پایان سلطه سرویس‌های وبلاگ‌نویسی
توحید قهرمانی - تا کنون ایده‌های بسیاری در دنیای مجازی شکل گرفته‌اند که در یک بازه زمانی کوتاه یا بلند بسیار موفق عمل کرده و پس از آن رفته رفته به افول گراییده‌اند. در این میان سهم پروژه‌هایی که تن به تغییر نداده‌اند بسیار بیشتر از باقی ایده‌ها بوده است.
وب فارسی نیز از این حیث مستثنا نیست و روزانه شاهد رشد و افول پروژه‌های زیادی هستیم.
اما موضوعی که قصد داریم آن را بررسی کنیم، بحث سرویس‌های وبلاگ‌دهی فارسی است؛ سرویس‌هایی که شروع آن با افتتاح سایت پرشین‌بلاگ کلید خورد. البته به مرور رقبای دیگری مانند بلاگفا توانستند موفق‌تر از این پروژه ظاهر شوند و سهم بیشتری از بازار کاربران علاقه‌مند به وبلاگ‌نویسی را به خود اختصاص دهند.
استقبال کاربران از سرویس‌های وبلاگ‌نویسی در بازه زمانی دهه هشتاد بسیار خوب بود، به‌طوری‌که روزانه میلیون‌ها صفحه وبلاگ به‌روز می‌شدند. گاه با مطالب روزمره، اجتماعی، سیاسی و حتی مطالب مرتبط با کسب‌و‌کارهای مختلف.
به دلایل مختلف این اقبال عمومی نسبت به سیستم‌های وبلاگ‌دهی و در کل مقوله وبلاگ‌نویسی وجود داشت. علاقه کاربران به انتشار افکار و دست‌نوشته‌های خود در جایی که دیگران از هرجایی به آن دسترسی داشتند، رایگان بودن اغلب سرویس‌های مرتبط با وبلاگ و در دسترس بودن این سیستم‌ها، به‌طوری‌که هر کاربر می‌توانست تنها در چند دقیقه مراحل ثبت‌نام را انجام دهد و مطالبش را منتشر کند، برخی از دلایل این استقبال بی‌نظیر بودند.
مطمئنا این استقبال و جذب مخاطب توسط این سرویس‌ها، مساوی با کسب درآمد برای مدیران سرویس‌های وبلاگ‌دهی بود؛ درآمدی که اغلب از راه تبلیغات جذب می‌شد و می‌شود.
این درآمد که برای برخی از سرویس‌دهنده‌ها به ده‌ها میلیون تومان در ماه می‌رسید، باعث شد تا مانند تمامی ایده‌ها و پروژه‌های مختلف، برخی افراد را نیز به فکر راه‌اندازی سرویس‌های مشابه بیندازد. کار به جایی رسید که ده‌ها سرویس وبلاگ‌دهی راه‌اندازی شد و کاربران در آنها به تولید محتوا پرداختند.
اما اتفاق آشنایی رخ داد. اکثر مدیران سرویس‌های تازه متولد شده، به‌دلیل نداشتن بازوی بازرگانی خوب برای جذب تبلیغات و درآمد، نتوانستند درآمد خوبی کسب کنند و همین امر باعث تعطیلی یکی پس از دیگری سرویس‌های نوظهور شدند. البته مشکلات دیگری که بسیاری از مدیران در ابتدای کار از آن آگاه نبودند نیز گریبا‌ن‌گیر این سرویس‌ها شد. فیلترینگ و هزینه‌های بالای نگهداری سرورهای اختصاصی که توان سرویس‌دهی به کاربران در حجم بالا را داشته باشند، از این دست مشکلات بودند.
به این ترتیب بود که کاربران بسیاری پس از تلاش و انتشار مطالب زیادروی وبلاگ خود، یک روز صبح از خواب بیدار می‌شدند و تمامی تلاش‌های خود را از دست رفته می‌دیدند!
از طرف دیگر، سرویس‌های وبلاگ‌دهی با پتانسیل بسیار زیاد تولید محتوا توانسته بودند بازدیدکنندگان بسیاری را به سمت آدرس خود روانه کنند و همین امر باعث شده بود تا بتوانند رتبه‌های بسیار خوبی را در سیستم رتبه‌بندی الکسا کسب کنند. تا همین امروز هم موفقیت بسیاری از پروژه‌های وب فارسی با رتبه آنها در سیستم الکسا سنجیده می‌شود!
پس از دید اغلب کاربران سرویس‌های وبلاگ‌دهی پروژه های موفقی محسوب می‌شدند.
اما اتفاقی که در حال حاضر شاهد آن هستیم، افول این محبوبیت نسبت به سال‌های گذشته و فاصله گرفتن کاربران از وبلاگ‌نویسی و روی‌آوردن به تولید محتوا در شبکه‌های اجتماعی و ارتباطی است. شبکه‌های اجتماعی علاوه بر رایگان و در دسترس بودن، روی گجت‌های هوشمند امروزی نیز موجود هستند و سرعت انتشار محتوا در آنها بسیار بیشتر از وبلاگ‌ها است.
در این میان البته هنوز کاربرانی هم هستند که وبلاگ‌نویسی را در کنار فعالیت در شبکه‌های اجتماعی دوست دارند و به تولید محتوا ادامه می‌دهند و همچنین سرویس‌دهنده‌هایی نیز هستند که خود را با تکنولوژی‌های روز و همچنین ذایقه روز مخاطبان نزدیک‌تر کرده‌اند. سرویس‌دهنده‌هایی که از ماهیت شبکه‌های اجتماعی در خدمات خود استفاده کرده‌اند و خدمات‌شان را روی گجت‌های مختلف قابل دسترسی کرده‌اند.
باید قبول کنیم که کاربران ذایقه‌های جدیدی پیدا کرده‌اند و همین امر نوع فعالیت آنها را تغییر می‌دهد.
کاربران امروز دیگر دوست ندارند وارد محیط‌هایی شوند که هرچند نام متفاوتی از هم دارند، اما خدمات یکسانی را حتی با شکل و شمایل کاملا شبیه به همدیگر ارایه می‌دهند.
نگاهی به صفحه اول سرویس‌های وبلاگ‌دهی مختلف بیندازید! آیا اکثر آنها از نظر چارچوب‌بندی قالب شبیه به هم نیستند؟
هر سیستم چقدر خدمات منحصر به‌فرد خود را دارد؟ کدام سرویس‌دهنده خدمات بهتری نسبت به بقیه ارایه می‌دهد؟
تقریبا همه سرویس‌دهنده‌ها یکسان عمل می‌کنند. به‌جز یکی دو سرویس که نتیجه کارشان را هم در باقی ماندن در بازار جذب کاربران مشاهده می‌کنیم.
البه در کنار همه اینها، باید این نکته را هم یادآور شویم که کاربران وبلاگ‌نویس حرفه‌ای‌تر به راه‌اندازی وبلاگ‌های مستقل علاقه بیشتری دارند، به‌طوری که امروز شاهد ظهور و پیشرفت وبلاگ‌های حرفه‌ای به خصوص در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات هستیم. اما متاسفانه در این زمینه هم کپی‌برداری و راه‌اندازی سایت‌های مشابه بدون هیچ ارزش افزوده‌ای کاملا مشخص است.
توصیه اکید در زمینه راه‌اندازی یک پروژه مشابه ارایه ارزش‌ها به‌صورت کاملا متفاوت است. باید دید رقبا چه چیزهایی را در ارایه خدمات فراموش کرده‌اند که کاربران مشتاق دریافت آنها هستند. همین نکته می‌تواند به موفقیت پروژه‌های بسیاری منجر شود که صاحبان آنها از سوددهی‌شان تقریبا ناامید شده‌اند.
در یکی دو سال آینده مطمئنا شاهد تغییرات بیشتری در تولید محتوا و سرویس‌های ارایه ابزار تولید محتوا به کاربران خواهیم بود. امیدواریم این تغییرات همیشه باعث پیشرفت روند تولید محتوای باکیفیت در وب فارسی باشد. فراموش نکنیم چیزی که امروزه بیش از هر موضوع دیگری برای وب فارسی اهمیت دارد، تولید محتوای باکیفیت در موضوعات مختلف است.
چه با سرویس‌دهنده‌های وبلاگ و چه بدون آنها این روند ادامه خواهد داشت. البته نمی‌توانیم بگوییم این نوع سرویس‌ها برای همیشه محو خواهند شد؛ چون استقبال کاربران همچنان وجود دارد و باید دید سرویس‌دهنده‌ها در قبال این استقبال خستگی‌ناپذیر چه ارزشی به مخاطبان ارایه می‌کنند.(منبع: عصرارتباط)
- ۹۳/۱۲/۲۰
