اول بنا نبود...
مهندس عباس پورخصالیان - عمده مشکلات دست و پا گیر رگولاتور ایرانی، مادر زادی ست و مادری که چنین کودکی را به دنیای مخابرات و ارتباطات ما آورده است کسی نیست جز ششمین مجلس قانون‌گذاری.
کسانی که از 10 - 15 سال پیش تاکنون، توصیه‌نامه‌های بخش توسعه‌ی اتحادیه‌‌‌ی بین المللی مخابرات را مطالعه کرده‌اند و با دیدگاه‌های کارشناسان سازمان مدیریت و برنامه ریزی آشنایی دارند می‌دانند که:
• اول بنا نبود که مدیریت طیف فرکانس به عنوان مدیریت یکی از مهمترین منابع کمیاب کشور از حیطه‌ی رگولاتوری خارج شود ولی طبق قانون فعلی در عمل، نهایتا چنین شد.
• اول بنا نبود رگولاتوری در یک وزارتخانه، آن هم وزارت PTT سابق و ICT فعلی پا بگیرد. بلکه باید نهادی از نهاد‌های ریاست جمهوری باشد تا همه وزارتخانه‌‌‌ها و ذینفعان را به یک چشم ببیند و به واقع، مردمی و ملی باشد ولی طبق قانون و در عمل، چنین شد که رئیس رگولاتوری، معاون وزیر ICT است.
• اول بنا نبودکه که نهاد رگولاتوری، دارای یک کمیسیون و دو شورای فوقانی به نام‌های کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، شورای عالی فناوری اطلاعات و شورای فضایی باشد و دبیر خانه کمیسیون، نقش رگولاتور ملی را بر عهده بگیرد ولی دیدیم که طبق قانون، چنین شد که نهاد رگولاتوری ما هم یک کمیسیون و هم چند شورا بالای سر خود دارد.
• اول بنا نبود که نهاد رگولاتوری مخابرات، هم برای بخش ارتباطات داده‌های کشور، مقررات گذاری کند و هم بخش خدمات و ارتباطات ماهواره‌ای را کنترل نماید ولی دیدیم که رگولاتور مخابرات، کمتر به بخش مخابرات و بیشتر به بخش‌های اینترنت، ماهواره و داده رسانی کشور می پردازد.
• اول بنا نبود که رگولاتور بخش مخابرات، کشور یک شبه به سوپر رگولاتور بدل شود و در همه عرصه‌های اطلاعات، ارتباطات و مخابرات وارد شود اما می‌بینیم که ما به جای آن که دارای سه – چهار رگولاتور جداگانه باشیم که هر یک در عرصه‌ای معین و مشخص فعالیت کند، تنها یک رگولاتور تجمیعی داریم که هر نوع بازار و خدمات ارتباطی را مایل است مقررات گذاری کند و این سنگ بزرگ برای یک نو نهال، زدنی نیست.
• اول بنا نبود رگولاتور ما فاقد قدرت داوری باشد اما از همان اول که نام شریف نخستین رئیس‌اش "داوری"- ... بود، نهاد داوری در درون این رگولاتور شکل نگرفت و نطفه نبست زیرا قانون گذار محترم ، درکی از ضرورت آن نداشت. اما تمام رگولاتور‌های جهان دارای نهاد داوری در درون خود هستند و بدون آن کسی را مجازات نمی‌کنند.
• اول بنا نبود که این رگولاتور، این قدر هوو داشته باشد به طوری که چهار نفر بتوانند تمام نقشه‌هایش را نقش بر آب کنند آن هم از بیرون مجموعه! در درون مجموعه بزرگ وزارت ICT که الی ماشا الله فراوانند کسانی که نقش هوو را برای رگولاتور ایفا می‌کنند. آن هم با تایید وزیر و جلوی چشم انتقادی رسانه‌ها.
• اول بنا نبود که رگولاتور، مرکز تحقیقات مخابرات را به چشم مشاور ارشد و مادر وزارتخانه ببیند و مجبور باشد از فناوری مرکز تحقیقات مخابرات ایران پیروی کند ولی در عمل مرکز قدرت‌مند تحقیقات مخابرات ایران به عنوان مشاور مادر وزارت ICT، به چنین مرجعیتی رسیده است و این امر باعث می‌شود که پیشنهاد و "مشاوره" خدای نکرده به "دیکته" تبدیل شوند.
• اول بنا نبود که رگولاتور، در مدت عمر بسیار کوتاهش این قدر در معرض کثرت الرجال باشد که مجبور باشد سه رئیس به خود ببیند!
• با این همه، اگر وزیر محترم ICT اهمیت حضور پر قدرت رگولاتور را در بخش مخابرات و ارتباطات بپذیرد و در چارچوب قانون، از اصول دفاع کند و با قدرت، جلوی دخالت‌های هوو‌های رگولاتوری را بگیرد، می توان به اصلاح ساختار بخش ( علی رغم نارسایی‌های فعلی قانون در مورد رگولاتوری) امیدوار بود.
منبع : ماهنامه دنیای مخابرات و ارتباطات
- ۸۵/۰۸/۲۲