زمان پذیرش پدیده "مهاجران سایبری"
علی شمیرانی - ایران و ایرانیان سالهاست که با پدیده مهاجر و مهاجرت آشنا هستند. ایران از گذشتههای دور تا کنون پذیرای مهاجرانی بوده که به دلایل مختلف از کشور خود خارج یا رانده شده و به کشور ما آمدهاند.
برعکس آن نیز صادق است و تقریبا امروز هر ایرانی از مسوولان گرفته تا سایر شهروندان یکی از اقوام و بستگانشان به خارج از کشور مهاجرت کرده است.
دلایل مهاجرتها نیز گوناگون است اما موضوع این نوشتار، پدیدهای به نام "مهاجران سایبری" است. یعنی افرادی که به هر دلیلی قید استفاده از محصولات و خدمات سایبری کشورشان را زده و به اجبار یا با انتخاب به استفاده از محصولات سایبری دیگر کشورها پرداخته یا اصطلاحا مهاجرت کردهاند.
مهاجرت اجباری در فضای سایبری در جاهایی رخ داده که اصولا جایگزینی برای آنها نبوده است و مثالهایش نیز فراوانند، از انواع سیستمهای عامل گرفته تا انواع مرورگرها، جستوجوگرها و غیره. در این مورد ایرانیان همچون بسیاری از مردم دنیا ناچار به استفاده از خدماتی هستند که اصطلاحا محصول ملی و ساخته و پرداخته کشورشان نیست.
اما در این میان هستند محصولاتی در دنیای سایبری که نمونههای مشابه و داخلی آن نیز وجود دارد. در این مورد نیز باید گفت، شاید کسانی که به هر دلیل در دنیای واقعی مهاجرت میکنند، امکانات مشابه کار، زندگی، تحصیل و امثالهم را در کشورشان داشتهاند، اما با این حال باز هم دست به مهاجرت زدهاند.
همانطور که ذکر شد این که اصولا چرا مردم در دنیا دست به مهاجرت میزنند نیز بسته به هر کشور و فرد دلایل و انگیزهای متنوع و خاص خود را دارد.
اما این که در فضای سایبری چرا برخی دست به مهاجرت اختیاری زده و قید استفاده از محصولات بومی و ملی را میزنند نیز دلایلی همچون اعتماد، قوانین، کیفیت و پایداری خدمات و حضور اکثریت دوستان و آشنایان در آن فضا و محصولات خاص را دارد.
این که مهاجرت و مهاجران سایبری چرا چنین انتخابی میکنند و برای جلوگیری از این اقدام چه باید کرد، موضوعی است که بحث مفصل و مبسوط خود را میطلبد. اما به نظر میرسد، تلخ یا شیرین، درست یا نادرست، وقت پذیرش پدیده مهاجران و مهاجرت سایبری، به عنوان یکی از شاخصهای زندگی در دنیای سایبری فرا رسیده است.
همانطور که فردی به هر دلیل، حتی در کشورهای پیشرفته دست به مهاجرت فیزیکی زده و به کشور دیگری نقل مکان میکند، در دنیای سایبری نیز راهی برای توقف قطعی و غیرممکن کردن مهاجرت سایبری وجود ندارد.
اگرچه شاید بتوان در دنیای مجازی کاری کرد که مهاجرت کمتر رخ داده و حتی شاهد وقوع مهاجرت معکوس به سمت خدمات و کالاهای سایبری کشور باشیم، لیکن باز هم باید پذیرفت که برخی همچنان قید مهاجرت را نخواهند زد، چه در دنیای واقعی و چه در دنیای سایبری.
این که کدام کشورها و چرا بیشترین مهاجران سایبری را دارند و در این میان ایران هم در زمره کشورهایی محسوب میشود که حجم قابل ملاحظهای از مهاجران سایبری را دارد، نیز موضوعی قابل تامل، بررسی و اندیشه از سوی متولیان سایبری کشور است. (منبع:فناوران)
- ۹۷/۰۲/۲۲