عملکرد واعظی بدون رتوش و تعارف
علی شمیرانی - بدون تقریبا هیچ استثنایی، مدیری را نمی‌توان یافت که در دوران مدیریت خود و با پایان آن اعلام کند که عملکرد بسیار نامطلوبی داشته و حتی باعث پسرفت کشور در بخش تحت مسوولیت خود شده است.
این رویه البته هم در بخش خصوصی و هم دولتی مشاهده شده و کم نیستند مدیرانی که حتی نشست‌های چند نفره را با عنوان برگزاری همایش به عنوان عملکرد ارایه کرده‌اند. به این موضوع اضافه کنید دیدارهای بی‌سر و ته و راه‌اندازی مثلا یک سایت را که آن هم به عنوان عملکرد معرفی شده و می‌شود.
هفته قبل اما مرکز پژوهش‌های مجلس به عنوان نهادی مستقل از دولت با استناد به شاخص‌های دقیق و نه سخنرانی و اخبار رسانه‌ای، گزارشی از عملکرد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دوران 4 ساله مدیریت محمود واعظی منتشر کرد که نشان می‌داد، بدون تعارفات و ملاحظات سیاسی، نه تنها در بخش‌های زیادی عملکرد قابل قبولی وجود نداشته بلکه پسرفت هم داشتیم. (چکیده گزارش را در صفحه 5 همین شماره بخوانید.)
با این مقدمه اما وقت آن است که با توجه به آغاز به کار دولت و وزیر جدید ارتباطات، مواردی را مرور کنیم.
- در 4 سال گذشته وزارت ارتباطات به عنوان مامور توسعه ICT در کشور همواره و با استفاده از تریبون‌های مختلف، رسانه‌های دولتی و نزدیک به دولت، آمار و اطلاعاتی جهش‌گونه از پیشرفت‌ها را منتشر کرده و البته اینگونه عنوان می‌کنند که کشور از یک عقب‌ماندگی عظیم در حوزه ارتباطات به وضعیت امروز خود رسیده است.
عمده این گزارش‌ها و مانورهای تبلیغاتی نیز حول پیشرفت‌های ارتباطی کشور از حیث ارایه خدمات نسل‌های پیشرفته اینترنتی و ارتباطی است. این آمار البته نادرست یا مخدوش نیست، اما واقعیت آن است که این بخش از عملکرد 4 سال گذشته دولت دو ملاحظه دارد، نخست آنکه حوزه ICT تنها شامل این یک بخش نیست و دوم آنکه عمده این دستاوردها ناشی از عملکرد اپراتورهایی است که برای حفظ و بقای خود در بازار اصولا ناچار به سرمایه‌گذاری و توسعه زیرساخت‌های خود بوده‌اند. کما این که در کشورهای جنگ زده و حتی فاقد دولت مرکزی همچون سوریه، یمن و لیبی نیز بی‌آنکه دولت‌ها نقشی داشته باشند، خدمات ارتباطی برای منافع اقتصادی ناشی از آن، پابرجاست.
- نکته قابل توجه آنکه در حالیکه یکی از وجوه تمایز محمود واعظی در قیاس با تمامی وزرای ارتباطات قبل از وی، به سوابق دیپلماتیک و حجم بالای سفرهای خارجی او مربوط می‌شد، اما در بخشی از گزارش مرکز پژوهش‌ها آمده است، «در دوره واعظی، نمایندگی رسمی بخش فاوا در مجامع منطقه‌ای و بین‌المللی، اغلب و عمدتا به مقام‌های سیاسی رده بالا تخصیص داشته و سطوح کارشناسی را به ندرت در برمی‌گیرد؛ به همین دلیل، نمایندگان بخش فاوا در مجامع منطقه‌ای و بین‌المللی اغلب حضوری بی‌هدف، کم اثر، ناپیوسته و بیشتر فیزیکی دارند. درضمن از نماینده‌ای هم که در مجمعی شرکت می‌کند، گزارشی کتبی منتشر نشده است.»
اگرچه سر و کار مرکز پژوهش‌ها با شاخص‌ها و مستندات است، اما به همین بخش مشخص یعنی "عملکرد دیپلماتیک واعظی" می‌توان انبوهی از تفاهم‌نامه‌ها و دیدارهای بین‌المللی را هم که اضافه کرد که خروجی آن معلوم نیست. (جالب آنکه حتی محتوای تفاهم‌نامه‌هایی که به امضا می‌رسید هم از سوی وزارت ارتباطات محرمانه! اعلام شد.)
- نکته دیگر آنکه در طول 4 سال قبل و با وجود صراحت گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص مشکلات، عقب‌ماندگی‌ها و پسرفت‌ها، بخش زیادی از فعالان خصوصی، بنا به ملاحظات سیاسی، تهدید موقعیت و برخی وابستگی‌های اقتصادی و منفعتی سکوت پیشه کردند. این سکوت که شاید در 4 سال آینده هم ادامه یابد، البته به معنای رضایت تلقی نشده و در بلند مدت می‌تواند به تضعیف بیشتر و حتی محو بخش خصوصی نیز منتهی شود.
- در هیچ بخشی از گزارش مذکور، هیچ اشاره‌ای به مجادلات فیلترینگی، وعده‌ها، همایش‌ها، نمایشگاه‌ها، دیدارها، حواشی و مواردی از این دست که اتفاقا بخش انبوهی از اخبار رسانه‌ها در 4 سال گذشته را به خود اختصاص داد، نشده است. علت البته بدیهی است چون این موارد اصولا عملکرد محسوب نمی‌شوند.
- همانطور که ملاحظه می‌شود، ظاهرا عملکرد مدیران تاثیر خاصی بر آینده سیاسی و مدیریتی ایشان نداشته و حالا محمود واعظی به نوعی با ارتقای جایگاه به دفتر رییس جمهور منتقل شده است تا این موضوع تاییدی بر مقدم بودن مناسبات سیاسی بر سایر موارد باشد.
- کلام آخر آنکه حالا مدیریت وزارت ارتباطات به عهده فرد دیگری گذاشته شده است و او نیز می‌تواند بین دو مسیر ارایه عملکرد مطلوب یا کار روی تعاملات سیاسی، یکی را انتخاب کرده و 4 سال آینده را سپری کند. (منبع:عصرارتباط)
- ۹۶/۰۶/۱۹