سونامی شرکت‌های دانش‌بنیان بدهکار در راه است
افشین کلاهی، عضو کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات و اقتصاد رسانه اتاق بازرگانی ایران با تاکید دوباره بر نزدیک بودن وقوع سونامی شرکت‌های دانش‌بنیان بدهکار به علت شرایط موجودگفت: باید هر چه سریع‌تر اقداماتی برای اصلاح اکوسیستم فعلی این شرکت‌ها در کشور انجام شود.
به گزارش روابط عمومی فدراسیونICT اتاق بازرگانی ایران، افشین کلاهی عضو کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات و اقتصاد رسانه اتاق بازرگانی ایران با تکرار هشدار مبنی بر سونامی ورشکستگی شرکت‌های دانش‌بنیان گفت: اگرچه اتفاقات خوبی در حوزه دانش‌بنیان در کشور ما افتاده که نمی‌توان منکر آنها شد و حمایت‌های خوبی نیز صورت گرفته است اما روال حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در خارج از کشور به این شکل نیست.
وی ادامه داد: ما در کشور برای شرکت‌های دانش‌بنیان یک فضای گلخانه‌ای مناسبی را طراحی کرده‌ایم که در این فضا شرکت‌ها هم حمایت مالی و هم حمایت معنوی می‌شوند و می‌توانند تا جایی که محصولی آماده برای ارایه به بازار داشته باشند رشد کنند. اما برای سوی دیگر این ماجرا از ابتدا برنامه‌ریزی لازم صورت نگرفته است و این موضوع در نظر گرفته نشده که همیشه نمی‌شود یک شرکت دانش‌بنیان در گلخانه زندگی کند و اگر هم بشود با محدودیت رشد روبه‌رو خواهد شد.
کلاهی افزود: پس باید برنامه‌ریزی برای خروج این شرکت‌ها از شرایط گلخانه‌های و فعالیت در بیرون صورت گیرد. ما در این قسمت مشکل داریم یعنی ارتباط بین شرکت‌های دانش‌بنیان و بازار واقعی کار کشور به طور مناسب برقرار نشده است.
این عضو کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات و اقتصاد رسانه اتاق بازرگانی ایران اتاق ادامه داد: نقصی که در مجموعه حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان دیده می‌شود این است که به جای آن که برای شرکت‌ها سرمایه‌گذار پیدا کند به شرکت‌ها وام می‌دهد و به این ترتیب شرکت‌هایی که وام دریافت کرده‌اند بعد از مدتی باید آن را برگردانند. توجه داشته باشید که در دنیا نرخ موفقیت کسب و کارهای نوپا یک یا دو مورد از هر 10 مورد است که در حوزه فناوری این نرخ پایین‌تر نیز هست. ما به موجب قانون فعلی بدون آنکه بررسی کنیم که آیا این کسب و کار در بازار موفق خواهد شد یا خیر از آن حمایت می‌کنیم پس این ریسک را می‌کنیم که از هر 10 حمایت صورت گرفته 9مورد آن شکست خورده و سرمایه برنگردد و این ریسک همان سونامی است که من از آن صحبت می‌کنم.
کلاهی افزود: الان هم می‌بینیم که تعداد زیادی از شرکت‌هایی که از صندوق نوآوری وام دریافت کرده‌اند قابلیت بازپرداخت ندارند؛ شاید حتی به محصول رسیده باشند و محصول خوبی نیز فراهم کرده باشند و دانش‌بنیان هم باشند اما بازار را برای محصولشان ندیده‌اند یا به هر علت نتوانستند وارد بازار شوند. مشکل دیگر هم اعطای وام به شرکت‌های دانش‌بنیان است که در کشورهای خارجی این اتفاق نیفتاده و به جای آن کسب و کارهای نوپا به شرکت‌های بزرگتر وصل می‌شوند.
وی در خصوص راهکار جلوگیری از این سونامی نیز گفت: راهکار این است که ما شرکت‌های دانش‌بنیان نوپا را به شرکت‌های دیگر و به بازار واقعی وصل کنیم تا هنگام خروج از این حالت گلخانه‌ای کمکی در کنار خود داشته باشند؛ همچنین شتابدهنده‌ها نیز یکی از مواردی است که در برخی موارد هم در کشور موفق بوده‌اند.
کلاهی در خصوص شرایط لازم برای موفقیت دانش‌بنیان‌ها نیز گفت: موضوع مهم این است که فرهنگ و اکوسیستم لازم برای اتصال شرکت‌های کوچک به بزرگ را باید فراهم کرد. الان در هر دو بخش اما مشکل وجود دارد یعنی شرکت‌های کوچک چون نمونه‌های خارجی را می‌بینند فکر می‌کنند که همه کار را خودشان می‌بایست انجام دهند و سرمایه و رابطه برایشان ارزش و اهمیتی ندارد و به همین دلیل می‌خواهند با یک بخش مهمی از سهام شراکت کنند. از سوی دیگر صاحبان سرمایه و کسانی که در بازار جزو شرکت‌های بزرگ هستند هم همین دید را از طرف خودشان دارند و فکر می‌کنند که سرمایه‌گذاری خودشان اهمیت دارد و ایده صاحب ایده اهمیت چندانی ندارد. به همین دلیل ارتباط بین شرکت‌های صاحب ایده و شرکت‌های صاحب سرمایه برقرار نمی‌شود.