با جشنواره "سده‌گذری" به استقبال آینده‌ای بهتر
عباس پورخصالیان - اکنون در "خرداد 96" به سر می‌بریم و تا "خرداد 00" (یا خرداد 1400) تنها چهار سال فاصله داریم. من، دوره زمانی عبور از سالِ "99" به "00" و از سالِ "00" به سالِ "01" را «سده‌گذری» می‌نامم
و امیدوارم این "دال" یا این نام‌گذاری، برای شما خوانندگان محترم این یادداشت، مدلول، مضمون و مصداقی را تداعی کند که فکر کردن در باره آن، باعث و بانی خیر و برکت برای همگان شود.
برای من، واژه "سده‌گذری" معادل فارسیِ «Turn of The Century» است و فکر می‌کنم که سده‌گذری، فرصت خوبی است برای بازاندیشی درباره خود جمعی‌مان و برنامه‌ریزی برای رسیدن به بیشی و بِهی در آینده‌ای روشن، حداقل در بخش صنعت فاوا و حداکثر برای جامعه اطلاعات کشور.
فرصتی کوتاه تا سال 1400 هجری خورشیدی، سال سده‌گذری
برای دو کشور ایران و افغانستان که دارای گاه‌شماری هجری خورشیدی هستند، دوره زمانی مذکور، تمام سال 1400 هجری خورشیدی را در بر می‌گیرد و اگر خود را تا آن زمان برای پاسداشت درخورِ این رویداد، آماده کنیم، می‌توانیم ارزش بیافرینیم: خودآگاهی و سازندگی خودآگاه، ارزش‌هایی واقعی هر کشورند.
خودآگاهی لازم برای توسعه کشور ایجاب می‌کند، از خود بپرسیم: در گذار از سده سیزدهم به چهاردهم خورشیدی که اکنون واپسین سال‌هایش را سپری می‌کنیم، چه‌ها بر ما گذشت؟ کجا بوده و اکنون کجا ایستاده‌ایم؟ با خود و محیط زیست خود چه‌ها کرده و می‌کنیم؟ با چه چالش‌ها و گسل‌ها مواجه بوده و هستیم؟ و چگونه می‌توانیم، به آینده‌ای روشن راه یابیم؟
در گذار از سده چهاردهم به پانزدهم هجری خورشیدی، گذاری که چهار سال دیگر پشت سر می‌گذاریم، کدام آینده را می‌خواهیم هدف‌گیری کنیم؟ و تقدیر ما در سده آینده چیست؟
اگر ما ایرانیانِ امروز بخواهیم فردای بهتری را برای خود و نسل‌های آینده‌مان تصویر و تصور کنیم، و در این جهان پهناور، بهتر نقش‌آفرین باشیم باید اکنون درست بیاندیشیم تا به ارزیابی درستی از خود برسیم: اندیشیدن به این که ما که بوده‌ایم، که هستیم و چه شده‌ایم و چه باید بشویم؟ چه آینده‌ای را می‌خواهیم بسازیم؟
فکر کردن به مقطع سال 1400 خوبی‌اَش این است که می‌توانیم به درک بهتری از خود واقعی‌مان و رسالت‌مان در این جهان برسیم و تصور درستی از آینده داشته باشیم. اما هنوز چشم‌انداز سده پانزدهم‌مان را فراهم نکرده‌ایم، پس از هم‌اکنون چهار سال فرصت داریم تا در این باره فکر کنیم و به نتیجه برسیم.
اگر بتوانیم مراسم ملی پاسداشت و بزرگداشت سده‌گذری خود را با در دست داشتن برنامه عمل (action plan) برپا کنیم، سده پانزدهم هجری خورشیدی و باقیمانده قرن بیست و یکم میلادی را خواهیم توانست، درست‌تر و آگاهانه‌تر از گذشته مدیریت کنیم.
پس، بهتر است از هم‌اکنون (در آغاز دوره دوازدهم حکومت در جمهوری اسلامی‌ایران) اهمیت رویداد یگانه‌ای را که تنها هر یکصدسال یکبار دست می‌دهد و ما تاکنون غافل از "سده‌گذری"های گذشته‌مان بوده‌ایم، درک کنیم و خود را برای مواجهه هوشیار با چنین رویدادی، آماده و مجهز کنیم.
بدین منظور، متولیان این رسانه و همه رسانه‌های کشور و مخاطبان ایرانیِ‌شان باید تا بهار سال 1400 باهم بکوشند؛ همچنین مجمع تشخیص مصلحت نظام و هیئت وزیران به‌علاوه مدیران نهادهای عمومی و خصوصیِ غیرِ دولتی کشور در فرصتی که دارند باید تلاش کنند، اهداف توسعه سده پانزدهم هجری خورشیدیِ کشور را عالمانه‌تر از افق چشم‌انداز بیست ساله، تدوین و منتشر کنند تا برای پذیرش عمومی‌آن، به زودی اجماع حاصل شود. آنگاه تا بهار 1400 خواهیم توانست رویداد سده‌گذری را بالنده و موفق، در ابعاد ملی «جشن» بگیریم و به استقبال آینده‌ای روشن و شکوهمند برویم.
سهم متولیان فاوا در آینده‌سازی بهتر
فاوا و همه آثار مثبت‌اش دوران‌ساز است و لذا بخش صنعت فاوای کشور، شورای عالی فضای مجازی و مرکز ملی فضای مجازی، به‌علاوه شورای اجرایی فناوری اطلاعات و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز از جمله سازندگان آینده کشور به شمار می‌آیند اما در این میان: سازمان فناوری اطلاعات نقشی بسیار مهم در آینده‌سازی کشور بر عهده دارد.
بدیهی است که در مراسم سده‌گذری نقش سازمان فناوری اطلاعات ایران به‌خاطر آن که این سازمان، بازوی عملیاتی شورای اجرایی فناوری اطلاعات در تحقق دولت الکترونیکی است، بسیار پُررنگ است. اهداف بلند وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای اصلاح ساختار دیوان‌سالاری کشور در راستای تحقق کامل دولت الکترونیکی و جامعه اطلاعات، توسط سازمان فناوری اطلاعات ایران اِعمال می‌شود.
نمونه‌ای از یک سده‌گذری جهانی
در آخرین لحظات روز 31 دسامبر 1999 میلادی و درست لحظاتی پس از شروع سال 2000، جهانیان با سده‌گذری بخصوصی رو به رو و از ویژگی‌های آن آگاه بودند: گذار از سده بیستم به بیست‌ویکم که همچنین "هزاره‌گذری" یا «میلینیوم» نیز به شمار می‌آمد: یعنی گذار از هزاره دوم به هزاره سوم میلادی.
این رویداد به غفلت نگذشت بلکه توسط سازمان ملل متحد با برگذاری اجلاس عالی جهان در باره اهداف توسعه هزاره، با آگاهی جهانی برگذار شد.
اهداف توسعه هزاره در اصل، متشکل از هشت هدف مشترک بود که در سپتامبر سال ۲۰۰۰ در سازمان ملل متحد بر سر آنها توافق شد. این اهداف می‌بایست تا سال ۲۰۱۵ تحقق می‌یافتند.
بیانیه اهداف توسعه هزاره یا MDGsدر پایان اجلاس اولیه که از ششم تا هشتم سپتامبر سال ۲۰۰۰ برگزار شد، توسط ۱۸۹ دولت (از آن‌جمله ایران) پذیرفته و از طرف ۱۴۷ نفر از سران سیاسی امضا گردید.
بیانیه نخست توسعه هزاره دارای هشت هدف اصلی با ۲۱ هدف فرعی و ۶۰ شاخص برای سنجش توسعه جهانی بود که بعداً در 25 سپتامبر سال 2015 هفده هدف دیگر بر آن اضافه و برای رسیدن به آنها تا سال 2030 برنامه‌ریزی شد (همان سندی که در انتخابات دوره دوازدهم رییس جمهوری ایران، بدون اشاره به جزییات آن مطرح شد).
"اهداف توسعه سده"
ما ویژگی‌هایی داریم که مردم در کشورهای دیگر ندارند. اگر بخواهیم اهداف توسعه سده پانزدهم‌مان را درست تعریف و درست اجرا کنیم، تا حدود کمی می‌توانیم از اهداف توسعه هزاره سازمان ملل متحد درس بیاموزیم، اما نباید از آن، کورانه تقلید کنیم. (با وجود "اهداف توسعه هزاره"، سازمان ملل متحد سال هدف را سال 2030 در نظر گرفته در حالی که ما نیازمند برنامه‌ریزی راهبردی برای تمام طول یکصد سال آینده‌مان هستیم ولی هنوز بحث پیرامون اهداف توسعه سده پانزدهم به مراکز دانشگاهی ما راه نیافته، لذا در فرصت کوتاهی که تا آغاز رویداد سده‌گذری در پیش داریم، همه باید به‌جد بکوشیم).
- ۹۶/۰۳/۰۷