک نقطه از هم جدا می‌شوند.
در سال 1985 که وب راه‌افتاد، 6 پسوند برای فعالیت‌های گوناگون تصویب شد.com برای شرکت‌های تجاری، edu برای دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی، net برای شرکت‌های اینترنتی، org برای سازمان‌ها، gov برای دولت‌ها و mil برای ارتش.
اما در اواخر دهه90 و گسترش فعالیت‌های اینترنتی نیاز استفاده از پسوندهای دامنه‌های دیگری که ماهیت فعالیت وب‌سایت را بیشتر و بهتر توضیح دهد احساس شد و به این ترتیب پسوندهای دیگری هم به این مجموعه اضافه شد که معروف‌ترین آن‌ها biz، tv، info، pro و... است.
اتفاق دیگری که در این زمینه در دهه 90 میلادی افتاد، اختصاص پسوندهای جغرافیایی بود.
مثلا پسوند ir برای ایران یا uk برای انگلستان یا fr برای فرانسه و de برای آلمان. چند سال پیش هم اتحادیه اروپا برای ایجاد یک اتحادیه قوی در دنیای مجازی تقاضای ثبت پسوند eu را داد که الآن در کشورهای عضو اتحادیه اروپا استفاده می‌شود.
پس از این بود که کشورهای آسیایی و به‌خصوص کشورهای جنوب، جنوب شرق و شرق آسیا به دنبال این افتادند که پسوند asia را ثبت کنند. اختصاص و تصویب این پسوندها را سازمانی به نام ICANN (سازمان نظارت بر نام‌ها و ارقام اینترنتی) در کالیفرنیا برعهده دارد.
تلاش برای ایجاد نام پسوند دامنه asia از سال 2000 آغاز شده و سازمان DotAsia ایجاد این نام دامنه را در نیمه اکتبر سال 2006 تصویب کرد و اولین نام دامنه asia ، از ماه مارس سال 2008 در اینترنت آغاز به کار خواهد کرد. محدوده جغرافیایی نام پسوند دامنه asia از استرالیا تا خاورمیانه امتداد داشته و در مجموع 20 سازمان اداره‌کننده نام دامنه کشورها برای حمایت از ثبت این دامنه قرارداد بسته‌اند.
در ایران هم اولین سازمانی که اینترنت را به ایران آورد، یعنی پژوهشگاه دانش‌های بنیادی (IPM) مسئول ثبت دامنه و هماهنگی با ICANN است.
دکتر سیاوش شهشهانی، مسئول ثبت دامنه‌های ir در ایران، در مورد دامنه asia و استقبال آن در ایران می‌گوید: «360 نام از اسامی جغرافیایی و مفاخر ملی کشور در دامنه دات آسیا رزرو شده‌است. ایران پس از چین و تایلند بیشترین تعداد رزرو دامنه را در بین کشورهای آسیایی در دامنه دات آسیا دارد.»
بیشتر کشورهای آسیای شرقی از ثبت دامنه در دات آسیا استقبال کرده‌اند و پیش‌بینی می‌شود بیشترین کسانی که در روزهای آتی دامنه ثبت کنند از این کشورها خواهند بود چرا که اطلاع‌رسانی در غرب آسیا در مورد دامنه دات آسیا ضعیف بوده و کمتر افراد و گروه‌ها با این دامنه آشنایی دارند.
شهشهانی در این‌باره می‌گوید: «قرار بود از طرف سازمان هنگ کنگی که پی‌گیر ثبت دامنه دات آسیا بود، در کنفرانسی در تهران یا دوبی، این دامنه برای کشورهای غرب آسیا هم معرفی شود تا این استقبال بیشتر شود و شرکت‌های غرب آسیا هم از این پسوند دامنه استفاده کنند ولی هنوز این اتفاق نیافتاده است.»
در شرق آسیا تجارت بسیار بیشتر از غرب که وابسته به منابع طبیعی است رونق دارد و شرکت‌های بزرگ چندملیتی آسیایی اگر نفتی نباشند، معمولا به شرق آسیا تعلق دارند. برای همین طبیعی است که استقبال از این دامنه بیشتر از سوی شرقی‌ها باشد.
از طرف دیگر شرقی‌ها نژادشان را آسیایی (Asian) می‌نامند و از همه مهم‌تر این که اگر در سایت شرکت‌های بزرگ بروید یا بخواهید اطلاعاتی از شرکت‌های بزرگ جهانی به‌دست بیاورید، متوجه می‌شوید که اکثر آن‌ها برای تجارت در قاره پهناور آسیا، یک بخش (Headquarter) آسیا دارند که معمولا دفترش در هنگ‌کنگ است و یک بخش خاورمیانه و شمال آفریقا دارند که معمولا دفترش یا در دبی است یا در قاهره. پس اصولا در تقسیم‌بندی‌های تجاری، خاورمیانه و شمال آفریقا، جدا از آسیا و آفریقا حساب می‌شوند.
این امر نشان‌دهنده عدم استقبال از دات آسیا در غرب این قاره است. دکتر شهشهانی به این استدلالات، مورد دیگری هم اضافه می‌کند: «اکثریت در غرب آسیا متعلق به اعراب است و آن‌ها به‌دنبال راه‌اندازی یک دامنه با پسوند arab، یا Arabia برای خودشان هستند. این یکی از دلایل عدم استقبال آن‌ها برای دات آسیا است.»
در دوره جدید ثبت دامنه دات آسیا تنها شرکت‌ها می‌توانند به ثبت دامنه اقدام کنند؛ این دوره از چند روز گذشته آغاز شده و تا چند ماه آینده ادامه داد که پس از پایان این تاریخ، ثبت دامنه دات آسیا برای عموم آزاد خواهد شد.
به گزارش ایسنا، شرکت‌ها و دولت‌های علاقه‌مند به این نام دامنه منطقه‌ای می‌توانند به ثبت‌نام دامنه asia، بپردازند و امکان ثبت این نام دامنه برای عموم از فوریه سال 2008 آغاز خواهد شد.
پسوند دامنه asia دومین نام دامنه منطقه‌ای پس از نام دامنه eu ویژه اروپا خواهد بود که فروش آن از آوریل سال2006 آغاز شد و با وجود گوناگونی گویش‌های زبانی در آسیا تمامی نام دامنه با استفاده از حروف الفبای لاتین نوشته خواهد شد.
نوشتن آدرس‌های وب با رسم‌الخط لاتین هم برای بسیاری از نقاط دنیا (غیر از آمریکا و نیمه غربی اروپا که از این رسم‌الخط استفاده می‌کنند) هم مسئله مناقشه شد تا این که قرار شد همزمان با آغاز ثبت‌نام پسوند دامنه asia، آیکان آزمایشی سامانه ای را آغاز کند که امکان نوشته شدن آدرس‌های اینترنتی به زبان‌های محلی مانند فارسی و عربی را می‌دهد.
سیاوش شهشهانی دراین‌باره می‌گوید: «: ثبت‌نام جهانی دامنه فارسی از دوشنبه ساعت 5/2 به وقت تهران به‌طور آزمایشی آغاز شد.
هرچه مشارکت ایرانی‌ها در این زمینه بیشتر باشد، احتمال این‌که فارسی زودتر به‌عنوان یکی از زبان‌های رسمی برای دامنه انتخاب شود را زیاد‌تر می‌کند.
هم‌اکنون 11 زبان در این برنامه آزمایشی قرار دارند. من از همه شرکت‌های بزرگ و کوچک و سازمان‌ها و دانشگاه‌ها می‌خواهم که ضمن تعجیل برای ثبت‌نام در دامنه آسیا برای جلوگیری از ظایع‌شدن حقوقشان، به ثبت به زبان فارسی هم اقدام کنند.»
هم اکنون دامنه فارسی به این‌ترتیب به‌کار می‌رود که لغت فارسی نشان‌دهنده نام وب‌سایت نوشته شده بعد یک نقطه و سپس «ایران» نوشته می‌شود و پس از آن.ir می‌آید.
ما اگر فارسی به‌تنهایی به‌عنوان یک زبان برای دامنه‌های اینترنتی به‌کار برود، .ir از این عبارت حذف شده و نگارش از چپ به راست به از راست به چپ تبدیل خواهد شد.
- ۸۶/۰۸/۱۲
