آیا طرح تسما به نتیجه می رسد؟
علی شمیرانی – حدود شهریور ماه سال گذشته بود که پس از قریب به یکسال از دوره مدیریت تیم جدید شورای عالی اطلاع رسانی ویراست چهارم پیشنویس طرحی 5 صفحه ای از سوی این شورا منتشر شد که به موجب آن قرار بود محتوای الکترونیکی کشور ساماندهی شود.
ویراست چهارم طرح تسما (تولید و ساماندهی محتوای الکترونیکی ایران) که در پنج صفحه منتشر شد 14 حوزه دین و معنویت، خط و زبان فارسی، آموزشی،اخلاق و تربیت، نظام حقوقی،میراث فرهنگی و گردشگری، هنر (اسلامی - ایرانی)، نظام اطلاعات مکان محور (فرهنگی- اجتماعی)، خدمات عمومی فرهنگی(بخش خصوصی و دولتی )، امنیت فرهنگی و محیط رایانه‌ای پاک، بهداشت و سلامت، بازی و سرگرمی و رسانه و خبر رسانی در بر می گرفت.
در همان مقطع انتقاداتی به برخی از جنبه های این طرح وارد شد که دکتر شهریاری برای آن که از بار این انتقادات بکاهد اعلام کرد که این صرفاً یک پیشنویس بوده و با مشارکت فعالان مربوطه نسخه نهایی عرضه خواهد شد.
اما حدود 10 ماه بعد از این موضوع و بی آنکه خبری از اصلاح و ویرایش جدیدی از تسما و همکاری فعالان حوزه منتشر شود، نشست دیگری در تیرماه سال جاری برگزار شد و دبیر شورا اعلام کرد قصد دارد جشنواره و نمایشگاه تسما را برگزار کند. (کما این که در خبرها آمد که کمیته تسما که در سازمان نظام صنفی رایانه ای و به منظور تبادل نظر این نهاد با شورای عالی اطلاع رسانی تشکیل شده بود، دو جلسه بیشتر در طول مدت گذشته نداشته و اصولاً این کمیته منحل شد)
و کما این که در نشست خبری اخیر شورای عالی اطلاع رسانی و روی بنری تبلیغاتی برای جشنواره تسما بازهم عبارت "رسانه و خبر رسانی" که معنای آن غامض بوده و به آن انتقاد شده بود، بی هیچ تغییری مجددا مورد استفاد قرار گرفته بود و این در حالی بود که از طرف برخی از روزنامه نگاران قدیمی حوزه برای کمک به اصلاح این بخش اعلام آمادگی شده بود که بی پاسخ ماند.
اما تسما قرار است به کجا برسد و چه شود؟ این پرسشی بود که چند روز قبل از سوی شورای عالی اطلاع رسانی و طی یک نشست خبری به آن پاسخ داده شد. مخلص پاسخ به این پرسش آن بود که شورا قصد دارد 600 میلیون تومان محتوای الکترونیکی در 14 حوزه مذکور خریداری کرده و در یک سایت جمع آوری کند.
اگرچه در نشست مذکور دکتر شهریاری اعلام کرد که برخی از مسایل پیرامون شکل و نحوه خرید این محتواها در دست بررسی است که در جشنواره مذکور که در شهریور ماه سال جاری برگزار می شود اعلام می شود. به این ترتیب یک بار دیگر تلویحا اعلام شد که مسایل مربوطه نیز هنوز شکل نهایی نداشته و از این رو محلی برای ارزیابی های کارشناسی به علت ناتمام ماندن کار فراهم نشد. بر این اساس احتمال می رود که همین جزییات مذکور نیز به سرنوشت ویرایش نهایی تسما که منتشر نشد دچار شود و جشنواره هم برگزار گردد.
از این موارد هم که بگذریم به اصل نه چندان جامع جشنواره و هدف نهایی طرح تسما می رسیم که به موجب آن قرار است اطلاعات دیجیتالی در تمام عرصه های متنوع و متعددی که به آن اشاره شد خرید و بازخریداری شود تا در یک سایت به منظور دسترسی همگانی گردآوری شود.
پرسش اول این است که آیا اصولا سایتی که در آن اطلاعاتی از حوزه دین و معنویت گرفته تا نظام اطلاعات مکان محور گردآوری می شود آیا سایت موفقی خواهد بود؟
پرسش دوم این که سایت مذکور که اصطلاحاً یک ابرسایت خواهد شد با این طیف متنوع از محتوا که اولویت خاصی هم برای آن در نظر گرفته نشده است تا چه حد عمق پیدا خواهد کرد؟ آیا واقعاً می توان در آن ادعا کرد که به نیازهای تمامی سنین و سطح سوادها پاسخ داده می شود؟
و پرسش سوم این که آیا فی الواقع با این طرح محتوای الکترونیکی در کشور تولید و ساماندهی می شود؟
به هر تقدیر نقد طرح مذکور از آنجا که همچنان در مرحله پیش نویس قرار دارد و ظاهراً شبیه به یک روش برای کنترل انتقادات موجود شده است همچنان به شکل جدی میسر نیست.
در همین رابطه : ناکامی تسما و بهانه کهنه "نخستین ها"
- ۸۶/۰۴/۱۱