کارت بانکی، طرحی بدون خرج و ایمن برای سوخت
خلاصه:
1- خرید هر نوع سوخت در جایگاه را منوط به پرداخت از طریق کارت بانکی بنماییم.
2- این کار به تدریج و ابتدا با انتخاب شهرهای مورد نظر و حساس انجام شود.
3- در انتهای هر روز یا هر زمان که توافق شود و به دفعات می‌توان آمار مصرف هر شخص و هر خودرو را به مراکز کنترل ارایه داد.
4- انواع مدیریت ریسک و مدیریت سوخت و آمارهای پیچیده را بصورت فوری و آفلاین می‌توان در اختیار مسولین امر قرار داد.
شرح مطلب را در قسمت زیر بخوانید.
شرح:
سامانه بانکی موجود از توان زیادی برخوردار است به نحوی که می‌تواند سهمیه بندی سوخت را با دقت بالایی انجام دهد. از نظر تجربی نیز امتحان خود را پس داده و در حال حاضر توان‌مندترین نهاد جمهوری اسلامی ایران برای این کار است. اطلاعات اخذ شده برای صدور کارت بانکی با توجه به الزامات بانک مرکزی، کاملترین نوع خود می‌باشد.
اکنون حدود 100 میلیون حساب در بانک‌های ایران وجود دارد و حدود 14 میلیون نفر دارای کارت مغناطیسی و هوشمند می‌باشند. صدور کارت بانکی توسط تمام بانک‌ها می‌تواند صورت بگیرد و از لحظه شروع طرح، تمام بانک‌ها در آن شراکت خواهند داشت. راه اندازی واقعی پول الکترونیک نیز با اجرای سهمیه بندی توسط بانک‌ها به سرعت عملی خواهد شد. طرحی که شرح آن در ادامه خواهد آمد از جهات بسیاری بر طرح‌های بازدارنده ارجحیت دارد و برای سهمیه بندی و جلوگیری از قاچاق سوخت ارایه گردیده است.
اهداف مهم طرح سهمیه بندی سوخت:
1- از قاچاق هر نوع سوخت جلوگیری شود.
2- سهمیه بندی اجرا شود و هر ماشین، شخص، خانواده یا هر واحد منطقی دیگری بیش از مقدار معین شده دریافت ننماید.
3- آمار مصرف اشخاص بدست آید.
4- آمار مصرف ماشین‌ها یا خانواده‌ها یا هر ماهیتی که معین شود بدست آید.
5- مدیریت ریسک اعمال شود.
6- مدیریت سهمیه بندی، انسداد، رفع انسداد، انواع سهمیه بندی و هزاران مورد دیگر اعمال شود.
مراحل و اجزای طرح :
در روش ما (کارت بانک) استفاده از کارت مغناطیسی یا هوشمند بانکی محور کار است. سوخت گیری در جایگاه‌ها با استفاده از کارت مغناطیسی بصورت آنلاین یا با کارت هوشمند بصورت آفلاین قابل انجام است. به عبارت دیگر می‌توان هم بصورت آنلاین و هم بصورت آفلاین عمل کرد. با توجه به توان مخابراتی و ماهواره‌ای کشور می‌توان تمام طرح را بصورت آنلاین انجام داد. اما با توجه به موجود بودن بستر کارت هوشمند در کشور و چند بانک، می‌توان کارت هوشمند را هم پذیرفت. اجزای طرح به قرار زیر است:
1- با شروع از چند جایگاه سوخت، یک خط از پمپ‌ها را اختصاص به کارت بانکی می‌دهیم و فقط با استفاده از کارت بانکی سوخت می‌فروشیم. ( اگر کسی کارت بانکی نداشت می‌تواند به قیمت جهانی یا رقابتی یا وارداتی سوخت بخرد)
2- به مرور و در مدت معین شده (مثلا 3 ماه)، خطوط دیگر سوخت گیری را هم کارتی می‌نماییم تا در پایان مهلت مقرر، تمام جایگاه‌ها فقط و فقط از طریق کارت بانکی سوخت تحویل نمایند. بنا براین تمام آمارهای سوخت گیری را می‌توان استخراج کرد.
3- برای سازمان‌های دولتی و حقوقی کارت حقوقی صادر می‌کنیم که می‌تواند بجای برش‌های دولتی (کوپن) نیز مصرف شده و مدیریت آنرا آسان کند.
4- یک یا دو کارت حقوقی برای جایگاه صادر می‌کنیم که در مواقع ضروری بتواند به اشخاص نیازمند با ثبت مشخصات کامل شخص و خودرو سوخت تحویل نماید.
5- پوزهایی توسط بانک‌ها در پمپ بنزین‌ها نصب می‌شود که فقط پول سوخت را دریافت کند. رابطه‌یِ کنترلی بین پوز و پمپ قرار ندارد. اما مشخص است که هر پوز برای یک پمپِ معین است زیرا هر پمپ با نوع سوخت تحویلی رابطه دارد که بنزین معمولی، بنزین سوپر، گازوییل، نفت سفید یا هر نوع دیگر است که محدودیتی هم ندارد.
6- نیروی انتظامی یا هر نهاد دیگری که متولی کار است، سهمیه هر شخص و خودروهای مورد نظر را که باید سوخت آنها را دریافت کند معین می‌نماید. اما به بانک‌ها لازم نیست که بدهد. آنها را به مرجع دیگر که شرکت پخش و پالایش می‌تواند باشد می‌دهد تا آمارهای لازم را تولید کند.
7- در انتهای هر روز بانک‌ها یا بانک عامل (نماینده یا رابط بانک‌ها)، اطلاعات تمام سوخت گیری‌ها را به تفکیک اشخاص، نوع سوخت، جایگاه، تاریخ، ساعت و موارد دیگر در اختیار شرکت پخش قرار می‌دهد.
8- در پایان هر روز مرکز کنترل سهمیه بندی مشخص می‌کند که چه کسی بیش از سهیمه سوخت دریافت کرده و به چه مقدار بوده است.
9- اگر کسی بیش از میزان معین سوخت دریافت کرده باشد، مرکز کنترل دستور مسدود کردن کارت را می‌دهد و دیگر آن شخص نمی‌تواند با آن کارت، سوخت دریافت کند. بانک‌ها هم تمام کارت‌های دیگر آن شخص را مسدود می‌نمایند.
10- دارنده کارت مسدود شده باید برای رفع اشکال به دفاتر معین شده (یا شعب بانک) مراجعه و نسبت به پرداخت تفاوت قیمت اقدام نمایند تا قادر به ادامه کار باشند. به محض مراجعه دارنده کارت مسدود شده به جایگاه، پیغام مناسب بر روی دستگاه پوز نمایش داده می‌شود.
11- در صورت استفاده از کارت مغناطیسی و بصورت آنلاین، مدیریت کارت و سهمیه بندی نیز بصورت آنلاین کنترل شده و حتی اگر بخواهیم، می‌توان بصورت آنلاین مواردی از اشخاص و وسایل نقلیه را رهگیری و کنترل نمود.
نکته مهم:
در این روش کنترل فوری نبوده و در پایان هر روز معین می‌شود که چه کسی و چه خودرویی چقدر سوخت گیری نموده است. در هنگام سوخت گیری اگر کارتی مسدود نشده باشد، ممانعتی صورت نمی‌گیرد. شخصی که کارت او حاوی مبلغ مورد نظر باشد قادر به سوخت گیری بوده و از جایگاه خارج می‌شود. به عبارت دیگر، کنترل آنلاین نیست بلکه آفلاین و در پایان هر روز است.
این نکته حایز اهمیت بسیار است و از نقاط قوت طرح نیز می‌باشد. اصولا کنترل 100 درصد لازم نیست و ما به دنبال کنترل اکثریت هستیم. اگر از چند میلیارد دلاری که قاچاق می‌شود بتوانیم 98 درصد آنرا کنترل کرده و مانع شویم، به اهداف خود دست پیدا کرده‌ایم. همیشه و در هر شرایطی، چندین درصدِ غیر قابل کنترل داریم که ارزش کنترل هم ندارند و اگر بخواهیم آن مقدار را کنترل کنیم، باید ده‌ها برابر ارزش خودش برای کنترل خرج کنیم.
با توجه به اینکه اشخاص معدودی اقدام به قاچاق سوخت می‌نمایند، اگر بخواهند با کارت بانکی سوخت گیری نمایند، در همان روز اول مصرف غیر عادی آنان مشخص و تمام کارت‌هایی که آن شخص دارد مسدود شده تا نتواند سوخت دریافت کند.
نکات قابل تامل:
1- مشکل امنیتی و شلوغ کاری در جایگاه و کشور پیش نمی‌آید. زیرا در جایگاه کنترل چندانی بصورت آنلاین و فوری صورت نمی‌گیرد. در حالت کارت هوشمند، هم پمپ توسط کارت مدیریت می‌شود، هم سهمیه بیشتر داده نمی‌شود و اگر کسی محتاج باشد، به دردسر می‌افتد. در صورتی که می‌تواند از سهمیه ماه بعد استفاده کند یا مضطر باشد.
2- آنلاین نمودن جایگاه‌ها توسط خطوط مخابرات زمینی، ماهواره‌ای و تلفنی کار بسیار ساده‌ای است و با توجه به مزایای متعدد آن، بر سایر روش‌ها ارجحیت دارد.
3- استفاده از کارت هوشمند بصورت آفلاین نیز اکنون در بعضی از بانک‌ها جاری بوده و قابل استفاده است. بتدریج سایر بانک‌ها نیز می‌توانند اضافه شوند. اما روش آنلاین برتری بی رقیبی دارد.
4- بانک‌ها تمام هزینه کار را می‌توانند بر عهده گیرند و کارفرما را از پرداخت هزینه معاف نمایند. به عبارت دیگر سهمیه بندی و جلوگیری از قاچاق سوخت بدون هزینه کردن توسط دولت و بدون مصرف مالیات مردم انجام می‌گیرد.
بیگ بنگ یا آرام:
سهمیه بندی و کنترل قاچاق سوخت و دریافت آمارهای مورد نیاز در این طرح به صورت آرام و گام به گام است. به عبارت دیگر لازم نیست که همه‌یِ جایگاه‌ها با هم راه اندازی شوند تا طرح اجرا شود. ابتدا با چند جایگاه کار را شروع می‌نماییم و کارت‌های بانکی را می‌پذیریم و کنترل‌های لازم را اعمال و آمارهای مورد نظر را استخراج می‌نماییم و کم کم طرح را به سایر جایگاه‌ها گسترش می‌دهیم. اصولا اگر در شهری تمام جایگاه‌هایش مجهز شوند، بعید است که اکثریت شهروندان بتوانند از مسافت‌های دور سوخت دریافت کنند.
کنترل 100 درصد یا کنترلِ راضی کننده؟
آیا باید تمام مصادیق و 100 درصد اشخاص و خودروها را کنترل و در صورت خلاف کاری نقره داغ کنیم یا کنترلِ اکثریت، قابل قبول و کافی است. در هر صورتی، ما ناتوان از کنترل 100 درصد امور هستیم و احتیاجی به آن هم نداریم. پیش بینی ما اینست که طرح سهمیه بندی با کارت بانکی بتواند بیش از 99 درصد مصرف را آمار گیری، کنترل و مدیریت نماید.
تغییر سناریو:
تغییر سناریو و برگشت از راه خطایی که رفته‌ایم، احتیاج به شیر مردی از تبار علی(ع) و محمد(ص) دارد که تا کنون یافت نشده است. توجیه تبلیغات انجام شده، خرج‌های صورت گرفته و اقدامات دیگری که صورت گرفته و باید پاک شود و راهی دیگر در پیش گرفته شود و اشتباهات گذشته به نحوی دیگر تکرار نشود؛ از چه کسی بر می‌آید؟ آیا مسولین حاضر توان انجام آنرا دارند؟ اگر وضع موجود که هنوز آنرا ادامه می‌دهند، روز به روز بدتر شد و گند کار در آمد، با چه رویی جواب خدا و مردم را می‌دهند؟
منابع بیشتر:
موارد استثنایی، مشکلات اجرایی و راه حل آنها، توضیحات بیشتر و موارد بسیار زیادی وجود دارد که برای رعایت اختصار از ذکر آنها خودداری می‌کنیم. مسایل دیگری نیز توسط کارشناسان امر در گذشته مطرح گردیده بود که برای رفع ابهام و اجرایی نمودن طرح مفید است و در صورت استقبال از طرح، در آینده خواهیم نوشت.
منبع : ماهنامه راه راست
- ۸۵/۰۵/۲۵