انتقاد سینماداران از سامانه «شناسا»؛ مشکل از اینترنت بود؟
برای اولین بار ۳۳ فیلم حاضر در چهل و دومین جشنواره فیلم فجر در سامانه «شناسا» قرار گرفت تا سینماداران در نقاط مختلف کشورمان در کمترین زمان به نسخه نهایی آثار دسترسی پیدا کنند.
خبرگزاری مهر - جابه‌جایی و انتقال آثار سینمایی از لابراتوارها به سینماهای سراسر کشور همواره یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های تهیه‌کنندگان، دفاتر پخش و سینماداران بوده است. این‌که آثار سینمایی با حفظ و صیانت از حقوق سازندگان، در قالب حافظه جانبی به موقع به محل اکران برسد، نیازمند همکاری همزمان و هماهنگی چند صنف سینمایی است. این موضوع آن‌جایی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که گاهی با بروز یک ایراد در حافظه جانبی و اجرا نشدن فایل، زحمت چند صنف در اکران به موقع آن اثر سینمایی بر باد می‌رود.
مهر ماه امسال از سامانه‌ای با عنوان سامانه جامع «شناسا» توسط مؤسسه سینماشهر رونمایی شد که با هدف اکران همزمان آثار سینمایی و دسترسی آسان سینماداران نقاط مختلف کشور به این آثار آغاز به کار کرد. هاشم میرزاخانی مدیرعامل مؤسسه سینماشهر در این جلسه رونمایی اعلام کرد که «شناسا» شبکه نوین ارتباطات سینمای ایران را شامل می‌شود؛ این شبکه توسط تجهیزات داده در قالب اینترانت آغاز به کار کرده و حدود ۲۳۰ سینما در کشور به آن متصل شده‌اند.
با توجه به گسترش استفاده از فیبر نوری، شبکه‌های بی‌سیم در سطح کشور و با حمایت شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات اینترنت و ارتقای تجهیزات موجود، امکان اتصال کلیه سینماها به یکدیگر از طریق شبکه اختصاصی (اینترانت) توسط مؤسسه سینماشهر مهیا شد. در کنار آن علاوه بر اینترانت، سامانه «شناسا» بر بستر «اینترنت» نیز قرار گرفت تا مقدمات دسترسی هر چه آسان‌تر سینماداران به آثار سینمایی فراهم شود.
البته دامنه خدمات‌رسانی سامانه «شناسا» به همین جا ختم نمی‌شود؛ سامانه‌ای که در این چند ماه در اکران‌های سراسری آزمون خود را پس داده بود، مأموریت مهم‌تری پیدا کرد. امسال برای اولین بار ۳۳ فیلم از آثار سینمایی راه یافته به چهل و دومین جشنواره فیلم فجر در این سامانه قرار گرفت تا سینماداران در نقاط مختلف کشورمان در کمترین زمان به نسخه نهایی آثار دسترسی پیدا کنند. روال این‌گونه بود که فیلم‌ها روی این سامانه آپلود می‌شد و سینماداران می‌توانستند طبق جدول برنامه نمایشی آن سینما و شهر فیلم‌ها را دانلود کنند.
ساسان ابی‌زاده مدیر سینما «قدس» اردبیل درباره تجربه خود از دانلود آثار سینمایی چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر از سامانه «شناسا» به خبرنگار مهر گفت: کار بسیار خوبی با راه‌اندازی «شناسا» شکل گرفت که امیدوارم ادامه پیدا کند. ۲۸ سال است که سینمادار و عضو انجمن سینماداران هستم. درست است که انتقال فیلم توسط هارد، زحمت دانلود را ندارد ولی در مواردی چند ساعت پیش از نمایش فیلم، هارد با مشکلی مواجه می‌شد و امکان بازگرداندن هارد نبود. مجبور می‌شدیم به سینماداران شهرهای اطراف مراجعه کنیم یا در نهایت آن فیلم را نمایش ندهیم. حال که فیلم‌ها روی سامانه «شناسا» قرار دارد، سینمادار تنها باید به اینترنت وصل شود.
وی بیان کرد: اگر زیرساخت درست و مناسب فراهم باشد، دانلود فیلم‌ها از «شناسا» هیچ زحمتی ندارد. ما در جشنواره فجری که پشت سر گذاشتیم، توانستیم با اینترنت سرعت بالا فیلم‌ها را دانلود کنیم و حتی فیلم‌ها را با سینماهای دیگر شهرمان که اکران جشنواره داشتند نیز به اشتراک بگذاریم. بنابراین باید بستری فراهم شود که سینماها تحت پوشش فیبر نوری قرار بگیرند تا پروسه دانلود فیلم‌ها سریع‌تر انجام شود.
هادی امینی مدیر سینما «ستاره باران» شهر تبریز نیز که در چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر آثار سینمایی را از طریق «شناسا» دانلود کرده است، به خبرنگار مهر گفت: در طول جشنواره فیلم فجر با وجود ارسال هارد به شهرها توسط جشنواره، توانستیم تمامی فیلم‌ها را از طریق سامانه «شناسا» دانلود کنیم. هر چند سرعت اینترنت ثابت نبود ولی شدنی بود و با پشتیبانی فنی شبانه‌روزی تیم سینماشهر این کار انجام شد اما مسأله‌ای که با آن روبه‌رو بودیم، نسخه‌های متفاوت DCP از لابراتوارها بود که در میانه راه با آن مواجه می‌شدیم، در حالی که فیلم مورد نظر را دانلود کرده بودیم، مجبور می‌شدیم نسخه جدیدتری از فیلم را که بارگذاری شده بود، دانلود کنیم.
وی گفت: انتقال فیلم از طریق هارد یا دانلود آن هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارد اما وقتی که زمان اکران فیلم نزدیک باشد، امکان تعویض هارد وجود ندارد؛ دسترسی به اینترنت پرسرعت اهمیت پیدا می‌کند.
سیدمحمدحسین مهجلین مدیر داخلی سینما «هنر شهر آفتاب» شیراز نیز از تجربه دانلود فیلم‌های جشنواره فیلم فجر از طریق شناسا به خبرنگار مهر گفت و توضیح داد: برای ایام جشنواره فیلم فجر یکی از سالن‌های D-cinema را برای نمایش در نظر گرفته بودیم ولی در نهایت نسخه E-Cinema از فیلم‌ها را دانلود کردیم. به نظرم راه‌اندازی این سامانه پروژه‌ای مهم و قدمی رو به جلو است. از طریق «شناسا» توانستیم فیلم‌ها را با آخرین ورژنی که به جشنواره ارایه شده نمایش دهیم. مسأله‌ای که وجود دارد سرعت اینترنت است که در همه شهرها یکسان نیست. شکی نیست که دانلود فیلم‌ها از طریق اینترنت از لحاظ هزینه و زمان به‌صرفه‌تر است که با ارتقای سرعت اینترنت سینماها این کار بهتر انجام می‌شود. با این حال از تیم سینماشهر تشکر می‌کنم که پیگیر بودند و امیدوارم شرایطی به وجود بیاید که سالن‌های D-cinema نیز بتوانند بدون داشتن مشکل سرعت اینترنت فیلم‌ها را دانلود کنند.
بر این اساس، استفاده از سامانه «شناسا» برای دانلود فیلم‌های جشنواره فیلم فجر امسال به عنوان تجربه‌ای نو، سینماداران سراسر کشور را به طور عملی با یکی از معمول‌ترین روش‌های انتقال و نمایش فیلم در دنیای سینما آشنا کرد و شرایطی فراهم شد که مخاطبان جشنواره فیلم فجر در شهرهای دیگر بتوانند همانند مخاطبان تهرانی، به تماشای جدیدترین نسخه فیلمی که به جشنواره ارایه شده است، بنشینند. «شناسا» قدم رو به جلویی است که قطعاً در سال‌های آینده با شناسایی و برطرف شدن ایرادات پیرامون آن می‌توان شاهد دستاوردهای بزرگ‌تری در حوزه اکران و سینما باشیم.
تکنولوژی مرسوم در سیستم‌های پخش سالن‌های سینما به دو سطح D-CINEMA و E-CINEMA تقسیم می‌شود؛ در سیستم‌های D-CINEMA که مخفف Digital cinema است، کیفیت فیلم‌های سینمایی در ۲ سطح ۴K و ۲K روی پرده عریض سالن سینما به نمایش درمی‌آید که کیفیت نمایش فیلم در اغلب سالن‌های سینمای کشورهای توسعه یافته است که با سیستم صوتی هفت کاناله یک تجربه متفاوت را رقم می‌زند و باعث می‌شود مردم با وجود برخورداری از تلویزیون‌های ۴K همچنان مشتری سینما بمانند. در سیستم‌های E-CINEMA که مخفف Electronic Cinema است، کیفیت پخش فیلم در سطح تلویزیون‌های موسوم به وضوح بالا (HDTV) یا ۱۰۸۰P است که اگرچه برای تلویزیون خانگی کیفیت مناسبی است اما برای پرده عریض سینما، کیفیت بالایی محسوب نمی‌شود و کفِ استاندارد پخش است.