اینترنت ماهواره‌ای، قابل ردیابی و پارازیت است
مصطفی میرجانیان- «فروش تجهیزات استارلینک در بانه به قیمت ۶۰ میلیون تومان!» این تیتر مطلبی است که روز گذشته در فضای مجازی هم خبرساز شد. طی روز‌های گذشته با محدودیت و فیلترینگ بیشتر در اینترنت، دسترسی به برخی سایت‌ها و اپلیکیشن‌های خارجی از جمله اینستاگرام و واتس اپ با مشکلات زیادی همراه شده است. این در حالی است که دیروز به گفته کاربران فضای مجازی و برخی خبرگزاری‌ها پس از اعلام رفع محدودیت‌های اینترنت بین الملل از سوی وزارت ارتباطات دسترسی به فیلترشکن‌ها هم تقریبا قطع شد و بسیاری از کاربران پلتفرم‌های خارجی با مشکلاتی مواجه شدند.
اما همزمان با افزایش محدودیت‌ها در دسترسی به پلتفرم‌های خارجی، وبسایت تجارت نیوز در گزارشی از فروش تجهیزات استارلینک در بانه به قیمت ۶۰ میلیون تومان نوشت که واکنش‌های زیادی داشت. در این مطلب آمده است: برخلاف گفته‌های وزارت ارتباطات و ایلان ماسک که فعالیت اینترنت ماهواره‌ای در ایران منوط به دریافت مجوز است؛ اما ظاهرا قاچاق تجهیزات استارلینک در برخی از شهر‌های ایران آغاز شده و حتی برخی آگهی‌ها از قیمت ۶۰ میلیون تومانی این تجهیزات خبر می‌دهند.
ایلان ماسک به وعده اش عمل کرده؟
با بازنشر این گزارش برخی کاربران توئیتر به زبان شوخی یا جدی نوشتند که ایلان ماسک احتمالا به وعده اش برای اتصال کاربران ایرانی به اینترنت استارلینک عمل کرده است. در بخشی از مطلب تجارت نیوز به نقل از عضو سابق اتاق ایران و عراق، خبری منتشر شده که تجهیزات استارلینک که از غائله کالا‌های قاچاق مستثنا نیست با قیمت ۳۵۰ دلار از عراق به ایران قاچاق می‌شود. آن طور که دیاکو افخم گفته است: در شهر‌های مرزی، تجهیزات استارلینک با قیمت‌های نجومی به فروش می‌رسد و فروشندگان ادعا می‌کنند که تجهیزات را طی ۱۵ روز به دست مشتریان در سراسر کشور می‌رسانند.
هر یک دستگاه مودم می‌تواند به ۲۰۰ دستگاه تلفن همراه به طور همزمان اینترنت ارائه دهد و این مودم‌ها تا شعاع ۴۰۰ متری قابل استفاده هستند. این گفته‌های عضو سابق اتاق ایران و عراق در حالی است که در هفته‌های گذشته و همزمان با محدودیت‌های گسترده اینترنتی در کشورمان، ایلان ماسک از پیگیری معافیت تحریم‌های ایالات متحده برای استارلینک خبر داده بود. مثلا روز دوشنبه ۲۸ شهریور ایلان ماسک در توئیتر و در پاسخ به درخواست کاربران ایرانی درباره رسیدن استارلینک به ایران اعلام کرد که از مقامات دولت آمریکا می‌خواهد تا اسپیس‌ایکس را از تحریم‌های ایران معاف کنند و استثنائا اجازه بدهند خدمات استارلینک در اختیار کاربران ایرانی قرار بگیرد که این روز‌ها به‌خاطر قطعی‌های جدی اینترنت تحت فشار هستند.»
اگر جست وجوی کوتاهی در فضای مجازی داشته باشید اواخر مهرماه و همزمان با آغاز محدودیت‌های اینترنتی، تصویری از نقشه آنلاین اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در فضای مجازی پربازدید شد که نشان می‌داد تعدادی در ایران موفق شده اند به اینترنت استارلینک متصل شوند!
این خبر را یک جنگ رسانه‌ای می‌دانم
اتصال ایرانی‌ها به اینترنت ماهواره‌ای حقیقت دارد؟ آیا امکان استفاده گسترده مردم کشورمان از اینترنت معروف ایلان ماسک وجود دارد؟ و... این‌ها سوالاتی است که با انتشار خبر فروش تجهیزات استارلینک در بانه برایمان به وجود آمد. برای پیگیری بیشتر سراغ رئیس آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران رفتیم. مسعود اسدپور به خبرنگار خراسان می‌گوید: «پیدا کردن تجهیزات ماهواره استارلینک کار پیچیده‌ای نیست.
در نتیجه اگر استفاده از آن در کشورمان زیاد بشود خیلی راحت می‌توانند تجهیزاتش را پیدا و جمع کنند. با توجه به محدودیت‌های اینترنتی این اخباری را که هم اکنون درباره ورود تجهیزات استارلینک یا اتصال تعدادی از کاربران منتشر می‌شود نوعی جنگ رسانه‌ای می‌دانم. شاید یک سال دیگر به نقطه‌ای برسیم که اینترنت استارلینک برای تعداد زیادی قابل استفاده باشد، اما ادعای فعلی را فقط یک دروغ و جنگ رسانه‌ای می‌دانم. حتی اگر شخص ایلان ماسک، گهگاهی درباره راه اندازی استارلینک در کشور ما صحبت می‌کند هم به خاطر این است که پروژه‌های خودش را در جهان مطرح کند.»
یا تجهیزات غیرواقعی می‌فروشند یا تبلیغ دروغ می‌کنند
مسعود اسدپور ادامه می‌دهد: «به تازگی گفته می‌شود که تجهیزات استارلینک در بانه به فروش می‌رسد. نمی‌دانم اصلا چه لزومی دارد که این تجهیزات در آن جا به فروش برسد و چرا از مرز‌های دیگر وارد نشود. نکته دیگر هم این که قطعا اگر کسی این تجهیزات را داشته باشد در فضای عمومی، شبکه‌های اجتماعی یا سایت‌های خرید و فروش آگهی نمی‌کند که برایش دردسر شود. اگر فردی هم اکنون ادعا می‌کند که تجهیزات استارلینک را می‌فروشد یا متقلب است و آنتن و تجهیزات غیرواقعی به مردم می‌فروشد یا این که به طور کلی این تبلیغات دروغ است. چون برای این طور موضوعی تبلیغ عمومی نمی‌کنند. طبیعتا مراجع قانونی در شرایطی که اینترنت را محدود کرده اند اجازه نمی‌دهند به راحتی تجهیزات دورزدن فیلترینگ یا محدودیت‌های اینترنتی در دسترس عموم قرار بگیرد؛ بنابراین من این ادعا را یک بلوف می‌دانم و اگر هم این تجهیزات به فروش برسد تعداد آن بسیار محدود باید باشد تا در یک پهنه جغرافیایی سریع مشخص نشود.»
امکان رصد استارلینک وجود دارد
رئیس آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران درباره امکان رصد اینترنت ماهواره‌ای می‌گوید: «استارلینک به این شکل نیست که فقط به یک بشقاب برای دریافت اینترنت نیاز داشته باشد. به چند وسیله نیاز دارد که هم اطلاعات را ارسال کند و هم اطلاعاتی را بگیرد. با این شرایط هم قطعا رصد تجهیزات دریافت اینترنت استارلینک امکان پذیر است، اما این که تجهیزات و ابزار دریافت اینترنت با چه دقتی در یک محدوده جغرافیایی تشخیص داده می‌شود، نمی‌دانم.
بعید است استارلینک بدون مجوز ایران فعال شود
او ادامه می‌دهد: «شرایط کشورمان اجازه نمی‌دهد که اینترنت استارلینک بدون مجوز بالای سرمان فعال شود. فرضا اگر اینترنت استارلینک هم بدون اجازه فعال شود این که چه نوع برخوردی می‌توانیم برای قطع اتصال آن داشته باشیم به ابزار و فناوری ما ارتباط دارد که احتمالا کار پیچیده‌ای نیست. همچنان که در جنگ اوکراین هم روسیه توانسته به شیوه‌ای روی اینترنت استارلینک تاثیر منفی بگذارد و اتصال آن را قطع یا محدود کند. البته من فکر می‌کنم خود ایلان ماسک هم خیلی تمایلی ندارد در ابتدای شروع کار استارلینک، خودش را با کشور‌های مختلف درگیر کند.
چون این ماجرا برای همه کشور‌ها نگرانی‌هایی ایجاد می‌کند. اگر استارلینک بدون مجوز کشورمان فعال شود کشور‌های مختلف هم به این فکر می‌افتند که در زمان‌های حساس امنیتی و... چطور باید با اینترنت استارلینک مقابله و اتصال آن را محدود یا قطع کنند. در نتیجه فعال شدن استارلینک بدون مجوز کشورمان روی فضای کاری و درآمدی این شرکت در جهان هم تاثیرگذار خواهد بود.» (منبع:خراسان)
در همین رابطه: