آیا تولید گوشی متوقف شد؟
علی شمیرانی - اوایل سال گذشته، روزی که وزارت صنایع‌ومعادن با وجود تجربه‌ای ناموفق و مشابه در کشور، عزم خود را برای تولید گوشی تلفن‌همراه در داخل کشور جزم کرد، شاید کمتر کسی می‌توانست تبعات این تصمیم را آن‌گونه که امروز شاهد آن هستیم، برآورد کند.
چند سال قبل صاایران تنها تولیدکننده گوشی تلفن‌همراه به شمار می‌رفت آن هم درست در زمانی که 19 میلیون مشترک تلفن‌همراه در بازار نداشتیم و آمار 40 میلیون کاربر بالقوه نیز برای کشوری همچون ایران متصور نبود.
به عبارت دیگر در آن زمان که فرصت بسیار خوبی برای تولید گوشی از لحاظ کمبود کاربران، نبود معضل قاچاق و آماده بودن بسترهای قانونی و فنی فراهم بود، تولید رها شد و شرکت یادشده نیز حاضر به ورود مجدد به این عرصه نشد.
اما ظاهرا وزارت صنایع با تمام تجربیات و مسایل متفاوت امروز نسبت به گذشته، همچنان و به طور قاطع خواستار تولید بود و توجیه این وزارتخانه برای تولید گوشی هم قانع‌کننده می‌نمود.
کشور براساس تخمین‌های موجود، 10 میلیون گوشی در سال مصرف دارد و این عدد کوچکی برای شروع نبود. از طرف دیگر موضوع درآمدهای دولت از محل واردات گوشی مطرح بود که عدد چهار درصد را عدد ناقابلی دانسته و به همین دو دلیل ناگهان پیشنهاد 56 درصد افزایش تعرفه تصویب شد.
شرکت‌های متقاضی تولید و طرف قرارداد وزارت صنایع متعهد شده بودند که تا پایان سال گذشته سه میلیون گوشی داخلی را روانه بازار مصرف 10 میلیونی کشور کنند، اتفاقی که با آمار جور درنیامد.
در عوض اتفاقات متعدد دیگری افتاد؛ افزایش بی‌رویه قاچاق گوشی، ایجاد رانت 900 میلیارد تومانی برای عده‌ای، متضرر شدن واردکنندگان رسمی و مصرف‌کنندگان، اضافه شدن گوشی به کالاهای مسروقه و بالاخره کاهش میزان فروش سیم‌کارت‌های دولتی.
بر اساس اطلاعات موجود، از آنجا که مسدودسازی گوشی‌های قاچاق تنها در شبکه مخابرات دولتی انجام می‌شد، این موضوع موجب شده بود که استقبال از سیم‌کارت‌های دولتی نیز تا حدودی کاهش یابد و مخابرات دولتی هم از تبعات تصمیم وزارت صنایع بی‌نصیب نماند.
اما امروز و در حالی که وزارت ارتباطات مشکلات فنی را مانعی برای مسدودسازی گوشی‌های وارداتی قاچاق اعلام کرده و به تعبیری طرح رجیستری (ثبت سریال) را لغو کرده و از سوی دیگر یکی از شرکت‌های متقاضی تولید گوشی، امکان تولید را در وضع موجود بی‌فایده اعلام کرده، وزارت صنایع همچنان در سکوت به سر می‌برد.
به این ترتیب شاید وضع موجود را گذشته از یک پایان برای تصمیم تولید گوشی، بتوان فرصتی برای رهایی وزارت صنایع از فشار انتقادات و هزینه‌های موجود نیز دانست.
بالاخره این سوال مطرح است که آیا تولید گوشی داهپخلی سرانجام متوقف شد؟
- ۸۶/۰۴/۲۳