ITanalyze

مریم عسگری- این روزها که اینترنت جزو جدا نشدنی زندگی ما انسان‌ها شده است، همه چیز رنگ و بوی اینترنتی به خود گرفته است. از تفریح و سرگرمی گرفته تا انجام امور تجاری و حتی خرید و فروش کالا!

بله درست شنیدید، امروزه این امکان برای کاربران اینترنت فراهم شده است تا به جای طی مسافت خانه یا محل کار تا فروشگاه مورد نظر، آن هم در این ترافیک و آلودگی هوا، تمام اجناس مورد نیاز خود را با چند کلیک ساده انتخاب و هزینه آن را به صورت اینترنتی یا سایر روش‌های مورد استفاده فروشگاه‌های مجازی پرداخت کنند. در این صورت، هم در وقت و هم در هزینه رفت و آمد صرفه‌جویی می‌شود. کافی است قدری به این پروسه خوش‌بین بوده و البته صبور!

چرا که سرویس دهی این فروشگاه‌ها در حد فروشگاه‌های مجازی در سایر نقاط جهان نیست که البته این موضوع به تایید افرادی که این فروشگاه‌ها را راه اندازی کرده‌اند رسیده است. به هر حال متصدیان راه‌اندازی این فروشگاه‌ها از رشد میزان بازدید و خرید از فروشگاه‌های مجازی خبر داده و می‌گویند، این رشد تقاضا نشان‌دهنده این است که میزان اعتماد به خرید و فروش مجازی روندی رو به رشد دارد که مجموعه عوامل مختلفی باعث این اتفاق شده است.

در این گزارش ما به بررسی وضعیت فعالیت فروشگاه‌های مجازی و رشد کمی و کیفی نحوه خدمات رسانی فروشگاه‌های مجازی و عوامل افزایش استقبال از فروشگاه‌های مجازی،موانع و مشکلات پیش روی راه اندازان این فروشگاه‌ها و ... می‌پردازیم.
تلاش برای جلب اعتماد کاربران برای خرید از فروشگاه‌های مجازی

فروشگاه‌های مجازی طی سال‌های اخیر تلاش زیادی برای تغییر وجهه سنتی بازار و تبدیل آن به یک بازار الکترونیکی داشته اند که البته طی یک سال گذشته شاهد نتایج مثبت این تلاش‌ها بوده‌ایم.

حقیقت این است که با تلاش‌هایی که برای قانونمند شدن فعالیت این فروشگاه‌ها شده است (مانند تشویق فروشگاه‌ها برای کسب نماد اعتماد الکترونیکی، اهدای پروانه کسب به فروشگاه‌های الکترونیکی و کنترل و نظارت وزارت صنعت،معدن و تجارت روی فعالیت فروشگاه‌های مجازی) فعالیت آنها شکل رسمی تری به خود گرفته است و خریداران حالا بیش از گذشته به این فروشگاه‌ها اعتماد می‌کنند.

بررسی‌های انجام شده حاکی از افزایش خرید از فروشگاه‌های مجازی،به ویژه در مورد کالاهای کامپیوتری است. به گفته کارشناسان، استقبال از فروشگاه‌های مجازی مرهون جلب اعتماد کاربران اینترنت است و فروشگاه‌های مجازی باید راهکاری در پیش گیرند تا بتوانند توجه و اعتماد خریداران را جلب کنند.نظر آنها این است که از زمان ارائه نماد اعتماد الکترونیکی و تلاش مسوولان برای سرو سامان دادن به وضعیت این فروشگاه‌ها، توجه‌ها به سمت فروشگاه‌های مجازی بیشتر شده است.

رنگاور، مسوول بخش نماد اعتماد الکترونیکی مرکز توسعه تجارت که معتقد است فروشگاه‌های مجازی با هدف کوتاه کردن دست واسطه‌ها راه‌اندازی شده‌اند می‌گوید، ارائه نماد به فروشگاه‌های مجازی اعتبار بخشیده است و در حال حاضر 35 فروشگاه مجازی دارای نماد اعتماد الکترونیکی هستند. وی افزود، این فروشگاه‌ها به طور داوطلبانه برای دریافت نماد اقدام کرده‌اند؛ زیرا می‌دانند که اعتماد خریداران یکی از پیامدهای اخذ این نماد است.رنگاور همچنین افزود ما ترتیبی اتخاذ کرده ایم تا افرادی که از فروشگاه‌های مجازی دارای نماد اعتماد الکترونیکی کالایی خریده و آن کالا ایراددار است، اعتراض خود را در سایت www.enamad.ir درج کرده تا ما به موضوع رسیدگی کنیم که این موضوع هم تا حد زیادی باعث شده است خریداران با خیال راحت خرید کنند. وی همچنین افزود، ما به فروشگاه‌های مجازی اعلام کرده‌ایم که برای کسب امتیاز بیشتر و پروانه کسب از پروتکل SSL استفاده کنند تا فضای تبادل اطلاعات امن و ایمن باشد که این موضوع هم به نوبه خود کمک بزرگی به جلب اعتماد خریداران کرده است.

شهبازی، مدیر فروشگاه مجازی «دنیا کامپیوتر» هم ضمن تایید این سخن می‌گوید، اخذ نماد اعتماد تا حدود زیادی باعث شده است تا میزان اعتماد و همچنین استقبال از فروشگاه‌های مجازی افزایش یابد و ما اکنون در انتظار اخذ پروانه کسب هستیم. چرا که فعالیت بدون مجوز در این فضا دردسرهای زیادی دارد. اما سعید محمدی، مدیر فروشگاه مجازی «دیجی کالا» نظر متفاوتی دارد.به گفته وی استقبال از فروشگاه‌های مجازی افزایش یافته است، ولی این رشد تقاضا به هیچ‌وجه در حدی نیست که انتظار داشتیم .به نظر وی این فروشگاه‌ها پتانسیل رشد و توجه بیشتری دارند.

وی افزود: هدف ما این است که فروش و بازاریابی سنتی را به حداقل برسانیم و تا زمانی که به این هدف نرسیم نمی‌توانیم خود را موفق بدانیم.

ارتباط امن و جلب اعتماد خریداران

گردانندگان این فروشگاه‌ها می‌گویند، در شرایط فعلی بخش بزرگی از مشکلات ما مربوط می‌شود به، به روز کردن قیمت‌ها. شهبازی، مدیر فروشگاه مجازی «دنیا کامپیوتر» با بیان این مطلب می‌گوید، در شرایط فعلی فروش اینترنتی، مخصوصا فروش قطعات سخت‌افزاری کامپیوتری بسیار سخت است؛ چرا که نوسانات قیمت بسیار شدید است و ما در مدت اخیر چندین تن از نیروهای خود را تنها برای به روزرسانی قیمت‌ها به خدمت گرفته‌ایم.

وی افزود: بخش دیگر مشکلات ما ناشی از عدم همکاری و پشتیبانی ارگان‌های مسوول دولتی است. چرا که آنها ما را ملزم به انجام اموری می‌کنند که خودشان برسر راه این اقدامات مانع‌تراشی می‌کنند. به‌عنوان مثال ملاک اعطای پروانه کسب به فروشگاه‌های مجازی را پیاده‌سازی پروتکل SSL ((Socket Secure Layer که یک استاندارد وب، برای کدکردن اطلاعات بین کاربر و وب‌سایت است اعلام کرده است.

اما با وجودی که ما این پروتکل را اجرا کردیم، با بحث فیلترینگ مواجه شدیم که اعتراض‌های ما هم به وزارت صنعت، معدن و تجارت نتیجه‌ای نداشت. وی افزود: قطعی‌های مکرر اینترنت، فیلتر شدن گاه و بی گاه ایمیل، کندی اینترنت، قطع بودن شبکه شتاب از سایر مشکلاتی است که ما را با دردسر مواجه می‌کند.

سعید محمدی، مدیرعامل «دیجی کالا» هم با بیان این مطلب که سرعت پایین سرویس اینترنت یکی از اصلی‌ترین مشکلات ما است می‌گوید: تغییرات قیمت طی شش ماه گذشته تبدیل به بزرگ‌ترین مشکل ما شده است و ما ناچاریم مدام قیمت‌ها را چک کنیم. علی بلندی، مسوول سایت فروشگاه مجازی «چاره» هم می‌گوید: بخشی از مشکلات فروشگاه‌های مجازی مربوط به تامین‌کنندگان محصولات سایت‌ها می‌شود. چرا که سایت‌های فروش اینترنتی برای جلب‌نظر مشتریان واعتبار فعالیت خود حتما باید کالاهای وارداتی را از نمایندگان اصلی آن کالا خریداری کنند. همچنین موجودی و قیمت این کالاها باید حتما به روز باشد و این در حالی است که برخی تامین‌کنندگان به دلایلی هماهنگی لازم را در این زمینه با ما ندارند. این شرایط و نداشتن موجودی به روز باعث از دست رفتن مشتریان برخی فروشگاه‌های اینترنتی می‌شود.
فعالیت فروشگاه‌های مجازی فاقد مجوز و نماد اعتماد محدود می‌شود

با وجودی که ارگان‌های مربوطه تلاش‌هایی برای معرفی فروشگاه‌های مجازی بدون مجوز به خریداران می‌کنند، اما باز هم تعداد زیادی از این فروشگاه‌ها بدون مجوز فعالیت می‌کنند. بر اساس اعلام رنگاور، مسوول بخش نماد اعتماد الکترونیکی مرکز توسعه تجارت از کل تعداد فروشگاه‌های مجازی تنها 35 فروشگاه که اسامی آنها در سایت است، دارای مجوز نماد هستند و برنامه ما این است که امسال به طور جدی با واحدهای فاقد نماد برخورد کنیم. اولتیماتوم‌ها هم داده شده است و در ابتدا فعالیت واحدهای فاقد نماد محدود و پس از مدتی از فعالیت آنها جلوگیری می‌شود.

وی افزود: پروانه کسب واحدهای فروشگاه‌های مجازی که دارای پروتکل امنیتی SSL هستند ظرف هفته آینده اهدا می‌شود و فعالیت این فروشگاه‌ها وجهه دیگری به خود می‌گیرد.