مجازات جرایم سایبری باید تشدید شود
مدرس دانشگاه و وکیل دادگستری بر ضمانت اجراهای کیفری شدیدتر نسبت به جرائم سایبری تأکید کرد.
جهانشاه شکری در گفتوگو با ایسنا، درباره بازشناسی ظرفیتهای پیشگیری از جرم در رویکرد با جرایم رایانهای، اظهار کرد: باتوجه به تعداد بزهدیدگان این روزهای جرایم رایانهای، ضرورت دارد به نقش، جایگاه و تجزیهوتحلیل ضمانت اجراهای کیفری در پیشگیری از جرایم سایبری در ایران پرداخته شود.
وی یکی از اهداف عام فلسفهی مجازاتها و تئوری کیفر را از نگاه سیاست جنایی، پیشگیری از جرم دانست و تصریح کرد: نتایج ارزیابی تجربی و علمی جرمشناسان نشان داده است که مدلهای تدوین ضمانت اجراهای کیفری از قرن هیجدهم از جرم محوری به مجرم محوری و سپس به بزهدیده محوری گذر داشته؛ یعنی از علتشناسی به سمت اثربخشی نظام عدالت کیفری با محوریت پیشگیری از جرم و اصلاح مجرمین در تغییر مسیر بوده است.
این مدرس دانشگاه ادامه داد: علت تدوین ضمانت اجراهای کیفری باتوجهبه مدل بزهدیده محوری و تلطیف سازی حقوق کیفری نوع نگاه به ویژگیهایی همچون اعتقاد به روابط میانفردی مجرم و بزهدیده، ترمیم روابط، رویکرد جامعهمحوری و مشارکتی به جرم، شرمساری بازپذیرکننده دررابطهبا جرایم سنتی است.
این وکیل دادگستری تأکید کرد: در جرایم سایبری در مقایسه با جرایم سنتی به دلیل تفاوت در نوع نگاه به جرم، مجرم دارای یک سری مشخصهها است که خود را از شکل دیگری از جرایم سنتی متمایز ساخته و قطعاً نوع نگاه به مجازات در این نوع از جرایم باید افتراقی باشد .
شکری ادامه داد: سهولت در ارتکاب جرایم سایبری و بهسختی کشف شدن آنها دو ویژگی دیگر جرایم سایبری هستند که میطلبد حداقل در مقایسه با جرایم سنتی، ضمانت اجراهای کیفری شدیدتری داشته باشیم.
وی تأکید کرد: این در حالی است که قانونگذار کیفری ایران با طیف محدودی از ضمانت اجراهای کیفری (صرفاً حبس یا جزای نقدی) در رویکرد پیشگیرانه با این نوع جرایم پرداخته و در بسیاری از موارد ما در مقایسه با جرایم سنتی شاهد فاصلهگرفتن از مجازاتها هستیم که انتظار میرود به دلایلی همچون؛ ماهیت مجرم در جرایم سایبری، ابزار بهکارگیری جرم، چالش محل وقوع جرم، موضوع سختی تشخیص صلاحیت، رقم سیاه، ضرورت مبارزه فراملی با جرایم سایبری و غیره، حداقل در رویکرد مقایسهای بین جرایم سنتی و جرایم سایبری، ضمانت اجراهای کیفری سختگیرانهتر و سزاگراتری در جرایم سایبری داشته باشیم.
شکری تأکید کرد: این نوع سیاست سختگیرانه در قوانین کیفری مرتبط با جرایم سایبری دیده نمیشود که ضرورت انجام اصلاحات در ضمانت اجراهای کیفری مربوطه از سوی سیاستگذاران کیفری میطلبد.