فیس‌بوک بزرگترین منبع اطلاعاتی اینترنتی شد
میثم لطفی - فیس‌بوک به قدری پیشرفت کرده است که خود را برای رقابت با گوگل هم آماده می‌داند و برای آنکه محبوبیت جهانی را از دست ندهد، تصمیم گرفته است کنترل اخباری که به صورت لحظه به‌لحظه منتشر می‌شوند را هم در دست بگیرد. فیس‌بوک نخستین گام‌های جدی در این زمینه را برداشته است و فعلا فقط به زبان انگلیسی در این زمینه سرویس‌دهی می‌کند. با تغییراتی که بزرگترین شبکه اجتماعی جهان لحاظ کرده است، کاربران جهانی هم‌اکنون می‌توانند در 2 تریلیون پست و مطلبی که روی آن منتشر شده است جست‌وجو کنند. این جست‌وجو تمام مطالب عمومی منتشر شده را هم شامل می‌شود، همه صفحات را پوشش می‌دهد و به جز صفحاتی که آنها را لایک کردید یا در آنها کامنت گذاشتید، اطلاعات منتشر شده در صفحاتی که هرگز از حضور آنها با خبر نبودید را هم منتشر می‌کند.
جست‌وجوی فیس‌بوکی
شرکت فیس‌بوک جست‌وجوگر هوشمند خود را به گونه‌ای طراحی کرده است که می‌تواند در همه صفحات و همه پست‌های منتشر شده در آن بررسی کند. ولی برای آنکه کاربران مطالب موثق و معتبری را مشاهده کنند، نتایج نهایی این جست‌وجو از صفحاتی منتشر می‌شود که صحت فعالیت آنها تصدیق شده باشد، یکی از دوستان شما آنها را لایک کرده باشد، در لیست صفحات مورد تایید فیس‌بوک موجود باشد و به عبارت دیگر، به نحوی درستی و صحت فعالیت‌های آن تایید شده باشد.
این قابلیت جدید مشابه جست‌وجوگر شبکه اجتماعی Twitter Search قفل تمام اخبار و مطالب را باز می‌کند و به عبارت دیگر مطالب شرکت‌هایی که به صورت پولی خدمات اشتراکی در اختیار کاربران خود می‌گذارند را رایگان ارایه می‌دهد. جست‌وجوگر فیس‌بوک همچنین قادر است اخبار و اتفاقات داغ را در یک بخش جداگانه به صورت لحظه‌به‌لحظه منتشر کند تا کاربران بتوانند بدون هرگونه جست‌وجو هم در جریان قرار بگیرند.
این اتفاق نه تنها باعث می‌شود تا کاربران جهانی فیس‌بوک را در قالب یک منبع خبری بزرگ و موثق مورد استفاده قرار دهند، بلکه باعث می‌شود تعداد بیشتری از کاربران جهان وارد این شبکه اجتماعی شوند و نظرات خود را در مورد آخرین اتفاقات به اشتراک بگذارند. با این سرویس جدید کاربران می‌توانند فیس‌بوک را در قالب یک پلتفرم خبری به کار گیرند و به جز برخورداری از قابلیت‌های اجتماعی، امکانات خبری آن را هم به کار برند. فیس‌بوک بر این باور است که کاربران امروزی می‌بایست روش‌های مختلف برای کسب اخبار و اطلاعات مورد نیاز خود در اختیار داشته باشند و همین مساله باعث شد است تا روش‌های مختلف انتشار اخبار در فیس‌بوک ارایه شود.
علاوه بر این، گوگل موافقت کرده است تا اطلاعات مربوط به این 2 تریلیون پست را در نتایج حاصل از جست‌وجوهای اینترنتی خود به نمایش بگذارد. «تام استاکی» مدیر مرکز Search فیس‌بوک ضمن اشاره به این مطلب توضیح داد که بزرگترین شبکه اجتماعی جهان ضمن ارایه سرویس مذکور، کسب درآمد را در اولویت خود قرار نداده است. زیرا مدل تجاری تعریف‌شده برای سرویس جدید به گونه‌ای است که می‌تواند درآمدهای فراوان آتی را تضمین کند و در مرحله نخست می‌بایست رضایت کاربران جهانی به دنبال آن باشد. هم‌اکنون تعداد کاربران فعال فیس‌بوک از مرز 1.5 میلیارد نفر هم گذشته است و رضایت این افراد مهم‌ترین هدفی است که مدیران این شبکه اجتماعی در سر می‌پرورانند. این اتفاق می‌تواند بزرگترین بازده مالی را به دنبال داشته باشد.
در جست‌وجوی جست‌وجوگر
جست‌وجوگر فیس‌بوک در ابتدا به عنوان ابزاری برای شناسایی آسان اطرافیان و تماشای تصاویر منتشر شده در این شبکه اجتماعی ارایه شد. کاربران فیس‌بوک از همان ابتدا یک جست‌وجوگر در اختیار داشتند که به کمک آن می‌توانستند دوستان خود را به راحتی شناسایی کنند و پروفایل شخصی آنها را در اختیار داشته باشند. قابلیتی که مدتی قبل با نام Graph Search ارایه شد به راحتی امکان شناسایی کسب و کارها، عکس‌ها، فیلم‌های سینمایی منتشر شده روی سایت‌های اینترنتی مختلف و ... را فراهم می‌کند و به عبارت دیگر، محتویات خارج از فیس‌بوک را هم می‌تواند به نمایش بگذارد. سال گذشته نیز فیس‌بوک گروهی از مهندسان را دور یکدیگر جمع کرد تا به کمک آنها بتواند تمام پست‌های منتشر شده در این شبکه اجتماعی را فهرست کند و برای هر یک از آنها کلیدواژه کاربردی در اختیار بگیرد. نتیجه این فعالیت گسترده باعث شد تا کاربران بتوانند اطلاعات مرتبط را در بخش News Feed خود مشاهده کنند.
در کنار این اتفاق فیس‌بوک پروژه دیگری را شروع کرد تا امکان جست‌وجو در آگهی‌های تبلیغاتی هم فراهم شود تا به عنوان مثال زمانی که شما کلیدواژه مربوط به یک بازی رایانه‌ای را وارد می‌کنید، آگهی‌های تبلیغاتی مربوطه برای فروش دیگر بازی‌ها هم در کنار آن منتشر شود. البته فیس‌بوک این ابزارهای آزمایشی را سرانجام غیرفعال کرد تا در نهایت بتواند تمرکز بیشتری بر کلیدواژه‌هایی داشته باشد که نیاز روزمره مردم هستند و مانند خدمات گوگل در اختیار همگان قرار می‌گیرند.
به‌روزرسانی که این بار فیس‌بوک ارایه کرده است یک اتفاق بزرگ محسوب می‌شود تا یک موتور جست‌وجوی اینترنتی داخلی برای این شبکه اجتماعی بزرگ راه‌اندازی شود. این جست‌وجوگر به گونه‌ای ساخته شده است که می‌تواند با گوگل هم رقابت کند.
فراتر از محتویات صفحات
فیس‌بوک برای آنکه قابلیت جدید را کاربردی کند تا استقبال بیشتری از آن صورت گیرد، کلیدواژه‌های مورد نظر کاربران را به آنها پیشنهاد می‌دهد و به عبارت دیگر اگر کاربر ابتدای کلمه مورد نظر خود را بنویسد، فیس‌بوک تمام پیشنهادات مربوطه را در اختیار او می‌گذارد. این اتفاق به کاربر کمک می‌کند تا جست‌وجوهای خود را دقیق‌تر انجام دهد و بهتر بتواند به نتیجه مورد نظر دسترسی پیدا کند. البته پیش از انجام جست‌وجو برخی فیلترها و قابلیت‌های کنترلی هم ارایه شده است تا به عنوان مثال کاربر جست‌وجوی خود را فقط در اخبار، عکس‌ها، صفحات، شخصیت‌ها و ... انجام دهد. هر کلیدواژه‌ای که کاربر ارایه می‌دهد با 200 عامل مورد سنجش قرار می‌گیرد و حتی کامنت‌هایی که لایک شده است هم در این معیارها سنجیده می‌شود. این 200 عامل به دقت نشان می‌دهند کاربر چه مواردی را دوست داشته است، چگونه فعالیت اجتماعی خود را دنبال کرده و چه صفحاتی مورد علاقه او بوده است. با این کار نتایج حاصل از جست‌وجوی اینترنتی دقیق‌تر و بهتر از جست‌وجوگرهای مشابه ارایه می‌شود.
فیس‌بوک در این قابلیت جدید کوشیده است تا علاوه بر خدمات مشابه گوگل برای نمایش لینک‌های مربوطه، قابلیتی مانند توییتر برای بزرگنمایی اتفاقاتی که هم‌اکنون رخ داده است را هم در اختیار کاربران بگذارد. همین مساله باعث شده است نتایج حاصل از جست‌وجوی اینترنتی در فیس‌بوک در بخش‌های مختلف نمایش داده شوند و کاربر بتواند با دسته‌بندی دقیق آنها را مشاهده کند. استاکی در این باره توضیح داد که هم‌اکنون گروهش در حال انجام فعالیت‌های گسترده‌تر هستند تا فناوری Trending Topics فیس‌بوک هم به این قابلیت‌ها اضافه شود.
پایان ابهامات در حریم شخصی
با همه این توضیحات، قوانین مربوط به حفظ حریم شخصی کاربران هیچ تغییری نکرده است. هرآنچه که کاربران پیش‌تر به صورت عمومی ارایه کرده بودند هم‌اکنون در نتایج حاصل از جست‌وجوی دیگران نمایش داده می‌شود. بر این اساس اگر یک سال قبل لطیفه‌ای را به صورت عمومی روی صفحه خود به اشتراک گذاشتید، این پست می‌تواند در نتایج دیگر کاربران نمایش داده شود. ولی اگر بخواهید مطالب شما به صورت شخصی باقی بماند و فقط دوستان و اطرافیان به آن دسترسی داشته باشند نیز میتوانید در تنظیمات فیس‌بوک این کار را انجام دهید.
این مساله اندکی کاربران را نگران خواهد کرد. زیرا افرادی که طی یک دهه گذشته در فیس‌بوک عضو بودند و به صورت مرتب مطالب مختلف را به اشتراک گذاشتند، هم‌اکنون می‌بایست به گذشته برگردند و تک‌تک آنها را مرور کنند تا دریابند کدام یک از این مطالب می‌تواند به صورت عمومی در اختیار بقیه کاربران قرار بگیرد. البته فیس‌بوک به صورت پیش‌فرض اجازه دسترسی به اطلاعات شخصی کاربران را در جست‌وجوهای خود نمی‌دهد و در عوض، فقط آن دسته از مطالبی که از ابتدا به صورت عمومی منتشر شده است می‌توانند در این جست‌وجوها عرضه شوند.
کاربران برای اطمینان بیشتر همچنین می‌توانند یک جست‌وجو با نام صفحه اختصاصی خود انجام دهند و متوجه شوند که چه اطلاعاتی از آنها قرار است در معرض دید عموم قرار بگیرد. به هر حال، فیس‌بوک تضمین کرده است که در این زمینه هیچ مشکلی به وجود نمی‌آید و کاربران نگرانی نخواهند داشت. فیس‌بوک در نظر دارد که برای انتشار برخی مطالب کاربران در نتایج جست‌وجوهای اینترنتی به آنها اطلاع دهد تا در صورت تمایل این مطالب به صورت عمومی عرضه شوند.
زیر ذره‌بین فیس‌بوک
قابلیت جدید جست‌وجوگر عمومی فیس‌بوک این انتقاد را به دنبال داشته است که فیس‌بوک سرویس مشابه گوگل و دیگر موتور جست‌وجوها را ارایه می‌دهد. ولی، استاکی در این خصوص توضیح داده است که شما به عنوان یکی از اعضای شبکه اجتماعی فیس‌بوک هیچ قابلیت تکراری مشاهده نخواهید کرد و اتفاق جدیدی را پیش‌روی خود خواهید دید. قرار است این جست‌وجوگر یک چشم‌انداز جدید در اختیار کاربران اینترنتی بگذارد و به آنها امکان دهد تا به جز مسایل کلی، در شخصیت و اتفاقات مربوط به هر یک از مردم هم جست‌وجوی اینترنتی صورت گیرد.
البته کاربران برای آنکه اجازه دهند مطالبشان به صورت عمومی در جست‌وجوهای اینترنتی منتشر شود، می‌بایست رضایت خود را در سرویس Facebook Search اعلام کنند. مدیران فیس‌بوک به این نتیجه رسیده‌اند که ارایه خدمات کاربردی در حوزه جست‌وجوهای اینترنتی می‌تواند نگاه کاربران به دنیای مجازی را تغییر دهد و نسل جدید مردم را به سمت بزرگترین شبکه اجتماعی جهان بکشاند. تا کنون روال بر آن بوده است که جست‌جوهای اینترنتی فقط در سایت‌های اینترنتی انجام می‌شد. ولی فیس‌بوک قصد دارد این جست‌وجوها در بخش عمومی و زندگی روزمره مردم هم انجام دهد.
به طور کلی باید گفت فیس‌بوک قابلیتی ارایه کرده است که ترکیبی از جست‌وجو در اخبار و گشت‌وگذار در پست‌های روزمره مردم محسوب می‌شود. بزرگترین شبکه اجتماعی جهان با این کار قصد دارد انتقادات را از خود کاهش دهد و البته امکانات ویژه برای ادامه حضور در بازار رقابتی جهان در اختیار بگیرد. کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند پایان دهه حاضر محبوبیت شبکه‌های اجتماعی برای مردم جهان از بین می‌رود و فیس‌بوک به همین خاطر می‌کوشد با دیگر قابلیت‌ها و امکانات، مشترکان فعال خود را نگه دارد. فیس‌بوک بیشتر از 1.5 میلیارد مشترک فعال دارد که گفته می‌شود این افراد از زمان راه‌اندازی شبکه اجتماعی تاکنون بیش از 2 تریلیون مطلب را روی آن به اشتراک گذاشته‌اند. این مطالب انواع نوشتار، عکس، فیلم و ... را شامل می‌شود و سرویس جدید به گونه‌ای راه‌اندازی شده است تا تمام آنها قابل جست‌وجو شوند. (منبع:عصرارتباط)