سهام فیس‌بوک در آستانه انفجار
ندا لهردی - دنیای اقتصاد - چند سالی می‌شود که لایک‌های فیس‌بوک در میان کاربرانش در جهان محبوب شده است و حتی بعضی‌ها را به این پدیده اجتماعی- مجازی وابسته کرده است. حالا اما گویا قرار است خود این شبکه اجتماعی بزرگ تمام این لایک‌ها را در زمان عرضه اولین سهامش در بازار بورس به خودش اختصاص بدهد.
بسیاری از کارشناسان بورس معتقدند که تا چند روز آینده بزرگ‌ترین عرضه سهام یک شرکت اینترنتی در جهان اتفاق می‌افتد. فیس‌بوک هم امیدوار است تا 12 درصد از سهام یکسانش را فردا یعنی روز هجدهم ماه مه در بازار سهام NASDAQ برای اولین بار عرضه کند.
درست به همین دلیل هم هست که مارک زوکربرگ رییس 27 ساله فیس‌بوک و مدیران دیگر این شرکت حالا بیشتر شبیه ستاره‌های هالیوودی شده‌اند. صف‌های طولانی جلوی هتل‌هایی که در آنها جلسه دارند تشکیل می‌شود و عکاسان منتظرند تا به محض پیاده شدن آنها از لموزین‌هایشان، تصاویر به یاد ماندنی را ثبت کنند. همه اینها باعث شده است تا اغلب مردم باور کنند که فیس‌بوک یک بت اینترنتی در جهان است.
حالا مدیران فیس‌بوک انتظار دارند از این عرضه اولیه چیزی در حدود 12 میلیارد دلار به دست بیاورند. هر چند نیمی از این درآمد به سهامداران تعلق دارد، اما این مدیران امیدوارند از نیمه دیگر آن بتوانند راهی را که گوگل از زمان عرضه اولیه سهامش در سال 2004 رفت، بروند و فیس‌بوک را از یک شبکه اجتماعی بزرگ به یک خانه وب قدرتمند تبدیل کنند.
آنها معتقدند که می‌توانند مانند گوگل فعالیت‌هایشان را در عرصه وب گسترش دهند و با اعتماد به نفس پیش‌بینی می‌کنند که سهام فیس بوک با قیمتی بیش از محدوده 28 تا 35 دلار برای هر سهم - که فیس بوک را به ارزشی در حدود 77 تا 96 میلیارد دلار می‌رساند- به فروش برسد. فیس‌بوک اما مدتی پیش این پیش‌بینی را به قیمت 34 تا 38 دلار برای هر سهم افزایش داد که با این رقم ارزشی برابر 104 میلیارد دلار پیدا خواهد کرد.
بعضی از کارشناسان مالی و تجاری معتقدند که اگر ارزش فیس‌بوک با عرضه اولیه سهامش به بیش از 100 میلیارد دلار برسد، آن وقت قیمت رسمی هر سهم آن حتی از مجموع قیمت هر سهم دو شرکت Dell و HP هم بیشتر خواهد شد. بعضی از این کارشناسان حتی پیش‌بینی خود فیس‌بوک از قیمت رسمی هر سهم این شرکت را هم قبول نداشته و معتقدند هر سهم این شرکت بزرگ دست کم با قیمت 44 دلار برای هر سهم به فروش خواهد رسید.
با این همه اما دلایل و شواهد خوبی برای احتیاط بیشتر وجود دارد که شاید مهم‌ترین این شواهد وضعیت شرکت‌های اینترنتی است که سال گذشته میلادی سهامشان را برای اولین بار در بازار بورس عرضه کردند. شرکت‌هایی مانند Zynga (طراح و تولیدکننده بازی‌های اجتماعی) و Groupon (عرضه‌کننده کوپن‌های تخفیف اینترنتی) که در سال 2011 برای اولین بار وارد بازار سهام شدند بعد از مدتی شاهد افت قیمت سهامشان از قیمت اولیه عرضه بودند و اغلب آنها در همان شرایط هم باقی ماندند. با این همه اما سرمایه گذاران نمی‌توانند از خرید سهام شرکت‌های اینترنتی موفق و بزرگ امتناع کنند.
«لیز بایر» یکی از کارشناسان شرکت Class V Group که یک شرکت مشاور در زمینه عرضه اولیه سهام است، در این مورد می‌گوید: «وقتی نوبت به شرکت‌های اینترنتی- مصرفی می‌رسد، اغلب شور و اشتیاق برای خرید سهام آنها در اولین روز عرضه از حد منطقی هم فراتر می‌رود و این اجتناب ناپذیر است».
وضعیت فیس‌بوک اما با شرکت‌های اینترنتی که تا حالا وارد بازار بورس شده‌اند، کاملا فرق دارد. این شرکت منبع بزرگی از اطلاعات را در اختیار دارد و از این جهت با شرکت‌های دیگر قابل مقایسه نیست. از طرف دیگر فیس بوک در این سال‌ها فرصت‌های درآمدزایی خوبی را ایجاد کرده است؛ به عنوان مثال این شرکت در سال 2011 درآمد 7/3 میلیارد دلاری از محل آگهی‌های نمایشی آنلاین به‌دست آورده است.
حالا بسیاری از شرکت‌های بزرگ تجاری برای پیدا کردن مصرف‌کنندگان هدف خودشان از فیس‌بوک کمک می‌گیرند. از طرف دیگر حالا فیس‌بوک حتی به یک پلت فرم جذاب برای بازی‌های ویدئویی آنلاین تبدیل شده است و از این منبع درآمد 557 میلیون دلاری در سال 2011 به‌دست آورده است.
با این اوصاف کاربران فیس بوک بزرگ‌ترین دارایی این شرکت اینترنتی بزرگ به حساب می‌آیند. این شرکت در اولین فصل از سال 2012 اعلام کرد که تعداد کاربرانش در سرتاسر جهان به طور متوسط در هر ماه به 901 میلیون نفر می‌رسد. از این میزان در ماه مارس گذشته 58 درصد از این شبکه اجتماعی به صورت روزانه استفاده کرده‌اند که این رقم در مقایسه با ماه مارس سال گذشته رشد 55 درصد داشته است.
منبع: اکونومیست
- ۹۱/۰۲/۲۹