آموزه‌هایی از پلتفورم‌های جهانی
علی شمیرانی - انواع شبکه‌های اجتماعی، پیام‌رسان‌ها و ارایه‌دهندگان بسترهای عرضه ویدیو و اپلیکیشن از جمله شاخص‌ترین پلتفورم‌ها در دنیای سایبری محسوب می‌شوند و تقریبا
از یک کودک خردسال گرفته تا یک کهن‌سال فعال در فضای مجازی در سراسر دنیا با یکی از این بسترها همچون فیس‌بوک، توییتر، اینستاگرام، یوتیوب، گوگل‌پلی، واتس‌اپ، وی‌چت، اسکایپ و غیره آشنا بوده و یا در حال استفاده از آنها هستند.
در کشور ما بعد از سال‌ها تلاش برای ساخت نمونه‌های مشابه این پلتفورم‌های موفق و جهانی این روزها صحبت از پیام‌رسان‌های بومی است. از موضوع نمونه‌های وطنی و دلایل توفیق یا ناکامی آنها که بگذریم، آیا تاکنون به این پرسش فکر کرده‌ایم که چرا برخی پلاتفورم‌ها و ابزارها در دنیای سایبری جهانی می‌شوند؟
پاسخ به این سوال قطعا در حد یک یادداشت مطبوعاتی نمی‌گنجد و نیازمند یک تحقیق جامع است، اما در حد بضاعت تلاش می‌شود که به برخی از رموز موفقیت پلاتفورم‌های جهانی پرداخته شود.
پرسش اول که اصولا در کشور ما به عنوان عامل اول هم دیده می‌شود پول است. آیا این صرفا تزریق گسترده پول است که عامل موفقیت غول‌های جهانی شده و می‌شود؟ قدر مسلم برای طراحی هر سرویس جهانی نیاز به پول وجود دارد اما پول همه چیز نیست. چون همه دولت‌ها آنقدر پول دارند که بتوانند حداقل یک سرویس در حد جهانی بسازند. اما چنین اتفاقی نیفتاده و اگر پول حرف اول و آخر را می‌زد امروز چه بسا سیلیکون‌ولی در قطر یا عربستان متولد می‌شد!
واقعیت آن است که عوامل توفیق پلتفورم‌های جهانی تلفیقی از خلاقیت، تبلیغات، روانشناسی، نیروی انسانی، برنامه‌ریزی، طرح‌های تجاری دقیق، اعتمادسازی، مشتری‌مداری، محل تولد و انبوهی از موارد و پارامترهای دیگر است.
ذکر مصادیقی شاید بیشتر کمک کند. چرا بسیاری به گوگل‌پلی اعتماد داشته و اپ‌های خود را صرفا از آنجا تهیه می‌کنند؟ چون گوگل شبانه روز و قبل از آنکه دولت‌ها، رقبا و کاربران صدایشان بلند شود، در حال پاکسازی اپ‌های مساله‌دار و حذف متخلفان و متقلبان است.
یا مثلا یوتیوب با رصد دقیق محتوای این پلتفورم و سهیم‌کردن فعالان این بستر با مدل‌هایی روشن و عادلانه، توانسته اعتباری جهانی برای خود فراهم کند و این روزها کلی میلیونر یوتیوبی در دنیا وجود دارند.
اپل را نگاه کنید (راست یا دروغ) در ماجرایی جنجالی و تبلیغاتی، حتی اطلاعات یک کاربر تروریست خود در خاک آمریکا را هم به FBI نمی‌دهد و پلیس هم در نهایت یک شرکت دیگر را برای شکستن قفل گوشی تروریست استخدام می‌کند!
توییتر، اینستاگرام و فیس‌بوک را نگاه کنید که میلیاردها دلار صرف پاک‌کردن اخبار، لایک‌ها و کاربران جعلی از بسترهای خود می‌کنند. آنها حاضرند میلیون‌ها لایک، کاربر و خبر را از پلتفورم‌های حذف کنند تا چیز باارزش‌تر و هدف بزرگتری را به دست آورند، "اعتماد کاربران و دولت‌ها".
آنها می‌دانند که اگر شبکه‌های خود را به شکلی فیک و جعلی رشد و توسعه دهند، شاید موقتا و در کوتاه مدت با آمارسازی خود را بالا بکشند اما در بلندمدت اعتماد مخاطبان خود را از دست خواهند داد و زمین می‌خورند.
اخبار را که مرور کنید پر است از درگیری آنها با دولت‌ها برای پاسخ منفی به ارایه اطلاعات کاربرانشان. این پلتفورم‌ها همچنین سرمایه‌گذاری عظیمی روی امنیت اطلاعات کاربران خود کرده‌اند و باوجودی که هر از گاهی اخباری از درز میلیونی اطلاعات کاربرانشان در دنیا منتشر می‌شود، باز هم موجب رویگردانی کاربران و تعطیلی آنها نمی‌شود. چون مخاطبان خود را اقناع کرده‌اند که تمام تلاششان را برای حفظ حریم خصوصی آنها بکار گرفته‌اند.
آری بد نیست قبل از کپی‌برداری کاریکاتوری و ظاهری از نمونه‌های جهانی و انتظار برای اقبال عمومی، کمی توجه داشته باشیم که موفقیت این پلتفورم‌ها صرفا با پول و چندخط برنامه‌نویسی به دست نیامده است. (منبع:فناوران)
- ۹۷/۰۹/۰۳