اینترنت و حذف مرحله نوجوانی
علی شمیرانی - برخی کارشناسان غربی در امور تربیتی معتقدند، دیگر دوره‌ای به نام «نوجوانی» وجود ندارد چراکه در دهه 1990 اینترنت باعث شد تمام تلاش‌های قبلی در حفظ معصومیت کودکان و حفاظت از آنها در برابر دستیابی زودهنگام به دانش و مسایل دنیای بزرگسالان بی‌حاصل بماند.
این حقیقتی تلخ است که در سال 2018 سرانجام به آن اعتراف شده است. این در حالیست که برخلاف تصورات عموم در خصوص ولنگاری در دنیای غرب، اتفاقا از سال‌های دور و با درک ویژگی‌های خاص فضای سایبری از جمله مساله پیچیدگی احراز هویت، اقدامات گسترده‌ای در راستای حفاظت کودکان و نوجوانان در این فضای عموما بزرگسالانه بکار گرفته شده است.
حجم این اقدامات پیشگیرانه و حافظت از کودکان در فضای سایبری به قدری گسترده است که شاید تجمیع آنها چند کتابخانه را پر کند. لذا به ذکر گوشه‌ای کوچک و اخیر از این اقدامات اکتفا می‌شود، از جمله آنکه اتحادیه اروپا دو سال قبل قانونی را وضع کرد که به موجب آن از سال ۲۰۱۸ نوجوانان کمتر از ۱۶ سال فقط با اجازه والدین می‌توانند از شبکه‌های اجتماعی نظیر توییتر و فیسبوک استفاده کنند.
مرداد ماه سال جاری نیز خبر رسید که اینستاگرام و شرکت مالکش یعنی فیسبوک در حال بررسی ضوابطی هستند که به کمک فناوری، سن کاربران را تشخیص داده و دسترسی اعضای زیر 13 سال به این دو پلتفورم را قطع کنند.
مثل همیشه اما بازگردیم به کشور خودمان که علی‌القاعده باید بیشترین دغدغه را در خصوص نحوه استفاده کودکان و نوجوانان از اینترنت و مشتقاتش داشته باشد. برای ورود به این مساله بگذارید دو سوال ساده طرح کنم: چند درصد از والدین ایرانی اصولا می‌توانند به این پرسش پاسخ دهند که سن مناسب استفاده کودکان از گوشی هوشمند، چند سال است؟ سن مناسب استفاده از اینترنت چطور؟
بعید است انجام تحقیقی در این خصوص نتایج امیدوارکننده‌ای داشته باشد، چون اصولا و برخلاف بسیاری از کشورها، ما حتی جواب این پرسش‌های ساده را هم نداده‌ایم چه رسد به سایر اقدامات پیشرفته‌تر.
اگرچه به تازگی اقداماتی مرسوم و کلیشه‌ای از جمله برگزاری همایش، نمایش، تولید محتوا و تدوین برخی قوانین و مقررات در دستور کار قرار گرفته است، اما به واسطه پراکندگی و کم‌اثر بودن آنها، این اقدامات همچون حمله به یک آسمان‌خراش از جنس فولاد و بتن، آن هم با تفنگ‌های آب‌پاش است.
ارایه راهکارهای جبرانی برای این عقب‌ماندگی عمیق هم، زمان و مکان و اهلش را می‌طلبد، اما مساله اینجاست که مشکل تنها تدوین راهکار نیست و ما در اجرا، هماهنگی و نظارت هم با هزار و یک مساله مواجه هستیم. (منبع:فناوران)
- ۹۷/۱۰/۲۲