ابلاغ بخشنامه وظایف واحدهای ICT دستگاههای اجرایی
بخشنامه وظایف و ضوابط تشکیلاتى واحدهاى فناوری اطلاعات و ارتباطات دستگاه های اجرایی در راستای اجرای بند (4) تصمیم نمایندگان ویژه رئیس جمهوری در کارگروه مدیریت فناوری اطلاعات و ارتباطات و امنیت (فاوا) ابلاغ شد.
به گزارش خبرنگار مهر، وظایف و ضوابط سازماندهی واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در قالب بخشهای پشتیبانی و توسعه فاوا، سازمان الکترونیک، امنیت اطلاعات، معماری و نوسازی سازمانی، منطقی کردن اندازه دستگاهها، اصلاح تشکیلاتی، اصلاح فرایندها و روش انجام کار، راهبری تحول سازمانی و کنترل پروژه از سوی لطفالله فروزنده دهکردی معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهوری ابلاغ شده است.
پشتیبانی و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات دستگاهها
در زمینه پشتیبانی و توسعه فاوا وظایفی چون توسعه فراگیر و همه جانبه سیستمهای کاربردی مورد نیاز دستگاه و بررسی نیازها و تقاضاهای دریافتی از سایر واحدها و ارائه خدمات لازم در این زمینه، برنامهریزی به منظور تجهیز، پشتیبانی، نگهداری و استفاده بهینه از سختافزار و نرمافزار مورد نیاز، پیشبینی و برنامهریزی آموزشهای لازم در زمینه IT و امنیت و افزایش مهارتهای تخصصی کارکنان، طراحی، ایجاد و نگهداری جایگاه اینترنتی و اینترانتی دستگاه و مدیریت رفع نواقص و کاستیهای سیستمهای موجود پیش بینی شده است.
همچنین سازماندهی، پشتیبانی و به روزرسانی سیستمهای اتوماسیون اداری و سایر سیستمهای عمومی و اختصاصی و یکپارچه سازی آنها، تدوین و ابلاغ ضوابط و دستورالعملهای بهرهبرداری از تجهیزات انفورماتیکی و اجرای طرحهای تبدیل و ارتقاء سیستمهای رایانه ای و نرمافزاری از دیگر وظایف پشتیبانی و توسعه فاوا است.
لزوم دستیابی به سازمان الکترونیک
به گزارش مهر، اجرای سیاستهای کلان کشور در حوزه دولت الکترونیک با توجه به اسناد بالادستی، آئین نامهها و مصوبات ابلاغی از سوی مراجع ذیصلاح، تعیین خط مشی و چشمانداز لازم برای حصول سازمان الکترونیک، عرضه خدمات الکترونیکی بین دستگاهی، توسعه خدمات الکترونیکی به منظور ارائه آن به مردم بدون مراجعه حضوری و در کوتاهترین زمان ممکن و استقرار نظامهای نوین مدیریت و فرهنگ سازی برای تحول اداری در دستگاه اجرایی از جمله وظایفی است که در این بخشنامه برای سازمان الکترونیک تعیین شده است.
بر این اساس ایجاد داشبرد مدیریتی برای مدیران ارشد دستگاهها با هدف دسترسی به آخرین وضعیت فعالیتهای اصلی دستگاه در هر لحظه، ایجاد و توسعه سیستم مدیریت دانش به منظور امکان تبادل تجارب و اطلاعات کارشناسان دستگاه و برنامهریزی، مطالعه و اقدامات لازم در جهت استقرار سیستمهای بدون کاغذ در دستگاه از دیگر وظایف این سازمان است.
طراحی ساختاری مطمئن برای امنیت اطلاعات
به گزارش مهر، در راستای تعیین وظایف و ضوابط سازماندهی واحدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، مجموعه وظایف بخش امنیت اطلاعات نیز شامل ارائه طرح جامع امنیت شبکه و اطلاعات با توجه به مصوبات، آیین نامهها و قوانین و مقررات ابلاغی از مراجع ذیصلاح ، تجزیه و تحلیل شبکه و تعیین مخاطرات امنیتی و ارائه راه حلها برای کاهش آسیب پذیری، تهدیدات و ریسک ها، طراحی ساختار مطمئن برای شبکه، تعیین تجهیزات و فناوریهای امنیتی مورد نیاز، آگاهی و هشیاری کارکنان دستگاه در امنیت مسائل مرتبط با حوزه کاری، تدوین و نظارت بر اجرای طرح مزایده تجهیزات شبکه، تدوین و ابلاغ ضوابط امنیتی مربوط به اتصال رایانهها و شبکه دستگاه اجرایی به شبکههای خارج از دستگاه و نظارت بر حسن اجرای آن خواهد بود.
همچنین ثبت کاربران، مدیریت دسترسی و بازنگری در حقوق دسترسی کاربران، حفاظت از دسترسی غیرمجاز به سرویسهای شبکه، تعیین صلاحیت مشاوران پیمانکاران و جهت انجام خدمات در حوزه فنآوری اطلاعات و مشاغل حساس، ایجاد و پیاده سازی خط مشی برای کار از راه دور، حفاظت از داده ها و حریم خصوصی شهروندان، آگاهی رسانی به کاربران شبکه در خصوص روشهای جدید نفوذ به سیستمها و روشهای مقابله با آن، اعمال تغییرات لازم در سیستم امنیتی شبکه برای مقابله با تهدیدهای جدید، مرور روزانه مسیریابها و تجهیزات گذرگاههای ارتباط با سایر شبکهها و سرویس دهندههای شبکه داخلی و اینترنت دستگاهها برای تشخیص اقدامات خرابکارانه و تهاجمی از دیگر وظایف بخش امنیت اطلاعات عنوان شده است.
بررسی و در صورت نیاز، انتخاب، خرید و تست نرمافزار ضدویروس مناسب و کارا تر برای ایستگاههای کاری و سرویس دهندههای شبکه دستگاه به صورت دوره ای، مانیتورینگ ترافیک شبکه، نظارت بر خرید سخت افزار و نرمافزارهای دستگاه اجرایی برای انطباق با سیاستهای امنیتی حفاظتی، رفع اشکالات تشخیص داده شده در عملکرد سیستم امنیتی، ثبت، رهگیری و مقابله با تلاشهای موفق و ناموفق ورود به سیستمهای موجود و بررسی علل آنها ازدیگر الزامات این بخش اعلام شده است.
معماری و نوسازی سازمانی برای تحقق دولت الکترونیک
بر اساس این بخشنامه، معماری سیستمهای اطلاعاتی، تعیین اهداف کمی و کیفی مرکز در راستای تحقق دولت الکترونیک، برنامهریزی عملیاتی جهت پاسخگویی به نیازها براساس اولویت دستگاه در قالب برنامههای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت، ارتقاء سطح دانش فنی اطلاعات مدیران و کارکنان جهت بهرهبرداری مطلوب از فناوری اطلاعات و ارتباطات و کنترل و نظارت بر حسن اجرای فرآیندها و روشهای ابلاغی و بررسی میزان اثربخش آنها از عمده وظایف معماری و نوسازی سازمانی ذکر شده است.
منطقی کردن اندازه دستگاه برای بهینه سازی ساختار
به گزارش مهر، مهندسی مجدد ماموریتها و وظایف دستگاه اجرایی برای منطقی کردن اندازه آن و تحقق اهداف مربوطه، بررسی اندازه مطلوب و منطقی دستگاه، یافتن راهکارهای مناسب برای انجام وظایف، خدمات و ماموریتهای دستگاه از طریق بخش غیردولتی با توجه به روشهای مذکور در ماده 13 قانون مدیریت خدمات کشوری، همکاری در اجرای مفاد ماده 24 قانون مدیریت خدمات کشوری براساس روشهای تعیین شده برای واگذاری تصدیهای اجتماعی، فرهنگی، خدماتی و رفاهی دستگاه اجرایی به بخش غیردولتی، تدوین برنامه نیروی انسانی دستگاه در چارچوب برنامه جامع نیروی انسانی در بخش دولتی و پیشنهاد به رئیس دستگاه، انجام بررسیهای لازم برای بهینه سازی ساختار، ترکیب و توزیع نیروی انسانی و ارائه پیشنهادهای لازم به رئیس دستگاه و انجام بررسیهای لازم برای کارسنجی و برآورد نیروی انسانی مورد نیاز با همکاری واحد ذیربط از اهم وظایف تعیین شده برای منطقی کردن اندازه دستگاه ذکر شده است.
اصلاح تشکیلاتی برای اصلاح سازمانی
در راستای اصلاح تشکیلاتی، تعیین و انجام مطالعات لازم به منظور اصلاح ساختار سازمانی دستگاه و سازمانهای وابسته در تطبیق با برنامههای کلان و ملی، سیاستها، ضوابط و مقرارت مربوط ابلاغی، ارائه پیشنهاد در خصوص ادغام و انحلال واحدهای تابعه و وابسته غیرضرور و واحدهای استانی و شهرستانی به رئیس دستگاه، مطالعه و بررسی مستمر وظایف دستگاه به منظور تفکیک و تقسیم صحیح وظایف میان واحدها و جلوگیری از تکرار و تداخل وظایف و تعیین عناوین پستهای سازمانی مورد نیاز و حذف موانع و نارساییهای تشکیلاتی، بررسی و تهیه و تنظیم نمودار سازمانی، اهداف، شرح وظایف و تشکیلات تفصیلی با رعایت ضوابط ساختار سازمانی ابلاغی از سوی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور و ارائه پیشنهادهای لازم و مراقبت در حسن اجرای تشکیلات مصوب، بررسی پیشنهادات واصله از واحدهای مختلف دستگاه در خصوص ایجاد و حذف سطوح و پستهای سازمانی و تامین پستهای سازمانی مورد نیاز و ارائه تغییرات تشکیلاتی پیشنهادی به رئیس دستگاه و معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور، انجام اصلاح ساختاری در راستای تمرکز زدایی از اداره امور، بررسی و اعلام نظر در خصوص نحوه اجرای قوانین، آئین نامهها، تصویب نامهها و اساسنامهها از بعد تشکیلاتی و زمینهسازی برای اجرای ماده 22 قانون مدیریت خدمات کشوری از وظایف عمده این بخش ذکر شده است.
اصلاح فرایندها و روش انجام کار در فاوا
بر اساس این بخشنامه، وظایفی از جمله بررسی و انجام مطالعات مستمر در خصوص نارسایی ها و مشکلات مربوط به سیستمها، فرایندها و روشهای اختصاصی مشترک و عمومی موجود دستگاه و ارائه راهنمایی و مشاوره و برنامه ریزی برای اصلاح و بهسازی آنها با همکاری واحدهای ذیربط، مطالعه، تهیه و تدوین فرمهای اداری - مالی، پشتیبانی و اختصاصی، کدگذاری، اصلاح و بهنگام سازی آنها، مطالعه و بررسی برای اصلاح روشهای مشترک و اختصاصی دستگاه و ارسال برای شورای تحول اداری دستگاه و تعیین و پیشنهاد اولویتهای اصلاح روشها، رویهها و فرآیندهای انجام کار دستگاه به شورای تحول اداری در جهت ارتقاء بهره وری، کارآیی و رضایت ارباب رجوع و کاهش هزینهها و مهندسی مجدد فرآیندها، تجزیه و تحلیل و طراحی سیستمها و روشهای انجام کار در راستای اصلاح فرایندها و روش انجام کار تعیین شده است.
راهبری تحول سازمانی برای دگرگونی در ابعاد مدیریتی
این بخشنامه، وظایفی چون برنامهریزی جامع به منظور ایجاد عزم و باور برای تحول و دگرگونی در ابعاد مدیریتی و سازمانی دستگاه، بسترسازی، توانمندسازی و ایجاد فضای ترغیبی و تبلیغی مناسب در سطح کشور، برای تحقق عملی امر تحول مرتبط با وظایف دستگاه، انجام مطالعه و برنامهریزی جامع به منظور ایجاد عزم ملی، مدیریت تشکل های راهبری کننده امر تحول سازمانی در دستگاه، توسعه و ترویج مفاهیم تحول و انجام فعالیتهای ستادی و پشتیبانی مربوط، مطالعه، برآورد و پیشنهاد بودجه و اعتبارات و منابع مورد نیاز برای طراحی و اجرای برنامه های نوسازی و ایجاد تحول سازمانی و توسعه و بهره گیری از فناوری اطلاعات و اداری دستگاه به مراجع ذیربط و نظارت و پیگیری اجرای مصوبات و بخشنامههایی که در راستای ایجاد تحول سازمانی به تصویب مراجع ذیربط رسیده و ابلاغ شده را در راستای راهبری تحول سازمانی تعیین کرده است.
کنترل پروژه برای ارزیابی مستمر فعالیتهای فاوا
برنامهریزی لازم به منظور مدیریت و کنترل پروژه ها و توزیع و هزینه اعتبارات کنترل پروژه، نظارت، کنترل و ارزیابی مستمر فعالیتهای اصلی فاوا و انطباق فعالیتها با سیاستهای کلی و ارائه بازخوردهای لازم حهت رفع نواقص احتمالی به صورت نظام مند، جمعآوری اطلاعات و سوابق مربوط در زمینه طرحها و برنامههای فناوری اطلاعات و ارتباطات در دست اقدام به منظور نظارت و ارزیابی از اجرای برنامههای مصوب از جمله وظایف تعیین شده برای کنترل پروژه است.
ضوابط تشکیلاتی واحدهای سازمانی فاوا
بر اساس این بخشنامه، سطح واحدهای سازمانی فاوا (فناوری اطلاعات، ارتباطات و امنیت) متناسب با حجم وظایف و اهمیت آن در دستگاههای اجرایی تعیین شده است.
در وزارتخانهها و سازمانهای مستقل و معاونتهای رئیس جمهوری در سقف حداکثر 25 واحد سازمانی (تکلف تصریح در ماده 29 قانون مدیریت خدمات کشوری) واحد مذکور تحت نظر وزیر و یا رئیس سازمان و با استفاده از ظرفیت تشکیلاتی مرکز نوسازی و تحول اداری دستگاه تشکیل خواهد شد و عنوان مرکز مذکور به مرکز فناوری اطلاعات، ارتباطات و تحول اداری تبدیل خواهد شد.
همچنین با ایجاد مرکز فوق تمام واحدهایی که در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات فعالیت می کنند از جمله سیستمها و روشها، ارتباطات، امنیت و... به همراه امکانات، فعالیتها، وظایف، تشکیلات و کارکنان مربوط به این مرکز منتقل شده و واحدهای سازمانی قبلی حذف خواهد شد.
بر این اساس، مرکز فناوری اطلاعات، ارتباطات و تحول اداری با حداکثر 4 معاون سازماندهی خواهد شد و در رأس آن رئیس مرکز قرار می گیرد زیر نظر معاونان مرکز با استفاده از واحد سازمانی گروه، وظایف مربوطه تقسیم بندی و سازماندهی می شوند.
براساس این بخشنامه، در موسسات دولتی وابسته به وزارت خانهها و سازمانهای مستقل در سقف حداکثر 15 واحد سازمانی، واحد مذکور با عنوان دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات تحت نظر رئیس موسسه اداره خواهد شد که با ایجاد آن تمام وظایف امکانات، کارکنان و واحدهایی که در حوزه ICT فعالیت میکنند به دفتر مربوطه منتقل و واحدهای سازمانی قبلی از نمودار موسسه دولتی حذف خواهند شد. دفتر فاوا حداکثر 3 معاون خواهد داشت و در رأس آن مدیرکل قرار می گیرد.
همچنین در استانداریها واحد فاوا تحت عنوان "دفتر فناوری اطلاعات، ارتباطات و امنیت" زیر نظر معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استاندار تشکیل می شود و وظایف مشابه در دفتر منابع انسانی و تحول اداری به همراه پستها و نیروی انسانی مربوط به این دفتر منتقل می شود.
در این بخشنامه آمده است که با توجه به پیچیدگی و اهمیت وظایف محوله به واحدهای فاوا در دستگاههای اجرایی ضروری است در انتخاب رئیس، مدیران و کارشناسان مواردی دارا بودن مدرک تحصیلی کارشناسی و بالاتر در رشتههای مرتبط فناوری اطلاعات، مدیریت یا مهندسی صنایع و سیستمها، ریاضی کاربردی، دارا بودن تجربه مفید، خلاقیت و نوآوری و توانایی تحلیل فرصتها درک محدودیتها و ارائه راهکارهای اجرایی با توجه به شرایط محیطی متغیر و فناوریهای نوین مورد توجه قرار بگیرد.
- ۹۰/۰۷/۲۰