تبعات اجرای زوری نسخه الکترونیکی در ایام کرونا
نسخه‌پیچی ضعیف دولت در اجرای طرح حذف ناگهانی دفترچه‌های درمان و نسخه‌نویسی الکترونیک، این روزها داد همه را درآورده است.
به گزارش «وطن‌امروز»، طرح حذف دفترچه‌های درمانی و دریافت خدمات با کارت ملی در حوزه بهداشت و درمان که از اول ماه جاری در سراسر کشور کلید خورده است، به دلیل تکمیل نبودن زیرساخت‌های این طرح، همه را رنجور و سرگردان کرده است.
از تشکیل صفوف فشرده مقابل داروخانه‌ها به علت زمانبر بودن احرازهویت، ثبت دارو و دستور مصرف آن در این روزهای کرونایی تا عدم پذیرش برخی مراکز درمانی و پزشکان نسبت به ویزیت بیماران با کارت ملی، قطعی اینترنت، متصل نبودن برخی داروخانه‌ها به آی‌پی سازمان تامین اجتماعی و همراهی ضعیف مراکز تصویربرداری و آزمایشگاهی، نارضایتی‌هایی را ایجاد کرده که رنج درمان را بر درد بیمار اضافه کرده است.
هر چند طرح نسخه‌نویسی الکترونیکی با هدف حذف دفترچه‌های کاغذی بیمه و کاهش هزینه و تسهیل در ارائه خدمات درمانی از سال‌های پیش مدنظر بود ولی از سال گذشته به صورت پایلوت در برخی استان‌ها شکل عملیاتی به خود گرفت تا در اجرای سراسری مشکلی طرح را تهدید نکند اما با گذشت 5 روز از اجرای آن، اکنون مشاهده می‌شود که این طرح کامل نیست.
کارشناسان بهداشت اما اجرای طرح حذف دفترچه‌های درمانی را به دلیل صرفه‌جویی در هزینه تولید و تهیه کاغذ، تکمیل پرونده الکترونیکی سلامت، تسریع در خدمات و حرکت در مسیر توسعه شبکه بهداشت و درمان به صورت الکترونیکی طرحی خوب و ضرورتی اجتناب‌ناپذیر عنوان می‌کنند اما معتقدند تا بسترهای این طرح بدرستی تکمیل نشود، اجرای آن دردسرساز خواهد بود و اکنون که کشور درگیر شیوع ویروس کروناست، اجرای زودهنگام چنین طرح خوب اما ناتمامی بی‌تردید تبعات منفی‌ای را به دنبال خواهد داشت.
چند روز قبل از اجرای طرح حذف دفترچه‌های درمانی، «وطن‌امروز» گفت‌وگویی با یکی از مسؤولان وزارت بهداشت که خواست نامش فاش نشود، درباره روند تکمیل زیرساخت‌های نسخه‌نویسی الکترونیکی انجام داد که وی گفت: حذف دفترچه و راه‌اندازی سیستم نسخه‌نویسی الکترونیکی پروژه کوچکی نیست، بلکه یک پروسه است و تکمیل نهایی آن به زمان بیشتری نیاز دارد. وی با بیان اینکه حدود 90 درصد این پروسه تاکنون طی شده است، افزود: رئیس‌جمهور تاکید دارد که این طرح قبل از آغاز سال جدید تکمیل و راه‌اندازی شود اما از آنجایی که طرح نسخه‌نویسی الکترونیکی به شکل تمام و کمال راه‌اندازی نشده است، این احتمال وجود دارد که با حذف دفترچه‌های درمانی، مشکلاتی ایجاد شود.
* اعتراف به ناقص بودن طرح
طبق گفته شهرام غفاری، مدیر کل درمان غیرمستقیم سازمان تامین اجتماعی، در حال حاضر زیرساخت‌ها برای اجرای طرح حذف دفترچه بیمه تأمین اجتماعی فراهم است اما کامل و بی‌عیب و نقص نیست و این طرح در تمام کشور شکل اجرایی به خود نگرفته است به طوری که استان اصفهان در اجرای طرح حذف دفترچه‌های درمانی به دلایلی با سازمان تامین اجتماعی همکاری لازم را انجام نداده و طی این چند روز، بیمه‌شدگان تامین اجتماعی در این استان اذیت شده‌اند. بنا به گفته وی، در صورتی که بیمه‌شدگان با مشکلاتی در رابطه با طرح حذف دفترچه بیمه مواجه شوند، می‌توانند به ناظران اسناد پزشکی مستقر در بیمارستان‌های دولتی و دانشگاهی مراجعه کنند یا می‌توانند از طریق سامانه 1420 که به صورت شبانه‌روزی فعال است، مشکلات خود را مطرح کنند.
* مقاومت بسیاری از پزشکان در برابر نسخه‌نویسی الکترونیک!
زیر ساخت‌های نسخه‌نویسی الکترونیکی در همه داروخانه‌ها تکمیل نیست. نایب‌رئیس انجمن داروسازان تهران با انتقاد از یکپارچه نبودن سامانه‌های سازمان‌های بیمه‌گر برای اجرای نسخه الکترونیک، گفت: بسیاری از پزشکان در اجرای نسخه‌نویسی الکترونیک همکاری نمی‌کنند! دکتر بهمن صبور با اشاره به مشکلات اجرای نسخه الکترونیک در داروخانه‌ها، اظهار کرد: قرار بود پرونده الکترونیک سلامت در قالب سامانه «سپاس» به طور همه‌جانبه استقرار یابد تا 17 بیمه به این سامانه متصل و اطلاعات در آن ثبت شود اما پرونده الکترونیک سلامت به طور کامل اجرا نشده و سامانه‌ها جزیره‌ای شده‌اند.
وی افزود: بیمه تأمین اجتماعی و بیمه سلامت، هرکدام یک نرم‌افزار مجزا دارند، سامانه تی‌تک نیز در داروخانه‌ها وجود دارد، بیمه‌های مکمل نیز در داروخانه‌ها نیاز به سامانه جداگانه دارند و وقتی در داروخانه می‌خواهیم یک نسخه را وارد سیستم کنیم، زمان زیادی صرف می‌شود.
صبور با بیان اینکه سامانه‌های الکترونیکی باید باعث سهولت کار شوند اما متأسفانه در کشور ما سامانه، کار داروخانه‌ها و مردم را سخت‌تر کرده است، به تسنیم گفت: دفترچه‌های کاغذی حذف شده‌اند اما پرونده الکترونیک سلامت به طور کامل اجرا نشده است؛ پرونده الکترونیک سلامت اجزای مختلفی دارد که نخستین رکن آن، پزشکان هستند؛ پزشک باید در پرونده الکترونیک سلامت نسخه را ثبت کند و این نسخه می‌تواند در تمام داروخانه‌های آنلاین پذیرش شود تا دارو به بیمار تحویل داده شود. در کشور ما هنوز همه پزشکان زیر بار نسخه‌نویسی الکترونیک نرفته‌اند؛ بیمه‌ها به داروخانه‌ها گفته‌اند که اگر پزشک نسخه کاغذی تحویل بیمار می‌دهد، این نسخه باید در داروخانه تبدیل به نسخه الکترونیک شود!
نایب رئیس انجمن داروسازان تهران با بیان اینکه تبدیل نسخه کاغذی به الکترونیک مشکلات بسیاری برای داروخانه‌ها و بیماران ایجاد می‌کند، خاطرنشان کرد: برخی پزشکان نسخه را بدخط می‌نویسند؛ اگر نسخه اشتباه خوانده شود و داروی اشتباه به بیمار تحویل داده شود، می‌تواند خطرات بسیاری برای بیماران داشته باشد و مشکلات حقوقی زیادی برای داروخانه‌ها پیش خواهد آورد.
صبور با بیان اینکه باید پرسنل داروخانه آموزش ببینند و تعداد سیستم‌ها و کامپیوترهای داروخانه‌ها افزایش یابد تا ارائه خدمت به بیماران با سرعت بیشتری انجام شود، خاطرنشان کرد: وقتی نسخه‌پیچی الکترونیک در داروخانه اجرا می‌شود باید نسخه هر بیمار دریافت و بررسی شود و سپس نسخه بیمار بعدی بررسی شود؛ این امر زمانبر است بنابراین مردم باید نسبت به این مساله توجه کنند، از سوی دیگر تعداد سیستم‌های موجود در داروخانه‌ها باید افزایش یابد تا امر خدمت‌رسانی به بیماران با سرعت بیشتری انجام شود اما هیچ یک از این هزینه‌های داروخانه‌ها دیده نشده است. نایب‌رئیس انجمن داروسازان افزود: بسیاری از پزشکان در اجرای نسخه‌نویسی الکترونیک همکاری نمی‌کنند. بیمه‌ها هرکدام برای خود یک سامانه تعریف کرده‌اند و سامانه یکپارچه‌ای که همه بیمه‌ها به آن متصل باشند، وجود ندارد!
***
حذف دفترچه‌ها نباید مردم را به دردسر بیندازد
رئیس کمیته مبارزه با کرونای مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» درباره ضعف‌های زیرساختی طرح نسخه‌نویسی الکترونیک و وضعیت ارائه خدمات درمانی به مردم، گفت: قبل از اجرای طرح حذف دفترچه‌های درمانی، کمیسیون بهداشت مجلس با دعوت از مصطفی سالاری، مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی خواستار توضیح درباره چگونگی اجرای طرح شد که وی اعلام کرد تمام امکانات و نیازهای ضروری برای اجرای این طرح در کشور فراهم و هماهنگی‌های لازم با مراکز درمانی و بیمارستانی و داروخانه‌ها انجام شده است و مشکلی، عملیاتی شدن طرح را تهدید نمی‌کند.
یحیی ابراهیمی افزود: هر چند اقدامات قابل توجهی در این زمینه انجام شده اما گویا هنوز تمام زیرساخت‌های طرح کامل نشده است، البته چون این طرح در ابتدای اجراست معمولا به دور از اشکال نیست، بنابراین اجرای آن مشکلاتی را برای مردم و برخی مراکز درمانی به وجود آورده است که این ایرادات باید در اسرع وقت برطرف شود.
وی با بیان اینکه طرح حذف دفترچه‌های درمانی و الکترونیکی شدن خدمات درمانی اقدامی درست در راستای ارتقای نظام سلامت است، اظهار داشت: در دنیای پیشرفته امروز ورود به این موضوع ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است اما باید طرح به‌گونه‌ای شکل عملیاتی به خود گیرد که مردم و جامعه پزشکی را به دردسر نیندازد و اهداف مدنظر در طرح همچون صرفه‌جویی در وقت و هزینه‌ها نمود عملی به خود گیرد.
رئیس کمیته مبارزه با کرونای مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: البته این طرح، طرحی گسترده و پیچیده است، چرا که در اقصی نقاط کشور باید چنین خدمتی به نحو شایسته به مردم ارائه شود. وی در ادامه گفت: زیر ساخت‌های طرح نسخه‌نویسی الکترونیکی باید کامل می‌شد، بعد آن را اجرا می‌کردند.