آیا فناوری اطلاعات به دینامیت هزاره سوم تبدیل می شود؟
علی شمیرانی – "اندرو ناچیسون" یک روزنامه نگار در مقاله ای در آستانه اجلاس سران درباره جامعه اطلاعات به نکات ظریفی اشاره کرده است که می تواند ذهن هر مخاطبی را در هزاره سوم به خود مشغول کند.
وی در این مقاله به تحولات عظیم دنیا در هزاره سوم و با تکیه به فناوری قرن یعنی فناوری اطلاعات و ارتباطات اشاره می کند، که در نتیجه آن هر کسی در دنیا می تواند فارغ از زمان و مکان و بدون هیچ مرزی به سراسر دنیا سرکشی کند و خود به یک رسانه تبدیل شود.
وی می نویسد" این زیباست که ما می توانیم اطلاعات و عقاید خود را بسیار سریع تر و غیر قابل تصورتر از گذشته در سراسر دنیا به اشتراک بگذاریم و در حقیقت فناوری اطلاعات و ارتباطات حجم غیر قابل تصوری از موضوعات را برای اشتراک فراهم می آورد. ولی انتهای این راه به کجا خواهد بود؟ واین حجم عظیم از اطلاعات و اشتراکات ما را به کجا رهنمون خواهد کرد؟"
وی می نویسد: شاید شما نیز همچون من علاقه مند باشید تا با در کنار هم گذاشتن تکه های فناوری به این موضوع پی ببرید که آینده بشریت چه خواهد شد؟ و زمانی که خوب به زندگی، جهان و هر چیزی که در آن است فکر می کنم، گاهی اوقات نگران می شوم که نوری که انتهای تونل قرار دارد، چراغ روشن یک قطار است که از روبرو به ما برخورد خواهد کرد و نه نورمدینه فاضله (یوتوپیا) که انتظارش را می کشیدیم.
وی می نویسد: وعده ها و قول های جامعه نرافزاری و عصر همکاری جهانی مرا به یاد جنگ جهانی دوم می اندازد. امروز قانون گذاران آمریکایی با این موضوع دست به گریبان هستند که در بازار جهانی اطلاعات و داده ها چه بر سر حریم خصوصی، مسوولیت ها ی اجتماعی خواهد آمد، آن هم در شرایطی که هنوز معلوم نیست چه کسی این بازار جهانی را هدایت می کند؟ به ویژه در تعامل با کشورهای همچون چین.
وی در پایان مقاله خود به طرح پرسش های جالبی پرداخته که در پی می آید:
- اگر شکاف دیجیتال در دنیا بزرگ تر شود آیا دموکراسی و آزادی واقعی تحقق خواهد یافت؟
- آیا گسترش اطلاعات به واقع موجب کاهش گرسنگی، قحطی و کندی پیشرفت بیماری ها خواهد شد؟
- آیا شکل گیری قدرت های جدید در عصر جدید در خدمت صلح جهانی خواهد بود یا ما را به سمت یک جنگ رهنمون خواهد کرد؟
- اگر گوگل دنیا را در خود ذخیره کند آیا این ابزاری در خدمت خیر خواهد بود یا شر؟
- آیا فناوری ابزاری برای روشن گری و روشنفکری خواهد بود یا ابزاری برای سرکوب؟
اما بد نیست به مقاله اندرو ناچیسون این موضوع را اضافه کنم که وی روی مسایل و احتمالات تلخی دست دست گذاشته که می تواند رنگ واقیعت به خود بگیرد.
به اعتقاد من به او می توان تا حد زیادی حق داد. چون روزی که دینامیت درست شد قرار بود ابزاری در خدمت بشر باشد نه ابزاری برای کشتن بشر. شاید اگر خالق دینامیت نیز می دانست روزی از این ابزار برای کشتن بشر استفاده خواهد شد هیچ گاه آن را درست نمی کرد.
و حال باید این پرسش را طرح کرد که آیا سران دنیا در اجلاس WSIS تضمین وتعهد خواهند داد که روزی از فناوری اطلاعات و ارتباطات بر علیه بشریت استفاده نخواهند کرد؟
- ۸۴/۰۸/۱۹
