گزارش فارس از وضعیت گیم نت ها
گیم‌نت‌ها مکانی شده برای ترویج کشتن، خشونت، بی‌نظمی، بی‌توجهی به قانون، مرگ، خون، شکستن، تخریب و ... آن‌چه که در بازیهای رایانهای ترویج می‌شود و کودکان ما ناخواسته وحشی‌گری، خشونت، آدم‌کشی و قانون گریزی را تمرین می‌کنند.
فارس - پسرک در گوشه‌ای از گیم نت نشسته و با چنان دقتی مبهوت صفحه مانیتور شده است که گویی از حال رفته است! نزدیک‌تر که می‌شوی می‌بینی در حال کشتن نیروهای افغانی است! که آن قدر بی‌دست و پا هستند که نیروی مهاجم(آمریکایی) با حرکت دادن ماشه تفنگ چندین نفر از آنها را در آن واحد می‌کشد.
کشتن، خشونت، بی‌نظمی، بی‌توجهی به قانون، مرگ، خون، شکستن، تخریب و ... در بازیهای رایانهای ترویج می‌شود و کودکان ما ناخواسته وحشی‌گری، خشونت، آدم‌کشی و قانون گریزی را تمرین می‌کنند.
در برخی از بازی‌ها کشتن و حمله به انسان‌های ضعیف و ناتوان عاملی برای افزایش امتیاز است! ادامه این شرایط چیزی جز نهادینه کردن فرهنگ خشونت در جامعه نیست.
چندین و چند مصاحبه، گزارش، مقاله، تحقیق و پژوهش در ارتباط با بازیهای رایانهای که سرشار از خشونت است وجود دارد که در یک کلام این بازی‌ها را برای کودکان مانند سم توصیف می‌کنند، اما دریغ از ذره‌ای توجه؛ شرایط نه تنها تغییری نکرده بلکه فروشگاه‌ها و سایت‌های اینترنتی جولانگاه بازیهای خشن شده و مشتریان بیشتری پیدا کرده است.
نکته قابل تامل این که به درجه‌بندی سطح بازی‌ها یا به اصطلاح جهانی رنکینگ آن توجهی نمی‌شود و به آسانی در اختیار خانواده‌ها قرار می‌گیرد تا آنان نیز سطوح مختلف خشونت و بی‌بندوباری را به کودکان و نونهالان خود تزریق کنند.
بسیاری از بازیهای موجود در فروشگاه‌ها را کشورهایی مانند سوئیس، انگلیس ، کانادا و ..... به دلیل شدت خشونت و بی‌بندوباری ممنوع کرده‌اند و با عرضه کنندگان آن به شدت برخورد می‌شود اما گویی در ایران کمتر به این نکات توجه می‌شود و تنها سود هنگفت آن ملاک تصمیم‌گیری‌هاست .
تاسف‌بارتر این‌که بخشی از بازیهای خشن توانسته است در موبایل نیز راه یافته و کودکانی که این روزها موبایل جز ضروریات زندگی‌شان شده، در اوقات تنهایی و در راه مدرسه نیز تمرین خشونت می‌کنند. در برخی از بازی‌ها کودک ایرانی به سمت نیروهای کشور شلیک می‌کند، مسلمانان را با نام تروریست می‌کشد و آنان را افرادی ضعیف و ترسو می‌بیند که سرباز تنومند آمریکایی به تنهایی همه را از سر راه برداشته و پیروز می‌شود، چه راهی بهتر و آسان‌تر از بازی رایانهای می‌تواند تبلیغات منفی غرب علیه مسلمانان را در ذهن کودک ایرانی شکل دهد!
* جایی برای هدر دادن خلاقیت
«گیم نت» مکانی است که در آن تعداد زیادی رایانه از طریق شبکه به هم متصل شده و می‌توان مشغول بازی شد، با امکانات رایانهای در این مکان‌ها می‌توان به صورت گروهی و انفرادی و از طریق اینترنت پرسرعت با گروهی دیگر در محلی دیگر بازی کرد.
گیم نت عمری چند ساله دارد اما این روزها آهسته آهسته، جای خود را میان کودکان باز می‌کند. اما این مکان‌ها جایی را در میان برنامههای مدیران پیدا نکرده است. در همین آغاز راه زنگ‌ها به صدا در آمده و گوش مدیران بدهکار این زنگ هشدار نیست.
تابستان در راه است و خانواده‌ها دغدغه اوقات فراغت فرزندانشان را دارند، در این ایام بسیاری از کودکان، نوجوانان و جوانان اوقات خود را در گیم نت‌ها می‌گذرانند. گیم‌نت‌ها با استقبال نوجوانان در حال گسترش بوده و گیم‌نت‌های بدون مجوز نیز در کنار آن در حال رشد هستند.
گیم‌نت‌ها مکانی برای هدر دادن خلاقیت است، این جمله را اکثر کارشناسان گفته و بدان اذعان داشته‌اند. بازیهای رایانهای از طرفی خلاقیت های رفتاری را کور می‌کند و از طرفی ناخواسته نسلی را تربیت می‌کند که ذهنش انباشته از اسلحه، آدم کشی، وحشی گری، تخلف و قانون گریزی است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد بیش از 250 گیم نت در شهر تهران وجود دارد، که اکثرشان مجوز دارند و احتمالاً پلیس اماکن به صورت دوره‌ای بر آنها نظارت دارد اما در و دیوار این گیم‌نت‌ها حرف‌هایی دیگر می‌زند، علاوه بر بازیهای ارائه شده در مکان‌ها، عکس‌ها و تصاویر هنرپیشه‌ها و خوانندگان زن غربی به همراه تصاویر عریان کشتی‌کج‌کاران بر در و دیوار نقش بسته است.
یک کودک 7 ساله به خوبی نام کشتی کج‌کاران آمریکایی را با تعداد عناوین قهرمانی و سبک خاصش معرفی می‌کند. آرزوی راد 7 ساله این است که روزی در مسابقات کشتی کج آمریکا شرکت کند! در تابستان گذشته موجی از تیشرت‌ها و جوراب‌هایی منقوش به تصاویر غول‌های غربی با رنگ‌های مشکی در جامعه عرضه شد که تن‌پوش کودکان، نوجوانان و حتی جوانان شد. تابستان دیگری در راه است آیا اسامی و تصاویر جدید بازی‌ها را باردیگر بر روی تیشرت‌ها خواهیم دید؟!
یاسین کلاس سوم ابتدایی است و به خوبی با تمام نقاط ضعف و قوت بازی کانتر استریک آشناست و دوستانش را به انجام ترفندی دعوت می‌کند که توانسته از اینترنت پیدا کند. جالب‌این که زبان او در ضرب و تقسیم مسائل ریاضی کتابش لکنت می‌گیرد!
* مکانی برای تمرین فحاشی
متصدی یکی از گیم نت‌ها نوجوانی دبیرستانی است، با حرارت و هیجان برای آرام کردن ذوق و شوق کودکان از کلماتی رکیک و ناپسند استفاده می‌کند اما جواب رکیک‌تری از کودکی 8 ساله می‌شنود. فضای نامناسب حاکم بر گیم‌نت‌ها یکی از دغدغه‌هایی است که شاید هنوز خانواده‌ها از آن اطلاعی ندارند. ضرورت نظارت دقیق‌تر و حرفه‌ای‌تر بر گیم‌نت‌ها یکی از نیازهای ضروری است که می‌بایست توسط پلیس و دستگاه‌های فرهنگی دنبال شود.نظارت باید از روند فعلی خود که رعایت برخی موازین است فراتر رفته و نوع بازی‌ها، گروه سنی و سلامت محیط توجه شود.
* بکش تا زنده‌بمانی!
نتیجه مطالعات یک مرکز تحقیقات بازیهای رایانهای مشخص کرده که در بیش از 80 درصد بازیهای رایانهای خشن، تشویق به کشتن پلیس و انسان‌های قانون‌مند یک ارزش والا است.
البته در برخی یافته‌ها و پژوهش‌ها تردیدی نیست که بازیهای رایانهای می‌توانند مفید واقع شده و موجب آموزش مهارت‌های زندگی می‌شود. این گونه بازی‌ها که عمدتاً فکری و معمایی هستند می‌توانند نقش آموزشی داشته و موجب افزایش خلاقیت و مهارت شوند و زمینه ساز شکوفایی استعدادهای کودکان و نوجوانان شوند.
* فروش بازیهای خشن به کودکان و نوجوانان ممنوع شود
یافته‌های علمی نشان می‌دهد بازی رایانهای یا حتی تماشای فیلمی که دارای خشونت و هیجان انگیز باشد، در فرآیند یادگیری تاثیرگذار است.
این نکته در آئین‌نامه تولید فیلم و سریال و حتی کارتون‌های تلویزیونی نیز مورد تاکید قرار گرفته است هر چند چگونگی توجه به آن در برنامههای تلویزیونی خود حدیث دیگری را می‌طلبد.
محققان و پژوهشگران معتقد هستند: بازیهای خشن رایانهای روح و روان کودکان را تخریب می‌کند و لازم است خانواده‌ها نظارت بیشتری فرزندان خود داشته باشند.
در حالی‌که گروه سنی استفاده کننده از بازی باید روی آن درج شود و در مواردی نیز سن استفاده کننده مشخص شده اما باز هم والدین این موضوع را رعایت نمی‌کنند. بشیر عزیزی در یکی از فروشگاه‌های فروش بازی رایانهای به دنبال بازیهای جنگی و کشتی کج است و می‌گوید: پسر 10 ساله‌ام آن‌قدر اصرار کرد و بهانه گرفت که تسلیم شدم تا این بازیهای خشن را تهیه کنم. از دست این بچه خسته شده‌ام، آن قدر بازی کرده که تیک پیدا کرده است، هنگام رانندگی می‌خواهد لایی بکشم و ماشین‌های گذری را به در و دیوار بکوبم.
فرار از مسئولیت در قبال تربیت و پرورش کودکان را می‌توان در لابه‌لای گفتار عزیزی جست‌وجو کرد. والدین امروزه کمتر به تربیت توجه می‌کنند و فضای مجازی رایانه و بازیهای رایانه نقش و جایگاه آنان را پر کرده است.
پیروز اقتداری کارشناس بازیهای رایانهای می‌گوید: در حالی‌که در کشورهای توسعه یافته، والدین همراه فرزندان خود در خرید بازی رایانهای مشارکت دارند، در ایران پدر و مادرها هنگام خرید بازی همراه فرزندان همراهی نمی‌کنند و حتی بر محتوای بازی‌ها نیز نظارتی ندارند.
اقتداری به نکته جالبی اشاره می‌کند و می‌گوید: بیشتر گیم‌نت‌های مجاز و غیر مجاز در فضاهای پرت جغرافیایی قرار دارند و این مراکز اصولاً تابلو و شناسه مشخصی ندارند، حضور افراد مختلف در این محیط‌های دنج که اصولاً در زیرزمین و مغازه‌های پرت کوچه و پس کوچه‌هاست زمینه کافی برای شکل گیری اعمال مجرمانه به وجود آورده است.
این کارشناس معتقد است: بازیهای رایانهای این روزها چنان وقت و ذهن کودکان را اشغال کرده که دیگر جایی برای بازی فکری و بدنی نمانده است، بازیهای رایانهای مانعی بر شکل‌گیری اجتماعی شدن و ارتباط جمعی کودک می‌شود. چاقی مفرط کودکان به علت نشستن مداوم در مقابل تلویزیون یا رایانه از دیگر آسیب‌هاست.
یک فروشنده محصولات رایانهای در میدان انقلاب به خبرنگار فارس می‌گوید: بر روی سی دی‌های بازیهای رایانهای محدودیت سنی چاپ شده است. اما والدین یا نوجوانان توجهی به این محدودیت‌ها نداشته و بازی را خریداری می‌کنند. برخی از این بازی‌ها ترسناک است و مناسب کودکان و نوجوانان نیست. البته به تازگی بازیهای فوتبالی و مسابقه‌ای در میان کودکان و نوجوانان با اقبال مواجه شده و خرید بازیهای جنگی نیز مقداری کاهش یافته است.
همان‌گونه که فروش سیگار به افراد زیر 18 سال ممنوع است باید برای جلوگیری از فروش بازیهای خشن و دارای محدودین سنی به کودکان و نوجوانان نیز چاره اندیشی شود.
* بازی دنیای کودکان است
آرزو احمدی روانشناس در این ارتباط می‌گوید: بازی دنیای کودکان است اما تغییر زندگی از سنتی به آپارتمانی در گرایش بیشتر کودکان به بازیهای رایانهای مؤثر است؛ این بازی‌ها روابط اجتماعی کودکان و نوجوانان را کاهش می‌دهد.
این روانشناس تأکید کرد: بازیهای رایانهای که محتوای جنگی دارند، کودک را به پرخاشگری سوق می‌دهد و در نهایت فرد منزوی می‌شود،بازی های رایانهای کاهش تمرکز کودکان را به دنبال دارد و موجب اختلال در یادآوری مطالب می‌شود.
احمدی معتقد است: خانواده‌ها باید نظارت مناسبی را در زمینه استفاده از بازیهای رایانهای اعمال کنند تا فرزندانشان از بازیهای متناسب با سن خود استفاده کنند.
این روانشناس کودک می‌گوید: نقش بازی در رشد اجتماعی کودک امری بدیهی و مورد تأکید روانشناسان است. به باور روانشناسان بازی موجب کسب لذت و اقناع نیازهای کودک می‌شود.
از نگاه کارشناسان بازی باید موجب؛ ارتباط کودک با محیط بیرون شود و دنیای اجتماعی او را گسترش دهد. استعدادهای نهفته را شکوفا و خلاقیت را بروز دهد.
یک روانشناس معتقد است: بعضی از بازیهای کامپیوتری که جنبه فکری و سرعت عمل دارند در زمان‌های محدود برای بچه‌ها مناسب هستند ولی استفاده بیش از حد از این بازی‌ها نه تنها کمکی به آنها نمی‌کند بلکه تا حدی باعث عصبی و کم‌حوصله شدن کودکان نیز می‌شود، به همین دلیل استفاده از این بازی‌ها باید کنترل شده و در زمان‌های خاصی باشد.
عباس‌علی تقوایی می‌گوید: بازی باید باعث توسعه همکاری، همیاری و مشارکت کــودک شده و شرایطی را به وجود آورد که وی با رعایت اصول و مقررات آشنا شود.
تقوایی معتقد است: کودک هنگام بازی رقابت را می‌آموزد و شکست را بطور واقعی تجربه می‌کند و از قدرت ابراز وجود پیدا می‌کند و از ترس، کمرویـی و خجالت بیهوده رها می‌شود.در بازی کودک با دنیای واقعی، زیبایی و زشتی‌‌های آن آشنا شده و می‌آموزد که مسئولیت‌پذیر باشد و راه‌هایی برای بروز و بیان اعتقادات و احساسات خود می‌یابد.
* توقف یادگیری در کودکان علاقمند به بازیهای رایانهای
بررسی‌ها نشان می‌دهد که انجام بازیهای رایانهای به طور مداوم می‌تواند سطح یادگیری دانش آموزان به خصوص دانش آموزان پسر را به شدت کاهش دهد.
متخصصان دانشگاه اوهایو به تازگی بر روی 64 دانش آموز پسر بین 6 تا 9 سال، تحقیقاتی انجام داده‌اند که نتیجه آن حاکی از کاهش توانایی یادگیری آنها در مهارت‌های خواندن و نوشتن با انجام بیش از حد بازیهای رایانهای است.
طبق گفته این تحقیق؛ والدین باید کودکان خود را از انجام بازیهای رایانهای تماماً منع کنند و انجام این بازی‌ها با حفظ اعتدال می‌تواند زمینه رشد کودکان را نیز فراهم کند.
به باور متخصصان استفاده مفرط از بازیهای رایانهای موجب تقویت حس پرخاشگری، انزواطلبی، تنبل شدن ذهن، تأثیر منفی در روابط خانوادگی، افت تحصیلی و دیگر مشکلات روحی روانی می‌شود.
احمدی روانشناس کودک معتقد است: بازیهای جنگی که تعدادشان بیشتر از سایر بازی‌هاست، خشونت و قانون گریزی مهمترین عاملی است که در بازیهای رایانهای به‌صورت افراطی مورد استفاده قرار می‌گیرد، این نوع بازی ها کودک را پرخاشگر و ستیزه‌جو بار می‌آورد.
گیم نت، مکانی شده برای جمع شدن کودکان و نوجوانان برای هدر دادن اوقات فراغت و تمرین خشونت، باید در این زمینه چاره‌اندیشی کرد، با گسترش استفاده از فناوری‌های نوین و افزایش کاربرد رایانه، می‌بایست فرهنگ سازی لازم در این عرصه انجام شود زیرا بدون فرهنگ لازم استفاده از این گونه فناوری‌ها می‌تواند مشکل‌ساز شده و در شخصیت و رفتار آینده‌سازان کشور تغییرات جدی را به وجود آورد.
علیرغم گسترش استفاده از بازیهای رایانهای، گویی مسئولان خیلی هم نگران نیستند، هنوز آمار دقیق و معتبری در باره استفاده از بازیهای رایانهای، انواع آن، سن، دسته بندی، محدودیت‌ها، تعداد، خطرات و ... وجود ندارد.
در کنار گسترش بازیهای رایانهای توسط کودکان، اشتیاق والدین برای انجام این بازی‌ها نیز قابل توجه است، که خود می‌تواند موضوع یک گزارش شود. این هم‌بازی شدن والدین و کودکان می‌تواند اثرات مفیدی را به همراه داشته باشد و کنترل‌ها را بیشتر کند. اما اگر والدین مراقب نبوده و خود نیز بازیهای خشن را مورد استفاده قرار دهند.
* گیم‌نت‌ها به مکانی فرهنگی تبدیل شوند
برای کنترل بهتر شرایط و تلطیف فضای گیم‌نت‌ها باید قبل از هر چیز آینده کودکان را مد نظر قرار دهیم. با این‌که چندی سالی از گسترش گیم‌نت‌ها در کشور نمی‌گذرد، اما هنوز سازماندهی لازم شکل نگرفته است و در بسیاری از مواقع با این پدیده سلیقه‌ای برخورد می‌شود. تلاش برای عمومی‌شدن گیم نت‌ها و رفع نگرانی خانواده‌ها می‌طلبد مسئولان اقدامات خود را راز همین امروز آغاز کنند.
دسته بندی این مکان‌ها، در معرض دید بودن آنها، محدودیت ارائه بازیهای خشن و نامناسب با سن استفاده کننده، استفاده از بازی‌هایی که متناسب با فرهنگ ایرانی باشد، سرمایه‌گذاری برای تولید بازیهای ایرانی و فرهنگ سازی از دسته اقداماتی است که لازم است توسط مدیران پیگیری شود.
یک پیشنهاد می‌تواند فرهنگی شدن گیم‌نت‌ها باشد. با این نگاه و فرهنگی شدن فضای گیم نت‌ها کنترل و نظارت بهتر شده و جوانان در فضای مناسب‌تری می‌توانند اوقات فراغت خود را سپری می کنند.
- ۸۹/۰۱/۳۱