راهبری اینترنت، تکفا و شورای عالی اطلاع رسانی در گفتگو با مهندس جهانگرد
علی شمیرانی - محمد پورخصالیان - مهندس نصرالله جهانگرد مرد پر مشغله ای است که این روزها حرف و حدیث پشت سرش زیاد است البته خودش در لابلای گفته هایش تاکید می کند که هیچ گاه نباید IT را با مسایل سیاسی، در آمیخت. اگر چه شنیده می شود که به زودی باید کرسی دبیری شورای عالی اطلاع رسانی را ترک کند ولی همچنان برای ایفای نقش در این پست اظهار آمادگی می کند.
لیکن معتقد است: "این پست و صندلی به تنهایی دارای پتانسیلی نبوده که کاری پیش برود. جمع شرایط و حمایت اعضای دولت و هماهنگی بین سازمان مدیریت و برنامه ریزی و وزارت ارتباطات، زیر ساختی به وجود آورده است که من روی آن ایستادم و کار کردم."
متنی که در ادامه می آید حاصل گفتگویی است با مهندس نصرالله جهانگرد، دبیر شورای عالی اطلاع رسانی در خصوص آخرین تحولات راهبری اینترنت، تکفا و وضعیت شورا.
آقای جهانگرد بنا به تغییراتی که انجام شده قصد نداریم زیاد به مسایل تکفا بپردازیم، در این گفتگو بیشتر راجع به مسئله حاکمیت اینترنت صحبت خواهیم کرد. از کانادا شروع می‌کنیم.
ICANN - (نهاد ثبت نام دامنه و اعداد اینترنتی) چهار ماه یکبار در نقاط مختلف دنیا نشست برگزار می‌کند و تمام فعالیت های مربوط به خودش و شوراهای وابسته را بررسی و مرور می‌کند و با مرور این‌ها به جمع بندی های جدیدی می‌رسند و آن جمع بندی‌ها را برای اجرا بکار می‌گیرند.
آیکان در تقسیم بندی هایی که دارد، چند گروه زیر مجموعه خود دارد مثل GNSO ، کمسیون های بخشب منطقه ای و در این یکی دو سال اخیر هم که گروه GAC (کمیته مشورتی دولتی) تشکیل شده، ما از بعد از مذاکرات دور اول ژنو یعنی اجلاس WSIS ژنو به مذاکرات آنها دعوت شدیم. اولین اجلاسی که شرکت کردیم در دوبی بود. تا قبل از آن (فکر می‌کنم تا قبل از سال 82)، جلسات خود را در آمریکا برگزار می‌کرد. از آن موقع تصمیم گرفتند جلسات را بیاورند و در جاهای مختلف دنیا برگزار کنند. در اجلاس بین المللی دوبی ما یک هیئت 3 یا 4 نفری را راهی کردیم. نشست بعدی در مالزی برگزار شد. در این نشست ما تقاضا کردیم عضو GAC شویم. رئیس گروه GAC یک مالزیایی هست، که ایشان موافقت اولیه را داشتند.
نشست سوم در آفریقای جنوبی بود (سال 83) که در این مذاکرات نمایندگان ما شرکت داشتند. در نشست بعدی که در آرژانتین بود هب دلیل مشکلاتی که پیش آمد نتوانستیم شرکت کنیم وای در همین نشست تقاضای ما برای عضویت در GAC مورد بررسی و رای گیری گذاشته شد و نهایتا تصویب شد و از آن تاریخ ما عضو رسمی GAC شدیم.
چند کشور عضو GAC هستند؟
- چهل کشور. در نشست پنجم که در لوکزامبورگ بود و حدود یک ماه قبل از Prepcom3 بود، اولین بار هم بود که خود من هم شرکت می‌کردم، کاملا محسوس بود که در این مدت مذاکرات WGIG و Prepcom2 و3 در WSIS، سایه سنگینی بر مذاکات GAC آیکان انداخته بود و هر جلسه که شرکت می‌کردیم می‌فهمیدیم که فعالیت ما در GAC کاملا موثر و محسوس است. در مذاکرات لوکزامبورگ به آیکان اشاره کردیم که یک سری مشکلات داریم در ارتباط با فضای اینترنتی و می‌خواهیم راجع به این مشکلات مذاکره کنیم که در آن اجلاس فرصت به این کار نشد. در Prepcom3 در ژنو این مذاکرات خیلی داغ شده بود و ایران یکی از کشورهای اصلی مذاکره کننده بود. و چند جلسه خوب با آقای پل تومی رئیس آیکان داشتیم. در آن جا من طرح مسئله کردم و گفتم که ما با توجه به سهم نام دامنه های IP های نسخه 4 هم در این رابطه که ما می‌خواهیم یک کپی از root zone file جهانی در ایران داشته باشیم هم یک سلسله مسایل حقوقی است که ما دنبال این هستیم که در فضای حقوقی ایران، بتوانیم مرافعات آیکان و کمپانی های net. را در این جا حل و فصل کنیم که ایشان به من قول بررسی دادند که این مسایل ادامه پیدا کرد تا تونس. می‌دانید که بخشی از فعالیت های آیکان با شرکت های آمریکایی اجرا می‌شود که در این شرکت های آمریکایی به دلیل تبعیت از شرایط حقوقی آمریکا این مسئله را دارند که نمی‌توانند به ما خدمات مستقیم بدهند. مثلا شرکت Verisign، ثبت نام دامنه com . را به عهده دارد و از این طریق نمی‌تواند مستقیما به ما سرویس بدهد لذا ما از طریق شرکت واسطه ثبت دامنه .com را انجام می‌دهیم و وقتی یک مرافعه رخ می‌دهد، وقتی یک دعوای حقوقی بوجود می‌آید، شرکت‌ها باید بروند و به دادگاه های بین المللی مراجعه کنند. در نشست کانادا هم این مسایل بررسی شدند و در طی این مدت هم از طریق رد و بدل کردن ای میل و محیط اینترنت دنبال شد.
پس در تونس به نتیجه ای نرسیدید؟
- در تونس مذاکره طرح مسئله شد و کارشناسان حقوقی شان گفتند این مسئله را بررسی می‌کنند و آقای " پل تومی "هم به ما قول دادند و گفتند در نشست ونکوورکانادا این مسئله بررسی می‌شود.
در نشست ونکوور با آقای پل تومی ، آقای اکسل ، مدیران رایپ و مدیران آیکان مذاکره داشتیم و موارد درخواستی مورد پذیرش قرار گرفت.
این مذاکرات شامل چه چیزهایی بود؟
- در مورد IP نسخه 4، گفتیم که الآن حدود 700 تا 800 هزار آدرس IP دستمان است در صورتی که تعداد کاربران ما حدود هفت میلیون است. آنها اعلام کردند که هیچ مشکل تکنیکی وجود ندارد که در IP نسخه 4 تعداد بیشتری آدرس به ما بدهند، این مشکل از خود ماست که شرکت هایمان از پروتکل NAT استفاده می‌کنند. پروتکل NAT پروتکلی است که نام دامنه را به صورت مشترک فراهم می‌کند و proxy هم دارد و این باعث می‌شود که بسیاری از ارتباطات قابل تفکیک و آدرس دهی روشن نباشد که به نوعی به ضرر کاربر ایرانی است و در واقع این نوع سوء مدیریت داخلی بوده. دوم این که گفتند شما که تازه آغاز کننده هستید و دارید سرمایه گذاری سخت افزاری می‌کنید، بهتر است روی IP نسخه 6 سرمایه گذاری کنید. که IP نسخه 6 از نظر ظرفیت آدرس دهی، بی انتها است.
مورد بعدی مذاکرات چه بود؟
- مورد بعدی این بود که ما گفتیم ایران بزرگترین بازار منطقه است و ما احتیاج داریم حتما توانایی تکنیکی داشته باشیم برای Routing بهتر حوزه خودمان، تقاضا کردیم که یک کپی از روت سرور اصلی بین المللی در ایران داشته باشیم. 13 روت سرور اصلی اینترنت در دنیا وجود دارد. برای این 13 تا در جاهای دیگر دنیا تعدادی Mirror درست شده که این Mirror یک سری استاندارد های فنی دارد. مثلا تجهیزاتی می خواهد و تمام آدرس های بین المللی در آن‌جا Mirror شده در نتیجه وقتی ما می‌خواهیم آدرس دهی کنیم می‌توانیم سریع تر این کار را انجام دهیم. که وقتی ما این مسئله را مطرح کردیم، آنها بررسی هایی انجام دادند و به ما اطلاع دادند که با این کار موافقت می‌کنند منتها این کار یک سری هزینه دارد و یک مقداری ضوابط فنی که ما در این مورد با امور دیتا صحبت می‌کنیم.
در منطقه نمونه این کار را داریم؟
- در منطقه فکر می‌کنم در دوبی یک نسخه باشد منتها حجم بازار دوبی زیاد بالا نیست. من برای آقای اکسل در جلسه ای که داشتیم - آقای اکسل رئیس رایپ - است برای ایشان ظرفیت های مخابراتی ایران را توضیح دادم و وضعیت جغرافیایی فنی مان را تشریح کردم و به ایشان گفتم ایران به صورت طبیعی هاب منطقه است و آن شکل مشهوری که هست، من کشیدم فیبر و مایکرو ویو و ماهواره هست. آن شکل را نشانشان دادم و خیلی برایشان جاذبه داشت.
به هر حال این دو مورد الان مورد موافقت قرار گرفته و باید ظرفیت های اجرایی آن بررسی شود.
در مورد دعاوی حقوقی چه کردید؟
- ما گفتیم که ما سه سال پیش با وای پو مذاکره کرده ایم و گفته ایم که مرکز داوری IP در ایران تاسیس می‌کنیم، IP به معنای مالکیت معنوی، سازمان وای پو جهانی با این کار موافقت کرده و ما آمده ایم در ایران با هماهنگی قوه قضائیه و عضویت مجموعه ای از بانک ها، شرکت مخابرات، مرکز تحقیقات، بخش خصوصی و دولتی، اساسنامه این مرکز را تنظیم و تصویب کردیم.
چه مدتی است که این کارها شده؟
- شش ماه است که کار تمام شده در مجموع یک سال و نیم روی آن کار کردیم.
حدود سه سال با وای پو مذاکره کردیم که ما می‌خواهیم در ایران داشته باشیم، اساس نامه تمام شده و نزدیک یک سال و نیم طول کشید تا اساس نامه تصویب شد. این مرکز داوری در تهران تاسیس شده، هیئت امنای آن هم تصویب شده.
عنوان این مرکز دقیقا چیست ؟
- مرکز داوری مالکیت معنوی. بعد گفتیم که این مرکز را معرفی می‌کنیم برای این که آیکان به این مرکز تائید بدهد که بتواند مرافعات حوزه نام دامنه را انجام بدهد. که موافقت اصولی کرده اند چون آیکان با WIPO سازمان مالکیت معنوی قرار داد بسته و کل مسایل حقوقی ثبت دامنه را به وای پو تفویض کرده و بنابراین قرار است که ما طبق یک نامه رسمی به وای پو معرفی شویم که این بخش حقوقی را هم از ما بپذیرند. به نظر من این بخش حقوقی ارزش بالاتری نسبت به بقیه مسایل دارد.
اگر ممکن است کمی در مورد Mirror کردن و IP نسخه 6 بگوئید.
IP - نسخه 6، نظام آدرس دهی با ظرفیت بسیار بالایی است. که به ما امکان می‌دهد که تقریبا بی نهایت آدرس را تعریف کنیم و پدیده اتوماسیون را برای بی نهایت شیئی، حالت و پدیده اجرا کنیم. این مسئله یک فضای آدرس دهی تقریبا بی انتهایی را به ما می‌دهد در قدرت برنامه ریزی برای کنترل و مدیریت و اجرا به ما می‌دهد. مثلا شما میتوانید برای تمام درخت های ایران آدرس IP بدهید و یک حسگر هم روی تمام آنها نصب کنید و این درخت‌ها را چک کنید. تاسیسات سخت افزاری مربوط به IP نسخه 6 یک مقداری با IP نسخه 4 متفاوت است یعنی این که کسانی که روی IP نسخه 4 سرمایه گذاری کردند باید برای گذر از نسخه 4 به 6 متحمل هزینه شوند.
پس بهتر است همین الان کسانی که می‌خواهند سرمایه گذاری کنند با ملاحظه یک چنین تحولی جلو بروند و سخت افزارها و نرم افزارهایی تهیه کنند که IP نسخه 6 را پذیرش کند.
چند تا کشور دنیا از IP نسخه 6 استفاده می‌کند؟ مثل این که زیاد نیستند.
- نه ، این پدیده ای نیست که بخواهیم بگوئیم من این کار را نمی‌کنم مثل این است که به علت نیاز شماره تلفن‌ها از 6 رقم به 7 رقم تغییری می‌کند.
آقای "پل تومی" گفته که اختلالی بین این دو نسخه وجود ندارد.
- اختلالی نخواهد بود. ولی وقتی شما می‌خواهید از ظرفیت بالاتری استفاده کنید، باید این توانایی را داشته باشید که استفاده کنید. من مطمئن هستم که وقتی خیلی فراگیر شود، یک شاخه ای از خدمات درست می‌شود کسانی که Interface تولید می‌کنند، مثلا تاسیسات IP نسخه 4 و 6 را با هم تطبیق دهد.
در مورد تاثیرات Mirror شدن سرور می‌گوئید؟
- ببینید به هر حال ما یک بازار بزرگ هستیم، داریم به سرعت رشد می‌کنیم، هم در سطح ملی هم در سطح بین المللی دسترسی داشتن به یک چنین امکاناتی هم از نظر فنی ما را ارتقاء می‌دهد هم استانداردهای ما را در سطح بین المللی می‌آورد و هم از نظر نظام آدرس دهی برای ترافیک داخل ایران به ما اجازه می‌دهد که بهتر بتوانیم مدیریت کنیم و جنبه ایجاد تسهیلات و اعمال مدیریت های سطح بالاتر را برای ما فراهم می‌کند.
مشخصا در مورد حاکمیت اینترنت در کانادا چه گذشت؟
- نکته مهم در نشست اخیر این بود که کاملا سایه مذاکرات تونس در آن جا دیده می‌شد. یعنی می‌شود گفت که ادامه این داستان به آیکان آمده و مهمترین موضوع این دوره از مذاکرات آیکان، چگونگی ارتقا سطح GAC در نظام تصمیم گیری آیکان بود و به همین خاطر در آن جا سه زیر گروه تشکیل شد. یکی برای افزایش ظرفیت GAC، یکی برای بررسی افزایش تاثیرات GAC در مذاکرات آیکان و دیگری در مورد منابع مالی برای ؟؟؟؟ و این کمیسیون برای نشست بعدی پیشنویش کارشان را ارائه کنند.
این چه زمانی خواهد بود؟
- سه ماه و نیم دیگر در نیوزلند. به هر حال ما تلاش خواهیم کرد که اعضایی را برای این زیر گروه‌ها معرفی کنیم و اعلام کردیم که تمایل داریم عضو این زیر گروه‌ها بشویم. پیام بسیار مهمی که بود این که کاملا محسوس بود که اجلاس WSIS و سند تونس، نقطه آغاز تغییر و تحول دردنیا شده و این مسایل در حوزه اداری و اجرایی دارد خودش را نشان می‌دهد.
یعنی دنیا پذیرفت که راهبری اینترنت را در قالب آیکان و این زیر گروه‌ها برود؟
- نه بحث این نیست. آیکان دارد خودش را به این فضا نزدیک می‌کند یعنی این فضای کاملا آمریکایی اش را دارد به فضای بین المللی نزدیک می‌کند. به نظر من منابع ملی ما ایجاب می‌کند که ما در هر دو زمین بازی کنیم. یعنی هم در بحث حاکمیت اینترنت و هم بحث GAC و از هر جایی که می‌توانیم باید امتیازهای بیشتری برای کشورمان فراهم کنیم.
آقای جهانگرد، جنس خواسته کشورها در زمینه حاکمیت اینترنت با هم فرق دارد، ایران از حاکمیت اینترنت دنبال چه بود؟
- حاکمیت اینترنت دو وجه دارد. یک وجه آن سیاستگذاری است، وجه دوم فنی است.
در وجه فنی بحث این است که مدیریت روستا سرورهای اصلی انجام شود. البته پشت این مسئله فنی منابع سیاسی نهفته است یعنی دولتهای دنیا از اروپایی، آسیایی و آفریقایی مسئله شان این است که مصالح ملی شان در فضایی دیجیتال کجا مدیریت می‌شود. پس در اینجا همه دنیا با هم وجه اشتراک دارند. وجه سیاسی این است که کشورهای مثل ما که تحث فشار دنیا هستند، می‌گویند که ما محیط خصوصی آمریکا را قبول نداریم و موسسه آیکان باید تحت نظارت سازمان ملل و رژیم بین المللی قرار گیرد. که در این خصوص طبیعتا کشورهای اروپایی یا سازمان ملل مشکلی با آمریکا ندارند و خیلی علاقه نداشتند که در این بحث‌ها وارد شوند، کشورهای در حال توسعه مثل چین، ایران و کوبا تا حدودی به این مسئله توجه داشتند. اما در طول مذاکرات ما هم به این نتیجه رسیده بودیم که ما اگر تا همان حداقلی که اروپا توافق نظر دارد، بتوانیم تغییرات ایجاد کنیم، آثار استراتژیکی خواهد داشت در جهت مباحث سیاسی مورد نظرمان به همین خاطر این بحث تداوم خواهد داشت و ما الان در حوزه کارشناسی جزو قوی ترین هیئت های نمایندگی دنیا در این مذاکرات بودیم و همین قدرت کارشناس و چانه زنی خیلی کمک کرد به این که در بقیه مراجع بین المللی فنی اینترنتی، مورد توجه قرار بگیریم و به تقاضای ما توجه بشود.
پس تقاضای سیاسی نداشتند؟
- حداقل دغدغه سیاسی شان را ابراز نمی‌کردند و در پشت بحث فنی ایستاده بودند و این بحث فنی در صحنه اجرا ماهیت سیاسی دارد.
یک سئوال تکراری، در تونس در شب آخر چه اتفاق افتاد که همه دنیا یک دفعه با مسئله حاکمیت اینترنت موافقت کردند؟
- ببینید، ممکن است که از بیرون ، تلقی این باشد که در شب آخر این اتفاق افتاد ولی مذاکرات در اواسط اجلاس تونس معلوم بود که طولانی تر از این خواهد شد که در پی یک سند، نهایی بشود با رشد شبکه مخابرات در دنیا و شبکه های دیتای داخل کشورها و ادغام فناوری که بین مخابرات و اینترنت دارد در استانداردها شکل می‌گیرد، بزودی فرصتهای جدیدی فراهم می‌شود که مسئله اداره جهانی اینترنت از حالت فعلی عبور خواهد کرد و راه حلهای جایگزین متعددی در دنیا فراهم خواهد شد. ببینید اینترنت از فضای لایه فیزیکی عبور کرده، کشورهای در حال توسعه و عقب مانده هنوز مشکل شبکه دارند و در این لایه هستند. در کشور خودمان ، اگر طبق برنامه ریزی‌ها جلو برویم ، تا آخر برنامه چهارم دیگر مشکل مخابرات نخواهیم داشت. بازار ایران از نظر خدمات تغییر اساسی خواهد داد، دیگر پدیده هایی مانند ودیعه ، نوبت و ... از بین می‌رود و رقابت باعث بروز انواع خدمات دسترسی می‌شود. در چنین شرایطی وزن اصلی مسائل فضای سایبر به حوزه محتوا و نرم افزار و مدیریت اطلاعات منتقل می‌شود. در چنین شرایطی هر کشور که پیشتازتر بوده و توانسته، حجم بالاتری از اطلاعات را تولید کند و ظرفیت سازی کند، قدرت اعمال حاکمیت بیشتری خواهد داشت. بحث حاکمیت اینترنت که الان تجلی آن در آدرس دهی است، در دهه آینده از این مرحله عبور خواهد کرد و اصلا موضوع آدرس دهی اینترنتی از آدرس دهی مخابراتی جدا نیست. در چنین شرایطی که این اتفاق هنوز نیفتاده آمریکا سعی خواهد کرد برای خودش زمان بخرد و از این فرصت نهایت استفاده را بکند و الا با رشد چین و هند وزن اصلی تصمیم گیری دست این دو کشور می‌افتد.به همین خاطر رفتن به سمت این فعالیت‌ها باید با یک نوع آینده نگری همراه باشد که کجا چه تصمیمی بگیریم. بهترین کار برای ایران این است که در مذاکرات بسیار قوی شرکت کند و امتیازهای نقد امروز را بگیرد. ما تقریبا نزدیک دوسال تلاش کردیم که امیدوارم در مرحله اجرایی به خوبی اجرا شود. نکته دیگری که دوست دارم به آن اشاره شود این است که کسب سهم مناسب ایران در دنیا در هر حوزه و بویژه در حوزه IT مستلزم همفکری و هماهنگی بین دستگاه های مرتبط است یعنی هر گونه جدال و برخوردهای منفی و داخلی تاثیر خارجی منفی می‌گذارد. ما باید بتوانیم مثلا در حوزه ثبت نام دامنه بین شرکت‌ها و حوزه‌ها و نهادهای درگیر در بازار ایران در سطح کلان ارتقا منافع ملی ، هماهنگی بوجود بیاوریم. در سطح بازار که رقابت است که هیچ اشکالی ندارد.
آقای جهانگرد، تونس اوج و قله فعالیت های شورای عالی اطلاع رسانی است یا قصد دارید قله های دیگر را هم فتح کنید؟
- عرض کنم که فعالیت های شورا، اوج و فرودش بیشتر در عرصه توسعه ایران است. در عرصه بین المللی شورا بخشی از توسعه ملی است و امیدواریم همیشه برای پیکره ملی ما، مسیر اوج تداوم داشته باشد. در اجلاس WSIS فکر می‌کنم جزو معدود کشورهایی بودیم که بیشترین تاثیر را داشتیم. بسیاری از موادی که در سند بین المللی تصویب شده یا بطور کامل پیشنهاد ایران بوده یا ایران نظرات خیلی موثری را در مورد آنها اعمال کرده و خوشبختانه اغلب اهدافی که در سند بین المللی تصویب شده در برنامه توسعه ایران مشابه آن را داریم و امیدوارم با اجرای درست ما شاید جزو کشورهایی باشیم که در 5 سال آینده به بسیاری از آن اهداف برسیم. ولی در عرصه داخلی، شورای عالی اطلاع رسانی موفق شد برنامه تکفا را بعنوان اولین برنامه ملی توسعه فناوری اطلاعات در ایران با همکاری همه دستگاه های کشور و حمایت مستقیم مسئولان نظام و سازمان برنامه،به حوزه اجرایی کشور وارد کند و موجب بوجود آمدن یک رویکرد و بینش هوشمندانه تری در عرصه توسعه ایران فراهم بشود و در تداوم آن می‌توان گفت که بیشتر اهداف استراتژیک به صورت مواد قانونی در برنامه چهارم آمده با شرایط کنونی و تاسیس شورای جدید من تصور می‌کنم که باید مسئولین کار ، خیلی مواظب باشند که ما به قهقرا برنگردیم. ما تجربه دو دهه مشاجره و چالش بین دستگاه تامین کننده شبکه دسترسی و دستگاه مدیریت توسعه کشور و دیگردستگاه‌ها را داشته ایم. تنها وقتی توانستیم موفقیت نسبی را به دست بیاوریم که هماهنگ و همدل و هم جهت شدیم. هر گونه رویکرد بخشی و غیبت سازمان مدیریت و برنامه ریزی از برنامه توسعه IT کشور ، به ضرر کشور و سیر قهقرایی است. من براساس تجربه و کارشناسی خودم توصیه می‌کنم ما باید برنامه توسعه کشور را با مشارکت سازمان مدیریت و برنامه و حمایت بخش های اصلی اجرایی، به اجرا برسانم.
آیا تکفای دو داریم یا نداریم؟
- اگر منظور مان مرحله دوم برنامه توسعه فناوری اطلاعات باشد ، ما در قالب برنامه چهارم این را نهادینه کردیم یعنی شروع شده ولی اگر منظور از قراردادی است که ما برای کسب مشاوره هستیم، تصور ما این بود که اجرای برنامه های توسعه نیازمند دستیابی به تجربیات بین المللی است برای جلوگیری از اتلاف سرمایه و وقت. چون دنیا در اجرای برنامه های توسعه IT جلوتر از ما است، ما در تعریف، حرف هایمان شبیه آنها است ولی در اجرا تجربیات آنها را نداریم. بهترین کار این است که از تجربیات آنها استفاده کنیم.
با توجه به این که برخی از وزارت خانه‌ها تا سال 88 بودجه تکفا دارند. و با تغییراتی که در شورای عالی اطلاع رسانی انجام گرفته نحوه عملکرد تکفایی وزارتخانه‌ها چگونه خواهد بود؟
{سکوت می‌کند و به چهره های ما نگاه می‌کند.}
جوابش برای خودتان روشن نیست؟
- چرا روشن است و تکلیف این موضوع در دولت مشخص شده است .
موفق ترین نقطه در کارنامه عملکرد خود را کجا می‌بینید؟
رفاقت با شما خبرنگاران ...(می خندد) . به طور کلی مسیر اکنون ما مسیر جامع نگر بود. و همه بخش‌ها را با هم جلو بردیم. من امروز احساس راحتی و اطمینان دارم که در بسیاری از حوزه‌ها سازو کار نهادینه شده است. در بخش خصوصی رسیدیم به این که اتحادیه نظام صنفی رایانه ای را بوجود بیاوریم. تمام! دیگر کاری با ما ندارد. خودش می‌رود جلو و راهش را پیدا می‌کند. در حوزه قانون گذاری آنچه که حداکثر دانش فنی بوده در قالب قوانین ایران پیاده شده. الان بار بردوش بعدی‌ها است که کار را در مرحله اجرایی چگونه پیاده کند. امروز در تمام کشور تفکر استفاده از این فناوری برای ارتقای بهره وری و کار آمدی یک امر مسلم است.
در چه موردی مشخصا فکر می‌کنید به آن چیزی که می‌خواستید نرسیدید؟
- نهادسازی درست مدیریت و راهبردی. که بدلیل بخشی نگری تصمیمات کامل برای نهاد سازی درست انجام این کار ناقص مانده.
اگر آقای جهانگرد، شورای عالی اطلاع رسانی نباشد کجا می‌رود؟
خانه...(می خندد)....... من هم به قوه قضاییه، هم به دولت هم به شهرداری قول همکاری دادم ولی مایل نیستم که مسئولیت اجرایی مستقیم بپذیریم چون برای تطابق با آن مجموعه‌ها زمان لازم است و این اتلاف وقت هم برای آنها ست هم برای من.
* اگر دعوت به همکاری بشوید حاضر هستید همین پست را داشته باشید.
- این پست و صندلی به تنهایی دارای پتانسیل نبوده که کاری پیش برود. جمع شرایط و حمایت اعضای دولت و هماهنگی بین سازمان مدیریت و برنامه ریزی و وزارت ارتباطات این ها همه زیر ساختی به وجود آورده است که من روی آن ایستاده ام و کار کرده ام. ترکیب قابلیت های فردی، هماهنگ سازی، بینش، توان مدیریتی، البته نه این که در این ها من بهترین هستم به علاوه زیر ساختی خدمتتان گفتم.
یک سئوال کلیشه ای ، آقای جهانگرد به خودش چه نمره ای می‌دهد؟
- من خیلی به خودم نمره نمی‌دهم.
75/19 خوب است؟
- ...(می خندد)... نه کمتر به خودم می‌دهم.
منبع : ماهنامه دنیای مخابرات و ارتباطات
- ۸۴/۱۱/۰۱