انگلهای رسانهای
علی شمیرانی - حدود 25 سال قبل که مثل امروز خبری از اینترنت و خبرگزاریها و سایتهای خبری نبود، سردبیری بود که به دبیران سرویسهای روزنامه میگفت، هر روز تمام روزنامههای منتقد را خریداری کنید.
او در تحریریه به همکارانش یاد داده بود که این روزنامهها را به دقت بخوانند و ببینند کدام مسوول، شرکت یا نهاد دولتی و خصوصی، مورد نقد قرار گرفته است. سپس میگفت این زمان مهمی برای نزدیکی به آنهاست و از همکارانش میخواست که به سرعت وارد تماس و گفتوگو برای دفاع از آنها شوند و این را بهترین فرصت برای دوشیدنشان میدانست.
میگفت چون زیر ضرب هستند، الان برای حفظ موقعیتشان خوب خرج میکنند!
خلاصه آنکه در این تکنیک که ظاهرا الگو گرفته از زندگی انگلها بود، هر جا زخم و فسادی پیدا و شناسایی میشد، سر و کله خبرنگاران آن نشریه نیز پیدا میشد تا برای مدتی از وضع موجود ارتزاق کنند. البته کار به همین جا ختم نمیشد و در بلند مدت نیز مدیر یا نهاد ضعیف و فاسد در صورت بقا در مسوولیت خود، در واقع یک شبکه رسانهای در اطراف خود میتنید و با کمک رسانههای همسو مشغول تداوم و توسعه فساد خود میشدند.
با گذشت زمان و ظهور اینترنت از یک سو و بهتر شدن وضع کسبوکار افراد، مدیران، نهادها و شرکتهای فاسد از دیگر سو، کار ایجاد شبکه رسانهای به مراتب آسانتر و ارزانتر هم شد.
حالا کم و ناپیدا نیستند افراد، نهادها و شرکتهای مسالهدار و مشکوکی که دیگر نیازی به انگلهای رسانهای ندارند، چون خود انبوهی از سایتهای خبری و ارتشی سایبری از انگلها در شبکههای اجتماعی دست و پا کردهاند و در تملک دارند و خلاصه میتوان گفت برخی فاسدان گاه تا چندین سایت و رسانه و فعال شبکه اجتماعی در اختیار دارند. جالبتر آنکه برخی از آنها حتی پا را فراتر گذاشته و برای خود انجمن، اتحادیه و … هم درست میکنند تا علاوه بر انگلهای رسانهای، از جایگاههای حقوقی نیز برای باز کردن راه و جلوگیری از بسته شدن فسادشان استفاده کنند.
نکته مهم اینکه به جای استفاده از «رسانههای انگلی» از عبارت «انگلهای رسانهای» استفاده شده، چون در واقع این انگلها هستند که در پوشش رسانهای مشغول کسب و کار میشوند.
البته شناسایی انگلهای رسانهای و فعال در شبکههای اجتماعی که زرنگ شدهاند و گاه با چند کارفرما کار میکنند و همزمان از چند جا حقوق میگیرند نیز چندان سخت و پیچیده نیست.
کافی است تا رصد کوتاهی کنید و ببینید وقتی برای یکی از افراد، کسبوکارها و نهادهای مسالهدار، مشکلی پیش میآید، کدام رسانهها و افراد، سراسیمه و برای حفظ کارفرمای خود، چهها که نمیکنند. از مصاحبه و درج اخبار دروغ در رسانههایشان گرفته تا فحاشی و تهدید منتقدان در شبکههای اجتماعی.
در این میان گاه به شوخی میگوییم به ازای هر رسانه منتقد، 10 انگل رسانهای وجود دارد و جای شکرش باقی است که معدود رسانههای منتقد، باعث نان خوردن خیلیها شدهاند!
نکته دیگر آنکه پس از سالها کار و تجربه دریافتهایم که باید واقعبین بود و پذیرفت که تا زمانی که دنیا وجود دارد، انگلها هم وجود خواهند داشت. بنابراین بدون حرص خوردن از چرایی وجود آنها، باید صرفا با آگاهسازی، سطح و میزان فعالیت آنها را محدود نگه داشت.
در این میان اما از یک نکته مهم نباید غافل شد که همه ما در قبال محیط کار، زندگی و آینده خود و فرزندان و نسل بعدی مسوول هستیم. به این ترتیب که آنها که توانمند هستند، باید به هر ترتیب ممکن با استفاده از تواناییشان به کمک مدیران، نهادها و رسانههای سالمساز بروند و آنها هم که به شکل مستقیم امکان کمکی ندارند، حداقل با اعتراضی ولو کوچک در پیامرسانها و شبکههای اجتماعی و نشان دادن شست معکوس خودشان و دنبال نکردن انگلهای فعال در این فضا و انگلهای رسانهای، از امکان بروز و گسترش آثار مخرب آنها جلوگیری کنند.تا مبادا آنقدر دیر شود که کار از کار بگذرد و همچون یک پیکر، هیچ عضو سالمی باقی نماند و به یکباره خود را در انگلستان بیابیم، یعنی جایی که میخواهیم فرزندانمان در آن زندگی کنند.(منبع:عصر ارتباط)
- ۰۱/۰۴/۱۲