اَسرار و اِبهامات اینترنت ثابت «اتصالمحور»

عباس پورخصالیان - یکی از شاخصهای کیفیت تعرفهگذاری خدمات مخابراتی، سادگی و شفافیت آن از منظر کاربران معمولی است، بخصوص، وقتی که صددرصد کاربران "کَتبسته" مجبورند هر آشی را که انحصاری تکقطبی میپزد میل کنند یا نکنند و هنگامی که بیش از 90 درصد از کاربران، کمسواد یا بیسواد الکترونیکیاند و درکی از ریزهکاریها ندارند.
با این وجود، اکنون چند جدول پیچیده تعرفههای دسترسیِ فراخباند ثابت در مقابل مردم ایران قرار دارند:
- یکی از این جدولهای پیچیده، حدود دو ماه پیش بهعنوان مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات با موضوعِ "اینترنتِ ثابتِ اتصالمحور"، توسط شاهکوه، معاون وقت بررسیهای فنی و صدور پروانه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اعلام شد [در حالی که در سال 1395 نیز بارها وعده اعلام آن، بشارت داده شده بود!]
ولی باوجودی که وی گفته بود: مصوبه جدید کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات با موضوعِ "اینترنتِ ثابتِ اتصالمحور" شیوه جدید فروش اینترنت در کشور را تغییر داده و به زودی ابلاغ و اجرایی خواهد شد، یک روز بعد از انتشار این پیام توسط رگولاتوری، واعظی وزیر وقت ارتباطات و فناوری اطلاعات، اجرای این مصوبه را به این دلیل متوقف کرد که گویا: مصوبه مورد بحث، هنوز مراحل اداری و ابلاغی خود را طی نکرده، لذا اجرای آن متوقف و بررسی مجدد این مصوبه، از طرف کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات درخواست میشود.
- جدول پیچیده (به قول من:) "دوم" را شرکت مخابرات ایران چندماه پیش، هنگامی که در مناطقی از شبکه سراسری خود، شروع به واگذاری خدمات FTTH کرده بود، در وبگاه خود منتشر کرد. این جدول دوم، تفاوتهای بارزی نسبت به جدول رگولاتوری داشت، به این معنا که تعرفههای اعلام شده در آن، گرانتر از قیمتهای "گویا مصوبِ" کمیسیون بودند.
در کنار جدول "دوم"، شرکت مخابرات ایران قراردادهایی را رأسا با مشتریان خدمات FTTH خود منعقد میکرد و میکند که شیوهها و قیمتهای فروش آن را "مطابق شرح محصولات پیوست" (این عین عبارت قرارداد مخابرات با مشتریان است) مشخص میکرد و میکند.
- اما شرکت مخابرات اخیراً جدول دیگری را به وزارت ارتباطات داده (رجوع شود به تصویر این جدول) و یک روز پس از ارائه آن، در روز 22 سپتامبر 2017، وزیر محترم ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز، به بهانه همهپرسی یا نظرسنجی، همان تصویر را [حدود 50 روز بعد از انتشار جدول 1 توسط رگولاتوری] در شبکه اجتماعی خود با کاربران به اشتراک میگذارد و ذیل آن متذکر میشود:
«این مدل، مصوبه وعده داده شده وزارت ارتباطات نیست و طبیعتاً مدل پیشنهادی ما همچنان در حال بررسی است و مطابق وعده، در صد روزِ اولِ فعالیت، نهایی و اجرایی خواهد شد». روابط عمومی وزارت ارتباطات نیز همان روز بعد از انتشار یادداشت وزیر، آن را در کانال تلگرامِ ICT Ministry، تحت عنوانِ: "نظرسنجی وزیر ارتباطات از مردم"، از مردم درخواست میکند برای جمعبندی نهایی نظرشان را اعلام کنند.
ابهام در ابهام
ابهام اول: علل اعلام زودهنگام مصوبه جدید توسط رگولاتوری چه بود؟ و چرا واعظی در دقیقه 90 خروج خود از وزارت، به زیان سازمان تنظیم مقررات و به نفع شرکت مخابرات تصمیم گرفت؟
ابهام دوم: اگر جدول 1، "مصوبه" نبود چرا توسط معاون وقت بررسیهای فنی و صدور پروانه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، "مصوبه" نامیده شد؟
ابهام سوم: این ابهام سوم مربوط است به نام این مصوبه: اگر اعلام میشود " فروش حجمی اشتراک اینترنت ثابت برای همیشه در کشور متوقف" میگردد، چرا همزمان اعلام میشود که: فروش پهنای باند، به مصرفِ سقف معینی از حجمِ مصرفِ "اینترنت داخلی" بهعلاوه رعایتِ حدِ مشخصی از "اینترنت بینالمللی" منوط و مرتبط میشود، به گونهای که اگر الگوی مصرف مشتری مطابق با سقف و حد مقرر نباشد و از آن تجاوز کند، مشتری ملزم به خرید حجم اضافی مورد نیاز تا سقفی معین است؟ [برای روشن شدن این بیان پیچیده، خواننده این یادداشت باید به جدول1 رجوع و در آن مداقه کند.]
جدول 1- محدودهها و تعرفههای مصوبه جدید کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات با موضوعِ "اینترنتِ ثابتِ اتصالمحور" به روایت معاون بررسیهای فنی و صدور پروانه سازمان تنظیم مقررات
سقف حجم مصرف اینترنت بینالملل (بر مبنای گیگابایت) |
سقف حجم مصرف اینترنت داخلی (بر مبنای گیگابایت) |
قیمت ماهانه (بر حسب تومان) |
سرعت اینترنت |
ردیف |
۳ گیگابایت |
۶ گیگابایت |
۱۰ هزار تومان |
۵۱۲ کیلوبیت تا ۲ مگابیت برثانیه (اشتراک کممصرف) |
1 |
۱۰ گیگابایت |
۲۰ گیگابایت |
۲۰ هزار تومان |
۵۱۲ کیلوبیت برثانیه تا ۲ مگابیت برثانیه |
2 |
۱۰ گیگابایت |
۲۰ گیگابایت |
۳۵ هزار تومان |
۲ مگابیت برثانیه تا ۶ مگابیت برثانیه |
3 |
۱۰ گیگابایت |
۲۰ گیگابایت |
۵۰ هزار تومان |
۶ مگابیت برثانیه تا ۲۰ مگابیت برثانیه |
4 |
۵۰ مگابایت |
۱۰۰ مگابایت |
۲۵۰ هزارتومان |
بالای ۲۰ مگابیت برثانیه |
5 |
۷۰ مگابایت |
۱۴۰ مگابایت |
۳۰۰ هزارتومان |
بیشتر از 50 مگابیت برثانیه (فیبرنوری) |
6 |
ابهام چهارم: چگونه است که میان شرکت مخابرات ایران و مشتریان FTTH قرارداد این خدمات مبادله میشود و همزمان اعلام میشود که: «مصوبه مورد بحث، هنوز مراحل اداری و ابلاغی خود را طی نکرده، لذا اجرای آن متوقف و بررسی مجدد این مصوبه، از طرف کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات درخواست میشود» و در عین حال، فروش این خدمات، (خوشبختانه متوقف نشده!) ماهها ست که در جریان است.
ابهام پنجم: چرا مدل تعرفههای مخابرات برای اجرا در مهرماه 1396 درست در شب آغاز مهرماه 1396 منتشر و همزمان، نظرسنجی مردم نیز درخواست میشود؟
ابهام ششم: آیا جدولِ مصوب-اعلام شده توسط معاون وقت بررسیهای فنی و صدور پروانه سازمان تنظیم مقررات، باید مسکوت فرض شود؟ و تنها جدول سرویس مهرگان شرکت مخابرات ایران «تعرفههای پیشنهادی اینترنت مخابرات" باید بررسی شود؟
ابهام هفتم: "نظرسنجی مردم" با چه شرایطی؟ توسط چه نهادی؟ کی؟ و چگونه انجام میشود؟ [این شما درخواستکنندگان نظر و این نیز نظرِ نگارنده این یادداشت در مورد مدل پیشنهادی مخابرات! چگونه ارزیابی اش میکنید؟]
ابهام هفتم: چه نهادی به فکر ایرانیاننت است؟ این شرکت نیز دارای مجوز ایجاد زیرساخت "انحصاری" دسترسی فراخباند نوری در سراسر کشور بهمنظور ارائه خدماتFTTx است و مجوز خود را با پرداخت میلیاردها تومان به سازمان تنظیم مقررات به دست آورده. پس چرا وزارت ارتباطات، کمیسیون و سازمان تنظیم مقررات، در قبال دریافت میلیاردها تومان از این شرکت برای صدور ورقپارهای به نام مجوز یا پروانه، این شرکت را به امان خدا رها کردهاند؟
جدول 2- تعهدات سالانه شرکت ایرانیاننت برای واگذاری خدمات FTTx براساس مجوز سازمان تنظیم مقررات
ابهامِ ...م: ...
ابهام چندم: چرا عقد توافقنامه همکاری میان سه نهاد بزرگ کشور برای واگذاری IPTV روی FTTH که تراست انحصاری بزرگی را به وجود میآورد (و آورده است)، مسکوت مانده؟ و فقط هزینههای فروش خدمات FTTH توسط یکی از اعضای این تراست، نظرسنجی میشود؟
ابهام آخر: آقای وزیر! التزام به برقراری عدالت ارتباطی و تعهد حکومت به تأمین خدمات عام (Universal Service Obligation) چرا فقط به دفاتر فاوای روستایی تقلیل یافته؟ چرا برقراری عدالت ارتباطی در زمینه دسترسی فراخباند ثابت برای محرومان و اقشار آسیبپذیر شهرها مطرح نمیشود؟ چه برنامهای برای رفع این گسل دیجیتالی عمیق و بزرگ دارید؟ گسلی که به مرور زمان آنچنان ابعاد هولناکی پیدا میکند که ممکن است هیچگاه، دیگر پُر نشود. (منبع:عصرارتباط)
- ۹۶/۰۷/۱۷