ITanalyze

ارتش کره جنوبی آیفون را ممنوع کرده است اما به نظر می رسد این ممنوعیت بیش از آنکه به دلایل امنیتی مرتبط باشد، با مدیریت تلفن همراه و همچنین حس ملی گرایی مرتبط است.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از اپل اینسایدر، طبق اطلاعات موجود این ممنوعیت از مقرهای نیروهای هوایی کره جنوبی آغاز شده است. طبق گزارش به دست آمده تمام دستگاه‌هایی که قادر به ضبط صوت باشند و به اپلیکیشن‌های طرف ثالث اجازه نمی‌دهند این قابلیت را مسدود کنند، مشمول این ممنوعیت می‌شوند. به طور خاص در این گزارش به آیفون اشاره شده است.

در سندی که ارتش منتشر کرده، آمده است: باید از هرگونه ضبط صدا، نه فقط ارتباطات رسمی از جمله جلسات، مکالمات اداری، اعلامیه‌های تجاری و شکایات و مشاوره با مردم، بلکه همچنین ارتباطات غیررسمی مانند تماس‌های تلفنی خصوصی (در داخل ساختمان‌های نظامی) جلوگیری شود.

به گفته منابع آگاه از امر آیفون به طور خاص در ارتش ممنوع شده است. اما دستگاه‌های اندرویدی از چنین ممنوعیتی مستثنی هستند.

البته ممنوعیت فقط شامل آیفون نمی‌شود و دستگاه‌های پوشیدنی مانند اپل واچ را نیز در بر می‌گیرد.

به نظر می‌رسد مشکل از آنجا نشات می‌گیرد که اپلیکیشن مدیریت امنیت دستگاه تلفن همراه سازمان دفاع ملی روی دستگاه‌های آیفون نمی‌تواند استفاده از میکروفون را مسدود کند. این برنامه در سال ۲۰۱۳ میلادی ارائه شده و تمام افراد ارتش از ۲۰۲۱ میلادی ملزم به نصب آن هستند.

همچنین در این گزارش به شکایت کاربران از نرم افزار و محدودیت‌های ناهمخوانی آن با توجه به مدل، ساختار و سیستم عامل دستگاه‌ها شکایت داشته اند. به گفته یک مقام ارتشی چنین کاستی‌هایی روی یک دستگاه اندروید با آپدیت نرم افزاری برطرف می‌شوند.

سنای آمریکا لایحه ای را تصویب کرد که بایت دنس، مالک تیک تاک را وادار می کند کسب و کارش در این کشور را تا ۹ ماه دیگر واگذار کند یا با ممنوعیت روبرو خواهد شد.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، اکنون لایحه مذکور به رییس جمهور ارسال می شود تا آن را امضا کند.

در پی نگرانی ها درباره امکان دسترسی چین به داده های شهروندان آمریکایی یا نظارت بر آنها از طریق تیک تاک، لایحه مذکور روز شنبه در مجلس نمایندگان آمریکا تصویب شد. این در حالی است که پیش از آن و چهارشنبه هفته گذشته بایدن اعلام کرده بود چنین لایحه ای را امضا می کند تا به قانون تبدیل شود.

سناتور مارک روبیو عضو کمیته اطلاعات سنا در این باره می گوید: ما سال ها به حزب کمونیست چین اجازه دادیم کنترل یکی از محبوب ترین اپلیکیشن های آمریکا را در اختیار داشته باشند، این یک کوته نظری خطرناک است. قانون جدید مالک چینی اپ را وادار می کند آن را بفروشد. چنین اقدامی برای آمریکا مناسب است.

این قانون به بایت دنس ۲۷۰ روز مهلت می دهد تا تیک تاک را رها کند.

تیک تاک که مدعی است هیچ گونه اطلاعاتی را با دولت چین به اشتراک نگذاشته، معتقد است قانون جدید به ممنوعیتی منجر می شود که آزادی بیان کاربران آمریکایی را نقض می کند.

در سال ۲۰۲۰ میلادی تلاش دونالد ترامپ رییس جمهور وقت آمریکا برای مسدودسازی تیک تاک و پیامرسان وی چت در این کشور با ممانعت دادگاه ها روبرو شد. اما قانون جدید احتمالا به دولت بایدن اجازه می دهد در صورتیکه بایت دنس تیک تاک را رها نکند، اپ را مسدود سازد. چنین اقدامی ابزارهایی را برای ممنوعیت یا فروش اپ های خارجی در اختیار کاخ سفید قرار می دهد.

شرکت بلک‌بری با تحلیل و بررسی میلیون‌ها حمله سایبری علیه صنایع مختلف، صنایعی را که اغلب اوقات، اهداف اصلی این حملات هستند، شناسایی کرد.

به گزارش ایسنا، راه‌کارهای امنیت سایبری بلک بری، بیش از ۵.۲ میلیون حمله سایبری را در مدت ۱۲۰ روز بین اول سپتامبر تا ۳۱ دسامبر سال ۲۰۲۳ متوقف کرد. تعداد این حملات، ۱۹ درصد در مقایسه با مدت گزارش شده قبلی، افزایش داشت.

بررسی و تحلیل محققان از این داده‌ها، بسیاری از ترندهای قابل توجه در فعالیت‌های تهدید سایبری را برملا کرد که شامل افزایش قابل ملاحظه بدافزار منحصر مورد استفاده نفوذگران سایبری بود.

 

صنایعی که هدف بیشترین حملات سایبری شدند

نتایج بررسی بلک بری از صنایعی که هکرها، اغلب اوقات به آنها حمله می‌کنند، نشان داد پنج صنعت هدف اصلی حملات سایبری هستند که عبارتند از:

۱- فاینانس (۵۰ درصد حملات)

۲-بهداشت و درمان (۲۰ درصد حملات)

۳-دولت و بخش عمومی (۱۸ درصد حملات)

۴-غذا (۴ درصد حملات)

۵-نیروگاه‌ها (۴ درصد حملات)

 

حملات سایبری به بخش فاینانس

کسب سود مالی قابل توجه و همچنین فرصت سرقت اطلاعات مهم مشتریان، دلیل اصلی است که بخش مالی، بیشتر از سایر بخش‌های اقتصاد، هدف حملات سایبری قرار می‌گیرد. راه‌کارهای امنیت سایبری بلک‌بری، بیش از دو میلیون حمله سایبری علیه بخش مالی را در دوره گزارش شده، متوقف کرده است.

 

حملات سایبری به بخش درمان

بخش بهداشت و درمان به دلیل نقش حساس خود در جامعه، دومین صنعتی است که بیش از سایرین، هدف حملات سایبری قرار میگیرد و به دلیل حساسیت این بخش، احتمال پرداخت باج پس از یک حمله باج افزاری موفق، بالاتر است. ذخیره سازی دیجیتالی اطلاعات مهم بیماران به عنوان یک خدمات ضروری، جذابیت بخش بهداشت و درمان را برای گروه‌های باج گیری که به دنبال کسب منابع مالی حداکثری هستند، بیشتر کرده است.

ظهور بدافزار به عنوان یک سرویس و باج افزار به عنوان یک سرویس، به حملات سایبری پیشرفته‌تر به بخش درمان منتهی شده و امنیت داده و فعالیت‌ها را به مخاطره انداخته است.

 

حملات سایبری به دولت و بخش عمومی

نهادهای دولتی و عمومی به دلیل اطلاعات فوق العاده حساسی که در اختیار دارند و نقش مهمی که در امنیت و ایمنی عمومی ایفا می‌کنند، از جمله اهداف اصلی تهدیدهای سایبری به شمار می‌روند. انگیزه‌های حمله به نهادهای دولتی، از اهداف مالی تا استراتژی‌های سیاسی، متغیر است و تهدید هکرهای تحت حمایت دولتی و عوامل تبهکار، چشم انداز تهدید متوجه این بخش را پیچیده می‌کند.

بخش دولتی و عمومی بیش از سایر بخش‌ها احتمال دارد با بدافزار منحصر، هدف حمله قرار گیرند. تحقیقات نشان داد بیش از یک حمله از هر سه حمله به این بخش (۳۶ درصد) شامل بدافزارهای منحصر بوده است.

 

بدافزار منحصر چیست؟

اسماعیل والنزوئلا، معاون تحقیقات و اطلاعات تهدیدها در بلک‌بری، می‌گوید: مهاجمان، هش‌های بدافزار جدیدی می‌سازند، آنها را از نو می‌سازند یا در بدافزار موجود تغییراتی می‌دهند تا شانس بیشتری برای نفوذ به هدف خود داشته باشند.

وی افزود: بدافزار جدید، معمولا زمانی استفاده می‌شود که مهاجم علاقه زیادی به یک سازمان یا بخش بسیار خاص داشته باشد. هدف آن فرار از سیستم‌های دفاعی است که اغلب دفاع‌های سنتی مبتنی بر امضاهای ثابت است. مهاجمان می‌توانند از اسکریپت‌های اتوماسیون ساده استفاده کنند که قطعات جدیدی از بدافزار (معروف به هش‌های منحصربه‌فرد) را ایجاد می‌کنند.

متا، شرکت مادر پلتفرم‌هایی مانند فیس‌بوک، واتس‌اپ و اینستاگرام، از ابتدای سال میلادی  تاکنون حدود ۳۳ بار خاموشی داشته است که شامل دو مورد از بزرگترین قطعی‌ها از سال ۲۰۲۲ بوده است.

به گزارش ایتنا، کارشناسان فناوری اعلام کردند که متا ممکن است یک سیستم بسیار پیچیده ایجاد کرده باشد. این امر ادامه فعالیت بدون وقفه را دشوار می‌کند. طبق گزارش دیلی میل، این درحالی است که این شرکت همچنان به کاهش تعداد کارمندان خود ادامه می‌دهد.

یکی از کارشناسان هشدار داد که مشکلات بدتر خواهد شد و قطعی‌ها را برای متا "وجودی" توصیف کرد.

در تاریخ ۵ مارس و ۳ آوریل سال جاری، خدمات فیس‌بوک، واتس‌اپ و اینستاگرام تقریباً به مدت دو ساعت قطع شدند.

بلافاصله پس از قطعی در ۵ مارس، گروه هکر Anonymous مسئولیت یک حمله سایبری علیه این شرکت را بر عهده گرفت.

با این وجود، آنجلیک مدینا، رئیس اطلاعات سایبری Cisco Thousand Eyes، خاطرنشان کرد که خطای انسانی ممکن است محتمل‌ترین مقصر باشد، از جمله توسعه‌دهندگان متا که به‌روزرسانی‌ای را منتشر کردند که تعامل ضعیفی با بقیه زیرساخت‌ها دارد.

این گزارش‌ها ۳۳ مورد «وخامت عملکرد» را بین اول ژانویه تا ۵ آوریل ثبت کردند که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۵۴ درصد افزایش داشته است. از آنجایی که قطعی‌ها برای شرکت بسیار پرهزینه است، معمولاً به سرعت رفع می‌شوند.

شایان ذکر است که در یک جلسه داخلی فیس‌بوک در سال ۲۰۱۹ که بعداً به The Verge درز کرد، مارک زاکربرگ، مدیر عامل متا گفت که قطع شدن خدمات فیس‌بوک در حال جدی‌تر شدن است.

زاکربرگ به کارمندان گفت: «پیچیدگی سیستم‌ها در حال افزایش است، بنابراین چیزهایی که قبلاً اشتباه بودند، اکنون باعث خرابی سیستم‌ها می‌شوند.

مجلس نمایندگان آمریکا، لایحه‌ای را تصویب کرد که بر اساس آن شرکت چینی بایت‌دنس، باید تیک‌تاک را بفروشد، در غیر این صورت با ممنوعیت این اپلیکیشن ویدئویی محبوب در آمریکا روبرو خواهد شد.
به گزارش ایسنا، تلاش‌ها برای ممنوعیت تیک‌تاک به دولت ترامپ بازمی‌گردد، اما این موضوع در ماه‌های اخیر احیا شده است. مجلس نمایندگان قبلا در مارس، لایحه مشابهی را تصویب کرد که سنا علاقه چندانی به پذیرش آن نشان نداد. نسخه جدید لایحه، فرصت بایت‌دنس را برای فروش تیک‌تاک به ۹ ماه (در مقایسه با فرصت ۶ ماهه در لایحه قبلی)، افزایش می‌دهد و همچنین به رئیس‌جمهور آمریکا، امکان اعطای یک فرصت ۹۰ روزه اضافی را می‌دهد.

به نظر می‌رسد این تغییر، برخی از اعضای سنا را که نظر موافقی نداشتند، راضی کرده است. ماریا کانتول، رئیس بازرگانی سنا پنجشنبه گذشته به خبرنگاران گفت: او فرصت بیشتر را پیشنهاد کرده است، زیرا تضمین می‌کند که واگذاری به احتمال زیاد اتفاق می‌افتد.

لایحه جدید، حمایت قوی اکثریت جمهوریخواهان و دموکرات‌ها را کسب کرد و با ۳۶۰ رای موافق در مقابل ۵۸ رای مخالف، تصویب شد. این لایحه، این بخشی از بسته بزرگ‌تری است که شامل کمک‌های خارجی به اوکراین، رژیم صهیونیستی و تایوان می‌شود و احتمالا راهی است تا مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان، حمایت بیشتر محافظه‌کاران را جلب کند.

سنا ممکن است این بسته را هفته آینده تصویب کند و جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، گفته است که از این لایحه حمایت می کند و آن را امضا خواهد کرد. اگر این اتفاق بیفتد، انتظار می‌رود تیک‌تاک این لایحه را در دادگاه به چالش بکشد.

دولت بایدن به قانونگذاران در خصوص آنچه که تهدیدات امنیت ملی ناشی از این برنامه می‌گوید هم به عنوان منبع داده‌های کاربران آمریکایی برای دولت چین و هم به عنوان کانالی برای همان دولت برای انجام تبلیغات به آمریکایی‌ها، توضیح داده است.

 از سوی دیگر، مایکل مک کال، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا، این اپلیکیشن را به عنوان یک بالون جاسوسی در تلفن‌های آمریکایی‌ها توصیف کرد که برای ردیابی و بهره برداری از اطلاعات شخصی آمریکا، استفاده می‌شود.

وقتی مشخص شد که لایحه تیک‌تاک دوباره روی میز قرار گرفته است، این شرکت بیانیه‌ای منتشر کرد که در آن استدلال می‌کرد که مجلس آمریکا، از پوشش کمک‌های مهم خارجی و بشردوستانه استفاده می‌کند تا بار دیگر، از طریق یک لایحه ممنوعیت، آزادی بیان ۱۷۰ میلیون آمریکایی را زیر پا گذاشته، هفت میلیون کسب و کار را نابود کرده و یک پلتفرم را تعطیل کند.

بر اساس گزارش وب سایت فناوری تِک کرانچ، گروه‌های آزادی مدنی مانند بنیاد مرز الکترونیک و اتحادیه آزادی‌های مدنی آمریکا با اقدامات قبلی برای ممنوعیت این برنامه، مخالفت کرده بودند.

رگولاتور حریم خصوصی هلند به کارمندان دولت توصیه کرده تا زمان شفاف سازی فیس بوک درباره پردازش اطلاعات کاربران از این پلتفرم استفاده نکنند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، رگولاتور حریم خصوصی هلند(AP)به سازمان های دولتی توصیه کرده تا زمانیکه مشخص نشده چه اتفاقی برای داده های خصوصی کاربران در صفحات فیس بوک دولت می افتد، از این پلتفرم استفاده نکنند.

آید ولفسن مدیر AP در بیانیه ای اعلام کرد: افرادی که از صفحات دولت در فیس بوک بازدید می کنند باید مطمئن باشند که داده های خصوصی و حساس شان ایمن است.

الکساندرا ون هافلسن وزیر دیجیتالی سازی هلند نیز اعلام کرد متا(شرکت مادر فیس بوک) باید قبل از تابستان شیوه برطرف کردن نگرانی های دولت درباره ایمنی داده ها را مشخص کند.

او در این باره گفت: درغیراینصورت ما مجبور می شویم در راستای توصیه صورت گرفته، استفاده از فیس بوک را متوقف کنیم.

یک دانشمند سابق ناسا هشدار داده است که ماهواره‌های استارلینک(Starlink) ایلان ماسک می‌توانند میدان مغناطیسی زمین را فرسایش دهند و به آرامی همه ما را مسموم کنند.

به گزارش ایسنا، یک فیزیکدان سابق ناسا هشدار می‌دهد که صورت فلکی بزرگ ماهواره‌ای مانند استارلینک ایلان ماسک می‌تواند مغناطیس کره زمین را مختل کند و تمام حیات را در معرض پرتوهای مرگبار کیهانی قرار دهد.

به نقل از دیلی‌میل، مطالعه جدید دکتر سیرا سولتر-هانت(Sierra Solter-Hunt) بر اساس تخمین‌های جدیدی است که نشان می‌دهد شرکت اسپیس‌ایکس ایلان ماسک در هر ساعت بیش از ۲۷۵۵ پوند(۱.۳ تن) از زباله‌های ماهواره‌های ارائه دهنده اینترنت بی‌سیم را در جو زمین می‌سوزاند و یک لایه فلزی از ذرات رسانا را در مدار ایجاد می‌کند.

دکتر سولتر هانت، فیزیکدان می‌گوید: من بسیار شگفت زده شدم. هیچ کس تحقیقات زیادی در مورد تجمع گرد و غبار فلزی از صنعت فضایی انجام نداده است.

طبق آخرین تخمین اخترشناسان در ماه مارس، اکنون ۵۵۰۴ ماهواره استارلینک در مدار هستند که از این تعداد ۵۴۴۲ ماهواره فعال هستند. اما ده‌ها هزار مورد دیگر نیز قرار است پرتاب شود.

این فیزیکدان گفت که ذرات این ماهواره‌ها در پایان چرخه حیات خود می‌توانند میدان مغناطیسی را که از جو زمین محافظت می‌کند، منحرف کننده یا به دام بیاندازند.

اینترنت ماهواره‌ای «استارلینک» می‌تواند همه ما را مسموم کند

اگرچه او اشاره می‌کند که این «بدترین حالت ممکن» است، اما چنین لایه‌ای از گرد و غبار فلزی باردار می‌تواند به «از بین رفتن اتمسفر» و دچار شدن زمین به سرنوشتی مشابه مریخ و عطارد منجر شود.

او توضیح می‌دهد: ما در حال حاضر در حدود ۱۰ هزار ماهواره در مدار داریم، اما طی ۱۰ تا ۱۵ سال آینده احتمالا این تعداد به ۱۰۰ هزار ماهواره برسد. وقتی به ۱۰۰ هزار برسیم، فکر می‌کنم خیلی دیر شده است.

دلیل نگرانی او این است که این بقایای فلزی ریز بسیار بزرگتر از وزن ذرات باردار مغناطیسی هستند که از زمین در برابر تشعشعات کیهانی محافظت می‌کنند.

سنگین‌ترین بخش شناخته شده مغناطیس کره زمین، حلقه‌های بزرگ ذرات به دام افتاده به نام کمربند ون آلن هستند. این کمربند از سمت قطب شمال و جنوب با بار مغناطیسی دور زمین حلقه می‌زند.

وزن این ناحیه حیاتی در مقایسه با بقایای فلزی که می‌تواند آن را از زمین جدا کند، بسیار کوچک است و باید گفت که کمربندهای ون آلن تنها دارای جرم کلی ۰.۰۰۰۴ پوند(یا حدود ۰.۰۰۰۱۸ کیلوگرم) هستند. جرم‌های بخش‌های دیگر مغناطیس‌سپهر تخمین زده نمی‌شوند اما در کل چگالی کمتری نسبت به کمربندهای ون آلن دارند.

به عبارت دیگر، این وزن سبک و جرم کم مغناطیس سپهر به این معنی است که حجم بالایی از زباله‌های سنگین ماهواره‌ای می‌تواند تاثیری چشمگیر و بی‌سابقه‌ای روی آن داشته باشد.

وی افزود: من فکر می‌کنم ما باید فورا استفاده از یونوسفر و جو را به عنوان یک سطل زباله برای صنعت فضایی متوقف کنیم.

در سال‌های اخیر، هم اخترشناسان دانشگاهی و هم رقبای شرکت ماهواره‌ای اسپیس ایکس، شکایت رسمی به کمیسیون ارتباطات فدرال ایالات متحده(FCC) در مورد جاه‌طلبی‌های شرکت استارلینک اسپیس‌ایکس ارائه کرده‌اند. اخترشناسان نگران هستند که زباله‌های فضایی این شرکت به طور دائم با رصدخانه‌های‌ زمینی تداخل داشته باشد و مطالعه فضا را متوقف کند.

با این حال، برخی از اخترفیزیکدانان و دانشمندان سیاره‌شناسی نسبت به بدترین سناریوی فرضی این مقاله جدید ابراز تردید کرده‌اند.

فیونا تامپسون(Fionagh Thompson)، محققی از دانشگاه دورهام در بریتانیا گفته است که تخمین‌های دکتر سولتر هانت برای تعداد ماهواره‌های آینده «اغراق‌آمیز به نظر می‌رسد». او خاطرنشان کرد که این مقاله یک آزمایش فکری جالب است، اما افزود که نباید آن را به عنوان چیزی که قرار است رخ دهد در نظر گرفت.

دکتر جان تاردونو(John Tarduno)، یکی از متخصصان مگنتوسفر و دانشمندان سیاره‌شناسی در دانشگاه روچستر در نیویورک، به طور خاص از فرضیه مقاله جدید انتقاد کرد و گفت: حتی در چگالی مورد بحث، ایجاد یک پوسته رسانای پیوسته مانند یک سپر مغناطیسی بعید است.

اما دکتر سولتر هانت می‌گوید که هیچ یک از منتقدان او نتوانسته‌اند در فرضیه اصلی او حفره‌ای پیدا کنند، حتی زمانی که او شخصا انتقاد سازنده‌تری را درخواست کرده است.

او گفت: من برای توضیح بیشتر در مورد اینکه چگونه می‌توانم تحقیقات را بهبود بخشم با بعضی از آنها تماس گرفتم و آنها به سادگی نمی‌دانستند چگونه می‌توانم مطالعه خود را در مورد اثرات الکترواستاتیک بهبود بخشم. او در پایان گفت: بنابراین من در حال حاضر هیچ منتقد علمی را واقعی نمی‌دانم، و مقاله در مرحله بازبینی است.

دکتر لاولر، اخترشناس دانشگاه رجینا در کانادا که الهام‌بخش تحقیقات او بود، مطالعه جدید را «گام اول واقعا مهمی» خواند که توجه مورد نیاز را به مقدار «هولناک» غبار فضاپیما در جو زمین جلب می‌کند. دکتر لاولر می‌گوید: پیامدهای این آلودگی ماهواره‌ای می‌تواند در مقیاسی کاملا متفاوت با آنچه که ما به آن فکر می‌کنیم رخ دهد.

ایکس دستور کمیته انتخابات هندوستان را اجرا نکرد و برخی از پست های سیاسی سیاستمداران این کشور را در پلتفرم خود همچنان حفظ کرد.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، شبکه اجتماعی ایکس دیروز دستور کمیسیون انتخابات هند برای حذف برخی پست های حاوی محتوای سیاسی سیاستمداران هندی انتخاب شده، احزاب سیاسی و کاندیداهای مناصب دولتی را اجرا نکرد و برخی پست ها را در پلتفرم نگه داشت. پلتفرم ایکس اعلام کرد با دستورات کمیته انتخابات مخالف است. ایکس در بیانیه ای اعلام کرد: ما از کمیسیون انتخابات هندوستان می خواهیم تمام دستورات حذف محتوای خود را در آینده منتشر کند.

این در حالی است که هند حدود یک میلیارد شهروند واجد شرایط رای دهی را دارد و قرار است جمعه بزرگترین انتخابات جهان را برگزار کند.

البته این تنها کارزار ایکس در جهان نیست. چندی قبل بی توجهی ایلان ماسک مدیر ارشد اجرایی ایکس به دستور قاضی برزیلی برای حذف برخی حساب های کاربری دردسرساز شد. ماسک دستور آلکساندر دی موارئس قاضی دادگاه عالی مبنی بر مسدودسازی برخی حساب های کاربری را به چالش کشید. او اعلام کرد پلتفرم ایکس این ممنوعیت را لغو می کند زیرا غیرقانونی است و از مورائس خواست تا استعفا دهد.

 ایرنا- کشورهای خاورمیانه گام‌های هوشمندانه‌ای در راستای افزایش مولفه‌های قدرت نرم و موازنه نرم با محوریت هوش مصنوعی برداشته‌اند و حتی برخی در این زمینه دارای نقشه استراتژیک شفاف و برنامه‌ریزی شده‌ای هستند. از دید فعالان و کارشناسان این حوزه، کشوری که بتواند در راستای قدرت نرم و عرصه‌هایی چون هوش مصنوعی سرآمد باشد رهبری منطقه را در دست خواهد گرفت.

هوش مصنوعی که انقلاب صنعتی چهارم در نظر گرفته می‌شود، به عنوان تغییردهنده قاعده بازی قدرت به شمار می‌آید. در عصر کنونی کشورها با تهدیدات نوین و متکثری مواجه هستند که ضمن شناخت ابعاد گوناگون این تهدیدات، باید نسبت به آنها آگاهی یابند تا بتوانند شیوه‌های مقابله و دفع آنها را بشناسند.

اثرگذاری برخی از علوم و فناوری‌های جدید بر حوزه‌های گوناگون از سیاست تا علوم انسانی همزمان با پیشرفت سریع آنها در حال افزایش است. یکی از این حوزه‌های جدید علمی هوش مصنوعی است. هوش مصنوعی به طور خلاصه به تولید ماشین‌هایی می‌انجامد که خود قادر به یادگیری، درک شرایط پیچیده، تفکر، استدلال و ارائه پاسخ و کسب دانش بدون نیاز به کمک و دخالت انسان‌ها هستند. بدیهی است کشورهایی که چنین ماشین‌ها و سیستم‌هایی را در اختیار داشته باشند، می‌توانند توازن قوا را در نظام بین‌الملل به نفع خود تغییر دهند و اتحادهای جدیدی را برای مرعوب ساختن دشمنان به وجود آورند.

با توجه به این مقدمه لزوم شناخت هوش مصنوعی و وضعیت کشورهایی که از آن استفاده می‌کنند بیش از پیش احساس می‌شود. یکی از این پژوهش‌ها مقاله‌ای است با عنوان «هوش مصنوعی و آینده رقابت‌های منطقه‌ای خاورمیانه» [۱] و به قلم «حدیث همتی وینه»، «فرزاد رستمی» و «قدرت احمدیان». نویسندگان در این مقاله در پی آن هستند تا به این پرسش پاسخ دهند که هوش مصنوعی چه تاثیری بر آینده رقابت‌های منطقه‌ای خاورمیانه دارد؟ به بیان دیگر نظم جدید منطقه در پرتو هوش مصنوعی و تکنولوژی‌های نوین به چه سمتی خواهد رفت و معیارهای قدرت در آینده چه خواهد بود؟

 

تاریخچه و زمینه‌های هوش مصنوعی

هوش مصنوعی در دهه‌های ۱۹۶۰-۱۹۵۰ زمانی که «آلن تورینگ» معروف به «پدر رایانه‌ها» ایده «آزمایش تورینگ» را مطرح کرد سرچشمه گرفت؛ به این معنا که اگر ماشینی بتواند بدون شناسایی با انسان صحبت کند، آنگاه آن دستگاه هوشمند خواهد بود. در دهه ۱۹۷۰ توسعه هوش مصنوعی دست کم گرفته می‌شد و توسعه فناوری با تنگناهایی مانند عملکرد ناکافی رایانه، کمبود جدی داده‌ها و حل ضعیف پیچیدگی مشکلات مواجه بود. پس از ورود به دهه ۱۹۹۰ با توسعه فناوری شبکه‌های عصبی، هوش مصنوعی وارد دوره‌ای از توسعه پایدار شد.

چندین طبقه‌بندی برای هوش مصنوعی وجود دارد اما می‌توان دو دسته متمایز را در نظر گرفت.

طبقه‌بندی اول: طبقه‌بندی اول بر اساس هوش مصنوعی و ماشین‌های مجهز به هوش مصنوعی، شباهت آنها به ذهن انسان و توانایی آنها برای «فکر کردن» و حتی «احساس» به عنوان انسان است. چهار طبقه‌بندی فرعی برای این سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی وجود دارد: الف) ماشین‌های واکنشی، ب) ماشین‌های با حافظه محدود، ج) نظریه ذهن، د) هوش مصنوعی خودآگاه.

طبقه‌بندی دوم: دسته‌بندی دوم رویکرد مبتنی بر فناوری است که در آن سه زیر مجموعه فرعی وجود دارد: الف) هوش مصنوعی ANI، ب) هوش مصنوعی AGI، ج) هوش مصنوعی فوق‌العاده.

 

وضعیت کشورهای خاورمیانه در حوزه هوش مصنوعی

عربستان: در حال حاضر عربستان به دنبال ادغام رباتیک و هوش مصنوعی به طور یکپارچه در هر جنبه‌ای از زندگی شهروندان برای ایجاد درآمد از بخش‌های کلیدی اقتصادی برای آینده است. با این حال، این گذار از یک اقتصاد مبتنی بر هیدروکربن به هوش مصنوعی بیشتر از منظر اقتصادی است. این تلاشی برای تضمین بقای خاندان آل سعود و مقابله با چالش‌های فزاینده ساخت کشوری حول محور نفت است.

این کشور استراتژی هوش مصنوعی ملی ندارد اما به عنوان اولین کشوری که به رباتی به نام سوفیا شهروندی اعطا کرد در تاریخ ثبت شد. عربستان سعودی در تلاش است تا به یک رهبر جهانی در فناوری تبدیل شود و یک قطب مرکزی برای شبکه‌های تخصصی هوش مصنوعی جهانی باشد و هویت خود را به عنوان پیشروی فناوری در تولید، تحقیقات و طراحی فناوری پیشرفته بازسازی کند.

قطر: در قطر تنوع اقتصادی به عنوان گامی اجتناب‌ناپذیر برای تبدیل شدن به یک جامعه دانش‌محور شناخته شده است. قطر جمعیت کوچک، تحصیل‌کرده و با هوش فناوری اطلاعات دارد. استفاده از اتوماسیون برگرفته از هوش مصنوعی برای تقویت توانایی‌های انسانی که هم ظرفیت و هم توانایی نیروی کار قطر را افزایش می‌دهد، در یک افق زمانی نسبتا کوتاه امکانپذیر است.

با نزدیک‌تر شدن افق محدود اقتصاد مبتنی بر منابع طبیعی، کشورهایی مانند قطر چاره‌ای جز پذیرش هوش مصنوعی برای انتقال به یک اقتصاد مبتنی بر دانش و در عین محافظت و شاید ارتقای استاندارد زندگی فعلی خود ندارند.

امارات متحده عربی: امارات متحده عربی با تکیه بر درآمدهای سرشار حاصل از فروش نفت می‌کوشد به بلندپروازی‌های خود از جمله طرح «۲۰۷۱ UAE Centennial » برای تبدیل شدن به «بهترین کشور دنیا» در صدمین سالگرد استقلال و طرح «۲۱۱۷ Mars » برای ساخت شهری ۶۰۰۰۰۰ نفری در کره مریخ تا صد سال دیگر جامه عمل بپوشاند و در زمینه هوش مصنوعی راهبردهایی مانند راهبرد شهر هوشمند دبی، راهبرد به کارگیری فناوری چاپ سه بعدی و راهبرد حمل و نقل خودکار دبی را اتخاذ کند. البته دولتمردان این کشور به خوبی می‌دانند که بدون بهره‌گیری از علوم پیشرفته و فناوری‌های روز دنیا، جذب دانشمندان و پژوهشگران برجسته، سرمایه‌گذاری در زمینه نوآوری‌های نوین به ویژه هوش مصنوعی به عنوان صنعتی دوران‌ساز، همچنین داشتن جامعه‌ای آگاه از فرصت‌ها و چالش‌های این صنعت، امکان تحقق این رویاها وجود ندارد.

ترکیه: این کشور در اولین اقدام خود نشان داد که قصد دارد بخش هوش مصنوعی را به سهم ۵ درصدی در تولید ناخالص داخلی این کشور تا سال ۲۰۲۵ سوق دهد. این استراتژی استخدام حداقل ۵۰۰۰۰ نفر در این بخش را به عنوان یکی از ۲۴ هدف دیگر در برنامه خود تا سال ۲۰۲۵ پیش‌بینی می‌کند. این طرح شش اولویت را مشخص می‌کند که عمدتاً حول محور حمایت از ابتکارات ترکیه و تقویت همکاری‌های بین‌المللی در این زمینه از طریق آموزش متخصصان هوش مصنوعی و افزایش اشتغال، تشویق پژوهش، کارآفرینی و نوآوری، دستیابی به داده‌های باکیفیت و زیرساخت‌های فنی و تسریع تحول ساختاری و نیروی کار می‌چرخد.

استراتژی ملی هوش مصنوعی ترکیه در چارچوب چشم‌انداز «ترکیه دیجیتال» و «حرکت فناوری ملی» ترکیه منتشر شده که هر دو ابتکار مهم در سال‌های اخیر و با هدف تحول دیجیتال ترکیه انجام شده است.

اسرائیل: شایان ذکر است که اصطلاح هوش مصنوعی نیز به طور گسترده در اسرائیل به عنوان مترادف «انقلاب صنعتی چهارم» استفاده می‌شود و شامل حوزه‌های فناوری جانبی مانند داده‌های بزرگ، اینترنت اشیاء، اتوماسیون، رباتیک، ازدحام و... است. به این ترتیب، هوش مصنوعی در اسرائیل به عنوان یک فناوری استراتژیک ـزیرساخت زیرساخت‌ها ـ با پتانسیل برای تغییر شکل امور نظامی، اقتصاد جهانی و توزیع قدرت در سیستم بین‌المللی شناخته می‌شود.

 

هوش مصنوعی و آینده رقابت‌های منطقه‌ای

نظامی-دفاعی: معمای امنیت از دیرباز در بین کشورهای منطقه خاورمیانه وجود داشته و خواهد داشت که این موضوع موجب انباشت تسلیحات و پیمان‌های نظامی متعددی بین بازیگران منطقه بوده است. دستیابی کشورهای منطقه به هوش مصنوعی موجب شکل‌گیری رقابت‌ها و ائتلاف‌های جدید در حوزه فناوری‌های نوین است. عربستان با بودجه دفاعی اول در منطقه، بازار مناسبی برای فروش تجهیزات نظامی مبتنی بر هوش مصنوعی برای چین محسوب می‌شود.

از سوی دیگر، امارات متحده عربی و بحرین در قالب «پیمان ابراهیم»، خواهان نوعی بازدارندگی در مقابل «تهدید مشترک» هستند. این قرارداد اشاره‌ای است به سابقه و پیشینه مشترک مسیحیت، اسلام و یهودیت برای آمریکا، امارات متحده عربی و رژیم صهیونیستی. این قرارداد سرآغاز رابطه اسرائیل با دیگر کشورهای عربی خواهد بود چرا که تاکنون اسرائیل تنها با اردن و مصر در صلح و روابط رسمی بوده است. براین اساس در قالب این پیمان نیز تکنولوژی و هوش مصنوعی نقش محوری دارند چرا که اسرائیل در این حوزه بسیار قوی نشان می‌دهد و کشوری مانند امارات متحده عربی که تمام توان خود را در راه توسعه هوش مصنوعی گذاشته، روابط نزدیک با بازیگری را که در این حوزه در حال فعالیت است راهی برای پیشرفت و توسعه سریع‌تر و ایمن‌تر خواهد دید.

 

سیاسی-امنیتی: نظم جدید منطقه دیگر به مانند نظم‌های سنتی گذشته مبتنی بر اقدامات و توانمندی نظامی صرف نیست بلکه ابزار قدرتمند کنونیِ مولفه‌های قدرت نرم همانند تکیه بر فناوری‌های نوین و ابزارهای اقتصادی است. کشوری که بتواند در حوزه‌های قدرت نرم چون هوش مصنوعی سرآمد باشد بدون شک رهبری منطقه را در دست خواهد گرفت زیرا هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین با کارکردی چندگانه باعث تفوق نظامی، دسترسی به اطلاعات شفاف سیاسی ـ امنیتی، افزایش بهره‌وری اقتصادی، کاهش خطرات و مشکلات زیست محیطی و... خواهند شد. بنابراین برد با کشورهایی است که در این مسیر زودتر گام برداشته‌اند و می‌توانند نظم منطقه را به سود خود و زیان رقبا جهت‌دهی کنند.

 

اقتصادی: پیشرفت و استفاده از هوش مصنوعی در منطقه خاورمیانه موجب افزایش بهره‌وری می‌شود اما از سوی دیگر باعث از بین رفتن بسیاری از مشاغل سنتی و ایجاد و شکل‌گیری مشاغل جدید مبتنی بر هوش مصنوعی خواهد شد. انجام بسیاری از مشاغل سنتی مانند آشپزی، رانندگی و کارگری توسط امکانات هوش مصنوعی موجب بیکاری گسترده در منطقه و در نتیجه شکل‌گیری اعتراضات عمومی بر اثر بیکاری و کمبود درآمد خواهد بود.

بنابراین کشورهای منطقه قبل از استفاده گسترده از سیستم‌های هوش مصنوعی باید اقداماتی در زمینه آموزش شهروندان و کارمندان برای کار با سیستم‌های هوشمند، ایجاد اشتغال جدید مبتنی بر سیستم‌های هوش مصنوعی و... انجام دهند.

 

زیست محیطی: با توجه به اینکه چالش‌های زیست محیطی در خاورمیانه نمود عینی زیادی دارد، به نظر می‌رسد هوش مصنوعی در این مورد هم رقابت‌ها را به سمت و سویی خاص سوق دهد؛ جایی که مبنایی برای قدرت و توانمندی کنشگران در سطح منطقه باشد. در سطح منطقه با توجه به مسائل محیط زیستی خصوصا مسئله کمبود آب، می‌توان متصور شد که در طول تاریخ اکثر جنگ‌های کشورهای منطقه در پی تنگناهای ژئوپلیتیکی و هیدروپلیتیکی بوده است. در این خصوص می‌توان به روندهای همکاری و عادی‌سازی جدیدی در منطقه اشاره کرد که در پی دستیابی به تکنولوژی‌های نوین هوش مصنوعی هستند.

 

نتیجه‌گیری

نتایج بررسی‌ها می‌گوید که کشورهای خاورمیانه به خوبی متوجه تغییرات ذکر شده در حوزه قدرت و نظام بین‌الملل شده‌اند و گام‌های هوشمندانه‌ای در راستای افزایش مولفه‌های قدرت نرم و موازنه نرم با محوریت هوش مصنوعی برداشته‌اند و اغلب دارای نقشه استراتژیک شفاف و برنامه‌ریزی شده‌ای هستند. مولفه‌هایی چون دیپلماسی هدفمند، پیشرفت‌های تکنولوژیک، اتحاد با قدرت‌های فرامنطقه‌ای در راستای تبادلات تکنولوژی در قالب تسلیحات غیرمتعارف و هوشمند و... همگی در امتداد خط فکری ایجاد شده برای درک تغییرات جدید نظام بین‌الملل در این کشورها است.

نظم جدید منطقه‌ای با در نظر گرفتن رقابت‌هایی که در صحنه منطقه‌ای در جریان است، نشانگر ایجاد نظم دوقطبی با تکیه بر فناوری‌های نوین و هوش مصنوعی با محوریت اسرائیل علیه جمهوری اسلامی ایران و متحدان منطقه‌ای تهران است و دیگر کشورها متوجه این نکته شده‌اند که به مانند سابق جنگیدن در سرزمین‌های دشمن تنها با تکیه بر اطلاعات نظامی صرف راه‌حل مناسبی در راستای افزایش و یا حفظ قدرت نیست بلکه نیاز به اطلاعات جامع‌تر، دقیق‌تر و سریع‌تر در حوزه زیرساخت‌های اقتصادی، امنیتی، سیاسی کشور رقیب نیز وجود دارد. بنابراین، چهره جنگ‌ها نیز به سرعت تغییر پیدا کرده که شاهد جنگ‌های وسیع‌تر، مهلک‌تر و شدیدتر مبتنی بر هوش مصنوعی خواهیم بود.

نکته قابل توجه در این است که در منطقه خاورمیانه کشورهای ضعیف‌تر از لحاظ توانایی به کارگیری هوش مصنوعی، توان خود را به شکل تک بعدی تقویت کرده و هنوز فاصله بسیار زیادی برای گام برداشتن در مسیر مولفه‌های قدرت نرم خواهند داشت که عملا موجب به تأخیر انداختن به کارگیری قدرت نرم و پیشرفت‌های مؤثر در حوزه هوش مصنوعی در منطقه خاورمیانه از طریق رقابت و ایجاد درگیری‌های نظامی خواهند شد. در همین پیوند انواع تنگناها و تحریم‌ها و نیز عدم توجه کافی به شرایط کاری و درآمدی متخصصان حوزه تکنولوژی و فناوری موجب مهاجرت متخصصان به کشورهای توسعه یافته و در مواردی به کشورهای منطقه می‌شود که مانعی مهم پیش روی تقویت قدرت نرم محسوب می‌شود.

پی‌نوشت

[۱] - حدیث همتی وینه، فرزاد رستمی و قدرت احمدیان، «هوش مصنوعی و آینده رقابت‌های منطقه‌ای خاورمیانه»، فصلنامه علمی مطالعات خاورمیانه، سال ۳۰، شماره ۳، ۱۴۰۲

یک گروه بین‌المللی از محققان پس از سه سال تحقیقات گسترده اولین «نمایه جرایم سایبری» جهانی برای رده‌بندی کشورها از لحاظ سطح تهدید جرایم سایبری را تهیه کرد.

به گزارش ایرنا از «تک‌اکسپلور»، این نمایه (index) نقاط جرم خیز جهان از لحاظ شدت جرایم سایبری در سطح ملی را شناسایی کرده است.

این نمایه که در نشریه PLOS ONE منتشر شده است نشان می دهد که تعداد نسبتا اندکی از کشورها در بر دارنده بیشترین تهدید جرایم سایبری هستند. روسیه در صدر این فهرست قرار دارد و پی آن نیز کشورهای اوکراین، چین، آمریکا، نیجریه و رومانی قرار دارند.

«میراندا بروس» از دانشگاه آکسفورد و از مولفان این گزارش گفت که این مطالعه به بخش‌های عمومی (دولتی) و خصوصی امکان میدهد که منابع خود را بر کانون‌های اصلی جرایم سایبری متمرکز کنند و زمان و پول کمتری برای اقدامات تقابلی با جرایم سایبری در کشورهایی که این خطر در آنجا خیلی برجسته نیست اختصاص بدهند.

بروس گفت: ما اکنون شناخت عمیق‌تری از جغرافی جرایم سایبری داریم و اینکه چگونه کشورهای مختلف در زمینه انواع خاصی از جرایم سایبری تخصص دارند.

وی افزود: با ادامه جمع‌آوری داده‌ها در این زمینه ما قادر خواهیم بود که ظهور کانون‌های جدید جرایم سایبری را رصد کنیم و امکان مداخله زودهنگام در کشورهای در معرض خطر، پیش از ایجاد یک مشکل مهم در زمینه جرم سایبری وجود خواهد داشت.

 

داده‌های مورد استفاده برای تهیه این نمایه از طریق تحقیق و نظرخواهی از ۹۲ کارشناس برجسته حوزه جرایم سایبری از سرتاسر جهان به دست آمد «جاناتان لوستاس» استادیار مطالعات منطقه‌ای از دانشگاه آکسفورد و از تهیه کنندگان این گزارش گفت: جرایم سایبری تا حد زیادی یک پدیده نامشهود بوده است زیرا مجرمان اغلب موقعیت فیزیکی خود را پشت پروفایل های جعلی مخفی می‌کنند.

به گفته کارشناسان، این نمایه جرایم سایبری جهانی اولین گام در مسیر تحقق هدف بزرگتر برای شناخت ابعاد و جنبه‌های محلی تولید جرایم سایبری در سطح جهان است.

محققان درصدد شناخت این مساله هستند که خصوصیات ملی کشورها مانند سطح آموزشی، میزان نفوذ و دسترسی به اینترنت، تولید ناخالص داخلی یا سطح فساد چه ارتباطی با میزان جرایم سایبری دارد.

نیانگذار شبکه پیام رسان تلگرام به تازگی فاش کرد که در سفرهایش به آمریکا بارها با ماموران پلیس فدرال آمریکا برخورد داشته و اداره تحقیقات آن کشور (اف بی‌آی) با نصب ابزارهای مخرب مخفیانه سعی در جاسوسی از کاربران این پیام‌رسان را داشته است.
به گزارش ایرنا، خبرگزاری اسپوتنیک نوشت: پاول دورف کارآفرین روسی در حوزه فناوری اطلاعات و از بنیانگذاران تلگرام در گفت وگو با تاکر کارلسون مجری و تحلیگر آمریکایی به موضوعات مختلفی از جمله سفرش به آمریکا پرداخت.

این کارآفرین ۳۹ ساله فاش کرد که در طول مدت حضورش در آمریکا از نزدیک توسط اداره تحقیقات فدرال (FBI) تحت نظر بوده است.

وی در مصاحبه‌ای که روز چهارشنبه منتشر شد، گفت: هر وقت که به آمریکا می آمدیم بیش از حد مورد توجه پلیس فدرال آمریکا و سازمان های امنیتی این کشور بودیم.

این تاجر با اعلام اینکه یکی از کارمندانش یک بار به او گفته بود که ماموران دولت آمریکا به او نزدیک شده اند و قصد ارتباط گیری با او را داشته اند، مدعی شد که مقامات امنیت سایبری تلاش کردند به طور مخفیانه یکی از مهندسانش را به خدمت بگیرند.

دورف چنین استدلال کرد که ماموران آمریکایی تلاش کردند این مهندس را به استفاده از ابزارهای «منبع باز (open-source) خاص» که می توان در کدهای تلگرام وارد کرد ترغیب کنند.

به اعتقاد بنیانگذار تلگرام، از این به اصطلاح «بک دُر» Backdoor یا در پشتی می توان برای هک کردن این پلتفورم استفاده کرد.

دورف در پاسخ به این که آیا نفوذ به سامانه های تلگرام به دولت آمریکا امکان جاسوسی از کاربرانش را می دهد گفت که این احتمال را رد نمی کند و هر دولتی بالقوه می تواند این اقدام را انجام دهد.

وی تاکید کرد «بک درها، بک در هستند صرف نظر از این که چه کسی از آن استفاده می کند».

دورف خاطرنشان کرد که «شخصا فشارهای مشابهی» را در آمریکا تجربه کرده و در موارد بسیاری مقامات پلیس آمریکا برخوردهای مشابهی با او داشته اند.

بنیانگذار تلگرام گفت: هر وقت به آمریکا می رفتم دو مامور اف بی آی در فروگاه به استقبال می امدند و از من سوال می پرسیدند. یک بار ساعت ۹ صبح داشتم صبحانه می خوردم و مامور اف بی آی در خانه ای که اجاره کرده بودم ظاهر شد.

دورف افزود: آنها می دانستند که او و تمیش چکار می کنند اما ماموران به دنبال جزییات بودند.
وی همچنین گفت: برداشت من این است که آنها می خواستند ارتباط برقرار کنند تا بهتر تلگرام را کنترل کنند. برای ما که یک شبکه رسانه اجتماعی متمرکز بر حریم خصوصی را اداره می کنیم، احتمالا می خواهیم بر روی کار خود تمرکز کنیم و بر روابط دولتی از این دست متمرکز نیستیم.

عباس پورخصالیان - روبل دیجیتالی، نوعی ارز دیجیتالی بانک مرکزی (Central Bank Digital Currency) که ایجاد و عرضۀ آن، در اصل در سند اولیۀ برنامۀ اقتصاد دیجیتالی فدراسیون روسیه (تهیه شده توسط بانک جهانی در سال ۲۰۱۷ و تصویب شده در سال ۲۰۱۸ توسط دولت روسیه) پیش‌بینی شده بود و به طور خاص توسط رئیس جمهور ولادیمیر پوتین سفارش داده شده بود، بالاخره در روز پانزدهم اوت سال گذشته (۲۰۲۳)رسماً عرضه شد و شش-هفت ماه است که در کنار روبل معمولی عمل می‌کند.

با این وجود، گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس تحت عنوانِ «آسیب‌شناسی برنامه‌های اقتصاد دیجیتال روسیه و درس آموخته‌هایی برای ایران» که روز هشتم اسفند ۱۴۰۲ (یعنی حدود هفت ماه پس از عرضۀ رسمی روبل دیجیتالی در فداسیون روسیه) ارائه و منتشر شده است، ذکری از این موفقیت مجریان برنامۀ اقتصاد دیجیتالی روسیه به میان نمی‌آورد!

لذا همین نکته (سکوت گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس ایران در مورد این موفقیت)، برای نگارنده انگیزه ژ‌ای شد برای نوشتن یادداشت حاضر.

روبل دیجیتالی در حال حاضر به هم پیمانان فدراسیون روسیه، بلاروس یا ایران ارائه نمی‌شود.

به گفته آلیاکساندر لوکاشنکا، رهبر بلاروس، بانک مرکزی بلاروس برنامه‌ای فوری برای پذیرش روبل دیجیتالی روسیه به عنوان ارز مشترک ندارد.

رجوع شود به: (perplexity.ai/search/Is-digital-ruble-D۹ZIzE۸GR۷۲۱QrGjt۸WsRQ)

از سوی دیگر، در حالی که همکاری بانکی قابل توجهی بین ایران و روسیه وجود دارد، روبل دیجیتالی به ایران عرضه نشده است.

روبل دیجیتالی مانند “بیت کوین” مبتنی بر فدکت (فناوری دفتر کل توزیع شده یا Distributed Ledger Technology: DLT) نیست، بلکه یک ارز «فیات» (یعنی بدون پشتوانۀ فیزیکی و صرفاً مبتنی بر اعتبار مالی بانک مرکزی روسیه) است که توسط دولت صادر می‌شود و یکی از دو نمایندۀ واحد پول رسمی روسیه (در کنار روبل معمولی) است.

روبل دیجیتالی به گونه‌ای طراحی شده است که به عنوان وسیلۀ پرداخت، معیار ارزش و وسیله‌ای برای دارایی و پس‌انداز عمل کند، درست شبیه به پول نقد سنتی و پول غیر نقدی.

روبل دیجیتالی در کنار اشکال موجود پول الکترونیکی و پول نقد با نرخ مبادلۀ ۱:۱ با روبل معمولی عمل می‌کند. هرچند این ارز توسط بانک مرکزی روسیه صادر شده است اما توسط دولت مدیریت می‌شود و هدف آن فراهم کردن تسویه حساب‌های پولی مطمئن، ایمن، سریع و راحت برای همه شرکت کنندگان اقتصادی در تجارت با روسیه است.

انتظار می‌رود که روبل دیجیتالی بخصوص در رژیم اقتصاد جنگی فدراسیون روسیه علیه اوکراین، به طور کامل به پول نقد و سایر اشکال پرداخت الکترونیکی قابل تبدیل باشد و مستقیماً در حساب‌های بانک مرکزی ذخیره شود در حالی که همچنین از طریق کیف پول بانک‌های تجاری قابل دسترسی است، با این تفاوت که بر اساس مقررات‌گذاری ویژه‌ای که برای روبل دیجیتالی وضع شده است، در مورد این ارز، پرداخت سود یا اجازه استقراض وجود ندارد ولی بانک مرکزی قصد دارد امکان خرید دارایی‌های مالی دیجیتالی با استفاده از روبل دیجیتالی را فراهم کند.

همچون دیگر «ارزهای دیجیتالی بانک مرکزی»  (Central Bank Digital Currency)رایج در کشورهای دیگر، این ارز هم متمرکز است و هم مبتنی بر قراردی هوشمند به عنوان یک عملکرد اضافی برای خودکار کردن تراکنش‌ها بر اساس شرایط از پیش تعریف شده.

به رغم برخی ادعاها مبنی بر این که روبل دیجیتالی می‌تواند به روسیه برای دور زدن تحریم‌ها کمک کند، صرافان بین‌المللی و کارشناسان ارزهای دیجیتالی معتقدند که تأثیر آن بر اجتناب از یا بر دور زدن تحریم‌ها محدود است، زیرا ارز مورد بحث، در درجۀ اول به عنوان یک سیستم پرداخت داخلی عمل می‌کند.

در حالی که همچنین گمانه‌ زنی‌‌هایی در مورد پتانسیل آن برای معاملات بین‌المللی وجود دارد!

مشکل روبل دیجیتالی اینجا است که زیرساخت‌های لازم برای پرداخت‌های فرامرزی هنوز وجود خارجی ندارند. به طور کلی، روبل دیجیتالی نشان دهندۀ حرکت استراتژیکی فدراسیون روسیه برای تقویت سیستم مالی، ترویج مبادلات داخلی امن‌تر، و کاهش وابستگی به زیرساخت‌های مالی غرب است.

تفاوت اصلی بین روبل دیجیتالی و رمزارز از نوع بیت کوین، در ماهیت و انتشار آنها نهفته است.

همان طور که گفته شد: روبل دیجیتالی صرفاً یک «ارز دیجیتالی بانک مرکزی» (CBDC) است که توسط دولت روسیه، به ویژه بانک مرکزی روسیه صادر می‌شود و همچون واحد پول رسمی روسیه (روبل) عمل می‌کند و توسط دولت مدیریت می‌شود.

در مقابل، ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین، بیت کوین کَش، کاردانو، لایت کوین، اتریوم (Etherium) و جدیدترین آنها: کاسپا (Kaspa)ارزهای دیجیتالی غیرمتمرکز هستند که مستقل از هر مقام مرکزی یا دولتی عمل می‌کنند.

در حالی که هر دو نوع ارز را می‌توان برای تراکنش‌ها و ذخیره‌سازی از طریق کیف پول‌های الکترونیکی استفاده کرد، تمایز اصلی این است که روبل دیجیتالی توسط بانک مرکزی روسیه صادر و کنترل می‌شود و نرخ مبادلۀ ۱:۱ با روبل معمولی را تضمین می‌کند و منوط به نظارت توسط سرویس‌های امنیتی فدراسیون روسیه است.

از سوی دیگر، ارزهای دیجیتالی از نوع بیت‌کوین توسط هیچ نهاد واحدی صادر نمی‌شوند، دارای ارزش‌های نوسانی هستند و فاقد کنترل متمرکز یا حمایت دولتی.

فعلاً روبل دیجیتالی طوری طراحی شده است که به عنوان وسیله‌ای برای پرداخت، معیار ارزش و وسیله‌ای برای پس‌انداز صرفاً در سیستم مالی روسیه عمل کند، در حالی که ارزهای دیجیتالی، خارج از سیستم‌های مالی سنتی و دولتی عمل می‌کنند و اغلب برای اهداف سرمایه‌گذاری یا سوداگری استفاده می‌شوند.

این که ارزش روبل دیجیتالی با حفظ نرخ برابری ۱:۱ با ارزش روبل معمولی یکسان است، بدان معنی است که یک روبل دیجیتالی از نظر ارزش، همواره به طور ثابت معادل یک روبل سنتی است. لذا انتظار می‌رود این ارز برای همه فعالان اقتصادی در داخل بازارهای مالی و تجاری روسیه، تسویه پولی مطمئن، ایمن، سریع و راحت را با ارزش و نرخ برابری روبل معمولی فراهم کند.

تاریخ عرضۀ رسمی روبل دیجیتال ۱۵ اوت ۲۰۲۳ بود.

اگر چه هنوز فدراسیون روسیه نمی‌تواند برای دور زدن تحریم‌های غرب از ارز دیجیتالی‌اش بهره‌ای ببرد، لیکن گمانه‌زنی شده است که پوتین با استفاده از روبل دیجیتالی بانک مرکزی، در نهایت قصد و سعی وافر در دور زدن تحریم‌های اقتصادی اعمال شده علیه این کشور را در سر می‌پروراند. (عصرارتباط)

ایلان ماسک مالک پلتفرم ایکس اعلام کرده این شبکه اجتماعی احتمالا از کاربران جدید می خواهد مبلغ اندکی برای دسترسی به تمام ویژگی های آن پرداخت کنند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از اینترستینگ انجینرینگ، به گفته ماسک این هزینه اندک برای کنترل ربات های موجود در پلتفرم لازم است.

ماسک در حقیقت در پاسخ به پست یک حساب کاربری در ایکس که جزییات تغییرات در عملکرد پلتفرم را توضیح داده بود، این اظهارات را بیان کرد. البته باید در نظر داشت دریافت هزینه از کاربران جدید هم اکنون در دو کشور نیوزلند و فیلیپین اجرا می شود.

ایکس از کاربران جدید کارمزد می گیرد

قابلیت دریافت هزینه در این دو کشور برای کمک به کاهش پست های ناخواسته و بهبود تجربه کاربران اجرا می شود.

ماسک در پاسخ به رشته پیام X Daily News اعلام کرد دریافت هزینه ای اندک از کاربران تنها راه برای محدود کردن ربات های موجود در پلتفرم است. سیستم های هوش مصنوعی فعلی و مزرعه های ترول می توانند به راحتی مرحله «شما یک ربات هستید» را پشت سر بگذارد.

مالک ایکس در ادامه افزود بود تهدید ربات ها چندوجهی است زیرا بات ها و حساب های کاربری جعلی از «فضای نام» موجود استفاده می کنند. فضای نام مجموعه ای از نامهای قابل دسترس برای نامگذاری مواردی مانند فایلها، متغیر های درون یک برنامه، یا کامپیوترهای یک شبکه است.

طبق نوشته X Daily News تغییر جدید سیاست در ۱۵ آوریل ۲۰۲۴ میلادی ردیابی شده و هیچ نشانه مشخصی از زمان اجرای آن یا مبلغ هزینه اندکی که کاربران جدید باید بپردازند وجود ندارد.

در ادامه ماسک اعلام کرد هزینه مذکور فقط از کاربران جدید دریافت می شود.

ایکس از اکتبر ۲۰۲۳ میلادی ازکاربران تایید نشده در ۲ کشور خواست سالانه مبلغ یک دلار هزینه بپردازند. کاربران جدیدی که در این دوکشور عضو ایکس می شوند، اجازه خواهند داشت پست ها را ببینند اما نمی توانند بدون پرداخت وجه واکنشی به پست ها ثبت کنند.

متاپلتفرمز دیروز اعلام کرد به طور موقت پلتفرم تردز را از ۲۹ آوریل در ترکیه تعطیل می کند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، این اقدام برای پیروی از دستور موقت رگولاتور رقابت این کشور انجام می‌شود.

البته پلتفرم‌های دیگر متا از جمله فیس بوک و اینستاگرام و همین طور واتس اپ در ترکیه فعال باقی می‌مانند. ماه گذشته رگولاتور رقابت ترکیه اقدامی موقت علیه متا وضع کرد تا هنگام تحقیق درباره سواستفاده احتمالی شرکت از موقعیت برتر خود در بازار، مانع اشتراک گذاری داده‌ها بین اینستاگرام و تردز شود.

در دسامبر ۲۰۲۳ میلادی این رگولاتور تحقیقی درباره نقض احتمالی قانون رقابت توسط شرکت متا به وسیله مرتبط کردن اینستاگرام و تردز آغاز کرد. مقامات اعلام کردند اقدام موقت تا زمان تصمیم گیری نهایی رگولاتور رقابت پابرجا می‌ماند زیرا داده‌های به دست آمده و ادغام شده از طریق این دو اپلیکیشن ممکن است قانون رقابت را نقض و خسارت غیرقابل جبرانی در بازار ایجاد کنند.

این رگولاتور به طور جداگانه جریمه ای روزانه به مبلغ ۴.۸ میلیون لیره (روزانه ۱۴۸ هزار دلار) برای متا وضع کرد که بخشی از تحقیقات جداگانه درباره نوتیفیکیشن هایی است که این شرکت درباره اشتراک گذاری داده‌های کاربران برای آنها می‌فرستاد.

پیش بینی می شود سری موبایل های جدید پیکسل9 شرکت گوگل در سال جاری میلادی عرضه شود. این سری احتمالا  ویژگی جدید ارتباط ماهواره ای را خواهد داشت که در نسخه های قبلی پیکسل نبود.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از گیزموچاینا، به گفته یک منبع آگاه پیکسل9 از مودم جدید یک شرکت کره ای بهره می برد که با کمک شبکه های غیرزمینی5Gیا (NTN) به ماهواره متصل می شود. به بیان دیگر با کمک موبایل های جدید پیکسل می توان درمناطق دورافتاده که سرویس اینترنت فراهم نیست، پیام های اضطراری ارسال کرد.

این سرویس در اصل توسط شرکت مخابراتی تی موبایل و با اتکا به قابلیت Direct to Cell شبکه اینترنت ماهواره ای استارلینک ارائه می شود. در بدو امر کاربران می توانند با کمک این قابلیت پیامک ارسال کنند اما قادر به برقراری تماس نیستند.

اسپیس ایکس اخیرا تاییدیه کمیسیون فدرال ارتباطات آمریکا برای گسترش آزمایش سرویس تلفن همراه استارلینک(cellular Starlink service) در سراسر این کشور از جمله آزمایش های گسترده در چند ایالت و آماده سازی برای آزمایش جهانی را دریافت کرده است.

این شرکت در ماه مارس سرویس تلفن همراه استارلینک را با کمک موبایل های معمولی از تولید کنندگان مختلف از جمله سری پیکسل به طور موفقیت آمیز آزمایش کرد.

به نوشته نشریه اندروید اتوریتی قابلیت ارسال پیامک اضطراری پیکسل 9 به درخواست‌های خاص پاسخ می‌دهد.این عملکرد مشابه ویژگی Emergency SOS اپل در آیفون است.

البته گوگل در ماه فوریه از همکاری با شرکت AST SpaceMobile برای پیشبرد ارتباط ماهواره ای برای دستگاه های اندروید خبر داد. طبق گزارش نشریه مذکور قابلیت اتصال به ماهواره علاوه بر سری پیکسل9 در نسل بعدی موبایل های پیکسل فولد نیز ارائه می شود.

یونس قاسم نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدف این مطالعه آن است که نشان داده شود رویکرد دارپا برای دستیابی به موفقیت های نوآورانه جایگزین مناسب و قانع کننده ای برای مدل های سنتی رایج در سازمان های تحقیقاتی بزرگ است.

 

نویسنده: یونس قاسم نژاد، دانش آموخته دکتری مدیریت راهبردی و پژوهشگر حوزه های مدیریت راهبردی، ژئوپلیتیک، آمایش سرزمین

هدف از این گزارش آشنایی با آژانس پروژه های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی ایالات متحده آمریکا (دارپا) است.

در جهان امروز، اساس ثروت و اقتدار کشورها مبتنی بر دانش است. سازمان های دانش بنیان دفاعی علاوه بر اقتدار آفرینی تولید ثروت هم می کنند. شکل گیری و توسعه بسیاری از پدیده های نوظهور فناورانه از درون این سازمان ها پایه گذاری شده اند و دولت ها سعی می کنند با ایجاد محیطی مناسب، شرایط کار و فعالیت را برای این گونه سازمان ها فراهم کنند. سازمان پروژه های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی آمریکا ازجمله سازمان های دانش بنیان بسیار موفق است و این موضوع باعث شد تا ضمن تبیین این موضوع به کنکاش بیشتری در مورد الگوی تحقیقاتی دارپا بپردازیم. این سازمان در عین تمرکز به نیازهای حال حاضر وزارت دفاع آمریکا از نیازهای آتی نیز غافل نشده و درصدد برآوردن آنها نیز هست و تنها پژوهش هایی را انجام می دهد که در ربع پاستور جای می گیرند. مهمترین عاملی که باعث موفقیت دارپا بوده است را نیز می توان همین تعهد تزلزل ناپذیر به ربع پاستور دانست. سازمان دارپا با الهام گرفتن از ربع پاستور الگویی را در پیش می گیرد که کاملا با روش متداول پرهزینه برای حصول نتجه ی مطلوب متفاوت است. در آن سازمان پژوهش را صرفا برای پژوهش انجام نمی دهند و فقط زمانی سرمایه گذاری روی پروژه های پژوهشی انجام می شود که قابلیت خدمت رسانی به جامعه و رفع نیازهای حال یا آینده را داشته باشد. دارپا معتقد است پژوهش صرفا برای قرار گرفتن در قفسه های کتابخانه ی سازمان نیست بلکه باید به نتیجه ای ملموس بینجامد.

 

دارپا از پیدایش تا تکامل

در اکتبر ۱۵۹۹، اتحاد جماهیر شوروی اولین ماهواره را به نام اسپوتنیک به فضا پرتاب کرد .دستاوردی که ایالات متحده را شوکه کرد. بسیاری از آمریکایی ها نگران بودند که این کشور رهبری فناوری خود را به دست دشمن خود واگذار کرده است. پس از پرتاب اسپوتنیک، رئیس جمهور دوایت آیزنهاور  به توصیه وزیر دفاع، نیل مک الروی  و دانشمندان برجسته از جمله مشاوران علمی وی، جیمز کیلیان  و سپس دکتر جورج کیستیاکوفسکی، عمل کرد و ایجاد آژانس پروژه های تحقیقاتی پیشرفته)آرپا) (ARPA) را پیشنهاد داد. آرپا تنها چهار ماه پس از پرتاب ماهواره اسپوتنیک در 7 فوریه 1958 از طریق بخشنامه ای از سوی وزارت دفاع و توسط وزیر دفاع وقت مک الروی تشکیل شد. هربرت یورک، پیشکسوت پروژه منهتن و اولین مدیر آزمایشگاه لارنس لیورمور، به عنوان اولین دانشمند ارشد و سپس به عنوان اولین مدیر تحقیق و مهندسی وزارت دفاع به هدایت شکل گیری اولیه آرپا کمک کرد.

در ابتدا، آژانس بر سه حوزه اصلی ابلاغی از سمت رئیس جمهوری متمرکز شد: فضا، دفاع موشکی و آزمایش سلاح های هسته ای. آیزنهاور متعاقباً روشن ساخت که تحقیقات و پروژه های حوزه فضا باید در قلمرو آژانس های غیرنظامی باشد و بعداً در سال 1958 ، کنگره و رئیس جمهور آژانس ملی هوا و فضا  )ناسا) را ایجاد کردند. یک آژانس غیرنظامی که برنامه های اصلی فضایی این کشور را به عهده گرفت. دو وظیفه دیگر ابلاغ شده از سوی رئیس جمهور یعنی دفاع موشکی و آزمایش سلاح های هسته ای، به عنوان کانون اصلی فعالیت برای حدود پانزده سال ادامه یافت، اما سرانجام این دو وظیفه نیز به سایر بخش های وزارت دفاع (DOD) منتقل شدند.

در اوایل دهه۱۹۶۰ ، نقش دیگری برای آرپا ظهور کرد، زیرا این گروه شروع به دنبال کردن مجموعه ای از برنامه های کوچک تر با تمرکز فنی تحت مفهوم کلی "جلوگیری از غافلگیری فناورانه "کرده بود. حوزه هایی که در ابتدا دنبال شد، علوم مواد، فناوری اطلاعات و علوم رفتاری بود. در حقیقت، می توان ادعا کرد که آرپا در اصل این موارد را به عنوان "زمینه های پیگیری فناوری" دنبال کرده است. این موارد در سال  ۱۹۶۱ تحت نظر جک روئینا، اولین دانشمندی که آرپا را هدایت و رهبری کرد، شروع به کار کرد و او لیکلیدر را به عنوان اولین مدیر دفتر روش های پردازش اطلاعات استخدام کرد. این دفتر نقشی حیاتی در ایجاد رایانه های شخصی و آرپانت )پایه و اساس اینترنت امروزی( ایفا کرد. توجه به این نکته مهم است که آرپا در اواخر دهه ۱۹۶۰ تا اوایل دهه ۱۹۷۰ یک سازمان با مشکلات فراوان بود. جنگ ویتنام، قطع منابع مالی که تمام فعالیت های وزارت دفاع را تحت تأثیر قرار داد و اساساً مسیر حرکت این سازمان را تحت تاثیر همچنین مسائل مرتبط با آزمایش هسته ای VELA)) قرار داد. در واقع، از همان سال۱۹۶۵، معاون وزیر دفاع ، سایروس ونس برای پیگیری لغو فعالیت های آژانس آماده بود؛ به بیانی دیگر، دوره ۱۹۶۵ – ۱۹۷۰ یک دوره بحران برای آرپا بود .دارپا به صراحت در جست وجوی جهت گیری های جدید بود که ابتدا تحت مدیریت ابرهارت رچتین، که دفتر فناوری استراتژیک را ایجاد کرد و سپس جانشین او استیون لوکاسیک که پروژه AGILE  را باعث خجالت می دانست و آن را تعطیل کرد و بخش هایی از آن را به دفتر جدید فناوری های تاکتیکی انتقال داد، این مهم را دنبال کرد.

بنابراین، در اواسط دهه1970 ، دارپا به طور قابل توجهی متمرکز بر دفاتر فناوری شد و از وظایف اصلی معطوف برماموریت ها دور شد. اهمیت بسیار مهم این نوسازی دارپا، تمرکز گسترده جدیدی بود که هدف آن یافتن گزینه های فناوری به جای استفاده از سلاح هسته ای برای پاسخگویی به اتحاد جماهیر شوروی بود. این یک ضرورت اساسی بود که ناشی از نگرانی های رئیس جمهور ریچارد نیکسون و مشاور امنیت ملی وی، هنری کیسینجر بود و با کارهای وزیر دفاع جیمز آر. شلسینگر ادامه یافت. در همین راستا، دارپا از طریق برنامه هایی مانند هواپیماهای بدون سرنشین) پهپادها(، قابلیت های جدید تاکتیکی مبتنی بر فناوری های در حال ظهور را شناسایی و توسعه داد.

به موازات برنامه های تحول آفرین دارپا در فناوری های نظامی در دهه  ۱۹۷۰ – ۱۹۸۰ برنامه های انقلابی آن در فناوری اطلاعات بود که ناشی از تمرکز اوایل دهه 1960 توسط دفتر فناوری پردازش اطلاعات با مدیریت لیکلیدر بود. دارپا اساساً بر آنچه قرار بود به عنوان علوم کامپیوتر شناخته شود، تأثیر گذاشت .

در حالی که یکی از عناصر مهم این برنامه تحولی، پروژه آرپانت )پایه و اساس اینترنت امروزی( بود، این پروژه بخشی از یک برنامه بسیار گسترده و منسجم تحقیقاتی بود که تحت مدیریت لیکلیدر آغاز شده بود. مفهوم ابداعی توسط وی یعنی "همزیستی انسان و رایانه "توسعه چند جانبه ای از فناوری های پایه برای تبدیل پردازش اطلاعات از کامپیوترهای بزرگ و غیرقابل دسترسی به شبکه فراگیر توانایی های محاسباتی تعاملی و شخصی فراهم آورد. این جریان تحولی امروزه در قالب محاسبات شناختی، هوش مصنوعی و رباتیک در دارپا ادامه دارد.

در اوایل دهه ۱۹۹۰ ، دارپا و دیگر بخش های وزارت دفاع باید با این واقعیت که دشمن اصلی یعنی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی سقوط کرده بود، کنار می آمدند. بنابراین، تمرکز اصلی تحقیقات دارپا بر سلاح ها از بین رفته بود. علاوه بر این، ایالات متحده تا حدودی به دلیل هزینه های گسترده دفاعی در دهه ۱۹۸۰ در بحران بودجه ای بود. دولت کلینتون با ایده ای تحت عنوان فناوری هایی با کاربرد دوگانه  )فناوری هایی که هم کاربرد نظامی و هم کاربرد غیرنظامی دارد( به عنوان یکی از راه های ارتقای رقابت پذیری اقتصادی، وارد میدان شد.

تحت تاثیر این رویکرد، وزارت دفاع می تواند از طریق کاربست فناوری ها در بخش غیرنظامی در جهت کاهش هزینه ها برای توسعه فناوری های جدید استفاده کند. این دوره از برنامه های فناوری با کاربرد دوگانه، تغییر جهت اصلی در فعالیت های دارپا را به دنبال داشت.

دهه اول 2000 دوره مدیریت آنتونی تتر با طولانی ترین دوره مدیریت در دارپاست. چند ماه پس از به عهده گرفتن این نقش، حملات تروریستی 11 سپتامبر رخ داد و دارپا در" وضعیت جنگ علیه تروریسم " قرار گرفت.

برنامه آگاهی جامع اطلاعاتی (TIA) برجسته ترین پاسخ دارپا به این موضوع بود. این یک برنامه بحث برانگیز شد، زیرا استفاده از فناوری های اطلاعاتی برای شناسایی تروریست های احتمالی و پیش بینی حملات تروریستی باعث افزایش مسائل مربوط به حریم خصوصی شد. تمایل تتر به نظارت بر مدیران برنامه، همچنین سوالاتی را در مورد اینکه آیا دارپا باید ذاتاً از پایین به بالا، مدیر برنامه محور  باشد یا مدیر محور  باشد، ایجاد کرد. دارپا همچنین برنامه هایی را در زمینه حسگرها و سیستم های حسگر برای پشتیبانی از نیازهای جنگی در عراق و افغانستان توسعه داد. در این دوره دارپا همچنین برنامه هایی در زمینه محاسبات شناختی )هوش مصنوعی (و سیستم های خودکار را آغاز کرد. به علاوه، مسابقات "چالش بزرگ دارپا" برای طراحی اتومبیل های خودران به عنوان نمونه ای بسیار قابل توجه در زمینه توسعه فناوری های تحول آفرین است. این چالش ها در ایجاد علاقه و انگیزه دادن به تیم های تحقیقاتی برای نشان دادن توانایی های مستقل در زمینه ارائه و توسعه ایده های فناورانه، موفق بودند.

در طول دهه 2010، دارپا همچنان به یک برنامه اصلی متمرکز بر توسعه فناوری ادامه داد که در آن تأکید بر پیگیری فناوریهایی بود که می توانند تحول و شگفتی فناورانه ایجاد کنند. با این حال، دارپا تشخیص داد که دنیای فناوری با ظهور جهانی شدن به میزان قابل توجهی تغییر کرده است. در حالی که در گذشته فعالیت های ایالات متحده و وزارت دفاع این کشور منجر به توسعه فناوری های تحول آفرین می شدند، اکنون رقبای جهانی هستند که توسعه بسیاری از این فناوریها را جلو می برند. همزمان، رقابت در عرصه امنیتی در حال افزایش است، در حالی که تروریسم به یک نگرانی جهانی تبدیل شده است. بنابراین، مأموریت دارپا برای جلوگیری از غافلگیری فناورانه و ایجاد شگفتی های مبتنی بر فناوری برای دشمنان، جدیتر شده است. در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما، وزارت دفاع استراتژی جدیدی را در زمینه تلاش برای ایجاد "سرآمدی فناورانه ایالات متحده" اعلام کرد، زیرا رقبای جدید قابلیتهای خود را در حوزه هایی که دارپا در استراتژی های قبلی ایجاد کرده بود، ارتقا داده بودند.

دارپا همچنین به روندهای دوران پیشرفت های عمده در حوزه علوم زیستی و فناوری های زیستی نیز پاسخ داده است. به طور واضح، می توان به ابتکارات در زمینه ژنوم انسانی به رهبری موسسه ملی و رقبای بخش خصوصی اشاره کرد. دارپا مدت هاست که در حال انجام تحقیقات سلامت در زمینه زیست فناوری است، اما در سال 2013 دفتر جدید فناوری های زیستی را ایجاد کرد تا براین زمینه بیشتر تمرکز کند. زمینه هایی مانند زیست شناسی مصنوعی تهدیدهای جدیدی را ایجاد می کنند که نیاز به مقابله جدی دارند. همچنین، سیستم مراقبت های بهداشتی گسترده وزارت دفاع و سربازان مجروح از دو جنگ خاورمیانه نیاز به پاسخ های پزشکی جدیدی داشتند.

درحوزه فناوری اطلاعات، دارپا بر هوش مصنوعی، محاسبات شناختی و رویکردهایی برای پیشرفت میکروالکترونیک برای پیشبرد پردازش های کوانتومی و پردازش های عصبی – سیناپسی بر اساس نحوه پردازش مغز متمرکز است. همچنین، دارپا با پایه گذاری بر تحقیقات قبلی در زمینه هوانوردی و پیشرانه ها، تحرکات اساسی را در سیستم های مافوق صوت آغاز کرده است. در همین حال، تهدیدهای سایبری در حال رشد باعث ایجاد چندین برنامه بلندپروازانه دارپا در حوزه امنیت سایبری شده است.

سازمان پروژه های تحقیقات دفاعی پیشرفته (دارپا) اگر چه در ظاهر تنها بازوی علمی وزارت دفاع آمریکا محسوب می شود اما در حقیقت توسعه دهنده مرزهای دانش و تعیین کننده مسیر حرکت تکنولوژی های نوین است. شاید با تحلیل عملکرد دارپا بتوان برای این تئوری صحه گذاشت که در تمدن مدرن، جنگ و نظامی گری است که باعث رشد علم و تعیین مسیر پیشرفت علم می شود. دارپا با هزینه های گزاف و استفاده از نخبگان سعی دارد دست برتر را در تکنولوژی داشته باشد و مسیر حرکت آن را به سمت منافع نظامی و امنیتی ایالات متحده آمریکا سوق دهد.

 

جمع‌بندی و یافته‌های پژوهش

طی 50 سال گذشته دارپا تعداد قابل توجه و چشمگیری از موفقیت ها را کسب کرده است. مسلما، این آژانس طولانی ترین و ماندگارترین سابقه اختراعات و نوآوری های ریشه ای و انقلابی در تاریخ را دارد. جای تعجب نیست که در دهه های اخیر تلاش های زیادی برای استفاده از مدل دارپا در سازمان های دیگر در بخش های خصوصی و دولتی انجام گرفته است. همه آن تلاش ها یا حداقل تلاش هایی که با آنها آشنا هستیم. نتیجه متفاوتی داشته یا شکست خورده است. این نتایج افراد را به این نتیجه رسانده است که موفقیت های این آژانس خارق العاده را نمی توان در خارج از وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا تکرار کرد. برخی معتقدند که تلاش های گذشته به این دلیل موفقیت آمیز نبودند که عناصر تقویت کننده مدل نوآوری دارپا به خوبی درک نشده اند. هدف این مطالعه آن است که نشان داده شود رویکرد دارپا برای دستیابی به موفقیت های نوآورانه جایگزین مناسب و قانع کننده ای برای مدل های سنتی رایج در سازمان های تحقیقاتی بزرگ است.

مجرمان سایبری دائماً روش‌های جدیدی برای نفوذ به سیستم‌ها، سرقت اطلاعات و انتشار بدافزار ابداع می‌کنند. به عبارتی، پیچیدگی و پویایی تهدیدات سایبری روز به روز در حال افزایش است. در این گزارش، ۱۰ کشور قدرتمند و ضعیف در حوزه امنیت سایبری معرفی خواهند شد.

به گزارش تسنیم مطالعه‌ای که در مجله هاروارد بیزینس چاپ شد، نشان می‌دهد که نفوذ به حفره‌های امنیتی داده‌های دیجیتال در ایالات متحده به «بالاترین سقف تاریخی» خود رسیده و در سه فصل اول از سال 2023 نسبت به سال قبل از آن با 20 درصد رشد مواجه بوده است.

این شرایط برای سراسر جهان نیز مشابه بوده است، اما رخنه‌های سایبری به طور ویژه بر کشورهایی همچون بریتانیا، استرالیا و کانادا متمرکز بوده است. در خاورمیانه، فعالیت باج افزاری در همان بازه زمانی 77 درصد افزایش یافت.

مطالب گفته شده تنها اشاره کوچکی به چشم‌انداز متغیر امنیت سایبری و سطح تهدیدات مبتلابه در کشورهای جهان است. در کنار تأثیر انسانی جرایم سایبری، خسارت‌های مالی آن نیز قابل توجه است.

دولت‌ها برای حفاظت بیشتر از داده‌ها و زیرساخت‌های خود سعی می‌کنند قوانین و سیاست‌های جدیدی وضع کنند. همچنین سازوکارهایی را پیش‌بینی کرده‌اند که از طریق آن بتوان تخلفات سایبری را گزارش کرد و کارگروه‌هایی را در سطح ملی برای مقابله با این جرائم ایجاد کرده و می‌کنند.

اما کدام کشور در بحث امنیت سایبری پیشتاز است و کدام یک از کشورها نتوانسته‌اند از شهروندان و زیرساخت‌های ملی خود حفاظت کنند؟

 

پنج کشور برتر در زمینه امنیت سایبری

 

ایالات متحده
ایالات متحده به طور سنتی در حوزه امنیت سایبری پیشگام بوده و هنوز هم پیشتاز است. با این حال در سال‌های اخیر با چالش‌های بزرگی همچون رخنه به داده‌های املاک و مستغلات در سال 2023 و انتشار 1.5 میلیارد از جزئیات مالی مردم از جمله افراد مشهور مواجه بوده است. کما اینکه دولت جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا در مارس 2023، راهبرد جدید امنیت ملی این کشور در حوزه سایبری را برای کمک به حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی آن رونمایی کرد.

 

دانمارک
کشور دانمارک به طور کلی از نظر امنیت سایبری حائز امتیاز بسیار بالایی است. با این حال، این کشور اسکاندیناویایی نیاز به هوشیاری بیشتری دارد. علیرغم اینکه دانمارک توانسته است در شاخص جهانی امنیت سایبری اتحادیه بین المللی مخابرات (ITU) امتیاز بالای (92.6) کسب کند، اما در ماه نوامبر 2023 هکرهای روسی به 22 شرکت برق دانمارکی حمله می‌کنند و باعث می‌شوند تا دانمارک بزرگترین حمله سایبری خود را تجربه کند.

 

بریتانیا
بریتانیا (از بین 194 کشور جهان) با کسب رتبه پنجم در «شاخص جهانی رتبه‌بندی امنیت سایبری»، یکی از امن‌ترین کشورها در این حوزه است؛ اما تهدیدها علیه این کشور کم نیستند. تام توگندات، کارگزار دولت در امور امنیتی گفت: به عنوان بخشی از راهبرد امنیت سایبری سال 2022، دولت بریتانیا یک مرکز اطلاعات سایبری تحت عنوان مرکز هماهنگی سایبری راه اندازی کرد.

 

لهستان
و اما رتبه اول در حوزه امنیت سایبری به لهستان می‌رسد. براساس «شاخص ملی امنیت سایبری»، لهستان در حال حاضر به دلیل آمادگی برای جلوگیری و مدیریت تهدیدات سایبری در رتبه اول قرار دارد. بر اساس گزارش‌ها، بخش بزرگی از این موفقیت به دلیل راهبرد امنیت سایبری لهستان است که کارزارهای هماهنگ برای افزایش آگاهی عمومی و آموزش مردم در مورد تهدیدات را شامل می شود.

 

عربستان سعودی
«شاخص جهانی امنیت سایبری ITU»، عربستان سعودی را در رتبه دوم و در کنار بریتانیا قرار داده است. به گفته شیلپی هاندا، معاون مدیر تحقیقات ITU، عربستان سعودی «گام‌های مهمی در تقویت زیرساخت‌های امنیت سایبری خود برداشته است». سال گذشته میلادی، پادشاهی عربستان 1.2 میلیارد دلار برای آموزش امنیت سایبری به جوانان اختصاص داد تا با تهدیدات آینده مقابله کنند.

 

کدام کشورها در نقطه ضعف دارند؟

 

نامیبیا

فقدان مقررات و زیرساخت‌های امنیت سایبری، شهروندان و زیرساخت های نامیبیا را در برابر عوامل مخرب آسیب پذیر کرده است. کمال تور، سرپرست برنامه‌های جرایم سایبری در آفریقا برای سازمان ملل گزارش می دهد که «نامیبیا در سال 2022 با افزایش 40 درصدی حملات سایبری مواجه بوده است.» پیا موشلنگا، وزیر فناوری اطلاعات و ارتباطات این کشور اواخر سال 2023 خواستار حفاظت بیشتر از امنیت شبکه و داده شد.

 

تاجیکستان 

وقتی صحبت از امنیت سایبری به میان می‌آید، آسیای مرکزی وضعیت خوبی ندارد. وبسایت Comparitch در سال 2021 در مطالعه‌ خود 60 کشور را بر اساس 15 معیار مورد مقایسه قرار داد. بر اساس یافته‌های به دست آمده؛ کشورهای تاجیکستان، ازبکستان، قزاقستان و قرقیزستان در زمره آسیب‌پذیرترین کشورها در مواجهه با استخراج‌کنندگان رمزارز cryptominers هستند. 40 درصد از رایانه‌ها در تاجیکستان دست‌کم یک حمله بدافزاری را تجربه کردند.

 

چین

چین در «شاخص جهانی امنیت سایبری ITU» (از بین 194 کشور جهان) حائز رتبه 33 و در «شاخص ملی امنیت سایبری» حائز رتبه 15  شده است. با این حال، طبق مطالعه وبسایت Comparitech، حدود 14 درصد از تلفن‌های همراه در چین به بدافزار آلوده هستند. 

بنگلادش

بنگلادش به معضل امنیت سایبری خود اذعان دارد. این کشور در مطالعه Comparitech در رتبه یکی مانده به آخر قرار دارد که نشان می دهد 17 درصد تلفن‌های همراه این کشور به بدافزار آلوده شده‌اند. در یک فقره رخنه سایبری به سرور کارت‌های هویت ملی شهروندان در اکتبر 2023، اطلاعات شخصی 5 میلیون شهروند بنگلادشی در تلگرام به اشتراک گذاشته شد.

اپل به کاربرانش در هند و ۹۱ کشور دیگر نسبت به حمله جاسوس افزار مزدور، هشدار داد.
به گزارش ایسنا، این شرکت در ایمیلی که به کاربران در معرض تهدید، ارسال کرد، اعلام کرد متوجه شده است نفوذگران تلاش کرده اند به گوشی‌های آیفون رخنه کنند.

طبق ایمیل اپل، حملات جاسوس افزار مزدور، به ندرت اتفاق می افتند اما بسیار پیشرفته‌تر از فعالیت مجرمان سایبری معمولی یا بدافزارها هستند.

اپل، هشدار تهدید را از سال ۲۰۲۱، به دفعات برای کاربران آیفون ارسال کرده و تا این تاریخ، به کاربران در بیش از ۱۵۰ کشور هشدار داده است.

برخی از قانونگذاران هندی در اکتبر سال ۲۰۲۳، اسکرین شاتهایی از نوتیفیکشن اپل را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشتند که نوشته بود: اپل بر این باور است شما هدف هکرهای تحت حمایت دولتی قرار گرفته اید که تلاش می‌کنند از راه دور به آیفون مرتبط با اپل آی دی شما، رخنه کنند.

بر اساس گزارش رویترز، این شرکت آمریکایی در آن زمان گفته بود این نوتیفیکیشن تهدید را به هیچ هکر تحت حمایت دولتی، نسبت نداده است.

قرار است نخستین ایستگاه فضایی خصوصی با پایانه لیزری استارلینک به مدار زمین ارسال شود تا اینترنت پر سرعت و با تاخیر اندک را برای خدمه فراهم کند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از اینترستینگ انجینرینگ، شرکت کالیفرنیایی Vast مدعی شده Haven-1 نخستین ایستگاه فضایی خصوصی خواهد بود که با کمک موشک فالکون۹ به مدار زمین ارسال می شود.

این شرکت در هفته جاری اعلام کرد Haven-1نخستین ایستگاه فضایی تجاری مجهز به یک پایانه لیزری استارلینک خواهد بود. هنگام گردش ایستگاه فضایی Haven-1دور زمین چنین ابزاری اینترنت پر سرعت را برای خدمه فراهم می کند.

این توافقنامه جدید رابطه Vast و اسپیس ایکس را پر رنگ تر می کند. چند کارمند سابق اسپیس ایکس در این شرکت فعالیت می کنند.

مکس هاپوت مدیر ارشد اجرایی این شرکت درباره قابلیت های استارلینک برای Haven-1 می گوید: اگر قرار باشد اینترنت پر سرعت با تاخیر کم و به طور مداوم برای یک ایستگاه فضایی مستقر در مدار زمین تا ۲۰۲۵ میلادی فراهم باشد، استارلینک تنها گزینه است. ما تخمین می زنیم شبکه اینترنت ماهواره ای اسپیس ایکس و موقعیت برتر فناوری آن با گذر زمان پیشرفت کند. به همین دلیل است که خوشحالیم شانس همکاری با اسپیس ایکس را برای استقرار اولین اتصال لیزری آنها برای یک ایستگاه فضایی داریم.

پایانه لیزری استارلینک به Haven-1 متصل است و اینترنت پر سرعت و تاخیر کم را برای خدمه فراهم می کند. دوربین های خارجی و ابزارهای علمی نیز از ارتباط اینترنتی با تاخیر کم بهره می برند.

در حال حاضر ایستگاه فضایی بین المللی اینترنت با سرعت حدود ۶۰۰ مگابایت برثانیه را در اختیار دارد. این بدان معنا است که سرعت اینترنت Haven-1 از این رقم نیز بیشتر خواهد بود.

شبکه ماهواره ای استارلینک به ساکنان روی زمین کمک می کند تا به اینترنت دسترسی یابند. این سرویس برای مناطق جنگ زده مانند اوکراین نیز فراهم شده است.

آزاده کیاپور – در سال ۲۰۲۲، اولین تصاویر از تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا منتشر شد که توجه جهان را با مناظر خیره‌کننده هزاران ستاره، سیاره و کهکشان، از جمله دورترین کهکشان‌های کشف شده، به خود جلب کرد.

این اکتشافات، به لطف چندین دهه سرمایه‌گذاری و مشارکت بین ناسا، آژانس فضایی اروپا (ESA)، آژانس فضایی کانادا (CSA) و نیز پیشرفت‌های مستمر علمی، که از تلسکوپ حاصل می‌شود و ستون فقرات این کشف بی‌سابقه را شکل می‌دهد، حاصل شده است. فراتر از تلسکوپ وب، اکتشافاتِ بیشتر در فضا، به سرعت در حال افزایش است و یک الگوی جدید و هیجان انگیز ایجاد می‌کند که بازیگران، روندها، فرصت‌ها و چالش‌های جدید را شامل می‌شود. این اتفاقات، همگی با همگرایی فناوری‌های پیشرفته که بخشی از جریان گسترده انقلاب صنعتی چهارم (۴IR) هستند، پشتیبانی می‌شوند.

انقلاب صنعتی چهارم با ادغام فناوری‌هایی که حوزه‌های بیولوژیکی، فیزیکی و فناوری را یکپارچه می‌کند، مشخص می‌شود و  سیستم‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را متحول می‌کند. مشابه انقلاب‌های صنعتی قبلی، با وجود اثرات مخرب ۴IR، این سیستم‌ها، پتانسیل بهبود کیفیت زندگی جمعیت‌های سراسر جهان، از جمله رشد اقتصادی و تحول ساختاری را دارا هستند. مبارزه با فقر و نابرابری، بازسازی مجدد نیروی کار، مهارت‌ها و تولید، افزایش خدمات مالی و سرمایه‌گذاری، نوسازی کشاورزی و صنایع مرتبط، بهبود مراقبت‌های بهداشتی و سرمایه انسانی از جمله این تحولات است. تغییرات پارادایم در صنعت فضایی به طور خاص، به دلیل پیشرفت در فناوری‌های ۴IR، پتانسیل بسیار زیادی برای افزایش رفاه جهانی فراگیر دارد.

 

• روندهای کلیدی

انقلاب صنعتی چهارم و فضا، رابطه مثبت و تقویت‌کننده نسبت به یکدیگر دارند. از یک‌سو، پیشرفت‌های علمی و همگرایی فناوری‌ها به پیشرفت در اکتشاف فضا منجر می‌شود و از سوی دیگر، توسعه فضا به ایجاد فناوری‌ها و برنامه‌های جدید پیشرفت در حوزه بلاک‌چین، هوش مصنوعی (AI)، پرینت سه‌بعدی، علم مواد، فناوری نانو و بیوتکنولوژی انجامیده است. این امر، منجر به دو روند کلیدی، یعنی کاهش هزینه‌های پرتاب و افزایش قابلیت‌های ماهواره‌های کوچک‌تر شده است. این دو روند، قابلیت‌های جدید ناشی از اکتشاف و منفعت جوامع روی زمین ایجاد کرده است.

پیشرفت در علم مواد و پرینت ‌سه‌بعدی، با تاثیرات گسترده بر صنعت فضایی، به طور قابل توجهی هزینه‌های پرتاب را کاهش داده است. مواد پیشرفته مانند فیبر کربن و کامپوزیت‌های پیشرفته نیز برای موشک‌‌ها استفاده می‌شوند که به طور قابل توجهی، وزن کلی آنها را کاهش می‌دهد و میلیون‌ها دلار در سوخت موردنیاز برای پرتاب صرفه‌جویی می‌کند.

چاپ سه‌بعدی هزینه‌های ساخت فضاپیما را به‌ویژه برای موتورهای موشک، موتورهای اکسیژن و نفت سفید کاهش می‌دهد. اکنون تنها ۲۴ ساعت طول می‌کشد تا این نیازمندی‌ها با استفاده از چاپ سه‌بعدی طراحی شوند. در آینده، شرکت‌ها و دولت‌ها در حال بررسی این موضوع هستند که چگونه پرینت سه‌بعدی در مدار را گسترش دهند تا از ریزگرانش (جاذبه کم) موجود در فضا، برای چاپ کابل‌های فیبر نوری، ابزارها و مواد ساختمانی به روش‌های جدید و موثرتر استفاده کنند. موشک‌های قابل استفاده مجدد نیز در حال تبدیل شدن به واقعیت هستند و سفرها به مدار پایین زمین را برای افراد و شرکت‌های فعال در صنایع را پایدارتر و در دسترس‌تر می‌سازند.

کاهش هزینه‌های پرتاب، منجر به افزایش محبوبیت ماهواره‌های کوچک می‌شود. به دلیل پیشرفت چاپ سه‌بعدی و علم مواد همراه با بهبود قدرت پردازش، ذخیره‌سازی داده‌ها، فناوری دوربین، بهره‌وری سازه‌های خورشیدی، کوچک‌سازی و نیروی محرکه، ساخت صورت فلکی ماهواره‌های کوچک، در مقایسه با صور فلکی ماهواره‌های کمتر و بزرگ‌تر، به طور قابل توجهی، ارزان‌تر، همراه با تولید سریع‌تر و عیب‌یابی آسان‌تر هستند.  کشورها و شرکت‌ها در هر اندازه از این پیشرفت‌ها استفاده می‌کنند.

ماهواره‌های کوچک، حدود ۹۴ درصد پرتاب‌های فضاپیما را تشکیل می‌دهند. این میزان از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱، از ۵۳ مورد به ۱۷۴۳ مورد افزایش یافته است. شرکت‌های جدید از جمله SpaceX، OneWeb، Telesat Canada، Samsung و Boeing از ماهواره‌های کوچک، برای ساخت صورت‌های فلکی پهنای باند بزرگ استفاده می‌کنند.

افزایش ماهواره‌های کوچک منجر به رشد عظیمی در حسگرها شده است. این امر، موجب ظهور شرکت‌های جدیدی می‌شود که از حسگرهای راه دور در فضا استفاده می‌کنند تا تصاویر و فناوری‌های پرقدرت را روی زمین ثبت کنند. این صورت‌های فلکی ماهواره‌ای، حجم عظیمی از داده را تولید می‌کنند که منجر به رشد عظیم تقاضا برای ذخیره‌سازی و تجزیه و تحلیل داده‌ها می‌شود. همچنین شرکت‌هایی که از هوش مصنوعی، به‌ویژه یادگیری ماشینی و یادگیری عمیق استفاده می‌کنند، داده‌ها را هوشمند می‌کنند و این امر، طیف وسیعی از کاربردهای تجاری از جمله نظارت بر عرضه مواد غذایی، ردیابی انتشار گازهای گلخانه‌ای و نظارت بر زنجیره تامین انرژی را تقویت می‌کند.

 

• بازیگران کلیدی انقلاب صنعتی چهارم

کاهش هزینه‌ها همراه با پذیرش گسترده‌تر فناوری که زیربنای ۴IR است، منجر به عصر دسترسی بی‌سابقه‌ برای بازیگران جدید در صنعت فضایی، اعم از بازیگران دولتی و شرکت‌های خصوصی شده است. از سال ۲۰۲۱، صنعت فضایی جهانی، از بیش از ۱۰ هزار شرکت خصوصی فناوری فضایی، ۵۰۰۰ سرمایه‌گذار بزرگ، ۱۳۰ سازمان دولتی و ۲۰ بخش تجاری تشکیل شده است.

در میان بازیگران دولتی، ایالات متحده، هم در زمینه سرمایه‌گذاری در فضای عمومی (با ۵۴.۶ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۱ یعنی تقریبا ۶۰ درصد سرمایه‌گذاری جهانی دولت در فضا) و هم در زمینه سرمایه‌گذاری فضای خصوصی از نظر تعداد شرکت‌ها در این صنعت، پیشران جهانی است و تقریبا ۱۰ برابر بریتانیا، شرکت فضایی دارد. علی‌رغم حفظ جایگاه ایالات متحده در سرمایه‌گذاری مالی، تعهد چین به سرمایه‌گذاری فضایی به عنوان محرکی برای رقابت اقتصادی، این کشور را به سرعت به رهبری جهانی در فضا رسانده است. دومین کشور پس از ایالات متحده در سرمایه‌گذاری و نوآوری فضایی، چین است که ۱۰.۳ میلیارد دلار در زمینه برنامه‌های فضایی در سال ۲۰۲۱ هزینه کرد و پرتاب ماهواره، برنامه‌ها و تصاویر را افزایش داد و در عین حال، روی تلسکوپی حتی پیشرفته‌تر از هابل سرمایه‌گذاری کرد که ۴۰ درصد از آسمان زمین را تصویربرداری می‌کند.

فراتر از ایالات متحده و چین، فناوری‌های پیشرفته، ورود کشورهای جدید به بازار اکتشافات فضایی را آسان‌تر می‌کند. اکنون ۲۰ کشور در چهار قاره، بیش از ۱۰۰ میلیون دلار، بودجه فضایی غیرنظامی دارند، در حالی که ۷۰ کشور، از جمله فیلیپین در سال ۲۰۱۹، رواندا و کاستاریکا در سال ۲۰۲۱ و ایران دارای برنامه‌های فضایی فعال هستند. همچنین هند، کره‌جنوبی، اسرائیل و اعضای اتحادیه اروپا به طور فزاینده در حوزه ماموریت‌های فضایی سرمایه‌گذاری می‌کنند، در حالی که پاکستان، لائوس، بلاروس و ونزوئلا، با همکاری چین، نسبت به خرید ماهواره اقدام می‌کنند.

کشورهای آفریقایی نیز در صنعت فضایی خود سرمایه‌گذاری کرده‌اند و اولین ماهواره‌ای را به فضا پرتاب کرده‌اند که به طور کامل در آفریقا توسعه یافته است. در همین حال، امارات متحده عربی به دلیل اینکه اولین کشور در مقیاس خود بود که ماموریت علمی به مریخ را آغاز کرد، مورد تشویق قرار گرفت. با پیوستن آژانس فضایی آمریکای لاتین و کارائیب (ALCE) به آژانس فضایی اروپا (ESA) و سازمان همکاری فضایی آسیا و اقیانوسیه (APSCO)، سازمان‌های منطقه‌ای نیز در حال سرمایه‌گذاری در فضا هستند.

علاوه بر طیف بازیگران دولتی جدید درگیر در سرمایه‌گذاری فضایی، وجود تعداد بسیار زیادی از شرکت‌های فضایی خصوصی و توانایی‌های آنها نشان می‌دهد فضا تا چه حد توسط انواع بازیگران درگیر، اعم از بخش خصوصی و کارآفرینان فردی، بخش عمومی را در کشف فضا و کاربردهای فناوری رهبری می‌کند. فعالیت فضایی تجاری در مرکز «مسابقه فضایی مدرن» قرار دارد و از ۱۱۰ میلیارد دلار به ۳۵۷ میلیارد دلار رسیده و از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۰، تقریبا سه برابر شده است.

بازیگران اصلی از جمله SpaceX، Blue Origin و Virgin، برای تبدیل شدن به رهبران گردشگری فضایی و ارتباطات، با یکدیگر رقابت می‌کنند. در حالی که این شرکت‌های بزرگ از نظر اندازه و سرمایه‌گذاری پیشرو هستند، پیشرفت‌های فناوری این امکان را برای سایر کشورها فراهم کرده تا به صنعت فضایی تجاری بپیوندند. برای مثال، اگرچه بازیگران سنتی‌تر مانند ایالات متحده، چین و روسیه، بیشترین رشد را در صنعت ماهواره تجاری تجربه کرده‌اند اما اکنون شرکت آرژانتینی Satellogic و شرکت فنلاندی ICEYE، در بین پنج کمپانی فضای تجاری برتر در حوزه شرکت‌های ماهواره‌ای قرار دارند.

 

• فرصت‌ها

روندهای کلیدی در صنعت فضایی، به دلیل توسعه سریع فناوری، فرصت‌های جدیدی را در حوزه رفاه فراگیر می‌گشاید. کشورها و مناطقی که قبلا از صنعت فضایی کنار گذاشته شده بودند، اکنون این پتانسیل را دارند که از سه فرصت اصلی استفاده کنند:

روندهای فناوری فضایی به قابلیت‌های پیشگام از فعالیت‌های فضا به زمین تا فعالیت‌های فضا به فضا منجر می‌شود که می‌تواند به طور مستقیم برای بازیگران بیشتری مفید باشد.
از آنجا که بازیگران بیشتری قادر به سرمایه‌گذاری در فضا هستند، پتانسیل مشارکت در دیپلماسی معنادار در صحنه جهانی خواهند داشت. این امر، منجر به سومین فرصت می شود.
پتانسیل فضا برای تبدیل شدن به منطقه‌ای که در آن کشورها و مناطق، علیرغم درگیری‌های اقتصادی، ژئوپلیتیکی یا اجتماعی مداوم بر روی زمین، می‌توانند برای پیشبرد اهداف مشترک گردهم آیند.
به دلیل کاهش هزینه‌های پرتاب، نوآوری‌های فناوری مداوم و تجاری‌سازی رو به رشد در صنعت فضایی، فرصت‌هایی، هم در حوزه پایین‌دستی (فعالیت‌هایی که از فناوری در فضا برای خدمات روی زمین یا فعالیت‌های فضا به زمین استفاده می‌کنند) و هم در حوزه بالادستی (فعالیت‌هایی که اشیا را به فضا می‌فرستند یا فعالیت‌های فضا به فضا) ایجاد می‌کنند، زیرا تغییرات در هر دو بخش منجر به اقتصاد فضایی جدیدتر و یکپارچه‌تر می‌شود.

فعالیت‌های فضا به زمین، بیشتر اقتصاد فضایی را تشکیل می‌دهند که با پیشرفت فناوری، مزایای اجتماعی هیجان‌انگیزی دارد. در حال حاضر، کاهش هزینه‌های پرتاب، کاربردهای بالقوه فضا به زمین از جمله زیرساخت‌های پهن باند بهینه، افزایش قابلیت‌های رصد زمین و ماهواره‌های امنیت ملی را گسترش داده است. شرکت‌ها در حال بررسی این موضوع هستند که چگونه انتقال عملیات به مدار پایین می‌تواند مدل‌های جدید را ایجاد کند. مثلا در صنعت داروسازی، شرکت‌های پزشکی در مدار می‌توانند اندام‌هایی را برای بیماران پیوندی روی زمین رشد دهند و داروهای جدیدی را تولید کنند که سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهند.

قابلیت‌های جدید پرتاب حتی می‌تواند استفاده از کارخانه‌های خورشیدی را در مدار یا روی ماه (که  انرژی خورشیدی را به زمین بازتاب می‌دهند)، امکان‌پذیر کند؛ هدفی که مدت‌ها انتظارش را می‌کشیدیم و هزینه‌ها، مانع از آن می‌شد. این پیشرفت‌ها در دسترسی به پهنای باند و منابع انرژی، برای کشورهایی که از انقلاب‌های صنعتی قبلی عقب مانده‌اند، حیاتی است تا بتوانند با سرمایه‌گذاری از فرصت‌های فضا به زمین، مسیر توسعه جدید را ایجاد کنند.

اقتصاد فضا به فضا، که عمدتا تحت سلطه حمل‌ونقل است، از نظر تاریخی به دلیل کمبود تقاضا و هزینه‌های زیاد توسعه نیافته بود. اکنون با شرکت‌های بیشتری که یا به دنبال انتقال فعالیت‌های خود به فضا یا آوردن افراد بیشتری به فضا هستند، تقاضا برای تولید در فضا و محدود کردن زمان و هزینه‌ لازم برای انتقال مواد از زمین، در حال افزایش است. استخراج فضایی فلزات گرانبها و عناصر کمیاب می‌تواند به عنوان راهی برای پاسخگویی به تقاضا برای تولید در فضا تبدیل شود که به مواد خام، فلزات و آب نیاز دارد. هر دو اقتصاد فضا به زمین و فضا به فضا، به رشد خود ادامه خواهند داد، زیرا پیشرفت‌های فناوری جدید با ایجاد فرصت برای کشورهای در حال توسعه، به دست آمده است.

دومین فرصت برای رفاه فراگیر در این واقعیت نهفته است که چون کشورهای بیشتری می‌توانند در حوزه صنعت فضایی در سطوح مختلف مشارکت و سرمایه‌گذاری کنند، این کشورها قدرت دیپلماتیک قوی‌تری در نحوه توسعه و تنظیم اقتصاد فضایی دارند. از سال ۲۰۲۲، تنها ۱۱ کشور، قابلیت پرتاب دارند اما سایر کشورها می‌توانند به روش‌های دیگر در این زمینه مشارکت کنند، مانند پرو و آنگولا که در حال توسعه ماهواره‌های خود هستند.

دیگر «پرده آهنین» قدیمی در فضا وجود ندارد زیرا کشورهای بیشتری می‌توانند ماهواره‌ها را به مدار پرتاب کنند. این خبر خوبی برای کشورهای دیگر است که با پیشرفت اوضاع، حرف بیشتری برای گفتن دارند. صنعت فضای تجاری اکنون برای بازیگران جدید نیز در دسترس است. کشورهای بیشتر و بیشتری در آفریقا، خاورمیانه و آمریکای لاتین به طور فعال در صنایع فضایی بخش خصوصی سرمایه‌گذاری می‌کنند. این امر، بیانگر این است که فضا برای آنها مزایای چندوجهی، هم از نظر اقتصادی و هم از نظر دیپلماتیک دارد. ظهور بخش خصوصی فضایی در سایر کشورها به این معناست که حتی اگر تنش‌ها یا آسیب‌پذیری‌‌هایی در دولت‌ها یا روابط ژئوپلیتیکی وجود داشته باشد، همکاری کلیدی برقرار خواهد بود.

این امر منجر به سومین فرصت بزرگ برای توسعه فراگیر صنعت فضایی می‌شود که بیانگر پتانسیل آن برای ایجاد مجدد مشروعیت در چندجانبه‌گرایی و یافتن زمینه‌های اهداف مشترک، حتی با وجود پیچیدگی فزاینده بین بازیگران است. اهمیت دیپلماسی فضایی با وابستگی کشورها به یکدیگر، به ویژه در زمینه ارتباطات ماهواره‌ای، بیشتر خواهد شد. طیف وسیعی از کاربردهای نوآورانه فناوری‌های فضایی، پتانسیل باورنکردنی برای کمک به جهان در دستیابی به اهداف بین‌المللی دارد. فرصت‌های در حال رشد بسیار به‌ویژه با توجه به نقاط قوت و مزیت‌های مناطق خاص، اعم از منابع طبیعی، سرمایه یا محیط‌های توانمند برای همکاری و نوآوری بین‌المللی در صنعت فضایی وجود دارد که آن را برای انواع جدیدی از مشارکت‌های جهانی آماده می‌کند.

 

• چالش‌های کلیدی پیش‌رو

در حالی که رقابت به پیشرفت‌هایی با سرعت بی‌سابقه منجر می‌شود، می‌تواند به توسعه و کاربرد فناوری‌هایی با انگیزه‌های متفاوت بینجامد و البته ممکن است در خدمت طیف وسیع ذینفعان و جامعه نباشد. تنش‌های ژئوپلیتیکی، تلاش‌ برای مشارکت‌ در حوزه‌ نگرانی‌های امنیتی را خنثی می‌کند، زیرا قدرت‌های بزرگی مانند ایالات متحده، چین و روسیه، قطبی‌تر می‌شوند. به عنوان مثال، روسیه در واکنش به تنش‌ها بر سر جنگ اوکراین اعلام کرد پس از سال ۲۰۲۴، از ایستگاه فضایی بین‌المللی خارج می‌شود و پایگاه خود را خواهد ساخت. اگر روسیه این مسیر را ادامه دهد، این همکاری با ایالات متحده، احتمالا به روش‌های دیگر تداوم خواهد یافت اما این نوع تصمیم‌ها، زمانی که با تنش‌های ژئوپلیتیکی بر روی زمین تقویت می‌شوند، ثبات عملیات فضایی را به ضرر همه افراد درگیر، به خطر می‌اندازند.

احتمال توافق و هماهنگی جهانی در جنبه‌های مختلف اقتصاد فضایی در حال ظهور کمتر شده است. ساده لوحانه است که فرض کنیم مشکلات اقتصادی، ژئوپلیتیکی و اجتماعی روی زمین در بستر فضا ناپدید می‌شوند. با این حال، اگرچه این درگیری‌ها ادامه دارند و ممکن است پیچیده‌تر شوند اما هنوز فرصت‌هایی برای هماهنگی جهانی وجود دارد، هرچند به طور بالقوه، نیازمند رویکرد متفاوت در پاسخ به این واقعیت است. به عنوان مثال، هنوز حوزه‌های موردعلاقه مشترک در بین شرکای مختلف وجود دارد که فناوری فضایی می‌تواند به آنها کمک کند، مانند توسعه واکسن، ردیابی بلایای طبیعی و ارزیابی کیفیت آب.

برخی کارشناسان پیشنهاد کرده‌اند دیپلماسی پیش‌بینی‌کننده، در زمینه تغییرات آب و هوایی و همه‌گیری، می‌تواند راهی به جلو باشد که بر پیش‌بینی و کاهش بدترین سناریوها تمرکز دارد. این امر می‌تواند به آشکار شدن حوزه‌هایی با احتمال همکاری بیشتر کمک کند. بنابراین تمرکز بر آینده به جای تلاش برای یافتن اجماع گسترده که در نهایت می‌تواند پیشرفت را متوقف کند، استراتژیک‌تر است. این موضوع، به‌ویژه اکنون که کشورهای بیشتری با منافع رقیب درگیر هستند، بیشتر صدق می‌کند.

ظهور شرکت‌های خصوصی در فضا، در عین حال که فرصت‌های بزرگی ارائه می‌دهد، خطرات عمده‌ای را نیز به همراه دارد. در حال حاضر، از آنجا که برخی از اکتشافات فضایی و کاربردهای فناوری فضایی در مراحل اولیه توسعه هستند، برای اولین بار مزایای زیادی وجود دارد. با این حال، این خطر مطرح است که نهادهای خصوصی، انحصارهایی را در حوزه‌های خاصی مانند پهنای باند ایجاد کنند و انگیزه‌های آنها ممکن است با انگیزه‌های دولت یا جامعه همخوانی نداشته باشد. این امر، شرایط همکاری را پیچیده‌تر می کند؛ خصوصا اینکه مرزهای ملی روی زمین در زمینه فضا ممکن است خودسرانه عمل کنند. از آنجا که چارچوب‌های اخلاقی و مقرراتی به توسعه ادامه می‌دهند، بسیار مهم است بخش خصوصی به عنوان صدای اصلی بسیاری از ذینفعان باشد.

 

• نتیجه‌گیری

اثرات انقلاب صنعتی چهارم (۴IR) در سراسر جهان احساس می‌شود، زیرا فناوری‌های پیشرفته، سیستم‌هایی را که امروز در آن کار می‌کنیم به چالش می‌کشند. نفوذ ۴IR در فضا، قبلا تحول‌آفرین بوده است، زیرا فناوری‌های نوظهور، هزینه‌های پرتاب و ماهواره را کاهش داده‌اند و فرصت سرمایه‌گذاری در فضا را به روی کشورهای بیشتر و شرکت‌های بیشتر گشوده‌اند. اگر تنش‌های ژئوپلیتیکی، تلاش‌ها برای مشارکت یا هماهنگی را خنثی کند، وجود بازیگران بیشتر در فضا، به معنای خطرات بیشتر است.

با این حال، توسعه فناوری‌ها و اکتشافات فراوان، فرصت‌های بیشتری برای منافع جهانی و اجتماعی ایجاد می‌کند. کشورهای کوچک‌تر می‌توانند از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در مسیرهای توسعه و پویایی‌ جدید استفاده کنند، زیرا نقش بیشتری در دیپلماسی و مشارکت‌های جهانی دارند. بار دیگر، این تحولات در صنعت فضایی، ماهیت مخرب انقلاب صنعتی چهارم را به نمایش می‌گذارد، زیرا خطرات پیچیده و البته فرصت‌های بی‌سابقه به همراه دارد. در صورتی که جهان بر چالش‌ها غلبه کند و از فرصت‌های تسریع‌شده به وسیله فناوری‌های فضایی پیشرفته استفاده نماید، رفاه فراگیر و پایدار می‌تواند بیشتر به واقعیت تبدیل شود. (منبع:عصرارتباط)

مالزی از شرکت «متا» و «تیک‌تاک» خواسته تا نظارت را بر روی محتواهای منتشر شده در پلتفرم‌های خود افزایش دهند.
به گزارش ایرنا از خبرگزاری رویترز، درحالیکه دولت مالزی در مورد افزایش قابل توجه محتوای آسیب زننده شبکه‌های اجتماعی گزارش داده، از فیس‌بوک و تیک‌تاک خواسته تا نظارت بر پلتفرم‌هایشان افزایش یابد.

اداره تنظیم ارتباطات و پلیس مالزی در بیانیه مشترکی اعلام کردند که در سه ماهه اول سال ۲۰۲۴، دولت ۵۱ هزار و ۶۳۸ پرونده را به پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی از جمله متا و تیک‌تاک برای اقدام بیشتر ارجاع داده است که بیش از ۴۲ هزار و ۹۰۴ پرونده در کل سال قبل میلادی ثبت شده است.

این نهادها مشخص نکردند که چه نوع محتوایی گزارش شده، اما گفتند که این اقدام بخشی از تلاش‌ها برای محدود کردن انتشار محتوای مضر آنلاین، به‌ویژه در موارد مرتبط با نژاد، مذهب و خانواده سلطنتی است.

به گفته آنها، از تیک‌تاک متعلق به شرکت «بایت‌دنس» چین، و متا نیز خواسته شد تا محتوای نشان دهنده رفتار غیراصیل یا مربوط به کلاهبرداری‌های مالی و قمار آنلاین غیرقانونی را محدود کنند.

نژاد و مذهب از جمله مسائل حساس در مالزی هستند. این کشور در کنار اکثریت مسلمان مالایی دارای اقلیت‌های هندی و چینی است. کوالالامپور همچنین قوانینی دارد که اظهارات فتنه انگیز یا توهین به خانواده سلطنتی را ممنوع می‌کند.

مالزی در ماه‌های اخیر نظارت بر محتوای آنلاین را افزایش داده است و دولت انور ابراهیم، نخست‌وزیر این کشور با اتهام عقب‌نشینی از وعده‌هایش برای حفاظت از آزادی بیان مواجه شده است. دولت اتهامات مربوط به سرکوب دیدگاه‌های مختلف را رد کرده و گفته است که باید از کاربران در برابر آسیب‌های فضای مجازی محافظت کند.

داده‌های منتشر شده توسط متا و تیک‌تاک در سال گذشته نشان می‌دهد که این دو شرکت تعداد بی‌سابقه‌ای از پست‌ها و حساب‌های کاربری در رسانه‌های اجتماعی را در شش ماه اول سال ۲۰۲۳ در مالزی محدود کردند، زیرا درخواست‌های دولت برای حذف محتوا افزایش یافته است.

داده های موسسه کلاد فلر نشان می‌دهد خورشیدگرفتگی به کاهش ترافیک اینترنت در آمریکا، کانادا و مکزیک منجر شده است.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از کاپاسیتی مدیا، اطلاعات نشان می‌دهد طی رویداد خورشیدگرفتگی، ترافیک ارائه شده ۸ درصد و تقاضا برای ترافیک ۱۲ درصد در مقایسه با هفته قبل کاهش یافته است. داده های این موسسه حاکی از آن است که ورمونت، آرکانزاس، ایندیانا، مین، نیوهمپشایر و اوهایو در زمان خورشیدگرفتگی با کاهش ترافیک اینترنتی تا ۴۰ درصد و یا بیشتر روبرو شده اند.

این ایالت ها در مسیری قرار داشتند که خورشیدگرفتگی در آسمان کامل بود.

خورشیدگرفتگی نخست در مکزیک قابل مشاهده بود. ایالت هایی که خورشید گرفتگی در آنها قابل مشاهده بود با کاهش قابل توجه ترافیک اینترنت روبرو شدند. حتی اینترنت مکزیکو سیتی که در جنوب کشور قرار دارد، تحت تاثیر قرار گرفت.

کانادا آخرین کشوری بود که خورشید گرفتگی در آسمان آن قابل مشاهده بود در همین راستا در جزیره پرنس ادوارد بیشترین میزان کاهش ترافیک اینترنت مشاهده شد.

کلاد فلر در گزارش خود نتیجه گرفت رویدادهایی که به دلیل فعالیت های انسانی یا به طور طبیعی رخ می دهند، روی ترافیک اینترنت تاثیر می گذارند.

شرکت اپل بیش از ۶۰۰ نفر از نیروهای خود را پس از لغو طرح خود برای تولید خودروهای خودران، اخراج کرده است.
به گزارش  تسنیم اکثر نیروهایی که از این شرکت آمریکایی اخراج شده‌اند در محلی مستقر بودند که روی پروژه خودروهای خودران در کالیفرنیا کار می‌کرد.

بر اساس این گزارش، در تاریخ 28 مارس به اداره کار ایالت کالیفرنیا اطلاع داده شد که 614 کارمند اپل در ماه مه اخراج خواهند شد.

این در حالی است که اپل در سال‌های اخیر بر خلاف سایر شرکت‌هایی که از زمان همه‌گیری کرونا صدها هزار موقعیت‌های شغلی را کاهش داده‌اند، از اخراج گسترده کارکنان خودداری کرده بود.

در ماه می سال گذشته، تیم کوک، رئیس شرکت اپل در گفتگو با شبکه خبری سی‌ان‌بی‌سی تأکید کرده بود که اخراج کارکنان "آخرین راه حل" خواهد بود.

بر اساس داده‌های پایگاه اینترنتی layoffs.fyi که اطلاعات مربوط به استخدام در شرکت‌های فناوری را ردیابی می‌کند، تاکنون بیش از 50 هزار شغل در این صنعت در سال 2024 از بین رفته است.

شرکت‌های مطرحی مانند آمازون، گوگل، مایکروسافت، اسنپ و پی پال از جمله شرکت های فناوری هستند که از کاهش نیرو در سال 2024 خبر داده‌اند.

با این حال، اپل در مقایسه با رقبای خود افراد بسیار کمتری را اخراج کرده است.

بر اساس گزارش گلوبال دیتا، این شرکت آمریکایی حدود 161000 نفر نیروی کار در سراسر جهان دارد.

گزارش‌هایی مبنی بر پایان دادن به سرمایه‌گذاری چند میلیارد دلاری اپل در پروژه خودروهای خودران برای اولین بار در ماه فوریه منتشر شد. با این حال، این شرکت هرگز به طور عمومی وجود این طرح را تایید نکرده است.

طبق گزارش ها، اپل میلیاردها دلار برای طراحی و تولید یک وسیله نقلیه کاملاً خودران بدون فرمان و پدال هزینه کرده است. اما مشخص شد که هنوز سال ها تا تولید این وسیله نقلیه فاصله دارد.

شرکت‌های دیگری مانند فورد و جنرال موتورز نیز با افزایش هزینه‌ها، سرعت تحقیقات خودروهای خودران را کاهش داده‌اند.

فناوری نسل پنجم ارتباطی تا امروز سریع‌ترین نرخ راه‌اندازی نسل جدید تلفن همراه را داشته و تا پایان سال ۲۰۲۲ از یک میلیارد اتصال فراتر رفت؛ در پایان سال ۲۰۲۳ به ۱.۶ میلیارد رسیده و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ به ۵.۵ میلیارد اتصال برسد.
به گزارش ایسنا، انتظار می‌رود براساس گزارش GSMA که اتصالات ۵G تا سال ۲۰۲۹ بیش از نیمی (۵۱ درصد) از اتصالات تلفن همراه را تشکیل دهد. پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۳۰ این میزان ۵۶ درصد افزایش یابد.

«فناوری نسل پنجم ارتباطی» نه تنها به عنوان یک محصول مصرفی برای سرعت دانلود سریع‌تر بلکه به عنوان شبکه‌ای که می‌تواند زیربنای فناوری‌های جدیدی مانند اتومبیل‌های بدون راننده یا تاکسی‌های هوایی بدون خلبان باشد، قرار گرفته است.

نخستین شبکه‌های ۵G توسط اپراتورهای چین، کره جنوبی، آمریکا و اروپا در سال ۲۰۱۹ راه‌اندازی شدند و برخلاف غوغای اپراتورها درباره این نسل از فناوری، اکنون با گذشت ۵ سال ضریب نفوذ نسل پنجم ارتباطی در میان مصرف‌کنندگان کم است.

تنش‌های میان «ایلان ماسک» و یک قاضی برزیلی به دنبال ممانعت او از غیرفعال کردن حساب‌های خاص در شبکه اجتماعی ایکس، شدت گرفته است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما به نقل از رویترز، بن‌بست بین «ایلان ماسک» و برزیل زمانی تشدید شد که یک قاضی دادگاه عالی این کشور، تحقیقاتی را درباره مالک شبکه اجتماعی X آغاز کرد.  
«ماسک» اعلام کرده که حساب‌های کاربری را در شبکه اجتماعی X که قاضی دستور مسدود شدن آنها را صادر کرده بود، دوباره فعال خواهد کرد. 
«ایلان ماسک» تصمیم قاضی «الکساندر دو مورائس» را که دستور مسدود کردن برخی حساب‌ها را صادر کرده بود، به چالش کشیده است. او گفته که X تمام محدودیت‌ها را لغو خواهد کرد. 
نه «ماسک»، نه X و نه مقامات برزیل فاش نکرده‌اند که کدام حساب‌ها مسدود شده‌اند.  
قاضی مورائس در حال تحقیق درباره «شبه‌نظامیان دیجیتالی» است که به انتشار اخبار جعلی و پیام‌های نفرت‌پراکن در زمان دولت «بولسونارو» رئیس‌جمهور سابق برزیل متهم شده‌اند. 
  
«ماسک» در پستی در شبکه اجتماعی X، «مورائس» را به خیانت به مردم برزیل و قانون اساسی این کشور متهم کرد. 
مالک شبکه اجتماعی X در این پست نوشت: این قاضی جریمه‌های سنگینی اعمال کرده است. او کارکنان ما را تهدید به بازداشت و قطع دسترسی به X در برزیل کرده است. 
«ماسک» ادامه داد: در نتیجه، ما احتمالاً تمام درآمد خود را در برزیل از دست خواهیم داد و مجبور خواهیم شد دفتر خود را در آنجا تعطیل کنیم، اما اصول، مهم‌تر از سود هستند. 
مالک شبکه اجتماعی X تاکید کرده که در صورت امکان، دستور مسدودکردن حساب‌های X را از نظر قانونی به چالش خواهد کشید.
قاضی «مورائس» هم به ماسک پاسخ داد. 
 او با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: X باید از حکم دادگاه پیروی و از فعال‌سازی مجدد پروفایلی که بانظر این دادگاه عالی مسدود شده، خودداری کند. 
قاضی «مورائس» گفت: اگر X از دستور مسدود کردن برخی حساب‌ها پیروی نکند، روزانه ۱۰۰ هزار رئال (۱۹۷۴۰ دلار) جریمه می‌شود.  
دولت چپ‌گرای «لولا داسیلوا» رئیس‌جمهور کنونی برزیل از این قاضی حمایت کرده است.

«مورائس» پارسال هم دستور تحقیقات درباره مدیران تلگرام و گوگل را که مسئول کارزار مبارزه با لایحه پیشنهادی برای ساماندهی اینترنت بودند، صادر کرده بود.

بر اساس این لایحه، مسئولیتِ یافتن و گزارش دادن مطالب غیرقانونی، به جای دادگاه بر عهده شرکت‌های اینترنتی، موتورهای جست‌وجو و سرویس‌های پیام‌رسان اجتماعی خواهد بود و انجام ندادن این کار، جریمه‌های سنگینی در پی خواهد داشت.

زهرا آقاجانی* - ایرنا- فناوری بلاکچین که در اصل برای ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت‌کوین توسعه یافته بود، به راه‌حلی تبدیل شده است که اعتماد و شفافیت را در صنایع مختلف ارائه می‌دهد. این فناوری تاکنون عمدتا در صنایع غذایی، داروسازی و بهداشت، کالاهای لوکس و با ارزش بالا، خودروسازی و بازاریابی و تبلیغات بکار گرفته شده است.

با رشد و توسعه صنعت حمل‌ونقل و لجستیک، نیاز به اعتماد و شفافیت در فضای این کسب‌وکار بسیار مهمتر از گذشته شده است. مشتریان بیش از هر دوره دیگری خواهان اطمینان از دریافت به‌موقع و ایمن کالاهای مورد نیاز خود هستند. این میسر نمی‌شود مگر اینکه کسب‌وکارها دید کامل و شفافی نسبت به وضعیت کالاها در زنجیره تامین خود داشته باشند. اینجاست که فناوری بلاکچین وارد عمل شده و راهکار ارائه می‌دهد.

فناوری بلاکچین که در اصل برای ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت‌کوین توسعه یافته بود، به راه‌حلی تبدیل شده است که اعتماد و شفافیت را در صنایع مختلف ارائه می‌دهد. این فناوری تاکنون عمدتا در صنایع غذایی، داروسازی و بهداشت، کالاهای لوکس و با ارزش بالا، خودروسازی و بازاریابی و تبلیغات بکار گرفته شده است. بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد، اجرای گسترده بلاکچین می‌تواند تجارت جهانی را طی ۱۰ سال آینده با حذف موانع تجاری و کوتاه کردن فرآیندهای دست و پاگیر، یک تریلیون دلار افزایش دهد.

اگرچه کاربرد عمده بلاکچین در حوزه امور مالی است، اما باید توجه داشت که این فناوری، به‌خصوص در مدیریت جریان‌های کالایی و جریان‌های اطلاعاتی مربوط به آن در زنجیره‌های تامین، یعنی لجستیک و حمل‌ونقل نقش مهمی پیدا کرده است. به طوری که بر اساس نتایج نظرسنجی انجمن بهره‌وری و کیفیت آمریکا در سال ۲۰۲۰ از متخصصین زنجیره تامین، بیشترین میزان استفاده از راه‌حل‌های نرم‌افزاری بلاکچین به ترتیب مربوط به لجستیک (۵۸ درصد)، تدارکات (۳۱ درصد) و برنامه‌ریزی زنجیره تامین (۲۹ درصد) بوده است.

در رابطه با کارکرد بلاکچین باید گفت که این فناوری با ایجاد یک پایگاه داده غیرمتمرکز و غیرقابل تغییر، تضمین می‌کند که تمام اطلاعات مربوط به یک محموله ثبت شده و قابل تغییر یا دستکاری نیست. این بدان معنی است که هر مرحله از فرآیند لجستیک، از مبدا تا مقصد نهایی، قابل رصد و ردیابی است. با پیاده‌سازی فناوری بلاکچین، شرکت‌های حمل‌ونقل و لجستیک می‌توانند به صورت بروز و بلادرنگ، دید کاملی نسبت به جابه‌جایی کالا ایجاد کرده و اعتماد مشتریان و شرکای تجاری خود را جلب کنند.

در واقع ایجاد اعتماد و شفافیت در صنعت لجستیک برای رشد و پایداری آن ضروری است. فناوری بلاکچین راه‌حل ایمن و قابل اعتمادی را فراهم می‌کند که کسب‌وکارها را قادر می‌سازد تا یکپارچه و شفاف کالاها را تضمین کنند. این شفافیت نه تنها کارایی عملیات را افزایش می‌دهد، بلکه خطرات کلاهبرداری، سرقت و جعل را نیز به حداقل می‌رساند. باید گفت فناوری بلاک‌چین بواسطه ایجاد قابلیت ردیابی و رصد تمامی تراکنش‌ها، عملکرد صنعت لجستیک را متحول می‌کند.

طبق گزارش موسسه تحقیقات بازار استلار[۱]، اندازه بازار لجستیک بلاکچین در سال ۲۰۲۳ به ۱۳.۳۹ میلیارد دلار رسیده است و انتظار می‌رود اندازه این بازار با رشد ۵۸ درصدی از سال ۲۰۲۴ تا ۲۰۳۰ به حدود ۳۲۹.۳۴ میلیارد دلار برسد و می‌توان گفت عصر جدیدی را برای صنعت لجستیک رقم خواهد زد. به گونه‌ای که گفته می‌شود اگر بازیگران حوزه‌های مختلف حمل‌ونقل، توزیع و لجستیک از آن غفلت کنند، بی‌گمان از گردونه رقابت خارج خواهند شد.

بزرگترین بازار بلاکچین در بخش لجستیک مربوط به کشور ایالات متحده است. پذیرش زود هنگام فناوری‌های بلاکچین در آمریکای شمالی و همچنین ظهور ارائه‌دهندگان مختلف در زمینه فناوری بلاک‌چین، در سال‌های آتی نیز به افزایش سهم کلی بازار در این منطقه کمک خواهد کرد. همچنین منطقه آسیا- اقیانوسیه (شامل چین، هند، ژاپن،کره جنوبی، استرالیا و غیره) بیشترین نرخ رشد سالانه این بازار را تجربه خواهد کرد.

این میزان رشد ناشی از پیشرفت‌های تجاری منطقه، افزایش نفوذ تجارت الکترونیک و علاوه بر آن افزایش استانداردهای زندگی و درآمد سرانه در هند، ژاپن، چین و کشورهای آسه‌آن خواهد بود. در این بین، چین با سهم بازاری ۵۰ درصدی در این منطقه پیشتاز می‌باشد که دلیل آن رونق بخش صنعت و افزایش تجارت الکترونیک در این کشور است.

با توجه به اینکه راه‌حل‌های فناوری بلاکچین توسط شرکت‌های نرم‌افزاری و فناورانه جهت استفاده توسط کسب‌وکارها توسعه می‌یابد، بزرگترین بازیگران ارایه‌دهنده این راه‌حل‌ها عمدتا شامل شرکت‌های پیشتاز جهان در این حوزه نظیر آی.‌بی.ام[۲] (هند)، سپ[۳] (آلمان)، مایکروسافت[۴] (ایالات متحده)، ای.دبلیو.اس[۵] و اینتل[۶] (ایالات متحده) هستند. در کنار این شرکت‌ها، بازیگران مهم دیگری همچون اوراکل[۷] (ایالات متحده)، بیت‌فری[۸] (هلند)، سِگِکا[۹] (بلژیک)، ارث‌پورت[۱۰] (انگلستان)، گاردتایم[۱۱] (استونی)، هلدینگ دارایی دیجیتال[۱۲] (ایالات متحده) و هواوی[۱۳] (چین) نیز در این بازار فعالیت دارند.

در مورد بخش مسلط بر بازار بلاکچین در حوزه لجستیک باید گفت این فناوری فعلا بیشتر در بخش بنگاه به بنگاه (B۲B) به کار گرفته می‌شود که انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۷ این روند به همین منوال ادامه یابد. پیش‌بینی شده است تا سال ۲۰۲۷ این فناوری در بخش بنگاه به مصرف‌کننده (B۲C) نیز رشد داشته باشد (تا ۲۶ درصد) که البته عواملی نظیر مقررات دولتی، قیمت سوخت و هزینه‌های حمل‌ونقل مهم‌ترین موانع گسترش این بخش از بازار به شمار می‌روند.

در ارتباط با تجربیات موفق استفاده از فناوری بلاکچین در حوزه حمل‌ونقل و لجستیک در شرکت‌های برتر این حوزه تجربیات متعددی وجود دارد که عمده آنها به صورت آزمایشی و موردی به اجرا درآمده‌اند. برخی از این تجربیات به شرح زیر هستند:

ردیابی موجودی انبار (ردیابی گوشت‌های ارسالی از مبداء چین و انبه ارسالی از مبدا مکزیک برای شرکت‌های والمارت و نستله و ردیابی روغن پالم ارسالی از نقاط مختلف جهان برای یونیلیور به کمک سیستم طراحی شده توسط شرکت آی.بی.ام)؛

بهبود عملیات حمل‌ونقل و ساده‌سازی نظارت بر جابجای محموله‌های شرکت‌های باربری بین‌المللی (نظارت بر جابجایی محموله‌های شرکت کشتیرانی معظم مرسک[۱۴] توسط سیستم طراحی شده شرکت آی.بی.ام)؛

صدور صورت‌حساب و پرداخت برای کسب‌وکارها و از جمله صنعت لجستیک (پلتفرم بلاکچین شرکت تالی‌استیکز[۱۵] و پلتفرم پرداخت شرکت ویزا برای عملیات پرداخت)؛

افزایش شفافیت و بررسی اعتبار اطلاعات در حمل‌ونقل (پلتفرم شرکت پراوننس[۱۶])؛

ایجاد بازار عادلانه برای حمل‌ونقل و استفاده از قراردادهای هوشمند (استفاده از پلتفرم شرکت شیپ‌چین[۱۷] در راستای مذاکره برای اطمینان از رفتارهای تجاری منصفانه در زنجیره تامین برخی محصولات مثل نارگیل و ماهی تن)؛

حل‌وفصل اختلافات ناشی از تاخیر یا گم شدن کالاها در حمل‌ونقل و دشوارهای ناظر بر حسابرسی‌های لازم (برنامه ابتکاری شرکت فدکس جهت ذخیره‌سازی ایمن سوابق برای حل‌وفصل اختلافات احتمالی با مشتریان)؛

بهینه‌سازی هزینه‌های مربوط به تشریفات اداری حمل‌ونقل (مدیریت هزینه‌های اداری عملیات حمل‌ونقل برون‌مرزی شرکت‌های شرکت‌های تجارت الکترونیک علی‌بابا و آمازون).

یکی از مهم‌ترین مزیت‌های استفاده از بلاکچین در لجستیک، ساده‌سازی پردازش اسناد و کاهش هزینه‌های اداری عملیات لجستیک است؛ چراکه بر اساس برآوردهای موجود، به طور متوسط ۱۰ درصد از مجموع فاکتورهای صادر شده در بخش حمل‌ونقل، حاوی داده‌های اشتباه است که منجر به اختلافات و سایر ناکارآمدی های فرآیندی در بخش لجستیک می‌شود.

همچنین از دیگر مزایای این فناوری می‌توان به امکان ردیابی و رصد وضعیت محموله‌ها به صورت لحظه‌ای در سرتاسر زنجیره تامین، شناسایی محصولات معیوب و ممانعت از فساد کالا با تسریع عملیات، کنترل خودکار فرآیندهای فروش در لجستیک، استفاده از اینترنت اشیا، افزایش بهره‌وری حمل بار و کاهش حمل‌های یکسربار-یکسر خالی، تحویل سریع‌تر کالا و تسریع محاسبات مالی و رفع چالش‌های ناظر بر عملیات پرداخت در لجستیک اشاره نمود.

تا به اینجا در مورد مزایا و منافع استفاده از بلاک‌چین در لجستیک و زنجیره تامین بحث شد. اما با وجود تمام این نقاط قوت، استفاده از این فناوری در زنجیره تامین با برخی چالش‌ها و محدودیت‌ها نیز مواجه است که باید به آن‌ها توجه شود. یکی از این چالش‌ها نیاز به سرمایه‌گذاری بالا برای پیاده‌سازی این فناوری است. پیش‌بینی‌ها حاکی است که هزینه‌های مترتب توسعه راه‌حل‌های بلاک‌چین در سال‌های آتی به رشد فزاینده خود ادامه خواهد داد و مقدار آن تا سال ۲۰۲۴ به ۱۹ میلیارد دلار خواهد رسید. این رقم برای سال ۲۰۲۱ معادل ۶.۶ میلیارد دلار بوده است که نشان از افزایش سه برابری آن در طول بازه سه‌ساله مزبور دارد. از دیگر چالش‌های مترتب توسعه بلاک‌چین می‌توان به لزوم جلب رضایت تمامی شرکای زنجیره برای پیوستن به سیستم بلاک‌چین، نیاز به برنامه ریزی برای مدیریت تغییر جهت انطباق با الزامات بلاک‌چین اشاره نمود.

در مورد چگونگی ورود بلاک‌چین به صنعت لجستیک و گسترش آن باید گفت به طور کلی این فناوری از طریق دو نهاد [۱۸]BiTA (اتحادی برای استفاده از بلاک‌چین در حمل‌ونقل) و MOBI[۱۹] (ابتکاری برای بکارگیری بلاک‌چین در حوزه جابجایی) توانایی ورود در این صنعت را دارد که در ادامه به آنها پرداخته می‌شود.

اتحاد برای بلاک‌چین در حمل‌ونقل در واقع یک سازمان عضو محور متشکل از کلیه فعالین صنعت لجستیک است که تشکیل آن از جمله دلایل اصلی پیشرفت و پذیرش سریع بلاکچین در عرصه حمل‌ونقل نسبت به صنایع دیگر می‌باشد. این در سال ۲۰۱۷ تاسیس شد و خیلی سریع به یکی از بزرگترین اتحادهای تجاری بلاکچین جهان تبدیل شد.

این نهاد بیش از ۵۰۰ عضو در بیش از ۲۵ کشور دنیا دارد که مجموع درآمد سالانه آنها افزون بر یک تریلیون دلار می‌باشد.

وظیفه‌ی آن تدوین استانداردهای مشترک برای کاربرد بلاک‌چین در صنعت لجستیک، آموزش اعضا در جهت بهبود استفاده از شبکه‌ی بلاک‌چین و توسعه‌ی استفاده از این فناوری است. ابتکار بلاک‌چین باز برای جابجایی، نهاد غیرانتفاعی است که استارتاپ‌ها، شرکت‌های دولتی و خصوصی و همه بازیگران شرکتی این حوزه را دربرمی‌گیرد. این سازمان سعی می‌کند تا قواعد و استاندارهایی برای گسترش استفاده از شبکه‌ی بلاکچین در صنعت حمل‌ونقل ایجاد کند.

فناوری بلاکچین در صنعت لجستیک دارای پتانسیل بالایی برای تحول آفرینی در این حوزه است که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:

قابلیت همکاری برای توسعه استانداردها و پروتکل‌ها جهت همکاری بین ذینفعان صنعت لجستیک؛

افزایش شفافیت و اتوماسیون زنجیره تامین به کمک ادغام بلاکچین با فناوری اینترنت اشیاء؛

امکان تجزیه و تحلیل داده‌های ثبت شده در بلاکچین به کمک هوش مصنوعی برای شناسایی الگوها، پیش‌بینی تقاضا و بهینه سازی مسیرهای حمل و سطوح موجودی؛

ارتقای پایداری و لجستیک سبز بواسطه امکان به تأیید منشاء و تأثیرات زیست محیطی محصولات به منظور انتخاب‌های آگاهانه از سوی مصرف‌کنندگان؛

تامین مالی زنجیره تامین بواسطه انجام تراکنش‌های امن و شفاف بین خریداران، فروشندگان و موسسات مالی و کاهش خطرات تقلب و عدم پرداخت.

فناوری بلاکچین قابلیت این را دارد که در آینده لجستیک را متحول کند و مزایای قابل توجهی را نسبت به راه‌حل‌های سنتی ارائه دهد.

اکنون بسیاری از بزرگترین بازیگران صنعت لجستیک، فعالیت بر پایه بلاک‌چین را قبول کرده و در حال صرف منابع برای تشویق دیگران به استفاده از آن‌ هستند. بدیهی است بلاکچین به‌عنوان یک فناوری جدید، هنوز در مراحل اولیه خود است و مدتی طول می‌کشد تا بشر شاهد استفاده گسترده کسب‌وکارها از این فناوری باشد. اما قابل پیش‌بینی است که بلاکچین با رویکرد کارآمد خود در مدیریت اطلاعات کسب‌وکارها، در آینده می‌تواند راهگشای بسیاری از مشکلات باشد که صنعت لجستیک (نظیر عدم شفافیت در فرآیندها، چالش در ردیابی و رصد کالاها در زنجیره تامین، عدم اطمینان کامل از صحت و دقت تراکنش‌ها و مشکلات پرداخت‌ها) به مدت چندین دهه با آنها مواجه بوده است.

[۱] Stellar Market Research

[۲] IBM

[۳] SAP

[۴] Microsoft

[۵] AWS

[۶] Intel

[۷] Oracle

[۸] Bitfury

[۹] Cegeka

[۱۰] Earthport

[۱۱] Guardtime

[۱۲] Digital Asset Holdings

[۱۳] Huawei

[۱۴] Maersk

[۱۵] Tallysticks

[۱۶] Provenance

[۱۷] ShipChain

[۱۸] Blockchain in Transport Alliance (BiTA)

[۱۹] Mobility Open Blockchain Initiative (MOBI)

* استادیار موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی

برخی کشورهای دنیا سعی دارند با وضع قوانین مختلف، نسل جوان را از آسیب های شبکه های اجتماعی و سودجویی مدیران آنها حفظ کنند دولتها در این راه به قانونگذاری و جریمه های کلان نیز متوسل شده اند.

به گزارش خبرنگار مهر، کودکان مانند لوح‌های سفیدی هستند که از هرچیز و هرکسی الهام می‌گیرند و هر چیزی را می‌توان در ذهن آنها هک کرد. این امر در عصری که ارتباطات از دوستی‌های کودکانه در کوچه و مدرسه فراتر رفته، پررنگ‌تر است. سینما، تلویزیون، رسانه‌های اجتماعی مختلف، پلتفرم‌های پخش محتوا همه بر این ذهن‌های پاک تأثیر می‌گذارند. این درحالی است آنها به یکی از اهداف اصلی شرکت‌های فناوری بزرگی تبدیل شده اند که با الگوریتم‌های مختلف سعی در جذب مخاطب دارند و چه مخاطبی بهتر از کودکان تاثیرپذیر که به راحتی به محصولات آنها معتاد می‌شوند.

در حقیقت شرکت‌های بزرگ با این کار به قیمت تخریب روحیه کودکان و نوجوانان، سود مالی خود را تضمین می‌کنند. این شبکه‌ها تا آنجا برای درآمدزایی از کودکان پیش رفته اند که آسیب به این قشر را نادیده گرفتند و همچنان الگوریتم‌های تهاجمی‌تری برای جلب توجه و جمع آوری داده‌های آنها ارائه کردند.

طبق تحقیق دانشگاه هاروارد، شبکه‌های اجتماعی در سال ۲۰۲۲ میلادی از بخش تبلیغات برای افراد زیر سن قانونی در آمریکا در مجموع ۱۱ میلیارد دلار درآمد داشتند. کودکان و نوجوانانی که به مدرسه می‌روند، احتمالاً می‌توانند تبلیغات را تشخیص دهند اما هنگامیکه این تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی مورد اعتماد قرار داده می‌شود، اینفلوئنسرها آن را ترویج می‌کنند یا در کنار محتوای شخصی سازی شده نمایش داده می‌شود، این گروه سنی نمی‌توانند در برابر تبلیغات مقاومت کنند.

در همین راستا کشورهای مختلف و همچنین آمریکا که خانه این شرکت‌های سودجو است، تصمیم گرفتند روح و روان نسل جدید را نجات دهند.

آنچه در زیر می‌خوانید بخشی از اقداماتی است که سال گذشته برای نجات نسل جدید از شرکت‌های سودجو انجام شده است:

 

آمریکا پرچمدار قوانین محافظت از کودکان در شبکه‌های اجتماعی

یوتا نخستین ایالت آمریکا بود که قانونی جدید برای محدود کردن شیوه استفاده کودکان از شبکه‌های اجتماعی اجرایی کرد. اسپنسر کاکس فرماندار جمهوریخواه این ایالت دو دستور اجرایی را در فروردین ماه سال گذشته امضا کرد که طبق آن کودکان قبل از عضویت در پلتفرم‌هایی مانند تیک تاک و اینستاگرام نیازمند رضایت والدین هستند با امضای کاکس دو لایحه مذکور به قوانینی تبدیل شده اند که اجازه نمی‌دهند کودکان زیر ۱۸ سال بین ساعت ۲۲:۳۰ شب تا ۶:۳۰ صبح از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند همچنین پلتفرم‌های اجتماعی در این ایالت باید سن کاربران را احراز کنند.

علاوه بر آن ایالت اوهایو برای حفاظت از کودکان، قانونی را تصویب کرد که طبق آن کودکان برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی به رضایت والدین نیاز دارند. اوهایو این اقدام را به عنوان راهی برای حفاظت از سلامت ذهنی کودکان ارائه کرده بود. قانون ایالت اوهایو شبکه‌های اجتماعی را ملزم می‌کند تا دستورالعمل حریم خصوصی پلتفرم شأن را برای والدین فراهم کنند تا خانواده‌ها بدانند در پروفایل فرزندشان چه محتوایی سانسور یا بازبینی شود.

همچنین لایحه‌ای در ایالت فلوریدا آمریکا تصویب شد که یکی از سختگیرانه ترین ممنوعیت‌ها برای استفاده افراد زیر سن قانونی از شبکه‌های اجتماعی را وضع کرد. لایحه مذکور پلتفرم‌های اجتماعی را ملزم می‌کند حساب‌های کاربران کمتر از ۱۷ سال را حذف و از یک سیستم احراز هویت طرف ثالث برای بررسی افراد زیر سن ۱۷ سال استفاده کنند. براساس لایحه مذکور شرکت‌های فناوری باید داده‌های خصوصی جمع آوری شده از حساب‌های حذف شده را برای همیشه از بین ببرند و در صورتیکه این کار را انجام ندهند والدین می‌توانند از آنها شکایت کنند.

ایالت کالیفرنیا نیز لایحه‌های «حفاظت از جوانان در مقابل اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی» و «حریم خصوصی داده‌های کودکان کالیفرنیا» را برای حفاظت از کودکان در مقابل اعتیاد به شبکه اجتماعی و حفظ حریم خصوصی داده‌ها ارائه کرد. قانون پیشنهادی مبتنی بر لایحه ایمنی کودک همین ایالت است که قرار بود از سال ۲۰۲۴ میلادی اجرا شود اما اکنون متوقف شده است.

لایحه «حفاظت از جوانان در مقابل اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی» به والدین اختیار می‌دهد الگوریتم‌های اعتیادآور فیدهای (feed) کانال‌های اجتماعی فرزندانشان را حذف کنند.

لایحه مذکور در صورت تصویب به والدین کودکان زیر ۱۸ سال اجازه می‌دهد بین فیدها الگوریتمی پیش فرض (که برای ایجاد اعتیادهای سودآور طراحی شده اند) و فید مبتنی بر زمان ثبت پست که کمتر به ایجاد عادت منجر می‌شود، انتخاب کنند. همچنین والدین می‌توانند تمام نوتیفیکیشن های شبکه‌های اجتماعی را مسدود کنند و اجازه ندهند فرزندانشان شب هنگام و در ساعات مدرسه به این پلتفرم‌ها دسترسی یابند.

از سوی دیگر لایحه «حریم خصوصی داده‌های کودکان کالیفرنیا» سعی دارد حریم خصوصی داده برای کودکان کالیفرنیایی کمتر از ۱۸ سال را قدرتمندتر کند. لایحه به کاربران شبکه‌های اجتماعی در این ایالت حق می‌دهد تا بدانند شبکه‌های اجتماعی چه اطلاعاتی جمع آوری می‌کنند و می‌فروشند و همچنین به آنها اجازه می‌دهد از فروش داده‌های کودکان به طرف‌های ثالث اجتناب کنند.

در کنار این موارد کمیسیون فدرال تجارت آمریکا قوانین جدیدی را پیشنهاد کرد که محدودیت‌های بیشتری برای شرکت‌های بزرگ فناوری مانند آلفابت (مالک یوتیوب) درباره شیوه استفاده از داده‌های کودکان برای دسترسی به سود بیشتر وضع می‌کند. کمیسیون فدرال ارتباطات در بیانیه قانون پیشنهادی نوشته بود مشغول بررسی تغییر قانون حفاظت از حریم خصوصی آنلاین کودکان است تا محدودیت‌های بیشتری بر زمان و شیوه استفاده شرکت‌ها از داده‌های کودکان برای سودآوری وضع کند. همچنین این آژانس فدرال اعلام کرد شیوه استفاده شرکت‌ها از نوتیفیکیشن ها برای تشویق کودکان به آنلاین ماندن را محدود می‌کند. این قانون روی شرکت‌هایی تأثیر می‌گذارد که داده‌های خصوصی کاربران حدود ۱۳ سال و کمتر را جمع آوری می‌کند.

براساس تغییرات پیشنهادی شرکت‌ها باید به اشتراک گذاری اطلاعات کودکان با آگهی دهندگان و دیگر طرف‌های ثالث، به طور جداگانه رضایت قابل تأیید والدین را دریافت کنند. تغییرات مذکور تاکید بر این موضوع دارند که اگر کودکان اجازه جمع آوری اطلاعات خصوصی شأن را ندهند، شرکتها نتوانند فعالیت کودکان را ممنوع کنند، علاوه بر آن به مدارس اجاره می‌دهد تا شرکت‌هایی که فناوری آموزشی را فراهم می‌کنند را از استفاده تجاری از اطلاعات جمع آوری شده، منع کنند.

 

شکایت باران شبکه‌های اجتماعی در آمریکا

ایالت‌های آمریکا علاوه بر قانونگذاری در این زمینه شکایت‌هایی از شبکه‌های اجتماعی نیز ثبت کرده اند تا با تمام توان از سلامت روان کودکان دفاع کنند. ایالت یوتا در مهر ماه نیز از تیک تاک شکایت و این اپلیکیشن را به آسیب به کودکان متهم کرد زیرا به طور عمدی کاربران جوان را وادار می‌کند مدت زمان طولانی در این پلتفرم اشتراک گذاری ویدئو کوتاه وقت بگذرانند. این درحالی بود که ایالت‌های ایندیانا و آرکانزاس نیز شکایات مشابهی ثبت کرده بودند. طبق شکایتی که یوتا در دادگاه ثبت کرده، ویدئوها از الگوریتم‌های قدرتمند و طراحی‌هایی با قدرت دستکاری استفاده می‌کنند و در نتیجه تاکتیک‌هایی برای تحت تأثیر قرار دادن کاربران جوان ایجاد کرده اند.

همچنین ایالت نیومکزیکو آمریکا به دلیل ناتوانی شرکت مادر اینستاگرام و فیس بوک در محافظت از کودکان در مقابل سواستفاده جنسی و قاچاق انسان شکایت کرد.

آستین کنودسن دادستان کل ایالت مونتانا نیز اعلام کرد از متا شکایت کرده زیرا اینستاگرام به طور عمدی طوری طراحی شده تا به خصوص برای افراد زیر سن قانونی اعتیاد آور باشد.

علاوه بر موارد ذکر شده دادستان‌های کل ۳۳ ایالت از جمله کالیفرنیا و نیویورک اعلام کردند متا مکرراً مردم را درباره خطرات پلتفرم‌هایش گمراه کرده و با اطلاع کامل از این امر نوجوانان و کودکان را به سمت استفاده اعتیادآور از شبکه‌های اجتماعی سوق داده‌اند.

در شکایت آمده‌است: متا قدرت و فناوری‌های بی سابقه را برای تهییج، تشویق و در نهایت به تله انداختن جوانان و نوجوانان به کار گرفته‌است. انگیزه شرکت نیز دستیابی به سود بوده است.ایالت‌های آمریکا مدعی هستند تحقیقات نشان داده استفاده از پلتفرم‌های اجتماعی متا با افسردگی، اضطراب، بی‌خوابی، اختلال در تحصیل و زندگی روزمره و بسیاری از پیامدهای منفی مرتبط است.

 

ایمنی آنلاین ضمانتنامه انگلیس برای حفاظت از کودکان

در این میان سایر کشورها نیز بیکار نبودند و قوانینی برای حفاظت از نسل آینده خود وضع یا اجرا کردند. قوانین ایمنی آنلاین انگلیس که برای حفاظت از کودکان و کاربران در شبکه‌های اجتماعی و اینترنت طراحی شده بود، بالاخره پس از ۲ سال کشمکش به قانون تبدیل شد. در نتیجه تصویب لایحه شرکت‌های آنلاین و شبکه‌های اجتماعی باید هرگونه محتوای غیرقانونی را به سرعت حذف و یا در درجه اول از آپلود آن در پلتفرمشان جلوگیری کنند.

لایحه ایمنی آنلاین شرکت‌های آنلاین و شبکه‌های اجتماعی را به طور قانونی ملزم می‌کند کودکان و افراد جوان را در فضای آنلاین ایمن نگه دارند. شرکت‌ها باید هرگونه محتوای غیرقانونی یا مخرب مانند پست‌های مروج آزار، اختلالات تغذیه‌ای یا قلدری را پاک کنند. شرکت‌ها برای جلوگیری از دسترسی کودکان و کاربران جوان به محتوای نامتناسب با سن شأن باید محدودیت‌های سنی وضع و اقداماتی جهت کنترل سن کاربران ایجاد کنند.

چنانچه شرکت‌ها این اقدامات را انجام ندهند سازمان آفکام (رگولاتور رسانه) می‌تواند جریمه ای تا سقف ۱۸ میلیون پوند برای شرکت وضع کند و یا در برخی موارد ممکن است برای مدیر شرکت‌ها مجازات زندان در نظر گرفته شود. شبکه‌های اجتماعی نیز باید با کنترل سن کاربران اجازه ندهند افراد زیر سن مجاز در پلتفرم هایشان حضور یابند. این بدان معنا است که افراد زیر سن قانونی نمی‌توانند در پلتفرم‌های اجتماعی حساب کاربری داشته باشند. قانون جدید همچنین به این معنا است که افراد بزرگسال (والدین) بر نوع محتوایی که کودکان در فضای آنلاین تماشا می‌کنند، کنترل بیشتری خواهند داشت. آفکام نیز دستورالعمل‌هایی تعیین می‌کند که توصیه‌هایی کلیدی درباره پیروی از قانون خواهند بود اما انگلیس به همین قانون بسنده نکرد و درسال ۲۰۲۴ میلادی دستورالعملی را ارائه کرد تا استفاده از موبایل در مدارس این کشور ممنوع شود.

این دستورالعمل که غیرتقنینی است، مدیران مدارس را درباره چگونگی ممنوعیت استفاده از موبایل نه تنها هنگام آموزش بلکه در زمان استراحت ناهار نیز راهنمایی می‌کند. همچنین این دستورالعمل به کارمندان مدارس اجازه می‌دهد در صورت لزوم کیف‌های دانش آموزان را برای یافتن موبایل جستجو کنند.

 

ارائه پیش نویس دستورالعمل چین برای استفاده کودکان از اپ‌ها

یکی از کشورهای پیشرو در زمینه وضع قوانین برای حفاظت از کودکان چین است. این کشور در ۲۰۲۳ میلادی قوانینی برای محافظت از افراد زیر سن قانونی در فضای سایبری منتشر کرد که تمرکز آن بر مشخص کردن محتوای آنلاین سالم و افزایش حمایت قضائی به نفع افراد زیرسن قانونی بود.

در مرداد ماه ۱۴۰۲ شمسی رگولاتور فضای سایبری چین پیش نویس دستورالعملی برای سخت‌تر کردن محدودیت‌های مربوط به استفاده از اپ، پایانه‌های هوشمند و فروشگاه‌های اپلیکیشن برای کاربران زیر سن قانونی آماده کرد. این سازمان در بیانیه خود اعلام کرد: به پلتفرم‌های مذکور دستور داده تمام محتوای غیر قانونی را اصلاح و پاکسازی کنند. علاوه بر آن جریمه ای برای این شرکت‌ها تعیین خواهد شد.

طبق پیش نویس قوانین رگولاتور فضای سایبری چین، شرکت‌های فعال در حوزه‌های قمار آنلاین، پخش زنده محتوا، تولید محتوای صوتی و ویدئویی در چین باید یک قابلیت «حالت جوان» برای حفاظت از افراد زیر سن قانونی در پلتفرم شأن ایجاد می‌کردند.

علاوه بر آن در آبان ماه نیز شورای دولتی چین مجموعه قوانینی برای حفاظت از افراد زیر سن قانونی منتشر کرد که از یکم ژانویه ۲۰۲۴ میلادی اجرایی شد. این اسناد به تلاش‌ها برای قانونمندسازی محتوای آنلاین، حفاظت از اطلاعات خصوصی و جلوگیری از اعتیاد به اینترنت میان این گروه پرداخته است.

برای برطرف کردن این چالش‌ها در اسناد موجود یک فصل کامل به تنظیم مقررات محتوای آنلاین، مشخص کردن انواع اطلاعات آنلاینی که رشد سالم نوجوانان و کودکان منجر می‌شود، اشاره شده است.

 

قانون اروپا برای مقابله شرکت‌های فناوری با هرزنگاری کودکان

همچنین در سال گذشته شمسی قانونگذاران اتحادیه اروپا درباره پیش نویس قوانینی توافق کردند که گوگل، متا و دیگر سرویس‌های آنلاین را ملزم به شناسایی و حذف هرزنگاری کودکان می‌کند. در ۲۰۲۳ میلادی کمیسیون اتحادیه اروپا پیش نویس قانون محتوای سواستفاده جنسی از کودکان را پیشنهاد کرد.

قانون پیشنهادی، سرویس‌های پیام‌رسان، فروشگاه‌های اپلیکیشن و ارائه‌دهندگان سرویس اینترنت را مجبور می‌کند تا تصاویر و ویدئوهای شناخته‌شده و جدید هرزنگاری کودکان و همچنین موارد اغفال کودکان از طریق اینترنت را گزارش و حذف کنند. همچنین یک مرکز مرتبط با موضوع سواستفاده از کودکان در اتحادیه اروپا ایجاد می‌شود تا به عنوان مرکزی برای کارشناسان باشد و گزارش‌های ثبت شده را به پلیس ارائه دهد.

علاوه بر اقدامات اتحادیه اروپا، رئیس آژانس حفاظت از داده اسپانیا اعلام کرد مشغول توسعه یک فناوری احراز هویت است تا اجازه ندهد کودکان به محتوای نامناسب آنلاین مانند سایت‌های هرزنگاری و قمار دسترسی یابند.

بیش از نصف نوجوانان اسپانیایی قبل از ۱۳ سالگی به محتوای هرزنگاری دسترسی داشته اند. رئیس آژانس حفاظت از داده اسپانیا اعلام کرد مشغول توسعه یک فناوری احراز هویت است تا اجازه ندهد کودکان به محتوای نامناسب آنلاین مانند سایت‌های هرزنگاری و قمار دسترسی یابند. فناوری جدیدی به تهیه کنندگان سرویس‌های اینترنت اطمینان می‌دهد که مثلاً کاربر یک فرد بزرگسال است و حداقل سن ثبت شده برای دسترسی به شبکه اجتماعی را دارد.

حذف محتوای مخرب در کانادا اجباری می‌شود

دولت کانادا با هدف حفاظت از کودکان در مقابل مهاجمان آنلاین پیش نویس قانونی را برای مقابله با نفرت پراکنی آنلاین رونمایی کرده است. این لایحه درصورت تصویب شرکت‌های بزرگ را وادار به حذف سریع محتوای مخرب می کندو از سوی دیگر مجازات برای تحریک به نسل کشی را به حبس ابد افزایش داده است.

طبق لایحه مذکور شبکه‌های اجتماعی باید به سرعت محتوایی که کودکان را از لحاظ جنسی قربانی می‌کند و همچنین خصوصی که بدون رضایت مرتبط شده را حذف کنند. در هر دو مورد محتوا مشروط به نظارت و فرآیند بازبینی، باید ظرف ۲۴ ساعت حذف شود.مقامات طی جلسه‌ای اعلام کردند اگر شرکتی در نقض قانون مقصر شناخته شود با جریمه ای معادل حداکثر ۶ درصد درآمد جهانی خود روبرو می‌شود.تهیه کنندگان محتوا باید اقدامات محافظتی مخصوصی برای کودکان از جمله کنترل‌های والدین، تنظیمات جستجوی ایمن و برچسب‌های هشدار محتوا فراهم کنند.

 

از افشاگری علیه متا تا عذرخواهی نیم بند مارک زاکربرگ از خانواده قربانیان

از سوی دیگر به دنبال اقدامات دولتها در سراسر جهان علیه پلتفرمها برای مراقبت از کودکانشان در فضای مجازی، برخی کارکنان شبکه‌های اجتماعی نیز اقدام به افشاگری علیه این شرکتها کرده اند.

۳ سال قبل فرانسیس هوگان کارمند فیس بوک تحقیقات داخلی اینستاگرام تأثیرات مخرب شبکه اجتماعی بر سلامت روان نوجوانان و تصمیم گیری های جنجالی داخل شرکت را فاش کرد و در کنگره شهادت داد. پس از آن اینستاگرام توسعه یک اپ مخصوص کودکان را متوقف کرد و چند ایالت آمریکا نیز تحقیقاتی درباره شرکت را آغاز کردند.

در ۲۰۲۳ میلادی نیز ۴۱ دادستان کل ایالتی به دلیل ویژگی‌های محصول مخرب و تأثیرگذاری روانی که به سلامت ذهنی کاربران جوان آسیب رسانده، از متا شکایت کردند.

یک هفته پس از ثبت شکایت ۴۱ ایالت از متا، یکی دیگر از کارمندان سابق این شرکت در مقابل کنگره شهادت داد و ادعا کرد شرکت مادر فیس بوک و اینستاگرام از آزار و دیگر آسیب‌های متوجه نوجوانان در این پلتفرم آگاه بوده اما اقدامی نکرده است. این فرد به نام آرتورو بیجار کارمند سابق متا است که از ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ میلادی در بخش سلامت اینستاگرام فعالیت می‌کرد و قبل ازآن مدیر مهندسی تیم حفاظت و مراقبت فیس بوک از ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۵ بود.

بیجار در این جلسه اعلام کرد هدف فعالیت او در متا این بود که روی طراحی فیس بوک و اینستاگرام به روش‌هایی تأثیر بگذارد که کاربران را به سمت رفتارهای مثبت‌تر سوق دهد و ابزارهایی را برای جوانان فراهم کند تا تجربیات ناخوشایند را مدیریت کنند.

بیجار به سناتورها گفت به طور منظم با مدیران ارشد اجرایی شرکت از جمله مارک زاکربرگ ملاقات کرده و در آن زمان تصور می‌کرد از فعالیت او پشتیبانی می‌کنند. با این وجود او به این نتیجه رسیده بود که مدیران ارشد اجرایی بارها تصمیم گرفتند اقدامی برای برطرف کردن این چالش انجام ندهند.

بیجار در یک ایمیل متعلق به سال ۲۰۲۱ میلادی به زاکربرگ و دیگر مدیران ارشد اجرایی هشدار داد داده‌ها حاکی از آن است که ۵۱ درصد کاربران اینستاگرام در ۷ روز قبل از آن یک تجربه آزار را گزارش کرده اند. میان این گروه ۲۴.۴ درصد کودکان ۱۳ تا ۱۵ سال بودند که آزارهای جنسی ناخواسته را گزارش کرده بودند.

سندی جداگانه نشان داد ۱۳ درصد تمام کاربران ۱۳ تا ۱۵ سال اینستاگرام که در پژوهش شرکت کرده بوند با آزارهای جنسی روبرو شده بودند.

پس از تمام این رویدادها و افشاگری جدید کمیته قضائی سنا یک جلسه استماع درباره سواستفاده جنسی آنلاین از کودکان را در ششم دسامبر برگزار کرد و تا مدیران ارشد اجرایی شرکت‌های بزرگ فناوری در آن شهادت دهند.

این جلسه استشهاد رویداد مهمی بود و یکی از هایلایت های آن عذرخواهی مارک زاکربرگ از خانواده‌هایی بود که فرزندانشان به نحوی تحت تأثیر پلتفرم‌های متا آسیب دیده بودند. در جسله استماع شرکت‌های فناوری درباره آسیب‌های پلتفرم‌های اجتماعی برای کودکان و نوجوانان، سناتورهای آمریکایی رهبران بزرگترین شبکه‌های اجتماعی را به چالش کشیدند و اعلام کردند کنگره باید هرچه سریع‌تر قانونی وضع کند. این در حالی است که یکی از قانونگذاران آمریکا شرکت‌های فناوری را متهم کرد که به دلیل ناتوانی از حفاظت از کودکان در مقابل تهدیدهای روزافزون مهاجمان جنسی در پلتفرم هایشان، دستانشان به خون آلوده است.

زاکربرگ در کنار لیندا یاکارینو (مدیر ارشد اجرایی ایکس)، ایوان اشپیگل (مدیر ارشد اجرایی شرکت اسنپ)، شو زی چو (مدیرارشد اجرایی تیک تاک) و جیسون سیترون (مدیر ارشد اجرایی دیسکورد) در کنگره آمریکا شهادت دادند. در این جلسه سناتور جاش هاوی، زاکربرگ را به چالش کشید تا به طور مستقیم از خانواده‌ها عذرخواهی کند. زاکربرگ نسبت به آنچه برسر خانواده‌ها آمده اظهار تأسف کرد و سپس متعهد شد فعالیت بیشتری برای جلوگیری از آسیب به کودکان انجام دهد، اما در اظهارات او نشانی از قبول مسؤولیت تسهیل جلوگیری از سواستفاده از کودکان وجود نداشت.

به گزارش مهر، با مرور این قوانین آنچه بیش از هر چیز به ذهن متبادر می‌شود این است که حاکمان اینترنت، بیشترین قوانین و حکمرانی را در مقابله با آن و قدرت شرکتها و پلتفرمهای دیجیتال وضع می‌کنند و روز به روز بیشترین ابزارها را برای محافظت از کاربرانشان به ویژه کودکان و نوجوانان به کار می‌بندند که این نوع مراقبت نشاندهنده واقف بودن آنها به زیان‌های اجتماعی و فرهنگی دنیای مجازی به کاربران زیر سن قانونی است.

برزو صدری - حدود ۱۴ سال پیش در چنین روزهایی «جولین آسانژ» موسس وبگاه «ویکی‌لیکس» اسناد جنایات جنگی آمریکا را افشا کرد. به همین بهانه ماجرای اقدامات او را تا امروز مرور می‌کنیم.

 

جولین آسانژ کیست؟

جولین آسانژ یک روزنامه‌نگار، برنامه‌نویس، فعال اینترنتی و سردبیر استرالیایی است که در سال ۲۰۰۶ وبگاه افشاگری «ویکی‌لیکس» را که محل انتشار بیش از ۱۰ میلیون از اسناد و گزارش‌های محرمانه دولتی، جنگی، جاسوسی و فساد اقتصادی که اکثرا علیه کشور‌های غربی مثل آمریکا و متحدانش بود را راه‌اندازی کرد.

افشای جنایات آمریکا در عراق و افغانستان

آسانژ اطلاعات زیادی را افشا کرد که موجب خشم ایالات متحده شد. اون در سال ۲۰۱۰ کلیپ کشتار ۱۸ غیر نظامی در بغداد توسط یک هلیکوپتر نظامی آمریکا را منتشر کرد.
او همچنین هزار سند محرمانه از بخش اطلاعات ارتش آمریکا را که در ویکی‌لیکس منتشر کرد که نمایانگر کشتار صدها هزار غیرنظامی در جنگ افغانستان بود.
 

۷ سال پناهندگی در سفارت

از سال ۲۰۱۰ تعقیب و گریزها علیه او شروع... پس از اینکه دولت سوئد حکم بازداشت او را به دلیل‌ جرم اثبات نشده تجاوز به دو زن صادر کرد آسانژ به سفارت اکوادور در لندن رفت و پناهنده شد، جایی که انگلستان به مدت ۳ سال شبانه روزی نگهبانی داد تا او را دستگیر کند اما موفق نشد تا زمانی که رییس جمهور اکوادور در سال ۲۰۱۹ عذر او را خواست!
 

آمریکا وارد بازی شد

در همان سال وزارت دادگستری آمریکا اقدام آسانژ را از بزرگترین تخلفات مرتبط با اطلاعات طبقه‌بندی شده معرفی کرد اقدامات استرداد او به خاک آمریکا را آغاز کرد.
مقامات آمریکایی ادعا کردند که با افشای اطلاعات پرسنل نظامی و اطلاعاتی آمریکا در عراق و افغانستان جان آن‌ها به خطر افتاده است.
 

در انتظار ۱۷۵ سال محکومیت

آسانژ از سال ۲۰۱۹ در زندان بلمارش انگلستان زندانی شده و به دلیل وضعیت بد زندان سکته مغزی کرده است. در سال ۲۰۲۲ دیوان عالی بریتانیا با استرداد او به آمریکا موافقت کرد و پرونده آسانژ در مرحله تجدید نظر است.
وکلای آمریکایی می‌گویند در صورتی که او به آمریکا بازگردانده شود ۱۷۵ سال به زندان خواهد رفت
 

حق آزادی بیان و مطبوعات!

با مرور داستان افرادی مثل جولیان آسانژ بهتر متوجه این مطلب می‌شویم که بر خلاف ادعا‌های بی‌پایان غرب مبنی بر حق آزادی بیان و آزادی مطبوعات، این حقوق فقط در چارچوب بندی تعریف شده حکومت‌های غربی پابرجاست و اگر کسی پا فراتر بگذارد عاقبتی مثل جولیان آسانژ خواهد داشت.(تبیان)

در حالی که بحث در خصوص ممنوعیت احتمالی تیک‌تاک در آمریکا بالا گرفته، این سرویس ویدئویی چینی مدعی شد به شرکت‌های کوچک و متوسط آمریکایی کمک کرده است در سال گذشته، میلیاردها دلار درآمد تولید کنند و از اقتصاد آمریکا به میزان قابل توجهی حمایت کرده است.
به گزارش ایسنا، تیک‌تاک با انتشار گزارش تاثیر اقتصادی، اعلام کرد شرکت‌های کوچک و متوسط آمریکایی در سال ۲۰۲۳، درآمد ۱۴.۷ میلیارد دلار را تولید کردند و ۲۴.۲ میلیارد دلار در اقتصاد آمریکا مشارکت داشتند و از ۲۲۴ هزار شغل، حمایت کردند.

این سرویس ویدئویی چینی مدعی شد بیش از نیمی از شرکت‌های کوچک و متوسط آمریکایی (۵۲ درصد)، برای رقابتی ماندن، به این پلتفرم متکی هستند و اکثر آنها (۸۸ درصد) پس از تبلیغ در این اپلیکیشن، شاهد افزایش فروش بودند.

تیک‌تاک مدعی مزایای گسترده این اپلیکیشن در سراسر آمریکا شد و اعلام کرد شرکت‌های کوچک و متوسط آمریکایی در کالیفرنیا، تگزاس، فلوریدا، نیویورک و ایلینویز، شاهد بزرگترین مزایا بوده اند.

در این گزارش، همچنین تیک‌تاک به تاثیر مثبت اپلیکیشن خود بر کاربران و جوامع اشاره کرد و قدرت این اپلیکیشن برای کمک به کاربران برای کشف برندها و محصولات جدید و تصمیم گیری بهتر و یافت انواع مختلف محصولات را برملا کرد.

این گزارش در شرایطی منتشر شده که تیک‌تاک در آمریکا، به شدت زیر ذره بین قرار دارد و لایحه‌ای که ممنوعیت این شبکه اجتماعی را پیشنهاد کرده است، در مارس در مجلس نمایندگان آمریکا تصویب شد.

بر اساس گزارش تِک رادار، سایر پلتفرم‌های شبکه اجتماعی مانند فیس‌بوک و اینستاگرام هم معرفی ویژگی‌های مشابه تیک‌تاک فیدهای ویدئویی عمودی و فرصت‌های تجارت الکترونیکی را آغاز کرده اند. با این حال، مخالفت ترامپ با ممنوعیت تیک‌تاک، به پیچیدگی این بحث افزوده است. رئیس جمهور سابق آمریکا معتقد است که ممنوعیت تیک‌تاک، به نفع شرکت متا خواهد بود.

مایکروسافت چین را به دخالت در انتخابات آمریکا و برخی دیگر از کشورها متهم کرد.
به گزارش شفقنا؛ گاردین نوشت: مایکروسافت هشدار داده است که چین پس از انجام انتخابات ریاست جمهوری در تایوان، امسال تلاش خواهد کرد با محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی، انتخابات را در ایالات متحده، کره جنوبی و هند مختل کند.

بر اساس گزارشی که تیم اطلاعاتی تهدیدات این شرکت در روز جمعه منتشر کرد، این شرکت فناوری آمریکایی گفت که انتظار دارد گروه‌های سایبری تحت حمایت دولت چین، انتخابات پرمخاطب در سال ۲۰۲۴ را هدف قرار دهند و کره شمالی نیز در آن دخالت داشته باشد.

در این گزارش آمده است: «در حالی که جمعیت زیادی در هند، کره جنوبی و ایالات متحده به پای صندوق‌های رای می‌روند، احتمالاً شاهد فعالیت بازیگران سایبری و تأثیرگذار چینی و تا حدی بازیگران سایبری کره شمالی برای هدف قرار دادن این انتخابات خواهیم بود».

مایکروسافت مدعی شد: چین «حداقل» محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی را از طریق رسانه های اجتماعی ایجاد و توزیع خواهد کرد که «به نفع موقعیت آنها در این انتخابات پرمخاطب باشد».

مایکروسافت می‌گوید: «در حالی که تأثیر چنین محتوایی بر روی مخاطبان کم‌رنگ است، آزمایش‌های فزاینده چین در تقویت میم‌ها، ویدیوها و صداها ادامه خواهد داشت – و ممکن است در آینده مؤثر واقع شود».

آژانس آنتی تراست روسیه طی نامه ای به اپل از این شرکت خواسته تا توضیح دهد چرا کاربران روسی دسترسی کامل به قابلیت های بانکداری و سرویس های پرداخت ندارند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، سرویس آنتی مونوپولی فدرال روسیه(FAS) در ۲ سال گذشته حدود ۲۶ میلیون دلار جریمه برای اپل تعریف کرده که دلیل آنها سواستفاده این شرکت آمریکایی از موضع برتر خود در حوزه بازار فروشگاه های اپلیکیشن و پرداخت در اپ است.

اپل قبلا با رایFAS مبنی بر آنکه توزیع اپلیکیشن ها توسط طریق سیستم عامل iOS این شرکت سبب شده تا محصولاتش برتری یابند، مخالفت کرده بود. FAS اعلام کرد بیشتر بانک های روسیه از اپ استور حدف شده اند و اپل به کاربران اجازه نمی دهد اپلیکیشن ها را از جایی به غیر از فروشگاه اپ خود نصب کنند. به همین دلیل بانک های روسی و سرویس های بی تماس نمی توانند فعالیت کنند.

این سازمان در بیانیه ای نوشته است: اقدامات شرکت نشانه هایی از نقض قانون آنتی مونوپولی را در بر دارد.

اپل ماه گذشته میلادی دراروپا درخصوص کارزار حفاظت از سلطه خود بر اپ استور آیفون و دیگر دستگاه ها یک امتیاز بزرگ داد و اعلام کرد توسعه دهندگان اپلیکیشن می توانند به طور رایگان اپلیکیشن هایشان را مستقیما به مصرف کنندگان عرضه کنند. این تغییر در راستا پیروی از قانون بازارهای دیجیتال اتحادیه اروپا(DMA) انجام شد.

رئیس‌جمهور روسیه، به دولت دستور داده است تا الزامات سازماندهی تولید کنسول‌های بازی خانگی و قابل حمل در روسیه را بسنجد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، بر اساس بیانیه‌ای که روز چهارشنبه گذشته در وب‌سایت رسمی کرملین منتشر شد، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، به دولت دستور داده است تا الزامات سازماندهی تولید کنسول‌های بازی خانگی و قابل حمل در روسیه را بسنجد.

دستور پوتین پس از نشستی در مورد توسعه اجتماعی و اقتصادی منطقه کالینینگراد صادر شد. علاوه بر کنسول‌ها، رئیس جمهور روسیه همچنین از کابینه وزیران خواست که توسعه یک سیستم عامل ویژه و یک سیستم ابری برای ارائه بازی‌ها و برنامه‌ها به کاربران را بررسی کند.

آخرین مهلت برای اجرای این دستور 15 ژوئن 2024 تعیین شده است. میخائیل میشوستین، نخست وزیر روسیه به عنوان مسئول نظارت بر تکمیل این وظیفه تعیین شده است.

«دیمیتری پسکوف»، سخنگوی کرملین توضیح داد که دستور رئیس جمهور روسیه برای بررسی ساخت یک کنسول تولید داخلی با هدف توسعه صنعت بازی بومی روسیه است. سازمان توسعه صنعت بازی‌های ویدئویی (RVI) در ماه فوریه یک نقشه راه 5 ساله به دولت روسیه ارائه کرد که یک برنامه 83 ماده‌ای برای توسعه بازی‌های ویدئویی در روسیه ارائه کرد.

RVI بیان کرد که امسال قصد دارد روابط خود را با صندوق‌ها و سازمان‌های مختلف در زمینه بازی‌های بین‌المللی که با روسیه ارتباط دارند برقرار کند و راه‌هایی برای حمایت مداوم از توسعه بازی‌های ویدئویی در داخل کشور روسیه ایجاد کنند. این سازمان همچنین گفته است که ساخت یک کنسول بازی برای سال های 2026-2027 برنامه‌ریزی شده است.

در همین حال، اوایل این ماه، روسیه اولین مسابقات بازی‌های آینده (Game of the Future) خود را بین 21 فوریه و 3 مارس در شهر کازان برگزار کرد. این مسابقات که در یک ترکیب منحصربه‌فرد از 21 رشته ورزشی سنتی و سایبری تشکیل می شدند، در قالب فرمتی فیزیکی و دیجیتال برگزار شدند. بعضی از این رشته‌ها شامل فوتبال، هاکی و بسکتبال و همچنین ورزش‌های مجازی سنتی‌تر و مسابقات با فناوری پیشرفته مانند مسابقه هواپیماهای بدون سرنشین، برنامه‌نویسی رقابتی و نبرد ربات‌ها بودند. به گفته‌ی دیمیتری چرنیشنکو، معاون نخست وزیر روسیه، اولین دوره این مسابقات با حضور بیش از 270 تیم از 107 کشور جهان برگزار شد و مخاطبان جهانی آن را تماشا کردند.

اگرچه سناریو احتمالی این است که با توجه به تحریم‌های جهانی علیه روسیه پس از جنگ اوکراین اهمیت و لزوم تولید ملی و صادرات برای پوتین و روسیه اهمیت فراوانی پیدا کرده است و این شاید در بسیاری از صنایع ضروری باشد اما چنین دستوری نشان از ناآگاهی کامل به شرایط صنعت بازی‌های ویدئویی و وضع کنسول‌های خانگی دارد. اگرچه روسیه توانست در زمینه‌هایی به‌خوبی با تحریم‌های جهانی مقابله کند و اثر آن را در مواردی خنثی سازد اما تولید یک کنسول بازی قضیه کاملاً متفاوتی است. البته، توسعه سیستم ابری یا گسترش تولید بازی‌ها زمینه‌ی دیگری است که امکان‌پذیر است و پتانسیل برای آن وجود دارد.

در حال حاضر 3 شرکت تولیدکننده‌ی کنسولی وجود دارند که هرکدام سال‌ها در این صنعت حضور داشته و تجربه‌ی فراوانی را کسب کرده‌اند اما آن‌ها با وجود هزینه‌های فراوان و تحقیقات و تجربه‌ای که روی این کار گذاشته‌اند، با چالش‌های دشواری مواجه هستند که وضعیت را حداقل برای بعضی از آن‌ها نگران‌کننده کرده است. مایکروسافت که یکی از ابرشرکت‌ها و پردرآمدترین‌ شرکت‌های جهان است، 4 نسل در صنعت بازی به‌عنوان تولید‌کننده‌ی کنسول حضور دارد و به یکی از باتجربه‌های آن تبدیل شده است اما همچنان از مشکلات فراوانی در این زمینه رنج می‌برند. در این شرایط، روسیه می‌خواهد کنسول داخلی قابل‌توجهی بسازد که شانس رقابت را داشته باشد؟ آن هم در یک بازه‌ی زمانی چند ساله؟ یا شوخی است یا توهم.

روسیه در حال حاضر شرایط برای ساخت یک کنسول بازی موفق را ندارد و احتمالاً این واقعیت را در تحقیقات خودشان هم متوجه می‌شوند وگرنه احتمالاً همان سناریو توهم برقرار است. در شرایط فعلی شاید فقط کشور چین بتواند در چنین راهی قدم بگذارد و شانس خوبی برای کسب نتیجه‌ی مطلوب داشته باشد. اگر هر کشور دیگری هم نیاز به تولید ملی را در این صنعت پولساز حس کرده است و بخواهد به‌درستی حضور خود را در این صنعت گسترش دهد، راه چاره سرمایه‌گذاری روی بخش نرم‌افزای و توسعه‌ی بازی است و نه توسعه‌ی سخت‌افزار. در واقع، لازمه‌ی سخت‌افزار خوب هم در اختیار داشتن بازی‌های ارزشمند است و اگر قرار باشد روزی کشور دیگری در زمینه‌ی سخت‌افزار بازی تولید و استقلال داشته باشد، بدون قوی شدن در تولید نرم‌افزار (بازی) موفق نخواهد شد.

هیات بررسی ایمنی سایبری آمریکا اعلام کرد یک حمله هکری هدفمند چین علیه ایمیل مقامات دولتی این کشور در سال گذشته قابل جلوگیری بوده است.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، مقصر این حمله اشتباهات امنیت سایبری شرکت مایکروسافت و عدم شفافیت آن بوده است.

هیات مذکور در گزارش خود مجموعه ای از تصمیمات مایکروسافت را شناسایی کرد که امنیت، مدیریت ریسک و اعتماد مشتریان را به حفاظت از داده ها و عملیات های شرکت کاهش داده است.

حمله سایبری مورد تحقیق توسط گروه هکری Storm-0558که به دولت چین وابسته است با نفوذ به حساب کاربری یکی از مهندسان مایکروسافت انجام شده بود. مایکروسافت در بیانیه ای اعلام کرد: هرچند هیچ سازمانی نسبت به حمله سیابری دشمنان مصون نیست اما ما تیم های مهندسی خود را جابه جا کردیم تا زیربنای قدیمی را شناسایی کنیم و کاهش دهیم، فرایندها را ارتقا ببخشیم و بنچمارک های امنیتی را اجرا کنیم. مهندسان امنیت ما همچنان مشغول مقاوم سازی تمام سیستم ها در برابر حملات هستند و حتی حسگرهای قدرتمندی را به کار گرفته اند که دشمنان سایبری را ردیابی و دور می کند. همچنین ما گزارش نهایی برای توصیه های مضاعف را بررسی می کنیم.

هیات بررسی ایمنی سایبری آمریکا به مایکروسافت توصیه کرده تا اصلاحات مبتنی بر امنیت را در تمام محصولاتش اجرا کند. سال گذشته این غول فناوری اعلام کرد نفوذ به حساب های مقامات ارشد دولت و وزارت بازرگانی آمریکا توسط گروه Storm-0558 انجام شده است. این هکرها صدها هزار ایمیل از مقامات ارشد دولتی از جمله جینا ریموندو وزیر بازرگانی، نیکلاس برنز سفیر آمریکا در چین و غیره را سرقت کردند.

در برزیل، پلتفرم‌های تعاونی خود را به عنوان یک مدل نوآورانه تثبیت کردند که برابری، شفافیت و مشارکت در ایجاد یک اقتصاد دیجیتال فراگیر را در اولویت قرار می‌دهند.
به گزارش خبرنگار ایلنا به نقل از مجله تایمز، توسعه کسب‌وکارهای مربوط به پلتفرم‌های نشان می‌دهد که تلاش همراه با همبستگی کارکنان این پلتفرم‌ها چشم‌انداز خوبی برای کارگران بخش پلتفرمی این کشورها به منظور نزدیک شدن به استاندارد «کار شایسته» رقم زده است. 

در سال‌های اخیر، مدل پلتفرمی کسب و کارهای خدماتی در سراسر جهان گسترش یافته و بی‌ثباتی شغلی، غیررسمی بودن و عدم تعادل درآمدی همزمان با رشد شرکت‌های فعال در عرصه پلتفرم‌ها تشدید شده است. این به نوبه خود نیازی را ایجاد کرده است که کارگران فعال در این عرصه بتوانند با همان ابزارهای فناوری نوظهور، برای مقابله با استثمار مضاعف بسیج شوند. 

در آمریکای جنوبی، ایجاد «تعاونی‌های کارگری خدمات پلتفرم‌های تلفن همراه» مدلی از مقابله کارگران با آثار زیانبار اشتغال در بستر فناوری‌های جدید است. آنان توانستند به الگوریتم‌های برنامه‌نویسی و تنظیم برنامه‌های مجازی برای ایجاد پلتفرم‌های مستقل و تعاونی دست یابند که رقیب شرکت‌های بزرگ پلتفرمی باشد و بتواند با شکستن انحصار، امکان تحمیل تعرفه‌های ظالمانه به کارگران را رفع کند. 

به منظور توسعه ابتکاراتی از این دست، اصول کار با فناوری پلتفرم‌های اینترنتی فعال در صحنه اپلیکیشن‌های اینترنتی نیز توسط کارگران فعال در این تعاونی‌ها تدوین شده است. 

تولید پلتفرم‌های تعاونی دارای سازمانِ کاری و تدوین مدل‌های توزیع عواید فروش خدمات میان اعضا و ذی نفعان فعال در پلتفرم، یکی از دستاوردهایی است که این تعاونی‌های رقیب شرکت‌های بزرگ در قالب شرکت‌های متوسط ایجاد کردند. آنان با استفاده از فناوری هوش مصنوعی و ایجاد ساختاری مشارکتی و دموکراتیک، توانستند رویای ایجاد تعاونی‌های کارگری خودبسنده را به حقیقت بدل کنند. 

آنان نشان دادند که بدون نیاز به کارفرمایان و شرکت‌های بزرگ سرمایه‌داری، می‌توانند خود با مشارکت مهندسان و برنامه‌نویسان و استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی در طراحی پلتفرم، تمامی خدماتی که دیگر اپلیکیشن‌ها و پلتفرم‌ها در حوزه خدمات توزیع کالا، حمل و نقل و مسافربری و دیگر خدمات شهری فراهم می‌کنند، به نحو مشابهی ارائه دهند. 

مفهوم همکاری و تعاون در پلتفرم‌ها در ابتدا توسط تربور شولز، استاد دانشگاه نیواسکول در نیویورک و دستیار مرکز برکمن کلاین در دانشگاه هاروارد، در یک اتاق فکر اینترنتی در دهه گذشته پیشنهاد شده بود، اما این نه کارگران آمریکایی، که کارگران آمریکای جنوبی بودند که به این رویا تحقق بخشیدند. تنها در عرض چند سال، ایده آن‌ها در مجامع بین المللی به رسمی شناخته شد. 

کنسرسیوم مشارکتی پلتفرم (PCC)، یک فضای دیجیتالی که به حمایت از سرمایه گذاری، رشد و تبدیل تعاونی‌های پلتفرمی به شرکت‌های بزرگ اختصاص دارد، در گسترش این پلتفرم‌ها نقش داشته است. 

اکنون اپلیکیشن‌هایی مانند Up&Go (یک تعاونی کارگران خانگی) و تعاونی پلتفرمی Drivers (یک تعاونی حمل‌ونقل مبتنی بر اپلیکیشن) به شکل تعاونی توسط نیروی کار اداره می‌شود. کارکنان و ذی نفعان این تعاونی‌ها بسیار بیشتر از سایر پلتفرم‌ها از وضعیت حقوقی و کاری خود رضایت خاطر دارند و همین امر موجب شکسته شدن انحصار بازار و تعرفه‌های پلتفرم‌های بزرگ دارای کارفرما شده است. 

در برزیل، پلتفرم‌های تعاونی خود را به عنوان یک مدل نوآورانه تثبیت کردند که برابری، شفافیت و مشارکت در ایجاد یک اقتصاد دیجیتال فراگیر را در اولویت قرار می‌دهند. 

یکی از شناخته شده‌ترین نمونه در این کشور اپلیکیشن AppJusto است که یک پلتفرم مسافربری (تاکسی اینترنتی) است که در سال ۲۰۲۲ در شهر Araraquara تاسیس شد. 

یکی دیگر از پروژه‌های برزیلی که سزاوار بررسی است، «Senoritas Courier» است، که یک سرویس تحویل غذا از طریق موتورسیکلت است. این اپلیکیشن تعاونی که بافتی کارگری دارد، منحصراً توسط زنان اداره می‌شود که بیشتر در شهرهای ریو دوژانیرو و سائوپائولوی بزریل که بزرگترین شهرهای این کشور هستند، فعال دیده می‌شود. 

در مکزیک، پروژه تعاونی «Ciclo» در حمل و نقل و تحویل کالا را منحصراً با موتورسیکلت به شکل یک تعاونی میان کارگران کار انجام می‌دهد و یک فروشگاه اینترنتی و برنامه تلفن همراه برای تجارت الکترونیک ارائه داده است که نیروهای آن در آن سهام کامل دارند. 

CoopCycle نیز یک شبکه تعاونی است که خود را قادر می‌سازد تا تحویل‌های کالا به مشتریان را انجام دهد و با کمک یک الگوریتم هوش مصنوعی تاکنون در آرژانتین، برزیل، کلمبیا و مکزیک موفیت‌هایی داشته است. 

درس‌ها و دستاوردهای تجربه آمریکای لاتین در مطالبه‌گری از شرکت‌های بزرگ پلتفرمی و همچنین ایجاد رقبایی از جنس تعاونی‌های کارگری، نشان می‌دهد که در مواجهه با روندهای کلان حذف مشاغل، ناامنی شغلی فزاینده و بی‌ثبات کاری حاکم بر شرکت‌های پلتفرمی بزرگ، کارگران نیز دارای ابزاری از جنس همان فناوری‌های جدید اینترنتی و شبکه‌های موبایلی هستند. رشد فناوری همزمان با تقویت کارفرمایان، کارگران را نیز به ابزارهای سازمان یابی، اتحاد، تشکل‌یابی و حتی ایجاد راه‌هایی برای دور زدن کارفرمایان از طریق تعاونی‌ها مسلح کرده است.