پیشخوان‌ها هرگز حذف نمی‌شوند
زهیر طیب* - مدتی پیش یکی از اصحاب آن رسانه وزین، پیشینه دفاتر پیشخوان دولت را از این بنده در مکالمه‌ای تلفنی جویا شدند که از موضع مشورت بی‌آنکه تلقی مصاحبه از آن وجود داشته باشد عرض حال شد اما کمی بعد گفت‌وگویی با اینجانب در آن رسانه منتشر شد که ضمنا حاوی نگرانی نگارنده محترم درباره آینده بخش غیردولتی در این حوزه نیز بود.
اگرچه گفت‌وگوی ما درباره تاریخچه پیدایش دفاتر بود، اما انعکاس آن به انضمام برداشت‌های روزنامه‌نگار محترم در مورد امکان تعطیلی دفاتر، موجب بروز نگرانی و حاشیه‌هایی در بین فعالان دفاتر شد و بخشی از متن منتشر شده نیز تماما حاوی نظرات نگارنده عزیز بود نه نظرات من.
لذا بر آن شدم که با کمال احترام به نظرات ایشان، دریافت خود را از موضوع مستقیما با مخاطبان گرامی شما درمیان گذاشته باشم. خوانندگان عزیز شما هم، آن گفت‌وگو و این نوشته را نه از موضع مسوولیت دولتی دستگاه اجرایی آن، بلکه به عنوان یک کارشناس کوچک در این حوزه از این قلم مطالعه می‌فرمایند. از خبرنگار محترم و آن رسانه به خاطر این فرصت سپاسگزارم.
کتاب‌های الکترونیکی آمدند. روزی که این خبر منتشر شد، رنگ به رخسار ناشران و کتابفروشان نبود. اما قدیمی‌های این صنف، نگران نبودند. آنها می‌دانستند که ذوق بشر برای ورق زدن کتاب از بین نرفته است.
تجارت الکترونیک پا به صحنه گذاشت. مراودات از این به بعد از طریق شبکه الکترونیکی قابل انجام است. اما مردم دنیا همچنان دوست دارند به بازار بروند، چانه بزنند، امتحان و خرید کنند. مغازه‌دارها می‌دانستند که اشتیاق ما برای "حضور" در بازار و خرید کردن قابل تبدیل نیست.
بانکداری الکترونیکی فراگیر شد. پول الکترونیکی از این به بعد جایگزین پول فیزیکی خواهد شد. تبادلات پولی و مالی مردم از طریق شبکه‌‌های الکترونیکی امکان‌پذیر است.
اما خودپردازها تعطیل نشده‌اند. بانک‌ها هم همین‌طور...اینترنت و سایت‌های خبری آمد. ولی ما هنوز روزنامه‌ها را با علاقه می‌خریم و می‌خوانیم...
نگرانی فزایند‌ه‌ای هم که با خبر گسترش و جایگزینی اینترنت ملی به جای دفاتر پیشخوان دولت در دل علاقه‌مندان به بخش خصوصی و خدمتگزاران دفاتر غیردولتی ایجاد شد، از جنس همین نگرانی‌هاست.
مردم به ارتباط رو در رو علاقه دارند. ارتباط انسانی مثل اکسیژن جزیی از نیاز‌های آدمی است. ما دوست داریم ضمن انجام دادن کارهای‌مان با آدم‌های اطراف‌مان، سلام و علیک برقرار کنیم. در همین رفت و آمدهاست که دوستانی پیدا می‌کنیم. این "نیاز"، "ارتباط" را باعث می‌شود.
لازم است از دغدغه آن رسانه که دل نگران تعطیلی دفاتر پیشخوان دولت شده بود، تشکر کنم. این علاقه و سوز دل، قطعا به درد دفاتر خواهد خورد. همان‌طور که ممکن است روزی از سر همین سوزدل، شرنگ نقد را از همین رسانه نوش جان کنند. موضوع دیگری نیز که اصلا نباید نگران آن باشیم این است که دفاتری که کارگزار ارتباط بین دولت و مردم هستند نه در ایران و نه در هیچ کجای جهان "حذف" و حتی "کمرنگ" نمی‌شوند.
"دفاتر پیشخوان" در سرزمین اینترنت‌های چند مگابیتی هم هنوز سرپا و فعال(شاید هم از گذشته فعال‌تر) هستند و "خدمات متنوع" پای ثابت آنهاست. می‌توان از دفاتر Green Point در کشور فرانسه برای نمونه نام برد.
ما بی‌تردید با گذشت زمان شاهد تحول در تعاریف خواهیم بود، اما بنیاد‌های بشری از قبیل “ارتباط انسانی” فقط با پایان یافتن عمر بشر، خاتمه می‌یابند.
در پایان این نکته نیز خالی از لطف نیست که دولت، به موجب ماده 46 قانون برنامه پنجم، “دفاتر پیشخوان دولت” را از امسال با ماموریتی ویژه و در گستر‌ه‌ای فراگیر پیگیری می‌کند. در کمتر از چهار ماه از آغاز فعالیت کمیته تخصصی پیشخوان دولت، خدمات سازمان‌های ثبت احوال کشور، راهداری و حمل و نقل جاده‌ای، بیمه خدمات درمانی، بیمه توسعه و سازمان امور مالیاتی مورد تفاهم قرار گرفته و ارایه آنها به تدریج به دفاتر واگذار می‌شود. پیشخوان‌های دولت، آیند‌ه‌ای چشمگیر و روشن خواهند داشت و وظیفه دولت هم پشتیبانی و ایجاد خدمات جدید برای عرضه در آنهاست که با کار شبانه روزی در حال انجام است.
منبع : فناوران اطلاعات
*کارشناس تحول اداری و دولت الکترونیک
- ۹۰/۰۲/۰۵