| تحلیل وضعیت فناوری اطلاعات در ایران |
زهرا میرخانی - چندی پیش وزیر ارتباطات در پی افزایش نرخ تلفن ثابت از رعایت حال مردم سخن گفت و اعلام کرد که به همین منظور نرخ‌های اینترنت را کاهش داده‌ایم. حالا دوماه از انتشار خبر ارزان شدن اینترنت گذشته است و می‌توان به قضاوت در مورد آنچه در عمل رخ داده پرداخت.
در حالی که بسیاری از مشترکان اینترنت موبایل، انتظار آن را داشتند که بعد از مصوبه رگولاتوری مبنی بر ارزان شدن 20 درصدی هزینه اینترنت موبایل، از ابتدای مرداد ماه، شاهد کاهش هزینه های ارتباط اینترنتی خود بر بستر موبایل باشند، اما واقعیت آن است که این انتظار، بیهوده بوده و خیال خامی بیشتر نیست. مصوبه رگولاتوری عملا تأثیری در بهای اینترنت موبایل برای کاربران ندارد.
به گزارش «تابناک»، در ابتدای مرداد ماه مصوبه تغییر تعرفه اینترنت ثابت ADSL و اینترنت همراه با ابلاغ رگولاتوری یا همان سازمان تنظیم مقررات ارتباطات عملا اجرایی شده است؛ مصوبه ای که بر اساس آن تعرفه های اینترنت ثابت برابر با 16 درصد و تعرفه اینترنت موبایل نیز برابر با یک دهم ریال یا 20 درصد کاهش پیدا می کند.
همین امر منجر به آن شده که بسیاری از کاربران اینترنت موبایل در کشور، انتظار کاهش هزینه های ارتباط اینترنتی خود بر بستر موبایل را از ابتدای مرداد ماه داشته باشند؛ اما اکنون که تقریبا سه هفته از مرداد می گذرد، عملا تغییری در هزینه های اینترنت موبایل از سوی کاربران احساس نشده است.
دلیل این امر بسیار واضح است، زیرا مصوبه رگولاتوری به گونه ای طراحی شده است که عملا تفاوتی برای بیش از 80 درصد کاربران اینترنت موبایل در کشور ـ که اتفاقا پایه های ثابت استفاده از اینترنت موبایل نیز هستند ـ نخواهد داشت. این مصوبه عملا کاربرانی را در بر می گیرد که گاه به گاه و موقتی از اینترنت موبایل استفاده می کنند و نه افرادی که بسته اینترنتی موبایل می خرند.
ماجرا از این قرار است که اساسا تعرفه های اینترنت موبایل در کشور از زمان ورود اینترنت پر سرعت نسل 3 و بعد از آن نسل 4 به گونه ای تعریف شده بود که استفاده از آن برای بسیاری از کاربران هزینه های هنگفت داشت. در نتیجه موضوع بسته های اینترنتی ارائه شده از سوی اپراتورهای مختلف مطرح شد تا ضمن ارائه خدمات اینترنت همراه، هزینه های آن به حدود یک هشتم کاهش پیدا کند.
در واقع آنچه مصوبه رگولاتوری برای کاربران اینترنت در ایران در نظر گرفته است، یعنی کاهش 20 درصدی تعرفه از 0.5 ریال به 0.4 ریال در هر کیلوبایت، مربوط به اینترنت آزاد می شود و بسته های اینترنتی ارائه شده از سوی اپراتورها را به هیچ وجه شامل نمی شود؛ به عبارت دیگر، اگر کاربران اینترنت همراه بدون خرید بسته اینترنتی اقدام به استفاده از اینترنت آزاد موبایل کنند، به جای پرداخت 0.5 ریال در هر کیلو بایت باید 0.4 ریال پرداخت کنند!
کاملا مشخص است که این مصوبه رگولاتوری را باید یک مصوبه پوچ و بیهوده تلقی کرد که اساسا اتفاقی در مورد هزینه های اینترنتی همراه در ایران به دنبال نخواهد داشت. دلیل آن کاملا مشخص است.
اکنون بسته های اینترنتی اپراتورهای موبایل تقریبا برای 2 گیاگابایت ترافیک اینترنتی در ماه به شکل میانگین چیزی حدود 10 تا 15 هزار تومان از کاربران دریافت می کنند – بسته به نوع سرعت و اپراتور ارائه دهنده متفاوت است؛ اما استفاده از یک گیگابایت اینترنت آزاد حتی با کاهش 20 درصدی قیمتی که برای آن در نظر گرفته شده است، برابر با 40 هزار تومان برای کاربران هزینه دارد.
به این ترتیب؛ نه تنها مصوبه رگولاتوری عملا بیش از 80 درصد از کاربران موبایل در کشور را که اقدام به استفاده از این خدمات با خرید بسته های اینترنتی می کنند در بر نمی گیرد، بلکه حتی برای آن 20 درصد باقی مانده نیز جذابیت قیمتی ایجاد نمی کند. در نتیجه، می توان گفت که مصوبه رگولاتوری در مورد اینترنت موبایل تنها یک مصوبه نمایشی و تبلیغاتی بیش نیست، هرچند در مورد اینترنت ADSL می توان آن را عملیاتی و قابل توجه دانست – با فرض رعایت مصوبه از سوی خدمات رسان ها و نظارت دقیق بر اجرای مصوبه.
نکته جالب تر اینکه اخیرا صادق عباسی شاهکوه معاون رگولاتوری با اشاره به آمار پایین تماشای ویدیو از اینترنت در ایران نسبت به دنیا اعلام کرد که امیدواریم با کاهش‌های جدید تعرفه اینترنت شاهد رشد سهم بازار ICT به ویژه در زمینه تماشای ویدیو باشیم.
وی بیان کرده: با توجه به مصوبات جدید قیمت و تعرفه‌ی اینترنت به نظر می‌رسد که مردم دیگر نباید نگران محتوای داخلی و پایان‌یافتن حجم آن در این حوزه باشند؛ به طوری‌که قرار است سهم بازار ICT به خصوص در حوزه ویدیو به ۸۰ درصد برسد.
جای سوال دارد، در حالی که عملا مصوبه رگولاتوری تأثیری در هزینه اینترنت موبایل در کشور ندارد و در حال حاضر بخش مهمی از محتوای اینترنتی و ویدئویی در جهان و ایران از طریق اینترنت همراه مورد دسترسی قرار می گیرد، چگونه مسئولان رگولاتوری امیدوارند با این گونه مصوبات ایران را به سطح استانداردهای جهانی برسانند!
این همه در حالی است که طبق آخرین گزارش نهاد Akamai ایران با داشتن پایین‌ترین سرعت اینترنت موبایل در دنیا با ۱.۳ مگابیت بر ثانیه قعر جدول را از آن خود کرده و حتی در کشوری مانند ویتنام اینترنت موبایل از ایران با ۱.۸ مگابیت بر ثانیه سریع‌تر بوده است.
بهتر است این است که مسئولان وزارت ارتباطات و نهاد رگولاتوری، به فکر راهکار و چاره سازی اساسی برای رسانیدن ایران به سطح استانداردهای جهانی باشند، زیرا تنها با ارائه چنین مصوبات نمایشی ـ که به نظر کاربردی جز استفاده در ارائه آمار و گزارش های عملکردی سالیانه ندارد ـ نمی توان نهادهای بین المللی را مانند کاربران داخلی به اشتباه انداخت!
خبرگزاری فارس، فاطمه سامعی - در حالی که قبلا ثابت شده بود وعده وزیر ارتباطات برای کاهش 15 درصدی قیمت اینترنت تا پایان اردیبهشت ماه محقق نمی‌شود اکنون این موضوع وارد مرحله تازه‌ای شده؛ زیرا وزیر 5 روز مانده به سررسید وعده این خبر را از اساس تکذیب کرد.
وعده وزیر ارتباطات برای کاهش 15 درصدی قیمت اینترنت تا پایان اردیبهشت به سرنوشت جالبی دچار شده است.
پیش از این پیگیری فارس از دو زیرمجموعه وزارت ارتباطات که با موضوع کاهش قیمت اینترنت مرتبط هستند، نشان داده بود که این وعده تا پایان اردیبهشت محقق نمی شود و اگرچه موضوع در دستور کار است اما نیازمند پیش شرط هایی است که نیاز به بررسی و زمان بیشتری دارد.
یکی از معاونان وزیر با بیان اینکه تغییر تعرفه نیازمند بررسی تمامی شرایط است، گفته بود: تلاش داریم با حفظ فضای رقابتی اینترنت با کیفیت به مردم ارائه دهیم، بازار یک اکوسیستم است و نمی توان تکه ای از بازار را تغییر داد و به فکر سایر افراد نبود.
این در حالی است که جست و جو در گفته های وزیر نشان می‌دهد وی در مراسم متعددی حتی از کاهش قیمت اینترنت تا پایان سال 94 سخن گفته است.
فارس پیش از این در گزارشی با عنوان دردسر 2 سازمان از وعده حساب نشده وزیر ارتباطات/ اما و اگرهای دو معاون وزیر برای ارزان کردن اینترنت به این موضوعات پرداخته است.
اما در حالی که 5 روز به سررسید این وعده باقی مانده، وزیر ارتباطات این خبر را از اساس تکذیب کرد و گفت: هیچ گاه نگفتم قیمت اینترنت 15 درصد و تا پایان اردیبهشت ارزان می شود بلکه بدون اعلام درصد گفته ام قیمت اینترنت تا در اوایل امسال کاهش می یابد.
وزیر ارتباطات این سخنان را در نشست خبری به مناسبت روز جهانی ارتباطات بیان کرد.
خبرنگار فارس در واکنش به رد این وعده، به آقای وزیر یادآوری کرد که اگر این خبر از اساس اشتباه بوده باید یک ماه پیش و در زمان انتشار خبر، اقدام لازم درباره خبر اشتباه انجام می شد؛ نه اینکه در سر رسید وعده اعلام شود خبر اشتباه بوده است. زیرا وعده هایی که از رسانه ها به طور عمومی اعلام می شود برای مردم و رسانه ها توقع و حق پیگیری ایجاد می کند.
صحبت های وزیر درباره اشتباه خبر با پاسخ خبرنگار مربوطه نیز همراه شد و وی به وزیر گفت که فایل صوتی صحبت‌های وی را دارد و از خودش مصاحبه منتشر نمی‌کند.
وزیر نیز در جواب با گفتن این جمله که «ما از شما دفاع کردیم ما خبرگزاری ... را قبول داریم» به این بحث پایان داد.
در نهایت نتیجه بر این شد که وزیر ارتباطات وعده جدیدی برای کاهش قیمت اینترنت در اوایل امسال البته بدون اعلام درصد مطرح کرد.
جهت یادآوری مجموعه وزارت، در برداشت عام اوایل سال به بازه فرورین تا خرداد تعبیر می شود.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: تعرفه های اینترنت می تواند از قیمت کنونی هم کمتر شود.
واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفتگو با صدا و سیما درباره انتشار نقل قول هایی برای افزایش قیمت اینترنت موبایل افزود: اولین بار است که چنین نقل هایی را می شنوم .
وی گفت: کمیته ای در این زمینه تشکیل شد و در حال فعالیت است و قرار شده ابتدا از خودمان شروع شود و پهنای باندی که به مخابرات شرکت های ارائه کننده خدمات اینترنت (pap) و اپراتورها ارائه می شود، ارزانتر باشد تا آنها نیز با قیمت پایین تر به مردم عرضه کنند.
واعظی افزود: البته برخی اپراتورها رقابت تخریبی را شروع کرده اند که با ارائه بسته های ارزان قیمت تلاش دارند رقبا را از میدان خارج کنند.
وزیر ارتباطات با اشاره به برگزاری جلسات کمیسیون تنظیم مقررات در این زمینه گفت: در این جلسه مطرح شد که رقابت در این حوزه باید سالم باشد و رقابت تخریبی قابل قبول نیست .
وی افزود: سقف قیمت های اینترنت موبایل دست نخواهد خورد و شاید پایین هم بیاید ، اما حداقل قیمت یا کفی براین قیمت اینترنت در نظر گرفته می شود تا بازار کنترل شود و سیاست ما افزایشی نخواهد بود .
واعظی با اشاره به احتمال تغییر تعرفه های تلفن ثابت گفت: اشتیاق مردم برای استفاده از تلفن همراه زیاد است، اما ما نمی توانیم شاهد راکد بودن فعالیت ها در بخش تلفن ثابت باشیم بر این اساس تعرفه ها باید به گونه ای تنظیم شود که بسته ها و ارزش افزوده ای در تلفن ثابت به وجود آید تا مخابرات توان توسعه داشته باشد.
وی افزود: هم اکنون راه اندازی یک خط تلفن ثابت حدود پانصد هزار تومان برای شرکت مخابرات یا هر شرکت دیگر هزینه دارد، اما اکنون قیمت فروش آن تنها پنجاه هزار تومان است و این موضوع عملاً انگیزه ای را برای توسعه به وجود نمی آورد.
وزیر ارتباطات با اشاره به مشکلات واگذاری تلفن ثابت در شهرهای بزرگ گفت: در بسیاری از شهرهای بزرگ مردم در نوبت تلفن ثابت هستند ، ولی به دلیل آنکه تلفن ثابت سودآوری ندارد، در زمینه آن سرمایه گذاری نشده است که باید اصلاح شود .
واعظی همچنین به تعیین تعرفه موقت برای تلفن ثابت در زمان همکدی تلفن ها اشاره کرد و افزود: با بررسی ها مشخص شد که دقیقه ای 3 تومان برای تلفن ثابت در مقابل دقیقه ای حدود 60 تومان برای تلفن همراه قابل مقایسه نیست و به همین دلیل تلاش داریم نوعی توازن در این زمینه ایجاد کنیم .
وی درباره زمان تغییر تعرفه ای تلفن ثابت گفت: در کمیته ویژه کار بررسی تعرفه ها نهایی شده و در اولین جلسه کمیسیون تنظیم مقررات درباره آنها بحث می شود و ظرف یکی دو هفته آینده نهایی خواهد داد .
فاطمه سامعی - پیگیری وعده وزیر ارتباطات از دو معاون وی درباره وعده کاهش قیمت اینترنت تا پایان اردیبهشت نشان می‌دهد این وعده نیازمند بررسی شرایطی است؛ هنوز میزان کاهش نرخ مشخص نشده و تا زمان اعلام شده نیز اجرا نخواهد شد.
محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اواخر سال 94 به صورت غیرمنتظره از برنامه کاهش قیمت اینترنت خبر داد.
موضوعی که تا امروز 2 سازمان را برای عملی شدن وعده وزیر به دردسر انداخته است و ماجرا هنوز هم ادامه دارد.
*اعلام وعده کاهش قیمت اینترنت تا پایان سال
94/11/18: وزیر در حاشیه افتتاح پروژه‌های شرکت ارتباطات زیرساخت به مناسبت دهه فجر در جمع خبرنگاران گفت: هرچه بیشتر اینترنت مصرف می‌شود، نباید خانواده قیمت بیشتری برای آن بپردازد، بلکه اینترنت باید سهم مشخصی در سبد خانوار داشته باشد.
وزیر ارتباطات گفت: در سال گذشته تعرفه اینترنت ثابت 25 درصد و تعرفه اینترنت موبایل به 0.1 کاهش یافت و در نظر داریم، در یک مرحله دیگر قیمت اینترنت زیرساخت و اپراتورها را کاهش دهیم.
وی ادامه داد: این موضوع در حال بررسی است و تا آخر سال نهایی می‌شود.
*مدیرعامل زیرساخت: زمان و میزان کاهش قیمت مشخص نیست
94/12/09: پس از این وعده معاون محمود خسروی مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت و معاون وزیر در حاشیه پنجمین دوره جایزه ملی کیفیت در پاسخ به خبرنگاران درباره درباره این وعده وزیر ارتباطات، گفت: امسال نیز برنامه کاهش تعرفه وجود دارد که میزان کاهش به تغییرات قیمت اینترنت بین‌الملل بستگی خواهد داشت و هنوز میزان کاهش قیمت مشخص نیست. احتمالاً امسال تصمیم‌گیری و در سال آینده اجرا می‌شود.
از صحبت‌های خسروی می شد برداشت کرد، پشت وعده وزیر خبر جدی ای در کار نیست.
*تاکید دوباره وزیر؛ تعرفه اینترنت کاهش می یابد
94/12/17: اما واعظی در حاشیه دومین همایش ملی فضای مجازی پاک بار دیگر بر گفته خود تاکید کرد.
وی درباره ارزان شدن اینترنت، گفت: کمیته‌ای در سازمان تنظیم مقررات ارتباطات تشکیل شده تا اقتصاد اینترنت مجدداً بررسی شود و امیدواریم که نتایج آن در نیمه اول سال آینده اجرایی شود و تعرفه‌ها مورد بازنگری قرار گیرد.
*وزیر: کاهش قیمت اینترنت تا پایان اردیبهشت ماه
25/1/95: واعظی بار دیگر در توضیح درباره برنامه وزارت ارتباطات برای کاهش قیمت اینترنت مصرفی کاربران در کشور، گفت: از اواخر سال 94 کمیته ای با همکاری سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی برای بررسی قیمت اینترنت و نحوه کاهش آن، تشکیل شده است و تمامی تلاش این است که مکانیزمی در نظر گرفته شود، تا تعرفه اینترنت کاهش یابد.
وی ادامه داد: اوایل اردیبهشت ماه این کمیته، نتیجه بررسی و پیشنهاد خود را برای کاهش تعرفه اینترنت اعلام خواهد کرد و پیش بینی می کنیم که نتیجه نهایی برای کاهش قیمت اینترنت تا پایان اردیبهشت ماه اعلام شود.
وزیر ارتباطات تاکید کرد: هنوز درصد نهایی کاهش قیمت اینترنت به دست نیامده است، اما به طور قطع، این کاهش، کمتر از 15 درصد نخواهد بود.
* رئیس رگولاتوری: تصویب اصول کاهش تعرفه تا پایان اردیبهشت، اجرا پس از تهیه نرخ ها
95/2/15: سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی مجموعه دیگری است که باید زمینه اجرای وعده وزیر را فراهم کند.
علی اصغر عمیدیان رئیس سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی و معاون وزیر ارتباطات درباره سرنوشت وعده وزیر برای کاهش قیمت اینترنت، گفت: از آنجا که موضوع در کمیته کارشناسی است، اکنون درباره آن هر صحبتی کنیم جمع بندی نیست. تلاش داریم با حفظ فضای رقابتی اینترنت با کیفیت به مردم ارائه دهیم که هنوز جمع بندی درباره میزان کاهش قیمت که به تصویب برسد نداشته‌ایم.
معاون وزیر ارتباطات گفت: طرح‌های بسیاری در دستور کار کمیسیون تنظیم مقررات قرار دارد.
وی در پاسخ به این سوال که وزیر کاهش قیمت اینترنت تا پایان سال 94 و سپس تا پایان اردیبهشت ماه را وعده داده بود، گفت: اصول تغییر تعرفه اینترنت را به کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات برده‌ایم و اکنون در دستور کار است که پایان اردیبهشت ماه اصول تصویب خواهد شد و پس از تصویب اصول، جداول محاسباتی و کف تعرفه نرخ های اینترنت تدوین خواهد شد. باید کف تعرفه، رقابت اپراتورهای اینترنت ثابت و همراه مدنظر قرار گرفته شود. بازار یک اکوسیستم است و نمی توان تکه ای از بازار را تغییر داد و به فکر سایر افراد نبود که تمامی این موارد بررسی خواهد شد.
به این ترتیب با توجه به پیش نیازهایی که برای تغییر تعرفه اینترنت مورد نیاز دارد، به نظر می رسد فعلا شرایط برای عملی شدن وعده وزیر تا پایان اردیبهشت ماه مهیا نیست، اگرچه برنامه کاهش تعرفه اینترنت در دستور کار وزارت ارتباطات قرار دارد، اما وزیر اندکی برای اعلام خبر خوش عجله به خرج داده است. (منبع:خبرگزاری فارس)
