تعرفه تلفن ثابت چرا و چه تغییری کرد؟
فرشید رضایی - فناوری اطلاعات و ارتباطات به‌دلیل عمومی بودن آن با سایر فناوری‌ها تفاوت اساسی دارد، به این معنی که تنها در حوزه فعالیت خود تاثیرگذار نیست، بلکه در کل فعالیت‌های اقتصادی و غیراقتصادی تاثیر بسزایی در تسهیل انجام امور و بالا بردن بهره‌وری و کارایی دارد. مرور وضعیت ایران در حوزه نرخ سبد ارتباطی نشان می‌دهد که در زمینه ارزانی هزینه دومین فناوری ارتباطی یعنی در حوزه تلفن ثابت، جایگاه اول منطقه و دنیا را داریم.
اگر از دیدگاه کلان اقتصادی به صنعت مخابرات نگاه کنیم، نظام تعرفه‌بندی اثر بسزایی در بازگشت سریع‌تر سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده، توسعه آسان‌تر شبکه و رضایت بیشتر مشتریان دارد. به همین دلیل، برای رسیدن به حداکثر بهره‌وری، باید نظام درستی در تعیین میزان تعرفه منظور کرد.
خبر افزایش تعرفه مکالمات تلفن ثابت انعکاس درستی در رسانه‌ها نداشت. در حالی افزایش 50 درصدی تعرفه برای مکالمه‌ها عنوان شد (30 ریال به 45 ریال) که این افزایش هزینه فقط شامل مکالمات درون‌شهری بود.
نرخ مکالمات بین استانی (هردقیقه 330 ریال) و مکالمه از تلفن ثابت به تلفن همراه (هر دقیقه 625 ریال) بدون افزایش و با همان نرخ‌های قبلی تعریف شدند.
با توجه به اینکه به‌طور میانگین هزینه مکالمات درون‌استانی، درصد کمی از کل هزینه‌ها را دربر می‌گیرد (زیر 20 درصد) و افزایش 50 درصدی فقط شامل همین هزینه است، برآورد شده است که در کل به‌طور میانگین مبلغ صورت‌حساب‌ها کمتر از 10 درصد افزایش خواهد داشت.
این در حالی است که شش میلیون تلفن ثابت در کشور وجود دارد که با توجه به پایین بودن هزینه آبونمان و همچنین بالا بودن هزینه صدور قبض و ارسال پستی و... برای آنها قبضی صادر نمی‌شود.
به‌رغم اینکه تحول‌های چشمگیری در حوزه تلفن ثابت در کشور رخ داده است و بر اساس آمار، کشور ما در میان کشورهای حوزه خاورمیانه از نظر ضریب نفوذ، دارای جایگاه منحصر به‌فردی است، احتکار خطوط تلفن به‌دلیل پایین بودن هزینه اتصال تلفن ثابت و در نظر نگرفتن آبونمان برای اتصال هر خط، یکی از مشکلاتی است که در این حوزه وجود دارد. این در حالی است که شرکت مخابرات برای اتصال یک خط تلفن هزینه زیادی را متحمل می‌شود. با توجه به این مساله، افزایش هزینه اتصال، امری کاملا طبیعی و لازم به نظر می‌رسد، با توجه به اینکه سود حاصل از این افزایش در جهت به‌روزرسانی و توسعه زیرساخت‌ها به‌کار گرفته خواهد شد.
نکته مهم دیگر اینکه در حال حاضر 40 هزار روستا از خدمات تلفن همراه با تعرفه مکالمه 20 برابر استفاده می‌کنند و این در حالی است که توسعه تلفن همراه در روستاها به مراتب کم‌هزینه‌تر از تلفن ثابت است و این مساله جدای از مدت زمان صرف شده و نیروی انسانی اختصاص‌یافته برای انجام این فرایند است.
رشد سریع تکنولوژی در عرصه فناوری اطلاعات، ایجاد پتانسیل‌های لازم را در شبکه مخابرات برای همراهی با این روند سریع اجتناب‌ناپذیرکرده است. بنابراین با توجه به این مساله که تلفن ثابت زیرساخت تلفن همراه است و توسعه آن، توسعه تلفن همراه را در پی خواهد داشت و نبود فیبر نوری در توسعه تلفن همراه نیز خلل ایجاد خواهد کرد باید تعرفه‌های متعارف و مناسب برای این خدمت در نظر بگیریم تا نبود سرمایه مانع از رشد زیرساخت‌ها و توسعه فناوری‌های جدید در این رابطه نشود.
افزایش تعرفه‌ها توسعه زیرساخت‌های ارتباطی کشور را در پی خواهد داشت که منافع آن متوجه مردم است؛ چراکه حجم عمده‌ای از فعالیت‌های صنعت مخابرات کشور ما روی تولید تجهیزات تلفن ثابت متمرکز شده و به جرات می‌توان گفت که کشور ما به دانش فنی تولید تجهیزات تلفن ثابت دسترسی پیدا کرده است، ولی این در واقع شروع راه بومی‌کردن دانش فنی در زمینه‌های گوناگون مخابرات است.