مسمومیت ذهنی
علی شمیرانی - مسمومیت به معنای شناخته و مرسوم آن یعنی ورود مواد سمی و آلوده به بدن و گاه مصرف بیش از حد یک ماده. عوارض جانبی مسمومیت هم اما ناخوشایند است و تا زمان مهار آن در بدن باقی خواهد ماند.
اما با گسترش فضای سایبری و مشتقاتش، بشر امروزی به ویژه بسیاری از ایرانی‌ها در معرض نوعی از آلودگی قرار دارند که من نام آن را "مسمومیت ذهنی" گذاشته‌ام.
ریشه و عوامل این مسمومیت ذهنی، ترکیبی از محتوای عرضه شده در فضای سایبری و رفتار مصرف‌کنندگان این قبیل محتواست. چراکه در تعاریف مرسوم مسمومیت، اعتیاد نیز نوعی مسمومیت خودخواسته به انواع مخدرها تلقی می‌شود.
اگرچه در ایران طبق معمول تحقیقات خاصی از سوی انبوه نهادهای متولی در فضای سایبری به عمل نیامده اما نتیجه یک تحقیق جهانی در سال گذشته نشان داده که بیش از 80 درصد محتوای عرضه شده در شبکه‌های اجتماعی بی‌ارزش، مسموم و به تعبیر این تحقیق زباله محسوب می‌شوند.
به عبارت دیگر اگر بخواهیم یافته‌های تحقیق مذکور را ملموس‌تر کنیم مانند این می‌ماند که بیش از 80 درصد غذای روزانه ما زباله‌های آلوده باشد و کمتر از 20 درصد نیز غذای سالم.
این موضوع اما صرفا به معنای مسمومیت ذهنی ما نیست، بلکه این وضعیت به کاهش قوه تشخیص، آگاهی و هوش عمومی جوامع بشری منجر می‌شود.
حتما برای بسیاری پیش آمده است که با دیدن یک کلیپ در تلگرام روی آن کلیک کرده و قبل از آنکه کار دریافت فایل تمام شود، منتظر نمانده و به گروه دیگری سرکشی کرده و بعد با پیامی از یکی دیگر از شبکه‌های دیگر مواجه شده و کمی بعد اصلا یادمان می‌رود در کدام گروه منتظر کامل شدن لود یک کلیپ بودید و ...
نتایج یک تحقیق دیگر که گروهی از روان‌شناسان اخلاق در دانشگاه نیویورک انجام داده‌اند نیز نشان می‌دهد هرچه مطلبی حساسیت‌برانگیزتر (احساسی-عاطفی‌تر) باشد، شانس توجه به آن بیشتر است، به تعبیر دیگر هر چه مطلبی علمی، منطقی و معقول باشد، شانس به مراتب کمتری برای مطالعه دارد.
همین امروز به شبه‌اخبار و اطلاعاتی که فارغ از صحت و سقم آنها شبانه روز در شبکه‌های اجتماعی روی سرتان آوار می‌شود، کمی دقت کنید تا متوجه شوید از چه جنسی هستند و روی درک و آگاهی شما تاثیر دارند یا روی روح و روان شما؟
مسمومیت ذهنی ناشی از فضای سایبری اما فقط باعث رخوت، یاس، استرس، ترس، ناامیدی و تخلیه انرژی شما نمی‌شود، بلکه پول و وقت شما را نیز به تاراج می‌برد. لذا شاید وقت آن رسیده تا هر چه سریع‌تر خود را از این مسمومیت ذهنی رها کرده و زندگی بهتری را داشته باشید.
بگذارید یک تجربه شخصی را هم با شما در میان بگذارم. از مدت‌ها قبل بسیاری از گروه‌های تلگرامی را پاک کرده‌ام و در چهار گروه کاری بیشتر عضویت ندارم. در همین چند گروه محدود هم عکس پروفایل افراد زباله‌ساز و زباله‌پراکن را به ذهن سپرده و هیچ‌گاه مطالب آنها را نمی‌خوانم. در شبکه‌های اجتماعی حضور ندارم. سال‌هاست به بسیاری از سایت‌های خبری و خبرگزاری‌ها مراجعه نمی‌کنم. حتی به معدود سایت‌های خبری که مراجعه دارم بازهم فیلتر ذهنی خود را داشته و اظهارات بسیاری از مسوولان را هم نمی‌خوانم، چون می‌دانم حرفی برای گفتن ندارند و بیشتر مایه اتلاف وقت و عصبانیت می‌شوند. کسانی را هم می‌شناسم که حتی تلویزیون را هم کنار گذاشته‌اند.
پس توصیه می‌کنم همین امروز از بسیاری از گروه‌های تلگرامی، شبکه‌های اجتماعی، سایت‌های به اصطلاح خبری و ... بدون هیچ ترس و واهمه‌ای خارج شوید و منابع اطلاعاتی سالم و شفاف برای خود شناسایی و جمع‌آوری کنید و از آن پس متوجه حال بهتر، وقت آزاد، افزایش کارایی و کاهش هزینه‌های خود شوید. (منبع:عصرارتباط)
- ۹۶/۰۸/۰۷