روزشمار ۱۴۰۲؛ آذر: هک سامانه سوخت
آذرماه سال جاری اما انتقاد از فروش اینترنتی دارو توسط پلتفورم‌های داخلی تقریبا به اوج خود رسید و نهادهای متعددی درگیر آن شدند. موضوعی که تا زمان تنظیم این گزارش به سرانجام روشنی نرسیده و در کنار ممنوعیت اعلام شده از سوی وزارت بهداشت، ظاهرا خللی در فعالیت این پلتفورم‌ها هم ایجاد نشد!
پرتاب موفق کپسول زیستی، رونق دوباره فعالیت سایت‌های شرط‌بندی و در نهایت وقوع یک حمله سایبری دوباره به پمپ‌بنزین‌ها و سامانه سوخت از مهمترین موضوعات این ماه بودند.
- ۸ آذر: تکلیف فروش اینترنتی
موضوع فروش اینترنتی دارو با مخالفت سخت مسوولان نظام درمانی کشور مواجه است. در آذرماه اخبار و گزارش‌های زیادی از مخالفت با فعالیت گسترده پلتفورم‌های اینترنتی در این حوزه مطرح و خطر «ایجاد ناصرخسرو مجازی» کلیدواژه رایج شد.
در حالیکه وزارت ارتباطات، وزارت اقتصاد، معاونت علمی و معاونت حقوقی رییس جمهور و برخی نمایندگان مجلس مدافع فروش اینترنتی دارو بوده و هستند، وزارت بهداشت و تشکل‌های حوزه دارو و سلامت قاطعانه مخالف این ماجرا بوده و بعضا انتقادات تندی نیز میان طرفین دولتی به ویژه مسوولان وزارت بهداشت و وزارت اقتصاد رد و بدل شد.
در هشتم آذرماه اما رییس سازمان غذا و دارو خبر از تدوین آیین‌نامه «فروش اینترنتی دارو» تا پایان سال داد که در ماه‌های بعد نام این آیین‌نامه به «دارو رسانی درب منزل» در سخنان مسوولان وزارت بهداشت تغییر کرد.
اما سرنوشت این آیین‌نامه همچنان مشخص نشد و در اسفندماه معاونت علمی رییس جمهور اعلام کرد که با توجه به تاخیر وزارت بهداشت، خود قصد دارد آیین‌نامه‌ای تدوین و در کمیسیون اقتصاد دیجیتال تصویب کند.
اگرچه بحث دولتی‌ها بر سر نحوه قانونمندی فروش اینترنتی دارو و ممنوعیت آن در حالی ادامه دارد که پلتفورم‌های زیادی مشغول فروش و عرضه اینترنتی دارو هستند.
- ۸ آذر: اعلان قرمز برای سینا استوی
همانطور که ذکر شد، سوم خرداد ماه مقارن بود با برگزاری نخستین جلسه دادگاه صرافی رمزارز کریپتولند و کینگ‌مانی.
هشتم آذرماه اما متهم اصلی پرونده با انتشار فیلمی از خود پای برج ایفل پاریس توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرد.
در این زمان قوه قضاییه درباره ویدئوی منتشر شده از سینا استوی متهم فراری این پرونده ضمن ارایه توضیحاتی در خصوص چگونگی خروج وی از کشور خبر از صدور اعلان قرمز به پلیس بین الملل برای دستگیری وی داد.
همانطور که ذکر شد این پرونده بیش از ۵۱هزار شاکی خصوصی دارد و متهم اصلی همچنان متواری است.
- ۱۳ آذر: برخورد با سایت‌های قمار
فعالیت سایت‌های قمار در ایران از سال‌ها قبل تا کنون فراز و نشیب زیادی داشته و همچنان پررونق و فعال است.
همزمان با اوج‌گیری فعالیت این سایت‌ها، در سیزدهم آذرماه رئیس پلیس سایبری کشور گفت: از ابتدای سال تاکنون ۵ پرونده کثیرالشاکی در ارتباط با سایت‌های شرط‌بندی در پلیس فتا تشکیل شده و مجرمان این پرونده‌ها نیز شناسایی شده‌اند.
چند روز بعد رئیس کل دادگستری استان فارس از دستگیری ۴ نفر از اعضای تیم پشتیبانی سایت‌های قمار و شرط‌بندی در شیراز خبرداد و گفت: تاکنون ۳۲ هزار میلیارد تومان گردش ریالی و ۱۸ میلیون دلار واریزی رمز ارزی کاربران کشف و با تحقیقات قضایی صورت گرفته است.
با وجود این اخبار، همچنان گردش‌های عظیم و سرسام‌آور سایت‌های شرط‌بندی و استفاده آسان و آشکار آنها از خدمات نظام بانکی ادامه دارد. این موضوع پرسش‌ها و ابهامات بی‌پاسخ زیادی را به دنبال داشته که توضیحات مقامات بانک مرکزی نیز چیزی از این ابهامات نکاسته است.
- ۱۵ آذر: پرتاب کپسول زیستی
پانزدهم آذرماه یکی دیگر از ۵ پرتاب موفق در عرصه فضایی کشور در سال ۱۴۰۲ به ثبت رسید و کپسول زیستی با پرتابگر سلمان به فضا رفت. این کپسول زیستی محموله علمی، پژوهشی و فناورانه در راستای تحقق نقشه‌راه طرح اعزام انسان به فضاست که به منظور توسعه و اکتساب فناوری‌های مورد نیاز در این راستا، از سوی سازمان فضایی وزارت ارتباطات به ارتفاع ۱۳۰ کیلومتری از سطح زمین پرتاب شد.
- ۲۲ آذر: رد پیشنهادات وزیر در کمیته فیلترینگ
در حالیکه خبر رفع فیلترینگ اینستاگرام و واتس‌اپ تقریبا منتفی شده بود و رسانه‌ها نیز با پاسخ تکراری شروط ایران برای این پلفتورم‌ها مواجه می‌شدند، درخواست‌ها برای رفع فیلترینگ گوگل‌پلی که نقش مهمی در به‌روزرسانی اپلکیشین‌های موبایلی و رفع مشکلات امنیتی، ادامه داشت.
۲۷تیرماه بود که وزیر ارتباطات خبر از رد درخواست این وزارتخانه برای رفع فیلترینگ گوگل‌پلی در کمیته فیلترینگ داد. این در حالیست که وزارت ارتباطات از دیماه سال قبل بارها مخالفت خود با این موضوع را اعلام کرده بود.
بیست و دوم آذرماه اما زارع‌پور بار دیگر، با بیان اینکه تا کنون تمامی پیشنهادهای او برای رفت فیلتر برخی اپلیکیشن‌ها در نهادهای تصمیم گیر رد شده اعلام کرد: من بارها حداقل پیشنهاد رفع فیلتر گوگل‌پلی را به کارگروه مصادیق مجرمانه داده‌ام اما مخالفت می‌کنند.
در دیماه سال جاری بار دیگر وزیر ارتباطات با بیان اینکه برای سومین بار درخواست خود را به کمیته فیلترینگ خواهد برد، بار دیگر سرنوشت دستور سال قبل رییس جمهور به دبیر شورای عالی فضای مجازی برای بازنگری در سیاست‌های فیلترینگ را به رسانه‌ها یاددآوری کرد و خواستار پیگیری این موضوع از دبیر شورا شد.
پنجم دیماه سخنگوی دولت هم در پاسخ به رسانه‌ها به تایید اظهارات وزیر ارتباطات مبنی بر پیگیری رفع فیلتر گوگل‌پلی و رد این درخواست‌ها از سوی کمیته فیلترینگ پرداخت.
- ۲۷ آذر: هک سامانه سوخت
هک سامانه سوخت کشور که نخستین بار در آبان ۱۴۰۰ (در دولت قبل) رخ داد و قرار بود پس از آن اتفاق، سامانه هوشمند سوخت به‌گونه‌ای مجهز و بازسازی شود که امکان هک دوباره آن وجود نداشته باشد، بار دیگر و در بیست و هفتم آذرماه سال ۱۴۰۲ از سوی گروه هکری موسوم به گنجشک درنده مورد حمله قرار گرفت.
در این مقطع شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی وقوع حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت کشور را تأیید کرد و همان روز رسانه‌ها خبر از دستور رئیس جمهور به وزیر نفت برای رفع فوری و علت اختلال در پمپ بنزین‌ها دادند.
فردای وقوع حمله یک عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: حمله به سامانه سوخت از داخل انجام شده است.
آثار این حمله که نزدیک به ۶۰درصد پمپ‌بنزین‌های کشور را تحت تاثیر قرار داده بود تا دو روز بعد در برخی پمپ‌بنزین‌ها همچنان برقرار بود و در نهایت ۲۹ آذر ماه رئیس جمهور از وزیر و کارکنان وزارت نفت برای اقدام به‌هنگام در مواجهه با تلاش دشمن برای ایجاد اختلال در سامانه‌های سوخت‌رسانی کشور و نیز اطلاع‌رسانی مناسب و به‌موقع رسانه‌ها در این زمینه قدردانی کرد.
اگرچه در مورد این حمله سایبری نیز همچون بسیاری از موارد مشابه، گزارشی از دلایل دقیق چگونگی وقوع حمله، مشکلات و کاستی‌ها، نقش نهادهای مسوول در پیشگیری از حملات و ... داده نشد.
و در نهایت از دیگر رویدادهای مورد توجه رسانه‌ها در آذرماه می‌توان به مصوبه شورای رقابت مبنی بر الزام اپراتورها به ارایه بسته‌های متنوع اینترنتی، وقوع اختلال در رایتل و پیام‌رسان بله، صدور مجوز رگولاتوری به شرکت یاه‌ست برای ارایه اینترنت ماهواره‌ای در ایران، اعلام رگولاتوری مبنی بر احتمال تغییر تعرفه اینترنت اپراتورها و تغییر دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات اشاره کرد.
- ۰۳/۰۱/۱۲