اتحاد ایران و روسیه برای عبور از تحریم با رمرزارزها
سمیه مهدوی پیام – موضوع استخراج رمزارز در ایران با هدف عبور از تحریم‌ها و تسهیل مبادلات تجاری، اکنون به یک نگرانی برای سناتورهای آمریکایی تبدیل شده است. اما این تنها نگرانی غرب و به ویژه آمریکایی‌ها به شمار نمی‌رود.
چراکه اکنون ایران با ایجاد ارز دیجیتال ملی، ایجاد توکن‌های مشترک در خاورمیانه با پشتوانه طلا و فراهم‌سازی زمینه توافقات و همکاری‌های مشترک با روسیه، در صدد تضعیف بیشتر تحریم‌ها و عبور از موانع تحریمی هستند.
در همین رابطه سناتور الیزابت وارن و آنگوس کینگ، دو سناتور ایالات متحده، در نامه‌ای به مقامات ارشد آمریکا، اتکای ایران به استخراج ارزهای دیجیتال را مسیری برای فرار از فشار تحریم‌ها اعلام کردند.
وارن، یکی از برجسته‌ترین منتقدان حوزه تهدیدهای ارز دیجیتال، به مقامات ارشد نظامی و مالی آمریکا هشدار داد ایران به استخراج دارایی‌های دیجیتال به عنوان منبع درآمدی که می‌تواند فشار ناشی از تحریم‌های ایالات متحده را کاهش دهد، متکی است.
به همین منظور وارن و کینگ، نامه‌ای به لوید آستین وزیر دفاع، جانت یلن وزیر خزانه‌داری و جیک سالیوان مشاور امنیت ملی ارسال کردند تا از آنچه مقامات درباره رابطه «سودآوری فزاینده» ایران با استخراج ارز دیجیتال انجام می‌دهند، سوال کنند.
به گفته آنها: «این، یک تهدید مستقیم برای امنیت ملی ایالات متحده است.»
این نامه به تاریخ اول ماه می، وضعیت ایران را به عنوان حوزه قضایی پیشرو برای استخراج بیت‌کوین (BTC) و نحوه کانال‌گذاری رمزارزها توسط بانک مرکزی به منظور تامین مالی اقتصاد مشخص می‌کند. بسیاری استنادها بر اساس فعالیت‌ها در 2021 است.
قانونگذاران اعلام کردند: «کریپتوماینینگ به چنان صنعت بزرگی در ایران تبدیل شده که شبکه انرژی کشور را تحت‌فشار قرار داده و پس از اینکه این صنعت، به دلیل خاموشی‌های گسترده متهم شد، دولت ایران را به سمت تعلیق موقت رمزنگاری کشاند.»
سناتورهای یادشده همچنین مدعی سابقه ایران در زمینه پولشویی کریپتو و پیوندهای دولت با عملیات باج‌افزارهایی که در حوزه دارایی‌های دیجیتالی کار می‌کنند، شدند.
وارن و کینگ از مقامات خواستند اقداماتی را که دولت برای مقابله با تهدیدات امنیت ملی ایالات متحده، ناشی از اتکای ایران به رمزنگاری و ارزهای دیجیتال برای کسب درآمد و دور زدن تحریم‌ها انجام داده، شرح دهند.
نامه قانونگذاران، اخیرا پیش از جلسه استماع کمیته نیروهای مسلح سنا درباره تهدیدات جهانی ارسال شده است.
- تبادل ارزدیجیتال میان ایران و روسیه
در همین رابطه اما گزارشی دیگر که سایت kitco منتشر کرده نیز نشان می‌دهد در حالی که تنش‌های ژئوپلیتیکی در اروپا و خاورمیانه افزایش می‌یابد، دولت‌های ایران و روسیه به طور مشترک روی راه‌حل‌های تجاری مبتنی بر ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) و دارایی‌های مالی دیجیتال (DFA) کار می‌کنند. مقامات ایرانی هم این موضوع را تایید کرده‌اند.
بر اساس گزارش ایزوستیا، محسن رحیمی، رایزن بازرگانی سفارت ایران در روسیه گفت که دو کشور در حال «بررسی استفاده از دارایی‌های مالی دیجیتال و ارزهای دیجیتال بانک مرکزی» هستند. این امر می‌تواند تجارت تهران و مسکو را ساده‌تر کند و احتمالا تاثیر تحریم‌ها را کاهش دهد.
اکنون پرداخت‌ها بین دو کشور به دلیل تبدیل ارزهای ملی و تفاوت بین نرخ بازار در ایران و نرخ دولتی، دشوار است.
رحیمی تصریح کرده که با وجود تداوم مشکلات، «ضروری است زیرساخت‌ها و مقررات برای روش‌های پرداخت جدید ایجاد شود.» به گفته وی، ایران قصد دارد با روسیه همکاری کرده تا تصمیمات جدید را اجرا کند.
ماکسیم چرشنیف، رئیس هیئت‌مدیره شورای توسعه تجارت خارجی و روابط اقتصادی بین‌المللی نیز گفت که هر دو کشور تحت تحریم‌های غرب قرار دارند و همین امر، آنها را بیشتر به همکاری برای یافتن راه‌حل قابل قبول ترغیب می‌کند.
به گفته وی، همکاری با ایران از نظر استراتژیک مهم است زیرا به روسیه اجازه می‌دهد نفوذ خود را در خاورمیانه و آسیای مرکزی تقویت کند.
چرشنیف تاکید کرد به دلیل تفاوت نرخ بازار و نرخ دولتی در ایران، هر انتقال باعث می‌شود که کسب‌وکارهای روسی 20 تا 25 درصد ارزش خود را از دست بدهند.
به گفته وی، انجام تسویه‌ها از طریق دارایی‌های مالی دیجیتال و ارزهای دیجیتال بانک مرکزی می‌تواند تجارت بین کشورها را ساده‌تر کند، مقدار از دست‌رفته را کاهش و شفافیت و امنیت تراکنش‌ها را افزایش دهد.
نیکولای دودچنکو، تحلیل‌گر گروه مالی فینام گفت که استفاده از روش‌های پرداخت جدید می‌تواند یک سابقه ایجاد کند و ممکن است منجر به توافق‌های مشابه تسویه با روسیه توسط کشورهای دیگر شود و نمایه تجاری آنها را افزایش دهد. این موضوع به اتحاد کشورهای در حال توسعه و اتحادیه در حال رشد سریع بریکس (BRICS) کمک می‌کند.
در سال ۲۰۲۳، ارزش تجارت ایران و روسیه در حوزه مواد غذایی، مواد خام کشاورزی، ماشین‌آلات، تجهیزات و وسایل نقلیه به بیش از ۴ میلیارد دلار رسید. با پیش‌بینی رشد حجم تجارت بین کشورها، ایجاد روش قابل اعتماد تراکنش، خارج از سیستم سوئیفت برای موفقیت بلندمدت، کلیدی است.
مسکو و تهران، برنامه‌های بلندمدت بسیاری برای توسعه کریدورهای حمل‌ونقل و لجستیک بین‌المللی، همکاری فنی، نظامی و پروژه‌هایی در زمینه تامین مالی شراکتی (اسلامی) دارند.
دو کشور قبلا موافقت کرده‌اند به سیستم‌های پرداخت ملی یکدیگر، SPFS روسی و شتاب ایرانی، متصل شوند.
استفاده از ارزهای دیجیتال بانک مرکزی و دارایی‌های مالی دیجیتال، گام مهم بعدی در مسیر این تعامل است.
ایلیاس زاریپوف، استاد مشترک بخش بازارهای مالی جهانی و فین‌تک دانشگاه اقتصادی روسیه گفت که این امر تسویه‌ها را تشدید می‌کند و ممکن است پایه ایجاد ارز واحد برای کشورهای BRICS+ شود.
ایران و روسیه درباره امکان راه‌اندازی توکن برای خاورمیانه که با طلا، پشتیبانی و به عنوان ابزار پرداخت پذیرفته شود، نیز گفتگو کرده‌اند.
در ماه مارس، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، قانونی را امضا کرد که به شرکت‌های روسی اجازه می‌دهد در تجارت بین‌مرزی از دارایی‌های مالی دیجیتالی استفاده کنند که توسط روسیه صادر شده و از روبل دیجیتال استفاده نمایند. این قانون به شرکت‌های روسی اجازه نمی‌دهد از دارایی‌های مالی دیجیتال یا ارزهای دیجیتال بانک مرکزی سایر کشورها در معاملات تجاری استفاده کنند.
قانونگذاران روسیه به چین پیشنهاد کرده‌اند با استفاده از روبل دیجیتال و یوان دیجیتال پشتیبانی‌شده توسط پکن، به عنوان راهکاری برای تحریم‌های ایالات متحده تجارت کنند. (منبع:عصرارتباط)