آمریکا و تبعاتِ جنگ فناورانه
علی شمیرانی - شواهد گویای آن است که تغییر دولت‌ها در آمریکا تفاوتی در رویکرد و سیاست کلانِ اعمال تحریم‌ها و جنگ فناورانه در این کشور ایجاد نمی‌کند.
با وجود افشاگری‌های سال‌ها قبل از شنود و جاسوسی جهانی، اگر دولت ترامپ جنگ تراشه‌ای و تجهیزات نسل پنجم موبایل را با چین پایه‌گذاری کرد، دولت بایدن با حفظ رویه سابق، اکنون به گسترش آن در جنگ زیردریاها روی کابل‌های اینترنتی و ممنوعیت تیک‌تاک چینی و کسپرسکی روسی نیز روی آورده است. محور تمام این موارد هم «تهدید امنیت ملی آمریکا» عنوان شده و می‌شود.
بهای این جنگ فناورانه اما بسیار سنگین بوده و دنیا را با هزینه‌های بالایی مواجه کرده است، از گرانی و ایجاد اختلال در تولید کالاهای مبتنی بر فناوری‌های بالا گرفته تا کندی در توسعه شبکه‌های نسل 5 در کشورهای همسو یا نگران از تحریم‌های آمریکا.
اگرچه چینی‌ها نیز به سبک و سیاق خود در حال مقابله هستند که از فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی و پلتفورم‌های آمریکایی و ساخت نمونه‌های مشابه داخلی گرفته تا هشدار به ایلان ماسک برای خارج کردن فکر عرضه اینترنت ماهواره‌ای در محدوده جغرافیای سیاسی این کشور.
در ادامه این جنگ، چینی‌ها به دنبال توسعه اینترنت ماهواره‌ای و هوش مصنوعی خود رفته‌اند و روس‌ها نیز به روش خاص خود یعنی فیلترینگ و پارازیت، در حال مقابله با محصولات و خدمات آمریکایی هستند.
در این میان، پیش‌بینی اینکه آینده جنگ‌های زیرساختی و ارتباطی، به عدم امکان تبادل محتوای بین‌المللی نیز منجر شود، هنوز ناروشن است، اما کارشناسان غربی در سال‌های اخیر به کرات هشدار گسترش پدیده «اسپلینترنت» یا همان اینترنت تکه‌تکه و مبتنی بر جغرافیای ملی و کشورهای همسو را می‌دهند که لزوما ارتباطی با تکه‌های دیگر اینترنت ندارند.
اگرچه در سال‌های قبل سازمان ملل تلاش کرد تا به نوعی تدابیری برای مقررات‌گذاری و همکاری‌های بین‌المللی در راهبری اینترنت در پیش بگیرد، اما این تلاش همچون دیگر اقدامات مشابه راه به جایی نبرد.
لذا به طور خلاصه امروز شاهد چهار نقطه چالش‌برانگیز در دنیا هستیم که گمانه افزایش تقابل میان کشورها و بستن فضای سایبری خود به اشکال مختلف را تقویت می‌کند:
1- شتاب‌گیری شکاف‌های میان اینترنت و جداسازی زیرساخت‌ها و تلاش کشورها (مشخصا آمریکا و چین) برای گسترش سیطره سایبری و فناورانه اختصاصی و انحصاری خود
2- بکارگیری هوش مصنوعی برای افزایش تاثیر جنگ‌ها، مداخلات، حملات و ویروس‌های سایبری به پشتوانه دولت‌ها و نیروهای نیابتی آنها
3- ایجاد انبوهی از پول‌های مجازی برای فرار از تحریم‌ها و دولت‌ها و
4- افزایش تمایل کشورهای بیشتر برای مراقبت و نگهداری از داده‌های ملی خود به اشکال مختلف.