اندرحکایت پرداخت الکترونیکی عوارض خودرو
علی شمیرانی - روز یکشنبه بیست و یکم آبانماه پیامکی با این مضمون به دستم رسید، مالک محترم خودروی ... لطفا جهت پرداخت عوارض خودروی خود به سامانه Tehran.ir، دفاتر خدمات الکترونیک شهر یا پیشخوان دولت مراجعه نمایید.
از آنجا که مسافرت بودم موضوع را به روز شنبه هفته گذشته موکول کردم. روز شنبه البته متوجه شدم این پیامک برای بسیاری از همکارانم نیز ارسال شده است. وارد سامانه شهرداری یعنی Tehran.ir شدم و به ترتیب به پرسش‌ها پاسخ داده و پیش رفتم تا رسیدم به مرحله پرداخت عوارض که مبلغ 405000 ریال بود. اما به ناگاه کادری در بالای صفحه پرداخت باز شد به این شرح: «خودروی شما از پرداخت عوارض معاف است، جهت دریافت گواهی و سایر امور به دفاتر مراجعه کنید.»
معنی دریافت گواهی را می‌دانستم اما سایر امور را متوجه نشدم. پس احتمال نخست، لزوم پرداخت وجهی به این دفاتر بابت خدمتی بود که نباید به شکل غیرحضوری ارایه می‌شد.
پس گوشی تلفن را برداشته و برای اطلاع از چرایی وچگونگی ماجرا با یکی از دفاتر خدمات الکترونیک شهر تماس گرفتم. به اپراتور گفتم سامانه پیام می‌دهد که شما از پرداخت عوارض معاف هستی، اما باید مراجعه کنی به دفاتر.
اپراتور گفت بله باید بیایید اما فعلا نه چون سیستم قطع است. گفتم چطور باید متوجه وصل شدن سیستم شوم، گفت: تماس بگیرید!
موضوع را رها کردم تا روز دوشنبه هفته قبل که اول وقت اداری به دفتر مذکور مراجعه کنم. در دفتر دو ارباب رجوع بیشتر نبود و دستگاه نوبت‌دهی هم احتمالا به علت خلوت بودن دفتر قطع بود. به یکی از اپراتورها مراجعه کردم و موضوع را توضیح دادم.
اپراتور گفت: سیستم قطع است! گفتم: پس چرا برای همه پیامک فرستاده‌اید؟ اپراتور گفت: ما نفرستادیم شهرداری برای همه در روزهای پایانی سال ارسال می‌کند. گفتم: برای من پیام داد معاف هستید. اپراتورگفت: سامانه اینترنتی به روز نیست، شما باید از دفاتر پیگیری کنید.
گفتم آیا امکانی وجود ندارد که در صورت وصل شدن سیستم خودتان به ما خبر دهید، گفتند: نه.
چند ساعت بعد دوباره تماس گرفتم که ببینم سیستم وصل شده است یا نه؟ اپراتور دفتر خدمات الکترونیک شهر پاسخ داد: وصل نیست. بعد هم تاکید کرد حتی اگر امکان پرداخت اینترنتی هم داشتید باز هم پرداخت نکنید! چون 30 روز بعد طول می‌کشد تا تایید پرداخت شما انجام شود و بعد دوباره برای گرفتن مفاصا باید به دفاتر مراجعه کنید.
حس خبرنگاری‌ام می‌گفت پای پول در میان است. پس پرسیدم هزینه‌اش چقدر است؟ اپراتور پاسخ داد بسته به نوع خودروی شما فرق می‌کند. گفتم منظورم هزینه دفتر است. اپراتور گفت: حدود 5 هزار تومان می‌شود.
اگرچه اپراتور دفتر خدمات الکترونیک شهر گفت: شما میتوانید به برخی دفاتر پیشخوان هم مراجعه کنید شاید سیستم آنها وصل باشد!
از دفتر که بیرون می‌آمدم به عنوان یک خبرنگار حوزه فناوری پرسش‌های زیادی در ذهنم بود. چطور می‌شود یک پیامک برای دارندگان خودرو برود، اما زیرساخت‌ها هنوز آماده نباشد؟
چطور می‌شود سیستم برای برخی قطع و برای برخی وصل است؟ منظور از خدمات الکترونیکی و علی القاعده غیر حضوری چیست؟ اگر قرار است پولی بابت مفاصا به این دفاتر داده شود پس فایده خدمات الکترونیکی چیست؟
آیا الکترونیکی شدن خدمات باعث کاهش درآمدها می‌شود و حالا راه حل کشاندن مردم به دفاتر است؟ من چند بار دیگر باید تماس بگیرم یا مراجعه حضوری داشته باشم تا بفهمم سیستم وصل است؟ بماند که هر روز باید مدارک خودرو را با خود همراه می‌داشتم.
برای پرداخت آن 5 هزار تومان اضافی، چقدر هزینه به مردم وارد می‌شود؟ آیا نمی‌شد همان هزینه را روی پرداخت نهایی اینترنتی کشید؟ منظور از مهر و برچسب روی مفاصا حساب چیست؟ آن هم در شرایطی که همه چیز به سمت الکترونیکی شدن در حال پیشرفت است و حتی برچسب‌های طرح ترافیک هم دیگر صادر نمی‌شوند؟
در شهرداری دقیقا چه چیزی الکترونیکی شده است؟ پاسخ احتمالا این است: مردم زحمت تایپ و وارد کردن اطلاعاتشان را خودشان بکشند، اما برای تایید و دریافت مدارک کاغذی باز هم به دفاتر خدمات الکترونیکی شهرداری مراجعه کرده و هزینه‌های دیگری را نیز بپردازند.
اصلا کاغذها این وسط چه می‌گویند؟ مگر نه این که سیستم خلافی، معاینه فنی، مالکیت خودرو، تلفن همراه، عوارض خودرو و غیره همه به هم وصل شده و در هر مرحله کم و کسری وجود داشته باشد، کار اصلا جلو نمی‌رود؟
بعد یاد خاطره‌ای افتادم. چند سال پیش در یکی از پنل‌های همایش شهر هوشمند به عنوان عضو مستقل حضور داشتم که نمایندگانی از دفاتر پیشخوان دولت، پلیس+10، دفاتر خدمات الکترونیک شهرداری و ... هم حضور داشتند. همه اعتراض می‌کردند که کاغذها که همچنان هستند، پول هم که گرفته می‌شود، قطعی و اختلال هم که هست، دفاتر به هم وصل نیستند و کار نصفه همکارانشان را انجام نمی‌دهند (در این مورد مشخصا منظور دفاتر پلیس+10) بود.
من هم البته حرفم این بود که پشت این دفاتر منافع اقتصادی وجود دارد و بحث الکترونیکی شدن فعلا شامل ورود الکترونیکی برخی اطلاعات است و با احترام به نمایندگان حاضر باید بگویم، معتقدم از این حرف‌های قشنگ چیزی در نمی‌آید و موضوع باید از جای بالاتر باید رفع شود.
یکی از نمایندگان دولتی هم که در این پنل حضور داشت به وجد آمد و حرفی زد که جان کلام بود.
او گفت: ما صرفا بساط ارایه خدمات را از سازمان‌های دولتی در آنسوی خیابان به نهادهای خصوصی در این سوی خیابان منتقل کرده‌ایم. نه این که آنها را الکترونیکی کرده باشیم!
(منبع:عصرارتباط)